ProAgri uitgawe 156

ProAgri
tegnologie vir die boer
technology for the farmer
Planters:
SA maak wêreldleier
Plant om te wen
Plant lonende bone
Februarie / February 2013
Nr / No 156
ISSN 1042–1558
Nuttige voergewastabel
Spaar só krag
op die plaas
Kubota:
Wentrekkers doen wenwerk
| Meganisasie | Gewasproduksie | Veeboerdery | Wiele AgriTrader

Redakteursbrief Voorblad
ProAgri se redaksiespan (van
twee!) het in Januarie 5 424
kilometer ver gereis en besoek
afgelê op 11 plase en by ’n fabriek
om hierdie uitgawe propvol lekkerleesartikels
op die tafel te plaas. Ek
hoop dit gee die toon aan vir die
res van die jaar, sodat ons vir u
elke maand nuus oor die jongste
tegnologie in maklik verteerbare
formaat kan bring.
Nog lekkerder op die oog (en die
oor) is ProAgri se nuwe videoproduksies waarin ons nie net inligting oor
toerusting en die boer se mening gee nie, maar sommer ook wys hoe dit werk.
Volg gerus hierdie skakels om na ons eerste videos op YouTube te kyk:
• http://bit.ly/JohnDeerevideo
• http://bit.ly/Equalizervideo.
Maatskappye wat belangstel in die geleentheid om hulle toerusting se werking
so te demonstreer, of wat deel wil word van die digitale bemarkingswêreld
op ProAgri se gewilde webwerf, kan ons gerus kontak.
In hierdie uitgawe val die klem op meganisasie, voerproduksie en energie.
Ek vertrou dat u die wintervoergewastabel van PANNAR, wat gerieflik in die
middel van die tydskrif geplaas is, nog lank sal kan gebruik en neem gerus
kennis van die kragspaarwenke, want elektrisiteit word net al duurder.
Boer slim!
Annemarie Joubert > annemarie@proagri.co.za
Inhoudsopgawe / Contents
Meganisasie
2 Equalizer: Plaaslike planter stel wêreldstandaard
6 Rovic Leers: Plant, spuit en bemes om te wen
9 Kubota: Wentrekkers werk vir wenwyn
11 GWM Steed 5: Baie bakkie vir min geld
13 John Deere: Stoetboer kies stoettrekkers
Gewasproduksie
14 Lonende bone begin by Vence Tudo
17 Rotrix: Die getroue watermater vir die wingerd
Hulpbronbestuur
19 SIMA wys die wêreld se voorste landboutegnologie
20 Stel jou VISier op Georgië
22 Plant voer vir sukses
24 Wintervoergewastabel
27 Verstaan jou kragrekening
29 Bad lekker warm sonder sukkel
30 Die wêreld kyk met honger oë na Undercover Farming
Veeboerdery
31 Afrikanerboerdery is plesierig!
32 Rumax: Mengers vir Afrika
33 ’n Nic-sleepwa ry natuurwette plat
Gereeld
34 Veilings
39 Genegids
41 AgriTrader
www.proagri.co.za
2
6
11
14
19
20
31
In hierdie uitgawe
Elke plaas
het ’n magdom
take
waarvoor
kleiner
trekkers
nodig is en
sommige
boerderye
het net vir
kleiner
trekkers
plek. Kubota
bied kleiner
trekkers wat
tegnologies net so gevorderd is as die
grootste kragreuse en wat toonbeelde is
van betroubare, duursame, nuttige
ingenieursvernuf.
Business-to-Business:
Agriculture ABC
Oct – Dec 2012
39 196
average copies per month
Copyright © 2013. All rights reserved. No material, text
or photo graphs may be reproduced, copied or in any
other way transmitted without the written consent of the
publisher. Opinions expressed are not necessarily those of
the publisher or of the editor. We recognise all trademarks
and logos as the sole property of their respective
owners. ProAgri shall not be liable for any errors or for
any actions in reliance thereon.
ProAgri
Redakteur tydskrif en aanlyn
Annemarie Joubert > 082-320-3642
annemarie@proagri.co.za
Senior bemarker
Stefan van Wyk > 082-381-7563
stefan@agritrader.co.za
Bemarker: Aanlyn en video’s
Sandra-Lee van Rooyen > 079-515-8493
sandra-lee@smartpublishing.co.za
Uitleg & grafika
Esta van Niekerk
Advertensienavrae
Engela du Plessis > 012-342-5141
Rekeninge & intekening
Ronel Keet > 012-342-5141
accounts@smartpublishing.co.za
Smart Publishing
Algemene bestuurder
Anneke Claassen > 012-342-5141
anneke@smartpublishing.co.za
Gedruktemediabestuurder
Suzanne van Niekerk
Sakebestuurder
George Grobler
SMARTPUBLISHING
FREE MEDIA SPECIALISTS
Tel: 012-342-5141
Posbus 32123,
Glenstantia, 0010
www.smartpublishing.co.za
ProAgri 156 – Februarie / February 2013 1

Equalizer:
Elke sweiser by Equalizer is ten
volle gekwalifiseer en gelisensieer
om werk te lewer wat die boer nooit
in die steek sal laat nie. Die lasersny-werk
van onderdele verseker
dat alles presies en netjies pas.
Sorgsaam en presies word die
Equalizer se stewige onderstel aanmekaargesit.
Voor die verfproses word alle
onderdele in Equalizer se ruim
sandspuittonnel met fyn staalkorreltjies
silwerskoon geblaas
sodat daar geen aanpaksel oorbly
wat verf later kan laat afdop nie.
Meganisasie
Plaaslike planter stel wêreldstandaard
is op die skip” is woorde wat geen
“Dboer wil hoor terwyl hy vir
planteronderdele moet wag terwyl die
grond en die weer net reg is vir plant
nie.
Dis hoekom al hoe meer boere
verkies om planters wat plaaslik
gemaak word te gebruik: Onderdele en
diens is naby en plaaslike vervaardigers
is ook nader aan ons boere om ons toestande
en omstandighede beter te verstaan
en hulle produkte en diens
daarvolgens aan te pas.
Maar kan plaaslike vervaardigers ’n
planter maak wat sy man kan staan?,
sal die boer vra. Die antwoord daarop
pronk in Equalizer se netjiese, doeltreffende
planterfabriek in Brackenfell: Ja,
daar is ’n plaaslike vervaardiger wat
internasionale standaarde nie net
ewenaar nie, maar oortref: Equalizer.
Vanaf die ontwerp, wat voortdurend
verbeter en volgens boere se voorkeure
verfyn word, tot by die gevorderde
fabriekstoerusting en bekwame, toegewyde
vakmanne, is Equalizer ’n toonbeeld
van die beste materiaal, die
hoogste vervaardigingstandaarde en die
suiwerste akkuraatheid. Geen wonder
boere wat met Equalizer plant is so
tevrede met die planter se duursaamheid
en doeltreffendheid nie.
Gehalteversekering is ’n integrale
deel van die produksieproses in
Equalizer se fabriek. Dit beteken dat
elke onderdeel en elke planter van die
begin af reg en volgens streng spesifikasies
vervaardig word sodat daar
doodseker gemaak word elke ding werk
uiteindelik presies soos hy moet werk.
Dit is opvallend hoe trots, tevrede en
blymoedig al die fabriekspersoneel werk
en hoe logies en gladweg die hele produksieproses
beplan word. Elke vakman
kry genoeg tyd om sy deel van die werk
ordentlik en deeglik af te handel.
Gejaagde werk is konkelwerk, sê Gideon
Schreuder, en dit mag nooit by Equalizer
geduld word nie. Die boer moet seker
wees dat elke boutjie en moertjie, elke
sweislas, elke stukkie masjineerwerk,
tot die afwerking en verf van sy
Equalizer, al die nodige sorg en aandag
geniet om Equalizer vir elke boer die
stewigste, akkuraatste en betroubaarste
planter te maak.
Elke Equalizer-planter word op
bestelling gemaak, presies volgens die
boer vir wie hy gemaak word se
behoeftes en omstandighede. Daarom
moet boere wat ook in die voordele van
Equalizer-plantwerk wil deel, betyds
bestel.
’n Groep parallellogramarms kom
aan die beurt in een van Equalizer
se twee ruim spuitverftonnels.
Spesiale verf en metodes word
gebruik om ’n duursame afwerking
te verseker.
Nadat al die komponente
perfek vervaardig en
geverf is, word dit
gemonteer. Alles in die
fabriek word met wielwaentjies
van een deel
na die ander verskuif
sodat werkers so min as
moontlik hoef te loop of
te dra en sodat daar nie
heeldag vurkhysers hoef
rond te raas nie. Die
waentjie waarop hierdie
plantereenhede gemonteer
word, is presies die
regte hoogte sodat dit
net tot onder die raam
gestoot kan word vir
finale montering.
Praat met Ruan Jonas of Gideon Schreuder by 021-981-2161 of 079-522-8639 asook Frikkie Senekal by 082-828-8426 om te
hoor wie die Equalizer-handelaar naaste aan jou is en besoek www.equalizer.co.za vir meer inligting oor Equalizer-minimum -
bewerkingplanters. Kyk na ’n 16-ry Equalizer in aksie by http://bit.ly/Equalizervideo.
2 ProAgri 156 – Februarie / February 2013
www.proagri.co.za

Die finale montering van die planter vind nou plaas. Hier word die hidrolika
en wiele aangebring.
Equalizer se unieke skoonloopuitmeter vir saad en kunsmis bied ongeëwenaarde
akkuraatheid en eenvormigheid. Dit is ’n gesogte uitvoerproduk.
Een van die voordele van plaaslike
vervaardi-ging vir die boer is dat
onderdele altyd beskikbaar is.
www.proagri.co.za
Elke taak in Equalizer se fabriek het
’n staat wat saam met hom gaan,
waarop al die spesifikasies aangebring
is, wys Nicholas Davies, produksie-ingenieur.
Dit verseker dat
elke onderdeel presies volgens
bestelling gemaak word.
’n Groot oomblik: Ruan Jonas, bemarkingsbestuurder, ontvang nog ’n perfekte, noukeurig vervaardigde Equalizerkleinsaadplanter
van Nicholas Davies, fabrieksingenieur, om Suid-Afrika se boere aan die voorpunt van tegnologie
te hou.
ProAgri 155 – Januarie / January 2013 3

oorspoed is die voorland van geen-
Vbewerkingsboere, maar dan moet
jou planter, jou spuit en jou kunsmisstrooier
hulle man kan staan. Dis
hoekom al hoe meer boere hulle sukses
verseker deur hulle werk met Rovic
Leers se flink span boervriendelike
werktuie te doen.
Rovic Leers se Rovic Voor-planter het
die regte naam, want hy loop los voor in
doeltreffende plantertegnologie. Boere
is ingenome met die feit dat Rovic Voor
plaaslik vervaardig word en dat
kundigheid en onderdele geredelik
beskikbaar is sodat die plantproses nie
vertraag word nie. Hulle hou ook daarvan
dat Rovic Leers se mense na die
boer luister en sy voorstelle toepas om
Rovic Voor-planters immer te verbeter.
Jannie Kotzé van De Panne-boerdery
naby Moorreesburg in die Swartland het
’n Rovic Voor aangeskaf omdat daar ’n
dienspunt naby aan hom is: Gun Track
op Darling. Dis baie maklik om met die
Rovic Voor-planter te werk en om hom
te kalibreer, sê hy. Die plantdiepte en
pitplasing is honderd persent. Die
enkele seisoen wat hy reeds met Rovic
Voor geplant het, het hy ’n baie goeie
oes behaal en hy sien daarna uit om te
kyk wat vanjaar gaan gebeur.
Rovic Voor is ’n lekker stewige
planter met ’n stewige, robuuste tand
wat die grond maklik binnedring en die
planter bied beslis waarde vir geld, sê
Jannie.
Jacques Bester van Nooitgedachtboerdery,
Riebeek-Wes se kant toe,
stem saam. Hy plant koring, hawer vir
kuilvoer, kanola, grootsaadmedicks en
kan ook lusern plant met die Rovic Voor
se fynsaadbak waarvan die pypie die
saad reg voor die toetrapwieletjie plaas.
Jacques se 12,3 meter Rovic Voor is
die gevorderde Dual Seed Chute-model
wat tweelingrytjies plant vir beter saadverspreiding,
beter dieptebeheer, minder
interrymededinging tussen plantjies
en beter stoel van plantjies om die
grond gouer te bedek, wat onkruidgroei
verminder.
Hierdie planter het beslis verbeterde
opkoms, beter plantontwikkeling en ’n
opbrengsverbetering meegebring en hy
is baie bly dat hy die planter aangeskaf
het, sê Jacques.
Hy is ook baie ingenome met die uitskakeling
van staantyd en die feit dat
Rovic Leers die Rovic Voor-planter deurlopend
verbeter om die boer nog beter
te dien.
Hy is ook tevrede met die stoppelvloei
en die feit dat die planter heelwat
minder saad oorgooi op skuinstes.
Die planter volg die kontoere maklik en
na elke jaar se geenbewerking word
daar minder trekkerkrag vereis om die
planter te sleep.
Meganisasie
Rovic Leers:
Plant, spuit en bemes om te wen
Pierre du Plessis van Groot Zanddrift Boerdery tussen Napier en Bredasdorp is baie tevrede met die plantwerk van
sy Rovic Voor-tweelingryplanter.
Jacques se raad aan medeboere is:
Praat met Rovic Leers en met jou bure
oor wat die beste werk.
Pierre du Plessis van Groot Zanddrift
Boerdery tussen Napier en Bredasdorp
in die Overberg, gebruik ook Rovic Leers
se tweelingryplanter. Die saadplasing is
meer akkuraat as met die enkellepel en
die diepte is meer presies, wat verseker
dat al die saad gelyk ontkiem.
Pierre se Rovic Voor-planter is met
veranderlike toediening toegerus, sodat
hy sy fosfaattoediening volgens stroopresultate
kan aanpas.
Dit is vir hom belangrik dat sy
planter deur ’n gevestigde maatskappy
verskaf word wat altyd diens en
onderdele beskikbaar sal hê en met al
die gewasse wat hy nou al met die Rovic
Voor geplant het, is hy ingenome. Hy
hou veral daarvan dat die fynsaadstelsel
sy eie verdelerkoppe en plasingspype
het, want dit het hom heelwat meer
sukses met sy lusern besorg as ander
planters.
Pierre hou ook daarvan dat jy die uitdraaiers
se dekseltjies onder en die
rollers kan verwyder om oorblywende
saad uit te tap as jy klaar geplant het of
van gewas wil verwissel.
Spuit-spuit die bult uit
By geenbewerking is ’n spuit van
deurslaggewende belang en ook hier
6 ProAgri 156 – Februarie / February 2013
www.proagri.co.za

