Dr Andrew Murrayos lecture On Modern TheologY DIE ... - Zuiddam

DIE MODERNE ONGELOOF DIE MODERNE TEOLOGIE
400 401
AI-Vader lran die panteïs, en net so heeltemal uitgesluit
van alle werklike persoonlike ge-eenskap met ons en
van die moontlikheid van gevoel of handeling in ons
belang as die God var, die deis. In die doel waarna
hulle gestrewe het - die poging om die openbaring stil
te maak, om die le*ende God vatt sy troon te verwyder,
en sy inmenEing met die natuurorde uit te skalcel; in
die middele wat hulle probeer aanwend het - die
inskuiwing as plaas,rervanEer van 'n God wat ontwerp
is volgens die wette van die wetenskap en van die rede,
en 'n godsdiens en sedeliLheid wat opgebou is op die
godsdienstige gevoel en goedgeLeur is deur die rede; in
die praktiese gevolge - die uitskaLeling van die moontlikheid
van geme"nsLap met Hom wat in die hemel woon,
en die vasbind van die hart en belange van die mens
aan die aardse lewe - in al hierdie opsigte is die moderne
teologie ongetwyfeld vir praktiese doeleindes één met die
deïsme en die panteïsme. Sy gedagtevorms mag verskil;
maar dit is die enigste opsig waarin dit versLil; sy
Iewensbeginsel is dieselfde. ln die praktyk is dit
deisme sonder sy moedigheid, en panteisme sonder sy
Lonsekwensie.
En dit is aan hierdie praktiese toets wat dte wêreld
op die d,rr,,r elke godsdienstige stelsel sal onderwerp, en
waaraan eL wou aantoon dat dit moet onderwerp word.
Vir denkers en filosowe mag dit van groot belang wees
om te let op die heen ".t wee" geslinger van die mensliLe
gees tussen deïsme en panteïsme, ett hul hoër eenheid
in die moderne teologie. Maar vir die gewone mens is
die vraag net: het ek dit met die natuur alleen te doen,
of het ek dit ook direk met God te doen, afgesien van
die natuur en bolant die natuur? As laasgenoemde die
geval is, as die bonatuurlike Christendom die waarheid
is, as daar'n geoperrb.arde wet van God is en definitiewe
oortreding, as daar 'n Verlosser geskenk is en vergifnis
moet gesoek en Lan gevind *ord, ett as 'n l{eilige Gees
d
met 'n nuwe Iewe kan ontvang word van omhoog, dan
weet eL dat eL nie vir die natuur alleen moet lewe nie,
maar vir God, sonder wie ek nie die saligheid Lan
ontvang nie. Maar as eL dit direl met die noLtuw aIleen
te doen het, dan moet die denlers vasstel hoe die
verhouding van God en natuur moet geformuleer word,
Laat die deïs dan sê God is 6ofonÍ die wêreld; Hy het
aan die wêreld sy mag en sy wette gegee en dit toe aan
sigself oorgelaat; Iaat die panteïs sê God is in die wêreld,
één met die natuur; Iaat die moderne teologie sê God
is beide bohant en in die natuur, 'n Iewende Persoon,
wat egter nie anders kan gevind oÍ geLen word nie as
daarin; in alle geval is dit tog met díe natuur wat eL
dit te doen het, en hoe meer eL aan die natuur getrou
is, hoe meer kan eL daarop reken dat ek getrou is aarl
God. As die mens die bonatuurlike as 'n openbaring
van God wat buite die natuur is, Ioën, dan word die
natuur die laaste en hoogste doel van die mens. E.t oÍ
dit nou al die Erowwe materialisme is van ,,Laat ons
eet en drink want m6re sterwe ons," of die meer besLaafde
droom van die moderne Lultuur, ,,Laat die wetenskap
reEeer, die Luns heers, die kennis vermeerder en die
rykdomme oorvloedig word, et dan sal die heersLappy
. van univerrele lrrede tot stand kom" * die mens wo.d die
sleaf van die teenwoordige, die sigbare en die stoflile.
En daarom Iees eL in die woorde .tan Opzoomer omtrent
die twee ouer stelsels (as die verLlaring afkomstig was
van die ortodolsie, dan sou dit die vooroordeel van die
dweepsug gewees het; maar omdat dit afkomstig is van
Opzoo*àr,- die hoëpriester van die mode.ne wetenskap
en teologie, moet dit die waarheid *ees), die profetiese
ln"roord.[ir,g .ratt d"ardie moderne teologie waarin hulle'
volcens sy verklaring, hul hoër eenheid vind. ,,Die
ondl*inding het vasgestel dat die deïsme wat in die
vorige -vasteland eeu van Engeland gekom het en homself oor
die
.tat Europa versprei het, sonder enige
Bb-Andrew Murrey II