Recreatieve gebiedsvisie Brugse Rand - Studie - Westtoer

Westtoer
November 2010
RECREATIEVE GEBIEDSVISIE
“BRUGSE RAND”
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 1

INHOUDSOPGAVE
Kader van de studie ......................................................................................... 6 1.1. Opdrachtgever ........................................................................................... 6 1.2. Landinrichtingsproject Brugse Veldzone .......................................................... 6 1.
Recreatieve gebiedsvisie “Brugse Rand” ......................................................... 7 2. Opzet en structuur van de studie ....................................................................... 7 2.1. Doelstelling van de studie ............................................................................ 7 1.3.
Structuur van de studie ............................................................................... 8 2.3. Werkwijze van de studie .............................................................................. 8 Deel I: inventarisatie ............................................................................................. 10 2.2.
Situering van het studiegebied ......................................................................... 10 2. Afbakening van het studiegebied ...................................................................... 11 3. Beschrijving van het studiegebied .................................................................... 11 1.
Beschrijving van het studiegebied ............................................................... 11 3.2. Structuur van het studiegebied ................................................................... 14 4. Ontsluiting van het studiegebied ...................................................................... 53 3.1.
Inleiding .................................................................................................. 53 4.2. Externe ontsluiting .................................................................................... 53 4.3. Interne ontsluiting .................................................................................... 60 4.1.
Toeristisch-recreatieve voorzieningen in het studiegebied .................................... 63 5.1. Onthaalvoorzieningen ................................................................................ 63 5.2. Bezienswaardigheden en aanbodvoorzieningen .............................................. 65 5.
Verblijfsinfrastructuur ................................................................................ 80 5.3.
5.4. Reca-voorzieningen ................................................................................... 80 5.5. Recreatieve randinfrastructuur .................................................................... 81 5.6. Voorzieningen voor waterrecreatie............................................................... 83 6. Routegebonden recreatievormen in de Brugse Rand ............................................ 86
2 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Wandelen ................................................................................................ 86 6.2. Fietsen .................................................................................................... 91 6.3. Mountainbiken ........................................................................................ 102 6.1.
Paardrijden/Mennen ................................................................................ 104 6.5. Autotoeren ............................................................................................. 107 6.6. Andere recreatievormen ........................................................................... 108 6.4.
Nieuwe technologieën .............................................................................. 110 7. Onderhoud en beheer van recreatieve voorzieningen ........................................ 112 7.1. Onderhoud en beheer van de provinciale recreatieve routes en netwerken. ..... 112 6.7.
Onderhoud en beheer van de recreatiepaden .............................................. 112 8. Communicatie en promotie ........................................................................... 114 8.1. Promotie-instrumenten ............................................................................ 114 7.2.
Evenementen ter promotie van recreatie in de regio .................................... 115 8.3. Huisstijlen voor recreatieve infrastructuur in de Brugse rand ......................... 116 8.4. Conclusie ............................................................................................... 118 8.2.
Externe analyse ........................................................................................... 120 9.1. Actoren in de regio .................................................................................. 120 9.2. Beleid in de regio .................................................................................... 124 9.
Projecten in de regio met recreatieve invloed .............................................. 135 9.4. Maatschappelijke en recreatieve trends ...................................................... 140 Deel 2: Diagnose .................................................................................................. 149 9.3.
SWOT-analyse ............................................................................................. 149 1.1. Sterktes en zwaktes ................................................................................ 149 1.2. Kansen en bedreigingen ........................................................................... 153 1.
2. Probleemformulering .................................................................................... 154 2.1. Sterke radiale versnijding van het studiegebied ........................................... 154 2.2. Het recreatief aanbod in de Brugse rand is onvoldoende bekend en gestructureerd . ............................................................................................................ 154
3 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

De grote bosclusters komen onvoldoende als één geheel tot uiting ................. 154 2.4. Er is geen duidelijk onthaalplan en gestructureerde onthaalinfrastructuur voor recreanten in de Brugse rand ................................................................................. 155 2.3.
Er is een onvolwaardig aanbod voor route- en netwerkgebonden wandelen ..... 155 2.6. In het fietsaanbod ontbreekt een route om zich doorheen de Brugse rand te bewegen ............................................................................................................ 155 2.5.
De mogelijkheden voor waterrecreatie worden onvoldoende gevaloriseerd ...... 156 2.7.
Er is een tekort aan kampeervoorzieningen en trekkerslogies ........................ 156 Deel 3: Doelstellingen .......................................................................................... 157 1. Structureren van het recreatief aanbod in de Brugse rand.................................. 157 2.8.
Realiseren van twee grote recreatieve groenclusters en enkele secundaire groenkernen ....................................................................................................... 157 3. Uitbreiden en vernieuwen van het aanbod voor routegebonden recreatie ............. 157 2.
Optimaliseren van het recreatief onthaal in de Brugse rand ................................ 158 4.
Uitwerken van een strategie voor informatieverstrekking, promotie en communicatie rond openluchtrecreatie in de Brugse rand. .............................................................. 158 Deel 4: Actiegerichte Strategie............................................................................. 159 5.
Conceptualisatie .......................................................................................... 159 1.1. Structureren van het recreatief aanbod in de Brugse rand ............................. 159 2. Actiegerichte strategie .................................................................................. 161 1.
Ontwikkelen van een groen-blauw netwerk rond Brugge ............................... 161 2.1.
Realiseren van 2 primaire groenkernen en enkele secundaire groenkernen ...... 180 2.3. Inrichten van landschappen met extra potenties voor recreatief medegebruik in de Brugse rand ........................................................................................................ 195 2.2.
Ontwikkelen van een "groene fietsgordel Brugge" ........................................ 200 2.5. Optimaliseren van het aanbod voor routegebonden recreatie in de Brugse rand 204 2.4.
2.6. Realiseren van een kwalitatief aanbod aan mogelijkheden en voorzieningen voor waterrecreatie ..................................................................................................... 217 2.7. Voorzien van een recreatief productaanbod voor doelgroepen ........................ 220 2.8. Organiseren van het recreatief onthaal in de Brugse rand ............................. 223 2.9. Uitbreiden van de kleinschalige logiesmogelijkheden in de Brugse rand ........... 226
4 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Uitwerken van een strategie voor informatieverstrekking, promotie en communicatie rond openluchtrecreatie. ................................................................... 228 Deel 5 : Actietabel ............................................................................................... 231 2.10.
..................................................................................................... 237 Bibliografie .......................................................................................................... 238
Kaartenbijlage
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 5

1. Kader van de studie
1.1. Opdrachtgever
INLEIDING
1.2. Landinrichtingsproject Brugse Veldzone samenwerking te komen in deze regio. interbestuurlijke een tot om recreatie
opdrachtgever van de studie is de Provincie West-Vlaanderen. De studie wordt gefinancierd als bijzondere opdracht buiten de beheersovereenkomst tussen de Provincie en Westtoer. De Provincie West-Vlaanderen wenst met deze studie een bovenlokale visie te ontwikkelen op het vlak van De
opdracht vloeit voort uit een procedure die loopt met betrekking tot het landinrichtingsproject Deze
Brugse Veldzone”. Het planprogramma van het Veldgebied Brugge probeert een antwoord te bieden op de uitdagingen voor de toekomst van dit economisch, landschappelijk en ecologisch waardevolle gebied via vier inrichtingsprojecten. Deze 4 inrichtingsprojecten zijn: “de
gebied Brugge: dit inrichtingsplan zal het open landschap in de rand van Brugge kwaliteitsvol inrichten, zodat een economische en maatschappelijke meerwaarde ontstaat. Op recreatief vlak is het de bedoeling om de randstedelijke bos-, natuur- en landbouwgebieden Randstedelijk
en recreatief te verbinden tot een “groene gordel” Het project Mobiliteitsas Gent-Brugge-Zeebrugge wil de effecten van de grote landschappelijk
spoorwegen en kanalen op landbouw, natuur, recreatie en landschap milderen en knelpunten oplossen. In het project Bulskampveld gaat alle aandacht naar het ontwikkelen van het historische verbindingswegen,
Het is een uitdaging om bos-, natuur- en landbouwfuncties in evenwicht met elkaar te behouden in dit gebied. Het project Veldgebied Jabbeke-Wingene is gericht op het versterken van de Bulskampveld.
ecologische en recreatieve kwaliteiten van het voormalige veldgebied in combinatie met het landbouwgebruik en de plattelandseconomie. landschappelijke,
De goedkeuring van de planprogramma’s “Bulskampveld” en “Randstedelijk Gebied Brugge” heeft tot gevolg dat er de komende 5 à 10 jaar kan worden geïnvesteerd in de inrichting van het buitengebied. De puntsgewijze aanpak van knelpunten en de uitwerking van recreatieve netwerken vormt hierbij een belangrijk onderdeel. Dit sluit aan bij bestaande vragen m.b.t. het uitwerken van nieuwe paden en/of het oplossen van knelpunten.
6 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

1.3. Recreatieve gebiedsvisie “Brugse Rand”
van het randstedelijke gebied Brugge en een klein gedeelte van het Veldgebied Jabbeke-Wingene. plangebied het met overlapt studiegebied Het
en toerisme zijn maatschappelijke activiteiten met een belangrijke impact en met een toenemend socio-economisch belang. Zowel vanuit het oogpunt van de behoefte aan recreatieve mogelijkheden voor de lokale bevolking of voor de toerist, als vanuit het versterken van het Recreatie
weefsel in randstedelijke context of het voorkomen van overdreven recreatiedruk, zijn recreatie en toerisme belangrijke aandachtspunten. Kunststad Brugge vormt het kloppend hart van de groene regio rond Brugge, het Brugse economisch
De rand van Brugge kenmerkt zich op vele plaatsen door een vrij abrupte overgang tussen zuiver stedelijke functies en zuivere buitengebiedfuncties. De grens tussen stad en Ommeland.
is ook heel duidelijk zichtbaar. Brugge is omsloten door een gordel van aantrekkelijke open ruimten en groengebieden, de zogenaamde "Groene Gordel". In de Brugse Rand vallen daarnaast ook de diverse kastelen en kasteeldomeinen op. Tot op heden zijn deze recreatieve platteland
vooral bekend bij de inwoners, die hier dankbaar gebruik van maken om te ontsnappen aan de drukte van de stad. Deze groene gordel is echter nagenoeg onbekend bij nietbewoners van de Brugse rand. mogelijkheden
"Groene gordel" is niet alleen een overloopgebied en groene buffer voor de stad Brugge. Deze gordel heeft ook potenties om zich te ontwikkelen tot recreatief bestemmingsgebied voor De
2. Opzet en structuur van de studie
voor de klassieke Brugse stadstoeristen. ook wellicht en regio deze buiten van recreanten
2.1. Doelstelling van de studie
bedoeling van de studie is om een globale visie op het vlak van recreatie te ontwikkelen voor de Brugse Rand (“waar willen we met het gebied naartoe”). Het gaat hier om een visie die de gemeentegrenzen overschrijdt met als doel een interbestuurlijke benadering van deze regio te De
Een totaalconcept creëert voor de actoren in de omgeving een leidraad volgens welke bevorderen.
ze toekomstige investeringen kunnen kaderen in een volledige recreatieve visie van de Brugse rand, rekening houdende met andere sectoren zoals natuur, landbouw en ruimtelijke planning. De bedoeling is om concrete actiepunten te formuleren op het vlak van routegebonden recreatie, recreatieve inrichting van deelgebieden, toevoegen van recreatieve
7 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

2.2. Structuur van de studie
niet routegebonden recreatie, logies en onthaal. van vormen van ontwikkelen het randinfrastructuur,
deze studie wordt een inventarisatie gemaakt van het bestaande aanbod aan recreatieve voorzieningen, bezienswaardigheden, routes en onthaalinfrastructuur (deel I). Dit aanbod wordt geëvalueerd aan de hand van een SWOT-analyse (deel II). Vervolgens worden In
geformuleerd om het studiegebied te verbeteren op toeristisch-recreatief vlak (deel III) Op basis hiervan worden actiegerichte voorstellen geformuleerd voor de ontwikkeling van de doelstellingen
2.3. Werkwijze van de studie IV). (deel studiegebied het in recreatiemogelijkheden
• werd begeleid door een stuurgroep en een begeleidingsgroep. De stuurgroep volgde de studie van nabij op en bestond uit: Provincie West-Vlaanderen De studie
Brugge-Oostende regiocoördinator Samyn:
• Vlaamse
• ANB
• Westtoer
• Stad
o Rik
o Tom
o Frank
o Lode
o Peter
o Veronique
o Johan
Gebiedswerking Bulcaen/Ruth Desseyn: sportdienst Brugge Tanghe: Gebiedswerking landbouw Vermeersch:
o
milieu
Minawa Denys: Dienst Landbouw Mahieu: Groendienst Provincie Norro: Dienst
Gebiedswerker landbouw Landmaatschappij (VLM) Louwagie: Lieven
o
o Liesbeth
(Projectleider Veldgebied Brugge) Brenda Bussche: directeur West-Vlaanderen Gellinck
o Tim
o Ine
o
recreatieve productontwikkeling Brugge Provoost: Sectiehoofd
Willy
Plovie Projectmanager Adriansens: Diensthoofd groendienst
8 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

•
was samengesteld uit afgevaardigden vanuit verschillende actoren in de regio. In de begeleidingsgroep zetelden, naast de leden van de stuurgroep: De begeleidingsgroep
Heidi Goeminne Brugge: Brugge:
• Zuienkerke:
• Oostkamp:
• Zedelgem:
• Beernem:
• Jabbeke:
• Sijsele/Damme:
• Regionaal
• Regiomanager
o Groendienst
o Toerisme - Dieter De Wulf (diensthoofd toerisme) Jacques Demeyere (Schepen Toerisme) Diensthoofd
Talloen (Schepen van Toerisme) - Martine Zutterman (diensthoofd toerisme) Arnold Naessens (Schepen van Toerisme) Valerie Ioos (medewerker Katrien
Mie Debruyne (schepen van Toerisme), Conny Lambert (diensthoofd toerisme) cultuurdienst)
Louis (Schepen van Toerisme), Peter Debusschere (diensthoofd toerisme) Isabelle
Dekeyser (Schepen van Toerisme) Bert Van Haecke (diensthoofd toerisme) Landschap Houtland - Pauwel Bogaert Louis
Ommeland - Evy Van Schoorisse
Brugse
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 9

DEEL I: INVENTARISATIE
1. Situering van het studiegebied
studiegebied ligt rondom de hoofdstad van West-Vlaanderen, Brugge, middenin de toeristische regio “Het Brugse Ommeland”. Naast het stadscentrum van Brugge maken ook de deelgemeenten Sint-Andries, Sint-Michiels, Sint-Pieters, Assebroek, Sint-Kruis en Koolkerke deel uit van het Het
alsook delen van de gemeenten Zedelgem, Oostkamp, Beernem, Damme, Zuienkerke en Jabbeke. Het studiegebied ligt op 20 km van de kustlijn, 50 km van Gent en 50 km van Kortrijk. Ook de studiegebied,
grens (Zeeland) is vlakbij. Nederlandse
FIGUUR 1: SITUERING VAN HET STUDIEGEBIED IN VLAANDEREN
FIGUUR 2: SITUERING VAN HET STUDIEGEBIED IN WEST-VLAANDEREN
10 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

2. Afbakening van het studiegebied
typisch een centrumstad heeft Brugge een radiale structuur. Dit wil zeggen dat wegen, waterlopen, spoorwegen naar de kern toelopen en het studiegebied helemaal doorkruisen. Door het ontbreken van concentrische structuren is het niet eenvoudig om door middel van harde Zoals voor
studiegebied af te bakenen. De grenzen op de kaart zijn dan ook niet haarscherp maar eerder richtinggevend. Voor de afbakening van het studiegebied worden volgende principes gehanteerd: (Zie kaart 1: grenzen
•
het
het studiegebied) De binnenstad van Brugge (het gebied binnen de fietsroute rond de vesten) wordt niet opgenomen in de studie. Het ringvormige studiegebied heeft dus de vesten als binnengrens. van afbakening
• De
volgt volgend traject in wijzerzin:de dorpskernen van Dudzele, Damme, Sijsele, Oedelem tot aan het kanaal. In de zuidoostelijke richting volgt de grens de afbakening van het studiegebied van de recreatieve studie Bulskampveld. Vervolgens sluit de grens de buitengrens
van Doeveren, Merkemveld en Vloethemveld, samen met de Kleijthoek in. Verder gaat de grens rond de dorpskern van Jabbeke en volgt de N377 tot aan het kanaal Brugge-Oostende. In noordwestelijke richting verloopt de grens in een boog vanaf Jabbeke groengebieden
3. Beschrijving van het studiegebied
Dudzele. tot Zuienkerke en Meetkerke tussen
3.1. Beschrijving van het studiegebied
Brugge kunnen 2 landschapstypes onderscheiden worden, namelijk de kustpolders in het noorden en de zandstreek in het zuiden. De scheidingslijn tussen beide landschapstypes loopt ruwweg langs het traject van de Romeinse Heirweg Oudenburg-Aardenburg (van Gistel en Rondom
in het Zuidwesten over Jabbeke en Brugge naar Vivenkapelle en Moerkerke in het noordoosten). Omdat deze geografische tweedeling niet aan gemeentegrenzen is gebonden, behoren delen van de gemeenten Jabbeke, Brugge en Damme zowel tot de polders als tot de Oudenburg
zandstreek.
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 11

3: LANDSCHAPSTYPES IN DE BRUGSE RAND Binnen elk landschapstype kunnen kleinere deelgebieden worden onderscheiden met eigen FIGUUR
landschappen. 3.1.1. Kustpolders: typische
poldergebied ten noorden van Brugge maakt deel uit van een groter geheel dat zich uitstrekt Het
Calais tot aan de Waddeneilanden. Het is een vlak gebied met dijken en kanalen als structurerende landschapelementen. Typisch voor de kustpolders is het overwegend open landschap met weidse vergezichten, verspreide hoeven en kleine dorpskernen. vanaf
het poldergebied rond Brugge kunnen landschappelijk volgende deelgebieden worden onderscheiden die binnen het studiegebied liggen. In
De Oudlandpolders Het poldergebied ten noordwesten van Brugge is één van de oudste ingedijkte gebieden van West- 3.1.1.1.
Europa. Vanaf de 10e eeuw werden in het kustgebied dijken gebouwd om de bewoners te
beschermen tegen overstromingen. Deze dijken werden doorgaans dwars op de kustlijn aangelegd om het water dat via geulen het land binnenstroomde, tegen te houden. Historisch gezien behoort enkel het gebied tussen de dijk van de Zidelinge (tussen Bredene, Plassendale en Oudenburg) en de dijk van de Gentele (tussen Blankenberge, Zuienkerke en Brugge) tot de Oudlandpolders, maar toeristisch-recreatief wordt dit meestal iets ruimer genomen als het gebied dat gelegen is tussen
12 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Boudewijnkanaal (Brugge-Zeebrugge) en de spoorlijn Brugge-Oostende. Kenmerkend voor de Oudlandpolders zijn de polderdorpjes zoals Meetkerke, Houtave en Zuienkerke. Grote delen van de Oudlandpolders behoren tot de oudste, quasi intacte, traditionele cultuurlandschappen van het
De poldergraslanden zijn met hun stelsel van kanaaltjes, sloten, greppels en poelen ook een belangrijke broed- en overwinteringplaats voor vogels en werden als een bijzondere beschermingszone voor de Europese vogelstand afgebakend (Vogelrichtlijngebied). Vlaanderen.
Het Zwin 3.1.1.2.
is het poldergebied ten noordoosten van Brugge. Het gebied bestaat uit Middel- en Nieuwlandspolders. Toeristisch-recreatief wordt de Zwinstreek begrensd door het Boudewijnkanaal in het Westen en de Romeinse Heirweg tussen Brugge en Aardenburg in het Zuiden. Dit
Zwinstreek is één van de meest waardevolle cultuurlandschappen van Vlaanderen en neemt binnen het poldergebied van het Brugse Ommeland een aparte plaats in. Eeuwenlang heeft de streek de bewegingen gevolgd van de geschiedenis van Brugge en Vlaanderen. Zijn rijke De
maakt de streek in meerdere opzichten een uniek gebied. Kenmerkend zijn de gave landschappen, prachtige dorpsgezichten, kronkelende dijken, merkwaardige historische gebouwen geschiedenis
een opmerkelijke fauna en flora. Het historische stadje Damme is één van de grootste publiekstrekker van het gebied. en
Zandstreek Het zuiden van Brugge, meer bepaald het gebied ten zuiden van de lijn Jabbeke- Sint-Andries - 3.1.2.
- Sijsele behoort landschappelijk gezien tot zandig binnen-Vlaanderen. Landschappelijk en toeristisch-recreatief kunnen twee deelgebieden worden onderscheiden, namelijk het Houtland en het Plateau van Tielt. Alleen het eerste behoort tot het studiegebied. Assebroek
Het Houtland Het gebied ten zuiden van Brugge en ten noorden van de lijn Lichtervelde-Wingene-Ruiselede wordt het Houtland genoemd, met Torhout als stedelijk centrum. Het is het hart van het 3.1.2.1.
graafschap Vlaanderen. De arme heidegronden waren voorheen woeste gronden en wastines. Door de arme zandgrond kwam de landbouw er moeilijk van de grond. Landbouw vond historische
hier plaats in een kleinschalig landschap met veel houtkanten en hagen, zoals ook afgebeeld op de Ferrariskaart. Vandaar de naam: het Houtland. Later werden deze gronden ontgonnen en ontstonden de typische veldgebieden. Ze werden daarna bebost of de ontginningsstructuur bleef bewaard als dreven in het landschap. Het gebied van het historische Bulskampveld dat loopt van Vloethemveld en Merkemveld over Rooiveld en Kampveld naar het huidige Bulskampveld en Sint-
13 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

was van de 16de tot de 18de eeuw het grootste heidegebied van Vlaanderen. Onder Oostenrijks bewind werden de woeste heidegebieden gecultiveerd en opgewaardeerd tot akkerland of bosgebied. Het zijn precies deze bossen die in de 18e en 19e eeuw door de rijke Brugse adel Pietersveld,
bevonden werden om er een kasteel of buitenverblijf op te trekken. Het Houtland laat zich karakteriseren als een landelijk landbouwgebied met hoofdzakelijk verspreide bewoning en kernen, maar ook als de meest bosrijke streek van West-Vlaanderen. ideaal
gezien is het een heel aantrekkelijk gebied, met tal van groendomeinen en kasteelparken, maar ook met meanderende beekvalleien en meersen. Er zijn ook heiderelicten Landschappelijk
3.2. Structuur van het studiegebied
weiden.
te vinden die herinneren aan de schrale heidevelden uit de Middeleeuwen. Ook de dreven van de typische veldgebieden (Maleveld, Ryckevelde, Beverhoutsveld, Bulskampveld) herinneren aan deze oude heidegebieden. De dreven zorgen voor grote vierkante blokken van akkers en terug
Brugse binnenstad is het wereldberoemde historische hart van Brugge. Dit gebied wordt begrensd door de vesten of de ring. Het gebied maakt geen deel uit van de studie maar vormt wel veruit de voornaamste toeristische trekker van het Brugse Ommeland. De Brugse binnenstad De
omgeven door diverse deelgemeenten met dichte bebouwing en andere stedelijke functies maar ook mooie en rustige wijken en enkele stadsparken. Tussen de deelgemeentes en de randgemeentes rond Brugge ligt een "groene gordel" met open ruimtes die de overgang vormen wordt
het randstedelijk gebied van Brugge en het buitengebied. Ten noorden van de stad wordt deze gordel doorsneden door de sterk geïndustrialiseerde omgeving van het Boudewijnkanaal. Ook tussen
andere plaatsen staat deze groene gordel soms zwaar onder druk. De totale oppervlakte groen in eigendom van en in beheer door de Stad Brugge bedroeg in de zomer van 2010 786,30ha. op
kaart 2: Groengebieden in de Brugse rand 3.2.1. Centrumstad Brugge met Brugse Vesten Zie
verstedelijkte agglomeratie van Brugge vormt een belangrijk structuurbepalend element. Ook recreatief fungeert Brugge als centrale spil van de regio. De compacte binnenstad kan als een De
duidelijk te onderscheiden aparte entiteit geïdentificeerd worden, omdat ze bijna volledig door een grachtengordel wordt omringd. Deze grachtengordel (de Brugse Vesten) heeft een belangrijke recreatieve functie als fiets- en wandelpad. Op meerdere plaatsen zijn er van op de Brugse Vesten recreatieve en fietsveilige verbindingen voorzien met het Brugse Ommeland.
14 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Parken en kleine bossen in de Brugse Rand In de Brugse rand zijn er een heel aantal parken en bossen terug te vinden waar mogelijkheden zijn om in te recreëren. Enkel de parken en bossen groter dan 2,5 ha werden geselecteerd in deze 3.2.2.
3.2.2.1. Duivekeetbos /Ooievaarsbos (1) studie.
Brugge kocht de afgelopen jaren het 4 ha grote Duivekeetbos in Sint-Pieters aan, samen met Stad
aanpalende open percelen. Dit is goed voor in totaal 8 ha. Men wil dit uitbouwen en openstellen als wijkbos nabij de Sint-Pieterskerklaan. Sint-Pieters is één van de deelgemeentes van Brugge met het minste openbaar toegankelijk groen. De stad Brugge legt een vlotte en veilige verschillende
aan langs een oude spoorwegbedding. Hierdoor ontstaat een vlotte en veilige verbinding vanuit de binnenstad en vanuit de woonwijken in Sint-Pieters. Daarnaast wordt ook, in het bos zelf, de aanleg van paden, een vijver, bijkomende bebossing in de open stukken voorzien. verbinding
aantal brede grachten wordt hersteld en het bos wordt ingericht als speelzone. De aanplantingen werden uitgevoerd als geboortebos plantactie. Aan de overzijde van de spoorweg Een
het Ooievaarsbos als bijkomend geboortebos aangeplant met een totale oppervlakte van 6,5 ha. werd
Stad Brugge Oppervlakte 14,5 ha Toegankelijkheid Vrij toegankelijk Eigenaar/Beheerder
Lokaal Toegang via Poelweg Functie
Geen specifieke parking Openbaar vervoer Lijn 3: station Sint-Pieters - halte Poelweg of halte Paling Recreatievoorzieningen Geboortebos, paden en recreatieve randinfrastructuur zijn nog in Parkeermogelijkheden
TABEL 1: DUIVEKEETBOS/OOIEVAARSBOS opbouw.
Park de Rode Poort en het Kerkebeekpad (2) 3.2.2.2.
Park de Rode Poort ligt aan de Kerkebeek in Sint-Michiels nabij de kruising met de Rijselstraat. Het park, aangelegd in landschapsstijl, bezit een verzameling volwassen uitheemse boomsoorten. Vlak bij het landhuis bevindt zich een verdiepte rozentuin. Van de aanpalende Kerkebeek is gebruik gemaakt om een slingerende vijver in het park te integreren. Er is een kleine verouderde speeltuin in het park met daar rond een speelweide.
15 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

