Hoofstuk 2 Voor die begin.pdf - Ateisme.co.za

VOOR DIE BEGIN
Die Sumeriese beskawing word deur amptelike geskiedenis sover as 4000 jaar BCE
terug dateer. Dit was by die sameloop van die Tigris en Euphrates riviere in die Laer
Mesopotanië geleë. Dit is vandag bekend as Irak. Daar was ook ouer beskawings soos
Jerigo in Israel. Volgens goedbewaarde Sumeriese geskrifte, gebakte kleitablette, het
hulle die omgewing betrek met kennis van skryf, kunste, landbou, handel en
metaalwerk.
Daar was ‘n biblioteek met 3000 geskrewe tablette, sommige met geskiedenis daarop.
Dit was deur Priesters as ‘n Godsregering regeer. Sentrale beheer is toegepas en
belastings is ingevorder vanuit oorskotproduksie. So ook is sentrale beheer oor ‘n
waterkanaalstelsel uitgeoefen. Die rivieroorstromings laat ryk slik agter en twee
graanoeste is jaarliks ingebring. Die stede van die Sumeriese beskawing was goed
beplan met tempel komplekse, publieke werke en dienste.
Handel het floreer veral met die Egiptiese en Indus Vallei beskawings.
‘n Paar antieke stede is van besondere belang. Die eerste is Eridu in die Suide van
Irak, as antieke stad wat reeds ongeveer 5000 BCE bestaan het. Dit kan as die wieg
van die Sumeriese beskawing beskou word. Dié is vandag bekend as Tell Abu
Shahrain. Volgens die Sumer-geskiedenis was hulle God bekend as EA, die Prins van
die Aarde en later die Prins van die Donker.
Die tweede stad is Nippur in die Noorde van Irak. Dit was bewoon deur ‘n Simitiese ras.
Hulle God was En-Lil, Arrabies as Allah, Hebrews as El en later deur die Christene as
God.
Dit bring ons by Ur, ‘n antieke stad in die Suide van Irak. Uitgrawings deur ‘n Britse
Argeoloog Leonard Woolley bewys dat die stad sowat 3500 BCE bewoon was. Hy het
bewyse van die trap piramiede, asook sosiale en kulturele materiaal gevind - hy het ook
bewyse van ‘n vloed gevind asook die gedigte van die legendariese held Gilgamesh, die
God van Sumerië.
Die gedig van Gilgamesh is in 700 BCE in twaalf boeke saamgevat, maar word geag om
sowat 1500 jaar ouer te wees. Die God van Sumerië was dan een derde menslik en
dus sterflik, terwyl tweederdes Goddelik, en dus onsterflik was. Dit blyk duidelik dat die
vloed in die gedig vervat, ook ‘n groot invloed op die ou Testament se vloed het.
Abraham was ‘n burger in die naby geleë dorpie Ur in Sumeria.
So ook is ‘n Sumeriese lied gevind wat die boom van die lewe beskryf, die vrugte wat
God die mens verbied om te eet. Die tuin van Edinnu, wat vlaktes beteken, waar jy God
EA sal vind.
Die Mesopotaniese kultuur het ‘n Slanggod benaamd Ningishzida gehad,
verteenwoordig deur twee vervlegde slange. Hoe ironies dit ookal mag voorkom, dit is
dieselfde simbool wat ons moderne mediese professie verteenwoordig. Soortgelyke
slang simbole het deurgans in antieke kulture die Godin of vroulike element in hulle
skepping voorgestel. Die vroeër konsep van die “Drie Enige God” is op die
familiebeginsel baseer en het dus ‘n Moeder God asook Vader God ingesluit. Dit
1

omskryf die balans tussen man en vroulikheid wat in latere gelowe verloor is. Al die
antieke gelowe in die Ooste en geestelike kulture soos Sumerië, Egipte, Grieke,
Amerikaanse ou Indiane en Australiese Aboringies, ken die krag en belangrikheid van
die vervlegde slange, ten einde die hoër vlak van ekstasie te bereik, bekend as
Kundalini. Hulle geloof in heropstanding en wedergeboorte was meestal simbolies die
slang se vervelling, ten einde van een stand na ‘n ander te beweeg.
