klop006nede08_01.pdf

HET LAGER ONDERWIJS. 209
inderdaad, de Minister, ofschoon aanvankelijk niet tot wijziging
van bedoeld artikel gezind, scheen geneigd eene poging te willen
wagen om op schoolgebied aan het vaderland den vrede te
hergeven, en nam zelf het initiatief tot wijziging. Straks bood
hij daartoe het volgende voorstel aan :
„De inrichting van het Openbaar Onderwijs wordt door de
wet geregeld. De openbare scholen zijn toegankelijk voor alle
leerlingen, zonder onderscheid van godsdienstige gezindheid.
In of voor elke gemeente wordt lager onderwijs gegeven,
voldoende aan de behoefte der bevolking.
Het wordt, voor zooveel daarin niet op andere wijze is
voorzien, van overheidswege verstrekt in openbare scholen; aldaar
wordt het onderwijs aan onvermogenden kosteloos gegeven."
Aan de laatste bepaling werd straks nog eene zinsnede
toegevoegd, welke vaststelde, dat anderen dan onvermogenden
een billijk schoolgeld betalen zouden. Toch waren hiermede
de tegenstanders der wet van Kappeyne nog gansch niet voldaan,
wijl er van rechtsgelijkheid tusschen het openbaar en
bijzonder onderwijs geen sprake was. De Anti-revolutionaire
en Roomsche Kamerleden vereenigden zich dan ook tot het
volgend voorstel, waarin zij hunne eischen omschreven :
Artikel 194 der Grondwet worde gelezen als volgt :
„Het 'Onderwijs is een voorwerp van de aanhoudende zorg
der Regeering. Het geven van onderwijs is vrij. Het toezicht
van de Overheid op het Onderwijs in het algemeen,:de inrichting
van het openbaar onderwijs en, voor zoover het lager
onderwijs betreft, de aan den onderwijzer te stellen eischen
van bekwaamheid en zedelijkheid worden door de wet geregeld.
De openbare scholen zijn toegankelijk voor leerlingen zonder
onderscheid van godsdienstige gezindheid.
In of voor elke gemeente wordt lager onderwijs gegeven,
voldoende aan de behoeften der bevolking. Het wordt, voor zooveel
daarin niet op andere wijze is voorzien, van overheidswege
verstrekt in openbare scholen voor onvermogenden kosteloos,
voor anderen tegen betaling van een billijk schoolgeld.
In de kosten van het bijzonder onderwijs kan, naar bij
Dl. VIII. 14