ied Rovic Leers net die beste met ’n
verskeidenheid spuite vir elke doel.
Jannie Kotzé se Kuhn Grand Large
hou 5 000 liter en sy stewige aluminiumbalk
is 36 meter lank, maar
omtrent 25% ligter as enige staalbalk
van dieselfde lengte. Die spuit en balk is
voortreflik gebalanseer, sê Jannie, en hy
loop baie stabiel sonder enige gewippery
of geskuddery. Die spuitbalk met
sy balanseerversameltenks en doeltreffende
veerstelsel volg ook getrou die
posisie van die as.
Die Grand Large het sy eie GPS wat
met die goedkoper Ag Leader 250 werk
en baie geld bespaar, maar steeds
akkuraat bespuit met goeie beheer. Jy
kan die spuit dus met enige trekker
sleep en telkens net sy eie beheerkassie
in die trekker plaas.
“Die spuit bied ongelooflike waarde
vir geld in vergelyking met ander op die
mark en alles aan hom is gebruikersvriendelik
en doeltreffend. Hy pomp sy
tenk vol water met sy eie pomp, al sy
kontroles sit aan dieselfde kant sodat jy
nie al om die spuit hoef te loop nie, en
hy het ’n gawe skoonwatertenk
waarmee jy hom tussen lande kan
skoonspoel.” Die skoonwatertenk sit ook
in die middel agter sodat die spuit altyd
gebalanseerd loop.
“Teenoor al die ander sleepspuite is
hierdie die beste een met die beste
waarde vir geld,” sê Jannie.
Nelius le Roux van Caledon het ’n
Grand Large-spuit met ’n balk van 30
meter. Hierdie spuit, met sy doeltreffende
seksiebeheer, bespaar hom geld,
tyd en spuitstof en verhoog die doeltreffendheid
van sy spuitoperasies.
Nelius is ook ingenome met die diens
Die Kuhn Axis is ’n rekenaarbeheerde presisiekunsmisstrooier wat binne 2
tot 3 persent akkuraat is.
wat hy by Overberg Agri en Rovic Leers
kry.
Die kuns van kunsmis
Kunsmis is duur en dit moet doeltreffend
toegedien word om die beste
waarde daaruit te verkry. Daarom het
Pierre du Plessis van Groot Zanddrift
Boerdery vir hom ’n Kuhn Axis-presisiekunsmisstrooier
aangeskaf. Die strooier
het nie net aan sy verwagtinge voldoen
nie, maar dit oortref. Hy is binne 2 tot 3
persent akkuraat en optimaliseer die
insetkoste, sê Pierre.
Hy is seker hy sal 100 of 150 hektaar
per dag met die strooier kan strooi,
wat ideaal is as ’n mens die weer
Nelius le Roux van Caledon, Dawie du Toit van Overberg Agri en Jaco Erasmus van Rovic Leers is al drie ewe
ingenome met die waarde vir geld wat Rovic Leers se Grand Large-sleepspuit die boer bied.
www.proagri.co.za
dophou en net voor dit reën kunsmis wil
plaas.
Die strooier se bak is op vragselle
gemonteer sodat hy kan weeg
hoeveel kunsmis hy bevat en teen watter
tempo dit toegedien word. ’n Rekenaar
bepaal die toediening noukeurig.
As ’n mens die Axis opgestel het,
strooi hy akkuraat. Jy kan maar met
ander werk voortgaan en die kunsmisstrooiery
verder aan die trekkeroperateur
oorlaat. “En as jy matriek het, is dit
baie maklik om hom te kalibreer.”
Pierre hou ook baie van die seiltjie
wat aan ’n stewige raam bo die strooier
gemonteer is. Nat kunsmis is ’n onding
en die seiltjie beskerm jou kunsmis teen
ligte reën of dou wat die trekkerwiele
opspat.
Vir geenbewerking met geen
probleme en geil opbrengste, praat
met Marius Ras van Rovic Leers by
082-453-4808 of 021-907-1700 of
mariusr@rovicleers.co.za. Besoek
ook www.rovicleers.co.za.
ProAgri 156 – Februarie / February 2013
7

Kubota:
Wentrekkers werk vir
Onoorwinlike kombinasie vir enige
’nboerderysukses is goeie trekkers en
goeie diens deur die trekkerverskaffer.
Chamonix, die pronk-wynlandgoed hoog
bokant Franschhoek, is in al sy bedrywighede
gesteld op gehalte en doeltreffendheid.
Net die beste is goed genoeg
om hierdie landgoed se pryswennerwyn
en vonkelhelder water te produseer.
Daarom gebruik Chamonix net
Kubota-trekkers vir al die werk wat op
die plaas gedoen word.
Gottfried Mocke, Chamonix se wynmaker,
sê hy was nog nie ’n oomblik
spyt dat hulle drie jaar gelede hulle hele
trekkervloot met Kubotas vervang het
nie. Chamonix se eienaar, Chris
Hellinger, is ’n man wat gehalte na
waarde kan skat en vir hom was daar
net een keuse: Kubota.
Elke Kubota-trekker is ’n toonbeeld
van gevorderde en sorgsame ingenieursvernuf
om vir die boer die beste waarde
vir geld te bied wat werkverrigting,
duursaamheid, nuttigheid, brandstofekonomie
en selfs herverkoopwaarde
betref.
Chamonix se Kubota-span sluit die
volgende modelle in:
Klein trekkertjie; groot werk
Die BX25 is kragtig en veelsydig met sy
driesilinderenjin wat 17,2 kW lewer en
vierwieltrek. Hierdie trekker is die toppunt
van nuttigheid omdat dit benewens
’n volledige trekker met sy eie driepunthyser,
ook ’n volwaardige laaigraaf,
slootgrawer en grassnyer is. Chamonix
gebruik hom onder meer om slote vir
Rocco Viljoen grawe in ’n japtrap teen
moeilike, skuins grond ’n sloot vir ’n waterpyp
met Chamonix se Kubota BX25.
www.proagri.co.za
dreinering en besproeiing te grawe en
om pype wat reggemaak moet word,
oop te grawe.
Stoere staatmaker
Die L5040 is ’n 38,9 kW-trekker met
vier silinders en indirekte inspuiting
met turbo-aanjaging en ’n hidrostatiese
kragstuur. Met sy 16 vorentoeen
16 truratte en kruiprat is hy ’n
staatmaker vir snywerk, grondvoorbereiding
en sleepwa trek gedurende
parstyd.
Fris vastrapper
Die Kubota ME8200 se turbo-aangejaagde
viersilinderenjin bied 63,8 kW
wat elkeen vir volle trekkrag beskikbaar
gestel word deur die ratkas met
12 vorentoe- en 12 truratte, 4 kruipratte
en gesinchroniseerde heen- en
weerskakeling. Sy driepunthyser lig ’n
allemintige 1 900 kg en sy tweespoed
draaivermoë stel hom in staat
om by een wingerdry uit te kom en
sonder heen- en weerstoot by die
volgende ry in te draai.
Dienstige drawwer
Saam met die vloot Kubota-trekkers het
Chamonix ook die toppunt van nuttigheid
op enige plaas aangeskaf: ’n Kubotarowweterreinvoertuig
(RTV) wat elke dag
waardevolle diens op die plaas verrig.
Die RTV900 het ’n driesilinder-dieselenjin
en kan tot 40 km/u draf met sy wisselende
hidrotransmissie. Hy het ’n hoë-,
medium- en laestrekkeuse en sowel
twee- as vierwielaandrywing.
Die RTV900 kan ’n vrag van
750 kg op sy wipbak dra en dan
nog ’n waentjie van 590 kg sleep
om materiaal en gereedskap
enige plek op die plaas te besorg
– selfs bo teen die berg. Chamonix
gebruik hom ook om voer
na hulle wildkamp aan te ry en
hy bied gerieflike, veilige sitplek
vir die bestuurder en een
passasier.
Meganisasie
wenwyn
Chamonix se Kubota L5040 glip maklik
tussen die wingerdrye deur om gras te
sny of grond te bewerk.
Dis die goedkoopste en maklikste
manier om gou-gou al die hoekies op die
plaas te bereik, sê Gottfried, wat glo dat
dit baie sleg is as mense met trekkers op
’n plaas moet begin rondry.
Gottfried is honderd persent tevrede
met die werk wat die Kubota-span op die
plaas doen en met hulle betroubaarheid
en brandstofekonomie. Hy is ook baie
tevrede met die diens wat hy by Kubota
kry om te verseker dat sy hele vloot
altyd in ’n perfekte werkende toestand
bly. As die trekkers hulle werk behoorlik
doen, kan hy daarop konsentreer om
wenwyn te maak...
Vir meer inligting oor die klein (en nieso-klein)
trekkers wat die groot werk
doen, praat met Deon Engelke by 083-
306-8655 of deon@kubotasa.co.za.
Besoek ook www.kubotasa.co.za vir
volledige inligting oor Kubota se volle
reeks en om te sien waar die Kubotahandelaar
naaste aan jou is.
Die Kubota RTV900 is ’n ratse orals-loper wat boonop ’n vrag kan
dra en ’n sleepwa kan sleep.
ProAgri 156 – Februarie / February 2013 9

GWM Steed 5 bied baie
bakkie vir min geld
GWM se Steed 5 is taai genoeg vir die plaas, vasvoetig genoeg vir viertrekwerk, snel
genoeg vir die langpad en elegant genoeg om mee te gaan opsit.
Kragtige, pragtige voertuig propvol
’ngerief en perfek vir die baas van die
plaas, is wat jy kry as jy ’n Steed 5dubbelkajuitbakkie
van GWM aanskaf.
Sommer met die eerste aanblik trek die
Steed 5 die oog met sy stewige, maar
smaakvolle, fatsoen en sy netjiese
afwerking.
Maar die ware waardering kom wanneer
jy agter sy stuurwiel inskuif. Sy sitplek
verstel volmaak volgens jou postuur
om jou die gerieflikste bestuursposisie
met genoeg rugondersteuning te bied en
elkeen van die sinvolle instrumente en
kontroles is presies geplaas waar jou oog
of hand dit met die minste moeite kan
bemerk of bereik.
Die lyfvriendelike sitplekke met kopstutte,
die kragstuur, die stil, maar doeltreffende
lugversorging, die helder klank
van die radio-/straalplaat-/MP3-speler
met verstelknoppies op die stuurwiel en
Die Steed 5 is gerieflik en smaakvol. Al sy
kontroles en instrumente is binne maklike
bereik en sig.
www.proagri.co.za
die doeltreffende vering van die Steed 5
maak die langpad kort en lekker en
telkens as jy jou bestemming bereik,
voel jy jy kon nog ’n hele ent verder
gery het sonder om moeg te word.
Verdere sorgsaamheidjies wat die
bestuurder se lewe veraangenaam is die
elektriese vensters, elektriese kanttruspieëlverstelling
en die gerieflike rusplekkie
vir die bestuurder se linkervoet.
Die agtersitplek se leuning is bietjie
militaristies regop vir lang passasiers en
dit is eerder vir vier gesonde kinders as
vir drie lang volwassenes gemaak.
Wat veiligheid betref, sorg die Steed 5
goed vir sy insittendes met lugsakke vir
die bestuurder en voorste passasier,
sluitweerremme met elektroniese
remkragverspreiding, puik padhouvermoë
en misligte wat ’n goeie uitsig in
enige weersomstandighede verseker.
Onder die Steed 5 se enjinkap is dit
die ene spiere en aksie. Die
gevorderde Steed 5 VGT 4D20dieselenjin
met sy hoëdrukdrukbuisinspuiting,lasaanpasbare
turbo-aanjaer en uitlaatgashersirkulasie
skop ’n verstommende
110 kW teen 4 000
opm en 310 Nm wringkrag teen
1 800 tot 2 800 opm uit – en
dit teen ’n baie beskeie dieselverbruik
en uitlaatgas wat
lag-lag aan Euro 4-standaarde
voldoen.
Vir die bestuurder beteken
dit dat daar in elkeen van die
ses ratte teen ’n wye strek
enjinomwentelinge ’n oorvloed
krag beskikbaar is sodat jy nie
knaend hoef te sit en ratte verwissel
om die beste uit jou
Steed 5 te haal nie. Daar is genoeg
krag om skotige hoogtes
Meganisasie
sonder sukkel te oorwin
en genoeg versnelling
om veilig
verby te steek – selfs
om jou ’n ongemaklike
spoedboete op
die hals te haal as jy
nie versigtig is nie.
Daar is ook ’n
Steed 5 met ’n
petrolenjin beskikbaar
(100 kW @ 5 200
opm; 200 Nm @
4 000 opm) en met ’n
2,5 Tci-dieselenjin
(80 kW @ 3 400
opm; 300 Nm @
1 800–2 600 opm).
Albei laasgenoemde
modelle het vyfspoedratkaste.
Al die Steed 5dubbelkajuitbakkies
is
met twee- of vierwielaandrywing
beskikbaar.
Maar mooi soos hy
lyk en gerieflik soos
hy ry, is die Steed 5
volstrek nie ’n sagte mannetjie nie. Hy
dra sy volle een ton vrag soos ’n man in
sy dubbelwandige laairuimte en daar is
genoeg vasmaakplek om enige vrag te
vervoer.
En as jy hom met die druk van ’n
knoppie na vierwieltrek oorskakel, kan jy
met hom tot daar bo teen die berg ry
waar die bobbejane met kieries loop. Sy
veldryvermoë word verder ondersteun
deur sy tamaai sesienduimwiele, sy
gedugte grondvryhoogte van 198 mm en
sy aankoms- en vertrekhoek van onderskeidelik
30 en 24 grade.
Vir die boer is die Steed 5 die perfekte
voertuig: Hy is taai en vasvoetig
genoeg dat jy met hom materiaal kan
aanry tot doer bo op die rant waar jy
aan’t draadspan is, of deur die losland
kan ry om te gaan kyk hoe vorder jou
planter; hy is stewig en stabiel genoeg
om die sinkplaatpad plaas toe gelyk te
stryk vir ’n veilige rit; hy is vlugvoetig
genoeg om groot afstande in ’n japtrap
af te draf, selfs as jy en jou gesin met
hom wil gaan vakansie hou; en hy is elegant
en smaakvol genoeg om ’n fraai
boervrou mee Saterdagaand teater toe
of Sondag kerk toe te neem.
Kortom, die Steed 5-dubbelkajuit is
die bakkie wat die baas van die plaas
alles bied wat hy wil hê en nog meer. En
as jy hoor hoe min hy kos, gaan jy op
jou rug val.
Die Steed 5 is vir drie jaar of 100 000
km gewaarborg en bied vir 2 jaar 24 uur
per dag padbystanddiens.
Praat vandag nog met Tanya Ramos
by 011-805-6621 of stuur ’n epos na
tanya@gwm.co.za of besoek
www.gwm.co.za vir meer besonderhede.
ProAgri 156 – Februarie / February 2013 11