Een Sumeriaanse kleitablet vertel die storie van Sargon, die Koning van die Semites,
versteek deur sy moeder in ‘n gevlegde palmietmandjie, aan die oewer van die
Euphrates laat wegdryf, om later deur die koning se herder gevind te word. Verdere
tablette vertel van die groot vloed, die val van die mens en die wette, wat met Moses
verbind word. Die storie van die Skepping met al die hooftemas soos omskryf in
Genesis, in die Ou Testament is, beskikbaar.
So omskryf ‘n ander Sumeriese kleitablet, die storie van Bel, die seun van God, ook
later bekend aan die Hebreërs, as Baal. Bel was die seun van die Vader God EA en die
Heilige Gees Anu.
Dit was die gebruik om ‘n Lam aan die Gode te offer, omdat die een tablet sê “Die Lam
is die mensdom se Plaasvervanger”. Hulle het dan ook geglo dat Bel gesterf en weer
opgestaan het ten einde hulle redding te verseker. Daar is gereeld van die offerhande
se bloed gedrink en van die vleis geëet. Die gebruik word vandag deur die Christene as
Nagmaal. (Engels Eucharist, en Grieks Eucharista), voortgesit met die eet van brood en
drink van rooiwyn. Die ritueel het ‘n kanabalistiese oorsprong.
Die Sumeriese beskawing het floreer en uitgebrei en ongeveer 3500 BCE was die
bekende stad Ur gebou. Hierna het, vermoedelik ‘n vloed afloop, die loop van die
Euphratesrivier verander. Dit het die bevolking gedwing om in die noorde te hervestig.
Bekend as Babilon, wat die “Hek van Gode” beteken.
In die Sumeriese beskawing was onderwys beskikbaar vir almal, en elkeen het die reg
gehad om te leer lees en skryf. Daar was biblioteke en universiteite. Dus ‘n
hoogsgevorderde gemeenskap.
Die kultuur van die Sumeriane was om ander te beïnvloed. Dit het ‘n sterk invloed op
die gebied wat ons vandag die Midde Ooste noem, gehad. Die Sumeriese gelowe en
kennis is oorgedra na die Egiptenare, Babiloniërs, Hebreërs en daarna die Grieke. Die
Grieke het weer die Romeine beïnvloed. Dit kan met alle reg gesê word dat die
Sumeriane alles wat na hulle gevolg het, wel beïnvloed het. Die Hebreërs het die
meeste van hulle geloof van Mesopotanië en Egipte verkry, wat dan oor die eeue, deur
geslagte, as Judaisme oorgedra is, en uiteindelik die basis vir die Christen geloof is.
Selfs die gedagte van die “Sabbatha”, Saterdag as rusdag, kom van Sumerië.
Sumer het lang tydperke van vrede ondervind, maar tussen-stede veldslae was
algemeen. Stadig het die verval ingetree en die beskawing het uiteindelik verdwyn. Die
gegeerte om jou geloof op ander af te dwing en ander se gevorderde kultuur te steel is
die normale verloop deur die geskiedenis, as menslike evolusie.
Die voortdurende interne konflikte het Sumerië verswak en so is hulle deur die Amoriete
oorwin. Die Amoriete het Sumer en Akkad saam gevoeg om die groter Babilonië te
vorm. Die Amoriete was ‘n Simitiese ras waarvan die Hebreërs ‘n vertakking was.
2

Koning Hammurabi, heerser van Babilon het ‘n stel wette ingestel vir hulle regstesel.
Hierdie wette is deur die Hebrëers, Grieke en Romeine aanvaar.