park ligt langs het onlangs heraangelegde deel van het Kerkebeekpad, een fietsdoorsteek die als een groene as doorheen de Sint-Godelievewijk loopt in Sint-Michiels tussen de Rijselstraat en het station. Deze as loopt voorbij het Park de Rode Poort doorheen een bosje waarin een aantal Het
liggen. Het park en de omgeving wordt gebruikt als speelruimte en recreatieruimte door de lokale bevolking van Sint-Michiels. Het Kerkebeekpad heeft een belangrijke functie als verkeersvrije verbindingsas tussen het centrum (takt af van op de wandeldoorsteken
aan de achterzijde van het station) en de rand. Het deel tussen het station van Brugge en het centrum van Sint-Michiels is in slechte staat (putten, plassen), de bochten zijn te Spoorwegstraat
en de zichtbaarheid in de bochten wordt beperkt door hagen. Eigenaar/Beheerder Stad Brugge scherp
2,5 ha Toegankelijkheid Vrij toegankelijk Functie Lokaal Oppervlakte
via Rijselstraat, Rietlaan Parkeermogelijkheden Geen specifieke parking Toegang
vervoer Lijn 7 – Zonnebloem Recreatievoorzieningen Fiets- en wandeldoorsteek, speel/ligweide, speeltuintje, niet toegankelijk kasteel Openbaar
2: PARK DE RODE POORT EN KERKEBEEKPAD 3.2.2.3. De Koude Keuken (3) TABEL
1968 werd De Koude Keuken in Sint-Andries door de gemeente aangekocht en voor het publiek In
Het is nu uitgegroeid tot een veelzijdig sport- en ontspanningsoord. Er is een grote speeltuin, een sporthal, voetbalvelden en een fit-o-meter. Ook zijn er plannen om een waterspeelplaats te ontwikkelen. opengesteld.
“Koude Keuken” is één van de weinige Brugse kastelen met een ver verleden. Vóór 1789 was het een landgoed van ongeveer 220 ha. In de 19de eeuw was het bouwwerk vervallen en als hoeve in gebruik. Baron Joseph Kervijn de Lettenhove kocht het in 1900 en liet het grondig De
De ingangspoort bleef in zijn oorspronkelijke staat bewaard. De parkaanleg beperkte zich tot een grasveld, een vijver en enkele heesters aan de voorzijde van het kasteel. Toen het verbouwen.
domein door de gemeente Sint-Andries werd aangekocht, voorzag een Bijzonder Plan van Aanleg (BPA) dat het als sport- en recreatieruimte zou functioneren. Een deel ervan zou evenwel voor sociale woningbouw worden gebruikt. Gelukkig werd daarvan afgestapt en werd bovendien het domein in 1974 met nog 5 ha uitgebreid.
16 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

park heeft vooral een lokale functie voor de omwonenden en is polyvalent uitgerust met accommodatie voor sport, recreatie, ontmoetingsruimte, speelruimte, lokalen voor jeugdbewegingen, ... De speeltuin heeft omwille van zijn grootte mogelijk ook een bovenlokale Dit
voor de omliggende gemeentes en kernen. Eigenaar/Beheerder Stad Brugge functie
17,02 ha Toegankelijkheid Vrij toegankelijk Oppervlakte
Lokaal, speeltuin mogelijk bovenlokaal Toegang via Zandstraat, Legeweg, Koude Keukenstraat, Prangeweidedreef Parkeermogelijkheden Parking + fietsenstalling aan het nabije sportcentrum Functie
vervoer Lijn 15 – Koude Keuken of De Prange Recreatievoorzieningen Fietsweg (FNW), wandelpaden, fit-o-piste, sportinfrastructuur, speeltuin, jeugdlokalen Openbaar
3: KOUDE KEUKEN TABEL
Beukenpark (4) Het Beukenpark, een park in Engelse landschapsstijl, bevat een groot aantal oude beuken maar ook iepen, linden en acacia’s. Destijds was Het Beukenpark het buitengoed van de familie ‘Van 3.2.2.4.
de Nyvelt. Het kasteel werd ‘Les Aubépines’ genoemd. De gemeente kocht dit domein aan in 1979. De villa herbergt administratieve diensten. Het oude koetshuis werd omgebouwd naar de huidige bibliotheek en infopunt. Hier is ook toeristische informatie beschikbaar als aanvulling op Zuylen
dienstverlening van het vrijetijdsloket in de Valkaart . In de zomer is het park decors voor enkele organisaties (concert, openluchtfilm,...). de
Gemeente Oostkamp Oppervlakte 4 ha Toegankelijkheid Vrij toegankelijk Eigenaar/Beheerder
Lokaal Toegang via bereikbaar via Kapellestraat, Hogedreef, Beukenhof en Gruuthuselaan. Functie
Parkeermogelijkheden Parking thv bibliotheek Openbaar vervoer Buslijn op de N50 Recreatievoorzieningen Wandeldoorsteek, wordt in de zomer gebruikt voor openluchtfilms, kleinschalige festivals TABEL 4: BEUKENPARK
17 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Domein Veltem (5) Het domein Veltem, gelegen op de grens van Assebroek en Sint-Kruis, is een groene vlek te midden de bebouwing. De Stad kocht dit ca 8 ha grote domein aan in 1972 en redde het zo van 3.2.2.5.
Het kasteel was toen al gesloopt. Op dezelfde locatie werd het zwembad "Interbad" gebouwd. Het Veltembos is een klein wandelgebied voor omwonenden en wordt ook aangeduid als speelbos. Er is een avonturenparcours aanwezig en er is een fit-o-meter die aan vervanging toe is. verkaveling.
aan dit domein is er een camping, op dit moment de enige in Brugge. De onthaalvoorzieningen zijn summier en aan renovatie toe. Aansluitend
Stad Brugge Oppervlakte 8 ha Toegankelijkheid Vrij toegankelijk Eigenaar/Beheerder
Lokaal Toegang via Veltemweg Parkeermogelijkheden Parking interbad Functie
vervoer 58 Brugge - Eeklo - Gent St Pieters 6 Station - Centrum - Sint-Kruis(Malehoek) Openbaar
Wandelwegen, speelbos, avonturenparcours TABEL 5: DOMEIN VELTEM Recreatievoorzieningen
Paalbos(6) Vele jaren was het voortbestaan van het 8 ha grote Paalbos in Assebroek onzeker. Het bos was eigendom van de staat en op het gewestplan als zone voor openbaar nut ingekleurd. Door de jaren 3.2.2.6.
passeerden verschillende scenario’s de revue, waaronder de bouw van een school en van een heen
In 1982 werd de knoop ten gunste van het behoud van het bos doorgehakt toen het domein via een ruil tussen de staat en de stad in handen kwam van de stad. Er bevindt zich een jeugdlokaal en het bos wordt druk als speelbos gebruikt. Hieraan grenst de hoeve rijkswachtkazerne.
die als dagboerderij wordt ingericht voor personen met een handicap.
Hangrijn
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 18

Stad Brugge Oppervlakte 10,24 ha Toegankelijkheid Vrij toegankelijk Eigenaar/Beheerder
Lokaal Toegang via Paalbos Parkeermogelijkheden Parking Interbad Functie
vervoer Lijn 11 – Zuiderakker Recreatievoorzieningen Jeugdlokalen, MTB route "Brugge", wandelwegen, speelbos Openbaar
6: PAALBOS 3.2.2.7. Maskobos (7) TABEL
Maskobossen, gelegen in de gemeente Jabbeke, zijn eigenlijk een verzamelnaam van (momenteel) drie afzonderlijke (voornamelijk) bosgebieden waarbij het grootste gebied wordt doorsneden door een wandelpad. De wandellus loopt deels door de Maskobossen en deels langs De
dreven en straten. andere
twee noordelijke delen van het gebied zijn ingekleurd als Natuurgebied terwijl het meest zuidelijke gedeelte ingekleurd is als Landschappelijk Waardevol Agrarisch Gebied op de gewestplannen. De
Natuurpunt Oppervlakte 11 ha Toegankelijkheid Vrij toegankelijk Eigenaar/Beheerder
Lokaal Toegang via Begraafplaats Functie
Parking begraafplaats Openbaar vervoer Neen Recreatievoorzieningen Wandelen, gemeentelijke wanderoute “Permekepad), Parkeermogelijkheden
mountainbike doorsteek (De Bossenroute) TABEL 7: MASKOBOS fietsnetwerk,
Waggelwater (8) 3.2.2.8.
Dit gebied ligt langs het kanaal Brugge-Oostende en bestaat uit een bosje met een visvijver. Het ligt net buiten het Brugse stadscentrum, vlak naast het industrieterrein "Het Waggelwater". Het huidige bos is ontstaan doordat men de bocht in het kanaal Oostende - Gent wilde wegwerken. Ten zuiden van kasteel Norenburg werd een nieuwe sleuf gegraven. De uitgegraven grond
19 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

men voor de aanleg van de spoorwegbedding. Toen WOI uitbrak, werden alle graafmachines opgeëist door de Duitsers. Na 1918 is het graafwerk niet voortgezet en werd de plas uiteindelijk visvijver. De omliggende gronden werden bebost in de jaren 20. gebruikte
Waggelwater is een gebied in eigendom van ANB. Er is een wandelcircuit en er zijn mogelijkheden om te hengelen. Aan de ingang van het domein langs de Waggelwaterstraat is een fietsrek, maar dit is zwaar beschadigd en moet vervangen worden. Aan de andere ingang is er Het
fietsenstalling. geen
ANB Oppervlakte Toegankelijkheid Vrij toegankelijk voor wandelaars Eigenaar/Beheerder
Lokaal Toegang via Waggelwaterstraat en ingang langs de vaart Parkeermogelijkheden Roeiclub, langs de vaart Functie
vervoer Halte in industrieterrein "Waggelwater" Recreatievoorzieningen Wandelcircuit, infrastructuur voor hengelen Openbaar
8: WAGGELWATER 3.2.2.9. Lappersfortbos (9) TABEL
Lappersfortbos is een klein bos aan de rand van het kanaal Gent-Oostende tussen de brug van Steenbrugge en de Katelijnebrug. Het centrale deel omvat het oorspronkelijk parkbos van de kasteelhoeve Lappersfort. Deze zone is ingekleurd als parkgebied en werd samen met het Het
deel, dat ingekleurd is als KMO-zone, opgekocht door de Vlaamse overheid en de zuidwestelijk
Brugge. Het beheer van deze zone werd volledig overgedragen aan ANB (Agentschap voor Natuur en Bos) Het noordelijk deel, langs ten Briele, waar vroeger een munitiefabriek stond is ingekleurd als industriezone en werd recent ontbost om plaats te maken voor bedrijf- en stad
In het bos zijn nog heel wat restanten van allerlei aard in beton. Deze worden afgebroken en verwijderd. De paden worden verbeterd en een aantal inrichtingswerken zullen plaatsvinden. Het kantoorgebouwen.
na deze sanering- en inrichtingswerken ook als speelbos fungeren. Het bos is eerder klein en ligt sterk geïsoleerd van andere bossen en recreatiegebieden dor het kanaal, industriegebied en de zal
omliggende woonkernen.
rand 20 Brugse gebiedsvisie Recreatieve

ANB / stad Brugge Oppervlakte 14 ha Toegankelijkheid Vrij toegankelijk Eigenaar/Beheerder
Lokaal Toegang via Ten Briele, Vaartdijkstraat Parkeermogelijkheden Ten Briele Functie
vervoer Buslijn Brugge - Loppem of Brugge - Oostkamp op 500m Recreatiemogelijkheden Wandellus, poëziewandeling Openbaar
9: LAPPERSFORTBOS 3.2.2.10. Kasteelpark Loppem (10) TABEL
kasteel is het enige kasteel in België waarvan de architectuur en het interieur in de oorspronkelijke staat behouden zijn. Het kasteel ligt in een park met vijvers en een doolhof. Dit park is eigendom van de stichting Jean Van Caloen en wordt verhuurd aan de gemeente. Het park Het
elke dag gratis open van zonsopgang tot zonsondergang. Er is een groot wandelcircuit dat niet is
is. Fietsen zijn niet toegelaten in het park. Aan de rand van het park ligt een café/restaurant met een terras dat uitgeeft op het park. Fietsers op het fietsnetwerk, dat langs het park passeert, merken het kasteelpark onvoldoende op. bewegwijzerd
domein heeft recreatieve potenties maar heeft nood aan een drastische herinrichting om het conform de hedendaagse eisen van de recreant te maken. De bewegwijzering is in slechte staat, de paden zijn niet overal even comfortabel, de zitbanken rond de vijver zijn verouderd, er is geen Dit
voor kinderen, op de doolhof na. Om de recreatieve infrastructuur in het park te verbeteren werd er een landschapsbeheersplan opgemaakt voor het Park van Loppem, waarin speelinfrastructuur
maatregelen werden opgenomen. Naar aanleiding daarvan wordt er in 2011 een studiebureau aangesteld om een volledig onthaalplan op te maken voor dit gebied. Eigenaar/Beheerder Stichting Jan Van Caloen - verhuurd aan gemeente Zedelgem recreatieve
20 ha Toegankelijkheid Vrij toegankelijk Functie Lokaal Oppervlakte
via Steenbrugsebaan Parkeermogelijkheden Parking kasteel van Loppem Toegang
Openbaar vervoer Lijn 72/74/79 - halte sportcentrum Recreatievoorzieingen Wandelwegen, toegankelijk kasteel, doolhof, toeristische info aan doolhof TABEL 10: KASTEELPARK LOPPEM
21 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Park De Valkaart (11) Het domein De Valkaart werd in de jaren zestig aangekocht door het gemeentebestuur van Oostkamp. Dit park is het Oostkampse centrum voor vrijetijdsbeleving. Hier bevinden zich de 3.2.2.11.
sporthallen, het zwembad, het cultuurcentrum, jeugdlokalen, accommodaties voor tennis, voetbal, petanque, basketbal, een skateramp en een grote speeltuin. Het omringende park wordt gebruikt om te wandelen, te joggen en bij allerlei activiteiten van jeugdbewegingen, gemeentelijke
en speelpleinwerking. Deze omgeving heeft een belangrijke functie voor de inwoners van Oostkamp. Er is midden in het park ook een cafetaria ("Het bloemenhuisje") die aansluit op de sportkampen
Eigenaar/Beheerder Gemeente Oostkamp speeltuin.
20 ha Toegankelijkheid Vrij toegankelijk Functie Lokaal Oppervlakte
via bereikbaar via A. Rodenbachstraat, Stationsstraat en Guido Gezellestraat. Toegang
Parking sport- en cultuurcentrum "De Valkaart" Openbaar vervoer Recreatievoorzieningen Wandelwegen, fietsdoorsteek, speeltuin, sportvoorzieningen Parkeermogelijkheden
11: PARK DE VALKAART 3.2.2.12. Fort Van Beieren (12) TABEL
provinciedomein "Fort van Beieren" is een klein domein dat zich in een groter landschappelijk Het
situeert. Het ligt tussen de Brugse deelgemeente Koolkerke en de Damse Vaart en is in eigendom en beheer van de Provincie West-Vlaanderen. In het 27 ha groot domein ligt een aarden fort uit 1702 en de site van een in 1956 afgebroken geheel
De natuur kon hier de afgelopen jaren op inspelen met een afwisseling van een kasteeltuin, open weiden, gesloten bos, dichtgegroeide grachten en open waterpartijen tot gevolg. Verschillende weiden met paarden, koeien, stieren en een hoenderhok liggen ook in het gebied. kasteel.
geheel komt soms slordig over. Er is een parking en cafetaria met toegang langs de Gemene Het
Weidestraat. Voor de recreanten werd er een rondgaand wandelpad van 1,9 km voorzien. Dit wandelpad doorkruist aan de westzijde van het domein de toegangsweg tot een weide. Dit tracé is in slechte staat (diepe modder en mest) en onaangenaam als recreant. Ook het systeem van de klaphekjes die gebruikt worden om de weiden af te sluiten is niet gebruiksvriendelijk. Langs de rand van het domein loopt een fietsdoorsteek tussen de Damse Vaart en het centrum van
22 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Aan de toegang die voorzien is voor fietsers om het domein te kunnen bezoeken ontbreekt een fietsenstalling. De afstand tot de cafetaria is voor fietsers echter te ver om te voet af te leggen. Er is geen speelinfrastructuur voor kinderen, maar de dieren kunnen voor hen een Koolkerke.
zijn. Het domein heeft vooral een lokale functie, maar heeft ook een beperkte bovenlokale aantrekkingskracht doordat het behoort tot de "Staats-Spaanse linies". In het kader hiervan zijn in de nabije toekomst nog een aantal herinrichtingmaatregelen gepland. aantrekkingspool
Provincie West-Vlaanderen Eigenaar/Beheerder
27 ha Toegankelijkheid Vrij toegankelijk Functie Lokaal, bovenlokaal potentieel in kader van Staats-Spaanse Linies Oppervlakte
via Damse Vaart, Kasteeldreef, Fortestraat Parkeermogelijkheden 1 parking gelegen langs de Kasteeldreef Openbaar vervoer Toegang
Wandelwegen, fietsdoorsteek (FNW), cafetaria TABEL 12: FORT VAN BEIEREN Recreatievoorzieningen
Zevenkerke (13) Zevenkerke herbergt een abdij en een school met internaat. Blikvanger van het complex is de merkwaardige abdijkerk. Het omringende bosdomein is gedeeltelijk voor het publiek toegankelijk 3.2.2.13.
de paden. De 19e-eeuwse drevenstructuur, aangelegd bij de ontginning van de gronden, is nog duidelijk herkenbaar. De voormalige abdijhoeve werd ingericht als Bijbelhuis. Op het domein is er ook een cafetaria en een speeltuin. op
deel van het domein wordt beheerd door Natuurpunt. Het kleine reservaat (ongeveer drie ha groot) ligt ingesloten in het voor het publiek ontoegankelijke deel van het Abdijdomein. Een oud Een
dennenbestand op dit terrein werd ongeveer 20 jaar geleden gekapt. De heraanplanting met Amerikaanse eik, Grove den en Fijnspar mislukte grotendeels. Spontaan groeide de kale, droge grond dicht met schraal grasland en heide. Tegelijk vestigden zich berken en Zomereik. Die grove
boomopslag en de aangeplante bomen dreigden uit te groeien tot een heus bos, zodat een kapping dringend werd om de spontane heidevegetatie te behouden. Dit wordt door Natuurpunt in goede banen geleid.
spontane
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 23

Paters/Natuurpunt Oppervlakte 3,5 ha in beheer van natuurpunt Toegankelijkheid Deels vrij toegankelijk Eigenaar/Beheerder
Lokaal, Bijbelhuis bovenlokaal Toegang via Torhoutsesteenweg Parkeermogelijkheden Ingang Torhoutsesteenweg Functie
vervoer Belbus 79: Zevenkerke Recreatievoorzieningen Wandelen, cafetaria, speeltuin, Bijbelhuis Openbaar
13: ZEVENKERKE 3.2.2.14. Nieuwenhovebos (14) TABEL
benaming Nieuwenhovebos verwijst naar de vroegere heerlijkheid Nieuwenhove en naar een nu verdwenen buitengoed van de familie van Rode-Nieuwenhove. Het bos ontstond door ontginning van een uitgestrekt heidegebied, waarbij de arme gronden omgezet werden in De
Landmeter Jacques Lobberecht vermeldde in 1661 al talrijke hoeves in het gebied. De bosgebied.
geometrische structuur van het bos, vaak benadrukt door dreven met onder andere beukenbomen, verwijst nog duidelijk naar de ontginningsgeschiedenis. Het Nieuwenhovebos wordt gekenmerkt door een vrij open structuur, waarbij bosrijke gedeeltes afgewisseld worden met uitgesproken
Oorspronkelijk was het Nieuwenhovebos aanzienlijk groter, maar vanaf 1971 werd een belangrijk deel verkaveld. De gemeente kon in 1980 een 36 hectare groot gebied aankopen en zo vrijwaren. In dit deel is een speelbos van ongeveer 2,3 ha. weiland.
bos heeft een belangrijke recreatieve functie voor de lokale bewoners. Het domeinbos Kampveld ligt vlakbij maar er is geen veilige en korte recreatieve link tussen beide bossen. Dit
Gemeente Oostkamp Oppervlakte 36 ha Toegankelijkheid Vrij toegankelijk Eigenaar/Beheerder
Lokaal Toegang via Nieuwenhovewijk Parkeermogelijkheden Niet specifiek Functie
vervoer In Nieuwenhovewijk Openbaar
Recreatievoorzieningen Wandelwegen, speelbos TABEL 14: NIEUWENHOVEBOS
24 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Doeveren-Merkemveld (15) Doeveren, in eigendom en beheer van Natuurpunt sluit landschappelijk en historisch aan bij het gemeentelijk domein Merkemveld en bestaat grotendeels uit bossen. Het landschap wordt bepaald 3.2.2.15.
dreven en bomenrijen. De aanleg van de A17/E403 in het verleden zorgde voor een verdeling van het gebied. Het oostelijke deel sluit aan bij de private kasteelparken rond de kastelen Breidels en Woesten. Het gebied is biologisch van grote waarde. door
deel van Doeveren ten oosten van de autosnelweg is niet toegankelijk in tegenstelling tot het deel van Doeveren ten westen van de autosnelweg en Merkemveld. Hier zijn zowel fietsers als Het
welkom. Er is ook een jeugdverblijfscentrum aanwezig dat relatief druk wordt bezocht (100 verblijvers/dag) met een bijhorend speelbos dat in principe uitsluitend door deze groepen mag gebruikt worden. wandelaars
Merkemveld: Gemeente Zedelgem Doeveren: Natuurpunt Oppervlakte 44 ha Toegankelijkheid Merkemveld is vrij toegankelijk, Doeveren niet Eigenaar/Beheerder
Lokaal Functie
via bereikbaar via Zeedijkweg en Leliestraat Loppem/Zedelgem Parkeermogelijkheden Geen speciale parking Openbaar vervoer Openbaar vervoer: 2 min. van halte Zedelgem - Merkemveld van Toegang
72 Brugge-Zedelgem (Merkemveld) Recreatievoorzieningen Fietsdoorsteken TABEL 15: MERKEMVELD/DOEVEREN lijnbus
Bosgebieden in de Brugse rand 3.2.3.
Vloethemveld/Ter Heide/Vuile Moere (1) Het Vloethemveld ligt op het grondgebied van de gemeenten Zedelgem en Jabbeke. Het domeinbos is ongeveer 113 hectare groot en sluit langs drie zijden het militaire domein met een 3.2.3.1.
van ongeveer 170 hectare in en vormt zo een grote groene buffer van bijna 300 ha ten westen van Brugge. Eeuwen geleden was dit bos een zompig, moerassig stuk heide in eigendom van de graaf van oppervlakte
Vlaanderen. In 1296 schonk de graaf het gebied aan het Sint-Janshospitaal in Brugge, dat het op zijn beurt in 1796 overdroeg aan het OCMW. Tussen 1770 en 1882 kwam dan de grote gedaanteverandering: het gebied werd helemaal bebost, de vijvers gedempt. Het Ministerie van Landsverdediging onteigende een groot deel van het bos in 1926 en richtte er een munitiedepot in.
25 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

