Programmaboekje : Rosas - deSingel

konden. De dansers brachten haar tot inzicht dat het beter
was om niet op dezelfde dag met het vliegtuig te reizen en
op te treden.
De voorstelling van ‘Small Hands’ is juist afgelopen en Loemij
staat klaar om iets te gaan eten met een groep vrienden.
Iemand spreekt haar aan in de hal. Natuurlijk herkent iedereen
Loemij; haar verschijning op het podium is bijna identiek
aan haar privé- persoon. Zij is slank en atletisch, draagt
weinig make-up en haar schouderlange haar is los. Ze beantwoordt
de vragen van de toeschouwer met dezelfde kalmte
en concentratie die ze op het podium vertoont en blijft
vriendelijk terwijl ze gulzig van haar vruchtensap drinkt.
“Hoe moet ik dit interpreteren?”, wil de toeschouwster
weten, en “Wat hebben deze twee vrouwen samen?” – over
Loemij en De Keersmaeker. Het stille antwoord van Loemij
is nauwelijks te horen in de drukke hal. Maar het gaat zeker
over samenwerking in beweging. Later zegt ze dat zij en De
Keersmaeker codes hebben als signaal voor nieuwe sequenties
door hoorbaar ademen of oogcontact. Het is in geen
geval altijd de choreografe die elke beweging bepaalt. In
tegendeel. Anne Teresa vraagt Loemij vaak om de timing te
bepalen, zegt Loemij. “Soms push ik haar te hard.”
In de taxi knipoogt een vriend naar haar en vertelt zijn interpretatie
van het duet. In ‘Small Hands’ ziet hij een werk over
de relatie tussen choreograaf en danser, en meer algemeen
een parafrase over artistiek inzicht in de Westerse wereld.
Beginnend met de muzen, die de kunst naar de mensen
brachten, over citaten uit de musical met de rode schoenen,
ziet hij ‘Small Hands’ als een stuk dat gaat over de ethos van
de kunst en de kwaliteiten die het vereist: hard werken, toewijding,
bescheidenheid. Loemij zal later toegeven dat het
erg moeilijk kan zijn als De Keersmaeker aandringt om wijzigingen
in haar werk aan te brengen, zelfs tot vlak voor de
voorstelling. En later zal ze toegeven hoe opgelucht ze was
om te ontdekken dat regisseur Jolente De Keersmaeker haar
vertolkers effectief toestaat om artistiek te experimenteren
en zelfs fouten te maken. “Dat was ontspannend”, zegt ze
over hun samenwerking in ‘Quartet’ van Heiner Müller. Toch
kijkt Loemij altijd uit naar de volgende nieuwe dansvoorstelling.
Anne Teresa is meer dan haar eerste choreograaf, Loemij is
er volkomen zeker van dat het ook haar laatste zal zijn.
Natuurlijk verspilt Loemij geen moment aan gedachten over
de dag dat ze zal stoppen. Zelfs als kind deed de nu 32-jarige
aan gymnastiek en speelde ze basketbal, maar voor alles
was ze een danseres. Samen met haar oudere broer volgde
ze ballroom danslessen. Broer en zus eindigden als winnaars
van het Nederlandse juniorenkampioenschap in gezelschapsdans.
Toen Cynthia 16 werd, gaven de twee kinderen (van
een Nederlandse moeder en een Indonesische vader) hun
hobby op. Het talent van Loemij is altijd erkend geweest,
door jury’s van danswedstrijden, door Anne Teresa De Keersmaeker,
en eerder nog door Wim Vandekeybus. Hij hoopte
haar te kunnen engageren toen ze nog op school zat, maar
Loemij voelde dat ze nog niet klaar was. Later, toen ze een
voorstelling van Rosas in het Schouwburgtheater zag, was
ze betoverd door de vrouwelijke en theatrale kwaliteiten
van de stukken van De Keersmaeker. Ze wist dadelijk dat ze
hiervoor wou dansen. Misschien was het dit feilloze gevoel
voor haar eigen leven dat Cynthia Loemij meer maakt dan
één van de vele mooie amazones in het leger van de Belgische
koningin van het minimalisme.
Wiebke Hüster
Uit: Ballet International Tanz Aktuell, november 2001, p. 16-9.
(vertaling Bernadette Scheerders)