Die Assiriërs het sowat 160 kilometer Suid gereis en die Babiloniërs sowat 1280 BCE
oorval. Hulle koningryk is gedurende die daaropvolgende 200 jaar uitgebrei tot selfs oor
die Meditereense See. Na ‘n periode van interne konflikte het hulle selfs Egipte ingeval.
Hulle was fisies en finansieel uitgeput en is op hulle beurt deur die Galdene oorval. Die
beste bekendste Galdeense koning was Nebuchadnezzar wat van 604 tot 561 BCE
regeer het. Dit is hy wat deur Judea getrek het om Egipte te beset. Dit is die koning
wat die Jode gevange geneem het en hulle na Babilon, sy hoofstad, verskuif het. Dit is
dan ook hier in die ou Mesopotanië waar die Jode die blootstelling aan die
voorgenoemde stories van geloof geniet het.
Die volgende veroweraars van Babilonië was die Perse, ongeveer 539 BCE. Die Perse,
soos die ander volke, wou ook maar net hulle koninkryk vergroot en roof wat hulle kon.
Die Jode het dit as ‘n gulde geleentheid gesien en die Perse ondersteun. As beloning
vir hulle samewerking is die Jode toegelaat om terug te keer na Judea saam met hulle,
het die Jode natuurlik al die stories van die gelowe en Gode van Babilon geneem. Dit
sou later ‘n groot invloed op die ontstaan van die Joods, sowel as die daaropvolgende
Christengeloof tot gevolg hê. Ten spyte van die vele Babiloniese Gode wat verskeie
fasette van die natuur verteenwoordig, het die Perse slegs een God aanbid. Dit was ‘n
samevatting van die eienskappe van die vele Gode. Die ou gelowe en Gode sal
voortaan as mites voortleef.
Die Perse het teen ongeveer 500 BCE, die area vanaf Egipte tot die grens van Indië
beheer. ‘n Koninglike pad is vanaf die Persiese-golf tot die Aegean-see gebou. Dit het
kommunikasie, reise en handel drasties verbeter. Die Grieke het Babilon besoek en
van die stories van Bel en ander gelowe geleer. So het hulle vermeng met die mense
van Sirië en Indië. Kennis van die gelowe is oor en weer uitgeruil en wereens gaan die
samesmelting van mites, fabels en Gode, voort.
Dit is ook belangrik om kennis te neem dat ‘n deel van Mesopotanië deur Israeliete
beset was van 1300 tot 1000 BCE. Die Israeliete se Koninkryk, bekend as Kanaan,
Grieks as Phoenisië en volgens die Bybel as die “Beloofde Land”. Dit was aan die
Ooskus, tussen die Middetereen en Dooie See geleë. Die Kananiete, wie ‘n Simitiese
taal gepraat het, het die area reeds sedert 3000 BCE beset. Volgens die Grieke was dit
sedert 1000 BCE bekend as Phoenesië met ‘n hoofstad genaamd Ebla (vandag bekend
as Mardikh in Sirië). Phoenesië word ook in Afrikaans as Fenisië of Fenicië weergee.
Die koninkryk was groot met deel van Mesopotanië, Sirië en Palistina. Met die
oorwinning van die stad Tyre deur Alexander die Grote het die aparte geskiedenis van
Fenicië beëindig en die gevolglike verval van die stede. Opgrawings by Ebla in 1976 -
1977 het ‘n argief van tablette voorsien wat 3000 BCE dateer en plekname soos
Jerusalem en Gaza insluit. Die heerskappy was konings. Hulle was seevaarders,
handelaars en vakmanne veral in hout van Libanon en juweliersware. Dokumente wat
1929 by Ugarit in Sirië gevind is, beskryf hulle beskawing en Gode. Die Gode was veral
Baal, Astarte of Ishtar en Moloch.
