Download pdf - Textualscholarship.nl

Download pdf - Textualscholarship.nl Download pdf - Textualscholarship.nl

textualscholarship.nl
from textualscholarship.nl More from this publisher
04.05.2013 Views

48 52 56 60 64 68 72 76 80 84 7 Jean Gerson, Miroir de l’ame 293 ste eewe der werelt aennemen menscelijc vleesch inden precieusen lichame ane der maget Marien, sonder enich smette haers maegdoms. Ende dese vereeninge vander godheit tot onser mensceit was selc, dat god bleef ghewarich god ende wert ghewarich mensce inden persoen vanden zone, den welken wi heeten Jhesum Cristum, dats onsen behoudere ende verlossere, die langhe te voren gheboetscap was vanden patriarken ende vanden propheten, ende ten lesten wert geboren in dese werelt, ende bekent vanden herden inder nacht ende vanden iii coningen ende van Symeone ende vanden anderen vaderen, ende hi was bewijst metten vingere van sente Janne baptisten. Ende hi predicte omtrent iii jaer, doende miraculen sonder ghetal, ende gaf ons de kerstine wet ghescreven in dewangelien vanden viere ewangelisten; ende oerdeneerde die vii sacramente, dats tsacrament des doepsels, ende tsacrament vanden vormsele, ende dat heilich sacrament vanden outare, dat sacrament der penitencien, dat sacrament der oerdenen, dat sacrament des huwelics, ende tsacrament des olisels. Ende ten lesten, om ons te verlossene, hi ontfinc herde bittre doet vanden rechtre gheheeten Poncius Pylatus aen den cruce, ende namaels was begraven, ende daer na opstont des derden daghes ende openbaerden sinen disciplen ende menichwerven binnen dien xl dagen die hi bi ons menscelijc was, ende hi voer op openbarlijc te hemele hem allen aensiende, ende sit | ter rechter hant sijns vaders. Ende als de werelt sal enden metten viere, ende alse elc mensce sal verrisen in ziele ende in live, dan sal hi houden sijn oerdeel ende gheven elken na sijn gewerken: den goeden dat ewich rike, ende den sondare die ewige pine metten helscen viere. Ende dit dat hier geset es, houdt ons kersten ghelove in, dwelc elc kersten mensce es sculdich te ghelovene die redene ende sijn vijf zinne te hem waert heeft, oetmoedelijc sonder meer te vele ondersoeken, puer lec sonder valscheit, ghewaerlec ende sekerlec sonder enich twi - felen. Ende van diepere verstannissen der heiligher scriftueren sal die mensche gheloven al dat die heilighe kerke gheloeft, hem altoes vaste houdende ant ghelove der heiligher kerken, ende der heiligher vaders ende clerken, ende sancten ende santinnen, die dat heilighe ghelove ghetuicht, gheorcont ende ghesterct hebben, altoes daer in volstaende toter doet. Jeghen dit ghelove misdoen ongelovege menscen die ons kersten ghelove eenwerf ontfaen hebben inden heilighen doepsele ende na - maels willens ende wetens ons ghelove niet houden en willen, ofte hem P 67 Onder de laatste regel van kol. 45vb is in rode inkt een onverklaarbaar cijfer 6 geschreven. 46ra

294 Het Wiesbadense handschrift folio 46ra-46va 88 92 96 100 104 108 112 116 contrarie sijn in enigen puinten ende daer met crighe bi bliven, ende die gheschilt maken ende contrarie sijn der eenicheit der heiliger kerken; ende die ghene die hem onderwinden van toveren, dats te seggene die met haren woerden of met werken ghelove hebben enige dingen te volbringene die boven natuere diere woerde ofte dier werken sijn, jeghen gods ghebot; ende de ghene die aenroepen den viant om yet te wetene, te ghecrighene of te behoudene van hem; ende de ghene die haer spot ofte sceren maken, of met woerden of met werken, heimelijc of openbaer; bi de ghene die niet en gheloven dat ons heere god niet en regeert alle dinc in hemelrike ende in eerdrike gerechtelec ende met sinen vrien eigenen wille, maer alleene natuere ofte avontuere, ofte dat alle dinghen comen bi noetsaken, als ofte also sijn ende ghescien moeste also si sijn ende ghescien, ende die gheloven dat hi sal behouden die quade ghelijc den goeden; ende die ghene die seggen ofte gheloven dat niet en doech datmen goet doet of quaet, na dat god wel weet wie behouden sal sijn ofte verdoemt, | ende dat alle dinc comt met noetsake ende niet en mach anders sijn toe comen. Alsulke dolinge ende onghelovicheden sijn sonder ghetal, de welke comen bi hoverdicheden sonder verstannisse, overmids dat een mensce meer waent verstaen dan hi doet; ofte bi sotten ghepense of bi sottere onghestadicheit, of bi alte groter vleeschelicheit ende quade ghenoechte des vleesch, de welke niet en laten gheloven gheestelike ende godlike dingen. Quartum capitulum Uute dien dan dat onse heere god ons heeft so werdichlike ghescepen boven andre beesten ende creatueren na sine ghelikenisse – ons ghevende memorie, verstannisse ende wille om hem te bekennene, te minnene ende te dienene – ende daer na heeft ons so dierbaerlic verlost, meer om ons lidende dan wi souden willen liden om ons selven, so eest wel redene dat wi hem dienen gheheellichlic ghelijc ghetrouwe ondersaten haren oversten heere, ghelijc natuerlike kinderen haren ghewareghen ende gherechtegen vaderen, ende als knechte die verlost sijn van herden swaren kerkere ende vander doet van haren goedertieren verlossere. Ende sonder twifel: doen wi aldus, hi sal ons gheven bli scap ende glorie meer dan herte soude moghen ghepensen ende ghewenscen. Ende sijn wi hier af in ghebreke dat wi dit niet en doen, wi sul- 46rb K 107 De afkorting voor deze eerste formele hoofdstukaanduiding staat in de buitenmarge. Boven de Romeinse ‘vier’ staat een superscript atje; er zou dus quarta staan, maar dat heeft hier geen zin. Het woord capitulum is afgekort als .Ca. met een superscripte m. V 85 crighe (crijch): ‘halsstarrigheid’