Meganisasie
Groot sukses met kleingraan:
Stoetboer kies stoettrekkers
Hierdie John Deere 8285R van Willem de Waal Boerdery by Moorreesburg kan nie
wag om die volgende koring te begin plant op die Swartland se bulte waar nou net
stoppels staan nie.
Voorste Hereford-teler wat ’n oog vir
’n ’n stoetdier het, is ook ’n kenner
van volbloed-stoettrekkers. Dis hoekom
Philip de Waal van Locheim-Herefordstoet
en Willem de Waal Boerdery die
opreggeteelde trekker kies vir sy kleingraanboerdery
in die Swartland – John
Deere.
Die boerdery het ’n span John Deeretrekkers
wat elkeen elke dag sy besondere
taak met voorbeeldige roepingstrou
en pligsbesef afhandel. Benewens die
koring, hawer, lupiene en klawer wat
gesaai word, is daar baie voer wat
gemaak word en aan die beeste en
skape gevoer moet word. Daar is
heeldag trekkers aan’t hooi maak en
voer meng. John Deere het die perfekte
trekker vir elke taak, verklaar Philip.
Die grootman van Willem de Waal
Boerdery se groenstoet is ’n John Deere
8285R wat voor ’n Terrablade-planter
van 10,4 meter ingespan word om, saam
met sy effens kleiner boet, ’n 7930,
binne 4 weke 2 500 hektaar koring te
plant.
Met sy sessilinderenjin van 9 liter en
sy sestien PowerShift-ratte stap hierdie
kragreus die Swartland se bulte plat om
die boerdery se saad veilig in die aarde
te besorg.
Die 8285R is die grootste trekker wat
’n mens hier teen die Swartland se
skuinstes en glooiinge kan gebruik, sê
Philip, en wat hom veral vir hierdie
boerdery so nuttig maak, is dat hy ’n
bietjie meer lengte en veel meer gewig
het (meer as 13 ton) om sy volle
trekkrag sonder onnodige wielglip na die
grond oor te dra. Dit beteken die beste
benutting van sy 215,5 kW enjinkrag
wat, wanneer die las dit vereis, na ’n
maksimum-krag van 234 kW
opskuif.
Benewens die 8285R en die
7930 van 164,1 kW, het Willem de
Waal Boerdery ook ’n flink span van
vyf 6930-trekkers wat sny, hark,
baal, bale toedraai, laai, voer meng
en tapkar sleep. Die 6930 se sessilinderenjin
van 6,8 liter lewer
115,6 kW, met pieklewerings van
121,5 kW vir wanneer daar ’n
ekstra hupstootjie nodig is.
Gert Hanekom, bestuurder van
die saaiboerdery, is ewe ingenome
met die John Deere-span, want dit
is gevorderde, maar betroubare,
trekkers wat presies aan hulle doel
beantwoord. Dis lekker om met
John Deere te boer. Die gerieflike
kajuite en maklike hantering
verseker dat trekkeroperateurs nie
moeg word nie en hulle werk
geniet.
Willem de Waal Boerdery boer
slim met presisieboerdery en daarvoor
is John Deere se GreenStarstelsel
perfek, vertel Philip.
John Deere is in die De Waalfamilie
se bloed. Philip is die derde
geslag De Waal in die boerdery en
hy het met John Deere-uitmuntendheid
grootgeword. “Ek is in murg en
been ’n John Deere-mens en my pa
ook. Ons het groen bloed. Daar is
vir my nie ’n beter trekker of ’n
ander, beter, opsie nie,” sê hy.
Maar die liefde vir John Deere is nie
blote sentiment nie. Dit spruit uit streng
praktiese en ekonomiese oorwegings.
“Die tweedehandse waarde van John
Deere-trekkers is ongelooflik hoog,” vertel
Philip. “Jy verloor nooit op hom nie.
John Deere-trekkers is so betroubaar
en hou so lank dat
jy hulle eintlik nooit wil
verkoop nie, maar ek glo
daaraan om trekkers in te
ruil vir beter, meer
gevorderde modelle.”
As ’n mens John Deere gebruik,
geniet jy die
voordeel van die heel voorste
trekkertegnologie wat
Amerika kan bied, met die
beste plaaslike tegniese ondersteuning.
John Deere se intensiewe
opleiding van tegnici is
daarop gemik dat die boer,
waar hy ook al is, altyd die
voordeel van kundige, bekwame
diens kan geniet om
immerdeur net die beste uit
die groen tegnologie te put.
So spreek John Deere nie net
tot die hart nie, maar ook
baie duidelik tot die
verstand.
Die John Deere 8285R is ’n lekker lang,
swaar trekker wat ferm vastrap om te
verseker dat al sy enjinkrag sonder
onnodige wielglip as trekkrag ingespan
word. Dit is die grootste trekker waarmee
’n mens op die Swartland se kontoere en
hellings kan werk, sê Gert Hanekom,
bestuurder van Willem de Waal Boerdery.
Vir meer inligting oor volboed John
Deere-tegnologie vir jou boerdery,
praat met Carel Theron by
082-802-2209 of
TheronCarelJ@JohnDeere.com.
Besoek ook www.deere.co.za.
www.proagri.co.za ProAgri 156 – Februarie / February 2013 13

14
Lonende bone begin by Vence Tudo
Bok van Zyl van Bethlehem glimlag breed oor die Vence
Tudo-planter wat hy nou kan gebruik om sy droëbone
in rye van 45 cm te plant.
ok van Zyl van Bethlehem was tot in
BBrasilië om die regte planter te vind
om sy droëboonboerdery lonender te
maak. Hy het teruggekom met ’n Vence
Tudo Panther en die ondersteuning van
Inttrac as invoerder.
Hy verduidelik dat die manier waarop
hy wil aanplant deel van ’n totale nuwe
ontwikkeling is om die droëboonbedryf
na ’n volgende vlak te neem. Die doel is
om uiteindelik die bone sonder enige
vermorsing in een stap met ’n koringtafel
en stroper te stroop.
Om dit reg te kry is Bok, wat ook in
die hoofbestuur van die Droëboneprodusente-organisasie
dien en deel van
die Navorsingskomitee is, bereid om te
waag en te weeg. Op sy plaas, Sherbrook,
is verskeie proefaanplantings en
kultivartoetse aan die gang.
“Die DPO en die LNR werk nou saam
om ’n kultivar te ontwikkel wat sy peule
hoog genoeg dra sodat dit gestroop kan
word. Daar moet ook meer peule aan
die plant wees en hulle moet kleiner
wees, sodat jou verlies minder is as
daar dalk van die onderstes raakgesny
word,” sê hy.
Die bone moet dus regop groei en
meer windbestand wees, sodat hulle nie
knak en gaan lê nie. Deel van dié
proses is om die bone nader aan
mekaar te plant, sodat hulle mekaar
later begin stut en hoër groei.
Die Vence Tudo Panther maak dit
moontlik. Die 11-ry planter plant rye
van 45 cm. Met plante wat so na aanmekaar
staan, is dit moeilik om agterna
in die land rond te ry en bykomende bemesting
toe te dien. Die korrekte toediening
van kunsmis en bemesting
tydens planttyd is dus uiters belangrik
en dit is veral hier waar die Vence Tudo
Panther skitter!
Die planter het twee kunsmisbakke
wat die kunsmis in die regte verhouding,
maar afsonderlik kan plaas. Bok
sit sy topbemesting in bak A wat dit
deur ’n pypie op die grond plaas net
voor die skyfkouters. Die skyfkouters
werk dit in die grond in en dan word die
saad geplaas, met die kunsmismengsel
in bak B reg langs die saad gebandplaas.
Die beste van alles is dat daar ook ’n
spuitbak vir gifstof is. Sodra die toetrapwiele
hulle werk gedoen het, kan daar
vooropkoms-onkruiddoder gespuit
word. Elke spuitstuk dek twee rye.
Bok is ingenome met die akkuraatheid
van die Vence Tudo se
plantwerk. “Jy kan maar agter hom
Meganisasie
Die konvensionele drievoet-rye op Sherbrook gaan
begin plek maak vir 45cm-rye wat die droëbone dwing
om mekaar te stut en regop te groei – gereed vir die
koringstroper.
aanloop en kyk; elke pit is op sy plek,”
sê hy.
Die planter hanteer ook die kontoere
tussen Bethlehem se rantjies met
gemak, maar Bok sê hy glo aan goeie
saadbedvoorbereiding. Hy gebruik dieptandbewerking
om die vorming van ’n
verdigtingslaag te verhoed en klim dan
in met ’n krageg om die grond fyn en
eweredig te maak en uintjies te beheer.
Die planter is ook as vakuummodel
beskikbaar, maar Bok verkies die plaatmeganisme.
Dit maak dit baie maklik
om die 11-ry planter in ’n japtrap na ’n
6-ry planter te verander wat tradisionele
drievoet-rye kan plant.
As 6-ry planter het die Vence Tudo
ook vanjaar reeds ingespring om te
help mielies plant, met ewe groot
sukses. Bok sê hy gaan hom ook inspan
om sojabone en selfs koring te plant.
Die Vence Tudo bly egter die hoofskakel
in Bok se droom om sonder verlies
droëbone te stroop. Hy wil
wegbeweeg van voorsnyers en windrye
en een van die hoofredes is die koste
van arbeid. “Ons moet meganiseer,
want arbeid het net te duur geword,” sê
hy.
’n Ander rede is om die risiko van
reën op die windrye uit te skakel. Hy sê
ProAgri 156 – Februarie / February 2013 www.proagri.co.za

’n boon is ’n sensitiewe ding wat so
vinnig as moontlik gestroop moet word
wanneer die voggehalte tussen 14% en
16% is. Dan is daar nie tyd vir speel
nie!
Saam met die Vence Tudo het Bok
ook kennis gemaak met die invoer- en
tegniese ondersteuning van Dirk de
Koster en sy span by Inttrac. Bok sê:
“Dirk verstaan wat ’n boer wil hê en hy
het ver uit sy pad gegaan om my te
help. Wat hy self nie weet nie, vind hy
uit.”
Vir meer inligting oor Inttrac se produkte
en diens, praat met Adam van
Aswegen by 078-4457-0952. Besoek
ook www. inttrac.co.za vir volledige
inligting oor Inttrac se produkreeks.
Die Vence Tudo met sy twee kunsmisbakke en ’n bak vir spuitstof is maklik
om te kalibreer en die planter is toeganklik vir enige onderhoudswerk.
Inttrac Inttrac Trading Trading CC CC
Ons hou die boer aan die boer
misstrooiers van
6 tot 26 ton vir mis en kalk.
Groot strooiers is ook beskikbaar
met presisieboerdery-toerusting.
www.inttrac.co.za
Adam van Aswegen 078-457-0952 / 016-365-5799
inttrac@cyberserv.co.za
vervaardig in
Suid-Afrika met Duitse onderdele
1401 laai vol outomaties
14 ronde bale
3000 met bewegende
vloer, meer stabiele en vinnige aflaai
www.proagri.co.za ProAgri 156 – Februarie / February 2013 15