1980 kocht de staat de resterende bosgronden van het OCMW van Brugge. Het ANB stelt sindsdien dit domeinbos open voor het publiek. In 2008 kocht het Agentschap voor Natuur en Bos het noordelijk deel van het militaire domein In
80 hectare). Ook het zuidelijk deel van het militaire domein wordt beheerd door het Agentschap voor Natuur en Bos, in samenspraak met de militaire overheid. Aansluitend bij het domeinbos Vloethemveld kocht het ANB in 2007 40 hectare landbouwgrond (zo’n
Een deel wordt bebost in het kader van een wetenschappelijk 'Forbio-project'. In 2009 wordt er 4 hectare beplant ten voordele van Kom op tegen Kanker. Maar daarnaast is er nog plaats voor aan.
weiden, open ruigten, poelen en zelfs een boomgaard. (inrichtingsplan Kroonhoek) Het Vloethemveldbos zoals het er vandaag bij staat, is een gemengd bos van naaldbomen - grove en zwarte den, fijnspar en lork - en loofhout met overwegend zomereik en beuk. Maar langs speelbos,
en greppels vind je ook overblijfselen van de heide. De grootste natuurwaarden zijn te vinden in het voormalige munitiedepot. Tot 1991 maaide het leger dit terrein regelmatig om brandgevaar in het munitiedepot te dreven
Dit had een positieve invloed op de ontwikkeling van heide en soortenrijke graslanden. Het militaire gebruik veranderde na 1991 waardoor het maaibeheer van het leger voorkomen.
stopgezet. Het gevolg bleef niet uit: stilaan geraakten de heide en graslanden overwoekerd door struiken en jonge boompjes. In samenwerking met het leger neemt het ANB de touwtjes in handen. Met het LIFE-project DANAH werd er werk gemaakt van natuurherstel van de kwetsbare werd
op het militaire domein. (www.natuurenbos.be) Het Vloethemveld vormt als het ware een smalle gordel rond het afgesloten militaire domein. Als gevolg hiervan bezit het bos verschillende doodlopende dreven waardoor het moeilijk is om een heide
in het bos uit te stippelen. Het bos is dan ook op dit moment geen optimaal wandelbos. In het nieuwe beheersplan wordt een rondgaande wandellus voorgesteld. Daarnaast wandelparcours
een aantal munitiegebouwtjes bewaard blijven en kunnen bezichtigd worden via een uitkijkplatform. Een deel van het gebied zal afgesloten blijven zodat de natuur er zich kan herstellen. Momenteel wordt een bosbeheerplan opgemaakt waarin onder andere aandacht wordt zullen
aan een betere recreatieve ontsluiting van het gebied.
besteed
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 26

ANB - FOD defensie Oppervlakte 113 ha domeinbos, 170 ha militair domein Toegankelijkheid Deels vrij toegankelijk - (voormalig) militair domein niet Eigenaar/Beheerder
Lokaal, potenties bovenlokaal Toegang via Vloethemveld Parkeermogelijkheden Aan sportterreinen (niet altijd toegankelijk), ingang militair Functie
Openbaar vervoer Moeilijk bereikbaar domein
55 Brugge Leke, belbus, lijn 79, trein:Het station ligt op ca. 5 km afstand via de Vloethemveldzate. Recreatievoorzieningen Fietsdoorsteek, wandelwegen, ruiterdoorsteek Bus:Lijn
16: VLOETHEMVELD/TER HEYDE/VUILE MOERE 3.2.3.2. Provinciedomein Tillegem (2) TABEL
Tillegembos is het oudste provinciedomein van West-Vlaanderen. In 1963 werden de eerste 44 Het
aangekocht en daarna werd dit domein regelmatig uitgebreid. Hierdoor is de grens van het gebied momenteel zeer onregelmatig en versnipperd. Vele gebieden langs de Torhoutse Steenweg, die een eventuele link zouden kunnen maken naar Tudor zijn (nog) niet verworven en er is ha
geen doorgang mogelijk. Het eigendom van de Provincie West-Vlaanderen sluit niet aan op het openbare eigendom van de Stad Brugge van Tudor. De inrichting van het domein is hoofdzakelijk afgestemd op zachte recreatie. Al wandelend ontdek momenteel
er grote verscheidenheid. Naald - en loofbossen wisselen er elkaar af. In de vallei van de Kerkebeek vind je elzenbroeken met mooie voorjaarsflora. In bepaalde domeingedeelten wordt je
natuurontwikkeling gedaan: droge heide, natte heide en bloemrijke hooilanden. Tillegem heeft ook cultuurhistorisch een en ander te bieden: een prachtig maar niet toegankelijk kasteel met een formele tuin, een neogotische domeinhoeve met een rosmolen waar de cafetaria in gevestigd is. aan
de cafetaria ligt ook een ligweide langs de vijver en een speeltuin en speelweide voor de kinderen. Hierdoor wordt het domein druk bezocht door gezinnen met kinderen. Het gebied wordt recreatief ontsloten door 2 wandellussen en een fietsdoorsteek. Er zijn ook Vlakbij
te vinden van een ruiterdoorsteek. De eerste wandellus (Tillegemwandeling) verkent de omgeving van het kasteel, de tweede wandellus (Natuurwandeling) loopt dwars doorheen de restanten
bossen op kronkelende paden en heeft dus een hoge belevingswaarde.
27 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Provincie West-Vlaanderen Oppervlakte 114 ha Toegankelijkheid Vrij toegankelijk Eigenaar/Beheerder
Lokaal en bovenlokaal (randgemeentes) Toegang via Toegang via: Torhoutse Steenweg, Witte Molenstraat, Kapel- en Domeindreef, Koning Albert I -laan, voetgangersbrug over Functie
Parkeermogelijkheden 3 parkings Torhoutse Steenweg, Witte Molenstraat, Kapel- en Expresweg
Openbaar vervoer Bushalte Torhoutse Steenweg Recreatievoorzieningen Wandelwegen, 2 wandellussen fietsdoorsteek (FNW), cafetaria, Domeindreef
ligweide TABEL 17: PROVINCIEDOMEIN TILLEGEM speeltuin,
Ryckevelde (3) 3.2.3.3.
naam Ryckevelde zou, volgens sommige bronnen, afgeleid zijn van ‘rycke’ dat ‘rug’ betekent. Het gebied bevindt zich immers op eeuwenoude zandruggen of binnenduinen. Die ontstonden door zandstormen tijdens de laatste ijstijd. De Noordzee was toen nog een uitgestrekte, droge De
Ryckevelde ligt grotendeels op het grondgebied van Sijsele maar ook op het grondgebied van Brugge en Beernem. Naast het domeinbos, maken ook het kasteelpark Ryckevelde en het militair domein en het natuurreservaat Schobbejakshoogte deel uit van het zandvlakte.
Het gebied vormt recreatief één geheel maar door de aanwezigheid van verschillende eigenaars is er geen recreatieve inrichting van het geheel. gebied.
ingerichte parkeergelegenheid is in het domein amper aanwezig. Op dit moment wordt er geparkeerd langs de Holleweg op privéterrein. Er kan ook worden geparkeerd ter hoogte van de Lorreinendreef en de kruising van de Rijckeveldestraat en de Vossenberg. Aan de Holleweg is de Een
van een nieuwe parking gepland die plaats moet bieden aan een 100-tal voertuigen. Het opvallendste element in het gebied is het kasteel waarin een centrum voor Europese vorming is gevestigd. De parkachtige omgeving van het kasteel werd enkele jaren geleden volledig aanleg
Midden in het domeinbos ligt een heemtuin. Deze leerrijke tuin vertelt alles over de typische fauna en flora op arme zandgronden. Op amper 3 hectare doorkruis je allerlei biotopen hersteld.
zoals landduin, heide, akker, poel, bos en wegberm. Er zijn specifieke voorzieningen voor blinden zoals infoborden in braille, een geleider en opvangnetjes voor de vruchten die zo kunnen bestudeerd worden. Vlakbij de heemtuin zijn er enkele parkeerplaatsen voor personen met een beperking.
28 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

het nieuwe beheersplan worden enkele nieuwe recreatieve elementen voorzien. In de buurt van de parking komt een zone die vrij toegankelijk is voor voetgangers en die kan gebruikt worden als een ligweide, een picknickweide en struinnatuur. Doel is om een parkachtig landschap te creëren In
verspreid groepjes struiken en een duidelijke gradiënt van open naar meer gesloten. Ook wordt gedacht aan de creatie van een poel en eventueel een vrij toegankelijk begrazingsblok. Er wordt ook een pad aangelegd dat vertrekt aan de parking richting kasteel en heemtuin. Dit met
zal ook toegankelijk zijn voor andersvaliden. Er wordt ook een avontuurlijk kronkelend wandelpad aangelegd. wandelpad
hoogte van bosplaats Engelendale zullen in de toekomst extra wandelpaden aangelegd worden die de bezoeker de mogelijkheid geven om ter hoogte van de F. Pauwelsstraat de Astridlaan (N337) over te steken. Dit zorgt voor een veilige verbinding met de Assebroekse Meersen ten Ter
van het domeinbos. In het noorden worden delen verder bebost om zo de link te maken met het Maleveld. Zo ontstaat een oostelijk stadsrandbos. De grote beperkende factor om dit stadsrandbos verder te ontwikkelen is de grote barrièrewerking van de Maalse Steenweg (N9) die zuiden
een grens vormt tussen Male en Ryckevelde. Het zuidoostelijk deel van Ryckevelde is niet toegankelijk door het privaat kasteeldomein van Ten momenteel
In deze omgeving is men verplicht om te wandelen en te fietsen op verharde wegen met autoverkeer. Het is een uitgesproken wens van het bosbeheer om een deel van de Margareta Van Vlaanderenstraat af te sluiten voor gemotoriseerd vervoer. Deze buurtweg loopt langs de westrand Torre.
bosplaats Ryckevelde tussen domeinbos en militair domein. Hiervoor wordt overleg gepleegd met de betrokken instanties. Het domein beschikt niet over fietsstallingen voor het publiek met uitzondering van de heemtuin. van
recreatieve voorzieningen zijn wel aanwezig: zitbanken in de omgeving van het kasteel, 2 schuilhuisjes en 1 openbaar toilet (heemtuin). Er is geen horeca aanwezig in het bosgebied.
Volgende
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 29

ANB/FOD defensie/Stad Brugge Oppervlakte 130 ha (5,5 ha Kasteelpark stad Brugge, 35,42 ha militair domein) Eigenaar/Beheerder
Vrij toegankelijk Functie Bovenlokaal Toegang via Abdijenroute, Lorreinendreef, Maalsesteenweg, Weg naar Sint- Toegankelijkheid
Ryckeveldestraat Parkeermogelijkheden Parkeermogelijkheden:Lorreinendreef ter hoogte van Kruis,
Holleweg/Kasteeldreef, ter hoogte van de heemtuin is er een parking voor personen met een handicap Openbaar vervoer Lijn 58 - abdij Male Schobbejakshoogte,
Wandellus, fietsdoorsteken, ruiterpad, heemtuin, jeugdheem, speelbos TABEL 18: RYCKEVELDE Recreatievoorzieningen
Beisbroek - Tudor - Chartreuzinnebos (4) 3.2.3.4.
drie deelgebieden vormen één groencluster waarvan Brugge eigenaar en beheerder is: Beisbroek Deze
98 ha groot groendomein werd in 1973 door de Stad Brugge aangekocht en opengesteld als wandelgebied. Beisbroek maakte samen met Tudor, Sint-Anna ter Woestijne, Ter Heide en het Duivelsnest deel uit van het Sint-Andriesveld. Dit gebied heeft een biologisch grote waarde en de Dit
ligt hier op natuurgericht bosbeheer. Het bos bestaat overwegend uit naaldbomen en beukenbomen, maar sinds 1990 is er een sterke omvorming naar eikenbos. De dreven liggen in nadruk
dambordpatroon. Er wordt aan actief heideherstel gedaan onder andere via de verschaling van graslanden en begrazing met oude streekrassen. Sinds 2005 wordt er aan bijkomende bebossing gedaan in het westelijk deel met behoud van een recreatief en ecologisch verrijkende een
In het centraal gelegen kasteel, een vroeg 19e eeuws landhuis met koetsenhuis, kasteelhoeve en open parkzone, zijn het natuurcentrum en de volkssterrenwacht ondergebracht. Het koetsenhuis mozaïekstructuur.
nu dienst als cafetaria ("Het Koetsenhuis"). Van de kasteelhoeve is de dubbele omwalling nog doet
altijd zichtbaar. Het domein is recreatief goed ontsloten.
30 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Stad Brugge Oppervlakte 98ha Toegankelijkheid Vrij toegankelijk Eigenaar/Beheerder
Lokaal en bovenlokaal Toegang via Zeeweg, Diksmuidse Heirweg, Doornstraat Parkeermogelijkheden Doornstraat, Diksmuidse Heirweg, Zeeweg Functie
vervoer Lijn 757 Brugge-Leke en 793 Brugge-Gistel-Oostende halte Varsenare velddreef (500m stappen) / Lijn 5 Sint-Andries - Station Openbaar
Centrum, halte Sint-Andries Doornstraat (1,5 km stappen) Recreatievoorzieningen Wandelwegen (oa GR), fietsdoorsteken, mountainbikedoorsteek, ruiterpad, wandellus, planetenpad, natuurcentrum, hoenderpark, -
cafetaria "Koetsenhuis" TABEL 19: BEISBROEK volkssterrenwacht,
In het domein Tudor ligt een kasteel in Tudorstijl, gebouwd in 1904, met in de parterre ervoor een Tudor
siertuin, die in de jaren ’80 werd heraangelegd volgens de Tudorstijl en met wijds perspectief op het landschap verderop. Het kasteel wordt privaat uitgebaat als feestsalon. Binnen de ommuring van de vroegere moestuin is een kruidentuin aangelegd, met bijhorend ook formele
bijenhal. De bossen van het 40 ha grote Tudor bevatten vooral beuk en ook oude, tot machtige bomen uitgegroeide douglassparren een
Stad Brugge Oppervlakte 40ha Eigenaar/Beheerder
Vrij toegankelijk Functie Lokaal Toegang via Zeeweg en Diksmuidse Heirweg Toegankelijkheid
Zeeweg (openbaar), Feestsalon Tudor (privé) Openbaar vervoer Zie Beisbroek Recreatievoorzieningen Wandelwegen, fietsdoorsteken, mountainbikedoorsteek cafetaria, Parkeermogelijkheden
TABEL 20: TUDOR
ruiterpad
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 31

Het 21 ha grote Chartreuzinnenbos vormt sinds 2004 een wandelverbinding tussen Beisbroek en Tudor. De paden leiden langs de omwalde, middeleeuwse site van het verdwenen Chartreuzinnenbos
Sint-Anna-ter-Woestijne. Ze lopen doorheen een opnieuw aangeplante hoogstamboomgaard van ruim 2 ha. Deze boomgaard bevat een collectie van 170 vruchtbomen, samengesteld met oude rassen. Ze telt 75 variëteiten aan appels en 32 perenrassen. Er wordt ook Kartuizerinneklooster
dit deelgebied aan heideherstel gedaan. De belangrijkste toegangen tot dit deelgebied geven uit op de hoofddreef naar het kasteel in
en op de hoofddreef naar het kasteel Tudor. Bij het Chartreuzinnenbos zelf hoort geen parking. De stedelijke domeinen Beisbroek, Tudor en Chartreuzinnenbos vormen een aaneengesloten Beisbroek
van 160 ha, midden de bosrijke zuidrand van de Brugse agglomeratie. Ze liggen langs de Zeeweg in Sint-Andries en zijn vlot bereikbaar vanaf de Gistelse Steenweg en de Torhoutse Steenweg. groendomein
Stad Brugge Eigenaar/Beheerder
21 ha Toegankelijkheid Vrij toegankelijk Functie Lokaal Oppervlakte
via Diksmuidse Heirweg, Zeeweg, Doornstraat Parkeermogelijkheden Zeeweg (openbaar) Openbaar vervoer Zie Beisbroek Toegang
Wandelwegen TABEL 21: CHARTREUZINNEBOS
Recreatievoorzieningen
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 32

conclusie: en Beisbroek-Tudor-Chartreuzinnebos Zwaktes Uitgestrekt Algemene zwaktes sterktes Sterktes
parkeergelegenheid gebied - Zeer bekend sterke bij - fysieke versnippering zowel extern lokale door bevolking E40, Veel Torhoutse en Gistelse Steenweg - en Uiterst intern door Zeeweg en Diksmuidse Heirweg - Sterke mentale versnippering door verschillende naamgeving van de gebieden recreatieve aan inrichting kwaliteitsvolle maar aanbod groot Een infrastructuur Eenvoudige - storende Weinig -
(cafetaria, toegankelijk kasteel, toiletten, recreatieve randinfrastructuur,...) basisvoorzieningen
Veel mogelijkheden voor routegebonden recreatie - Aanbod aan natuureducatie voor kinderen -
Veiligheid in het gebied door (snel) doorgaand verkeer op de Zeeweg die dwars doorheen het bosgebied loopt -
De ligging van de parking langs de Diksmuidse Heirweg veroorzaakt extra verkeer door het gebied -
Geen duidelijk onthaalplan en onthaalinfrastructuur -
Ruiterdoorsteek wordt niet aangesloten op een lusvormige route - Geen provinciale wandelroute in het gebied -
De dierenparkjes zijn voorbijgestreefde recreatieve elementen in het hedendaags beeld van grotere, meer natuurgerichte - Slechte bereikbaarheid met het openbaar groengebieden.
3.2.4. Natuurgebieden vervoer
Natuurgebied Gemene Weidebeek (1) De Gemene Weidebeek ligt verdoken achter de bebouwing langs de Vossensteert, Vooruitgangstraat en Astridlaan. 3.2.4.1.
2000 startte de stad een project op om de 25 ha grond die zij sinds 1975 omheen deze beek in In
bezit had, uit te bouwen tot een natuurgebied met vochtige weiden, sloten en poelen, omgeven door bos. Met dit project stapte de stad definitief af van oorspronkelijke verkavelingbestemming van deze laaggelegen kom. Om een samenhangend geheel te bekomen kocht de stad inmiddels ook 7 ha bijkomende grond aan. Finaal wil de stad rond de Gemene Weidebeek een geheel van 40 ha natuurgebied realiseren. Bij inrichtingswerkzaamheden werd 3 km wandelpad aangelegd. Er
33 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

zitbanken en aan elke ingang is er een onthaalbord met het toegelaten gebruik. Externe bewegwijzering ontbreekt. Eigenaar/Beheerder Stad Brugge zijn
40 ha Toegankelijkheid Vrij toegankelijk Functie Lokaal Oppervlakte
via Toegang via: toegangspunten vanuit de Vossensteert, Zuiderakker, Lindelaan, Zomerstraat en Gemene Weideweg-Zuid. Toegang
Vossensteert Openbaar vervoer Lijn 11: Paalbos Recreatiemogelijkheden Wandelwegen Parkeermogelijkheden
22: NATUURGEBIED GEMENE WEIDEBEEK 3.2.4.2. Vallei van de Zuidleie (2) TABEL
Vallei van de Zuidleie is gelegen ten zuiden van Brugge in de gemeenten Oostkamp en Beernem (provincie West-Vlaanderen). Al vanaf de 13de eeuw is in deze vallei het kanaal Gent- De
uitgegraven, één van de oudste kanalen van het land. Aan beide zijden van het kanaal liggen waardevolle natuurgebieden en oude meanders van de historische Zuidleie. Brugge
De Leiemeersen te Oostkamp zijn een overblijfsel van een uiterst waardevol laagveenmoeras. De naam van het reservaat herinnert nog aan een middeleeuws riviertje, de Zuidleie, waarin nadien Leiemeersen
bedding van het kanaal Gent-Oostende is gegraven. Een afgesnoerde loop van die Zuidleie is in het reservaat bewaard gebleven. De zeer grote natuurwaarde heeft dit gebied te danken aan de de
bodem en een lichtjes kalkrijke kwelstroom vanuit de aangrenzende dekzandrug "Stuyvenberge". Ooit waren de Leiemeersen een paradijselijk oord: 15 ha laagveen en nat, bloemrijk hooiland vol venige
orchideeën, grote ratelaar en veenpluis. Bij de verbreding van het kanaal in het begin van deze eeuw verdween 1,5 ha onder een dikke laag grond. In de jaren zestig kregen de Leiemeersen een gemeentelijk huisvuilstort te verduren en werd een groot deel van het natuurgebied met wilde
opgespoten. In 1982 kon Natuurpunt vzw uiteindelijk 3 ha van het resterend gebied in beheer krijgen. Met de steun van het Vlaams Gewest, (Administratie Waterwegen en Zeewezen, baggerspecie
afdeling Bovenschelde) werd de baggerspecie afgegraven, zodat de oorspronkelijke veenlaag opnieuw bloot kwam. Het herstel van het moeras overtrof de verwachtingen. Waar vroeger een stort lag, bloeien nu wilde orchideeën. Het gebied zelf is niet vrij toegankelijk en enkel te bezichtigen vanaf het jaagpad langs het kanaal of tijdens geleide wandelingen.
34 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Natuurpunt Oppervlakte 3 ha Toegankelijkheid Niet vrij toegankelijk Eigenaar/Beheerder
Lokaal Toegang via Enkel onder begeleiding/ zichtbaar vanop jaagpad Parkeermogelijkheden parkeergelegenheid ter plaatse aan Moerbruggebrug (aan Functie
of in Patersonstraat) Openbaar vervoer lijnbus 21 Brugge-Tielt stopt aan Moerbruggebrug kaaimuur
min van station van Oostkamp Recreatievoorzieningen Geleide wandelingen TABEL 23: DE LEIEMEERSEN 5-10
Noord Dit zijn oude meanders van de Zuidleie, natte en drogere bloemrijke graslanden, dooraderd met houtkanten, langs de rechter- (d.i. noord) oever van het kanaal met hier en daar ook kleine Leiemeersen
Net zoals de Leiemeersen op de linkeroever is het gebied rijk aan wilde orchideeën. Het bosjes.
sluit aan op het Beverhoutsveld, een landbouwgebied met een netwerk van dreven, sloten en knotwilgenrijen. Dit gebied is vrij toegankelijk voor wandelaars en fietsers op het onverharde jaagpad langs het kanaal. Het gebied is lijnvormig en dus enkel geschikt als doorgaande weg of gebied
Eigenaar/Beheerder Natuurpunt wandelverbinding.
Niet vrij toegankelijk Functie Lokaal Toegankelijkheid
via Enkel zichtbaar vanop jaagpad Parkeermogelijkheden Oostdijk Openbaar vervoer lijnbus 21 Brugge-Tielt stopt aan Moerbruggebrug Toegang
min van station van Oostkamp Recreatievoorzieningen Wandelen, fietsen langs jaagpad TABEL 24: LEIEMEERSEN NOORD 5-10
Warandeputten Natuurpunt Oostkamp en het Vlaamse Gewest hebben het natuurgebied de Warandeputten ingericht en opengesteld voor wandelaars en natuurliefhebbers. Het open water, moeras, wilgenbos en grasland van de Warandeputten zijn ontstaan door een lokale kanaalverbreding. De naam verwijst naar het aangrenzend domein de Warande.
35 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

het natuurgebied loopt een wandelparcours en via knuppelpaden kun je midden in het moeras en open water doordringen. Aan de oevers van dit moeras werden 2 vogelkijkhutten gebouwd. Op de opgehoogde gronden en delen van de Rivierbeekvallei grazen in de zomer Rond
Het graasgedrag van deze runderen zorgt voor een gevarieerde plantengroei met veel kruiden en jonge struiken. De Warandeputten is een voor bezoekers aangenaam ingericht natuurgebied. De picknickbanken, Galloway-runderen.
en infoborden aan de ingangen zorgen voor een goed onthaal voor de bezoekers. Ook fietsers op het netwerk of langs het kanaal worden op deze manier uitgenodigd om een stop fietsenstallingen
maken en het gebied even te bezoeken. Er is geen bewegwijzerd wandelpad, maar de paden leiden automatisch naar alle belangrijkste attractiepunten. te
W&Z - Natuurpunt Oostkamp Toegankelijkheid Vrij toegankelijk Functie Lokaal, mogelijk bovenlokaal in combinatie met kanaal Eigenaar/Beheerder
via Moerbrugsestraat en Westdijk Parkeermogelijkheden Westdijk Toegang
vervoer lijnbus 21 Brugge-Tielt stopt aan Moerbruggebrug 5-10 min van station van Oostkamp Recreatievoorzieningen Wandelwegen, vogelkijkhut, knuppelpad Openbaar
25: DE WARANDEPUTTEN Gevaerts Noord TABEL
Noord behoort ook tot de Vallei van de Zuidleie. Ter hoogte van de oude kanaalarm aan het fort en de ca 2.5km lange Biezemoerbeek, de bovenloop van de Zuidleie, ligt een natuurgebied Gevaerts
8 ha. Om de natuur maximale kansen te geven wordt het gebied periodiek begraasd door Gallowayrunderen en andere grazers zoals ezels en geiten. Samen zorgen ze voor de instandhouding van een ‘wastine’-landschap, zoals het tot in de negentiende eeuw typisch in onze van
voorkwam: ‘woeste gronden’ met een afwisseling van bos, struweel en schraal grasland. Gevaerts-Noord is vrij toegankelijk voor wandelaars op het onverharde jaagpad langs het kanaal. Fietsers hebben een uitzicht over het natuurgebied vanaf de langslopende, geasfalteerde streken
Het gebied is lijnvormig en dus enkel geschikt als doorgaande weg of wandelverbinding.
dienstweg.
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 36