48<br />

52<br />

56<br />

60<br />

64<br />

68<br />

72<br />

76<br />

80<br />

84<br />

7 Jean Gerson, Miroir de l’ame 293<br />

ste eewe der werelt aennemen menscelijc vleesch inden precieusen lichame<br />

ane der maget Marien, sonder enich smette haers maegdoms.<br />

Ende dese vereeninge vander godheit tot onser mensceit was selc, dat<br />

god bleef ghewarich god ende wert ghewarich mensce inden persoen<br />

vanden zone, den welken wi heeten Jhesum Cristum, dats onsen behoudere<br />

ende verlossere, die langhe te voren gheboetscap was vanden<br />

patriarken ende vanden propheten, ende ten lesten wert geboren in<br />

dese werelt, ende bekent vanden herden inder nacht ende vanden iii<br />

coningen ende van Symeone ende vanden anderen vaderen, ende hi<br />

was bewijst metten vingere van sente Janne baptisten. Ende hi predicte<br />

omtrent iii jaer, doende miraculen sonder ghetal, ende gaf ons de<br />

kerstine wet ghescreven in dewangelien vanden viere ewangelisten;<br />

ende oerdeneerde die vii sacramente, dats tsacrament des doepsels,<br />

ende tsacrament vanden vormsele, ende dat heilich sacrament vanden<br />

outare, dat sacrament der penitencien, dat sacrament der oerdenen, dat<br />

sacrament des huwelics, ende tsacrament des olisels. Ende ten lesten,<br />

om ons te verlossene, hi ontfinc herde bittre doet vanden rechtre gheheeten<br />

Poncius Pylatus aen den cruce, ende namaels was begraven,<br />

ende daer na opstont des derden daghes ende openbaerden sinen disciplen<br />

ende menichwerven binnen dien xl dagen die hi bi ons menscelijc<br />

was, ende hi voer op openbarlijc te hemele hem allen aensiende,<br />

ende sit | ter rechter hant sijns vaders. Ende als de werelt sal enden<br />

metten viere, ende alse elc mensce sal verrisen in ziele ende in live, dan<br />

sal hi houden sijn oerdeel ende gheven elken na sijn gewerken: den<br />

goeden dat ewich rike, ende den sondare die ewige pine metten helscen<br />

viere.<br />

Ende dit dat hier geset es, houdt ons kersten ghelove in, dwelc elc<br />

kersten mensce es sculdich te ghelovene die redene ende sijn vijf zinne<br />

te hem waert heeft, oetmoedelijc sonder meer te vele ondersoeken,<br />

puer lec sonder valscheit, ghewaerlec ende sekerlec sonder enich twi -<br />

felen. Ende van diepere verstannissen der heiligher scriftueren sal die<br />

mensche gheloven al dat die heilighe kerke gheloeft, hem altoes vaste<br />

houdende ant ghelove der heiligher kerken, ende der heiligher vaders<br />

ende clerken, ende sancten ende santinnen, die dat heilighe ghelove<br />

ghetuicht, gheorcont ende ghesterct hebben, altoes daer in volstaende<br />

toter doet.<br />

Jeghen dit ghelove misdoen ongelovege menscen die ons kersten<br />

ghelove eenwerf ontfaen hebben inden heilighen doepsele ende na -<br />

maels willens ende wetens ons ghelove niet houden en willen, ofte hem<br />

P 67 Onder de laatste regel van kol. 45vb is in rode inkt een onverklaarbaar cijfer 6 geschreven.<br />

46ra

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!