Tref die winskol met mis
Mis is ’n waardevolle
bate vir
gewasproduksie,
maar dan moet
dit akkuraat
gestrooi word om
elke plantjie ’n
gelyke wenkans
op volle ontwikkeling
te gee.
Crop-Tech se Jumil
LD 10500 TTD is
die misstrooier
wat elke keer die
kol tref vir ’n
wenoes:
• Strooi eweredig en akkuraat
• Hou 7,5 kubieke meter of 12 000 kg
• Strooi ook kalk en kunsmis
• Werk maklik en eenvoudig
• Is betroubaar en duursaam
• Kompakteer nie jou land nie
• Vereis relatief min trekkerkrag
• Is bekostigbaar
• Word rotsvas gerugsteun deur
Crop-Tech se landwye handelaarsnetwerk
LIDER 2050 TT
Agricultural Equipment
Kom kyk self by Nampo en beleef
sommer ook Crop-Tech se wye reeks
geenbewerkingplanters van heel
klein tot heel groot.
Boer lekker en lonend met Crop-Tech
Daar is ’n handelaar naby aan jou
Bel Hennie du Toit
by 082-850-3744
of stuur ’n epos na
sales@croptech.co.za
LIDER 5050 TTD

wat ’n Rotrix
Rainmaker,
wat tot vyftien
hektaar
doeltreffend
kan besproei,
kos. Boonop
het hy nie die
lus of die tyd
om heeldag
te loop en
verstopte
druppertjies
soek en
skoonmaak
nie en
drupbesproeiing
het ook
nie die vermoë
van die
Rotrix om die
wingerd op
warm dae te
laat afkoel
nie.
“Ek was nog
nie ’n enkele
dag spyt dat
ek die Rotrix
Rainmaker
gekies het
nie,” verklaar
oom Diaan.
“Die grootste
voordeel is dat ek nou self man-alleen
die besproeiing kan hanteer.”
Saam met die Rainmaker het oom
Diaan ’n pypkatrol bestel wat aan die
driepuntstelsel en kragaftakker van ’n
klein trekkertjie pas, sodat hy lag-lag die
pyp telkens kan oprol en die Rotrix na sy
volgende besproeiingsbaan kan verskuif.
Die Rainmaker werk so: Jy maak
staan hom op die een punt van die baan
wat jy moet besproei en rol die sleepkabel
na die oorkantste punt, 200 meter
verder, uit, waar jy dit aan ’n ankerpen
vashaak. Dan koppel jy die toevoerpyp
aan die waterkraan en maak die water
oop. Twee fris kanonspuite begin dadelik
werk en ’n wateraangedrewe bakkieswiel
dryf ’n ratkas wat die kabel stadigaan
inkatrol om die hele Rotrix na die
oorkant van die land te sleep.
Die spoed waarteen die Rotrix gesleep
word, die sproeiers van die kanonspuit
en die druk waarteen water gespuit
word, kan alles aangepas word om presies
die regte hoeveelheid water en
druppelgrootte vir jou doel te kies. Met
dit alles help Rotrix se slimkoppe jou
baie mooi.
Wanneer die Rotrix na so ses tot agt
uur aan die oorkant van die wingerd
kom, stop die kabelkatrol outomaties
sodat jy hom darem nooit op jou buurman
se grond hoef te gaan soek nie.
Gewasproduksie
Rotrix:
Die getroue watermater vir die wingerd
Oom Diaan de Villiers se Rotrix Rainmaker werk nou al agt
jaar pligsgetrou om sy wingerd en perdekampe deeglik en
doeltreffend te besproei. In die voorgrond kan ’n mens die
kabel en die ankerpen sien waaraan die Rotrix homself deur
die wingerd sleep. Die watertoevoerpyp sleep agter hom
aan.
puit sonder spyt en besproeiing son-
Sder verknoeiing – dit is wat Rotrix
beteken vir elke boer wat die voordele
van kruipspuitbesproeiing wil inspan om
’n wenopbrengs te verseker.
Daar is haas nie ’n gewas waarvoor
Rotrix nie uitnemend geskik is nie, en
oom Diaan de Villiers van Klein Lanzerac,
so byna binne-in Stellenbosch, gebruik
nou reeds agt jaar ’n Rotrix Rainmaker
om sy wingerde en perdekampe te
besproei.
Oom Diaan beklemtoon dat hy nie
voltyds boer nie en dat sy wingerd maar
eintlik ’n stokperdjie is – maar ’n
stokperdjie waarin hy alles presies reg
probeer doen en daarom is dit vir hom
belangrik dat sy besproeiing nommerpas
moet wees, soos Rotrix al agt jaar lank
vir hom doen.
’n Stokperdjie is ook veronderstel om
’n lus en ’n genot te wees; nie ’n
beslommernis en bekommernis nie. Ook
in hierdie opsig verskaf Rotrix hom net
plesier. Met ’n Rotrix hoef jy nooit te
sukkel en te spook nie, sê oom Diaan.
Voorheen was vyf werkers nodig net om
heeldag met goukoppelpype rond te
draf. Dit was vir hom te erg en hy het
besluit om ’n ander plan met besproeiing
te maak.
Drupbesproeiing is oorweeg, maar dit
sou per hektaar net soveel gekos het as
Dan sluit jy bloot die watertoevoer af,
katrol die waterpyp in en sleep die Rotrix
met jou trekkertjie na die volgende
baan.
Rotrix is die betroubaarheid self, sê
oom Diaan. Elke drie jaar laat hy die
masjien diens en hulle het al een keer
gou-gou op die plaas vir hom nuwe wielbuste
kom insit. Die masjien se onderhoudskoste
is minimaal. Jasper Hewitt
van Rotrix gee die versekering dat Rotrix
regoor die land presies dieselfde flinke
en noukeurige diens bied.
’n Vernuftige plan wat oom Diaan
gemaak het, is om op sekere afstande
paaltjies met weerkaatsertjies aan in die
wingerd te plant. Op een van die Rotrix
se klapspuitarms het hy ook ’n
weerkaatsertjie geplak. Nou kan hy
saans sommer van sy voorstoep af
wingerd toe lig om te sien hoe ver die
Rotrix met sy werk gevorder het. Die
weerkaatsertjie op die klaparm flikker
met die arm se beweging sodat hy weet
watter een die spuit s’n is, en as hy regoor
die laaste paaltjie se weerkaatser
kom, weet hy hy is op die einde van sy
baan en hy kan maar die pomp
afskakel.
Met hierdie pypkatrol en trekkertjie
rol oom Diaan de Villiers sy Rotrix
Rainmaker se toevoerpyp manalleen
op en verskuif sy kruipspuit
in ’n japtrap na die volgende vak
wat besproei moet word. Met ’n
goukoppelpypstelsel was besproeiing
op Klein Lanzerac voorheen vyf
mans se werk.
Boere regoor die land gebruik Rotrix
se vernuftige tegnologie, betroubare
kruipspuite en getroue diens om hulle
eie reën te maak. Jy kan ook vooruit
boer met Rotrix. Praat vandag nog
met Jasper Hewitt by 082-773-7544
of besoek www.rotrixafrica.co.za vir
meer inligting.
www.proagri.co.za ProAgri 156 – Februarie / February 2013 17

Meer as 200 000 besoekers word
weer vanjaar by die internasionale
landbouskou, SIMA-SIMAGENA, in
Parys verwag.
Nuwe landboumasjinerie van regoor
die wêreld word alles onderdak in
ses reuse sale vertoon.
SIMA is die plek om te wees as jy
meer wil weet oor die jongste tegnologie
in enige landboubedryf.
Die SIMAGENA-deel van die skou
gaan oor genetika en by die vorige
skou het 300 stoettelers van nege
lande hulle diere kom wys.
piksplinternuwe landbouteg-
Snologie van regoor die
wêreld, spesiaal daarop bereken
om boere te help om doeltreffender
en volhoubaarder te boer,
is wat vanjaar by die groot, internasionalelandboutoerustingskou,
SIMA, met sy
gepaardgaande diere-afdeling,
SIMAGENA, verwag kan word.
Die skou vind in Parys,
Frankryk plaas, meer as 1 300
uitstallers, van meer as 40 lande,
gaan met hulle tegnologie spog.
Besoekers van 120 lande word
ook van 24 tot 28 Februarie by
die skou verwag.
Die tema van SIMA-SIMA-
GENA 2013 is “Hoë prestasie en
volhoubare wêreldlandbou”.
Die skou is dié plek waar
boere eerstehands kennis kan
maak met nuwe tegnologie wat
wêreldwyd ontwikkel en
toegepas word.
Aankopers van Suid-Afrika sal ook die
geleentheid gebruik om nuwe produkte
of produkreekse wat vir Suid-Afrikaanse
omstandighede geskik is, te eien.
Nuwe maatskappye wat vanjaar vir
die eerste keer uitstal, is onder andere
Soucy van Kanada, Irtec van Italië en
Agromaster van Finland. Nog ’n nuweling
is die Portugese vervaardiger, Herculano
Alfaias Agricolas, met ’n wye reeks
landboutoerusting soos misstrooiers,
laaigrawe, sleepwaens, water- en floddertenks
en skottelêe. Die maatskappy
se direkteur van verkope en bemarking,
Filipe Neto, sê: “As ons ons uitvoere wil
verbeter en buitelandse kopers wil wen,
dan móét ons net by ’n internasionale
skou soos SIMA wees.”
Die Amerikaanse maatskappy,
Orthman, wat pionierswerk oor minimumbewerking
doen, gaan hulle
vindingryke saadbedvoorbereider, 1tRIPr,
bekend stel. Alan Fairbanks, die
maatskappy se internasionale verkoopsontwikkelingsbestuurder,
sê hulle grondbewerkingstoerusting
is so gewild dat
hulle gevoel het dit is nodig om internasionaal
uit te reik na potensiële kopers.
Die Tsjeggiese maatskappy, Farmet, is
vir die tweede jaar terug met ’n uitstalling
van 455 m² waarin hulle die
jongste tegnologie met betrekking tot
grondbehandeling, saaiwerk en die
verwerking van oliesade gaan vertoon.
Hulpbronbestuur
SIMA wys die wêreld se
voorste landboutegnologie
ProAgri gaan ook vanjaar SIMA-
SIMAGENA bywoon met die ondersteuning
van Valtrac, Suid-Afrika se
voorste landboutegnologieverskaffer.
Besoek www.valtrac.co.za vir inligting
oor hulle produkreeks. Jaroslav Korecek, bemarkingsbestuurder,
sê: “SIMA gee ons die geleentheid om
met Franse en internasionale besoekers
kennis te maak.”
Verskeie bedrywighede gemik op uitstallers
vind ook tydens die skou plaas,
soos spesiale ontbytgeleenthede waar
die kollig vanjaar op landbougeleenthede
in Algerië, Sjina en Kazakhstan val. Daar
is ook ’n reeks vergaderings van
CLIMMAR, ’n internasionale organisasie
van landboumasjinerieverkopers en
-herstellers.
Vir besoekers is daar die Internasionale
Forum waar daagliks praatjies en
besprekings gehou word oor sake soos
die regte toerusting vir die regte mark,
landbou en die voedselbedryf met die
oog op kos vir die toekoms, water en
besproeiing en wêreldwye voedselsekuriteit.
Daar is ook tegniese praatjies oor
sake soos landbou-afvalbestuur,
veiligheid in die werksplek en presisietegnologie,
asook werkswinkels wat
sleutelsake, soos die omgewing en vroue
in die landbousektor, hanteer.
In die SIMAGENA-ring word daar vyf
dae lank diere vertoon, oor genetika
gesels en Europese veilings gehou. In
2011 was daar 300 stoettelers van nege
lande met 400 stuks vee.
Al die inligting oor die skou is vanjaar
ook in Engels beskikbaar op
www.simaonline.fr.
www.proagri.co.za ProAgri 156 – Februarie / February 2013 19

ie insetkoste vir visboerdery in
“DGeorgië is een lari per kilogram
en die verkoopprys is ’n minimum van
vier lari per kilogram,” sê Hannes van
Heerden van die maatskappy,
Koopliede, wat beleggingsgeleenthede
in Georgië ondersoek het.
’n Lari is sowat R5 werd. In enige
taal of geldeenheid is dit egter ’n som
wat sin maak vir ’n belegger.
Hannes sê hulle het op baie goeie
geleenthede in dié voormalige staat van
die verbrokkelde Sowjet-unie afgekom,
maar visboerdery het kop en vinne bo
die res uitgestaan. Visboerdery is ook in
2010 deur die Verenigde Nasies se
Voedsel- en Landboukomitee (FAO) uitgewys
as een van die grootste ontwikkelingsmoontlikhede
in Georgië.
Vis, en veral karp, is ’n stapelvoedsel
in die land en daar is selfs tye op die
godsdienskalender wanneer net vis
geëet mag word.
Georgië het die afgelope paar jaar
met rasse skrede gevorder op die pad
van ekonomiese ontwikkeling met ’n
groeikoers van sewe persent in 2012,
maar die land benodig kapitaal en
sakevernuf. Na dekades onder kommunistiese
beheer is daar ’n gebrek aan
ondernemersgees wat veroorsaak het
dat ontwikkeling, veral in landbou, gaan
stilstaan het.
’n Ooreenkoms tussen TLU SA en die
regering van Georgië drie jaar gelede
het die pad oopgemaak vir beleggers
van Suid-Afrika. ’n Handvol Suid-
Afrikaanse boere het hulle reeds daar
gevestig, maar ’n belegging in die vis-
boerdery beteken nie dat ’n persoon sy
ankers in Suid-Afrika hoef op te trek
nie. Dit gee hom net die kans om nie al
sy eiers in een mandjie (of dalk visse in
een dam) te hou nie.
Koopliede het ’n onderneming in
Georgië gestig met die naam South
African Fish Company (SAFCO) wat
reeds aanbiedings gemaak het en geld
betaal het om twee visplase te bekom.
SAFCO se man in Georgië is Koos
Kritzinger, wat onder andere ’n hele
aantal jaar se ondervinding in die produksie,
bemarking en uitvoer van landbouprodukte
het. Hy het deur die
bemiddeling van ’n plaaslike ondernemer,
David Janjgava, die visplase
geïdentifiseer en die twee sal saam die
leisels van SAFCO vashou.
Die plase self sal bestuur word deur
Hulpbronbestuur
Stel jou VISier op Georgië
Hannes van Heerden van Koopliede
het verskeie beleggingsmoontlikhede
in Georgië ondersoek en
visboerdery het uitgestaan as ’n
lae-risiko-, hoë opbrengsgeleentheid.
20
Georgië is ’n waterryke land met duisende riviere wat uit die Kaukasiese
gebergte stroom, wat dit ideaal maak vir visboerdery.
Ucha Machavariani, wat tans David se
eie visplaas by Sartichala bestuur en
dus reeds heelwat ondervinding het.
Op die eerste plaas naby Sagarejo
sal SAFCO eienaarskap neem van 40
hektaar damme met die opsie om die
res van die 120 hektaar damme saam
met ’n plaaslike eienaar te bedryf. Die
tweede plaas by Kashmi was eens
Georgië se spog-visplaas wat oor 180
hektaar damme beskik. Al die infrastruktuur
is gereed en daar sal reeds in
Maart, wanneer die nuwe seisoen begin,
met die boerdery begin kan word.
Kontrakte is reeds met vyf kettingwinkelgroepe
in plek, wat net so oorgeneem
kan word deur SAFCO.
Hannes sê albei die huidige eienaars
van die plase het ’n aanbod aanvaar
van ver onder die werklike waarde van
ProAgri 156 – Februarie / February 2013 www.proagri.co.za

