klop006nede08_01.pdf

168 TRACTAAT VAN 1824.
worpen houdt, ook al betwistten dezen hem vaak elke uitoefening
van gezag. Ten tijde van Prins Maurits hadden wij tot
het rijk van Atjeh in de meest vriendschappelijke verhouding
gestaan en gezanten van den Vorst hadden den Prins geschenken
van zijnentwege overgebracht, welke door den Prins
op dezelfde wijze beantwoord waren. De bewoners zijn dweepzieke
volgers van Mahomed en zij en hunne vorsten waren
geruimen tijd de schrik van de Indische zeeen, waar zij ook
het Nederlandsch gezag groote of break deden. De rooverijen
en plundertochten ter zee werden of door den Sultan zelf, Of
door de van hem leenroerige Radjah's ondernomen ; wat de laatsten
betreft, echter niet zonder voorkennis en goedkeuring
van den Sultan, die den roofzieken onderhoorigen gaarne kruit
en lood verkocht, om de vreemdelingen te bestoken. Zij bepaalden
zich niet slechts tot het plunderen en prijs maken van,
schepen en het vermoorden of in slavernij voeren van de bemanning,
maar zij breidden hunne misdaden ook op de eilanden
uit, die onder Nederlandsch of Britsch gezag stonden en
verspreidden daar op het alleronverwachts gewoonlijk den grootsten
schrik en ontsteltenis. Natuurlijk kon zulk een toestand
niet gedoogd worden door natien, die voortdurend handelsverkeer
met Indie oefenden en die dus de zedelijke plicht hadden
om voor hunne onderdanen en hunne goederen te waken.
Wel is waar was in 1813 door het Weener-Congres aan
Nederland de teruggave van de meeste zijner Kolonien verzekerd,
doch nog zeer veel moest er onderling geregeld worden,
eer de ruil met Engeland kon geschieden. Zoo werd in.
1824 bij het tractaat te Londen bepaald, dat wij zorgen zouden
zulk een invloed op Atjeh uit te oefenen, dat het zijne
zeerooverijen liet varen, onder dien verstande echter, dat aan
Atjeh niets van zijne onafhankelijkheid mocht ontnomen worden.
Deze laatste bepaling maakte de taak, welke we te vervullen
hadden, zeer moeilijk en veroorzaakte ook, dat we ons
voor een groot deel straffeloos de geweldenarijen van den Atjehneeschen
roover en op onze zeeen en te land in onze bezittingen
moesten laten weggevallen, ook al trachtte men nu en