Download pdf - Textualscholarship.nl
Download pdf - Textualscholarship.nl Download pdf - Textualscholarship.nl
2192 2196 2200 2204 2208 2212 2216 2220 2224 5 Wech van salicheit 221 nich moet sijn den minsten, ghelijc dat die prelaet moet sijn onder die ghene die onder hem souden sijn. Dusdane vrede hadde Adam als hi onderdanich was Yeven ende inden verbodenen appel beet ten versoeke van Yeven, daer si bat sculdich hadde gheweest hem onderdanich te sine ende hi haer te gebiedene. Van ghedoechsamheden Ghedoechsamheit es, also sente Gregorius seit, eene doghet bider welker alle ander doegden worden gheproeft. Dus so es gedoechsamheit i ghemein doget. Die gedoechsam wesen wille, hi es sculdich te hebben eenen scilt van iii hoeken, om dien scilt te worpen jeghen alle doegen. Inden nedersten hoec es sculdich te wesene die vreese vander pinen vander hellen, inden rechtren hoec die minne entie begerte vanden eweliken lone, ende inden luchtren hoec die gedenckenisse vander passien ons heeren. Dese scilt ontfaet de schichte van allen dogene, dats te verstane, scade van goede, quetsinge van lichamen ende versmaetheit van woerden. Die gedoechsamige es van gode ghenoet ter maeltijt vander bliscepe van hemelrike in die ewangelie boven andre creatueren. Want om dat die gedoechsame alre openbaerlijcste *dragen de* teekene van Jhesus Cristus in haren lichame, | dats versmaethede, ermoede ende doghen, so eest recht dat si die bliscepe ende dat ewelike leven besitten in sijn rike. Want also sente Pauwels bescrijft: Op dat wi met gode deelachtich willen sijn in sine passie ende aen sijn doeghen, so sellen wi wesen deelachtich aen sine verrisenisse, aen sijn solaes ende aen sijn vertroesten. Onse heere sprect in dewangelie van desen woerde van deser ghedoechsamhede: Salich sijn alle die persecucie ghedoghen om die gherechtichede, want haer lieder es dat rike gods. Dit woert es elc wel sculdich te merkene dat dese persecucie ende andre dogen moet sijn ghedoecht uut minnen van gerechticheden, salmen loen daer af ont - faen van gode. Ende niet om den strijt van eerdschen goede daer die heeren heden sdages seere om striden, niet ute minnen der gherechtichede dats te duchtene, no ute breken die si hebben, maer dicke ute groetheden ende uut enen quaden wille; ende niet als enege andre liede, beede groet, middele ende cleene, die heden sdaegs vele in doghene sijn, ende comen om den prijs vander werelt te ghecrigene ende te besittene, of ute dronkenscepen of ute ontameliken wandelingen, in onsuveren levene, of bi overdadegen woerden, of bi dat si hem selven niet kennen en willen noch anderen verdragen. Dese en gedogen niet B 2209/12 Rom. 6:5 2214/5 Mat. 5:10 K 2194 1479 heeft bij dit hoofdstuk 33 regels extra tekst. 2206 dragen de] 1479, dragende B G W 26rb
222 Het Wiesbadense handschrift folio 26rb-26vb 2228 2232 2236 2240 2244 2248 2252 2256 om die gherechtichede, maer om haer selves quaethede; si doen of si seggen anderen onghelijc, ende men doetet hem of seit; si beliegen andre lieden ende men beliecht hem lieden. Ende dus en mogen si den loen van gode daer of niet hebben, want ons heere seit daer in dewangelie toten mensce: Salich suldi sijn als u die menscen hebben ghehaet, ghevloect ende persecucie ghedaen ende al quaet gheseit van u om mi, ende u dan belogen; sijt blide ende verhoecht u in dien dage, want haer loen es groet inden hemel. Maer wien men quaet seit ende niet beliegt, of in doghene comt niet uut minnen der gherechtichede maer uut ongheoerdeneertheden van levene, die en sullen niet gheloent worden van gode, het en ware dat si hem bekeerden van haren quaden wille ende van haren quaden levene, ende gewillich | verduldich worden in haer doghen, ende nament uut minnen in correxien over hare zonden, makende van node doget, peijsende