Ucha Machavariani sal die visplase, soos die
een hieronder, in Georgië bestuur.
die bates, wat die risiko van die belegging
drasties verlaag.
Om albei die plase te bekom, asook
die middele om die visboerdery in
bedryf te stel, word daar nog ’n bedrag
van R15-miljoen voor die einde van
Maart benodig.
Hannes verduidelik dat hulle dieselfde
beleggingsmodel gebruik wat
hulle met groot sukses in Suid-Afrika vir
ander projekte gebruik. Sodra die projek
begin wins toon, sal die beleggers
eers hulle kapitaal plus vyf persent
rente terugkry. Die begrote terugbetalingstydperk
is gestel op ’n maksimum
tyd van drie jaar. Daarna kan dividende
van tussen 20% en 40% op die oorspronklike
belegging uitbetaal word,
terwyl die aandele hulle waarde behou.
’n Bykomende voordeel is dat ’n
belegger ook die moontlikheid het om
binne enkele maande permanente
verblyfsreg in Georgië te bekom, wat
verseker dat die dam waarin hy kan
swem aansienlik vergroot!
Hoe werk die visboerdery?
Hannes verduidelik dat mense nie die
tradisionele prentjie van ’n ronde dam
met hoë walle moet sien nie. Die visdamme
is eerder vlak plate water wat
deur keerwalle ingehou word. Die vis
word geoes deur ’n soort sluis in die
keerwal oop te maak sodat die water
kan uitloop en die visse word dan in
nette gevang vanwaar dit in houers
water op vragmotors lewend na die
mark vervoer word.
Daar is dus geen verkoeling of verwerking
van die vis nodig nie. Op die
een plaas word
die damme deur
’n kanaalstelsel
gevoed en op die
ander plaas word
die natuurlike
vloei van ’n rivier
gebruik. Daar is
geen pompe of
krag nodig om die
water te sirkuleer
nie en dit sou selfs
moontlik wees om
’n 100 kW
hidrokragstasie in
die rivier op die
plaas op te rig.
Aangesien
Georgië baie waterryk is met
meer as seweduisend riviere,
is dit ’n algemene manier van
krag opwek.
Drie soorte karp word
saam in die damme aangehou,
naamlik graskarp,
gewone karp en silwerkarp.
Die rede daarvoor is dat hulle
verskillende soorte of
groottes kos eet en dus die
voedsel beter benut. Hulle
eet hoofsaaklik mielies en
ander graansoorte. Dit neem
agt maande vir ’n vingerling
om van 200 g tot 2 kg te
groei, wanneer hy groot genoeg is om
gevang te word.
Die totale koste om ’n karp tot 2 kg
te laat groei, is twee lari en die
verkoopprys van die visse wissel tussen
agt en veertien lari, afhangende van die
soort karp. Aangesien albei plase naby
die hoofstad geleë is, is die vervoerkoste
ook heeltemal binne perke.
Die plan is om vir die eerste drie jaar
vingerlinge in te koop, waarna SAFCO
beplan om sy eie teelplaas te begin.
Sodra die karpboerdery gevestig is,
sal daar na ander visspesies gekyk word
soos steurvis, forel en baber, wat ook in
aanvraag is. Georgië voer 20 000 ton
’n Visplaas bestaan uit ’n ry vlak damme waarvan
elkeen tot 15 hektaar groot kan wees.
vis in om aan die plaaslike behoefte te
voldoen. Tans word daar maar 2 000 ton
self geproduseer.
Hannes sê dit beteken die geleentheid
lê en wag om benut te word: “As ’n
mens in die wêreld gaan kyk na lande
met goeie groei en stabiliteit, dan is
Georgië hoog op die lysie en binne-in
Georgië staan visboerdery uit as geldmaakgeleentheid.
Georgië het verlede jaar in ’n
demokratiese verkiesing van regering
verwissel en volgens Hannes is die nuwe
regering besig om die land nog meer
beleggingsvriendelik te maak as die
vorige regering. Alles word gedoen om
die vestiging van ondernemings so maklik
as moontlik te maak.
Koopliede kan byvoorbeeld ’n belegger
help om vinnig ’n klein maatskappytjie
in Georgië te stig met ’n plaaslike
bankrekening sodat geld regstreeks
daar inbetaal kan word.
Boere en ander beleggers wat graag
hulle lyn in dié dam wil natmaak kan
gerus die volledige sakeplan aanvra
of self ’n draai in Georgië gaan maak
om na die visplase te gaan kyk.
Kontak Hannes van Heerden by
012-940-1942, 082-927-9387 of
hannesvh@koopliede.co.za.
Vis is nie net ’n stapelvoedsel in Georgië nie; dit word ook graag aan gaste
voorgesit as deel van die tradisionele supra-ete.
www.proagri.co.za ProAgri 156 – Februarie / February 2013 21

22
Plant voer
vir sukses
oeie veldbestuur kan die drakrag van
Gnatuurlike weiding verbeter, maar
aangeplante weiding kan die aantal diere
wat op die beskikbare grond aangehou
kan word, drasties opstoot.
Die hoofrede vir die aanplanting van
weiding en voergewasse is om boere in
staat te stel om diereproduksie regdeur
die jaar vol te hou. Dit kan gedoen word
deur weidingsgewasse wat in die koue
wintermaande kan groei en bewei kan
word wanneer natuurlike weiding van
swak gehalte is, of nie beskikbaar is nie,
en deur voergewasse wat in die
oorvloedige somermaande gebaal of ingekuil
kan word om gedurende die winter
aan diere te voer.
Oorwintering en normale onderhoud
is egter nie die enigste nut van weidingsgewasse
nie. Dit speel ook ’n
belangrike rol in intensiewe stelsels met
hoog produserende diere, soos melkkoeie
en diere wat vir bemarking
afgerond word.
Vir optimale produksie behoort elke
boer ’n voervloeiprogram op te stel wat
verseker dat sy diere regdeur die jaar
voldoende voeding vir elke produksiesta-
ProAgri 156 – Februarie / February 2013
dium kry. Aangeplante weiding kan ’n
belangrike rol in so ’n voervloeibeplanning
speel.
Daar is ’n groot verskeidenheid voeren
weidingsgewasse en die boer behoort
sy saadverskaffer oor ’n geskikte keuse
vir sy besondere omstandighede te raadpleeg.
Hooigewasse
Hooi is enige gewas wat gemaai en
gedroog word vir latere dierevoeding. Dit
kan enige grasgewas, hawer, lusern of
bonegewas wees.
Hooi kan as staande hooi benut word
as dit net so op die land laat staan word
vir latere beweiding, maar dan
verloor dit baie voedingswaarde
en dit is ook aan die
elemente en brandgevaar
blootgestel.
Hooi kan gemaal word,
maar die mees algemene
gebruik is om hooi te baal
sodat dit maklik in miedens
gepak en vervoer kan word.
Enige voergewas se voedingswaarde
en smaaklikheid
Hulpbronbestuur
verswak as dit geberg word. Voeropberging
is egter noodsaaklik as ’n mens voer
van een seisoen na ’n ander of van een
plek na ’n ander wil oordra. Dit is ook die
beste versekeringspolis vir jou vee teen
onvoorspelbare weersomstandighede.
Voer kan gedroog en gebaal word, of
dit kan in die vorm van kuilvoer bewaar
en geberg word. Hooi word makliker oor
lang afstande vervoer omdat die vog
grootliks daaruit verwyder is.
Suid-Afrika se klimaat maak dit
moontlik om in groot dele van die land
voer te sny en op ’n natuurlike manier te
droog sodat dit as hooi gebaal kan word.
Dit is in elk geval ’n goeie gedagte om
gras wat nie deur die winter bewei kan
word nie, af te sny en te baal, sodat die
voedingswaarde beter behou kan word.
Dit verminder sommer ook die
brandgevaar.
’n Mens kan van enige gewas hooi
maak mits dit vinnig gedroog kan word.
Hoe vinniger die gewas gedroog kan
word, hoe beter is die gehalte en kleur
van die hooi. Kruipende groeiers, soos
kikoejoe, maak moeiliker hooi.
Breëblaargrasse maak ook moeiliker
hooi as smaller blare, hoofsaaklik omdat
dit langer neem om droog te word.
Gewasse soos lusern en grassoorte
soos oulandsgras en tef droog maklik en
kan as hooi gebaal word. Die voginhoud
van enige hooi moet verkieslik minder as
15% wees wanneer dit gebaal word.
Bokant hierdie vogvlakke stik die voer
(bederf as gevolg van vogtigheid) en
verlaag die gehalte algaande totdat dit
muf en gevaarlik is vir dieregebruik.
Daar is ’n groot verskeidenheid
gewasse beskikbaar wat vir weiding
en/of hooimaak aangeplant kan word.
Die keuse van gewas hang grootliks af
van die seisoen, reënval en beskikbaarheid
van besproeiing (Sien wintervoergewastabel
bl 24).
Net soos enige ander gewas, het
weiding- of hooigewasse goeie, vrugbare
grond nodig met ’n behoorlik voorbereide
saadbed vir vestiging. Al hoe meer boere
volg ’n meer biologiese of organiese
benadering tot bemesting, maar watter
metode ook al gevolg word – die plante
het steeds ’n basiese behoefte aan
stikstof, kalium en fosfaat. ’n Eenvoudige
riglyn is ’n eenmalige toediening van P
en K vroeg in die seisoen, saam met
40% van die stikstofbehoefte, met twee
latere stikstoftoedienings van 30% elk.
Een ton hooi verwyder ongeveer
10–20 kg stikstof, 1,2 kg fosfaat en
12 kg kalium uit die grond.
Die artikel het oorspronklik in ProAgri
se Voerproduksiegids verskyn. Die
Voerproduksiegids is saam met die
November-uitgawe verlede jaar
versprei. Vir meer inligting oor die
gids, kontak Marlien van der
Westhuizen by
marlien@smartpublishing.co.za.
www.proagri.co.za

Die pH van die grond moet ook
bestuur word en bekalking kan van tyd
tot tyd nodig wees. Die koste van
gereelde grondontleding word oor en oor
betaal deur goeie vleisproduksie.
Insek- en onkruidbeheer is normaalweg
nie nodig nie. Onkruid is net ’n
probleem wanneer weiding-/hooigewasse
se grondbedekking nie meer goed
is nie. Onkruid kom in, want die natuur
wil altyd grondbedekking hê.
Wanneer om te sny
Eenjarige gewasse kan gesny word
sodra die hooigewas in die pypstadium
is, as dit dus uit die vegetatiewe na die
reproduktiewe fase beweeg.
By meerjarige gewasse moet die
eerste snysel eers gesny word nadat dit
goed volwassenheid bereik het, om
lang-lewendheid te waarborg. Die
eerste snysel se gehalte sal swakker
wees as dié van opvolgende snysels.
Die aantal snysels per seisoen verskil
afhangende van die reën. Vroeë
reën beteken noodwendig beter groei
en meer snysels. Daar is gewoonlik
twee tot drie snysels per seisoen.
Gras moenie nie korter as 100 mm
bo die grond afgesny word nie. Waar
dit te kort is, is die hergroei stadig en
reserwes word uitgeput. Grondbedekking
kom dan in die gedrang.
Die tonnemaat van materiaal wat ’n
boer kan verwag hang af van heelwat
faktore, onder meer die soort gewas,
besproeiing, reënval, bemesting en die
seisoen. In die praktyk word daar in die
Hoëveld op droëland van oulandsgras
so ses tot nege ton hooi per hektaar
gemaak, afhangend van die bemesting.
Staalmeester
Top Quality Hay Making Equipment at Affordable Prices
Enorossi Hydraulic
Bale
Loader
4.2 m high
Enorossi Batrake 8-10-12 Wheel Rakes,
Hydraulic lift with spring suspension,
independent spring loaded raking wheels and
kicker wheel
Enorossi Caddy Rake – 8-10-12 wheel rakes
with adjustable working width and hydraulic
lift.
Bale Fork with
3 point linkage
Enrossi Finishing mower
Celmak 1.6m Drum Mower
Celmak 1.6m Drum Mower – with 6 cutting blades
Also available:
Celmak 1.9m Drum Mower – 8 cutting blades
Enorossi Sickle Bar Mower
1.6m/1.85m/2.15m
Head Office: info@staalmeester.co.za Eduan: 082-883-6484 Martin Jr: 082-806-6377
Tel: 018-431-2171/2 epos: info@staalmeester.co.za www.staalmeester.co.za
www.proagri.co.za ProAgri 156 – Februarie / February 23

24
Gewas Planttyd Reënval
Raaigras Feb – Apr Besproeiing
Italiaanse
raaigrastipes
Westerworld
raaigrastipes
Langswenkgras
Kropaargras
Witklawer Feb – Mei
Berseemklawer
Japannese
radys
Hawer
Korog
Stoelrog
PANNAR Wintervoergewasse
Meerjarige Feb – Apr of Besproeiing
raaigras
Aug – Sep
Feb – Apr
of Aug – Sept
Feb – Apr
Feb – Jul
Feb – Jul
Rooiklawer Feb – Mei
Feb – Mrt
Des – Jan/Feb
Feb – Mrt
Feb – Apr
Mrt – Apr
Besproeiing
Besproeiing
>900 mm of besproeiing
>900 mm
>900 mm of besproeiing
>900 mm of besproeiing
Besproeiing
Hulpbesproeiing of
droëland
Hulpbesproeiing of droëland
Hulpbesproeiing of droëland
Hulpbesproeiing of droëland
ProAgri 156 – Februarie / February 2013 www.proagri.co.za

Saaidigtheid (kg/ha)
Breedwerpig Rye
25 – 40 25 – 35
25 – 40 25 – 35
25 – 30
25 – 35
25 – 30
20 – 25
2 – 3
4 – 6
15
-
50 – 70
60 – 80
40 – 60
Beskrywing
Geskik vir intensiewe veeproduksie met baie hoë
gehalte, verteerbaarheid en smaaklikheid. Benut dit
gedurende die herfs, winter- en lentemaande.
Alleenlik onder besproeiing. Uitstekende weiding met
klawermengsels. Nie sterk meerjarig nie en moet elke 3
tot 4 jaar hervestig word.
Italiaanse tipes kan vroeg in die herfs of alternatiewelik
ook vroeg in die lente na die swaarste ryp (Aug/Sept)
gevestig word, waarna dit vir ongeveer 15 maande
weiding behoort te voorsien.
Plant Westerworld-tipes vroeg in die herfs (Feb/Mrt) en
benut van April/Mei tot Okt/Des.
Goed aangepas vir ’n wye reeks grondtipes en klimaatstreke,
asook vleierige- of swaargronde.
’n Sagte, smaaklike en voedsame gras met uitstaande
voedingswaarde. Meer droogteverdraagsaam as meerjarige
raaigrasse, alhoewel dit meestal onder besproeiing
verbou word.
Wit- en rooiklawer word saam gevestig. Witklawer vestig
stadiger, maar is sterk meerjarig. Saad moet altyd met
vars entstof geënt word voor vestiging. Ideaal in ’n
mengsel met meerjarige raaigras, langswenkgras of
kropaargras.
Vestig vinniger as witklawer, maar hou net sowat 18 tot
24 maande. Saad moet altyd met vars entstof geënt
word voor vestiging. Ideaal in ’n mengsel met meerjarige
raaigras, langswenkgras of kropaargras.
’n Eenjarige klawer met uitstekende hergroei. Dit lewer
opbrengste soortgelyk aan raaigras. Geen gevalle van
blousuurvergiftiging is nog aangemeld nie.
Goeie weiding vir skape en beeste. Dit is hoogsverteerbaar.
Vir beeste word dit uitgetrek of geploeg en heel
gevoer. Nie koue- of rypgevoelig nie. Benodig minstens
350 mm reën in die groeitydperk van 4 maande.
Baie smaaklik met hoë opbrengspotensiaal. Goeie
droogte- en koueverdraagsaamheid.
Goeie opbrengspotensiaal en koueverdraagsaamheid.
Hoë opbrengspotensiaal, egter nie so smaaklik soos
hawer nie. Baie goeie koueverdraagsaamheid.
www.proagri.co.za ProAgri 156 – Februarie / February 2013 25

