Download pdf - Textualscholarship.nl

154 Het Wiesbadense handschrift folio 6rb-6vb
400
404
408
412
416
420
424
428
dat let gods no dat let vander heilger kerken, maer in die hachte ende
int strec des viants uter hellen es hi gevallen. Also sente Augustijn seit:
Het es sonde yet spreken, doen of begheren jeghen die wet gods of je -
ghen den wille gods, om dat, also in dewangelie staet bescreven, niement
en wort ghecroent ten si dat hi getrouwelike heeft gestreden; dats
te segghen: gheen mensche en sal met gode worden geloent met bliscepen
in hemelrike, die niet met gode nerenstelijc *sal hebben ghe -
streden in eerderike. Hier omme eest dat den mensce sijn ghegeven iii
viande in desen levene, die den mensce eenpaerlijc aenvechten ende bestriden
met iii dingen diemen in die werelt seere soect, dats eere, rijc -
heit ende weelde, om dat hi die viande ende hare temptacie weder staen
soude ende verwinnen, ende also de hoghe crone van lone ontfaen soude
vore gode. Dese iii viande sijn: die viant uter hellen, die werelt, ende
dat vleesch of die lichame des menschen. Die viant uter hellen, als aenvechtende
van eeren na die werelt, tempteert ons van drie hootsonden,
dats van hoverden, ende als van dien dat uut hoverdicheden spruten
mach van nide, van gramscepen. Die werelt tempteert ons van eenre
hoeftzonde, dats van ghiericheden. Dat vleesch van drien, dats van
trae cheden, van overtollicheden van etene, van drinckene, ende van
sonden van lichame, dat heet luxurie.
Van hoverden
Hoverdichede es, also sente Augustijn seit, een begherte met ghe -
nuechten van haer selfs prise of eere. Hoverdichede es beghinsel ende
moeder van allen zonden. Want also Albertus seit, in allen zonden
leecht hoverde, dats dat die mensce die sonde doet, heeft in hem i versmaden
ende i afkeeren van gode, sinen creatoer ende sceppere, ende
keert hem in creatueren of dat creatueren gheven moghen, dats eere of
goet of weelde. Vier manieren van hoverden sijn, also sente Gregorius
seit. Deerste es alse die mensche mict tgoede dat hi heeft, dat hijt van
hem selven heeft. Dander es al gheloeft hi tgoede | dat hi heeft, dat van
gode comt, dat hi mict dat comt bi sinen verdienten. Dat derde es
al hem die mensce beroemt van dingen die hi niet en heeft. Sente
Bernaert seit: Hets scoffierlec den ghenen die hem boven anderen lieden
beroemt ende boven anderen gheprijst *wille sijn, op dat hi niet
B 400/1 2 Tim. 2:5 418/24 Hoverdichede es – weelde] cf. CTV, lib. 3, cap. 15 – ed. p. 105
K 403 sal] B 1479, en W. De emendatie is noodzakelijk omdat het onderwerp van de zin enkelvoud is.
428 als] B 1479, al W 430 wille] B, willen W, wilt 1479
V 397/8 in die hachte ende int strec: letterlijk ‘in de macht en de strik’. Hachte en stric hebben een vergelijkbare
betekenis.
6va