Download pdf - Textualscholarship.nl
Download pdf - Textualscholarship.nl Download pdf - Textualscholarship.nl
3816 3820 3824 3828 3832 3836 3840 3844 3848 5 Wech van salicheit 267 Boven dese stede so es dat derde deel, dat es dat vier van purgatorien. In dit vier es pine int gevoelen ende scade van datmen daer dat ansichte gods niet aenscouwen en mach te enigen tiden. Van desen viere van purgatorien suldi vinden hier na. Ende boven al desen steden, also Albertus seit, so staet dat vierde deel der hellen, ende es gheheeten dat voerboech der hellen. Dit was de stat daer de heilighe vaders vander ouder wet in moesten sijn over de scult van onsen iersten vader Adame, toter tijt dat Jhesus Cristus, die ghebenedide gods zone, die scult met siere bitter doet selve gaut, ende dese saleghe uut dien bande haelde der vianden ende dit deel der hellen scoerde. Dese stede staet boven den andren vorseit, ende was gheheeten de scoot van Abrahame, om dat die heilighe vader Abraham vore die toecomste van Cristus daer in was. Maer nu es die scoet van Abrahame gheheeten dat hemelrike, om dat Abraham nu daer es. In dit voerbouch wesende, so hadden die heilige vaders scade van dien dat si gode niet en mochten aenscouwen binnen dier tijt, maer si en hadden gheen bevoelen van pinen. Vanden viere van purgatorien ende vanden suffragien, dats hoe men den ghenen gehelpen mach die daer in zijn ter cortingen vanden pinen Hoe datmen niet en weet te noemene die menichfuldichede vanden viere van purgatorien sonderlinge – want die staen alleene int kennen van gode, die alleene die groetheit vanden zonden ende vander berouwenissen kent, want uter groetheit vanden sonden so volgt die groethede vander pinen uter gherechtichede gods –, nochtan van dier groetheit van dien pinen vanden viere van purgatorien, so sprect sente Augustijn aldus: Dat vier van purgatorien, al en es het niet ewich, het es nochtan so groet dat het gaet boven alle pinen die nie creatueren dogheden in desen levene, ende boven al den tormenten die oyt martelare[n] doghede om gods wille inden vleesce. In dit vier van purgatorien so moeten staen die zielen vanden ghenen, also sente Augustijn seit, die lichtelike gevallen sijn | in dagheliken sonden ende roekeloes geweest hebben dit te beterne op eerderike, ende oec die ghene die in hoeftsonden hebben gheweest ghevallen, maer in desen tide van penitencien die zonden met berouwenissen hebben beweent ende met warachticheden hebben belyet, ende met eenen volmaecten meenene niet meer sonde te doene haer penitencie hebben ontfaen, ende also die B 3818/9 Ende boven – hellen] cf. CTV, lib. 4, cap. 22 – ed. p. 147 K 3841/2 martelare] B G 1479, martelaren W V 3822 gaut (gelden): ‘betaalt’ 39ra
268 Het Wiesbadense handschrift folio 39ra-39va 3852 3856 3860 3864 3868 3872 3876 3880 3884 zonden ghelaten ende inden state van penitencien ghetorden zijn, ende eer de penitencie al voldaen was entie smette vanden zonden vore dat ansichte gods na der groette vanden zonden ende vander berouwenissen al ghesuvert was, van eerderike verscieden. Om dier redenen wille dat vore dat ansichte gods niet onsuvers comen en mach – want also die meesters segghen, also suver sullen wi moeten sijn eer wi sullen moghen comen vore dat ansichte gods, als wi waren in dier tijt als wi inder vonten ghedoept waren, daer wi int ghelove van Cristus van al onsen zonden ghedweghen waren –, so sullen si also lange in dit vier van purgatorien moeten staen, tote die penitencie van dien zonden voldaen si ende die smette van dien sonden na de groette van dien zonden vore dat ansichte gods al si ghesuvert. Dat alle die smetten vanden zonden ghesuvert