klop006nede08_01.pdf

ZIJN WERKEN. 1 85
hij de archieven te Parijs en te Basancon. Teruggekeerd in
het vaderland, maakte hij kennis met den uitnemend geleerden
en vromen improvisator Willem de Clercq, ten wiens huize hij
straks Da Costa ontmoette, die door zijne uitgaven van de
Bezwaren tegen den geest der eeuw, reeds geen
vreemdeling meer voor hem was. De maatregelen tegen de
Afgescheidenen, welke, door Thorbecke verdedigd, door hem
gewraakt werden, plaatsten beide uitnemende staatslieden reeds
toen tegenover elkaA,r. Nadat hij in 1840 zijne B ij d r age tot
de herziening der Grondwet in Nederlandschen
z i n uitgegeven had, werd hij in 1840 tot lid der Tweede Kamer
gekozen en kreeg hij datzelfde jaar zitting in de Staatscommissie
tot onderzoek van de bezwaren tegen de Wet op het
Lager Onderwijs. Wij zagen reeds, hoe hij in eene afzonderlijke
nota aandrong op splitsing der openbare school en volledige
vrijheid voor het bijzonder onderwijs. Van 1841-1846 deed
hij zijn Handboek der Geschiedenis van het Vad
e r 1 a n d verschijnen, terwijl later de door hem in besloten
kring gehouden voorlezingen van historischen inhoud, onder den
titel Ongeloof en Rev o l u t i e, 't licht zagen. Nadat tal van
brochures en stukken van zijne hand in het maandschrift „de
Vereeniging" elkander opgevolgd waren, nam hij de redactie van
de N e d e r 1 a n d e r ter hand, welke hij echter weldra wegens
gebrek aan genoegzame deelname staken moest. Tot driemalen
toe had hij een zetel in de Kamer aangenomen, toen hij zich,
na de teleurstelling, hem door zijn vriend Van der Brugghen
bereid, daaruit andermaal verwijderde. Ten einde den buitenlander
beter in te lichten over de godsdienstige toestanden hier
te lande, dan dit 'van andere zijde geschiedde, schreef hij in
1860 zijn le Parti Anti-revolutionaire et Confessionel
dans l'Eglise reformee des Pays-Bas, een
van de vele beroemde kerkelijke geschriften van zijne hand, die
door helderheid en degelijken stiji uitmuntten. Had hij reeds bij
de oprichting der Vereeniging voor Christelijk Nationaal Schoolonderwijs
een geldelijk blijk gegeven van warme belangstelling
voor haar streven, straks trad hij zelf tot haar toe, en weldra