Download pdf - Textualscholarship.nl
Download pdf - Textualscholarship.nl Download pdf - Textualscholarship.nl
68 72 76 80 84 88 92 96 100 104 5 Wech van salicheit 145 wilde ons god daer af verlossen, want so hadt ghescenen dat hi ons bi crachten uter hant des viands hadde ghenomen, daer wi bi rechte in waren ghevallen. Hier omme so waest noet dat hi die ons verlossen soude, moeste sijn god ende mensce. So dat god uutzende sinen bode, den heiligen engel Gabriel, ane de suvere ende werde oetmoedeghe maghet Maria, haer groetende ende boetscapende dat si den ghebe - nediden gods sone in haren lichame ontfaen soude. Die sprac dese woerde: Ave Maria, gracia plena, dominus tecum. God groete u, Maria, vol gracien, god es met di. Ende mids dien woerde dat die engel sprac ende mids den oetmoedeghen consente dat | Maria daer in droech, ende in dien woerde daer si sprac: ‘Heilich engel gods, siet hier die dierne gods, na dine woerde moet mi ghescien’, so daelde die heilich gheest in hare ende die moghentheit des vader van hemelrike die besceense, so datse sonder toedoen van manne tonser vrome onfinc den gods zone, den welken ghebenediden gods sone Maria ontfinc sonder sonde in haren ghebenediden lichame. Ende si droechen ix maen de sonder swaerheit, ende ter vervulte vander tijt, als op den heiligen kerstnacht, so baerde sine sonder pine. Dus es god uut minnen van ons menscen worden. Nu besiet wat ons god, in eerderike wesende, uut minnen ghewrocht heeft. Eerst dat dese ghebenendide gods sone aldus menscelike vormen van Marien ontfaen heeft. Ende als hi van haer gheboren was, so wilde hi wesen gheheeten Jhesus, dat luidt also vele als ‘behouder’. Want also in dewangelie staet bescreven: Hi quam in eerderijc om sijn volc, dat sijn alle goede kerstine creatueren, behouden te makene van haren sonden. Als een warachtich profete dat hi was, so heeft hi sinen volke orcontscepe ghegheven der warachtichede ende die gheleert alle den ghenen die uter waerheit ghedoelt waren ende in sonden ghevallen. Anderwerven als een heilich bisscop, gode sinen vader een werde offerande, dat was hem selven, god ende mensce, inden outaer der crucen gheoffert over die sonden vanden creatueren. Ende om den pays te makene tusscen den vader van hemelrike enten mensce als op den goeden vridach, daer hi ons volmaectelijc minde ende dwoech in sijn preciose bloet ons van onsen zonden, daer so gaut hi onse scult daer wi alle in gehouden waren, die scult van onsen iersten vader Adame. Derdewerf als i ghetrouwe campioen, so heeft hi vore ons ghetrouwelijc gestreden jeghen den viant uter hellen, ende alle die banden entie sloten daer hi den mensce in hilt | ghebonden ende ghevaen, als vanden sonden van onsen iersten vader Adame, die heeft hi tebroken, ende alle goede menscen daer ute verlost, die niet anders daer in en waren dan al- B [5] 74/6 Luc. 1:28 78/9 Luc. 1:38 91/2 cf. Mat. 1:21 3vb 4ra
146 Het Wiesbadense handschrift folio 4ra-4va 108 112 116 120 124 128 132 136 140 144 leene om die zonden van Adame. Ende als i warachtich verwinre so verreeschi op den heiligen paeschdach moghentlike als die ons uter macht ende uten handen des viants verlost hadde ende weder inden wech vanden eeweliken levene gheset hadde. Vierdewerf als i seker *voergangher, so es hi als op den heiligen ascensien dach opghevaren ter rechter hant sijns vader met onser men - sceliker natuere, om onse hope te sterkene dat wi daer te dier hoecheit van bliscepen comen mogen daer god selve onse natuere voren ghevoert heeft; om onse stede te bereedene so es die heilige goeds zone met onser natuere te sinen vader ghevaren, also hi selve in dewangelie seghet. Ende ten utersten – om dat [hi] god kent dat de mensce licht es te bedrieghene, broesch om iet goeds te werkene, ende cranc om