Baal was ‘n Simitiese God. Die Feniciërs en die Kananiete het die hoof manlike Gode
Baal genoem. Die Gode was as Vrugbaarheidsgode aanbid en dikwels as orgiatiese en
3

falliese karakter. Die erotiese aspekte is ten strengste deur die Hebreeuse profete
afgekeer. Die Grieke het die Songod Baal as hulle eie Songod Helios interpreteer en
selfs die stad Baalbek in Egipte tot Heliopolis herdoop. Die ruïnes van Heliopolis
bestaan nog en sommige Romeinse tempels, soos die tempel van Bacchus, is nog baie
volledig. Bacchus, die God van drank, het sy oorsprong van Dionysus, die God van eet,
drink en vrolikheid. Hy was die tweekeer-gebore God wat dan ook wyn in water kon
verander.
Ishtar was die Godin van Liefde en Oorlog. Sy was hoofsaaklik aanbid deur die
Babiloniërs en die Assiriërs. Sy was dan ook verpersoonlik as die legendariese
Koningin Semiramis.
Moloch, ook bekend as Molech van ongeveer 700 BCE, se aanbidding was algemeen
as ‘n Jerusalem geloof. Die het hoofsaaklik gegaan oor offerhandes aan die Gode wat
dikwels lewendige kinders ingesluit het.
Die volgende is ‘n vertaalde uittreksel met insette vanuit professor Dawid Rohl se boek,
A test of time, insake die korrektheid van die Ou Testament. Hy is ‘n deskundige op
Egiptiese en antieke geskiedenis.
Voordat ons verder gaan met die geskiedenis van mites en geloof is dit nodig dat ons
vinnig na die Israelitiese geskiedenis kyk, ter verfrissing van ons geheue.
Ons begin by Abraham 2300 BCE van die Joodse bevolking, die eerste stamvader
volgens Genesis 11:28. Abraham was in Ur gebore, in Sumerië, die seun van Terah.
Hy het tesame met sy vader, sy vrou Sarah en sy neef Lot na Haran, in die Noorde van
Mesopotanië verhuis. Hiervandaan het hy ‘n lang reis begin waarna hy uiteindelik in die
sentraal, heuwelagtige omgewing van Kanaan vestig (dit is vandag die Wesbank). Dit is
dan hier waar hy God se belofte van grond ontvang het. Nadat hy Egipte besoek het,
het hy Lot by Bethel agtergelaat en in Hebron (vandag in Israel) gevestig.
Gedurende Abraham se reise het hy goeie verhoudinge met die stad Haran in Noord
Sirië opgebou. So het baie van die Israelitiese mans se bruide vanaf hierdie stad
gekom.
Abraham was nog kinderloos op ouderdom 76 en het gevolglik ‘n seun Ishmael met sy
vrou se lyfbediende, Hagar en op ouderdom 100, ‘n seun met sy vrou Sarah, genaamd
Isak, gehad.
Dit was gedurende Abraham se leeftyd wat die groot ramp Sodom en Gomora vernietig
het. Voor dit was daar groot hongersnood wat die bevolking in die Oostekant van Israel
drasties uitgedun het. Dit het Abraham gedwing om in Egipte skuiling te soek.
Die Aartsvader stamboom vervolg dan met Isak, die seun wie as offerhande in die
hande van sy vader, oorleef het. Die ontoegeeflike God van Abraham het aangedring
op ‘n menslike slagoffer ten einde sy beskermling se getrouheid te toets. Die menslike
eerste-geborene as offerhande, was daardie dae algemene gebruik. Argeologiese
bewyse vir hierdie praktyk was oral in die antieke wêreld gevind. Isak was die vader
van Esau en Jakob.
4

Jakob het weereens twaalf seuns gehad. Jakob het die senioriteit van sy tweelingbroer,
Esau verkry deur verneukery. Hy het met sy niggies Leah en Rachel getrou en moes 7
jaar vir elk van hulle, vir hulle vader, Laban werk. Hy het twaalf seuns gehad wie die
tradisionele voorvaarders van die twaalf stamme van Israel is. Gedurende die tyd van
hongersnood in Kanaan, het Jakob by sy seun Joseph in Egipte aangesluit.
