klop006nede08_01.pdf

90 DE ROMEINSCHE QUESTIE.
tegenwoordigen staat van zaken ; men behoefde daarvoor de
cultuur van den Staat niet op te geven, noch van leidend beginsel
te veranderen. De Natie was, zoo beweerde de Minister,
het geredekavel en. het twisten moede en verlangde naar de
daden der Regeering en, zoo men nu op nieuw blijken gaf van
machteloosheid, het Volk zou gaan twijfelen aan de kracht van
het liberale beginsel, waarom hij er op aandrong, dat men aan
de jammerlijke verdeeldheid, welke de kracht der liberale partij
ontzenuwde, een einde maken, en met terzijdestelling van kleine
verschillen, een doel zou voor oogen houden : de bevestiging
en voltooiing van het constitutioneel staatsgebouw. Weldra zou
het echter blijken, dat deze verwachting tot de zoogenaamde
vrome wenschen mocht gerekend worden ; niet slechts was
het op nieuw de koloniale questie, die de Liberalen verdeelde,
maar ook de buitenlandsche verhoudingen brachten verwijdering
te weeg tusschen Liberalen en Katholieken.
Met Sardinie aan het hoofd en den bekwamen Sardinischen
minister, graaf Cavour, tot leidsman, had zich in Italie een
partij gevormd, die zich tot leus gesteld had om Italie vrij te
maken van de onderdrukking, welke het, naar hare meening,
van de zijde van Oostenrijk, Napels en den Paus te lijden
had. Langzamerhand had men in Europa al meer zich aan
de eene of andere zijde gevoegd en werd het duidelijk, dat de
Katholieke Staten zich tegen en de Protestantsche daarentegen
sterk voor de vrij making van Italie verklaarden. Algemeen gingen
er in de pers krachtige stemmen op tegen de onderdrukking
van den Italiaanschen volksgeest door de priesterschap, en
niet weinig werd de tegenstand vermeerderd, toen er ontdekt
werd, dat een Israelitisch meisje, Mortara genaamd, in het
geheim gedoopt en door de geestelijkheid aan den invloed van
hare familie was onttrokken, om haar voor de Roomsche kerk
te behouden. Lang zou evenwel de bestaande staat van zaken
nog voortgeduurd hebben, indien niet Napoleon, die in 1854
den Franschen keizerstroon beklommen had, zich in de zaak
had gemengd. Deze was namelijk, gedurende zijn vroeger verblijf
in Italie, lid geworden van een geheim genootschap, dat