Verstaan jou kragrekening
Mens het deesdae krag nodig om te
’nverstaan hoe jou kragrekening
werk. Almal betaal nie, soos baie mense
dink, dieselfde vir elektrisiteit nie. Die
totale bedrag wat jy maandeliks vir krag
betaal, hang van ’n hele paar faktore af:
• Vaste koste wat nie aan verbruik
gekoppel is nie, soos administrasie en
diensgeld.
• Veranderlike koste gekoppel aan die
hoeveelheid elektrisiteit wat deur die
maand verbruik is en gemeet word in
kilowatt-uur (kWh), soos energiekoste
en omgewingsheffing.
• Veranderlike koste gegrond op die
maksimum aanvraag daardie maand
en wat in kilovolt-ampère gemeet
word (kVA).
Elektrisiteitsverbruik word in kilowattuur
(kWh) gemeet. As die totale koste
van die rekening deur die aantal kWh
gedeel word, kry ons die totale koste
per kWh. Dit is ’n goeie maatskaf van
die eenheidskoste van elektrisiteit.
Hierdie syfer moet nie met die eenheidstarief
verwar word nie. Die tarief
word op die rekening aangedui in sent
per kWh, maar daarby moet al die
ander tariewe gevoeg word om die
totale koste per kWh te bepaal.
Die totale koste per kWh kan baie
tussen plase verskil omdat omstandighede
en verbruikspatrone verskil. Opnames
toon dat sommige plase dubbeld
soveel as ander vir hulle krag betaal as
gevolg van hierdie verskille. As die boer
bepaal hoe sy totale kragrekening
saamgestel word, kan hy dit so bestuur
dat hy sy koste verminder.
Die drie belangrikste faktore wat die
rekening beïnvloed, is die tariefpakket,
die aantal kWh wat per maand verbruik
word en die maksimum aanvraag soos
in kVA gemeet.
Die boer moet dus volgens sy
omstandighede bepaal wat dit is wat sy
elektrisiteit so duur maak. Daar
is drie dinge wat hy kan doen
om sy elektrisiteitskoste te
verminder:
• Kies die beste tariefpakket
vir die besondere
omstandighede
• Verbruik minder elektrisiteit
(kWh)
• Indien dit die maksimum
aanvraag is wat die koste so Ruraflex
hoog maak, maak ’n plan
om pieke in verbruik te
vermy.
Met dank aan Koos Bouwer
van Koos Bouwer Consulting
cc vir die inligting wat hy vir
hierdie artikel verskaf het.
Kontak hom gerus by
bouweb@orangenet.co.za of
082-887-8425.
Nightsave rural
Landrate
Eskom-omskrywings
Hulpbronbestuur
(Aktiewe) energiekoste is die koste vir elke eenheid energie verbruik en wat
tipies teen c/kWh bereken word
Administrasieheffing is ’n heffing om die koste van die administrasie van die
rekening te betaal, soos meterlees, die uitreiking van die rekening en die koste
van meters. Dit word gehef of daar elektrisiteit verbruik word of nie.
Omgewingsheffing is ’n regeringsheffing wat vir nie-hernubare kragopwekkers
gehef word gegrond op die energie wat hulle produseer.
Maksimum aanvraag is die hoogste gemiddelde aanvraag gemeet in kVA of kW
gedurende ’n integrerende tydperk van gewoonlik 30 minute binne ’n aangewese
aanslagtydperk.
Netwerktoegangheffing is ’n heffing om te betaal vir die netwerkkoste
(insluitende kapitaaluitgawes, onderhoud en opknapping) wat deur die kliënt
aangevra en bespreek word.
Diensheffing is ’n vasgestelde koste wat ten opsigte van elke rekening vir
diensverwante uitgawes betaalbaar is. Dit word ten opsigte van elke rekening
gehef en is gegrond op die totaal van die maandelikse gebruikte kapasiteit van al
die persele wat aan die rekening gekoppel is.
Die drie mees algemene tariewe op plase is:
Pakket Vaste koste Per kWh Per kVA Tarief
Diensheffing,
adminheffing
Diensheffing,
adminheffing
Diensheffing,
netwerktoegangheffing
Aktiewe energie,
omgewingsheffing
Aktiewe energie,
omgewingsheffing
Aktiewe energie,
omgewingsheffing
Energie-aanvraag,netwerktoegangheffing
Netwerktoegangheffing
www.proagri.co.za ProAgri 156 – Februarie / February 2013 27
Geen
Energiekoste wissel
tussen 32c/kWh en
49c/kWh; maksimumaanvraagkoste
wissel
tussen R116/kVA en
R191/kVA
Energiekoste wissel
tussen 38c/kWh en
327c/kWh,
afhangende van tyd
van verbruik; geen
maksimum-aanvraagkoste
Vaste tarief van
80c/kWh; geen maksimum-aanvraagkoste,
maar hoër
administrasie- en
diensgeld.

Bespaar krag op die plaas
s jy die gunstigste rekeningpakket vir jou om-
Astandighede gekies het en jou boerdery so georganiseer
het om piektye in verbruik uit te skakel, is daar nog heelwat
logiese dinge wat gedoen kan word om elektrisiteit te
bespaar en jou kragrekening so laag as moontlik te hou:
Elektriese motors
Sestig persent van Suid-Afrika se elektrisiteit word deur
elektriese motors verbruik. Dit spreek vanself dat ’n motor
wat minder gulsig en boonop flukser is ’n beduidende
besparing kan meebring.
Daar is sulke motors en Eskom se Energiedoeltreffendemotorprogram
betaal subsidies aan boere wat hulle ou
kragvretermotors met nuwe, meer doeltreffende motors
vervang. Meer inligting oor dié aanbod kan op
www.eskom.co.za/dsm gekry word, of skakel
011-800-4744.
Besproeiing
Baie elektrisiteit kan bespaar word as die verhouding tussen
die pompgrootte, pypdikte en sproeiergrootte reg is om die
beste resultate met die minste weerstand te bereik. Praat
met jou besproeiingspesialis.
Lekkende pype kos die boer ook ’n groot klomp elektrisiteit
vir pompkoste aan water wat nutteloos in die grond
wegsink.
Professionele besproeiingskedulering volgens grondwaterinhoud
en gewasse se werklike waterbehoefte kan tot
30% van die energiekoste van besproeiing (en ’n groot
klomp water) bespaar.
Koelkamers
’n Goed geïsoleerde koelkamer wat volgens die vervaardiger
se voorskrifte gepak word sodat lug tussen die produkte
kan beweeg en wat net oopgemaak word wanneer dit regtig
nodig is, kan die boer baie elektrisiteit bespaar en sommer
ook sy produkte se lewe verleng.
Sorg dat kondensators goed geventileer en skoon is en
verkieslik aan die suidekant van die gebou waar dit nie deur
regstreekse sonlig beïnvloed word nie, geplaas word.
Melkportale
Die piek-elektrisiteitverbruikstye is smôrens tussen 07:00
en 10:00 en smiddags tussen 18:00 en 21:00. As jy jou
melkmasjien net nadat gemelk is met koue water spoel en
die volledige wassiklus buite piektyd volg, kan dit tot meer
gelykmatige elektrisiteitsverbruik meehelp en jou elektrisiteitsrekening
verlaag.
Ysbankstelsels vir melk kan ook buite piekverbruiktye
verkoel word.
28
Voermeulens
Dis redelik maklik om ’n voermeule se werk so te beplan
dat die harde werk buite piekverbruiktye gedoen word.
Piektye kan vir skoonmaak en onderhoud gebruik word.
Droërs
Met goeie beplanning kan droërs minder elektrisiteit
gebruik deur die verhittingselemente en selfs die waaiers
vir kort tye af te skakel sonder om die produk of die
droogproses te benadeel.
Sorg ook dat die droër se lugkanale oral goed verseël is
sodat geen warmte verlore raak nie.
Dierebehuising
As dierebehuising van die begin af reg opgerig is, benodig
dit heelwat minder energie vir temperatuurbeheer.
Behoorlike dakisolasie verseker ’n koel omgewing
regdeur die jaar en dit beteken dat die boer minder geld
aan klimaatbeheer hoef te spandeer.
’n Dak wat silwer of wit geverf is weerkaats ook
warmte van die struktuur af wat die koste van temperatuurbeheer
verminder. Daar is selfs spesiale hittekaatsende
verf in die mark beskikbaar (sien
www.vermillianpaints.co.za).
Dierebehuising se lang mure moet noord en suid kyk
en die kort mure oos en wes. Dit help om van die warmte
wat deur die dag in die behuising opbou ontslae te raak.
Onthou, as jy natuurlike ventilasie in dierebehuising wil
gebruik, moet die gebou nie breër as twaalf meter wees
nie. Wind trek nie ordentlik deur ’n gebou wat breër as dit
is nie.
Kweekhuise
Dubbel geïsoleerde kweekhuise behou warmte baie doeltreffender
en bring dus ’n welkome energiebesparing mee.
Alternatiewe energiebronne
Vir noodtoestande is die beste alternatiewe-energiebron ’n
kragopwekker wat met diesel of petrol werk, maar daar is
ook ander bronne van alternatiewe energie wat die boer
op die plaas kan inspan.
As daar ’n goeie hoeveelheid mis op die plaas geproduseer
word, kan ’n biogasinstallasie ingespan word om
warmte en elektrisiteit te produseer. Een hoenderhen
produseer 55 kg mis per jaar en een ton hoendermis kan
130 m 3 biogas maak waarmee aangepaste diesel- of
petrol-enjins aangedryf kan word.
Agterna is die gebruikte mis boonop voortreflike
bemesting. Vir meer inligting oor biogaskrag, skakel
Biogas-power by 086-124-6427.
Sonpanele kan ook elektrisiteit verskaf om water te
pomp en om batterye te laai vir beligting of ander laeverbruiktoepassings.
Die probleem daarmee is dat dit nie
genoeg elektrisiteit voorsien vir hoëverbruiktoepassings
nie, dat dit duur is, dat dit ’n beperkte leeftyd het, dat dit
dikwels gesteel of deur hael beskadig word en dat dit
dikwels skoongemaak moet word om doeltreffende
werking te verseker.
Sonkrag kan ook gebruik word om water te verhit. Daar
is hoogs doeltreffende, duur sonwaterverwarmers, maar
met swart politeenpyp op ’n dak kan ’n mens ook ver
kom. Daar is selfs spesiale U-koppelstukke waarmee ’n
mens jou eie sonwaterverwarmer van politeenpype kan
maak (sien langsaan).
Windenergie kan ook gebruik word om batterye te laai
en waar water sterk vloei kan wateropwekking ingespan
word.
Die antwoord is gewoonlik ’n dubbelstelsel waar ’n
alternatiewe energiebron of bronne gebruik word om die
gewone elektrisiteitsvoorsiening aan te vul.
ProAgri 156 – Februarie / February 2013 www.proagri.co.za

Bad lekker warm sonder sukkel
it was nog nooit so goedkoop en
Dmaklik om water te verwarm soos
met Johan Weideman se “U-connector”
nie. Die mark loop oor met slim planne
vir alternatiewe kragbronne om water te
verwarm, maar dikwels is die slim
planne ook maar duur planne.
Johan het met ’n regte boer-maak-
’n-plan-benadering ingeklim en ’n baie
eenvoudige, maar doeltreffende, manier
ontwikkel om die verwarmingseienskappe
van swart poli-etileenpyp wat
oral beskikbaar is, in te span, sonder
om te sukkel met lang krullende rolle
pyp wat oral op die dak rondskuif.
Nou kan die pyp vooraf in ewe lang
stukke gesny word, om mooi op die oppervlakte
wat geoormerk is, te pas.
U-connectors is U-vormige passtukke
wat gebruik word om die pype netjies
aan mekaar te heg. Johan kan ook help
met raad om die hele installasie stewig
en reguit te anker.
Johan sê: “Die U-connector is ontwikkel
om dit vir enige persoon moontlik
te maak om so goedkoop as moontlik
sy eie warmwaterstelsel te bou.”
Hy sê die maksimum temperatuur
Kontak Johan Weideman by
082-085-7573 of
u-connector@live.com vir enige
verdere inligting.
√ Betroubaar via satelliet
√ Werklike breëbandspoed
√ Geen daaglikse limiet
√ Aanvullings (top-up) opsies verval nooit
√ Geen kontrakte
wat bereik word, is ongeveer 62 grade
Celsius.
Plekke waar die U-connector reeds
met groot vrug gebruik word, is:
• plaaswerkers se huise
• boshutte
• vakansiehuise waar geen elektrisiteit
beskikbaar is nie
• normale behuising
• swembadverhitting
• vistenkverhitting.
Net ’n tang en ’n lang stuk draad...
en natuurlik die U-connector is
nodig om goedkoop en maklik water
warm te maak.
Kontak Angela Goosen by
012-665-0052 of queskye@qkon.com
Hulpbronbestuur
Heerlike badwatertemperatuur teen
geen koste!
Die hele installasie kan stewig
geanker word om te verseker dat
dit nooit rondskuif of afgly nie.
Selfs ’n gewone woonhuis kan met
behulp van die U-connector genoeg
warm water kry.
Betroubare, altyd-aan Internet –
enige plek in SA
www.proagri.co.za ProAgri 156 – Februarie / February 2013 29