Die storie van Joseph is een van die hoogtepunte in die Ou Testament. Dit begin met
die jaloesie van sy broers en hulle poging om van hom ontslae te raak. Hulle verkoop
Joseph aan Midiante reisigers op pad na Egipte, wie op hulle beurt hom as ‘n gedwonge
slaaf verkoop.
Die broers besmeer Joseph se mooi jas, met sy baie kleure, met die bloed van ‘n bok
en neem die na Jakob. Hulle vertel Jakob dat Joseph deur ‘n wilde dier gedood en
opgeëet was. Die sewentienjarige Joseph word ‘n slaaf in die huis van Potifar, ‘n
bevelvoerder van die wagte. Hy verwerp Potifar se vrou se liefdestoenadering en word
skuldig bevind aan seksuele teistering. Hiervoor beland hy in die tronk.
In die tronk bevriend hy die koning se bekerdraer en die koninklike bakker. Joseph
verklaar hulle drome. Na Joseph se vrylating en terugkeer na die paleis vertel die
bekerdraer Farao van die Hebreeu met sy sienervermoë. Die Farao was gepla met ‘n
herhalende droom van sewe vet koeie, wat uit die Nyl kom, gevolg deur sewe maer
koeie. Die maer koeie vreet die vet koeie op. Joseph interpreer die droom as sewe jare
van oorvloed gevolg deur sewe jaar van hongersnood. Die koning was so beïndruk dat
hy Joseph aanstel as die amptenaar in beheer van die opgaar van voorrade vir die
komende hongersnood. Joseph, nou dertig jaar oud, slaag in sy taak. So kom die
landbouverwerking ook onder sentrale bestuur.
Joseph trou intussen met Asenata, die dogter van Potifar, die hoërpriester van
Heliopolis. Hulle het twee seuns gehad, by name van Manasseh en Ephraim. Toe die
hongersnood tref, moes almal wie nie self voorsien het nie, sukkelaars en adelikes,
hulle grond verruil vir voorrade uit die koninklike skure. Dit het die koning se
grondgebied en sy mag drasties uitgebrei en gepaardgaande Joseph se invloed as
tweede magtigste persoon na die koning. Joseph word deur die koning vergoed en op
bevel kon hy in die Oostelike Nyl delta vestig, wat beskerming bied teen die
hongersnood.
Na ‘n reeks botsings met sy ouer broers en straf vir wat hulle aan hom gedoen het, is sy
vader Jakob met sy gunsteling seun Joseph verenig. Hierdie Israelies, nou minder as ‘n
honderd, vestig in die omgewing van Goshen. Dit het baie goed met hulle gegaan want
binne ‘n paar leeftye was hulle die land vol.
Joseph sterf intussen, word gebalsem en weggelê in ‘n grafkelder. Hy laat ‘n versoek
om eendag in die beloofde land begrawe te word.
Die massa aanwas van die Isrealiete bekommer die Farao’s en uiteindelik besluit een
om aksie te neem. Hy verslaaf die Israeliete en gee opdrag dat alle manlike kinders
dood gemaak word.
Dit is hier waar Moses gebore word en in die rietgevlegde mandjie op die water van die
Nylrivier gelaat word. Heel toevallig ontdek die kinderlose dogter van die Farao hom,
5

neem die kind aan en maak hom as Prins van Egipte, Moses, groot.
As volwassene ontdek prins Moses sy ware identiteit en begeer om hom met sy eie
mense te vereenselwig. Hy maak ‘n Egiptenaar dood, wie ‘n Egiptiese slaaf geslaan
het. In vrees vir sy lewe vlug hy. In sy omswerwinge in Sinai, beland hy in die tent van
Jetro, ‘n Midianitiese Priester. Hy trou met die priester se oudste dogter.
