Download pdf - Textualscholarship.nl

Afkortingen
De schrijfhanden 1, 3 en 7 kunnen als belangrijkste in de codex worden
aangemerkt. Hand 1 heeft kwantitatief het grootste aandeel, hand 3 kopieerde
onder meer de Middelnederlandse vertaling van Beda’s Apocalypscommentaar,
die de folia 62-89 omvat, en hand 7 hoort bij de persoon die
de definitieve gestalte van de codex bepaalde. Om inzicht te krijgen in het
gebruik van afkortingen in de codex, beperken wij ons bij de verdergaande
analyse van de abbreviaturen tot deze drie handen. Bij deze handen wordt
in onderstaande Algemene karakteristiek door middel van een asterisk aangegeven
wanneer de oplossing van de betreffende afkorting in de daarop
volgende paragraaf Oplossing van de afkortingen wordt verantwoord.
Algemene karakteristiek
Zoals in de meeste Middelnederlandse teksten, wordt slechts een gering
aantal afkortingen gebruikt. Bij de verschillende afkortingstekens wordt
van elke hand, geplaatst tussen vierkante haakjes, een voorbeeld gegeven. 166
Veruit de belangrijkste zijn de navolgende:
1. Bovengeplaatste horizontale streep
a. boven een vocaal voor het weglaten van een m of n (‘nasaalstreep’): 167
[1] 3ra 3me (omme), h1 (hem), 3rb ad0 (adam) 3ra dien1 (dienen)
[2] 54va 3me (omme), 52ra kerstēliker (kerstenliker), 54va Ad0me
(Adamme), 55ra c3t (comt), 52vb doē (doen), 53ra h1 (hem), 54ra
quā (quam)
[3] 62va con4c, 3me (omme), h1 (hem), siel1 (sielen), t1 (ten)
[4] 93ra 1mer (emmer), w4nen (winnen), 93rb c3nen (connen), 93ra
wandel1 (wandelen), en1 (enen), 93rb m1 (men), 94vb zij (zijn)
[5] 104rb lev1s (levens), 106rb w0t (want), 105va st1me (stemme), 104ra
goed1 (goeden), 104va zelv1 (zelven), 168 ¯
105ra d0 (dan), sij ¯
(sijn),
107ra h1 (hem), 107va licha1 (lichaem)
166 De globale indeling in vijf groepen op basis van het type afkortingstekens is overgenomen
van Herman Mulder (zie De Graaf 1980, 296). Afkortingen in Latijnse tekstgedeelten zijn buiten
beschouwing gelaten.
167 Bij een woord als omme staat de streep ook boven de m.
168 Hs. zelue met het horizontale streepje boven de u, zoals de kopiist ook consequent het horizontale
streepje in de afkorting van het woord omme boven de m van ome plaatst.