Die wêreld kyk met
honger oë na
Undercover
Farming
D ie wêreld staan voor drie groot uitdagings met betrekking
tot voedselsekuriteit, sê Ernst Janovsky, hoof van ABSA
AgriBesigheid. Die uitdagings is of daar genoeg voedsel vir
almal geproduseer kan word, of dit bekostigbaar sal wees en
of dit veilig is.
Ernst het op die mediabekendstelling van vanjaar se
Undercover Farming Expo gesê die ontwikkeling van landbou
onder beskutting kan die antwoord bied op al drie die uitdagings.
Dit is waarom ABSA betrokke is as borg van die skou
en konferensie.
Hy sê in die klimaat wat al droër word, bied dit ’n
sinvolle alternatief vir landbou en Suid-Afrikaanse boere kyk
al meer na die tipe boerdery.
Veral met betrekking tot die produksie van genoeg voedsel
om in die groeiende vraag te voorsien, kan landbou onder
beskutting ’n groot rol speel. Baie minder ruimte is nodig vir
meer produksie en daar kan selfs in stede op geboue se
dakke tuin gemaak word.
Die produksiemetode benodig minder water, gebruik
arbeid meer doeltreffend en as daar in of naby stede geboer
word, is die mark sommer naby, wat baie vervoerkoste
uitskakel.
Die gebruik van nette of plastiek veroorsaak ook dat die
produksieseisoen verleng kan word sodat daar deur die hele
jaar geoes kan word.
As gevolg van beter klimaatsbeheer, is daar ook meer
beheer oor veiligheidstandaarde.
Ernst sê selfs bestaansboere kan deur projekte bemagtig
word om kommersieel voedsel te vervaardig, omdat daar so
min ruimte nodig is.
Hy sê ABSA AgriBesigheid ondersteun die ontwikkeling
van die bedryf en die Undercover Farming Expo bied ’n goeie
geleentheid aan almal wat by voedselproduksie
betrokke is om beter produksiemetodes te ondersoek.
Die skou gaan gepaard met ’n twee-dag konferensie in
samewerking met Agribusiness in Sustainable Natural African
Plant Products (ASNAPP) en hanteer alle aspekte van die
oprigting van tonnels, tot groeimediums, klimaatbeheer,
saailinge, verpakking en uitvoergeleenthede.
Vir meer inligting oor die Undercover Farming Expo se
konferensie, asook uitstal- en borggeleenthede, besoek
www.undercoverfarmingexpo.co.za of skakel Hanlie
Delport by 082-908-2295.
30
ProAgri 156 – Februarie / February 2013 www.proagri.co.za

Afrikanerboerdery is plesierig!
n die Vryburg-distrik boer die drie
ICloete-broers met Afrikanerbeeste.
Johan, Willie en Kobus selekteer vir produktiwiteit
op die veld met beeste wat
sonder moeite hulle kant kan bring.
Johan sê: “Dit is ’n plesier om ekstensief
met Afrikaners te boer as gevolg van
die Afrikanerkoeie se hoë vrugbaarheid
en melkproduksie, asook uitstekende
moedereienskappe. Die koeie het baie
melk en sorg regtig goed vir hulle
kalwers.”
Boere wat al teeldiere by die Cloetes
aangeskaf het, praat met groot lof oor
die koeie se vermoë om op die veld
kondisie te handhaaf, die gemak
waarmee hulle kalf en die feit hulle tot
op die ouderdom van twaalf tot vyftien
jaar en selfs ouer nog teel. Op die
Afrikaner-moeders word bulle van enige
ras gebruik en swaar voerkraalspeenkalwers
is die resultaat.
Die Cloetes meen die kruisteelvermoë
“Beesboere wat teeldiere by die
Cloetes aanskaf, is met reg
opgewonde...”
van die Afrikaner en “die feit dat die
Afrikanerkoei tereg die enjinkamer van
die vleismasjien genoem kan word,”
word nog te min na waarde geag.
Die bulle is net so goed aangepas op
die veld. Boere koop by die Cloetes veldbulle
uit goeie moeders met die regte
bouvorm. Die bulle teel klein kalwers by
geboorte (reg om verse mee oop te
maak) en hulle groei dan daarna vir ’n
plek in die eerste span! Afrikanerbulle
dek vir jare tot op ’n baie hoë ouderdom
(tot twaalf jaar) en hulle kalwers by
“boerkoeie” is ’n lus vir die oog en bring
geld in die bank.
’n Ander aspek van die Afrikanerbeesboerdery
wat die broers wil ontgin, is om
’n nismark vir organiese Afrikaner-veldvleis
te begin ontwikkel. Adrian en Ben,
Johan se twee seuns, is hierby betrokke.
Hulle sê Afrikaners het ’n uitstaande
vleisgehalte (onder meer geurigheid, tekstuur,
struktuur, sappigheid en sagtheid)
en dié voordele word ook na hulle nageslag
oorgedra, al is dit kruiskalwers. “Ons
Afrikanerosse word vet op die veld net
met lek sonder byvoeding,” sê Adrian en
Ben.
Die Cloetes nooi mede-beesboere met
groot geesdrif uit om op die plaas te
kom kuier en na hulle Afrikaners te
kyk. Kontak Johan by 082-312-7530,
Willie by 082-337-3214 of Kobus by
082-781-1577.
www.proagri.co.za ProAgri 156 – Februarie / February 2013 31
Vee & veilings

Op plase waar die kenmerkende
helderblou menger van Rumax staan,
geniet die diere goed gemengde
rantsoene elke dag.
k het lank gesoek en na baie
“Emengers gekyk voordat ek Rumax
gekies het,” sê Johan Coetzee van NJE
Boerdery naby Randfontein. “Die menger
speel ’n sleutelrol in die boerdery,
daarom is net die betroubaarste, deeglikste
menger, gerugsteun deur die beste
diens, goed genoeg. Dit is Rumax.”
“Ek was op soek na iets wat elke dag
drie tot vyf ton materiaal kan stukkend
sny en meng sonder sukkel,” sê Nick
Rousseau, van Delnick boerdery naby
Ottosdal.
32
Mengers vir Afrika!
Lourens du Plessis, eienaar van
Louma-boerdery, naby Thabazimbi het
’n paar jaar gelede begin om te
meganiseer en hy sê: “Die prys van die
Rumax-mengers was ’n groot
aantrekkingskrag, want ingevoerde
masjiene met dieselfde kapasiteit kos
amper dubbeld so veel en die een keer
wat hier ’n probleem was, was Jaco
soos blits van die Kaap af hier om die
fout te herstel.”
Só gesels boere wat elke dag hulle
Rumax-toerusting gebruik sodat hulle
vee en selfs wild die regte rantsoen op
die regte tyd kan kry.
Jaco Pieters van Rumax sê hulle het in
1999 hulle eerste hamermeule gebou, in
2000 het die eerste menger gevolg en
nou 13 jaar later is daar ’n hele reeks
produkte wat ontwikkel is, insluitende
konsentraatmengers, volvoermengers,
pilmasjiene en –aanlegte en misstrooiers.
By Rumax se fabriek op Worcester
word daar net van die beste tegnologie
gebruik gemaak in die vervaardigingsproses.
Die produkreeks word aangepas
en uitgebrei hoofsaaklik op aandrang van
boere wat geleer het dat hulle kan staatmaak
op die helderblou toerusting.
Een van die groot voordele wat deur
boere uitgewys word is dat Rumax se
kerwers rataandrywing in plaas van kettings
of bande gebruik, wat beteken dat
daar baie minder slytasie is, en daar
word minder aandrywingskrag benodig.
Hulle praat ook met groot lof oor die
mengers wat werklik meng en nie net
goed rondskuif nie. Die spirale wat na die
middel toe wys sorg vir twee sirkelaksies
na mekaar toe wat beteken dat daar
geen dooie punte is nie. Nog ’n groot
voordeel is dat die mengers met ’n magneetstelsel
toegerus is wat verseker dat
daar geen draad of klein metaaldeeltjies
in die voer beland nie.
Maar miskien is die belangrikste
voordeel van enige Rumax-toerusting dat
dit hou. Soos Nick Rousseau sê: “’n
Rumax word van behoorlike dik staal
gemaak; dit is uit Afrika, vir Afrika.”
Skakel Jaco Pieters by 023-342-6070 of
stuur ’n e-pos na jaco@rumax.co.za.
By Rumax se fabriek op Worcester word daar van die beste tegnologie gebruik gemaak in die vervaardigingsproses
van die groeiende produkreeks.
ProAgri 156 – Februarie / February 2013 www.proagri.co.za

’n Nic-sleepwa ry natuurwette plat
Vir Paul Pienaar van Bar Circle Borans is Olive, Millie en Madison baie kosbaar,
maar nog kosbaarder is die mense in die bakkie voor die sleepwa;
daarom gebruik hy ’n Nic-sleepwa.
k kan nie sonder my Nic-sleepwa
“Eboer nie,” sê Paul Pienaar, ’n Boranstoetteler
van Kroonstad. Vir Paul is sy
beeste baie kosbaar, maar nog kosbaarder
is die lewe van die mense in die
bakkie voor die sleepwa.
Hy sê ’n Nic-sleepwa gee hom die
gemoedsrus dat hy self, sy gesin en sy
beeste so veilig as moontlik op die pad
kan wees.
Paul sien genoeg mense wat geskend
word in padongelukke, want hy is ’n
plastiese snykundige van beroep. Hy
werk in Pretoria, maar Vrydae opereer
hy op Kroonstad sodat hy en sy gesin die
naweek op die plaas kan deurbring.
Hy sê: “’n Sleepwa wat omval of heen
en weer begin swaai agter die bakkie,
Die unieke rubberveerstelsel van ’n
Nic-sleepwa sorg dat die wa altyd
reguit en bestendig agter die bakkie
bly, selfs teen ’n afdraende of op ’n
ongelyk grondpad.
Die mees gevorderde voertuigtegnologie
word vir die ontwerp van Nic-sleepwaens
se onderstelle gebruik. Dis hoekom hulle
so veilig, sleepbaar, vibrasievry en
duursaam is.
kan diere en mense doodmaak. ’n Nicsleepwa
is stewig en betroubaar en jy
kan voel dat jy altyd ten volle in beheer
is.”
Nic Keyser, die man agter Nic Sleepwaens,
sit baie dinkwerk in die ontwerp
van sy sleepwaens, juis om te sorg dat
mens en dier altyd veilig is. Die onafhanklike
veerstelsel is ontwerp om die
natuurwette ore aan te sit.
Nic verduidelik dit so: “’n
Sleepwa van 800 kg wat met
drie ton beeste gelaai is, is
swaarder as die bakkie wat
hom sleep. Teen ’n afdraende
het die sleepwa dus meer
momentum en probeer hy
eintlik om verby die bakkie te
kom.”
As gevolg van die ontwerp
en die gevorderde rubberveerstelsel
het die sleepwa ’n
remvermoë van 5,5 ton. Nic
sê dit is nie kuns om ’n as vir
’n sleepwa te maak wat die
wetlike perk van 3,5 ton
gewig kan dra nie; die kuns is
om daardie gewig veilig te
laat beweeg en veilig tot stilstand
te laat kom.
’n Nic-sleepwa het genoeg
reserwe remvermoë om dubbeld die
vrag te hanteer as wat die ruimte toelaat.
Byvoorbeeld: Nic se bulwa het die
ruimte om twee groot bulle van 1,2 ton
elk te laai, maar die onderstel maak
voorsiening vir 4,2 ton se vrag en
remvermoë.
“Ons het ’n verantwoordelikheid, nie
net teenoor ons diere en onsself nie,
maar ook teenoor die ander mense op
die pad. ’n Sleepwa wat heen en weer
swaai, is dodelik gevaarlik,” sê Nic.
Nic verstaan ook hoe kosbaar ’n
stoetteler soos Paul se diere vir hom is.
Hy sê in ’n boer se leeftyd kan hy maar
agt geslagte se bloedlyn-ontwikkeling
doen. “As een van die boer se stoetbulle
doodgaan, verloor hy ’n hele geslag se
ontwikkeling.”
Dit is geen wonder dat 43,8% van die
Boran-stoettelers in die land reeds Nic se
sleepwaens gebruik nie!
Paul sê dit gaan nie net oor gerief en
veiligheid op die lang pad nie. Sy Nic
word oral op die plaas ingespan, want hy
kan die grondpaaie en selfs die veld
hanteer.
Daarby spaar hy sommer baie tyd
omdat dit maklik is om diere op en af te
laai. “As een van my kommersiële koeie
in die veld ’n probleem het, gaan laai
ons haar net daar en bring haar huis
toe.”
Paul voorsien ook Boran’s vir
kommersiële boere en ry dus
gereeld na veilings toe, waar sy
diere met groot gemak self afklim.
Die sleepwa se hek skuif oop en
daar is niks wat dinge moeilik
maak vir die diere nie. Hy sê omdat die
wa oop is onder die veetralies, is dit ook
gou en maklik om dit skoon te spuit.
“Daar is nooit enige misaanpaksels soos
by ander waens nie.”
Paul sê as hy ooit nodig het om weer
’n sleepwa te koop, sal dit weer ’n Nic
wees. “Die beste van alles is dat jy jou
sleepwa by Nic Sleepwaens kan inruil op
’n nuwe een en die inruilwaarde is
hoog.
Dit is vinnig en maklik om ’n Nic-sleepwa skoon
te spuit omdat dit oop is onder die tralies.
Spaar tyd en vervoer jou kosbare
vrag met ’n veilige Nic Sleepwa.
Kontak Nic Keyser by 018-673-0224
of info@nictrailers.co.za.
www.proagri.co.za ProAgri 156 – Februarie / February 2013 33
Vee & veilings

