Nederland proeftuin voor slim verkeer

Opinie
Herm Verbeek is programmamanager
Smart Mobility bij AutomotiveNL.
Coöperatieve mobiliteit
Eindelijk werkelijkheid?
Het thema van deze Bits&Chips, slimme
mobiliteit, wekt wellicht wat hypeachtige
verwachtingen waarvan het
de vraag is of – en wanneer – deze werkelijkheid
gaan worden. De term suggereert dat
er ook zoiets bestaat als domme mobiliteit –
eenieder die wel eens langer samen met vele
lotgenoten stilstaat in matig bezette voertuigen
zal dat ook niet ontkennen. Slimme
mobiliteit omvat een heel breed gebied, van
scale maatregelen voor bedrijfsetsplannen
tot futuristiche vergezichten van volledig
autonoom rijdende voertuigen. Ik zal
me hier beperken tot coöperatieve mobiliteit:
het verbeteren van de mobiliteit van
weggebruikers door interactie met elkaar,
met wegkantsystemen en met backoces,
mogelijk gemaakt door de inzet van ICT.
Nu is ook ICT een heel breed begrip
dat binnen de – voornamelijk embedded-
georiënteerde – automotivewereld een heel
andere lading heeft dan binnen de wereld
van verkeersmanagement. Aan de ene kant
gaat het om hoge betrouwbaarheid bij een
zo gering mogelijk gebruik van (hardware-
en software-)resources om zo de kostprijs te
beperken. Aan de andere kant speelt vooral
het kunnen verwerken van grote hoeveelheden
data tegen zo laag mogelijke onderhoudskosten.
Ook de tijdsfactor verschilt
sterk: in de auto is een latency van enkele
tientallen milliseconden gebruikelijk, terwijl
het reguliere verkeersmanagement veel
langere doorlooptijdcycli kent.
Het spannende – en dus ook het leuke voor
wie van uitdaging houdt – is nu dat deze
werelden wel samenkomen in coöperatieve
mobiliteit. Op organisatorisch gebied zie je
dit bijvoorbeeld in de samenwerking tussen
AutomotiveNL en het Connekt-netwerk voor
duurzame mobiliteitsverbetering en ook in
verschillende researchprojecten wordt deze
combinatie steeds meer zichtbaar. De artikelen
elders in deze editie tonen daar sprekende
voorbeelden van. Het is niet zozeer meer
een keuze tussen ICT aan de wegkant óf in
de auto, ofwel ‘to be embedded or not to be
embedded’. De meeste spelers realiseren zich
terdege dat het toegaat naar een hybride situatie
waarin coöperatieve oplossingen zich
deels afspelen aan boord en deels in de systeemdelen
buiten het voertuig.
Dit toenemende hybride karakter van de
oplossingen voor slimme mobiliteit levert
behoorlijke technologische uitdagingen
op waarvoor ook steeds meer open standaarden
worden vastgesteld. De High Tech
Automotive Campus in Helmond was onlangs
nog het decor van een grote Europese
‘plugtest’ waarin de interoperabiliteit van
verschillende systemen is onderzocht. Het
op de Intertrac gepresenteerde initiatief
Dutch Integrated Testsite Cooperative
Mobility (DITCM) gaat de komende jaren
voorzien in de groeiende behoefte om de
doorgroei vanuit proof of concept naar grootschalige
toepassing van mobiliteitsapplicaties
te ondersteunen met gedeelde kennis
en faciliteiten.
Want wellicht nog lastiger dan de technologische
aspecten is de daadwerkelijke
Nog lastiger is de
implementatie op grote schaal
van al deze mooie beloftes
implementatie op grote schaal van al deze
mooie beloftes, op een manier die marktpartijen
hun investeringen laat terugverdienen
en tegelijkertijd voldoende toegankelijkheid
en hergebruik van data levert.
Dit vraagt om een open ketenaanpak die
echter ook voldoende waarborgen moet bieden
voor kwaliteit, betrouwbaarheid en privacy
– en dat blijkt nog niet eenvoudig. De
verwachting is dat het door de overheid geinitieerde
programma ‘Beter benutten’ een
stevige impuls gaat geven aan de realisatie
van een aantal nieuwe toepassingen op het
gebied van de slimme mobiliteit.
Juist in een periode van bezuinigingen is
het economisch verantwoord om die technologieën
te stimuleren die een hoog rendement
opleveren bij relatief lage investeringen. En
niet alleen maatschappelijk door betere doorstroming
en minder milieubelasting maar
ook economisch: wanneer wij in Nederland
als een van de eersten met een slimme gezamenlijke
aanpak onze mobiliteitsproblemen
kunnen oplossen op een duurzame en
kosteneciënte manier, kunnen we deze
kennis en producten in toenemende mate exporteren.
Dan zal een willekeurige Aziatische
toerist in de toekomst desgevraagd antwoorden:
‘Nederland? Ah, dat is bloemen, baggeren
en ... bereikbaarheid.’
3 | 31