Download pdf - Textualscholarship.nl

Download pdf - Textualscholarship.nl Download pdf - Textualscholarship.nl

textualscholarship.nl
from textualscholarship.nl More from this publisher
04.05.2013 Views

2192 2196 2200 2204 2208 2212 2216 2220 2224 5 Wech van salicheit 221 nich moet sijn den minsten, ghelijc dat die prelaet moet sijn onder die ghene die onder hem souden sijn. Dusdane vrede hadde Adam als hi onderdanich was Yeven ende inden verbodenen appel beet ten versoeke van Yeven, daer si bat sculdich hadde gheweest hem onderdanich te sine ende hi haer te gebiedene. Van ghedoechsamheden Ghedoechsamheit es, also sente Gregorius seit, eene doghet bider welker alle ander doegden worden gheproeft. Dus so es gedoechsamheit i ghemein doget. Die gedoechsam wesen wille, hi es sculdich te hebben eenen scilt van iii hoeken, om dien scilt te worpen jeghen alle doegen. Inden nedersten hoec es sculdich te wesene die vreese vander pinen vander hellen, inden rechtren hoec die minne entie begerte vanden eweliken lone, ende inden luchtren hoec die gedenckenisse vander passien ons heeren. Dese scilt ontfaet de schichte van allen dogene, dats te verstane, scade van goede, quetsinge van lichamen ende versmaetheit van woerden. Die gedoechsamige es van gode ghenoet ter maeltijt vander bliscepe van hemelrike in die ewangelie boven andre creatueren. Want om dat die gedoechsame alre openbaerlijcste *dragen de* teekene van Jhesus Cristus in haren lichame, | dats versmaethede, ermoede ende doghen, so eest recht dat si die bliscepe ende dat ewelike leven besitten in sijn rike. Want also sente Pauwels bescrijft: Op dat wi met gode deelachtich willen sijn in sine passie ende aen sijn doeghen, so sellen wi wesen deelachtich aen sine verrisenisse, aen sijn solaes ende aen sijn vertroesten. Onse heere sprect in dewangelie van desen woerde van deser ghedoechsamhede: Salich sijn alle die persecucie ghedoghen om die gherechtichede, want haer lieder es dat rike gods. Dit woert es elc wel sculdich te merkene dat dese persecucie ende andre dogen moet sijn ghedoecht uut minnen van gerechticheden, salmen loen daer af ont - faen van gode. Ende niet om den strijt van eerdschen goede daer die heeren heden sdages seere om striden, niet ute minnen der gherechtichede dats te duchtene, no ute breken die si hebben, maer dicke ute groetheden ende uut enen quaden wille; ende niet als enege andre liede, beede groet, middele ende cleene, die heden sdaegs vele in doghene sijn, ende comen om den prijs vander werelt te ghecrigene ende te besittene, of ute dronkenscepen of ute ontameliken wandelingen, in onsuveren levene, of bi overdadegen woerden, of bi dat si hem selven niet kennen en willen noch anderen verdragen. Dese en gedogen niet B 2209/12 Rom. 6:5 2214/5 Mat. 5:10 K 2194 1479 heeft bij dit hoofdstuk 33 regels extra tekst. 2206 dragen de] 1479, dragende B G W 26rb

222 Het Wiesbadense handschrift folio 26rb-26vb 2228 2232 2236 2240 2244 2248 2252 2256 om die gherechtichede, maer om haer selves quaethede; si doen of si seggen anderen onghelijc, ende men doetet hem of seit; si beliegen andre lieden ende men beliecht hem lieden. Ende dus en mogen si den loen van gode daer of niet hebben, want ons heere seit daer in dewangelie toten mensce: Salich suldi sijn als u die menscen hebben ghehaet, ghevloect ende persecucie ghedaen ende al quaet gheseit van u om mi, ende u dan belogen; sijt blide ende verhoecht u in dien dage, want haer loen es groet inden hemel. Maer wien men quaet seit ende niet beliegt, of in doghene comt niet uut minnen der gherechtichede maer uut ongheoerdeneertheden van levene, die en sullen niet gheloent worden van gode, het en ware dat si hem bekeerden van haren quaden wille ende van haren quaden levene, ende gewillich | verduldich worden in haer doghen, ende nament uut minnen in correxien over hare zonden, makende van node doget, peijsende om i woert dat onse heere sprect van hem selven biden wisen man aldus: Die ic minne, die begripic ende castie, dats te verstane met doghene, ghelijc datmen siet dat die vader castijt sijn kint ende corrigeret dat hi mint. Vanden vii ghewerken van ontfermicheden Hoe dat van ontfermicheden als vander vijfter salichede gheseit es voren, nochtan na die divise van desen boexkine so volget nu te verclarene welc die werken van ontfermicheden zijn, want si ons leeren wat wi onsen evenkersten sculdich sijn. Deser werken zijn xiiii, dats te wetene lichaemlike sevene ende vii gheestelike. Die vii lichaemlike sijn dese: den hongheren spisen, den dorsteghen drenken, den naecten cleeden, den ermen pelgrim herbergen, den sieken visenteren, den ghevanghenen lossen, den doden graven. Die vii werken gheestelike sijn dese: vergheven den ghenen die jegen ons misdaen heeft, begripen uut minnen ende corrigeren die gene die misdoen, bidden over die zondaren, leeren den ghenen die onvroet es, beraden den genen die onberaden es, dien twifelt solacen, ende ver- 26va B 2231/2 Mat. 5:11-12 2241/2 Apok. 3:19, cf. Spr. 3:11 2242/3 cf. Spr. 3:12 2250/2 cf. Mat. 25:34-36 K 2244 1479 heeft bij dit hoofdstuk 33 regels extra tekst. 2246 divisie] B G 1479, divise W V 2227/8 si doen – of seit: ‘zij doen anderen onrecht aan door daden of woorden; en men doet hetzelfde bij hen door daden of woorden’. Cf. MNW ongelijc. 2241 begripic: ‘bestraf ik’ 2245 Hoe dat: ‘hoewel dat’ 2245/6 gheseit es voren: cf. 2071 2246 divisie: ‘divisio’. De kopiist verwart de termen devise, ‘devies’, en divisie, vertaling van de Latijnse technische term divisio, een aankondiging vooraf van de elementen die later uitgebreid behandeld zullen worden. 2250 hongheren: ‘hongerigen’; cf. MNW hongerich (slot van het lemma) P 2228 hem: interlineair toegevoegd.