34
ProAgri 156 – Februarie / February 2013
www.proagri.co.za

www.proagri.co.za ProAgri 156 – Februarie / February 2013 35
Vee & veilings

36 ProAgri 156 – Februarie / February 2013
www.proagri.co.za

www.proagri.co.za ProAgri 156 – Februarie / February 2013 37
Vee & veilings

38 ProAgri 156 – Februarie / February 2013
www.proagri.co.za

www.proagri.co.za ProAgri 156 – Februarie / February 2013 39
Vee & veilings

GEBRUIK SLEGS BULLE
met die $X-brandmerk. Hulle
beskik oor prestasiesyfers en
u het die ondersteuning van
die Genootskap.
Sussex Beestelersgenootskap van SA
Tel: 051-410-0900
Epos: sussex@studbook.co.za
Webblad: www.sussex.co.za
40 ProAgri 156 – Februarie / February 2013
Tuli Cattle Breeder’s Society
Tel 051-410-0958
www.tulicattle.co.za
Goeie
veiling gehad?
Stuur jou uitslae na
info@proagri.co.za vir
gratis plasing op
www.proagri.co.za
www.proagri.co.za

AgriTrader
Advertensiediens vir die boer
Advertising service for the farmer
40 000 eksemplare na aktiewe kommersiële boere landswyd
AgriTrader is ʼn uitstekende bemarkingsmeganisme om kopers en verkopers van lewendehawe, trekkers, voertuie, werktuie,
en alle ander landbou toerusng by mekaar uit te bring.
Vir die bekosgbaarste advertensietariewe in Suid-Afrika, skakel:
Stefan van Wyk (Bloemfontein)
082-381-7563 of 051-446-6089
stefan@agritrader.co.za
PRO ENVIRO
OMGEWINGS-
IMPAKPRAKTISYNS
Omgewingsimpakstudies /
rektifikasie van aktiwiteite soos:
Vark-, hoender-, bees-, visboerdery
en -telery / Voerkrale / Abattoirs /
Eko-ontwikkelings / Jag-of wildsplase
/Aftree-oorde / Gastehuise /
Vulstasies / Aanloopbane / Brûe /
Damme
Kontakpersoon:
Adv. DG Venter
082-562-0569
douw@proenviro.co.za
Faks: 086-561-1901
Vir al u plaasbenodighede
sedert 1968
Verskuifbare beeskrale
Baallaaiers en -vurke
Skale en nekklampe
Hooi-ringvoerders
Kalfkanteltoestelle
Selfvoerders
Spuitdippe
Landrollers
Suipkrippe
Laaibanke
Fabriek: 033-263-1056
Kantoor: 034-325-9960
Faks: 086-548-4790
Sel: 082-871-0123
E-pos: info@nmreng.co.za / Webblad: www.nmreng.co.za
Engela du Plessis (Pretoria)
012-342-5141
engela@proagri.co.za
LM Tank
Herstelwerk
Herstel van enige
plastiektenks
• Watertenks
• Silo’s
• Gifspuite
• Dieseltenks
• Chemiese tenks ens.
Alle areas!!
Skakel Martiens by
084-434-7916
Mariëe van Dyk (Pretoria)
083-594-8438
mariee@proagri.co.za
• Mobiele veekrale • Nekklampe • Mobiele laaibanke • Selfvoerders • Opvou skaalbakke
Kontak Jan Abraham Strauss 082-636-1785
www.agrishalom.co.za / info@ssksteel.co.za
Gratis aflewering 100km
vanaf Cullinan
Nuut! Groen-reeks laedruk
songeisers
100 liter, 10 buise vanaf R2 195
150 liter, 15 buise vanaf R2 995
The Sun Pays
Bekostigbare songeisers
Hoëdrukstelsels met
1,2 mm-vlekvrye-staaltenks
en hittepype vanaf:
Laedrukstelsels
vanaf:
R4 795 100 liter, 12 buise R2 895
R6 995 150 liter, 18 buise R3 995
R9 995 200 liter, 24 buise R5 995
R11 995 250 liter, 30 buise R6 995
5 jaar waarborg
2 jaar
waarborg
Pryse sluit
BTW in
0860-SUNPAY (086 078 6729)
Johan 082-515-1655
sunpays@hotmail.com /
www.thesunpays.co.za
www.proagri.co.za ProAgri 156 – Februarie / February 2013 41
AgriGids

AgriGids
42 ProAgri 156 – Februarie / February 2013
BASSA
Beton
veewaterkrippe/
troughs
Besigheidsgeleenthede
beskikbaar
ongeveer R60 000.
Contact Rod
082-454-1236
Beskikbaar in 850l @ R 2 200 + BTW
en 1100 l @ R2 700 +BTW
Baalkerwers
Spesiale aanbod op tefsaaiers
• Alle grote bale
• Enige materiaal
(nat of droog)
• Snylengtes
10 - 200mm
• Bespaar mengtyd
• Verbeter
vertering
• Voerkrale en
melkerye
Dolf Volschenk: 017-712-5355
www.havco.co.za info@havco.co.za
www.proagri.co.za

Die
oplossing
vir die
wild- en
veebedryf,
asook
enige
elektriese
heining.
Plastic
Droppers
Sakkie
083-250-5363
Ratsbrand Brand
sonder sukkel, sonder vlam
Die brandmerk van beeste word al strenger deur
die owerhede toegepas. Die moeisame taak
neem tyd en tyd is geld. Ratsbrand brandysters
werk van die bakkie- of trekkerbattery. Geen
vlam benodig nie en die merk is binne minder as
20 sekondes warm. Merk al drie letters op een
slag. Toerusting om te onthoring ook beskikbaar.
Skakel Wynand Boshoff by 084-581-1599,
wynand@ratsbrand.co.za of
besoek www.ratsbrand.co.za
Slaap rustig!
Laat FaunaTRACK
jou vee dophou.
• FaunaTRACK, jou elektroniese
skaapwagter waarmee jy jou vee
van Kaap tot Kairo kan dophou.
• Elektroniese halsband
• Selfonderhoudende plaaslike
netwerk sorg vir kommunikasie
tussen halsbande en die Internet.
• FaunaWEB verleen wêreldwye
toegang tot jou stelsel.
Monitor self jou kudde, of laat ons dit doen.
Kontak Desmund by 082-414-3242
pro_buzz@mweb.co.za of besoek
www.faunaTRACK.co.za.
Willem
083-276-5141
sakkie@plasticdroppers.co.za willem@plasticdroppers.co.za
Solied met riwwe
Plastic Droppers word gemaak van HDPE AAA+ graad
(hoëdigtheid poli-etileen) en is:
• Elektriese heining: skakel isolators uit
• Sterk (2,9 kN) en getoets deur SABS
• Sonbestand en vuur weerstandig
• Maklik om te hanteer en lig (170 g/m)
• Gemaak met riwwe vir netjiese drade
• Beskikbaar in enige lengte
• Trek nie skeef in son en hitte
www.plasticdroppers.co.za
Aflewering moontlik
Net R3
per meter!
-Patentnr: 2009/07064
-Model-/Ontwerpnommer: F2010/00430
www.proagri.co.za ProAgri 156 – Februarie / February 2013 43
AgriGids

AgriGids
44
ProAgri 156 – Februarie / February 2013
PROBLEEMDIERBEHEERPRODUKTE
Nuut ingevoerde Produkte
SLAGYSTERS
474: Ingevoerde VSA Slagysters met 6"rubberkaak
476: Ingevoerde VSA Slagyster Standaard Model met 5.25" off-set jaw
478: Ingevoerde VSA Slagyster met 6" off-set jaw
480: Ingevoerde VSA 10" Liggaamsgrypyster
VANGHOK
Groot opvoubare Roofdiervanghok
Opgeslaan: 127 x 48 x 60 cm / Afgeslaan: 127 x 48 x 16 cm R2025
AFLEWERINGS
Aflewerings landswyd
Gratis aflewering vir 12 eenhede of meer
aangekoop (vanghok uitgesluit)
VANG HOM,
VOORDAT HY
JOU LAMMERS VANG
Model 476
R275 Model 478 R340
Model 474 R230 Model 480R340
Skakel ons gerus
Tel: 023-230-0595 / Sel: 079-243-4106
WORK IN AUSTRALIA
Skilled and experienced people required for jobs in
the Outback.
Successful applicants will be sponsored migrants for
4 years with permanent migration possibilities.
Minimum yearly salary AUD $52000 (ZAR440K)
many with free accommodation and other perks.
Skills sought:
- Farmers with 5 years experience (crops, livestock,
fruit)
- Mechanics, fitters and welders with qualifications
and experience
- Extension officers/Agronomists with degree and
experience (grain, cotton, sugar, fruit)
- Project managers, Miners, Engineers
Will need to get English certificate, have references
checked and pay for tickets to Australia.
Contact Rod Mackenzie (KZN)
082-454-1236 or
rod-shadow@vodamail.co.za
Referees available
www.proagri.co.za

Reservoir linings / Opgaartenkvoerings
Earth dam linings / Gronddamvoerings
“InFront and Over the Top”
www. tatamatarps.co.za
500g/ 400 micron PVC @
R25 per m 2
650g/ 500 micron PVC @
R45 per m 2
900g/ 800 micron PVC @
R65 per m 2
280g/ 55% shade net @
R9 per m 2
PHONE TODAY!
SKAKEL VANDAG!
072 279 3294
Nuut tot die Peake-reeks: ’n Trekker gebaseerde hoogloopspuit - 66,5 kW “YTO”
Woodspec engineering
Donald: 083-701-0810
Cliff: 083-702-0050
donald@peakeequipment.co.za
Spesiale bekendstellingsprys:
R844 000
Veelsydige werkesel
vir bespuiting
van gewasse en
saadmielie-ontpluiming
Kry vars
Skakel ons vir jou naaste agent
“4x4 binnekort beskikbaar”
www.peakeequipment.co.za
landbounuus
daagliks!
www.proagri.co.za
Agterwiel-aandrywing
Vierwiel onafhanklike lugvering
Grondvryhoogte van 1,8 m
Voorgemonteerde spuitbalk van 19 m
Vlekvryestaalspuittenks van 1 800 liter
www.proagri.co.za ProAgri 156 – Februarie / February 2013 45
AgriGids

AgriGids
Kontak ons vir alle landbou- en
konstruksietoerusting, asook
onderdele en herstelwerk
46 ProAgri 156 – Februarie / February 2013
Jou nr1 keuse
in landbou
Tel: 051 432 0426
Faks: 051 432 0423
casebfn@mweb.co.za
Frikkie van Kraayenburg 23
Ooseinde
Bloemfontein
Bemarkers:
Neels Hamman
082 558 4456
David Vorster
082 461 6201
Onderdele
JC Serfontein
051 432 0426
www.proagri.co.za

BULPERD
4 m Grondpadwa Wildwa
• 4 m grondpadwa
• LED ligte
• trokvere
• 2x2,5 ton rem-aste
• 3 mm vloerplaat met
mat vir gly
• spaarwiel
R45 900
btw ing
• 2 kompartemente
• rubbermat
• deur natuurbewaring goedgekeur
• dreineringsgate/luggate
• inspeksiedeurtjies
• dakkappe
• 15-duimbande
R2 000 ekstra
R53 900
btw en spaarwiel ing
R37 900
btw ing
Skakel Calie 082-414-2569 / Faks 053-83-1866
Besoek gerus ons webblad by: www.bulperd.co.za
3.2m dubeldekker rondeneus
• Verwyderbare plank
• Spaarwiel
• Mat vir gly
• Middelhekke, kanthek, agterhek swaai
en skuif
www.proagri.co.za ProAgri 156 – Februarie / February 2013 47
AgriGids

AgriGids
48 ProAgri 156 – Februarie / February 2013
Plaasgoed is
mooigoed
Afdrukke van Matie Botha se gewilde plaasskilderye is nou
beskikbaar teen die spesiale prys van R80 elk vir ProAgri se
lesers. Kleiner afdrukke kos net R55.
Getekende John Deere-afdrukke met ’n beperkte oplaag van
honderd elk kan ook bestel word teen R250 vir een of
R900 vir ’n stel van vier.
Of verewig jou nalatenskap met ’n unieke
skildery van jou plaas- of plaasgoed.
Kontak Matie Botha 082-318-3105 012-348-0079
matie.botha@gmail.com
www.trekkerskilder.co.za
www.proagri.co.za

VERMILLIAN VERF
U nuwe dimensie in
Bk 96/16880/23
verftegnologie
Sedert 1980 Since
Spesiale
fabrieksaanbiedinge!!!
R15999 Waterdigting Nanotegnologie
Dak & plaveisel seëllaar
R449 99
R729 99
R53999 vanaf
R46999 binne en buite
R99 99
R26999 vanaf
www.proagri.co.za ProAgri 156 – Februarie / February 2013 49
5L
Vul krake en lekplekke, ingeboude
sintetiese vesel, waterbasis super akrillies.
5L
Roesvoorkomingsbehandeling, roes- en
kiemdoder, verf regstreeks op roes,
verdunnerbasis.
20L
Isoleer koue en hitte, (kan temperatuur binne
met 10 grade Celsius laat daal) keer uitsetting
en inkrimping met nanotegnologie.
5L
Roeswerende staalonderlaag,
vinnige droging, verdunnerbasis.
20L
20L
20L
10kg
5L
Verust Nou!
Rooi/Grys OKSIED
Nanotegnologie UV- en waterbestand
lewensverwagting 10 jaar, super akrilies.
Muurverf
Lewensverwagting 10 jaar, UV- en waterbestand
Super akriliese afronding, wasbaar.
Kraakvuller
Binne en buite, wit vuller afronding,
vinnig droog.
Hoëglans emalje
Stoom en waterbestand, vlekbestand,
standaard kleure beskikbaar.
20L
Solar Aircon dakverf
Super satyn muurverf
Nou!
R109 99
Veeldoelige akriliese PVA
Binne-/buitemuurverf, roupleistermure,
plafonne, 5 jaar lewensverwagting.
R229 99
Nou!
Binne en buite, suede glansvoorkoms, meer as
10 jaar lewensverwagting, super satyn afronding,
hoogs wasbaar. R68999 Fabriek: 010-591-1010 / Bon Accord: 087-830-2257
012-335-4218 PTA-Noord: 012-546-3350
Eloffsdal: 012-335-0330 Frederika: 012-335-5446
Elarduspark: 012-345-4273 Capital Park: 012-335-4124
Viljoenskroon: 081-467-2189 Faks: 086-615-8613
PTA Wes: 012-327-2972 Wes-Kaap: 084-091-4528
Gezina: 012-329-0101
Volg ons op
www.vermillianpaint.com
AgriGids