It wurk fan Gysbert Japix n-2 - Tresoar

miening fan M. von Wicht (1746) 43 oer ("selbst einer sehr gelehrten und anmutigen Vorscher")
enfan 'e anonime skriuwer (Adolf Ypey: 3.2.1.2) yn 'e. Tegenwoordige Staat (1785) 159, dy'tit hat
oer "dien doorkundigen Schrijver, wiens werken nog in hoogachting zyn", en yn it begjin fan de
njoggentjinde dy fan R. Koopmans (Werken Kon. Ned. Instituut, derde klasse II (1817)) oer in
konjektuer by Tacitus. Ut 'e tweintichste ieu neam ik DA. Wumkes, Sibrandus Leo 's Abtenlevens
(1929) XX XIX en AF. Mellink, Documenta Anabaptistica Neerlandica I (1975) 32 (Gabbema
jout bysûnderheden "die noch Beninga noch Hortensius of Emmius vermelden"). Sjoch lykwols
Schoengen, DVF 20.
409. De ynhâld fan dizze noat is as op himsels steande ynvintarisaasje fan materiaal yn de Bylagen
opnommen (10.3).
410. Sjoch ek syn respondinten yn Catalogus der brie/verzameling van SA. Gabbema. Leeuwarden
1930,238-239.
411. Faaks hat er doe syn Leevens beschrijvingen van Sint Willibrord, Sint Bonifaas. Sint Aalberijk
skreaun, dat yn 1703 efter syn Nederlandse watervloeden útjûn waard.
412. Sjoch foar dy brief 4.7.2.6.
413. GJ hat in oare ferzy fan Quaedam Ad Grammaticam ûnder eagen hân as dy't yn 'e edysje fan
1681 printe is, mar spitigernôch is Junius syn ôfskrift fan De literis net bewarre, dat oars miskien
de ûntsteansskiednis ferdúdlikje kinne soe. Bowring jout it yn syn beskriuwing fan 20-2-1829
(PE 9, RAG) al net mear op. Neffens meidieling fan Swan Shaw fan 'e Bodleian Library fan 30-
9-1985 is it net weromfûn. Fan de wurden dy't GJ yn brief I út Quaedam oanhellet, ûntbrekke
yn 'e printe redaksje Tuwtce, Tuwtilce, Yefl, Yeld en Yold (Epkema 1821,186).
414. Chr. Schotanus publisearre (sjoch Buma/Ebel I 1977, 8) út J yn 1658 (mar de kopij wie foar 't
neist yn 1655 en mooglik yn 1649 al klear: Steaten S 2d, 3-8-1649; Inv 5i II 190; Steaten G 2,39,
14-6-1655, allegearre RAF) en it soe al hiel tafallich wêze as dy it hânskrift fan GJ liend
hie.
415. Op 14-2-1662 waard Gysbertus van Vierssen yn 't plak fan syn heit oansteld ta sekretaris fan
Deputearre Steaten (meidieling W. Dolk), dat dy hat faaks al siik west. De stjerdatum wurdt
neamd yn Joh. Steenhovius syn Epicedium (eks. yn EVC 150, RAF).
416. Neffens opjefte fan obligaasjes yn syn boelynventaris út 1664, EVC 445, RAF. De nammen fan
de Deputearren, jiersgewiis, jout Engels 1979,37.
417. Brief fan 10-7-1658 NS fan G. van Zijll oan Gabbema; sjoch ek dy fan 26-7-1658; 9056 Hs,
PBF.
418. De ferwizingen nei eigen wurk yn 'e brieven binne (efteroan tusken heakjes stiet in 1 as it neffens
my om 'e Friesche Herder giet; in 2 by it oare fan 'e psalmen, en in 3 yn it gefal fan 'e kopij
foar Klioos Kraam): "myn ... FRIESSCHE rymlerye" (VI, 1-4-1655; 328,27-28; 1); "mijn rijmlerye"
(VIII, 7-5-1655; 330,4-5; 1) "mijn FRIESSCHE Rijmlerye (XII, 3-8-1655; 333,5-6; 2); "myn
Rymlerie" (XVIII, 26-7-1656; 337,11; 3). Kalma 1938,56 hat 1 en 3 net ûnderskieden, Galama
1963, 13 en 29 (noat 38) dy't it lést sitearre plak oanhellet, tinkt sa't liket oan de hiele Friesche
Rymlerye fan 1668. Ferlykje ek Skriuwersyn byld (1966) 6: "c. 1655 Plannen ta útjefte dichtwurk
by Ljouwerter útjower mislearje".
419. Hero Galama wie it âldste bern fan Pytter Heeres, skotskeapman, en Siouck Doeckes, dy't yn
maaie 1630 troud wienen. Hero wie op 22-11-1650 19 jier, dat hy moat yn 1631 berne wêze
(Harns P 20, 84; gerjochtlike houliksproklamaasjes Bols 17-3-1630, RAF; ik tankje dizze en
oare gegevens oer him en syn âlden oan ir. G.L. Meesters te Utrecht). De heit wie in Bolserter, de
mem kaam út Harns. Se wennen oan 'e Merkstrjitte te Bolsert, mar it gong mei de saak net
goed, dat nei't yn 1637 en 1639 har skulden al registrearre wienen, kocht de famylje fan 'e mem
yn 1640 it hûs fan har kuratoaren (Bols CC 5,256; id. CC 6,46; id. V4,169, RAF). Yn 1650 rekke
de heit nei Eastynje en liet er syn frou mei fiif minderjierrige bern yn Bolsert efter (Bols P 20,84,
RAF). De mem kaam, holpen troch har suster, mei in winkel yn stokfisk, jittik, bynjern, kanarjesied,
tsiis en mear fan soks troch de tiid. Se stoaryn 1665 (Bols Q 15,10-8-1665, RAF) (Meesters
yn Ned. Patr. 27 (1941) 85 en yn Kwartierstatenboek 1883-1983 (1983) op Gratama-Donker).
Sjoch oer syn Harnzer tiid as printer (sunt 1660) J.J. Kalma 1956b.
420. Oudaan syn fers hat de sprekkende titel "Graf-zuchten Over den Konst-eerenden, Konstkundigen,
en Konst-beminnenden Hero Galama, Vermaard en Keurzinlyk Boekdrukker, bin-
550
wumkes.nl