222 Het Wiesbadense handschrift folio 26rb-26vb<br />

2228<br />

2232<br />

2236<br />

2240<br />

2244<br />

2248<br />

2252<br />

2256<br />

om die gherechtichede, maer om haer selves quaethede; si doen of si<br />

seggen anderen onghelijc, ende men doetet hem of seit; si beliegen<br />

andre lieden ende men beliecht hem lieden. Ende dus en mogen si den<br />

loen van gode daer of niet hebben, want ons heere seit daer in dewangelie<br />

toten mensce: Salich suldi sijn als u die menscen hebben ghehaet,<br />

ghevloect ende persecucie ghedaen ende al quaet gheseit van u om mi,<br />

ende u dan belogen; sijt blide ende verhoecht u in dien dage, want haer<br />

loen es groet inden hemel. Maer wien men quaet seit ende niet beliegt,<br />

of in doghene comt niet uut minnen der gherechtichede maer uut ongheoerdeneertheden<br />

van levene, die en sullen niet gheloent worden<br />

van gode, het en ware dat si hem bekeerden van haren quaden wille<br />

ende van haren quaden levene, ende gewillich | verduldich worden in<br />

haer doghen, ende nament uut minnen in correxien over hare zonden,<br />

makende van node doget, peijsende om i woert dat onse heere sprect<br />

van hem selven biden wisen man aldus: Die ic minne, die begripic ende<br />

castie, dats te verstane met doghene, ghelijc datmen siet dat die vader<br />

castijt sijn kint ende corrigeret dat hi mint.<br />

Vanden vii ghewerken van ontfermicheden<br />

Hoe dat van ontfermicheden als vander vijfter salichede gheseit es voren,<br />

nochtan na die divise van desen boexkine so volget nu te verclarene<br />

welc die werken van ontfermicheden zijn, want si ons leeren<br />

wat wi onsen evenkersten sculdich sijn. Deser werken zijn xiiii, dats<br />

te wetene lichaemlike sevene ende vii gheestelike.<br />

Die vii lichaemlike sijn dese: den hongheren spisen, den dorsteghen<br />

drenken, den naecten cleeden, den ermen pelgrim herbergen, den sieken<br />

visenteren, den ghevanghenen lossen, den doden graven.<br />

Die vii werken gheestelike sijn dese: vergheven den ghenen die jegen<br />

ons misdaen heeft, begripen uut minnen ende corrigeren die gene<br />

die misdoen, bidden over die zondaren, leeren den ghenen die onvroet<br />

es, beraden den genen die onberaden es, dien twifelt solacen, ende ver-<br />

26va<br />

B 2231/2 Mat. 5:11-12 2241/2 Apok. 3:19, cf. Spr. 3:11 2242/3 cf. Spr. 3:12 2250/2 cf. Mat. 25:34-36<br />

K 2244 1479 heeft bij dit hoofdstuk 33 regels extra tekst. 2246 divisie] B G 1479, divise W<br />

V 2227/8 si doen – of seit: ‘zij doen anderen onrecht aan door daden of woorden; en men doet hetzelfde bij<br />

hen door daden of woorden’. Cf. MNW ongelijc. 2241 begripic: ‘bestraf ik’ 2245 Hoe dat: ‘hoewel<br />

dat’ 2245/6 gheseit es voren: cf. 2071 2246 divisie: ‘divisio’. De kopiist verwart de termen devise,<br />

‘devies’, en divisie, vertaling van de Latijnse technische term divisio, een aankondiging vooraf van de elementen<br />

die later uitgebreid behandeld zullen worden. 2250 hongheren: ‘hongerigen’; cf. MNW hongerich<br />

(slot van het lemma)<br />

P 2228 hem: interlineair toegevoegd.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!