03.05.2013 Views

It wurk fan Gysbert Japix n-2 - Tresoar

It wurk fan Gysbert Japix n-2 - Tresoar

It wurk fan Gysbert Japix n-2 - Tresoar

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

de oantekens op dy teksten Feitsma 1955,1650E,I,J,K,L,M,N,O,P,Q,R en S (allegearre neitiid útjûn<br />

yn Feitsma 1956b).<br />

402. GJ neamt yn in brief oan Gabbema "Doayter" Hylpersk (328,17), dêr't Hilarides krityk op hat<br />

(3.2.1.1.1.3,81.1985.49). <strong>It</strong> wurd "wale" (yn "wale-bed") brùkt GJ yn Blye-Mie (138,6).<br />

403. <strong>It</strong> sitaat <strong>fan</strong> Galama stiet yn in fers <strong>fan</strong> himyn Uytgelesene EngeischeBoet-predikatien 111(1661).<br />

In selde opfetting oer it Ingelsk hie ek Johan van Nijenborgh: "Maer 't Engels is gemengt van<br />

alles / Van Duits en Frans en Vries en Wals" (yn syn Hof-Stede (Groningen 1659, UBG). De opjefte<br />

út ca. 1525 stiet yn in frysk kronykje, útjùn troch Meijering 1986,129 en oanhelle troch<br />

Bremmer 1989: "genti anglice moderne mixtum est idioma nam ex teutonico phrisonico gallico<br />

et et (1. ex) alijs qwibusdam linguis consarcinatum". Bremmer merkt oars op dat "this analysis<br />

... is one which has a curious modern ring to it".<br />

GJ syn eigen útlittingen oer ingelsk-fryske betrekkingen slane op stamoerienkomst tusken<br />

Friezen en Ingelsken (teksten 9 en 77 (461,62)), en dy wurdt ek al yn âldfryske kroniken neamd<br />

(Meijering 1978, 10; Bremmer 1989). Taaloerienkomst tusken Ingelsk en Frysk neamt Ubbo<br />

Emmius yn 1596, oanhelle troch Feitsma 1978c,6, mar Melis Stoke ek al (L. ten Kate, Aenleiding<br />

• • • Amsterdam 1733,41). Bremmer 1989 jout in oersjoch <strong>fan</strong> fynplakken, dêr't ek dat <strong>fan</strong><br />

likernôch 1525 by is.<br />

404. Yn syn eigen Het Hooghe-Lied SALOMONS (Ljouwert ca. 1659) hat er oan fierders ûnbekende<br />

teksten <strong>fan</strong> GJ \XBruyds-Lied (69; 434-436) en mei farianten Op S.A. Gabbema HægeliedSalomons<br />

(32; 73) en Agurs Bea (46.6; 128-130) oerlevere, yn syn edysje <strong>fan</strong> 'e Friesche Rymlerye (Ljouwert<br />

1681) farianten <strong>fan</strong> de teksten 2 (2a; 278-279), 27 (27a;342), 39 (39a; 366) en 40 (yn 48.17; 336) en<br />

as nije teksten de nûmers 48 oant 52 (324-398).<br />

405. Neffens oantekens <strong>fan</strong> W. Eekhoff út net mear bewarre stikken wenne Abbe Gabbema yn 1645<br />

te Leiden of Oegstgeest, yn 1647 en 1648 te Utrecht en stoar erop 27-11-1651 (oant. MJ. van Lennep<br />

op Gabbema, GAL). Hy waard begroeven yn Fryslân (brief G. van Zijll 22-2-1652 NS oan<br />

S.A Gabbema, yn 9056 Hs, PBF).<br />

406. Neffens syn fers foar Anna Agnes barones thoe Schwartzenbergh en Hohenlansbergh {Het<br />

Hooghe-Lied) kaam er werom "met lief', mar wa't dat west hat is ûnbekend. Der is wol tocht oan<br />

Claudia Leonora van Arckell. Sjoch oer de famylje: Van Lennep 1973, 80. Syn testamint sit yn<br />

OBW 861, GAL. <strong>It</strong> hôf, kocht yn 1651 (DD 8, 279 GAL), lei tusken Nije Easterstrjitte en<br />

Nije Muntstrjitte.<br />

Syn biblioteek is net bewarre bleaun, mar waard fuort nei syn dea te Ljouwert ferkocht. Dy bestie<br />

út "meest historische en miscellanea boecken mitsgaders goet getal antique medalien" (advertinsje<br />

yn Oprechte Haerl. Courant 9-9-1688 en Amsterdamsche Courant 23-9-1688). Der wie in<br />

katalogus <strong>fan</strong>, mar dêr is gjin eksimplaar <strong>fan</strong> bekend. Buten de ferkeap waarden syn brieve- en<br />

hânskriftesamlingen holden. De famyljebrieven, mei oare persoanlike famyljestikken, wurde<br />

bewarre yn it OBW-argyf op it GAL (ynventarisearre troch Van Lennep 1973). De gekarde brieven<br />

dêrút binne oan 'e PBF oerdroegen en beskreaun yn Catalogus (1930). De hânskriften<br />

waarden, by oerdracht oan de folgjende lânskipsskiedskriuwer, yn 1690 ynvintarisearre (Hs<br />

368, PBF) en binne - ik tink hast sunt de dea <strong>fan</strong> J.F.M. Herbell {Catalogus ... 1819) - fersille.<br />

Der binne guodden op 'e PBF (Catalogus (1930) Voorbericht, op it RAF (VROA 34 (1911) 405<br />

e.f.) en yn 'e Grinzer Universiteitsbiblioteek (H. Brugmans, Catalogus Codicum manu scriptorum<br />

... (1898) Addenda et Corrigenda)). In skiednis <strong>fan</strong> de kolleksje, dy't Gabbema foar in<br />

grut part sels by elkoar brocht liket te hawwen, ûntbrekt.<br />

407. Eekhoff 1867 jout al skulden <strong>fan</strong> Gabbema út 'e studintetiid op. In spesiflkaasje út 'e jierren<br />

1662-1664 mei de nammen <strong>fan</strong> de lju mei wa't er dronk, yn OBW 859, GAL; oare registraasjes yn<br />

TT 66, GAL (1673), TT 74 en 75, GAL (1681), Civ. Sent. 17-5-1681 en 30-5-1682, RAF (by Rombertus<br />

Salverda op 'e Doele). Yn maaie 1681 is er syn suster Walckien 1200 c.g. oan kost en ynwenning<br />

skuldich (TT 29-5-1681, GAL). Yn in net-datearre brief <strong>fan</strong> foar 1662 skreau Walckien<br />

oan har suster Geertruit: "wat ons Symmen aengaet bedroeft mij seer om te hoeren wenste dat<br />

gy daer wat meer geselscap aen hadt" (OBW 856, GAL). Sjoch fierders Breuker 1982b,37 oer<br />

tydlik ynwenjen om 1664 hinne by de stuolmakker-rimer Claes Pieters Hoeckstra.<br />

408. Foar it troch Halbertsma oanhelle oardiel <strong>fan</strong> Hoynck van Papendrecht (1743), dy't syn útwreide<br />

werútjefte <strong>fan</strong> 'e brieven <strong>fan</strong> Viglius dermei ferantwurde, stiet yn de achttjinde ieu de<br />

wumkes.nl<br />

549

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!