Download pdf - Textualscholarship.nl

Verantwoording van de editie 133
De volgende verschijnselen zijn genoteerd:
– weglating van woorden en lettergrepen (om.: omisit);
– toevoeging van woorden en lettergrepen (add.: addidit);
– vervanging van woorden door andere woorden;
– het ontbreken van een tekstgedeelte in een tekstgetuige (deest);
– het vergaand afwijken van een lezing in een tekstgetuige (var.: variat). 202
Bronteksten en bijbelplaatsen
Bronteksten en Bijbelplaatsen zijn samen in één apparaat genoteerd.
1. Bronteksten
Er moet een onderscheid worden gemaakt tussen ‘directe’ en ‘indirecte’
bronteksten. Het onderzoek bij deze editie is beperkt tot de directe bronteksten.
Dit zijn de bronnen die de auteur van een tekst feitelijk benutte. In
het geval van Wech van salicheit betreft dit Latijnse compilatieteksten
waarvan de auteur met zekerheid gebruik maakte; 203 in het geval van Gersons
Tien geboden-commentaar (tekst 7) is er de Franstalige brontekst.
De ‘indirecte’ bronteksten zijn niet geïdentificeerd. Dit zijn de individuele
teksten van de Latijnstalige autoriteiten – veelal kerkvaders – waarvan
het niet zeker of onwaarschijnlijk is dat deze door de auteur zijn gebruikt.
Dit is een keuze, die op twee overwegingen berust. Ten eerste is het vrijwel
ondoenlijk om al de indirecte bronteksten te identificeren. 204 Ten tweede
gaat van het vermelden van de indirecte bronteksten een onjuiste suggestie
uit ten aanzien van de werkzaamheid van de auteur. Het zijn immers
níet de teksten die de auteurs gebruikten. 205
2. Bijbelplaatsen
Er is naar gestreefd om alle Bijbelplaatsen te identificeren, ongeacht of daar
impliciet of expliciet naar wordt verwezen. Wanneer een Bijbelplaats
wordt geparafraseerd of wanneer er slechts aan wordt gerefereerd, dan
wordt de vermelding voorafgegaan door cf. In gevallen waar het onmoge-
202 In die gevallen is de variante lezing niet genoteerd.
203 O.a. Compendium theologicae veritatis.
204 In Wech van salicheit, bijvoorbeeld, komen onder meer 60 verwijzingen naar Augustinus,
28 naar Bernardus en 21 naar Gregorius voor. In veel gevallen zal het gaan om Pseudo-Augustinus
en Pseudo-Bernardus-teksten.
205 In het geval van Wech van salicheit bijvoorbeeld is het vaak zeker dat de autoriteiten die
door de auteur worden vermeld, via een compendiumachtige brontekst in de Middelnederlandse
tekst zijn beland. Cf. Schepers (in voorbereiding).