klop006nede08_01.pdf

KABINET VAN LIJNDEN-SIX. 207
35-jarig Koningschap van Willem III feestelijk te herdenken,
toen de ziekte en het daarop spoedig gevolgd overlijden van.
Prins Alexander aan alle feestelijke stemming het zwijgen oplegde.
Toch gingen die dagen niet zonder dankbare herinnering
voorbij. Verschil over de omzetting van communaal in individueel
grondbezit op Java, waartegen minister Van Goltstein zich
verzette, gaf aanleiding, dat het Kabinet-Van Lijnden zijn ontslag
nam. Het had vroegere geestverwanten teleurgesteld, reeds
in zijn optreden : van mannen toch als Van Lijnden en Six hadden
de Anti-revolutionairen betere dingen gehoopt dan dat zij
de erfenis van een Kappeyne zouden hebben aanvaard. Zoo de
s c h e r p e resolutie al niet in al haar strengheid aangevoerd
was, dan was dit grootendeels hieraan te danken, dat de schatkist
de weelde, welke het Openbaar Onderwijs door Kappeyne
toegedacht was, niet bestrijden kon. Waar het mogelijk was,
bleek het, dat het Ministerie gaarne de Staatsschool begunstigde,
al ware 't ook ten koste van het Christelijk Onderwijs.
En als dan ook in 1882 een door den heer De Savornin Lohman
ingediend voorstel, waarbij althans de bijzondere scholen
niet geheel onderworpen waren aan de eischen, welke de Wet
van Kappeyne ten opzichte van de schoollokalen stelde, de
goedkeuring der Kamers verkrijgen mocht, zoo had men dit
minder aan de welwillende aanbeveling der Regeering dan aan
de gunstige beslissing der Kamer te danken. Langzamerhand
begonnen ook de Liberalen zelf de gebreken van de zoo hoog
geloofde wet van Kappeyne in te zien en werden zij toegeeflijker
op het punt van wijziging. Ook de heer Vermeulen zag
zijn voorstel, waarbij, in strijd met de Wet van 1878, ook
hulponderwijzers-akten voor vreemde talen konden verkrijgen,
gelijk dat voor dien tijd het geval geweest was, reeds met 57
tegen 18 stemmen aangenomen.
De nieuwe verkiezingen hadden eindelijk, dank zij de
krachtige aaneensluiting van de Anti-liberalen, een omkeer in
de verhouding van de partijen in de Kamer gebracht : de
Anti-liberalen wogen namelijk in stemmen-aantal tegen hun
bestrijders op, en de beslissing in 's Lands zaken hing nu