Download pdf - Textualscholarship.nl

388 Het Wiesbadense handschrift folio 70va-71rb
888
892
896
900
904
908
912
916
920
haer redene niet meer en dooch, so sullen si hulpe soeken aen die princen,
die si sullen troosten die helighe kerke te persequerene, also als
ooc Hildegardis in hare epistole roert. Dat sijn die hingenen harer sterten
ende harer ghewout, daer of voerseit es, ende es den goeden een
troost.
Ende si selen over hem hebben eenen coninc, enen enghel des
afgronds. Die overste goede god, al eest verborghen, maer met rechten
oordeele so verhengt hi over desen enen bequamen enghel, dat es
eenen viant der hoverdicheit, of eenen valschen leeraer diese in bande
heeft ende regiert, wes name es een verdriver uten termine des levens.
Ende wee es wech. Dat es, die valsche leere der onghelovigher es ghecomen,
ende het sullen noch ii wee comen inder tijt Anticristi ende des
oordeels den quaden onghelovighen menschen.
Ende die seste enghel blies metter bosunen. Biden sesten en -
ghel sijn beteikent die predicare des lesten strijds, die, vermaenden inden
ewangelium, die bedriechenisse Anticristi ontdecken. Die hoeken
des outaers sijn die iiii ewangelisten.
Ontbindt die iiii engle etc. In welken te verstane es hoe seere die
viant met sinen soudenieren die helighe kerke int einde der werelt persequeren[de]
sal, want inder tijt des lidens ons heeren Jhesu Cristi,
doen wert die viant vander godliker moghentheit inden herten der
quader menschen besloten, op dat hi der heligher kerken niet en
mochte deren also vele als hi wilde. Eufrates es een vloet ende comt
uut Ba|bilonien, bi welken betekent es die moghentheit des wereltliken
rijcs ende de [v]onden der vervolgheren.
Ende daer omme seght hi iiii enghele, want in die iiii einden der werelt
die persecucie ghescien sal. Dit sijn die selve die hi hier vore sach
staende inden iiii hoeken der eerden, ende dien verboden wort niet te
derene der zee noch der eerden. Te hant ghetekentwaren die knechte
gods in haren voerhoefde. Ende dese sullen verbonden worden, dat es,
si sullen verbannet werden vander heligher kerken, ende dan selen si
openbaer tonen dat in hem verborghen lach.
Die bereet waren etc. Dat men nader letteren verstaen mach als: der
secten der ongheloeven es ghecoemen onder die princen, so sullen si
die helighe kerke also langhe vervolghen als die leste plaghe Anticristi
duert. Oft anders: die boese gheeste, die alle uren ende tide nader men-
K 912 onden: cf. onde, unde (‘golf, stroom’); cf. Gryson, 355, 13: persecutorum … undas
9:10/1
9:12
9:13
9:14
9:15
70vb
V 889 troosten: ‘opwekken, aansporen’ 890 Hildegard van Bingen (1098-1179) hingenen (hengene):
‘haken, angels’ 891 daer of vorseit es: cf. 843 902/3 vermaenden inden: waarschijnlijk corrupt; cf.
Gryson, 353, r. 4: monente evangelio (‘zoals het evangelie waarschuwt’) 911 Nieuw commentaardeel
bij Apok. 9:15: et soluti sunt quattuor angeli (‘Toen werden de vier engelen losgelaten’)