W&Z - Natuurpunt Oostkamp Oppervlakte 8 ha Toegankelijkheid Vrij toegankelijk langs onverhard jaagpad + dienstweg keersluis Eigenaar/Beheerder
Lokaal Toegang via Jaagpad Parkeermogelijkheden Beernembrug, huizen ter hoogte van keersluis Functie
vervoer lijnbus 63 Beernem-Brugge stopt aan Beernem-Zwembad (ga van daar richting kanaal:

Natuurpunt Oppervlakte 46,3 ha in eigendom Toegankelijkheid Delen vrij toegankelijk Eigenaar/Beheerder
Lokaal, bovenlokaal in combinatie met Damme Toegang via Damse Vaart / Randparking Damme Parkeermogelijkheden Randparkings Damme Functie
vervoer Recreatievoorzieningen Wandelen, vogelkijkhut Openbaar
27: OUDE STADSWALLEN DAMME 3.2.5. Bijzondere landschappen TABEL
De Meetkerkse Moeren (1) De Lage Moere van Meetkerke bestaat uit 423 ha en ligt op het grondgebied van Sint-Andries, Nieuwege (Varsenare) en de dorpjes Meetkerke en Houtave. Er zijn enkele merkwaardige 3.2.5.1.
in dit landschap zoals de grote molen van Meetkerke, het voormalig pompgemaal, de hoger gelegen dorpskern van Meetkerke en de centraal gelegen eendenkooi. Momenteel beheert het Agentschap voor Natuur- en Bos er een 150-tal hectare. Weilanden, hooilanden en akkers elementen
elkaar af met ertussen een netwerk van onverharde paden. Hier en daar zijn populierenrijen of kleine bosjes aangeplant. De Lage Moere werd in de Middeleeuwen uitgeveend tot op de onderliggende zandlaag. Je vindt er wisselen
niet de klassieke polderklei van het landschap rondom. De Meetkerkse Moeren zijn daardoor als het ware een eilandje in de polders. Hoewel de voorbije twintig jaren meer dan 60 % van de dus
hooilanden en reliëfrijke graslanden in akkerland werd omgezet, komen er in de Lage Moere nog verscheidene, zeer waardevolle percelen voor. In de hooilandjes is het uitkijken naar zeldzame planten zoals brede orchis, waterkruiskruid en trosdravik. Die soorten staan in Vlaanderen op de natte
Lijst van bedreigde soorten. De laatste decennia was er een sterke verdroging in het landschap, waardoor vele kwetsbare plantensoorten verdwenen. Om dit tij te keren, startte de Vlaamse Regering in 2001 met een natuurinrichtingsproject dat in het teken staat van vernatting Rode
het omzetten van akkers naar grasland. De Meetkerkse Moeren zijn ontsloten door een lusvormige provinciale wandeling die naast en
verharde en onverharde dreven in het gebied ook een stukje van de Oostendse Vaart meeneemt. Ook het fietsnetwerk loopt hierdoor. Er zijn weinig tot geen rustpunten of picknickplaatsen te vinden in dit gebied. Ook horeca is bijna niet aanwezig in de Meetkerkse Moeren met uitzondering van in de woonkernen.
38 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Diverse eigenaars (ANB,privé) Oppervlakte 500 ha Toegankelijkheid vrij toegankelijk op openbare wegen Eigenaar/Beheerder
Lokaal/Bovenlokaal Toegang via bereikbaar via de Steenkaai te Brugge langs het kanaal Brugge- Oostende Functie
Parking rand Meetkerke Openbaar vervoer Belbus Parkeermogelijkheden
Wandelen en fietsen, FNW, landschapswandeling Meetkerkse Moeren TABEL 28: MEETKERKSE MOEREN Recreatievoorzieningen
Oedelemberg (2) Door de zachte glooiing en de schaarse bebouwing behoort Oedelemberg tot de fraaiere hoekjes van de West-Vlaamse zandstreek. Het hoogste punt van Oedelemberg ligt op 23m en is een begrip 3.2.5.2.
de omgeving. De zachte heuvelrug heeft haar ontstaan te danken aan een langdurig proces van sedimentatie en erosie. Oedelemberg is een typische cuesta met een langgerekte, zwakke helling naar het noorden en een iets steilere zijde aan de zuidkant. Het landschap wordt gedomineerd in
weiden en akkers, veldwegen, kleine bosjes, populierendreven en wilgenkanten. Het reliëf loopt in een zachte glooiing af naar de bomenrijke vallei van de Bergbeek. In deze vallei situeren zich dan ook een aantal bospercelen waar in de bermen zeldzame planten groeien. (kaart door
wandelroute). Oedelemberg is uitsluitend via verharde wegen toegankelijk. Jammer genoeg wordt op het hoogste punt het zicht ontnomen door bebouwing en beplanting. oedelemberg
Privaat Oppervlakte Niet van toepassing Toegankelijkheid bereikbaar via Sijselestraat en Bergstraat te Oedelem Eigenaar/Beheerder
Lokaal/bovenlokaal Toegang via vrij toegankelijk op openbare wegen Recreatievoorzieningen Oedelemberg Wandelroute, fietsnetwerk Functie
29: OEDELEM BERG TABEL
3.2.5.3. Beverhoutsveld (3) De ontstaansgeschiedenis van het Beverhoutsveld loopt terug tot de vroege middeleeuwen. Deze oorspronkelijk desolate vlakte van 483 hectare was een moeras- en heidegebied. Midden de 19e
39 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

werd het Beverhoutsveld in cultuur gebracht. Het veldgebied veranderde in een ordelijke lappendeken van netjes afgebakende akkers en omheinde weiden, doorsneden door aaneengeschakelde lange dreven in plaats van de vroegere dijken. Op vandaag is niets van het eeuw
uitzicht bewaard gebleven. Na het laatste grote proces van het Beverhoutsveld volgde in 1902 de feitelijke verdeling, waarbij de drie gemeenten waarover het oude veld zich uitstrekt, elk zijn stuk toebedeeld kreeg. De gemeentebesturen besloten wel het unieke landbouw- oorspronkelijke
natuurkarakter van het gebied te bewaren en te vrijwaren van verkaveling. Deze visie resulteerde gelukkig in een zeldzaam stuk onbebouwd gebied in de drukbebouwde omgeving. en
voor deze streek zijn de meersen, de drevenlandschappen in dambordpatroon en de beekvalleien. Het Beverhoutsveld is ook gekend omwille van de "slag om Beverhoutsveld" op 3 mei 1382. Kenmerkend
tot dit bloedig treffen was de geplande aanleg van het kanaal Gent-Oostende. In een slag tussen de Bruggelingen en de Gentenaars moesten de Bruggelingen het onderspit delven en werden de graafwerken aan het kanaal stilgelegd. Pas in 1604 werden de graafwerken weer Aanleiding
Het Beverhoutsveld wordt ontsloten door de lusvormige provinciale wandelroute Beverhoutsveld. Op de dreven loopt ook het fietsnetwerk Brugse Ommeland. De dreven worden opgestart.
bewegwijzerd met dezelfde typische groene dreefnaambordjes. Eigenaar/Beheerder gemeente Beernem (354 ha) en Oostkamp (102 ha) allen
456 ha Toegankelijkheid vrij toegankelijk op openbare dreven en paden Functie Lokaal Oppervlakte
via bereikbaar via de Beekstraat (baan Moerbrugge-Oedelem), Beverhoutsveldstraat Oedelem Toegang
Geen specifieke parking Openbaar vervoer Recreatievoorzieningen Beverhoutsveld wandelroute, FNW Parkeermogelijkheden
30: BEVERHOUTSVELD 3.2.5.4. Het Meersengebied (4) TABEL
totale gebied heeft een oppervlakte van ca. 420 ha en strekt zich uit ten zuidoosten van Het
Brugge. Het bestaat voornamelijk uit grote graslandcomplexen, afgezoomd door knotbomen en verdeeld door hoogstamdreven. De oude spoorwegbedding Brugge - Eeklo en de voormalige tramlijn van Ver-Assebroek naar Oedelem en Knesselare zorgen voor een recreatieve ontsluiting t.b.v. fietsers en wandelaars. Voor de afwatering zorgen het Sint-Trudoledeken, de Hoofdsloot, de Mazelbeek en tal van afwateringssloten. Aan de oorsprong van de meersen ligt een ondiep
40 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Door verbetering van de waterafvoer slaagde men er geleidelijk aan in om de vochtige gronden tot gras- en hooiland om te vormen. Ook de recreanten komen talrijk naar dit gebied. De abdijenroute is hierbij het belangrijkste aanknopingspunt. Een overzichtsplan van dit uitgestrekte moeras.
ontbreekt en er wordt momenteel ook nog onvoldoende gecommuniceerd over de parkeermogelijkheden. De meeste mensen bezoeken dit gebied dan ook met de fiets en te voet en komen uit de onmiddellijke omgeving. gebied
Diverse eigenaars (oa ANB) Eigenaar/Beheerder
420 ha Toegankelijkheid Vrij toegankelijk op openbare wegen en paden Functie Bovenlokaal Oppervlakte
via Diverse toegangen via de Abdijenroute Parkeermogelijkheden Steenbrugge, Ver-Assebroek Recreatievoorzieningen Wandelen, fietsen, FNW, provinciale wandelroute, wandellus ANB Toegang
31: MEERSENGEBIED TABEL
de perimeter van de afbakening onderscheiden we een 5-tal deelgebieden: De Gemene Weiden Binnen
Gemene Weiden liggen ten westen van de Michel Van Hammestraat en bestaan hoofdzakelijk uit grote graslandcomplexen verdeeld door hoogstamdreven en het tracé van de verlaten spoorlijn Brugge-Eeklo doorheen de Steenbrugse Bosjes De
Gemene Weiden vormt een gemeen en onverdeelde eigendom van de afstammelingen van oude families, aanborgers genoemd, en is ca. 50 ha groot. De aanpalende Loweide ligt op het De
van Oedelem. De Gemene Weiden worden getypeerd als "gesloten" en zijn gekenmerkt door een vrij beperkte omgang en een strikt toegangsbeleid. grondgebied
Chartreuzemeersen De Chartreuzemeersen liggen geheel op het grondgebied van Oostkamp. Ze worden doorkruist door de Hoofdsloot en de Marelbeek De
Meersen Assebroekse
De Assebroekse Meersen liggen ten oosten van de Michel Van Hammestraat en ten zuiden van het dorp Ver-Assebroek. De verlaten tramlijn van Ver-Assebroek-Oedelem-Knesselare loopt hier dwars doorheen en doorkruist ook de circulaire archeologische site die een opmerkelijk element is in dit deelgebied. Om de ecologische waarde van de Assebroekse Meersen te behouden en te herstellen startte het Agentschap voor Natuur en Bos met een aankoopproject. Ze zorgen voor het knotten
41 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

de wilgen, het maaien van de dreven en het herstel van het graslandbeheer. De aangekochte percelen worden beheerd in samenwerking met de plaatselijke landbouwers. Ze gebruiken de wei- en hooilandpercelen via een gratis gebruiksovereenkomst. van
Steenbrugse bosjes De Steenbrugse bosjes staan op de biologische waarderingskaart aangeduid als ‘biologisch zeer waardevol’. Het zijn, zoals de naam het zegt, enkele bossnippers in het meersengebied, die De
op de woonkern van Steenbrugge. De oude spoorwegbedding loopt dwars door deze aansluiten
loofbossen heen. De Bergskens natte
domein De Bergskens ligt ten noorden van de Gemene Weiden. Het is het hoogst gelegen punt (12m) in deze omgeving en is genoemd naar het Kasteel De Bergskens. Een gedeelte ervan, het Bergjesbos, is toegankelijk als openbaar groendomein in eigendom van de Stad Brugge. Het bevat Het
speelbos en een natuur-speelzone met onder andere twee poelen. een
conclusie Sterktes zwaktes Uitgestrekt met natuur Grotendeels gebleven Algemene en gebied - van - Meersengebied: De van gebied is momenteel gespaard verkavelingen waardevolle - inrichting het
Grenst aan verschillende woonkernen zeer beperkt. - Geen uitgewerkt onthaalplan en parkeerplan voor - het Meersengebied - De recreatieve verbinding met omliggende natuurgebieden verloopt moeizaam door bewoning en wegen. op gebied hele het doorheen as lopen trambedding oude en Abdijenroute - aan sluit meersengebied Het - als
andere natuur- of bosgebieden (Beverhoutsveld, Ryckevelde) - Sterk uitgebouwde recreatiemogelijkheden verschillende
Mogelijkheden voor ruiterrecreatie zijn eerder beperkt. - Weinig recreatieve randinfrastructuur
-
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 42

Kanalen en waterlopen Het uitgebreide netwerk van kanalen is eveneens een belangrijk structurerend element in het recreatieve gegeven van het Brugse Ommeland. De autoluwe jaagpaden zijn bij recreanten vaak 3.2.6.
geliefde fiets- of wandelassen. Volgende belangrijke kanalen kunnen onderscheiden worden: 3.2.6.1. Kanaal Gent-Oostende erg
kanaal Gent-Oostende heeft een belangrijke recreatieve rol. Niet enkel door de Het
tot pleziervaart op het water maar ook omdat de oevers zijn ingericht als fietsas. Zo vormt het kanaal een uitstekende recreatieve en functionele, deels verkeersvrije, fietsverbinding met Brugge en Oostende. Het kanaal gaat terug tot de 13e eeuw en is één mogelijkheden
de oudste van Vlaanderen. Het ontstond toen een bovenloop van de Reie, namelijk de Brugse Leie of Zuidleie, werd verbonden met een bovenloop van de Durme (ook wel Hoge Kale genoemd) door een heuvelrug tussen Beernem en Sint-Joris door te graven. Het van
opzet hiervan was om Brugge van meer water te voorzien, zowel voor drinkwater als om de Zwingeul te spuien. Tot op vandaag is in verschillende fasen gewerkt oorspronkelijke
de verbreding, verdieping en rechttrekking van het kanaal. De omgeving van het kanaal herbergt ook bijzondere natuur en een rijke geschiedenis (zie vallei van de Zuidleie). Het kanaal is ook een belangrijke waterverbinding tussen de zeehavens van Oostende en aan
en het binnenland, dus er is een vrij drukke beroepsvaart. Het kanaal vormt een lus rond Brugge en zo kan het kanaal opgesplitst worden in een gedeelte tussen Gent en Brugge en een gedeelte tussen Brugge en Oostende. In de Zeebrugge
spreekt men dan ook meestal van het kanaal Gent-Brugge en Brugge-Oostende of Oostendse vaart. De twee delen hebben een verschillende karakter. Het kanaaldeel tussen volksmond
vormt in de omgeving van Brugge een fysische grens tussen het poldergebied en de zandstreek met. Er kan langs weerszijden van het kanaal gefietst worden maar slechts één zijde is volledig verkeersvrij. Langs de oevers zijn er weinig rustpunten. Brugge-Oostende
in het gehucht Nieuwege zijn er meerdere picknickbanken. Het kanaal tussen Gent en Brugge heeft een heel ander karakter. Aan de rand liggen diverse natuurgebieden (zie vallei van de Zuidleie)) waardoor het aangenaam fietsen is langs de Alleen
Meestal is slechts één oever van het kanaal goed berijdbaar. Op de andere oever ligt tussen Moerbrugge en Beernem een wandelpad. Over een afstand van ongeveer 6 kanaaloever.
km tussen Moerbrugge en Beernem zijn er geen oversteekmogelijkheden. Vroeger was er een veerpont ter hoogte van Gevaerts (waar nu de keersluis is) maar deze veerpont geraakte meer en meer in onbruik en is dus uiteindelijk verdwenen. In dit gedeelte zijn de mooiste natuurgebieden terug te vinden. Tussen Gevaerts en Beernem ligt het kanaal diep verzonken
43 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

