klop006nede08_01.pdf

256 DICHTERS.
Vitringa, die onder den naam van Jan Holland als schrijver
optrad, stond eerst als rector aan de Latijnsche School te
Enkhuizen, en trad daarna op als zoodanig aan het Gymnasium
te Deventer. Aanvankelijk de wijsbegeerte van Kant volgende,
trok hij zich later van het terrein der wijsbegeerte op dat der
opvoeding en der letterkunde terug. In bijtende scherts hekelt
ook hij de gebreken van zijn tijd en tast hij de zeifs algemeen
gehuldigde vooroordeelen aan, en hij doet dit op eene wijze,
die zich, wat Loon en vorm betreft, zeer gunstig van Multatuli
onderscheidt.
De podzie schijnt hare beste dagen gehad te hebben. Na
Bilderdijk trad zijn leerling Da Costa op, den meester op zijde
strevende, zoo niet in veelomvattende kennis, dan Loch als
dichterlijk genie, en dezen voorzeker in gloed en bezieling overtreffende.
Had hij als Israeliet den val en de hope op herstel
van zijn stam bezongen, en vooral ook door zijn navolging
van Byron zich onderscheiden, straks Christen geworden onder
den invloed van zijn grooten meester, stroomden zijne geestvolle
en gloeiende zangen ter verheerlijking van den Mes,
sias en diens Kruis. Ofschoon hij vox eenigen tijd zijn harpe
zwijgen deed, toen hij den strijd aangordde tegen den geest
zijner eeuw en zijne „Bezwaren" hem smaad en miskenning
baarden, straks ruischten op nieuw zijne heerlijke tijdzangen :
Wachter wat is er van den nacht? 1648 en 1848,
en vooral zijne V ij f en t w i n t i g j are n, tot dat eindelijk
zijn laatste zang van beteekenis : De slag b ij N i e u w p o o r t,
de kroon op zijn werk zette. Tollens, die reeds vijf jaren
vciOr Da Costa in 1856 overleed, had zich vooral bekend gemaakt
door zijne volksliederen en zijne uit het Duitsch in
vloeiend Nederlandsch overgebrachte verzen. Van Lennep legde
zich toe op het dichten van balladen en historische verhalen,
waarbij de navolging der Engelsche litteratUur op dit gebied
niet te loochenen valt. Meer populair dan zij allen werd echter
P. A. de Genestet, vooral door zijne nai •eve „leekedichtjes,"
waarbij hij in schoonen vorm natuur en leven nil eens bezong,
an hekelde, doch aan zijne lezers weinig overliet dan twijfel