Dit is op hierdie stadium waar ons kennis neem van die God van Moses, in sommige
opsigte totaal verskillend van El, God van die stamvader Abraham. Hierdie gedaante
verandering stel homself bekend as “Ek is wat ek is”. Die God van Moses is Yahweh,
die een God van die Isrealiete. Die Jehovah van die Christen kerke. Soos die Egiptiese
God Seth, is hierdie God die God van die woestyn wildernis. Moses ontvang instruksies
van die woestyn God om sy mense uit slawerny, uit Egipte na die beloofde land te lei.
Terug in Egipte, faal Moses om die Farao te oortuig en die stryd tussen hulle neem ‘n
aanvang. Die tien plae tref die Egiptenare waarvan die laaste een, die dood van die
eersgeborene die deurslag gee. Moses lei sy mense die Sinai-woestyn in en bereik
berg Horeb waar Yahweh die tien geboue aan hom oorhandig. Na veertig jaar van
rondswerf in die woestyn sterf Moses en word begrawe op berg Nebo wat afkyk op die
Jordaanvallei en die beloofde land daarna. So eindig die storie van Exodus en begin
die oorwinnings= veldtog (oorlog).
Joshua se magte begin die oorlog met die aanval op Kanaan met die val van Jerigo.
Yahweh help om die mure te laat omval en die Israel soldate beset die stad en saai
verwoesting. Almal, mans, vrouens en kinders word vermoor. Die prostituut, Rahab en
haar familie word gespaar omdat sy die Israel spioene beskerm het. Die stad is
verbrand en was daarna vir eeue onbewoon.
Die Israeliete gaan voort en verwoes Ai en ‘n aantal ander stede in die heuwelagtige
omgewing en Shephelan voor die hoogtepunt van die veldslae, die beloofde land.
Koning Jabin word vermoor en sy stad Hazor verbrand.
Na die veldslae, vergader die Israeliete voor Shechem, die tempel van Baal-Berith (Lord
of the Covenant). Hier maak Joshua (Josua) ‘n groot klip staan, genaamd ‘n monoliet,
dus in eenstuk. Voor die klip sweer hulle trou aan Yahweh, die God van Moses en hulle
verlosser uit Egipte se verslawing.
Na die dood van Joshua volg die tyd van die Regters (leiers) wie die Israeliete in hulle
strewe na onafhanklikheid moes help, totdat Saul oorneem. Die hoofvyand was die
Fillistyne in die vyf kusstede naamlik Gath, Ashkelon, Gaza, Ashood en Ekron.
Verskeie leeftye na die verbond by Shechem verkies die inwoners Abimelech as hulle
koning, wie se drie jaar van heerskappy vol geweld en onderdrukking was. Die
inwoners kom in opstand teen die koning en sy troepe keer sowat een duisend inwoners
in die Migdol tempel vas. Die troepe kon nie deurdring nie en die koning beveel hulle
om die tempel aan die brand te steek. Hier word een duisend mense verbrand in die
tempel waar daar ‘n verdrag met Yahweh versweer was. Die koning is later gedood toe
‘n vrou ‘n maalsteen op sy kop laat val het.
6

Hierna volg ‘n paar karismatiese Israel-leiers maar die Fillistyne-druk word groter en
wanorde heers. So wys Samuel dan Saul as die gesalfde koning van Israel aan. Saul
begin ‘n veldtog teen die Fillistyne en sy seun, die brawe Jonathan vernietig die
Fillistyne pilaar by Geba en die ramhoring word geblaas as sein dat die rebellie begin.
By Gilboa word die Israeliete verslaan en Saul en sy drie oudste seuns gedood. Die
Israelmagte vlug oor die Jordaan.
Dawid, getroud met Saul se dogter, het sy dienste vir die koning van Gath aangebied,
nadat hy in onguns met Saul was. Dawid verval ook in onguns met die Fillistyne.
