klop006nede08_01.pdf

I 3 8 HET DAGBLADZEGEL.
sidle uit 's Rijks kas, en alleen onvermogenden van schoolgeld
zouden vrijgesteld worden ; dat men in sommige gevallen aan
hulponderwijzers het recht zou verleenen om aan het hoofd van
bijzondere scholen op te treden ; dat de examens meer waarborgen
voor onpartijdigheid zouden geven en ook de bijzondere
school zou vertegenwoordigd zijn in de examen-commission. Hoe
billijk en matig deze eischen ook gesteld waren, bij de Liberalen,
die nu eenmaal de macht in handen hadden, was schijn
noch schaduw van toegeven te .bespeuren, en de strijd werd
des te feller.
In deze zitting werd eindelijk de belofte vervuld, in de
troonrede van 1868 geuit, dat men zou trachten het zegel op
de dagbladen of te schaffen. Het door de Regeering ingediende
ontwerp werd met 41 tegen 31 stemmen aangenomen en straks
eveneens door de Eerste Kamer goedgekeurd, waarna den 7den
April 1869 de wet ter opheffing in het Staatsblad verscheen.
Deze wet gaf een ongekende vlucht aan de journalistiek in
ons land. Niet slechts konden de bestaande bladen hun formaat
vergrooten, hun abonnement verlagen en het getal hunner
medewerkers uitbreiden, maar ook tal van nieuwe bladen
verschenen en door dit alles werd de politiek meer onder den
burgerman gebracht. Van daar dat de onderwijs-questie, thans
het meest aanhangig, nu hoe langer zoo meer de zaak van
het Volk werd en de Natie nu met recht gezegd kon worden,
door den strijd om de school in twee kampen verdeeld te zijn.
Zeer in den geest der Geavanceerd-liberalen was voorts
het regeeringsontwerp ter afschaffing van de doodstraf, dat door
den Minister van Justitie Van Lilaar in de Kamer verdedigd
werd en, na de aanneming door de Kamers, de Koninklijke sanc-
tie verwierf. Wij achten het niet binnen de grenzen van dit werk
(,
te liggen, een oordeel over deze afschaffing uit te spreken. De
Roomschen en Anti-revolutionairen stemden grootendeels tegen
het ontwerp. De eersten wilden de afschaffing wel beperkt zien
tot de meest klaar bewezen en grofste misdaden, doch wilden
van geene opheffing hooren. De Anti-revolutionairen verdedigden
de doodstraf met een beroep op de Heilige Schrift en