sullen moeten sijn, dat orcont wel een leerare heet Raymundus, die seghet: God es ontfermich, ende hi es gherechtich. Ute siere groter ontfermicheit so verlaet hi die zonden al den ghenen diere berouwenisse af hebben ende hem te penitencien bekeeren, als in dien dattie peine entie scult vanden zonden die ewich was na die groette vander berouwenissen keeret in tideliker ende in vergancliker penitencien. Ende ute dien dat hi es gherechtich, so en machi die zonden niet laten onghewroken. Ende daer bi so moet die tidelike penitencie hier of, so watter ane ghebrect om die smette vanden zonden te zuverne, int vier van purgatorien dat verganclijc es, worden voldaen. Om dat het al ghesuvert moet worden so wat onsuver mids sonden worden es, eermen dat ghebenedide ansichte gods bescouwen mach, al heeftmen die gratie dat die sonden den mensce leet sijn, so machmen wel merken dat elken mensce noetsakelijc ware dat | si hem van zonden wachten so si nerenstelijcsten mochten, dat si penitencie daden so si scerpelijcst mochten, ende doghen verdroeghen so si alder meest mochten in desen corten levene: so souden si te min hebben te suverne int vier van purgatorien eer si comen souden ten eweliken levene. Vanden suffragien Also sente Augustijn seit, hens niet te loechenen dat die ziele vanden ghenen die van eerderike versceeden zijn, uter goetwillichede vanden ghenen die leven uten viere van purgatorien worden verlicht, *met dat bi* hem lieden sacrificie, dats te verstane van missen, van bedingen, gode worden gheoffert ende aelmoesene in de kerke over hem worden 39rb B 3882/3906 Also sente Augustijn – moghen] cf. Petr. Lomb., Sent., lib. 4, dist. 45, cap. 2 – ed. p. 523-524, nr. 260 K 3884/5 met dat bi] B G 1479, bi dat hi W
- Page 218 and 219: folio 24r, afb. 39 217
- Page 220 and 221: folio 25r, afb. 41 219
- Page 222 and 223: 2192 2196 2200 2204 2208 2212 2216
- Page 224 and 225: 2260 2264 2268 2272 2276 2280 2284
- Page 226 and 227: 2328 2332 2336 2340 2344 2348 2352
- Page 228 and 229: 2400 2404 2408 2412 2416 2420 2424
- Page 230 and 231: 2468 2472 2476 2480 2484 2488 2492
- Page 232 and 233: 2540 2544 2548 2552 2556 2560 2564
- Page 234 and 235: 2608 2612 2616 2620 2624 2628 2632
- Page 236 and 237: 2684 2688 2692 2696 2700 2704 2708
- Page 238 and 239: 2748 2752 2756 2760 2764 2768 2772
- Page 240 and 241: 2816 2820 2824 2828 2832 2836 2840
- Page 242 and 243: 2884 2888 2892 2896 2900 2904 2908
- Page 244 and 245: 2948 2952 2956 2960 2964 2968 2972
- Page 246 and 247: 3024 3028 3032 3036 3040 3044 3048
- Page 248 and 249: 3096 3100 3104 3108 3112 3116 3120
- Page 250 and 251: 3168 3172 3176 3180 3184 3188 3192
- Page 252 and 253: 3236 3240 3244 3248 3252 3256 3260
- Page 254 and 255: 3312 3316 3320 3324 3328 3332 3336
- Page 256 and 257: 3384 3388 3392 3396 3400 3404 3408
- Page 258 and 259: 3456 3460 3464 3468 3472 3476 3480
- Page 260 and 261: 3528 3532 3536 3540 3544 3548 3552
- Page 262 and 263: 3600 3604 3608 3612 3616 3620 3624
- Page 264 and 265: 3672 3676 3680 3684 3688 3692 3696
- Page 266 and 267: 3744 3748 3752 3756 3760 3764 3768
- Page 270 and 271: 3888 3892 3896 3900 3904 3908 3912
- Page 272 and 273: 3956 3960 3964 3968 3972 3976 3980
- Page 274 and 275: 4032 4036 4040 4044 4048 4052 4056
- Page 276 and 277: 4100 4104 4108 4112 4116 4120 4124
- Page 278 and 279: 4172 4176 4180 4184 4188 4192 4196
- Page 280 and 281: 4248 4252 4256 4260 4264 4268 4272
- Page 282 and 283: 4320 4324 4328 4332 4336 4340 4344
- Page 284 and 285: 4388 4392 4396 4400 4404 4408 4412
- Page 286 and 287: 4464 4468 4472 4476 4480 4484 4488
- Page 288 and 289: 4536 4540 4544 4548 4552 4556 4560