Dawid beset Jerusalem, die Joodse omgrensde gebied wat buite beheer van die twaalf
stamme gebly het. Die Israel hoofstad, bekend as die stad van Dawid word in 587BCE
deur die Babiloniërs oorval en vernietig. Dawid sit sy veldtogte voort en word ‘n magtige
staat. Dawid word opgevolg deur sy seun Salomo. Salomo bevriend sy bure, bou
tempels en dryf handel met almal. Hy trou ‘n Egiptiese prinses en word selfs deur
Koningin Skeba besoek.
Na Salomo verdeel die Verenigde State van Israel in twee. In die Suide is Rehabeam,
Salomo se seun met die koningkryk Juda, met Jerusalem as hoofstad. In die Noorde is
dit Jerobeam, wie in onguns met Salomo was. Jerobeam was die nuwe heerser van
Israel met Shechem as hoofstad. Sowat 925 BC neem Shishak, koning van Egipte, die
meeste van Juda oor. As teenprestasie om nie Jerusalem te verwoes nie, neem hy al
die waarde versierings en skatte van Salomo se paleis en tempel met hom terug na
Egipte.
Die gebeurtenis word deur Egiptiese geskiedenis bevestig in die veldtog van Farao
Shoshenk I van die 22ste vorstehuis, deur Shishak op Jerusalem. Verdere geskiedenis
word bevestig deur Mesopotaniese bronne. So bevestig Assirië Israel se deelname in
die slag van Karkar in 853 BCE, asook die monument van die Moabiete steen van 840
BCE.
Gedurende die heerskappy van Omri, word die noordelike koninkryk van Israel, nou met
hoofstad Samaria, deur die Assiriërs oorgeneem. Die laaste koning van Israel, Hosea
word in gevangenis aangehou in 722 BCE. Die Suidelike koninkryk het ongeveer ‘n 100
jaar later ook in die hande van die Babiloniërs van Nebuchadnezzar geval. Jerusalem
het in die somer van 587 BCE geval. Sy koning Zedekiah moes aanskou hoe sy seuns
sterf voordat sy oë uitgesteek was.
Die grootste gedeelte van die Judea-bevolking was verban na Babilonië waar hulle
gebly het tot die oorwinning van Ciprus van Persië, 539 BCE oor Babilon. Die
bannelinge was toe vrygelaat om terug te keer na Jerusalem om die tempel van
Yahweh, vernietig deur Nebuchadnezzar, te herstel.
Die voorgenoemde gee ‘n bondige opsomming van die geskiedenis van die Jode, hulle
blootstelling aan verskeie beskawings en die klaarblyklike invloed op hulle kultuur en
geloof. Hierdie invloed sal ook duidelik ‘n invloed uitoefen op die ander gelowe wat
hieruit voortspruit.
Die voorgaande sal dan ook vir u as leser beter insae gee oor u eie opvattings oor u
geloof, indien enige.
7

Die feite is verkry uit naslaanbronne deur erkende geskiedkundige navorsers, tydskrifte
en nuusblaaie or jare versamel, tot selfs die onlangse verlede.
Die kritiek is vanaf filosofiese tot persoonlike insette ten einde die waarheid vas te stel.
Die eerste vertrekpunt is dan of ‘n gebeurtenis werklik plaasgevind het, die vertaling die
betekenis regverdig en geloofwaardig is. Kan ‘n mens vandag nog aanvaar dat antieke
heilige en geïnspireerde geskrifte wel beteken, wat daarin staan? Is dit werklik
Godslastering om die geskrifte te bevraagteken, te besluit, wat jy wil glo of te ignoreer?
Sou u in ‘n hof die waarheid getuig en die Regter vind een fout daarmee en dalk nog ‘n
onsekerheid, word u as ‘n swak getuie geag? As daar geen bewyse of bevestigings van
u getuienis is nie, of sou dit geen logiese verband hê nie, sou selfs u dit as onsin
verwerp? Kom oordeel vir uself!
8