It wurk fan Gysbert Japix n-2 - Tresoar

nomen. Bij de keuze van de exemplaren van 1668 en 1681 die voor deze uitgave gebruikt
zijn, heb ik me laten leiden door de resultaten van een onderzoek naar verschillen
in druk per katern van een aantal exemplaren.
De opgave van druk- en zetfouten is beperkt tot de teksten van GJ. Het verbeteren
ervan is om twee redenen lastig: er valt niet altijd een grens te trekken tussen schrijffouten
(in de kopij) en zetfouten, en de afdruk is soms zo onduidelijk, dat niet zeker
is wat er geacht mag worden te staan. Dat geldt met name voor koppeltekens,
die veel voorkomen.
Bij de transliteratie van de handschriften deden zich problemen voor ten aanzien
van de plaats van circumflex en apostrof, het wel of niet aaneen staan van woorden,
onduidelijke lettertekens en de onderscheiding van y en ij. Ter beoordeling van de
oplossingen zijn foto's van de betreffende handschriften toegevoegd.
8.2.3. Tekstoverlevering
8.2.3.1. Uitgaven
Bij mijn onderzoek van de verschillende uitgaven heb ik me laten leiden door de
vraag welke factoren invloed gehad kunnen hebben op hun ontstaan en voor wat de
heruitgaven betreft bovendien door de vraag naar de editoriale opvattingen van de
tekstverzorgers. De onderscheiding in diplomatisch en kritisch, die ik bij de beschrijving
van de heruitgaven gebruik, is gebaseerd op het verschil in bedoelingen
tussen uitgevers die wel en anderen die niet naar een zo letterlijk mogelijke weergave
van de tekst hebben gestreefd. De behandeling is geordend naar de uitgaven van
1668 en 1681 en uitgebreid met de uitgave van 1684. De enige zeventiende-eeuwse uitgave
van werk van GJ die daarnaast nog bekend is, bespreek ik in 5.3.6.6. Dat is de
Friessche Tjeme, de tekst waarmee de editie-1668 opent.
8.2.3.1.1. FR 1668
Omstreeks 1658 schijnt GJ het plan te hebben opgevat zijn Friese werk te bundelen
tot de Friesche Rymlerye zoals die twee jaar na zijn dood uitkwam. Aanleiding is
mogelijk de verschijning van de bloemlezing Klioos Kraam (1656, 1657) geweest,
waarin Nederlands werk van hem een plaats kreeg. Onverenigbaarheid met de eenmaal
gekozen criteria voor de indeling in drieën, kwaliteitsselectie en het niet meer
beschikken over afschriften verklaren misschien het ontbreken van enkele teksten.
De criteria voor de indeling lijken te zijn: liefde als thema voor deel I, gesprekken
over zakelijke onderwerpen en gelegenheidswerk voor deel II, en psalmen en lofzangen
- voornamelijk liederen - over stof uit het leven van Christus voor deel III.
Voorop in alle drie delen staan steeds de grote en misschien ook wel als meest belangrijk
bedoelde teksten, maar verder is geen bepaalde ordening aan te wijzen, behalve
dan misschien een chronologische in de psalmen en lofzangen. De Friesche
Rymlerye werd mogelijk in de herfst van 1667 gedrukt en is misschien het eerste boek
dat van de eigen pers van Haringhouk, de drukker, verscheen. Taal en spelling van
het lofdicht dat Meelcke Lasis eraan toevoegde verraden een grote vertrouwdheid
met het werk van GJ en doen daarom het vermoeden rijzen dat hij corrector is geweest.
Er zijn aanwijzingen dat het boek niet in de handel is gebracht, maar op kos-
wumkes.nl
483