om i woert dat onse heere sprect van hem selven biden wisen man aldus: Die ic minne, die begripic ende castie, dats te verstane met doghene, ghelijc datmen siet dat die vader castijt sijn kint ende corrigeret dat hi mint. Vanden vii ghewerken van ontfermicheden Hoe dat van ontfermicheden als vander vijfter salichede gheseit es voren, nochtan na die divise van desen boexkine so volget nu te verclarene welc die werken van ontfermicheden zijn, want si ons leeren wat wi onsen evenkersten sculdich sijn. Deser werken zijn xiiii, dats te wetene lichaemlike sevene ende vii gheestelike. Die vii lichaemlike sijn dese: den hongheren spisen, den dorsteghen drenken, den naecten cleeden, den ermen pelgrim herbergen, den sieken visenteren, den ghevanghenen lossen, den doden graven. Die vii werken gheestelike sijn dese: vergheven den ghenen die jegen ons misdaen heeft, begripen uut minnen ende corrigeren die gene die misdoen, bidden over die zondaren, leeren den ghenen die onvroet es, beraden den genen die onberaden es, dien twifelt solacen, ende ver- 26va B 2231/2 Mat. 5:11-12 2241/2 Apok. 3:19, cf. Spr. 3:11 2242/3 cf. Spr. 3:12 2250/2 cf. Mat. 25:34-36 K 2244 1479 heeft bij dit hoofdstuk 33 regels extra tekst. 2246 divisie] B G 1479, divise W V 2227/8 si doen – of seit: ‘zij doen anderen onrecht aan door daden of woorden; en men doet hetzelfde bij hen door daden of woorden’. Cf. MNW ongelijc. 2241 begripic: ‘bestraf ik’ 2245 Hoe dat: ‘hoewel dat’ 2245/6 gheseit es voren: cf. 2071 2246 divisie: ‘divisio’. De kopiist verwart de termen devise, ‘devies’, en divisie, vertaling van de Latijnse technische term divisio, een aankondiging vooraf van de elementen die later uitgebreid behandeld zullen worden. 2250 hongheren: ‘hongerigen’; cf. MNW hongerich (slot van het lemma) P 2228 hem: interlineair toegevoegd.
- Page 172 and 173: 964 968 972 976 980 984 988 992 996
- Page 174 and 175: 1036 1040 1044 1048 1052 1056 1060
- Page 176 and 177: 1108 1112 1116 1120 1124 1128 1132
- Page 178 and 179: 1180 1184 1188 1192 1196 1200 1204
- Page 180 and 181: 1256 1260 1264 1268 1272 1276 1280
- Page 182 and 183: 1324 1328 1332 1336 1340 1344 5 | I
- Page 184 and 185: Ingevoegde bladen 183 /15v/ /sameng
- Page 186 and 187: folio 14r, afb. 33 185
- Page 188 and 189: folio 15r, afb. 35 187
- Page 190 and 191: folio 16r, afb. 37 189
- Page 192 and 193: 1368 1372 1376 1380 1384 1388 1392
- Page 194 and 195: 1440 1444 1448 1452 1456 1460 1464
- Page 196 and 197: 1504 1508 1512 1516 1520 1524 1528
- Page 198 and 199: 1572 1576 1580 1584 1588 1592 1596
- Page 200 and 201: 1648 1652 1656 1660 1664 1668 1672
- Page 202 and 203: 1716 1720 1724 1728 1732 1736 1740
- Page 204 and 205: 1780 1784 1788 1792 1796 1800 1804
- Page 206 and 207: 1848 1852 1856 1860 1864 1868 1872
- Page 208 and 209: 1924 1928 1932 1936 1940 1944 1948
- Page 210 and 211: 1996 2000 2004 2008 2012 2016 2020
- Page 212 and 213: 2064 2068 2072 2076 2080 2084 2088
- Page 214 and 215: 2132 2136 2140 2144 2148 2152 2156
- Page 216 and 217: 5 | Ingevoegde bladen 215 /24v/ /vi
- Page 218 and 219: folio 24r, afb. 39 217
- Page 220 and 221: folio 25r, afb. 41 219
- Page 224 and 225: 2260 2264 2268 2272 2276 2280 2284
- Page 226 and 227: 2328 2332 2336 2340 2344 2348 2352
- Page 228 and 229: 2400 2404 2408 2412 2416 2420 2424
- Page 230 and 231: 2468 2472 2476 2480 2484 2488 2492
- Page 232 and 233: 2540 2544 2548 2552 2556 2560 2564
- Page 234 and 235: 2608 2612 2616 2620 2624 2628 2632
- Page 236 and 237: 2684 2688 2692 2696 2700 2704 2708
- Page 238 and 239: 2748 2752 2756 2760 2764 2768 2772
- Page 240 and 241: 2816 2820 2824 2828 2832 2836 2840
- Page 242 and 243: 2884 2888 2892 2896 2900 2904 2908
- Page 244 and 245: 2948 2952 2956 2960 2964 2968 2972
- Page 246 and 247: 3024 3028 3032 3036 3040 3044 3048