de sonden te wederstane – als de ghene die den mensce wilde versekeren dat hi hem die waerheit heeft gheleert, dat hine van zonden heeft ghe - dweghen, dat hine ute den bande des viants heeft verlost, ende, om vri ten eeweliken levene te comene op dat hi wille, die dore vanden hemele opghedaen heeft entie stede bereet heeft, so heeft hi ons als op den heilighen sinxendach – doe ter tijt in die herte der apostelen ende sier heiligher disciplen, ende noch heden sdages in die herten der goeder menscen – gesent dien edelen ende werden pant die hem selven ghelijc es, den heilighen gheest, die den mensce in gode een bewisen, i ghe - sterken ende een troesten altoes ghevende es ende van al dat god die zone dien goeden mensce beloeft heeft, versekerende es. Dus heeft god ons ghemint ende recht ons selven hem al ghegheven. God de vader heeft ons ghegheven hem selven, als hi ons bi siere mo - ghenthede sciep ende maecte, als wi niet en waren, ghelijc hem selven. God die zone heeft ons hem ghegheven, als hi ons vroe - scap, die verloren waren, verloste met hem selven. God die heilighe gheest | gheeft ons hem selven, als hi ons daghelijcs, als wi dolen, bi siere hogher godheit uten zonden treckende es, int goede bewisende ende ghesterkende es, ende vanden quaden bescermende es. Hier omme so siwi gode sculdich alle te minnenne, die ons aldus vore ghemint heeft. Ende elc mensce es sculdich te minnene sinen god, sinen sceppere, sinen makere also vele boven alle creatueren of al dat crea tue ren gheven moghen als de *createur ende haer makere edelre ende werder es dan dat hi gescepen ende ghemaect heeft. B 116/8 cf. Joh. 14:2-3 K 112 voorganghere] B 1479, voerganghen W 119 dat] B 1479, hi add. W 135 bi sijnre] B 1479, om. W 143 createur] B, creatuer W, scepper 1479 4rb
- Page 96 and 97: Inleiding 95 De basis van de compos
- Page 98 and 99: Inleiding 97 ning van de doop van C
- Page 100 and 101: Inleiding 99 passing van de tekenin
- Page 102 and 103: Inleiding 101 Inc.: Om dat god alle
- Page 104 and 105: Inleiding 103 zie Hogenelst, 1997,
- Page 106 and 107: Inleiding 105 30 f. 91va-30: Armoed
- Page 108 and 109: Inleiding 107 43 f. 116vb32-39: Spr
- Page 110 and 111: Inleiding 109 59 f. 135rb4-135vb: O
- Page 112 and 113: Inleiding 111 75 f. 147ra-151rb13:
- Page 114 and 115: Afkortingen 113 [6] 108rb 3me (omme
- Page 116 and 117: Afkortingen 115 [3] *he’n (heren)
- Page 118 and 119: Afkortingen 117 b. bij contractie:
- Page 120 and 121: Afkortingen 119 [2 3 4] Ø [5] 105v
- Page 122 and 123: Afkortingen 121 b. afkorting voor
- Page 124 and 125: Afkortingen 123 (b) ‘anderen’ D
- Page 126 and 127: Afkortingen 125 waracht.../waeracht
- Page 128 and 129: Verantwoording van de editie Editie
- Page 130 and 131: Verantwoording van de editie 129 2.
- Page 132 and 133: Verantwoording van de editie 131 5.
- Page 134 and 135: Verantwoording van de editie 133 De
- Page 136 and 137: Editie
- Page 138 and 139: 1 Wech van salicheit, inhoudsopgave
- Page 140 and 141: 1 Wech van salicheit, inhoudsopgave
- Page 142 and 143: 1 2 3 | 4 Inhoudsopgave codex (2) 1
- Page 144 and 145: 1 4 8 12 16 20 24 28 5 Wech van sal
- Page 148 and 149: 148 152 156 160 164 168 172 176 180
- Page 150 and 151: 224 228 232 236 240 244 248 252 5 W
- Page 152 and 153: 288 292 296 300 304 308 312 316 320
- Page 154 and 155: 360 364 368 372 376 380 384 388 392
- Page 156 and 157: 432 436 440 444 448 452 456 460 464
- Page 158 and 159: 496 500 504 508 512 516 520 524 528
- Page 160 and 161: 568 572 576 580 584 588 592 596 600
- Page 162 and 163: 632 636 640 644 648 652 656 660 5 W
- Page 164 and 165: 700 704 708 712 716 720 724 728 5 W
- Page 166 and 167: 760 764 768 772 776 780 784 788 5 W
- Page 168 and 169: 828 832 836 840 844 848 852 856 860
