klop006nede08_01.pdf

DE AFDEELINGEN. 41
gelijk werd, dan zou die regeling, in plaats van ieders godsdienstige
begrippen te eerbiedigen, gelijk de Grondwet beveelt,
integendeel in strijd zijn met het godsdienstig begrip van de
Natie in het algemeen. Tegelijk zou dan het belang van den
Staat, welks welzijn op de zedelijkheid en den godsdienstzin
zijner burgers berust, weinig worden behartigd. De school is
geenszins de opvoedingsplaats der jeugd, maar kan en mag
toch aan die opvoeding dienstbaar gemaakt zijn.
„Men verlangde van deze zijde, dat de wet of op het
voorbeeld van die van 1806, de opleiding tot Christelijke maatschappelijke
deugden als een hoofddoel van het lager onderwijs
aanwees, Of, zoo het woord Christ el ij k vermeden moest
worden, althans liet doorstralen, dat het godsdienstig element
niet is uitgesloten. Het verbod om iets te leeren, wat met
Christelijke begrippen strijdt, zou reeds eenigermate bevredigen
en tot geruststelling der Natie strekken.
„In de derde plaats waren er verscheidene leden, die het
geenszins als een gebrek in de wet beschouwden, dat daarin
niet van het Christelijk beginsel als grondslag van het onderwijs
gewag werd gemaakt. Deze leden erkenden gaarne dat
onze beschaving, onze zeden op het Christendom berusten. Zij
konden zich niet voorstellen dat het mogelijk ware, lager onderwijs
te geven, dat niet tot zekere hoogte van het Christelijk
beginsel, van de hoofdwaarheden des Christendoms uitgaat.
Daarin ligt ook niets verkeerds, niets berispelijks, mits
slechts het geven van aanstoot vermeden worde. Maar dat
beginsel behoeft geene versterking in de wet. De Christelijke
zin heeft de Natie zoo zeer doortrokken, dat het onderwijs
Christelijk zal zijn, ook dan als de wet geheel daarvan zwijgt,
„Op deze beschouwingen kwam men bij het bespreken
van het beginsel der gemengde scholen terug, welk beginsel
door de overgroote meerderheid verdedigd werd, als liggende
in de Grondwet en geboden door het Staatsbelang. Sommigen
gaven intusschen aan om in de wet op te nemen, dat het onderwijs
ook strekken zou ter opleiding tot godsvrucht, vaderlandsliefde
en alle maatschappelijke deugden."