ook voor de pleziervaart een aantrekkelijk kader geeft. Ter hoogte van de natuurgebieden Warandeputten en Leiemeersen en de keersluis in Gevaerts zijn rustplaatsen ingericht met picknickbanken. wat
Kanaal Brugge-Sluis (Damse Vaart) Dit is een aantrekkelijk en met populieren omzoomd kanaal waarvan vooral het jaagpad op de westelijke kanaaloever op een intensieve manier voor recreatie wordt gebruikt. Ook voor toeristen 3.2.6.2.
de kunststad Brugge bezoeken is een fietstocht naar Damme een must. Op topdagen fietsen die
dan 2000 fietsers op het traject, met pieken tot over de 3000 fietsers. Om de recreatieve druk op de Damse Vaart in te dijken zijn er een aantal alternatieve tracés ontwikkeld om Damme te bereiken, maar de Damse Vaart blijft de meest geliefkoosde en veilige verbinding met Damme. meer
andere kanaaloever wordt gebruikt als verbindingsweg voor het autoverkeer tussen Brugge en Damme. De provincie West-Vlaanderen beheert de Damse Vaart sinds 1819. Door een beslissing van de De
Deputatie in 1971 werd de Damse Vaart als open recreatiezone voor het publiek aanzien. Dit kanaal is als dusdanig bezit van het Vlaams Gewest. De Damse Vaart is ongeveer 13 Bestendige
lang (van Brugge tot aan de Nederlandse grens) en bestaat uit een kunstmatig gegraven kanaal en met populieren beplante oevers. De Damse Vaart is een open domein met een uitgesproken landschappelijk karakter. Als lineair element ligt het in een uniek polderlandschap, km.
de vaart de vroegere bedding van het Zwin volgt. Het is een uniek hengelwater dat tot buiten de provinciegrenzen bekend is. Verscheidene historische plaatsen als Damme, Oostkerke, Hoeke en Lapscheure bezorgen de wijde omgeving een meer dan regionale vermaardheid. In waarin
winters vriest het stilstaande water gemakkelijk dicht en trekt dan massa's schaatsers aan. Omwille van zijn aantrekkingskracht en verbindingsfunctie tussen Brugge en Damme, trekt strenge
Damse Vaart ook heel wat andere recreanten aan zoals ruiters, skeelers, wielrenners,... Hierdoor zijn conflicten tussen de recreatievormen mogelijk op deze druk bereden recreatieve as. Delen van de oevers moeten gedeeld worden met (plaatselijk) verkeer. Tussen Damme en het Fort de
Beieren is er een verhoogde berm die gebruikt wordt door ruiters. Op deze berm zijn ook enkele rustbanken aanwezig. De toegang van op het verharde jaagpad ernaartoe is echter niet zo comfortabel. Er zijn geen picknickbanken aanwezig langs het traject. van
doortocht van het jaagpad door Damme is een knelpunt. Veel auto's rijden via de Dammesteenweg Damme binnen en verlenen geen voorrang van rechts aan de fietsers op het De
jaagpad. Tussen Brugge en Damme zijn geen oversteekmogelijkheden over de Damse vaart. Een oversteek ter hoogte van “’t Apertje” werd verschillende keren voorgesteld, maar bleek tot nu toe niet realiseerbaar. Ooit lag hier een veerbootje.
44 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Leopoldkanaal/Schipdonkkanaal Deze dubbelkanalen liggen net buiten het studiegebied en worden in de volksmond de "stinker" en de "blinker" genoemd. De oevers worden intensief gebruikt door recreanten. De kanalen verbinden 3.2.6.3.
Meetjesland met de kust (Zeebrugge, Knokke, Duinbergen). De toekomst van het kanaal is op dit moment nog onduidelijk. Er is nog geen beslissing gevallen over de plannen om het Schipdonkkanaal te verbreden. Met de verbreding van het kanaal wil men de haven van het
beter ontsluiten. De uiteindelijke beslissing zal ook een impact hebben op het kanaal Gent-Oostende die momenteel als verbinding via het water met Zeebrugge fungeert. Het Zeebrugge
en Schipdonkkanaal liggen buiten het studiegebied en worden in de studie dus niet verder behandeld. Leopoldkanaal
Bouwdewijnkanaal (kanaal Brugge-Zeebrugge) Dit is een rechtlijnig zeekanaal dat de zeehaven van Zeebrugge verbindt met de haven van Brugge en het kanaal Gent-Oostende. Het kanaal is breed en er is nogal wat beroepsscheepvaart 3.2.6.4.
en zeeschepen). Er zijn geen specifieke voorzieningen voor pleziervaart. Met uitzondering van de omgeving van Lissewege, worden de oevers ingenomen door industriële en (binnenvaart
Via een verbindingssluis in Brugge is het Boudewijnkanaal verbonden met het kanaal Gent-Oostende waardoor het achterland van de haven van Zeebrugge ook via de binnenwateren bereikbaar is. Omwille van het eerder industriële karakter van dit kanaal is het havenactiviteiten.
potentieel eerder beperkt, zowel op als naast het water. Voor functioneel fietsverkeer speelt deze as wel een belangrijke rol. De dorpen Dudzele en Lissewege zijn langs deze as bereikbaar en ook werknemers van bedrijven in het havengebied moeten de mogelijkheid krijgen recreatief
veilig met de fiets op het werk te geraken. De oever tussen Dudzele en Zwankendamme wordt binnenkort opengesteld voor fietsers. om
Waterplassen In West-Vlaanderen komen verschillende watervlakken voor. Een aantal daarvan is op natuurlijke wijze ontstaan, anderen ontstonden na veenwinning in de middeleeuwen, in andere werd klei 3.2.7.
voor de baksteenproductie. Sommige werden gegraven als aanzitput of eendenkooi. De meeste plassen werden echter in de recente geschiedenis door de mens aangelegd als spuikom, als spaarbekken voor drinkwater, als bufferbekken of voor zandwinning voor de aanleg van de gestoken
autosnelwegen. Ook in de omgeving van Brugge zijn de meeste waterplassen "man made" en dus vrij diep met kunstmatige en steile oevers en zonder ingrepen niet zo geschikt voor zwemrecreatie. In de omgeving van Brugge zijn volgende waterplassen terug te vinden
45 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Sint-Pietersplas (1) Sint-Pietersplas is een waterplas van 32 ha ontstaan door zandwinning in de noordelijke rand rond Brugge tussen de Oostendse en de Blankenbergsesteenweg. Dit watervlak en de oevers zijn 3.2.7.1.
en worden gebruikt voor oever- en waterrecreatie. Het domein, dat vroeger eigendom was van Bloso, werd in 2000 door de Stad Brugge aangekocht. Het clubhuis en de loods met omliggende grond werden doorverkocht aan de Vereniging voor Watersport Nieuwpoort, die dit toegankelijk
in volle eigendom heeft. De sportieve uitbating van het domein en de plas werd via een erfpachtovereenkomst van 50 jaar opnieuw in handen gegeven van de Vereniging Voor Watersport dus
Momenteel heeft de Sint-Pietersplas een lokale functie maar voor watersport een eerder bovenlokaal karakter. Er is ook een aanbod aan avontuurlijke sporten door de aanwezigheid van een hindernissenparcours en een bmx-parcours. Het gebied heeft ook recreatief heel wat Brugge.
Op dit moment is er een rondgaand wandelpad rond de oevers van de plas. Dit wordt in de wintermaanden afgesloten om verstoring van de zeer talrijke eenden ter vermijden. Het winterwandelpad loopt doorheen de heraangeplante historische boomgaard van 2ha. Het gebied potenties.
ook een belangrijke betekenis voor watervogels. Er werd een vogelkijkwand aangebracht en een kunstmatig talud is aangelegd als broedplaats voor oeverzwaluwen. heeft
zijn plannen voor een verdere uitbouw van de omgeving van de Sint-Pietersplas met onder andere een camping en een uitbreiding van het avonturenparcours. Er
Polderwind (2) Het domein Polderwind ligt in de onmiddellijke nabijheid van de gewestweg Brugge-Blankenberge (N371, Blankenbergse Steenweg) en heeft een totale oppervlakte van ca. 27 ha die in twee delen 3.2.7.2.
worden opgedeeld: Het gedeelte met de vijver en aanpalende gronden met een oppervlakte van ca. 24 ha en het gedeelte van de manege Vagevuur van ca. 3 ha kan
gedeelte van 24 ha bestaat uit ca. 13 ha waterplas, die ontstond door zandwinning, en 11 ha omliggende grond die ontsloten wordt via de gewestweg Brugge-Blankenberge. De waterplas van 13 ha heeft omwille van zijn ontstaansgeschiedenis een grillig diepteverloop en is hierdoor op dit Het
niet geschikt om te zwemmen of voor strandrecreatie. De plas biedt wel heel wat mogelijkheden voor diverse vormen van watersport. De volledige 27 ha zijn eigendom van Toerisme Vlaanderen. De 24 ha waterplas en aanpalende moment
grond zijn na enkele jaren van juridische betwisting tussen de exploitant en erfpachthouder Gezinsvakantie VZW en Toerisme Vlaanderen sinds december 2007 vrij van gebruik. De manege wordt pas vrij van gebruik nadat de lopende handelshuurovereenkomst tussen Gezinsvakantie VZW en de huidige exploitant van de manege wordt stopgezet. In de loop van 2010 werd beslist dat Toerisme Vlaanderen en een consortium dat bestaat uit Rodekruisvakanties vzw, Pasar en
46 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Camping vzw, nieuw leven zullen blazen in het verwaarloosde domein en het een sociaaltoeristische invulling te geven. Er zal een aanbod komen aan zorgvakanties en vakanties voor maatschappelijk kwetsbare kinderen. Er komt ook een camping, ingericht en uitgebaat door Kompas
camping (met ondersteuning door Pasar). De betrokken partners zullen in de nabije toekomst de sociaaltoeristische invulling van domein Polderwind nog verder uitbreiden. Kompas
Lac van Loppem (3) De Lac van Loppem is een voormalige recreatieplas die op dit moment niet meer als dusdanig in 3.2.7.3.
is. Vroeger werd hier gezwommen en gedoken en was deze plas zeer populair bij de lokale bewoners. Aan de oevers lag een camping. De Lac van Loppem is opgenomen in het Gewestelijk Ruimtelijk Uitvoeringsplan Chartreuse, waar gebruik
meer een voetbalstadion wordt voorzien en een headquarterzone wordt voorzien. Vermoedelijk zal het gebied rond deze plas een residentiële functie krijgen. onder
Klein Strand Jabbeke (4) Dit is een recreatiedomein van bijna 23ha met een uitgestrekte maar minder goed ingerichte 3.2.7.4.
aan een grote waterplas met strand, waterglijbaan en speelplein. De waterplas biedt mogelijkheden voor openluchtzwemmen en waterski. Het domein is enkel toegankelijk mits betaling van toegangsgeld. camping
Vijver Boudewijn Seapark (Sint-Michiels) (5) De vijver aan het Boudewijnpark is toegankelijk voor bezoekers aan het recreatiepark. Op het meer wordt gevaren met pedalo's en met een bootje. Aan de andere oevers worden momenteel 3.2.7.5.
gebouwd en dit deel van de vijver blijft in privaat bezit. appartementen
Watermolenvijver (Zedelgem) (6) De Watermolenvijver ligt op de hoek van de Torhoutsesteenweg en de Rolleweg in Loppem. Natuurinrichtingswerken door de gemeente en het Regionaal Landschap Houtland gaven het 3.2.7.6.
een hogere natuurwaarde. Het domein is enkel toegankelijk voor wandelaars en er is een vogelkijkhut. Zowel aan de Torhoutsesteenweg als aan de Kasteeldreef is een ingang. Er is een fietsenstalling voor bezoekers die met de fiets komen. Parkeren kan op de parking van de Sint- domein
Andriesabdij van Zevenkerken, aan de overkant van de Torhoutsesteenweg. 3.2.7.7. Vijver Zandberghoeve (Oedelem) (7) Deze vijver ligt aan een feestzaal en is beperkt toegankelijk
47 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Meibosvijver (Sijsele) (8) Deze vijver wordt gebruikt als hengelvijver 3.2.7.8.
Recreatieve groene assen De Brugse Rand beschikt over meerdere groene assen die als wandel- en fietsveilige verbindingen zijn ingericht en een belangrijke functie vervullen in de recreatieve structuur van de regio. 3.2.8.
Abdijenroute De Abdijenroute is het West-Vlaamse deel van de vroegere spoorweg Brugge-Eeklo tussen Brugge en Sijsele. Als groene as ontsluit de zate het natuurgebied de Assebroekse Meersen, het bosgebied 3.2.8.1.
Ryckevelde en het landschap tussen Sijsele en Donk. In de nabijheid van de route liggen twee historische kloosterhoeven nl. St- Trudo en Engelendale. Steenbrugge en het kasteel van Male herbergen een actieve abdij. De as is eigendom van de provincie West-Vlaanderen en heeft nu een van
functie als wandel- en fietspad. De as loopt doorheen de woonkernen van Steenbrugge, Assebroek, Sint-Kruis en Sijsele en wordt toeristisch-recreatieve
gebruikt, zowel recreatief als functioneel. Verschillende bewegwijzerde provinciale recreatieve routes maken gebruik van de vroegere spoorwegzate. Om tegemoet te komen aan de wensen van de mountainbikers werd begin 2009 een pad aangelegd parallel aan de abdijenroute intensief
hoogte van Ryckevelde. De vraag naar andere recreatiemogelijkheden op deze as (paardrijden, mountainbiken) is zeer groot maar de breedte laat dit niet altijd toe. De as is dringend aan herinrichting toe. De startborden zijn in slechte staat, het tracé is ter
de kruisingen met de wegen zijn niet altijd even veilig en de huisstijl voor de Groene Assen werd nog niet toegepast. ingegroeid,
Trambedding Oedelem naar Assebroek Eind 19e eeuw, begin 20e eeuw bestond er een uitgestrekt buurtspoorwegennet met paardentrams en mazouttrams. Hier blijft nauwelijks nog iets van over. Tussen de Assebroekse 3.2.8.2.
is er wel nog een stukje bewaard gebleven waarop kan gefietst en gewandeld worden. In het kader van landinrichting wordt de oorspronkelijke trambedding hersteld en verbonden met de abdijenroute. Op het terrein is het moeilijk om de trambedding te onderscheiden van de andere Meersen
dreven. De trambedding loopt ook dood tussen 2 woonwijken. In Ver-Assebroek is het moeilijk om de aansluiting te maken met de abdijenroute en in Oedelem loopt de route dood op een woonwijk en de Bruggestraat. Dit deel van de route is wel een aanlooproute voor een recreatieve en functionele verbinding naar Oedelem. De trambedding is (nog) niet opgenomen in het West- Vlaamse groen-blauwe netwerk.
48 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Vloethemveldzate Deze korte groene as van 5km situeert zich volledig op het grondgebied van de gemeente Zedelgem. Ooit verbond deze militaire spoorweg het munitiedepot van Zedelgem met het 3.2.8.3.
spoorwegennet. De laatste treinen passeerden er bij de ontruiming van het depot in het begin van de jaren negentig van de vorige eeuw. Daarna kocht de Provincie deze spoorweg aan een vormde hem om tot recreatief fietspad en groene as. De Vloethemveldzate verbindt het openbaar
een rustig wandelbos van het Vlaamse gewest met de vallei van de Moubeek en verderop met het bosgebied Merkemveld. Vloethemveldbos,
deze groene as is dringend aan herinrichting toe, conform de Technum huisstijl. Momenteel zijn de onthaalborden vervaagd of onleesbaar, het begin van de as is niet duidelijk aangegeven, de verharding is in slechte staat, de beplanting rond de as is verwilderd (bramen) en er ligt veel Ook
Her en der zijn nog verschillende borden te vinden die verwijzen naar de vroegere functie, maar deze zijn sterk verroest en zouden dus verwijderd of gerestaureerd moeten worden. vuilnis.
Damse Vaart (Zie 3.2.6 Kanalen en waterlopen) 3.2.8.4.
Sportinfrastructuur in de Brugse Rand Sportinfrastructuur in het randstedelijk gebied kan een aanvulling zijn op het groen in de stadsrand. Ook hier zijn ontspanningsmogelijkheden voor de recreant en deze "sportparken" 3.2.9.
vaak ruimte voor kleine ommetjes in de woonomgeving. Hieronder een overzicht van alle bovenlokale sportinfrastructuur met recreatieve potenties. bieden
Bloso sportcentrum Assebroek - Julien Saelens 3.2.9.1.
sportcentrum, gelegen net buiten de ring en middenin de woonwijken van Assebroek en Sint- Kruis beschikt over een sporthotel, verschillende sporthallen, voetbalvelden, een wieler- en skatepiste, een atletiekpiste en een fit-o-meter.
Dit
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 49

BLOSO Toegankelijkheid Vrij toegankelijk Functie Lokaal, sportaccommodatie bovenlokaal Eigenaar/Beheerder
via Speelpleinlaan, Matmeers Parkeermogelijkheden In de buurt van de ingang Openbaar vervoer Halte Assebroek Bloso (10, 92) Toegang
Fit-o-meter, wandel- en fietsdoorsteken, wordt gebruikt als startplaats voor georganiseerde fietstochten en de Recreatievoorzieningen
Brugge, afspuitplaats voor mountainbikes TABEL 32: SPORTCENTRUM JULIEN SAELENS mountainbikeroute
Sportcentrum ‘Olympiapark’ Dit sportcentrum ligt in Sint-Andries en bestaat uit een gebouw met Olympisch zwembad, sportzalen, een voetbalstadion met tribunes en heel wat oefenvelden. Daarnaast is er ook een 3.2.9.2.
rolschaatspiste. Op termijn zal heel deze site worden heringericht met het vertrek van openbare
voetbalstadion. Ook het Olympisch zwembad wordt heropgebouwd. Eigenaar/Beheerder Stad Brugge / Provincie (zwembad) het
Vrij toegankelijk Functie Lokaal, sportaccommodatie bovenlokaal Toegang via Olympialaan, Koning Leopold III laan, Doornstraat Toegankelijkheid
Diverse parkings op terrein Openbaar vervoer Halte: Sint-Andries Boomhut/Diksmuidse Heirweg (25,90) en Parkeermogelijkheden
Sint-Baafs kerk (5, 15, 55, 90) Recreatievoorzieningen Sportvoorzieningen TABEL 33: SPORTCENTRUM OLYMPIAPARK Sint-Andries
Sportcentrum ‘Daverlopark’ Dit sportcentrum ligt in Assebroek en herbergt een aantal voetbalvelden, een sporthal een openbare bibliotheek, lokalen van jeugdbewegingen en een relatief grote speeltuin.
3.2.9.3.
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 50

Stad Brugge Toegankelijkheid Vrij toegankelijk Functie Lokaal Eigenaar/Beheerder
via Weidestraat, Daverlostraat, Dries Parkeermogelijkheden Weidestraat en Daverlostraat Openbaar vervoer Halte Assebroek Daverlopark (2, 63, 93) Toegang
Sportvoorzieningen, speeltuin, jeugdlokalen TABEL 34: SPORTCENTRUM DAVERLO Recreatievoorzieningen
Sportcentrum De Valkaart Zie 3.2.2 Bossen en parken 3.2.9.4.
De Groene Meersen - Zedelgem Dit sportpark ligt in Zedelgem en heeft zowel binnen- als buiteninfrastructuur. Het sportcentrum is gelegen langs de Vloethemveldzate en is voor fietsers langs deze weg toegankelijk. 3.2.9.5.
Gemeente Zedelgem Toegankelijkheid Vrij toegankelijk Functie Lokaal Eigenaar/Beheerder
via Stadionlaan Zedelgem, Vloethemveldzate (fiets) Parkeermogelijkheden Parking Stadionlaan Openbaar vervoer Halte Zedelgem Groene Meersen (55, 72, 74, 79) Toegang
Sporthal, TABEL 35: SPORTCENTRUM DE GROENE MEERSEN Recreatievoorzieingen
Sportcentrum “Hof ter Straeten” te Varsenare Dit sport- en cultuurcentrum ligt in het centrum van Varsenare en beschikt over zowel binnen- als 3.2.9.6.
Het complex is gelegen langs de Hof ter Straetendreef. Het fietsnetwerk loopt hier langs.
buiteninfrastructuur.
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 51

Gemeente Jabbeke Toegankelijkheid Vrij toegankelijk Functie Lokaal Eigenaar/Beheerder
via Hof ter Straeten en Oude Dorpsweg Parkeermogelijkheden Centrale parking aan ingang gebouw Openbaar vervoer Halte “Varsenare dorp” (buslijnen 52, 53, 54, 55) Toegang
Voetbalterreinen, tennisvelden, petanqueplein TABEL 36: SPORTCENTRUM HOF TER STRAETEN
Recreatievoorzieingen
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 52

4. Ontsluiting van het studiegebied
4.1. Inleiding
heeft, zoals vele centrumsteden, een radiale structuur. Autowegen, waterwegen, spoorwegen lopen weg van en naar de kern van Brugge. Het uitgebreide netwerk van spoorwegen, autosnelwegen en gewestwegen (soms gepaard met storende lintbebouwing) versnippert het Brugge
en heeft vaak een barrièrewerking tot gevolg voor zwakke weggebruikers. Ook de diep landinwaarts gebouwde achterhaven van Zeebrugge en de ermee verbonden industriële activiteit tussen het Boudewijnkanaal en het Schipdonkkanaal, fungeert als een duidelijke barrière. Dit gebied
de toeristisch-recreatieve belevingswaarde van de regio in negatieve zin en bemoeilijkt een beweging rondom de stad. beïnvloedt
4.2. Externe ontsluiting in de recreatieve structuur van de regio. rol belangrijke een ook
netwerk van kanalen, met vaak een beperkt aantal oversteekplaatsen, werkt ook de versnippering in de hand maar in tegenstelling tot autosnelwegen en spoorwegen vervullen de oevers wel een belangrijke functie voor het trage toeristisch-recreatieve verkeer. Ze spelen dan Het
Bereikbaarheid met de wagen: 4.2.1.
Bereikbaarheid Brugse rand is op verschillende manieren bereikbaar met de wagen, zowel via autosnelwegen als via gewestwegen. (Zie kaart 3: Externe ontsluiting en parkeermogelijkheden) 4.2.1.1.
•
De
E40: verkeer vanuit het binnenland (Gent-Brussel-Antwerpen) en vanuit het westen verkeer vanuit de Vlaamse en Franse kuststreek autosnelwegen: Via
• E403:
•
Kortrijk en Frankrijk Via primaire en secundaire wegen verkeer vanuit
N31:
• 1
Eén gewestweg loopt ten westen van de Brugse binnenstad en vormt één van de belangrijkste verkeersaders van Brugge. Via de gewestwegen die de N31 kruisen kan men de binnenstad bereiken. ringweg (R30) rond de binnenstad van Brugge. Deze weg wordt ook gebruikt als oostelijke ontsluitingsweg bij gebrek aan een equivalent van de N31 in het oosten van Brugge.
53 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• De
• Er
• N50:
• N309
• N32:
• N367:
• N9:
• N371:
• N376:
• N374:
• N9:
• N337:
is de belangrijkste verbindingsweg van de N31 naar de R30 is geen oostelijke ringweg. Verkeer uit het oosten van Brugge moet eerst naar de binnenring om van daaruit de juiste richting te kiezen. Bevrijdingslaan
evenwijdig met de E403 en verbindt Kortrijk met Brugge :(Heidelbergstraat) en N397 (Koning Albert I laan): verbindt Loppem met Brugge (Torhoutse Steenweg): verbindt Torhout met Brugge loopt
Steenweg): verbindt Gistel met Brugge (Oostendse Steenweg): verbindt Oostende en Wenduine met Brugge (Gistelse
Steenweg): verbindt Blankenberge met Brugge (Dudzeelse Steenweg): verbindt Dudzele met Brugge (Koolkerkse Steenweg): verbindt Koolkerke met Brugge (Blankenbergse
Steenweg): verbindt Maldegem/Eeklo met Brugge verbindt Oedelem/Knesselare met Brugge (Maalse
structuur van de gewestwegen is grotendeels geënt op de binnenring (R30) van Brugge. Men kan van hierop vrijwel elke hoek van Brugge en de naburige gemeentes bereiken. De Expresweg De
vormt een snelle westelijke ontsluiting die de onmiddellijke omgeving van de Brugse binnenstad deels ontlast. Een gelijkaardige weg in het oosten ontbreekt. Tijdens de spits zijn er heel wat verkeersproblemen rond Brugge. Ook de geopende bruggen op de ringvaart zorgen op (N31)
voor heel wat verkeershinder. 4.2.1.2. Parkeermogelijkheden: piekmomenten
zijn verschillende parkeermogelijkheden in en rond Brugge. Parkeren in de binnenstad (en in centra van bepaalde deelgemeentes) is in tijd beperkt en betalend. Bezoekers worden op die Er
aangemoedigd om hun auto gratis op één van de randparkings achter te laten of tegen betaling in één van de ondergrondse parkeergarages. Op volgende plaatsen kan de auto achtergelaten worden in de Brugse Rand. manier
Station: Parkeertoren gelegen vlak bij het station. Voor maximum 2.5€ per dag kan hier ook voor een lange tijd geparkeerd worden. Parking
Randparkings zijn gericht op langparkeerders die geen bus wensen te nemen maar te voet of met de fiets naar de stad willen gaan. De parkings zijn gratis of aan een goedkoop tarief. Ze liggen op wandelafstand van de binnenstad, buiten de vesten.
54 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• Randparking
• Randparking
• Randparking
• Randparking
De randparking Bevrijdingslaan is gelegen aan de ventweg van de Bevrijdingslaan, in het stuk tussen de Jan Breydellaan en de Peter Benoitlaan. Op deze randparking zijn er 154 parkeerplaatsen voor personenwagens. Bevrijdingslaan:
De randparking Magdalenastraat is gelegen aan het Edgar De Smedtplantsoen in de Magdalenastraat. Op deze parking zijn er 100 parkeerplaatsen. De stad ligt op wandelafstand. Magdalenastraat:
De randparking Coiseaukaai is gelegen aan het kruispunt van de Lodewijk Coiseaukaai met de Sluisstraat. Op deze parking is er plaats voor 152 Coiseaukaai:
Damme Zuid en Damme Oost: Ook rond Damme zijn er 2 randparkings, Damme Zuid (langs de Damse Vaart) en Damme Oost. De randparking Damme Oost is ook personenwagens.
als inrijpunt voor het fietsnetwerk. Park & Ride geselecteerd
& Ride is gericht op langparkeerders. Het parkeren is er onbeperkt van duur en gratis (of met tarief inbegrepen in het busticket). Deze parkings zijn gelokaliseerd aan de rand van het stedelijke Park
• P&R Steenbrugge: Het Park & Ride-terrein ligt op het einde van de Baron Ruzettelaan. Op deze gebied.
is er plaats voor 185 wagens. Deze parking ligt langs het kanaal Gent-Oostende en parking
• P&R
• P&R
dan ook naadloos aan op het fietsnetwerk. Jan Breydel: Het Park & Ride-terrein ligt aan het Jan Breydelstadion in de Olympialaan. Op deze parking zijn er 100 parkeerplaatsen. Tijdens thuismatchen van Club Brugge of Cercle sluit
kan deze parking niet als randparking worden gebruikt. Boogschutterslaan: Het Park & Ride-terrein Boogschutterslaan ligt in de Boogschutterslaan, aan Sint-Kruis Kerk. Een tweede terrein ligt iets verderop aan sportclub Brugge
net naast Studio Hall. In totaal kunnen er 100 wagens parkeren. Brughia,
Op het fietsnetwerk werden enkele punten geselecteerd waar alle voorzieningen aanwezig zijn om een fietstocht te kunnen aanvangen. Deze startplaatsen worden inrijpunten genoemd. Er staat een Inrijpunten
ze zijn vlot bereikbaar, er is parkeergelegenheid en er zijn bijkomende voorzieningen zoals sanitair en horeca. infobord,
In de Brugse rand voldoen niet alle fietsinrijpunten aan de voorwaarden. Ook zijn de inrijpunten niet altijd gelinkt aan het openbaar vervoer.
55 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• staan momenteel op de fietsnetwerkkaart gemarkeerd als inrijpunt: Kerk Ver-Assebroek: Deze parking op het pleintje voor de kerk van Ver-Assebroek is naast fietsinrijpunt ook de start van de Meersen wandelroute. Er is parkeergelegenheid, een plaatsen Volgende
• Warandeputten
• Kasteel
• Markt
• Zedelgem:
• Permekemuseum
• Centrum
• Randparking
in de omgeving en je kunt er onmiddellijk aansluiten op het fietsnetwerk en de Meersen wandelroute. - Leiemeersen: Er zijn een 10-tal parkeerplaatsen langs het kanaal ter hoogte horecazaak
de Warandeputten. Het startbord van het fietsnetwerk staat aan de kant van de Leiemeersen langs het kanaal. In de omgeving van het startbord is geen specifieke recreatieve parking. Even verder in Moerbrugge is er horeca én een openbaar toilet. van
Male: Er zijn een aantal parkeerplaatsen ter hoogte van de abdij van Male en op het terrein. Hier is ook beperkt toeristische info te verkrijgen. Van
Oedelem: Op de markt van Oedelem is een parking vlak voor de toeristische dienst. De combinatie parkeermogelijkheid en toeristische info is een meerwaarde. Vanuit Oedelem kan men relatief gemakkelijk het meersengebied en het Beverhoutsveld bereiken van
startbord staat langs de de Vloethemveldzate. Er is niet onmiddellijk parkeergelegenheid en ook geen horecazaken in de omgeving. Jabbeke: Dit is een goed inrijpunt. Er is parkeergelegenheid, horeca, Het
info en een museum. Meetkerke: Dit is een goed inrijpunt. Er is parking, toeristische info, horeca en er toeristische
een Ook kan men onmiddellijk aanpikken op het fietsnetwerk. Damme Oost: Ook dit is een goed inrijpunt. Er is parking, toeristische info, een openbaar toilet in de omgeving, horeca en er start ook een wandelroute van natuurpunt. start
•
wandelroute.
men hier onmiddellijk aansluiten op het fietsnetwerk. Busparkings Daarnaast kan
niet parkeren in de binnenstad van Brugge. Op het Kanaaleiland is er een parking van autocars voorzien. Deze busparking telt 107 plaatsen, wordt uitgebaat door mogen Autocars
•
is 7/7 open 24u/24u. Parkings voor kampeerwagens Interparking en
enkel parkeren op het Kanaaleiland (37 standplaatsen) buiten het studiegebied liggen ter hoogte van de jachthaven in Beernem nog 6 kunnen Kampeerwagens
• Net
standplaatsen voor kampeerwagens
56 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Bereikbaarheid het openbaar vervoer Trein In de Brugse rand zijn diverse treinstations. In deze stations zijn er verbindingen met de kust en 4.2.2.
•
met
(Gent en Kortrijk). Het station van Brugge vormt de centrale spil van het treinverkeer in de regio. Brugge het binnenland
is vlakbij de binnenstad gelegen en is dus een ideale invalshoek voor de regio. De station Dit
•
redelijk uitgebreid en er zijn rechtstreekse treinen vanuit verschillende regio's (Brussel, Gent, Antwerpen, Kortrijk, de kust, ...). Het station is één van de toeristische onthaalpunten voor de stad Brugge. dienstregeling is
station is gelegen vlakbij het kanaal Gent-Oostende. Het ligt op de lijn Gent-Brugge maar is Dit Oostkamp
• De dienstregeling is er dus beperkter dan in het station van Brugge Zedelgem Het station van Zedelgem ligt vlakbij (1,2km) Merkemveld. Per uur is er één verbinding met hoofdstation. geen
• één verbinding met Kortrijk, tenzij tijdens de spitsuren. Sint-Pieters Brugge Dit station ligt op de lijn Brugge-Zeebrugge (dorp). Ook hier stopt slechts één trein per uur per en Brugge
Momenteel werkt de NMBS aan de stapsgewijze uitbouw van vier sporen op de lijn Brugge-Gent. spoorrichting.
termijn zal dit niet alleen een betere ontsluiting van de haven van Zeebrugge voor het goederenverkeer garanderen, ook snellere IC-verbindingen naar Gent en Brussel en een betere ontsluiting van de tussenliggende woonkernen (Oostkamp en Beernem) worden beoogd. Op
Bus
de diverse stedelijke kernen in het Brugse Ommeland biedt De Lijn een ruim aanbod aan vaste lijndiensten aan, dat nog steeds verder wordt geoptimaliseerd. Hierdoor is de Brugse Rand relatief goed ontsloten met het openbaar vervoer. Naast dit ruime aanbod aan vaste lijndiensten Tussen
De Lijn in sommige minder bevolkte gebieden ook het belbussysteem aan. Dit is een vorm van vraagafhankelijk vervoer zonder vaste route of dienstregeling, maar wel met vaste halteplaatsen die vooraf moeten aangevraagd worden. Er zijn diverse busverbindingen die de biedt
omliggende gemeentes met de binnenstad verbinden. De Brugse deelgemeentes zijn uitstekend te bereiken met de bus. De spreiding in haltes in de randgemeentes is echter iets groter. Daarom zijn niet alle bos- en natuurgebieden in die omgeving goed te bereiken met het openbaar vervoer. Het openbaar vervoer richt zich over het algemeen dan ook meer op functioneel vervoer en minder op recreatief vervoer.
57 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Bereikbaarheid met de fiets Zie kaart 4: Functionele fietsroutes + fietsroutes Brugge 4.2.3.
Groen-blauwe netwerk Oude spoorwegzates en kanaaloevers vormen de verbindingen bij uitstek voor zacht en recreatief 4.2.3.1.
Rondom Brugge vormen deze de basis van een sterk uitgebouwd netwerk voor zacht verkeer dat de binnenstad en het buitengebied met elkaar verbindt. De groene en blauwe assen verkeer.
reeds besproken onder 3.2.6 en 3.2.8. 4.2.3.2. Functioneel fietsroutenetwerk zijn
"Bovenlokaal functioneel fietsroutenetwerk" is een programma dat in samenwerking met de provincies werd opgestart. Het heeft tot doel een concept van fietsroutenetwerk op te stellen. In dit concept worden de belangrijkste gemeentelijke/stedelijke kernen en attractiepolen met elkaar Het
Het gaat hier over een functioneel routenetwerk omdat het betrekking heeft op de zogenaamde "functionele" verplaatsingen (werken, onderwijs volgen, winkelen...) en niet op het verbonden.
als ontspanning. Dit concept dient als toetsingskader voor de bestaande en geplande (wegen)infrastructuur. Dit betekent dat nagegaan wordt in hoeverre op het netwerk de bestaande infrastructuur beantwoordt fietsen
de noodzakelijke comfort- en veiligheidsvereisten om te fietsen en dat nagegaan wordt op welke wijze het efficiëntst bijkomende investeringen kunnen uitgevoerd worden. Op dit ogenblik voldoen nog niet alle routes die op de kaarten zijn ingetekend aan de vermelde aan
Het functioneel fietsnetwerk in de Brugse rand is logischerwijs vooral geënt op de stad Brugge. Het functioneel fietsnetwerk loopt op veel wegen gelijk met de belangrijkste invalswegen vereisten.
wagens. Via veilige fietspaden en oversteken kan ook de fietser via deze routes op een veilige manier de Brugse binnenstad bereiken. Het functioneel fietswerk maakt gebruik van de groene en blauwe assen want dit zijn meestal autovrije fietspaden. Op een aantal plaatsen loopt de voor
fietsroute parallel met de gewestwegen op een rustigere weg. Zo kunnen fietsers op een aangename en veiligere manier Brugge bereiken vanuit de randgemeentes. Deze routes worden echter vaak gebruikt als sluiproute voor auto’s om de files op de invalswegen te vermijden. functionele
4.2.3.3. Fietsroutes Stad Brugge Brugge noemt zichzelf een fietsstad en doet dan ook relatief veel inspanningen voor fietsers. Dit doen ze door fietspaden te verbeteren op drukke wegen, kruisingen veiliger te maken of alternatieve fietswegen te voorzien.
58 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

