It wurk fan Gysbert Japix n-2 - Tresoar

maatschappelijke of godsdienstige vraagstukken hebben zijn teksten alleen zeer in
het algemeen. Specifieke referentie ontbreekt. Zijn thema's en zijn standpunten zijn
gemeengoed van de zeventiende-eeuwse Nadere Reformatie en van de aanhangers
van de Friese stadhouder en de Oranjes. GJ is een vertegenwoordiger van het dominante
cultuurpatroon in het Friesland van zijn tijd. Voor mij is hij uitsluitend literator
geworden, die op de manier van de literatuur uitdrukking geeft aan literaire
thema's van zijn tijd.
De betekenis van historisch onderzoek voor de verklaring van zijn werk beperkt
zich in hoofdzaak tot de problematiek van het functioneren van literatuur in een
maatschappelijke context en in de kring van bevriende auteurs. Kennis van zijn
niet-literaire levensomstandigheden en van zijn politieke en godsdienstige opvattingen
lijkt eigenlijk alleen van mogelijk belang voor de verklaring van de keuze van
thema's en standpunten. Van mogelijk belang, omdat nader onderzoek zal moeten
uitmaken of en in hoeverre in die keuze de literaire traditie de politieke of religieuze
verschillen tussen auteurs overheerst. In de Friese hofcultuur, alsook in de literaire
vriendschappen van GJ, verenigen zich mensen van verschillend geloof.
Een tweede wenselijke aanvulling is een onderzoek naar formele literaire eigenschappen
in het werk van GJ. In deze studie, waarin stof en inhoud centraal staan,
blijft systematisch onderzoek van formele aspecten beperkt tot genre en strofevormen.
Daarnaast valt te denken aan de loei als middelen om stofte vinden, en uiteraard
ook aan dispositio en elocutio.
* He: werk van Gysbert Japix. I Tekst en facsimile. II Overlevering en ontstaan.
wumkes.nl
509