- Page 248 and 249: 3096 3100 3104 3108 3112 3116 3120
- Page 250 and 251: 3168 3172 3176 3180 3184 3188 3192
- Page 252 and 253: 3236 3240 3244 3248 3252 3256 3260
- Page 254 and 255: 3312 3316 3320 3324 3328 3332 3336
- Page 256 and 257: 3384 3388 3392 3396 3400 3404 3408
- Page 258 and 259: 3456 3460 3464 3468 3472 3476 3480
- Page 260 and 261: 3528 3532 3536 3540 3544 3548 3552
- Page 262 and 263: 3600 3604 3608 3612 3616 3620 3624
- Page 264 and 265: 3672 3676 3680 3684 3688 3692 3696
- Page 266 and 267: 3744 3748 3752 3756 3760 3764 3768
- Page 268 and 269: 3816 3820 3824 3828 3832 3836 3840
- Page 270 and 271: 3888 3892 3896 3900 3904 3908 3912
222 Het Wiesbadense handschrift folio 26rb-26vb<br />
2228<br />
2232<br />
2236<br />
2240<br />
2244<br />
2248<br />
2252<br />
2256<br />
om die gherechtichede, maer om haer selves quaethede; si doen of si<br />
seggen anderen onghelijc, ende men doetet hem of seit; si beliegen<br />
andre lieden ende men beliecht hem lieden. Ende dus en mogen si den<br />
loen van gode daer of niet hebben, want ons heere seit daer in dewangelie<br />
toten mensce: Salich suldi sijn als u die menscen hebben ghehaet,<br />
ghevloect ende persecucie ghedaen ende al quaet gheseit van u om mi,<br />
ende u dan belogen; sijt blide ende verhoecht u in dien dage, want haer<br />
loen es groet inden hemel. Maer wien men quaet seit ende niet beliegt,<br />
of in doghene comt niet uut minnen der gherechtichede maer uut ongheoerdeneertheden<br />
van levene, die en sullen niet gheloent worden<br />
van gode, het en ware dat si hem bekeerden van haren quaden wille<br />
ende van haren quaden levene, ende gewillich | verduldich worden in<br />
haer doghen, ende nament uut minnen in correxien over hare zonden,<br />
makende van node doget, peijsende om i woert dat onse heere sprect<br />
van hem selven biden wisen man aldus: Die ic minne, die begripic ende<br />
castie, dats te verstane met doghene, ghelijc datmen siet dat die vader<br />
castijt sijn kint ende corrigeret dat hi mint.<br />
Vanden vii ghewerken van ontfermicheden<br />
Hoe dat van ontfermicheden als vander vijfter salichede gheseit es voren,<br />
nochtan na die divise van desen boexkine so volget nu te verclarene<br />
welc die werken van ontfermicheden zijn, want si ons leeren<br />
wat wi onsen evenkersten sculdich sijn. Deser werken zijn xiiii, dats<br />
te wetene lichaemlike sevene ende vii gheestelike.<br />
Die vii lichaemlike sijn dese: den hongheren spisen, den dorsteghen<br />
drenken, den naecten cleeden, den ermen pelgrim herbergen, den sieken<br />
visenteren, den ghevanghenen lossen, den doden graven.<br />
Die vii werken gheestelike sijn dese: vergheven den ghenen die jegen<br />
ons misdaen heeft, begripen uut minnen ende corrigeren die gene<br />
die misdoen, bidden over die zondaren, leeren den ghenen die onvroet<br />
es, beraden den genen die onberaden es, dien twifelt solacen, ende ver-<br />
26va<br />
B 2231/2 Mat. 5:11-12 2241/2 Apok. 3:19, cf. Spr. 3:11 2242/3 cf. Spr. 3:12 2250/2 cf. Mat. 25:34-36<br />
K 2244 1479 heeft bij dit hoofdstuk 33 regels extra tekst. 2246 divisie] B G 1479, divise W<br />
V 2227/8 si doen – of seit: ‘zij doen anderen onrecht aan door daden of woorden; en men doet hetzelfde bij<br />
hen door daden of woorden’. Cf. MNW ongelijc. 2241 begripic: ‘bestraf ik’ 2245 Hoe dat: ‘hoewel<br />
dat’ 2245/6 gheseit es voren: cf. 2071 2246 divisie: ‘divisio’. De kopiist verwart de termen devise,<br />
‘devies’, en divisie, vertaling van de Latijnse technische term divisio, een aankondiging vooraf van de elementen<br />
die later uitgebreid behandeld zullen worden. 2250 hongheren: ‘hongerigen’; cf. MNW hongerich<br />
(slot van het lemma)<br />
P 2228 hem: interlineair toegevoegd.