- Page 290 and 291: folio 45r, afb. 43 289
- Page 292 and 293: 1 4 8 7 Jean Gerson, Miroir de l’
- Page 294 and 295: 48 52 56 60 64 68 72 76 80 84 7 Jea
- Page 296 and 297: 120 124 128 132 136 140 144 148 152
- Page 298 and 299: 196 200 204 208 212 216 220 224 7 J
- Page 300 and 301: 268 272 276 280 284 288 292 296 300
- Page 302 and 303: 344 348 352 356 360 364 368 372 376
- Page 304 and 305: 420 424 428 432 436 440 444 448 452
- Page 306 and 307: 492 496 500 504 508 512 516 520 524
- Page 308 and 309: 564 568 572 576 580 584 588 592 596
- Page 310 and 311: 640 644 648 652 656 660 664 668 672
- Page 312 and 313: 720 724 728 732 736 740 744 1 7 | 8
- Page 314 and 315: 36 40 44 48 1 4 8 12 9 | 10 Gebed 3
- Page 316 and 317: 56 60 64 68 72 76 80 1 4 8 10 | 11
3816<br />
3820<br />
3824<br />
3828<br />
3832<br />
3836<br />
3840<br />
3844<br />
3848<br />
5 Wech van salicheit 267<br />
Boven dese stede so es dat derde deel, dat es dat vier van purgatorien.<br />
In dit vier es pine int gevoelen ende scade van datmen daer dat ansichte<br />
gods niet aenscouwen en mach te enigen tiden. Van desen viere<br />
van purgatorien suldi vinden hier na.<br />
Ende boven al desen steden, also Albertus seit, so staet dat vierde<br />
deel der hellen, ende es gheheeten dat voerboech der hellen. Dit was de<br />
stat daer de heilighe vaders vander ouder wet in moesten sijn over de<br />
scult van onsen iersten vader Adame, toter tijt dat Jhesus Cristus, die<br />
ghebenedide gods zone, die scult met siere bitter doet selve gaut, ende<br />
dese saleghe uut dien bande haelde der vianden ende dit deel der hellen<br />
scoerde. Dese stede staet boven den andren vorseit, ende was gheheeten<br />
de scoot van Abrahame, om dat die heilighe vader Abraham<br />
vore die toecomste van Cristus daer in was. Maer nu es die scoet van<br />
Abrahame gheheeten dat hemelrike, om dat Abraham nu daer es. In<br />
dit voerbouch wesende, so hadden die heilige vaders scade van dien dat<br />
si gode niet en mochten aenscouwen binnen dier tijt, maer si en hadden<br />
gheen bevoelen van pinen.<br />
Vanden viere van purgatorien ende vanden suffragien, dats hoe men<br />
den ghenen gehelpen mach die daer in zijn ter cortingen vanden pinen<br />
Hoe datmen niet en weet te noemene die menichfuldichede vanden<br />
viere van purgatorien sonderlinge – want die staen alleene int kennen<br />
van gode, die alleene die groetheit vanden zonden ende vander berouwenissen<br />
kent, want uter groetheit vanden sonden so volgt die groethede<br />
vander pinen uter gherechtichede gods –, nochtan van dier groetheit<br />
van dien pinen vanden viere van purgatorien, so sprect sente<br />
Augustijn aldus: Dat vier van purgatorien, al en es het niet ewich, het<br />
es nochtan so groet dat het gaet boven alle pinen die nie creatueren<br />
dogheden in desen levene, ende boven al den tormenten die oyt martelare[n]<br />
doghede om gods wille inden vleesce. In dit vier van purgatorien<br />
so moeten staen die zielen vanden ghenen, also sente Augustijn<br />
seit, die lichtelike gevallen sijn | in dagheliken sonden ende roekeloes<br />
geweest hebben dit te beterne op eerderike, ende oec die ghene die in<br />
hoeftsonden hebben gheweest ghevallen, maer in desen tide van penitencien<br />
die zonden met berouwenissen hebben beweent ende met warachticheden<br />
hebben belyet, ende met eenen volmaecten meenene niet<br />
meer sonde te doene haer penitencie hebben ontfaen, ende also die<br />
B 3818/9 Ende boven – hellen] cf. CTV, lib. 4, cap. 22 – ed. p. 147<br />
K 3841/2 martelare] B G 1479, martelaren W<br />
V 3822 gaut (gelden): ‘betaalt’<br />
39ra