klop006nede08_01.pdf

VAN HO1VELL. 159
tot een begin van uitvoering gekomen was, ging men rustig
uiteen. Jammer slechts, dat de Gouverneur-generaal aan deze
eerste uiting van liberaal-koloniale politiek zelf gewicht bijgezet
had door de troepen te consigneeren, als ware er vrees
voor oproer of gewelddadigheid geweest en dat hij straks mis-
schien, volgens geheime instructie uit het Moe .derland, verdere
politieke samenkomsten zijne vergunning weigerde, niet slechts
te Batavia, maar over het geheele gebied van Nederlandsch
Indie. Ja, men ging verder. Van Hoevell ontving een schrijven
van den Gouverneur-generaal, waarin deze hem de ontevredenheid
der Regeering betuigde over de samenkomst en hem mededeelde,
dat deze zelfs de vraag gesteld had of men hem
in zijne betrekking zou kunnen handhaven, hetgeen alleen ge-
schiedde omdat men zich vleide, dat hij zich van nu aan onthouden
zou van feiten, die aanleiding zouden kunnen geven
tot strenge maatregelen. Van Hoevell beantwoordde deze vermaning
met het nemen van ontslag als predikant en daarop
begaf hij zich naar het Moederland. De Commissie had inmiddels
haar adres voltooid en door middel van den Gouverneurgeneraal
aan de Regeering in Nederland doen toekomen, van
welke zij een beleefd antwoord terug ontving, dat echter niets
aan de zaak veranderde. Men had nu eenmaal in het Moederland
weinig belangstelling voor Indie en bovendien, de zaken
gingen zoo goed en er vloeiden ook rijke Indische baten in
de Nederlandsche schatkist : zulke nieuwigheden mochten den
goudstroom eens keeren en de bron van inkomsten doen uitdrogen.
Hierbij kwam, dat slechts een zeer gering deel onzes
yolks met de Indische toestanden bekend is en de groote
meerderheid zich moet laten leiden door zoogenaamde Indische
specialiteiten, wier adviezen, hoe schaarsch ze reeds zij n, elkaar
vaak tegenspreken. Zooveel is echter zeker, dat men ook op
het terrein der Koloniale zaken stond voor een strijd tusschen
Conservatieven en Liberalen, en de toestanden door de Oost-
Indische Compagnie gevestigd en later door mannen als Van.
den Bosch en Baud nog meer versterkt, hun tijd gehad had-
den, ook al trachtten de Gouverneur-generaal Rochussen en