door Bas Borst - DigiJuris

Hoe voorkom ik dat er data wordt onttrokken aan het
Bewijsbeslag? door Bas Borst
Het komt nog wel eens voor dat er tijdens een bewijsbeslag data verdwijnt. Dat is natuurlijk niet de
bedoeling. Daarom staat, net als bij ‘andere’ roerende zaken, op het onttrekken aan beslag door de
beslagene de strafrechtelijke sanctie van artikel 198 Sr. Hieronder ga ik in op de verschillende
manieren waarop data kan ‘verdwijnen’ en wat wij in de praktijk kunnen doen om dit tegen te gaan
dan wel de verdwenen data terug te halen. Een goede samenwerking met de deurwaarder is daarbij
onontbeerlijk.
In de praktijk is een aantal manieren gebleken waarop beslagenen data proberen te onttrekken aan
het beslag. Daarom starten wij ieder onderzoek met het maken van een zogenaamd ‘snap shot’,
zodat de kenmerken van de IT-omgeving in grote lijnen voor ons inzichtelijk zijn. Dit ‘snap shot’
wordt aan het eind van het beslag vergeleken met het beeld dat er aan het begin was, zodat
eventuele verdwijningen kunnen worden geconstateerd en aangepakt.
Zo is het al een aantal keren voorgekomen dat geconstateerd werd dat een pc of zelfs een complete
server tijdens het beslag via de achterdeur was ‘meegenomen’. In zo’n situatie kunnen wij aan de
hand van de door ons aangetroffen configuratie aantonen dat er ‘iets’ is verdwenen. In dat geval
betreft het een roerende zaak, dat voor de deurwaarder een ‘reguliere’ onttrekking vormt.
Een ander voorbeeld vormt het tijdens het beslag verwijderen van een relevante map met
bijvoorbeeld specifieke informatie over een product, een onderzoek of een aantal werktekeningen.
Wij kunnen via de door ons gehanteerde ‘snap shot’ procedure constateren dat er tijdens het beslag
gegevens verwijderd zijn. In een dergelijk geval moet de deurwaarder erop staan dat de back-up van
deze gegevens direct teruggezet wordt, tevens wordt er een paragraaf toegevoegd aan het proces
verbaal waarin dit traject beschreven wordt en, wellicht nog belangrijker, waarom!
Recentelijk maakten wij mee dat iemand van buitenaf via internetverbinding gegevens probeerde te
verwijderen. Er werd door ons geconstateerd dat er plotseling erg veel gegevens werden verwijderd,
terwijl niemand in het bedrijf aan de computer zat. Omdat het niet duidelijk is wie de gegevens
verwijdert, of wat die gegevens inhouden, dient de deurwaarder direct zelf de constatering te doen
dat er gegevens verwijderd worden. Daarnaast dient de deurwaarder onmiddellijk opdracht te geven
om de servers los te koppen van het internet en het bedrijfsnetwerk.
Digijuris heeft inmiddels uitgebreide ervaring in welke “trucs” worden toegepast bij het proberen
gegevens te onttrekken aan het bewijsbeslag. Hierdoor kunnen wij de deurwaarder van de
noodzakelijke informatie voorzien opdat er zeer adequaat gehandeld kan worden. Het door de
deurwaarder wijzen op de mogelijke strafrechtelijke sanctie blijkt daarnaast vaak afdoende om
mogelijke ‘uitglijders’ door de beslagene weer te herstellen.

Overigens is het goed om te weten dat er altijd back-ups teruggezet kunnen worden. Normaliter een
back-up van de avond ervoor. Tevens blijven er normaliter altijd sporen op computers aanwezig van
de gegevens die men probeert te verwijderen. Het behoeft geen betoog dat dit lastiger te herstellen
is.
Mocht u vragen hebben met betrekking tot de procedures en veiligheden die Digijuris hanteert
tijdens beslag, neemt u dan gerust contact op met Bas Borst op 088-0078200 of mail met
bas@digijuris.nl