heeft geïnvesteerd in de uitbouw van een fietsnet met bewegwijzering en fietskaarten. Hiermee kan men veilig heen en weer van de rand naar het centrum fietsen en van deelgemeente naar deelgemeente. Deze routes vormen een lokale aanvulling op het functioneel Brugge
Volgende routes zijn beschikbaar: fietsroutenetwerk.
Sint-Pietersplas - Zeveneke - Ruddershove - Krakelebrug 2 Centrum Sint-Jozef / Koolkerke 3 Centrum (Dampoort)/ Malehoek 1
Centrum (Kruispoort) / Malehoek 5 (Malehoek-Gentpoort) nog geen kaart 6 Centrum - Assebroekse Meersen 7 Centrum – Beernem 4
Boeveriepoort - station - Kinepolis - KHBO - Tillegem 9 Olympia – Boeveriepoort 10 Koude Keuken – Bloedput 11 Bloedput – Krakelebrug 8
Vestingroute
elke route bestaat er een folder met daarin naast de wegbeschrijving een aantal bezienswaardigheden langs de route. Deze folders zijn gratis. De routes zijn bewegwijzerd met blauwe bordjes met witte letters. Sinds kort werd ook een vestingroute uitgetekend waar alle Voor
fietsroutes op aantakken en die een lus vormt langs de Brugse binnenstad. Deze routes houden op aan de stadsgrens en leggen dus geen link naar de omliggende gemeentes. Een aantal omliggende gemeentes zoals Beernem en Beernem namen dan ook het andere
om verkeersveilige routes uit te stippelen voor de schoolgaande jeugd richting Brugge. De Brugse fietskaarten zijn niet zo goed leesbaar en overzichtelijk aangezien er meerdere initiatief
per fietsroute worden voorgesteld en er verschillende aanlooproutes zijn. Op het terrein zelf vindt men relatief gemakkelijk de juiste weg.
alternatieven
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 59

4.3. Interne ontsluiting
Toegankelijkheid voor auto’s en ander gemotoriseerd verkeer Er is een dicht netwerk van wegen in de Brugse rand, zowel van hoofdwegen als van lokale wegen. De meeste bestemmingen zijn dan ook vlot bereikbaar met de wagen. Dit netwerk wordt minder 4.3.1.
naarmate men verder van de stadskern weg rijdt, maar blijft toch nog voldoende dens voor een vlotte ontsluiting. De doorstroming verloopt in het westen van Brugge relatief vlot via de expressweg (N31), maar in dicht
oosten van Brugge is men aangewezen op de ring rond Brugge om vlot van de ene naar de andere deel- of randgemeente te geraken. Deze ringweg is op piekmomenten dan ook bijna het
Ook de bruggen op de ringvaart zorgen voor bijkomende hinder wanneer een schip passeert. De stad Brugge neemt een aantal maatregelen om de hinder hiervan zoveel mogelijk te beperken door het invoeren van bepaalde spertijden en dynamische verkeersborden. verzadigd.
een nog vlottere westelijke doorstroming is men momenteel alle kruispunten op de N31 aan het ondertunnelen. De kruispunten aan de Chartreuseweg, Koning Albert I laan, Legeweg en Bevrijdingslaan worden nog aangepakt in de komende jaren. Voor
Toegankelijkheid voor fietsers 4.3.2.
gewestwegen in de regio vormen vaak de plaats waar een sterke verlinting van het landschap optreedt. Dit heeft tot gevolg dat deze gewestwegen recreatief minder aantrekkelijk zijn. Wegen, spoorlijnen en kanalen betekenen voor de recreant immers al te vaak barrières die de De
van het landelijk gebied in belangrijke mate bemoeilijken. Investeringen in veilige oversteekplaatsen om deze barrières te kunnen dwarsen en om het toeristisch-recreatieve aanbod beter bereikbaar te maken, dringen zich nog altijd op. bereikbaarheid
Brugge werd al heel wat werk gemaakt van het ontsnipperen van harde barrières: Rond
• Fietsersbrug
• Fietstunnel
• Fietsersbrug
• Herinrichting
de Expressweg ter hoogte van de Blankenbergse Dijk Witte Molenstraat te Sint-Michiels ter hoogte van Tillegembos te Sint-Michiels over
de kanaaloevers van het kanaal Gent-Oostende tussen de brug van Steenbrugge en de Katelijnepoort/station (Vaartdijkstraat) van
De fietsersbrug ter hoogte van de Blankenbergse dijk en de fietstunnel aan de Witte molen straat hebben zachte hellingen en zijn hierdoor zeer comfortabel voor fietsers. De nieuwe fietsersbrug ter hoogte van Tillegembos is een brug met trappen en een fietsgoot waarin de fiets aan de hand vooruit moet worden geduwd. Er wordt ook nog een lift voorzien maar deze is op dit moment nog
60 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

aanwezig. "luie" brug is relatief steil en er is nogal wat kracht nodig om de fiets de helling op te duwen. niet
•
Deze
komen bovenop een aantal langer bestaande infrastructuren: Fiets- en wandelbrug over het kanaal ter hoogte van Bombardier fiets- en wandeltunnels onder de E40 ter hoogte van Beisbroek en van Tillegembos (Lac van infrastructuren Deze
• 2
• Fietstunnel
onder N31 ter hoogte van de Diksmuidse Heirweg Loppem)
• in de omliggende gemeentes zijn er een aantal oversteken die enkel door fietsers en de
kunnen gebruikt worden: Fiets- en wandeltunnel onder het spoor ter hoogte van het station van Oostkamp Ook
wandelbrug over het kanaal in Beernem wandelaars en
• Fiets-
• Fiets-
• Fiets-
• Fiets-
wandeltunnel onder spoorlijn Brugge-Oostende ter hoogte van het voormalig station van Jabbeke en wandelbrug over het kanaal Brugge-Oostende in Stalhille en
wandeltunnel onder spoorlijn Gent-Brugge ter hoogte van het station van Oostkamp Daarnaast wordt gewerkt aan de aanleg van ontbrekende fietslinken via het inrichtingsplan Groene en
Brugge. De voorbije jaren zijn diverse inspanningen gedaan in de verschillende gemeentes om de wegen veiliger te maken voor fietsers, zowel voor functionele als recreatieve fietsgordel
verplaatsingen
FIGUUR 4: CONCEPT GROENE FIETSGORDEL BRUGGE
61 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Interne ontsluiting voor wandelaars Verschillende parken, bossen en natuurgebieden in de Brugse rand zijn openbaar en toegankelijk voor wandelaars. In de toegankelijke gebieden in de interne ontsluiting voor wandelaars meestal 4.3.3.
Het overzicht van de toegankelijke gebieden en een beschrijving van de recreatiemogelijkheden is te vinden in hoofdstuk 2. Fysieke en mentale barrières zorgen ervoor dat het niet evident is om van het ene wandelgebied in het andere te stappen, ook al grenzen ze aan voldoende.
(bijvoorbeeld tussen Tillegem en Tudor). elkaar
Toegankelijkheid voor doelgroepen 4.3.4.1. Parkeerplaatsen voor andersvaliden: 4.3.4.
alle openbaar toegankelijke domeinen zijn parkeerplaatsen voor personen met een handicap aanwezig. Niet alle parkeerplaatsen voorzien voor personen met een handicap voldoen aan de richtlijnen die hiervoor werden opgesteld. In
Specifieke voorzieningen voor doelgroepen 4.3.4.2.
voorzieningen voor doelgroepen worden steeds talrijker. Het is dan ook nuttig om bij onthaal en recreatieve voorzieningen rekening te houden met een zo goed mogelijke toegankelijkheid, want dit komt iedereen ten goede. Specifieke
dit moment bestaat er geen overzicht van paden die toegankelijk zijn voor rolwagens en buggy's. In de praktijk blijken de meeste paden in stedelijke parken goed toegankelijk. In bossen en natuurgebieden is dit meestal minder het geval. Een bewegwijzerde wandelroute die op elk Op
integraal toegankelijk is bestaat momenteel nog niet. In de heemtuin in Ryckevelde kunnen personen met een visuele handicap een wandelcircuit volgen van circa 3 km. Langs dit moment
is een gidslijn voorzien, de infoborden zijn in braille en langs het parcours kan gevoeld aan en geproefd worden van de planten. Ook de randinfrastructuur is aangepast.
parcours
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 62

5. Toeristisch-recreatieve voorzieningen in het
studiegebied
5.1. Onthaalvoorzieningen
Toeristische infokantoren Zie kaart 5A: onthaalvoorzieningen in de Brugse rand Plaats Naam Adres Openingsuren 5.1.1.
In&Uit 't Zand 34 elke dag: 10u-18u; do: 10u-20u Station Stationsplein Brugge Westtoer Koning Albert I laan Brugge Ma-vr: 8u30-12u30 en 13u tot 17u 120
Jan Van Eyckplein 2 Ma-vr 9.00 - 17.00 u Di tot 18u za: 9.00 - 12.00 u Oostkamp DVT Oostkamp - De Tolhuis
Bibliotheek Beukenpark Albrecht Rodenbachstraat 42 ma-vr: 8u30-12u woe: 8u30-12u en 15u-19u Jabbeke DVT Jabbeke Dorpsstraat 3 ma-vr: 8u-12u en 13u30- 17u30 Valkaart
Damme DVT Damme - Huyse de Grote Sterre Jacob van Maerlantstraat 3 - 16 apr-15 okt: ma-vr: Permekemuseum
en 14u-18u za-, zon- en feestd: 10-12u en 14u-18u - 16 okt-15 apr: ma-vr: 9-12u
en 14u-17u za-, zon- en feestd: 14u-17u Oedelem DVT Beernem Markt 1 (Oedelem) juli, aug, sept: ma-vr: 8u30-11u45 en 13u30- 9u-12u
za, zo- en feestd: 9u-12u en 13u30-15u okt-juni: ma-vr: 8u30- 16u45
Zuienkerke
DVT Zuienkerke Kerkstraat 17 elke werkdag: 9u-12u 11u45
woe: 13u-16u30 (uitz. 1e woe vd maand: 15u-19u) Zedelgem Uit in Zedelgem Snellegemsestraat 1 ma: 13u30-18u; di-vr: 8u30-12u; 1e za vd maand: 9u30-11u30 TABEL 37: TOERISTISCHE INFOKANTOREN
63 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Bezoekerscentra 5.1.2.1. Bezoekerscentrum Huyse de Grote Sterre 5.1.2.
De Grote Sterre herbergt Toerisme Damme, een bezoekerscentrum en het Uilenspiegelmuseum. In het bezoekerscentrum krijgen toeristen en andere geïnteresseerden informatie omtrent de toeristisch-recreatieve mogelijkheden van Damme en zijn omgeving. Er Huyse
ook folders en kaarten verdeeld en verkocht en er is een tentoonstellingsruimte. worden
Natuurcentrum Beisbroek Het natuurcentrum is in hetzelfde gebouw gelegen als het planetarium Beisbroek, namelijk het kasteel van Beisbroek. In het natuurcentrum kun je op een actieve en speelse wijze kennis en 5.1.2.2.
over natuur opdoen en testen doen aan een aantal interactieve standen met vragen- en combinatiespellen, een computerquiz, enzovoort. Dit rond de onderwerpen bos, heide en natuur en landschappen rond Brugge. Ook kun je vondsten gedaan tijdens een bosuitstap onderzoeken in inzicht
labo waar diverse stereomicroscopen en loepen ter beschikking staan. Daarnaast is er ook een leeshoek met een uitgebreid gamma aan natuur- en milieuboeken, gaande van kleuterboeken tot het
werken. Er is een tijdschriftenstand met een 15-tal natuur- en milieutijdschriften. Ook kan men er allerhande kaartmateriaal consulteren: topgrafische kaarten, gewestplan, biologische waarderingskaart, luchtfoto’s. gespecialiseerde
toegang tot het natuurcentrum is gratis. De openingsuren zijn: maandag tot vrijdag van 14.00 tot 17.00 uur en op zon- en feestdagen van 14.00 tot 18.00 uur (enkel van maart tot november) De
Andere onthaalpunten 5.1.3.1. Startpunt van wandelroutes en fietsroutes 5.1.3.
startplaatsen van wandelroutes en fietsroutes van Westtoer worden op een uniforme manier ingericht. Eerst en vooral is er parking en daarnaast wordt er op een goed zichtbare plaats een startbord geplaatst. De drager van de startborden is voor alle routes dezelfde. Enkel de kleuren De
de borden verschillen, rood voor fietsen en groen voor wandelen. 5.1.3.2. Onthaalborden van domeinen van
Elk openbaar domein heeft in principe een onthaalbord waarop een overzichtsplan staat van het gebied, informatie over de eigenaar en andere nuttige informatie. Verschillende beheerders hebben een eigen huisstijl. (Zie 8.3 . huisstijlen in de Brugse rand)
64 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

5.2. Bezienswaardigheden en aanbodvoorzieningen
Kastelen De Brugse rand is rijk aan kastelen (zie kaart 5B: kastelen). Deze werden opgericht als buitenverblijf in de groene omgeving van Brugge door adel, industriëlen of handelaars tijdens de 5.2.1.
en vroeg 20e eeuw. Het merendeel van deze kastelen is omringd door een kasteelpark. Slechts weinig kastelen en kasteelparken zijn in openbaar bezit of toegankelijk voor het publiek. Het recreatief potentieel is dus sterk onderbenut. 19e
kastelen liggen gegroepeerd in drie zones: De
• De
• Langs
• In
gordel rond Brugge. Een groot deel van deze gordel is nu verstedelijkt. de N50 Brugge-Kortrijk in Oostkamp de voormalige bosranden van het uitgestrekte Bulskampveld groene
Religieus erfgoed Zie kaart 5C: Erfgoed 5.2.2.
een aantal kloosters, abdijen en kerken zijn er een aantal kapelletjes met een bijzondere Naast
Daarnaast heeft de Brugse rand nog enkele geklasseerde kerken. Naam Locatie Type Toegankelijkheid/ligging geschiedenis.
Abdij Brugge Abdij Bezoekerscentrum, (geleide)wandelingen en bezoeken, vergaderruimte Sint-Trudo
Steenbrugge Abdij Geen specifieke openbare functie Sint-Pietersabdij
Abdij Zevenkerken Sint-Andries Abdij Deels toegankelijk, herbergt een school met internaat, grote cafetaria Sint-Andries
O.L.V. van Bethanië Loppem Abdij Internaat voor meisjes Zevenkerken, geleid bezoek Priorij
mogelijk, bezinningsdagen Sint-Martinus kerk Loppem Vrij toegankelijk Bedevaartskerk Ver- Assebroek Ver-Assebroek Kerk Ligt in omgeving van Assebroekse Meersen
65 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

geboortekerke Vivenkapelle Vivenkapelle Kerk Neogotisch complex met kerk, pastorie, broeder- en zusterklooster OLV
of Sint- Eligiuskerk Jabbeke-Snellegem Kerk Open elke 3e donderdagnamiddag – geleid bezoek op andere Sint-Eloois
Sint-Laurentiuskerk Zedelgem Kerk Vrij toegankelijk dagen
van 't Veld Beisbroek/Tudor Kapel Ligt middenin Beisbroek/Tudor met lourdesgrot OLV
Tillegemkapel Sint-Michiels Kapel Kapelletje aan ingang Tillegem (kasteel) Emmaus-kapel Joachimkapel, Loppem Kapel Omgeving Bethanië OLV van 't boompje Sint-Andries Kapel (Lourdesgrot)
Oostkamp Kapel Ingericht als rustpunt Mariakapel Nieuwege/Jabbeke Kapel Kapel Blauwe Toren Beverhoutskapel Varsenare Kapel Gelegen op het kasteeldomein Blauwe Toren TABEL 38: RELIGIEUS ERFGOED (Lourdesgrot)
Archeologisch erfgoed 5.2.3.
Brugse Veldzone geldt als één van de rijkste archeologische vindplaatsen in ons land. De grote variatie aan landschappen biedt van oudsher grote mogelijkheden voor het ontplooien van diverse activiteiten, zoals jacht, visvangst, landbouw, nederzettingen, handel,…. Vooral sites De
de Metaaltijd en de Middeleeuwen vindt men talrijk terug doorheen het gehele gebied. De middeleeuwse sites liggen vooral in het noorden van de Veldzone. Steentijdsites zijn vooral gekend rond het Torhoutse, rond het Brugse en in het Houtland van Beernem-Oedelem. In dit laatste uit
bevinden zich ook een heleboel clusters van sites, zogenaamde beheersensembles. gebied
Romeinse sites zijn eerder zeldzaam, ondanks de aanwezigheid van heirbanen. Er ligt wel een concentratie op de grens van Sijsele en Oedelem. Vooral de gemeenten Beernem en Oostkamp hebben een zeer hoge densiteit aan archeologische sporen. Daarnaast zijn er een aantal restanten van kloosters in de rand die tijdens de godsdienstoorlog volledig werden vernield en opnieuw
66 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

werden in de Brugse binnenstad. In de grond zijn hier nog heel wat restanten van te vinden. Hieronder enkele belangrijke archeologische sites in de rand van Brugge opgebouwd
Hoeve Engelendale Het domein Engelendale aan de Astridlaan in Ver-Assebroek is de site van een voormalig dominicanessenklooster. Het klooster werd op het einde van de 13de eeuw gesticht, en in 1578 5.2.3.1.
Op het einde van de 18de eeuw werd het vroegere klooster omgebouwd tot een hoevecomplex. De omwalling van de site bleef grotendeels bewaard. Ten zuiden van het erf staat verwoest.
boerenhuis, met verschillende recente aanbouwsels. Op het erf staat een 19de-eeuws, bakstenen wagenhuis met plankenbeschieting in de geveltop. Ten noordoosten van het erf staat de voormalige kapel, die nu dienst doet als bergruimte. Het rechthoekige, bakstenen gebouwtje het
in kern wellicht op tot de 15de-16de eeuw. Tegen de 19de-eeuwse dwarsschuur leunt het voormalige poortgebouw aan, een bakstenen gebouw met een tudorboogpoort, een rondboognis en (recente) kantelen. Sinds 1995 vormt het domein Engelendale een beschermd dorpsgezicht. De klimt
kapel en het poortgebouw werden ook als monument beschermd. Het gebied rond de Engelendalehoeve wordt bebost als uitbreiding van het domeinbos Ryckevelde. voormalige
Abdijhoeve Sint-Trudo Aan de huidige Sint-Trudostraat in Assebroek (Brugge) werd vanaf 1150 het bloeiende en belangrijke Sint-Trudoklooster gebouwd. Door de groeiende onveiligheid, veroorzaakt door de 5.2.3.2.
onlusten van de 16de eeuw en de uiteindelijke plundering van het klooster in 1580, zagen de zusters zich genoodzaakt zich in de Brugse binnenstad te vestigen. In Assebroek werd in de loop van de 17de en 18de eeuw een hoeve gebouwd, die bijna volledig bewaard bleef, dit in religieuze
tot het voormalige klooster. Rond het erf liggen een merkwaardig boerenhuis en een dwarsschuur uit de 17de eeuw en een 18de-eeuws stalgebouw. De site is toegankelijk via een tegenstelling
witgekalkte bakstenen poort. De abdijhoeve werd in 2003 beschermd als monument. De voormalige abdijsite, die vermoedelijk nog belangrijke archeologische resten van het verdwenen klooster bevat, werd als dorpsgezicht beschermd. 17de-eeuwse,
Kartuizerinneklooster - Sint Anna ter Woestijne Het Brugse Kartuizerinnenklooster werd omstreeks 1348 gesticht in Sint-Andries. De dorre 5.2.3.3.
woestijnachtige grond waarop het klooster werd gebruikt, zorgde ervoor dat al van het begin 'ter Woestijne' aan de kloosternaam werd toegevoegd. De keuze van Sint-Anna is te verklaren uit een legende die stelde dat Anna rouwde in de woestijn en daar een boodschap ontving van God. Tijdens de godsdienstoorlogen werd het klooster grondig verwoest, wat meteen ook het einde van Sint-Anna-ter-Woestijne betekende. De zusters vonden hun toevlucht in Brugge, waar ze bleven
67 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