- Page 170 and 171: 896 900 904 908 912 916 920 924 5 W
- Page 172 and 173: 964 968 972 976 980 984 988 992 996
- Page 174 and 175: 1036 1040 1044 1048 1052 1056 1060
- Page 176 and 177: 1108 1112 1116 1120 1124 1128 1132
- Page 178 and 179: 1180 1184 1188 1192 1196 1200 1204
- Page 180 and 181: 1256 1260 1264 1268 1272 1276 1280
- Page 182 and 183: 1324 1328 1332 1336 1340 1344 5 | I
- Page 184 and 185: Ingevoegde bladen 183 /15v/ /sameng
- Page 186 and 187: folio 14r, afb. 33 185
- Page 188 and 189: folio 15r, afb. 35 187
- Page 190 and 191: folio 16r, afb. 37 189
- Page 192 and 193: 1368 1372 1376 1380 1384 1388 1392
- Page 194 and 195: 1440 1444 1448 1452 1456 1460 1464
68<br />
72<br />
76<br />
80<br />
84<br />
88<br />
92<br />
96<br />
100<br />
104<br />
5 Wech van salicheit 145<br />
wilde ons god daer af verlossen, want so hadt ghescenen dat hi ons bi<br />
crachten uter hant des viands hadde ghenomen, daer wi bi rechte in<br />
waren ghevallen. Hier omme so waest noet dat hi die ons verlossen<br />
soude, moeste sijn god ende mensce. So dat god uutzende sinen bode,<br />
den heiligen engel Gabriel, ane de suvere ende werde oetmoedeghe<br />
maghet Maria, haer groetende ende boetscapende dat si den ghebe -<br />
nediden gods sone in haren lichame ontfaen soude. Die sprac dese<br />
woerde: Ave Maria, gracia plena, dominus tecum. God groete u, Maria,<br />
vol gracien, god es met di. Ende mids dien woerde dat die engel<br />
sprac ende mids den oetmoedeghen consente dat | Maria daer in<br />
droech, ende in dien woerde daer si sprac: ‘Heilich engel gods, siet hier<br />
die dierne gods, na dine woerde moet mi ghescien’, so daelde die heilich<br />
gheest in hare ende die moghentheit des vader van hemelrike die<br />
besceense, so datse sonder toedoen van manne tonser vrome onfinc<br />
den gods zone, den welken ghebenediden gods sone Maria ontfinc<br />
sonder sonde in haren ghebenediden lichame. Ende si droechen ix<br />
maen de sonder swaerheit, ende ter vervulte vander tijt, als op den heiligen<br />
kerstnacht, so baerde sine sonder pine. Dus es god uut minnen<br />
van ons menscen worden. Nu besiet wat ons god, in eerderike wesende,<br />
uut minnen ghewrocht heeft.<br />
Eerst dat dese ghebenendide gods sone aldus menscelike vormen van<br />
Marien ontfaen heeft. Ende als hi van haer gheboren was, so wilde hi wesen<br />
gheheeten Jhesus, dat luidt also vele als ‘behouder’. Want also in dewangelie<br />
staet bescreven: Hi quam in eerderijc om sijn volc, dat sijn alle<br />
goede kerstine creatueren, behouden te makene van haren sonden. Als<br />
een warachtich profete dat hi was, so heeft hi sinen volke orcontscepe<br />
ghegheven der warachtichede ende die gheleert alle den ghenen die uter<br />
waerheit ghedoelt waren ende in sonden ghevallen.<br />
Anderwerven als een heilich bisscop, gode sinen vader een werde<br />
offerande, dat was hem selven, god ende mensce, inden outaer der crucen<br />
gheoffert over die sonden vanden creatueren. Ende om den pays te<br />
makene tusscen den vader van hemelrike enten mensce als op den goeden<br />
vridach, daer hi ons volmaectelijc minde ende dwoech in sijn preciose<br />
bloet ons van onsen zonden, daer so gaut hi onse scult daer wi<br />
alle in gehouden waren, die scult van onsen iersten vader Adame.<br />
Derdewerf als i ghetrouwe campioen, so heeft hi vore ons ghetrouwelijc<br />
gestreden jeghen den viant uter hellen, ende alle die banden entie<br />
sloten daer hi den mensce in hilt | ghebonden ende ghevaen, als vanden<br />
sonden van onsen iersten vader Adame, die heeft hi tebroken, ende alle<br />
goede menscen daer ute verlost, die niet anders daer in en waren dan al-<br />
B [5] 74/6 Luc. 1:28 78/9 Luc. 1:38 91/2 cf. Mat. 1:21<br />
3vb<br />
4ra