klop006nede08_01.pdf

ON VERSCHILLIGHEID. 177
uitspreken. Dit gaf gereedelijk aanleiding om het wetsontwerp
uit allerlei schijn- en ware redenen te bestrijden. De Anti-revolutionairen
achtten, dat het ontwerp de steden voorrechten
boven het platte land schonk ; de Liberalen verklaarden zich
daar tegen, of omdat de census hun nog te hoog voorkwam,
Of omdat de Minister, volgens hun beweren, geene rekening
gehouden had met de plaatselijke omstandigheden. Hoe het zij,
het beginsel, waarvan het wetsontwerp uitging, werd verworpen
door de meerderheid der Tweede Kamer, en het Ministerie
nam zijn ontslag in hetzelfde jaar 1874, waarin de Koning
de herinnering vierde van zijn vijf en twintigjarig koningschap,
een heugelijk feit, waaraan door heel de Natie om strijd deelgenomen
werd. Toen werd het duidelijk, hoe zeer vooral het
bewind van dezen Koning er toe bijgedragen had, om de
aloude banden tusschen Volk en Vorst te versterken en hoe
de liefde tot Oranje in aller hart leefde.
Moeilijker dan ooit waren desniettegenstaande de staatkundige
omstandigheden. Eigenlijk gezegd waren het alleen
de Anti-revolutionairen, die door hun hoofdleiders Groen van
Prinsterer en Dr. A. Kuyper in hun staatkundig Leven gesterkt
werden ; de overige Natie leefde voort, alsof geen Volksvertegenwoordiging
zitting hield. De kleingeestige kibbelarij, de heil-
looze partijstrijd, waarvan de meeste zittingen getuige waren,
boezemden niemand eenig belang meer in en koude onverschilligheid
had de belangstelling van voorheen vervangen. 't Was,
alsof men gevoelde : de Vertegenwoordiging zit niet langer om
voor de belangen der Natie te waken, maar eenig en alleen
om eigen haarkloverijen of te waken. „Wanneer het Parlement,"
zoo sprak en zoo schreef men, „meer oor en oog heeft
voor zijne kleine, nietige twisten, dan voor de nooden en behoeften
van 't rijke volksleven, doe dan het yolk ook alzoo, en
zoeke het elders voor zijnen geest edeler bezigheid, dan het, de
parlementaire annalen doorsnuffelende, vinden kan. Laat regee-
ren, wie regeeren wil ; men moge op het Binnenhof nog hechten
aan politieke onderscheidingen, wij niet meer ; men moge
zich daar nog warm maken voor deze of gene kleur, ons laat
Dl. VIII. 12