de afschaffing van de kartuizersorde door keizer Jozef II in 1783. Momenteel blijft enkel een omwalde site over middenin het Chartreuzinnebos in eigendom van de Stad Brugge. tot
Sint-Andriesabdij De stichting van de abdij vond plaats in de vroege Middeleeuwen. Er werd besloten te bouwen op de plaats van de huidige parochiekerk van Sint-Andries en Sint-Anna. De eerste monniken 5.2.3.4.
er 17 augustus 1117 wonen. In 1188 werd de abdij onafhankelijk van de moederabdij. In 1350 werd een stuk grond verkocht waarop het latere Sint-Anna-ter-Woestijne kwamen
zou komen. De abdij werd echter zoals zovele abdijen verwoest ten tijde van de Franse Revolutie, enkel de 16e eeuwse toren bleef over. Deze staat er, na een grondige restauratiebeurt, nog steeds en is geïntegreerd in de huidige parochiekerk. Een eeuw later (1898) kartuizerinnenklooster
een benedictijn uit Maredsous echter een nieuwe gemeenschap dicht bij de oude abdij. Dit is nu beter bekend als Zevenkerke. De Neoromaans-Byzantijnse abdijkerk uit 1899-1900 heeft zeven kapellen in verschillende stijlen, die herinneren aan de zeven grote basilieken van Rome. startte
1910 is er een abdijschool verbonden aan de abdij. Sinds
Spermaliehoeve in Sijsele Dit is een historische omwalde hoeve "Spermalie", opgericht ca. 1300 als abdijhoeve horend bij de in 1241 gestichte Spermalieabdij. Tijdens de geuzenstrijd in 1578-1579 werd de Spermalieabdij 5.2.3.5.
verwoest. De kloosterzusters weken uit naar de refuge van de abdij van Ter Duinen in Brugge. De abdijgebouwen werden niet meer herbouwd maar de abdijhoeve bleef bestaan. Er zijn nog een aantal restanten van de oorspronkelijke omwalling van de abdij. volledig
Concentrische cirkels Assebroek 5.2.3.6.
de Assebroekse Meersen ligt een circulaire site die beschermd wordt als landschap. Deze is gelegen ten zuiden van de Kerkdreef en ingepast in een meander van het Sint-Trudoledeken met ten zuiden daarvan weilanden. De site bestaat uit drie concentrische grachten met In
wallen, en een noord-zuid (voormalige tramlijn) verlopende onderbreking die het hele terrein in twee delen snijdt. Over de datering en functie van de site lopen de verklaringen uiteen.
corresponderende
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 68

Militair erfgoed Zie kaart 5C: erfgoed 5.2.4.
Forten en Staats-Spaanse linies In de wijde omgeving van Brugge zijn nog een aantal versterkingen te vinden die zijn gerealiseerd in de Tachtigjarige Oorlog en de Spaanse Successieoorlog. In de jaren daarna werd in dit gebied 5.2.4.1.
een reeks van oorlogen gevoerd waarbij vele versterkingen werden hergebruikt en dikwijls nog
In het Frans-Vlaamse Steenvoorde brak de Beeldenstorm uit en verspreidde zich over heel de Nederlanden, wat uiteindelijk leidde tot de Tachtigjarige Oorlog en de afscheiding van de Republiek aangepast.
Zeven Verenigde Nederlanden (1581). Vlaanderen bleef zelf onder Spaanse heerschappij. Vanaf 1568 kwamen de Nederlanden in opstand tegen de Spaanse overheersing en in het bijzonder tegen de invoering van de Tiende Penning (een belastingsmaatregel) en de der
die de hertog van Alva nam tegen ketters. Vanaf 1648 (vrede van Münster) hoorden ook delen van Vlaanderen (Staats-Vlaanderen) daarbij. strafmaatregelen
gevolg van de resultaten van de Tachtigjarige Oorlog (1568-1648) moest het noorden van Vlaanderen door Spanje worden afgestaan aan de Noord-Nederlandse Republiek. Tot dat tijdstip werd een langdurige en bloedige strijd gevoerd tussen de soldaten van de opstandige gewesten en Als
in dienst van de Spaanse Koning. De Spaanse troepen versterkten de steden en wierpen schansen op te beveiliging van het gebied tegen de plundertochten van de Watergeuzen uit het gewest Zeeland. Op hun beurt lieten de eenheden
grote stukken grond onder water lopen om de opmars van de Spaanse Troepen tot staan te brengen. Zo legden de strijdende partijen, dikwijls tegenover elkaar, langs de talrijke opstandelingen
vestingen, forten en andere versterkingen aan, onderling veelal met elkaar verbonden door middel van langgerekte liniedijken. Dit geheel vormde een serie verdedigingslinies, nu de Staats-Spaanse Linies genoemd. Een deel van de Linies maakten, in een latere periode, weer waterlopen
uit van een groter geheel, de Zuiderwaterlinies, lopend van Zeeuws-Vlaanderen tot in Groningen, door Menno van Coehoorn bedoelt als voorlinie voor de Hollandse Waterlinies. Deze veroveringen, aanpassingen en heroveringen ging verder in de Spaanse Successieoorlog onderdeel
de Oostenrijkse successieoorlog, de Franse bezetting en de Belgische opstand of revolutie.
(1701-1714),
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 69

(zichtbare) forten en versterkingen zijn terug te vinden in de omgeving van Brugge: Naam Plaats Toegankelijkheid Volgende
Lapin Brugge Niet zichtbaar Fort Van Beieren Koolkerke Provinciedomein en dus toegankelijk Fort Van Damme Damme Zichtbaar Fort
van Michem Damme Zichtbaar Stadsversterking en hoornwerk Damme Goed bewaard en hersteld, delen ervan zijn Redoute
Redoute Verbrand Fort Damme Momenteel beschermd natuurgebied, niet vrij toegankelijk, maar wel zichtbaar vanaf de toegankelijk
en de Versevaartdijk TABEL 39: FORTEN EN VERSTERKINGEN IN DE BRUGSE RAND Romboutswervedijk
Bunkers en herdenkingsmonumenten 5.2.4.2.
• Wereldoorlog liet zijn sporen na in de streek. Hier en daar zijn concentraties van bunkers terug te vinden. Site Witte Molenstraat/Graaf Pierre de Brieylaan: verplaatste bunkers met infobord als De Tweede
het bombardement op Sint-Michiels voor herdenkingsmonument
• Moerbrugge:
• Sint-Kruis:
• Assebroek:
• Oostkamp:
• Jabbeke:
• Schellemolen
op rondpunt op de Moerbrugsestraat
o
Blauwe zaalhoek, Eikenberg, Pastorieweg, Polderstraat Tragelweg (Lappersfortstraat): herdenkingsmonument het
uit de Eerste Wereldoorlog, gelegen ten westen van het kanaal Gent-Oostende, langs de huidige Koekoekstraat. De Luchtverdedingsbunker Legeweg/Koekoekstraat.
o Meerdere
is aan de noordwestzijde met zes treden. bunkers langs de Westdijk (Westelijke oever) kanaal Gent-Brugge. Samen met nog twee bunkers voorbij de brug van Moerbrugge een kantonnement of toegang
vormend, behorend tot de kustverdediging (Atlantikwall). Deze bunkers zijn zichtbaar wanneer men langs het kanaal tussen Brugge en Moerbrugge fietst. Bunkers in de Duikerstraat en Flamincka park magazijnsite
5.2.5. Ander erfgoed Damme: In 1867 gebouwd op de wal van een oude houten molen. Sedert eeuwen stond hier een banmolen waarvan het leenrecht in 1267 aan de stad werd verkocht door gravin Margareta van Constantinopel. In de molenwal is een olieslagerij ondergebracht.
70 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• Rosmolen
• Station
• Neogotisch
• Male
molen is toegankelijk van 1 april tot 30 september: elke zaterdag en zondag en feestdag van 9.30u tot 12.30u en van 13.00u tot 18.00u in het Provinciaal Domein Tillegembos: Een vierkante houten rosmolen met De
hoeken. Het paard (of twee paarden) wordt/worden vastgehecht aan de staart(balk) en lopen buiten omheen het gebouw, in de richting van de wijzers van een uurwerk. De rosmolen werd in de tweede helft van de 19de eeuw gebouwd in Houtem bij afgeschuinde
Na aankoop door de Provincie West-Vlaanderen bouwden de molenmakers Peel uit Gistel de molen in 1975 in het Provinciaal Domein Tillegembos weer op. Hij is gelegen achter Veurne.
herberg de Trutselaar. Oostkamp: werd beschermd als monument. Het gebouw zal verplaatst en heropgebouwd worden bij de aanleg van de bijkomende sporen tussen Gent en Brugge de
Vivenkapelle Vivenkapelle is een kerkdorp dat wordt bepaald door het beroemde 'neogotisch complex' bestaande uit de centrale kerk waarrond pastorie en scholen. Het complex werd in opdracht complex
de plaatselijke mecenassenfamilie Verhulst gerealiseerd. Het volledige project werd uitgevoerd onder de begeesterende leiding van Béthune, die er in samenwerking met een vast van
kunstenaars in slaagde om in Vivenkapelle een ideaal neogotisch Gesamtkunstwerk te scheppen. De kerk werd beschermd als monument bij K.B. van 07/07/1975 en is tevens gelegen binnen het dorpsgezicht dat bij K.B. van 11/12/1980 werd beschermd en de team
van Vivenkapelle omvat. Op een steenworp van Sijsele ligt het dorpje Male. Male hoorde vroeger bij Sijsele (één van de dorpskern
bewoningskernen van de streek), nu valt het dorp onder Brugs gezag. Male heeft een kleine, maar mooie oude dorpskern met onder andere enkele oude hoevetjes. Het oudste
bouwwerk in Male is echter zijn monumentaal kasteel. Al in de 9e eeuw zou hier al een verdedigingstoren gestaan hebben ter bescherming tegen invallen van de Vikings. De belangrijkste persoon uit de geschiedenis van Male is Lodewijk van Male (geboren 1329). Hij belangrijkste
de zoon van Lodewijk van Nevers en Margareta van Frankrijk en werd de 24e graaf van Vlaanderen. Zijn dochter, Margaretha, trouwde met Filips de Stoute, hertog van Bourgondië. Ten tijde van de Bourgondische overheersing bleef het kasteel zijn belangrijkheid behouden. was
de latere Spaanse bezetting geraakte het slot in de vergeethoek en werd in 1558 verkocht door Filips II aan ridder Juan Lopez Gallo. Twee jaar werd hij door Filips II tot baron Onder
van Male benoemd. Het kasteel is grondig gerestaureerd en sinds 1954 een vrouwenabdij.
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 71

Musea Volgende musea zijn aanwezig in de Brugse rand 5.2.6.
Plaats Omschrijving Toegang Museum Constant Permeke Jabbeke Een ruime collectie (ruim 150 werken) van de grote Vlaamse expressionist 3€ pp Naam
van Loppem Loppem Architectuur en interieur van kasteel in 3,5€ pp Kasteel
staat behouden Uilenspiegelmuseum Damme De tentoonstelling laat de oorspronkelijke
kennismaken met de verschillende gezichten van Uilenspiegel, maar ook met de bezoeker
context, van waaruit deze beeldvorming is ontstaan cultuurhistorische
€ pp 2,5
Damme Museumcollectie bestaande uit 500 stukken, liturgisch materiaal en huisraad 1,5€ Sint-Janshospitaal
Charles Delporte Damme Collectie beelhouwwerken en schilderijen van de Waalse Kunstenaar gratis Museum
Velodroom Snellegem Deze prive-collectie bevat een privé collectie van 90 Toegankelijk na telefonische afspraak De
fietsen + verzameling fietstoebehoren Kunsthalle Lophem Loppem Museum voor eigentijdse kunst - diverse exposities Prijs afh. van expositie TABEL 40: MUSEA IN DE BRUGSE RAND
bekende musea zijn het meest De bezoekers. aantallen grote geen trekken en kleinschalig eerder zijn rand Brugse de in musea De binnenstad. Brugse de in ligt musea aan zwaartepunt Het
Uilenspiegelmuseum in Damme en het Permekemuseum in Jabbeke.
72 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Specifieke aanbodvoorzieningen voor kinderen 5.2.7.1. Speeldorpen en pretparken 5.2.7.
de Brugse rand zijn een aantal binnenspeeltuinen aanwezig en één pretpark met een bovenlokale aantrekkingskracht. Al deze speelmogelijkheden zijn private initiatieven en zijn dan ook betalend. (Zie kaart 6A) In
Plaats Omschrijving Naam
Het speeldorp Diksmuidestraat 5, Brugge Speeldorp De Toverplaneet Legeweg 88, Brugge Speeldorp Bo-Bo’s land Vissersstraat 97, Damme Speeldorp
Diep in de zee Erkegemsestraat 23, Oostkamp Speeldorp De wonderlamp speeloase Dorpswegel 4, Zedelgem Pretpark Boudewijn Sea Park A. Debaeckestraat 12 8200 Sint-Michiels Speeldorp
Ijsschaatspiste Boudewijnpark A. Debaeckestraat 12 8200 Sint-Michiels Andere
41: SPEELDORPEN EN PRETPARKEN IN DE BRUGSE RAND 5.2.7.2. Speeltuinen TABEL
de Brugse rand zijn verschillende speeltuintjes aanwezig, voornamelijk in woongebieden. Deze speeltuinen zijn bedoeld voor kinderen die in de onmiddellijke omgeving wonen en zijn eerder kleinschalig. Peuters en kleuters en oudere kinderen komen onvoldoende aan hun trekken op deze In
De speeltoestellen zijn te weinig uitdagend voor oudere kinderen en voor heel buurtspeeltuintjes.
kinderen de speeltoestellen onaangepast (te hoog, geen babyschommel).
• Er zijn een aantal grotere speeltuinen die ook kinderen vanuit de ruimere omgeving aantrekken. jonge zijn
Sint-Michiels De 7 torentjes, Assebroek Tillegem, Provinciedomein
• Kinderboerderij
• Park
• Sportcentrum
Koude keuken, Sint Andries en park De Valkaart, Oostkamp De
Speeltuinen met randvoorzieningen zoals een parking, cafetaria, wandelmogelijkheden,... worden druk bezocht en zijn dan ook al snel te klein op topdagen. Een echte bovenlokale speeltuin, met voldoende capaciteit, ingericht voor verschillende leeftijdsgroepen met aantrekkelijke en vernieuwende speelinfrastructuur ontbreekt in de Brugse rand.
73 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Speelbossen Er liggen heel wat speelbossen in Brugge, meestal eigendom van de stad Brugge maar ook van de Provincie of ANB. In de omliggende gemeentes is het aantal speelbossen zeer beperkt. Het 5.2.7.3.
in Merkemveld is niet voor iedereen vrij toegankelijk. De speelbossen zijn meestal niet specifiek ingericht (ingerichte ingang, niveauverschillen, kronkelende paden,...) en trekken vooral jeugdbewegingen aan. speelbos
Ligging Oppervlakte Opmerkingen Gemeente
Park De Rode Poort 18812 m² Bosje Claeys Brugge Speelweide Tillegembos 12041 m² Speelweide Brugge
Tillegem 63675 m² Brugge Coppietersbos 33881 m² Brugge 't Speelhof 14400 ha Brugge Koude Keuken 124758 m² Speelweide Brugge
Koude Keuken 49442 m² Brugge Duivekeetbos 20000 m² Brugge Bergjesbos 9291 m² Brugge
Veltembos 72015 m² Brugge Paalbos 42342 m² Brugge Rijckevelde 62312 m² Brugge Rijckevelde 48595 m² Terrein defensie Brugge
Rijckevelde 17740 m² Terrein defensie Brugge Ooievaarsbos 66148 m² Zedelgem Merkemveld 40203 m² Speelweide Enkel voor plaatselijke jeugd Brugge
Merkemveld 44362 m² Enkel voor plaatselijke jeugd en verblijvers Zedelgem Merkemveld 102248 m² Enkel voor plaatselijke jeugd en Zedelgem
Valkaart Oostkamp Nieuwenhovebos Zedelgem Vloethemveld TABEL 42: SPEELBOSSEN IN DE BRUGSE RAND Oostkamp
Andere 5.2.7.4.
verblijvers
Type Naam Adres Kinderboerderij De 7 torentjes Canadaring 41, 8310 Assebroek Kinderboerderij Hof ter Pierlapont Zeedijkweg 23, 8210 Loppem Andere Doolhof Loppem Steenbrugsestraat 26, 8210 Loppem TABEL 43: ANDERE VOORZIENINGEN VOOR KINDEREN
74 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• 7 torentjes De Zeven Torentjes in Assebroek, eigendom van de Stad Brugge is een historisch waardevolle De
met schuren, stallingen en de vermaarde 17de-eeuwse duiventoren. De hoeve, 3,5 ha groot op een boogscheut van de binnenstad, functioneert sinds zijn restauratie in 1978 als kinderboerderij. Kinderen ervaren het boerderijleven door zelf de handen uit de mouwen hoeve
•
indrukwekkende
Door de aanwezigheid van een cafetaria met aangrenzende speeltuin is "De 7 torentjes" een geliefde bestemming voor gezinnen met jonge kinderen. Ook kan men in de stallen en in de omliggende weides enkele boerderijdieren van dichtbij bekijken. te steken.
Pierlapont Deze kijkboerderij in Loppem heeft een heel uiteenlopend aanbod aan activiteiten. Zo is er een ter Hof
•
langs de hoevedieren, een heksenwandeling, een maïsdoolhof, boerengolf, enz. Scholen kunnen deze boerderij bezoeken als schooluitstap. Men kan er ook logeren in de vakantiewoning of er worden groepen kinderen ontvangen voor een hoevevakantie. actief pierlapad
De doolhof van Loppem bevindt zich in het kasteelpark van Loppem. De doolhof is geopend van de Loppem Doolhof
tot en met de herfstvakantie. Tijdens de openingsuren fungeert het onthaal van de doolhof ook als toeristisch infopunt. De doolhof is meer dan 20 are groot. Het is één van de weinige echte doolhoven in België. paasvakantie
Conclusie In de Brugse rand zijn een aantal voorzieningen voor kinderen. De grootste trekker is het Boudewijnpark waar men naast een show in het dolfinarium ook het bijhorende pretpark kan 5.2.7.5.
In de winter is er een ijsschaatspiste die afzonderlijk toegankelijk is en sinds kort is er bezoeken.
indoorspeeltuin tijdens de wintermaanden. Deze attracties zijn betalend. Er is voldoende plaats voorzien voor kinderen in de openbare ruimte maar deze voldoet niet altijd aan de behoeften. Zo zijn de kleine speeltuintjes meestel onvoldoende ingericht voor de een
en zijn de grotere speeltuinen te klein en te weinig uitdagend. Ook ontbreken er speelmogelijkheden in de randstedelijke groengebieden zoals Beisbroek en Ryckevelde. Speelbossen liggen er soms onaangeroerd bij en lokken geen bewegingsprikkels uit bij de allerkleinsten
Meestal worden ze dan ook enkel betreden met jeugdbewegingen en niet met informele groepjes.
kinderen.
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 75

Zwembaden Naam Adres Voorzieningen Bloemendalebad C. Marichalstraat 3, 5.2.8. 25m, kleuterbad Interbad Veltemweg 83 (of 35?), Brugge 25m, kleuterbad, glijbaan Olympiabad Doornstraat 110 Brugge Bad 50m, kleuterbad en Beernem
Stedelijk Zwembad Jan Guilini Keizer Karelstraat 41 Brugge 25m bad, beschermd glijbanen
Gemeentelijk Zwembad De Valkaart Albrecht Rodenbachstraat 42 Oostkamp Instructiebad + bad 25m Gemeentelijk Zwembad monument Stadionlaan 48 Zedelgem TABEL 44: ZWEMBADEN IN DE BRUGSE RAND Zedelgem
elke randgemeente heeft een eigen zwembad. De recreatiemogelijkheden in deze zwembaden zijn meestal beperkt. Het zijn dan ook in de eerste plaats plaatsen om te (leren) Bijna
Meestal zijn er wel enkele speeltoestellen of wordt er opblaasbaar of drijvend speelgoed ter beschikking gesteld. zwemmen.
Hoevetoerisme 5.2.9.1. Hoevelogementen 5.2.9.
impuls van de VZW plattelandstoerisme worden kleinschalige logiesvormen gestimuleerd en gepromoot. Hoevelogementen kunnen voorkomen onder de vorm van gastenkamers of Onder
In de Brugse rand zijn er geen campings op de hoeve terug te vinden. De hoevelogementen zijn opgenomen in de inventarisatie van logies. Toeristen die op zoek zijn naar logies op de boerderij kunnen terecht op de website www.hoevetoerisme.be vakantiewoningen.
Verkoop van streek- en hoeveproducten Zie kaart 6: Hoevetoerisme en bezoekboerderijen Verschillende actieve boerderijen en hoeves doen aan landbouwverbreding en stellen hun 5.2.9.2.
producten rechtstreeks ter beschikking van de consument. Er wordt vaak ingespeeld op recreanten door het aanbieden van bv. ijsjes en drankjes als welkome verfrissing onderweg. Deze hoeveproducenten worden gepromoot via de vzw West-Vlaamse hoeveproducten, opgericht door de provincie. De vzw verenigt hoeveproducenten uit West-Vlaanderen die aan thuisverwerking en/of verkoop doen. Streekgebondenheid, collegialiteit en kwaliteit zijn de peilers
76 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

de Onder het streeklabel "Hoeveproducten het Brugse Ommeland" wordt gezamenlijke promotie gevoerd. Ook de rest van de provincie West-Vlaanderen wordt gedekt door de streeklabels "Leiestreek" en "Westhoek". Alle informatie wordt gebundeld onder van
•
werking.
zijn er nog een aantal andere initiatieven die hoeveproducten promoten: www.westvlaamsehoeveproducten.be.
"beste van bij ons": privé-initiatief dat jaarlijks een financiële bijdrage krijgt van de provincie. Hier werd een inventaris gemaakt van alle West-Vlaamse streekproducten. Daarnaast VZW
• VLAM:
• Gemeentelijke
een label uit voor "erkende verkooppunten hoeveproducten". Deze zijn terug te vinden op www.hoeveproducten.be. Daarnaast richtte de VLAM ook een steunpunt streekproduct op die de erkenningen op Vlaams niveau organiseert en de aanvragen voor een werkte
erkenning ondersteunt. De erkende streekproducten zijn terug te vinden op de site www.streekproduct.be. initiatieven: elke gemeente heeft vaak z'n eigen initiatief om de Europese
te promoten. hoeveproducenten
Bezoekboerderijen Zie kaart 5D Het netwerk "Samen de boer op", opgericht door de Provincie West-Vlaanderen, bundelt West- 5.2.9.3.
land- en tuinbouwbedrijven die groepbezoeken ontvangen (na afspraak). Zij laten de groepen kennis maken met de productie van hun voedsel, het leven te lande, de boerenstiel...kortom ze geven een beeld van de hedendaagse land- en tuinbouw. Vlaamse
landbouwbedrijven zijn terug te vinden op www.samendeboerop.be Naam Adres Voorzieningen Deze
Grote Linde Beernemsestraat 27, Oostkamp Wandeling en verhalen rond koeien en kalfjes, boerderijsport, merkwaardige boom De
Oude Ieperweg 30, Loppem Kennismaking met de boerderij Hof ter Pierlapont Zeedijkweg 23, Loppem De Lindehoeve Sijselestraat 50, Oedelem Kennismaking met de Westhove
Baliehof Gistelsesteenweg 577, boerderij
Jabbeke Kennismaking met zuivelproductie, kaas, bezoek aan de dieren,... Lauretum Zomerweg 20, Jabbeke Rondleiding rond Laurier, film, fototentoonstelling, laurieratelier, snoeidemonstratie TABEL 45: BEZOEKBOERDERIJEN
77 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Plattelandsactiviteiten Sommige hoeves en boerderijen gaan nog verder en bieden een aantal activiteiten aan. Hieronder een greep uit het aanbod in heel West-Vlaanderen: 5.2.9.4.
decoratiematerialen en geschenken, paardenpensions, open tuinen (Wilgenbroek, LTI Oedelem), boederijkamperen, huifkartochten (Hof ter Pierlapont), landbouwmusea, wellness (Hof ter Pierlapont), plattelands- en landbouwleerpaden, boerenmarkten, kinderboerderijen (De 7 Boerengolf,
... torentjes),
Event- en teambuilding organisatoren In Brugge en omgeving maken zelfstandige bedrijfjes dankbaar gebruik van de toeristischrecreatieve mogelijkheden van de Brugse rand. Enerzijds organiseren ze stadsspelen in de 5.2.10.
maar ook fietstochten en teambuildingsactiviteiten in de regio errond. De streek rond Damme en de polders is één van de geliefkoosde streken van deze organisatoren. binnenstad,
Adres Activiteiten The Outsider Coast Brugsevaart 50, 8620 Nieuwpoort Naam
Creators Kezelbergstraat 25, 8210 Zedelgem Eventaj Torhoutsesteenweg 437, 8200 Brugge Hansa Incoming Oostendse Steenweg 135, 8000 Brugge Events
+ event productions Geerwijnstraat 9, 8000 Brugge TABEL 46: EVENT- EN TEAMBUILDING ORGANISATOREN Perfect
Andere 5.2.11.
Volkssterrenwacht Beisbroek De Volkssterrenwacht Beisbroek vzw, gelegen in het domein Beisbroek van de Stad Brugge, heeft tot doel de studie en de popularisatie van de sterrenkunde, de ruimtevaart, de weerkunde en 5.2.11.1.
wetenschappen. Deze doelstellingen worden nagestreefd door het ontvangen van bezoekers en groepen, het organiseren van cursussen, en het steunen, stimuleren en organiseren van onderzoek, en het ter aanverwante
beschikking stellen van de nodige middelen hiertoe. Verder organiseert de volkssterrenwacht geregeld voordrachten, tentoonstellingen, studiereizen, astronomische jongerenkampen, en dergelijke meer, en stelt zij aan haar leden en aan het publiek documentatie beschikbaar in de vorm van een uitgebreid documentatiecentrum en diverse publicaties. In de volkssterrenwacht zijn erl krachtige telescopen, een planetarium en een interactieve tentoonstelling. Er zijn vaste
78 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Groepen vanaf minstens 15 personen kunnen op andere dagen en uren terecht, mits voorafgaande afspraak. voorstellingsuren
Kruidentuin Tudor: Deze kruidentuin is door twee haaks op elkaar staande wandelpaden in vier rechthoeken opgedeeld. Vanaf de ingang staan vooraan rechts de keukenkruiden, gegroepeerd per 5.2.11.2.
De kruidentuin is vrij toegankelijk van 1 mei tot 31 oktober. plantenfamilie.
Heemtuin - Blindentuin Ryckvelde: De 3ha grote heemtuin Ryckevelde vormt een natuureducatief project uitgewerkt door het Agentschap Natuur en Bos. De heemtuin is in de eerste plaats opgebouwd uit typische 5.2.11.3.
(woeste gronden, agrarische landschappen, bos, ...) waar streekeigen planten en dieren een plaats vinden. Het gebied kent een hoge diversiteit en elke biotoop wordt beheerd volgens de klassieke methodes. Het educatief pad heeft een afstand van 1,3 km waarbij landschapselementen
een 40-tal informatieve stopplaatsen uitleg verschaffen. Bijzondere aandacht werd besteed aan de toegankelijkheid voor blinden en rolstoelgebruikers. Zo zijn er onder meer onderweg
voorzien die aangepaste informatie voor slechtzienden bevatten, onder andere wat het voelen en proeven van planten betreft. Via een houten geleider kunnen de slechtzienden gemakkelijk het pad volgen. Ook voor anderen is de heemtuin een aantrekkelijke en rustige plaats brailleborden
Rijckevelde. 5.2.11.4. Damme Golf middenin
Sijsele en Damme ligt een uitgestrekt golfterrein, de Damme Golf & Country Club die sinds 1987 actief is. Het is een kwalitatief, vijver- en bomenrijk terrein dat rust en sfeer uitstraalt. Men Tussen
dit gebied uitbreiden met een extra golfcourt en een nieuw hotel. Recreatief medegebruik van dit gebied is niet mogelijk en dus vormt dit een barrière voor recreatieve verbindingen tussen het poldergebied van Damme en de as van de voormalige spoorwegbedding Sijsele - Maldegem.
wil
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 79

5.3. Verblijfsinfrastructuur
aanbod aan logies is relatief groot in de Brugse rand (zie kaart 7: logies en reca en tabel 47). Er kan verwacht worden dat de logies in de deelgemeentes van Brugge zich vooral richten op de Brugse binnenstad. Logies in de randgemeentes richten zich daarnaast ook op recreanten en Het
vaak fietsverhuur en fiets- of wandelkaarten aan. Er zijn ook een aantal vakantiewoningen. Het aanbod voor vakantiewoningen voor grote groepen (+10 personen) is echter relatief klein. Voor trekkers is het aanbod rond Brugge zeer klein. De voorbije jaren zijn enkele campings in de bieden
rand verdwenen (Sint-Michiel, Lac van Loppem) Zonder vooraf te reserveren is het nu zeer moeilijk om een plaatsje te vinden in één van de twee trekkershutten of op de enige camping in de Brugse
van Brugge. Ook het aanbod aan kampeerweiden of logies voor jeugdgroepen is zeer beperkt en ook vakantiewoningen voor grote groepen zijn moeilijk te vinden. omgeving
Beernem Brugge Damme Jabbeke Oostkamp Zedelgem Zuienkerke Eindtotaal Camping 1 1 2 4 Gastenkamer 1 40 12 6 12 7 3 81 Logietype
logies 3 3 Hotel 1 12 7 3 2 2 3 30 Groeps-
3 1 4 Kampeerautoterrein 1 1 Logies voor Jeugdlogies 1 2 3 Op de boerderij 3 2 1 2 1 9 Vakantiewoning 4 8 1 5 3 5 26 doelgroepen
5 66 29 12 20 16 12 161 Eindtotaal
5.4. Reca-voorzieningen LOGIES NAAR LOGIESVORM IN DE BRUGSE RAND (EXCL. BINNENSTAD) AANTAL 47: TABEL
zijn verschillende gezellige restaurantjes, tavernes, brasseriën en cafés in de Brugse rand. Deze liggen vooral in de dorpskernen en in de stedelijke omgeving. Langs recreatieve routes, die dwars door bossen en natuurgebieden lopen, kan er een tekort zijn aan recavoorzieningen onderweg. Om Er
dit te omzeilen wordt op elke fietsnetwerkkaart, fietsroutekaart of wandelroutekaart duidelijk aangegeven waar men reca kan vinden in de omgeving. Indien nodig worden aanbevelingen gedaan om voldoende voorraad voor onderweg mee te nemen. De afstanden tot de dichtst bijgelegen reca zijn meestal relatief klein in deze dicht bebouwde omgeving. Een aantal
80 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

die bezoekers (Tillegem, Tudor) beschikken wel over
5.5. Recreatieve randinfrastructuur een cafetaria. Door de combinatie van reca en natuur worden extra bezoekers aangetrokken. Beisbroek, aantrekken veel recreatiegebieden
Picknickinfrastructuur over het volledige studiegebied zijn verschillende voorzieningen te vinden voor recreanten. Meestal blijft dit beperkt tot zitbanken en picknickbanken. Traditioneel kunnen deze 5.5.1.
•
teruggevonden worden in gebieden met een recreatieve functie (speeltuinen, Verspreid
sportvelden, ...) Volgende locaties in de Brugse Rand zijn ingericht als picknickplaats vooral
Brugge groendomeinen,
Damme Kanaaleiland
• Randparking
• De
• Kanaal
• T.h.v.
• T.h.v.
• T.h.v.
• Centrum
• Beverhoutsveld:
• Thv
• Groene
• Legeweg
• Gistelsesteenweg
Oostkamp Gent-Oostende: Nieuwegebrug de Warandeputten Oostkamp: picknickbanken aan de rand van het domein Valkaart
Leiemeersen Oostkamp de keersluis aan Gevaerts Oedelem de
Beekstraat en Beverhoutsveldstraat Veldkapel in het Beverhoutsveld tussen
in Zedelgem Jabbeke (ter hoogte van servicezone autoweg E40/Jabbeke Noord Snellegem (ter hoogte van Halfweghuisstraat Meersen
Knuppelpaden Een knuppelpad is een pad dat is aangelegd door een moerasachtig terrein, zodat dit zonder 5.5.2.
kan worden overgestoken. Knuppelpaden bestaan uit aan elkaar, dwars op het pad, problemen
gelegde dikke takken, (dunne) boomstronken of takken (ook wel knuppels genaamd) of houten
paaltjes. In de Brugse rand werden er knuppelpaden aangelegd in de Warandeputten en aan de veldkapel in het Beverhoutsveld.
81 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Vogelkijkhutten vogelkijkhut is een overdekte plaats vanwaar je vogels kunt spotten zonder de vogelpopulatie 5.5.3.
•
storen. Vaak staan ze aan de rand van natuurgebieden, op plaatsen waar veel vogels zich verzamelen, zoals bij een meer. te Een
Damme Oostkamp Warandeputten
• Stadswallen
• Watermolenvijver
• Sint-Pietersplas
Brugge 5.5.4. Openbare toiletten
Loppem
er geen recazaken aanwezig zijn of wanneer deze gesloten zijn is een openbaar toilet handig, ook voor recreanten. Er worden meer een meer openbare toiletten voorzien op openbare plaatsen zoals in dorpskernen en openbare domeinen. Wanneer
• Tillegembos:
• Beisbroek:
• Park
• Kanaaleiland:
• Centrum
• Centrum
• Groene
• Heemtuin
• Moerbrugge:
• Fort
• Centrum
ingang ter hoogte van de parking Torhoutse Steenweg aan de ingang ter hoogte van de parking Diksmuidse Heirweg van Loppem: hoek kasteelhoeve aan
de omgeving van de jachthaven Oedelem: aan de toeristische dienst van Beernem Damme: tegenover het stadhuis in
in Zedelgem in Ryckevelde: aan de ingang is er een toilet dat ook toegankelijk is voor personen Meersen
een handicap in het centrum van Moerbrugge is er een openbaar toilet. Dit is in de omgeving van het kanaal Gent-Brugge en de Warandeputten en Leiemeersen. De gemeente Oostkamp met
in elke deelgemeente een openbaar toilet. van Beieren: naast de cafetaria Varsenare: Oude Dorpsweg (ter hoogte van dorpskerk)
heeft
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 82

5.6. Voorzieningen voor waterrecreatie
Brugse rand telt drie bevaarbare waterlopen: het kanaal Gent-Oostende, het kanaal Brugge- Sluis en het Boudewijnkanaal. De eerste twee staan in verbinding met de rest van Vlaanderen. Het kanaal Brugge-Sluis staat niet in verbinding met de andere waterlopen. Hier is dan ook geen De
of pleziervaart op aanwezig. Daarnaast zijn er nog enkele waterplassen aanwezig in de Brugse rand waar recreatiemogelijkheden zijn. Rond deze waterlopen en waterplassen zijn volgende recreatiemogelijkheden (zie kaart 6B): beroepsvaart
Zwemmen in open lucht 5.6.1.
recreatieve zwemmogelijkheden zijn enerzijds een ondersteunend element voor het verblijfstoerisme, maar zijn in de eerste plaats ook infrastructuren die essentieel zijn voor omgevingsrecreatie. De
de Brugse rand kan men in openlucht zwemmen in de waterplas van het Klein Strand te Jabbeke. Andere zwemmogelijkheden zijn de afgelopen jaren verdwenen (Lac van Loppem). Er wordt soms gezwommen op plaatsen waar het niet is toegestaan (bv. de Damse vaart). Een In
is er in niet in de regio. Daarvoor moet naar de kust worden uitgeweken. openluchtzwembad
Jachthavens Met drie goed uitgeruste jachthavens beschikt de regio over een voldoende groot aanbod. De jachthaven aan de Brugse coupure richt zich op passanten, de andere jachthavens richten zich op 5.6.2.
Naam Type Aanlegplaatsen Varia langverblijf.
Brugge jachthaven en Yachting club 80 vaste aanlegplaatsen + 12 passantenplaatsen Yachtclub Flandria Brugge Jachthaven
Zeil- en jachtclub Yachting club 15 vaste aanlegplaatsen Ook mogelijkheid tot watersporten (zeilcursussen) Brugse
vzw 40 passantenplaatsen VPF
Passantenhaven Brugge Coupure Jachthaven en Passantenhaven TABEL 48: JACHTHAVENS IN DE BRUGSE RAND
83 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Watersportclubs In de stad Brugge zijn twee roeiclubs gelegen met een belangrijke traditie in de nationale 5.6.3.
Daarnaast is er ook een kajakclub. Deze clubs richten zich vooral op hun eigen ledenwerking. Kajak- en kanovaren zijn watersporten die duidelijk in de lift zitten en waarbij men een streek op een natuurvriendelijke wijze van op het water kan ontdekken. Een nadeel van kajak- roeisport.
kanovaren is wel dat dit weinig mogelijkheden biedt voor rondgaande circuit. Een ander nadeel van het kajakken op kanalen is de mogelijke hinder van voorbijvarende vaartuiten. of
Sint-Pietersplas kan worden gewindsurft en gezeilt. De plas in het domein Polderwind is ook geschikt voor deze watersporten maar wordt niet meer gebruikt. Naam Sportactiviteit Plaats Op
roeivereniging Brugge Roeien Waggelwater Brugse Trim en Roeiclub Roeien Louis Coiseaukaai Koninklijke
Kajakclub Kajak en Kano Kanaal Gent-Oostende VVW Brugge Windsurfen en zeilen Sint-Pietersplas Brugse
49: WATERSPORTCLUBS IN DE BRUGSE RAND 5.6.4. Passagiersvaart TABEL
toeristische passagiersvaart zit in heel Vlaanderen in de lift. De passagiersvaart is voor de toerist-recreant immers een beleving om het landschap op een andere manier via het water te ervaren. Ook de kanalen in de Brugse rand lenen zich uitstekend voor passagiersvaart met grotere De
In de Brugse rand zijn er twee passagiersschepen die op regelmatige basis rondvaarten schepen.
tijdens het toeristisch seizoen (zie tabel 50). Brugge is de cruciale spil in het aanbod van passagiersvaarten. Het aantal haltes tijdens de vaartrajecten doorheen de regio beperkt zich echter tot Damme. Dit is vooral te wijten aan het ontbreken van specifieke aanmeerinfrastructuur aanbieden
passagiersvaart, gescheiden van de pleziervaart. Naam Activiteit Startplaats voor
Old Piper - Rederij Hubrouck organiseert boottochten tussen Brugge en Gent Kanaaleiland The
Lamme Goedzak organiseert boottochten op de Damse Vaart van Brugge naar Damme en terug. Damse Vaart thv Koolkerke en Damme TABEL 50: GEORGANISEERDE BOOTTOCHTEN
84 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Verhuur watersportmateriaal Op volgende plaatsen kan in Brugge door recreanten watersportmateriaal worden gehuurd en worden gebruikt. 5.6.5.
Materiaal Plaats Aandeplas Brugge Windsurfmateriaal en zeilbootjes Sint-Pietersplas Naam
Klein Strand Jabbeke Waterskimateriaal Klein Strand Jabbeke Waterskischool
51: VERHUUR WATERSPORTMATERIAAL IN DE BRUGSE RAND 5.6.6. Conclusie TABEL
Brugse rand is een waterrijke regio. Toch zijn de recreatiemogelijkheden op het water beperkt. Een boottochtje op de Brugse binnenwateren (reitjes) is zeer populair, net als de boottocht naar Damme met de Lamme goedzak. Op de kanalen richting Oostende en Gent wordt slechts zelden De
boottocht georganiseerd. Ook op het water mag niet worden gerecreëerd (waterski, kajak, een
Het watertoerisme in Brugge wordt niet echt gepromoot. De capaciteit in de jachthavens is dan ook eerder beperkt en meer pleziervaart kan voor hinder zorgen bij de doortocht door Brugge. zwemmen)
de Brugse rand zijn zeer beperkte mogelijkheden om te zwemmen in open lucht. Voor omgevingsrecreatie in en aan het water moet men uitwijken naar naburige regio’s zoals Harelbeke (De Gavers) en Gent (Blaarmeersen)ruime omgeving van Brugge zijn geen openbare In
tot zwemmen in open lucht.
mogelijkheden
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 85

6. Routegebonden recreatievormen in de Brugse Rand
6.1. Wandelen
Lusvormige bewegwijzerde wandelroutes 6.1.1.1. Provinciale wandelroutes 6.1.1.
een antwoord te bieden op de vraag naar kwalitatieve en permanente wandelcircuits in West- Vlaanderen, is de toenmalige West-Vlaamse Vereniging voor de Vrije Tijd vzw halfweg de jaren ‘90 gestart met de uitvoering van een ambitieus plan om de provincie West-Vlaanderen te voorzien Om
een gebiedsdekkend aanbod van recreatieve wandelroutes. Voor de selectie van deze “vijfsterrenwandelingen” zoals ze aanvankelijk werden genoemd, ontwikkelde de WVT vzw een van
criteria met betrekking tot de wegkeuze, de bewegwijzering, de bebording en de aanmaak van een routekaart. Deze criteria werden in 2000 door Toerisme Vlaanderen in Vlaamse richtlijnen gegoten. reeks
2001 neemt Westtoer de productie van de West-Vlaamse provinciale wandelroutes voor zijn rekening. Eind 2009 beschikte West-Vlaanderen over 50 bewegwijzerde wandelcircuits conform de richtlijnen van Toerisme Vlaanderen en in de vernieuwde Westtoerhuisstijl met de lichtgroene Sinds
Alle wandelroutes werden in één richting bewegwijzerd met beige zeshoekige bordjes met groen opschrift die bevestigd zijn op een houten plank of paal. Op de startplaats staat een viertalig kleur.
in bedrukte volkern, vastgemaakt aan een drager van geborstelde inox. Het bord omvat een grote kleurenfoto als blikvanger, met daarnaast een plattegrond met het wandelcircuit en een korte routebeschrijving. Voor elke wandelroute is een plooifolder in vierkleurendruk beschikbaar startbord
een gedetailleerde kaart (schaal 1/7.500) op de ene zijde en een wegbeschrijving en thematische streekinformatie op de andere zijde. De brochures worden per stuk te koop aangeboden voor €2,00 of gegroepeerd in regiowandelboxen. met
1990 en 2009 werden er gemiddeld 468 exemplaren per jaar verkocht worden van een provinciale wandelroute. In 2009 was dat nog gemiddeld 287 exemplaren. Momenteel stabiliseert Tussen
de verkoop zich.
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 86

oute Aantal km Startplaats - Parking Verkoop Gem/jaar 2009 Ryckevelde wandelroute 6,4 km Kasteel van Ryckevelde 358 226 Naam
wandelroute 6,8 km Pastoor Verhaegheplein Ver- Assebroek 449 229 Oedelemberg wandelroute 11,5 km Schepenhuys Oedelem 473 354 Meersen
wandelroute 15 km De Veldmolen in Oedelem 375 278 Meetkerkse Moeren wandelroute 15 km Onthaalparking van Meetkerke, Dorpweg 161 161 Beverhoutsveld
wandelroute 5,7 km Kruispunt Leliestraat en Merkemveldweg Zedelgem 378 264 TABEL 52: PROVINCIALE WANDELROUTES IN DE BRUGSE RAND Doeveren
Andere wandellussen Uitgever Naam route Aantal km Startplaats - Parking ANB Wandellus Assebroekse 6.1.1.2. 3.2 km Kerk Ver-Assebroek Meersen
Tillegemwandeling 2 km Cafetaria De Trutselaar Provincie Natuurwandeling 2,9 km Cafetaria De Trutselaar Provincie Wandelroute Fort van Provincie
Stad Brugge Wandelroute 5 km Kasteel Beisbroek - Natuurcentrum Stad Brugge Planetenpad 0,8 km Kasteel en randparking Diksmuidse Beieren
Stad Brugge Brugse Vesten 7 km Boeveriepoort heirweg
Stadswallen van Damme 7,5 km Randparking Damse Vaart of Oude Sluissendijk Toerisme Natuurpunt Romboutswerve wandeling 3,5 km Hoeve d'Oude Schaapskooi Damme Toerisme Damme Rond de Wallen van Damme 4 km Markt Damme Damme
Toerisme Damme Wandeling 't Pad van Damme 13 km Markt Damme Natuurpunt Wandeling Maskobos 2,5km Aartrijksesteenweg Jabbeke Zedelgem Bosleerpad Merkemveld divers
87 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Sint-Maartenspad 11 km Sint-Martinuskerk Loppem Zedelgem Sint Elooipad 7 km Sint-Eligiuskerk Zedelgem Klytepad 11,5 km Sint-Laurentiuskerk Zedelgem Zedelgem
Heirwegpad 8,5 km Sint-Laurentiuskerk Zedelgem Oostkamp Torenhofpad 11 km De Valkaart Oostkamp Bosleerpad Nieuwenhove 3 km Zedelgem
Schilderspad 6 of 11 km De Zorge - Sint-Kruis Jabbeke Baekelandtpad 10 km Dorpsplein Snellegem - containerpark Sint-Kruis
Permekepad 15 km Dorpsplein voor gemeentehuis Jabbeke Het Blauwe Torenpad 17 km Kerkplein dorp Varsenare Jabbeke Het Ter Wallepad 18,2km Zuidkant kerk Zerkegem Jabbeke
Nachtegaalpad 10,5 km Stalhillebrug Zuienkerke Puderondje 8,2 km Kerk Zuienkerkedorp TABEL 53: ANDERE LUSVORMIGE WANDELROUTES Jabbeke
Lange afstandswandelroutes De vzw Grote Routepaden stippelde in West-Vlaanderen een uitgebreid net aan langeafstandswandelroutes uit, de bekende GR-paden. Deze niet lusvormige wandelroutes worden 6.1.1.3.
met wit-rode verftekens of stickers. Ze worden elke winter door vrijwilligers gecontroleerd en krijgen een onderhoudsbeurt vanaf de lente. Het aanbod is (provincie)grensoverschrijdend. bewegwijzerd
Naam Aantal km Route
Vrasene Temse GR5A: Wandelronde van Vlaanderen 557 km Brugge – Elzele GR129 Dwars door België: Brugge Elzele 322 km Van
•
naar
LANGE AFSTANDSWANDELROUTES GR5A: Wandelronde van Vlaanderen - Deel Noord : Polders, kreken en duinen 54: TABEL
• GR
Deze lange afstandswandelroute loopt door het polderlandschap in Damme en van daaruit naar de Brugse Vesten. Daarna loopt de wandeling langs Varsenare en Houtave naar de kust. 129: Dwars door België : Kust - Ardennen GR 129 loopt dwars door België, van de kust tot de Ardennen (322 km). Dit pad toont wat Vlaanderen en Wallonië aan ‘platteland’ en ‘heuvelland’ te bieden hebben. Ook de kunststeden
88 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Oudenaarde, Ath, Mons en Dinant liggen op het parcours. De GR 129 vertrekt op de Vesten in Brugge, vlak bij het Minnewater en trekt daarna door de bossen van het Houtland. Brugge,
Wandelnetwerk Naast het aanbod aan korte wandellussen en langeafstandswandelroutes bleek bij de wandelaar de behoefte te bestaan aan bewegwijzerde wandelingen van middellange afstand (halve dag, dag, 6.1.1.4.
Ook de vrijheid om zelf een wandelroute te kunnen samenstellen werd vooropgesteld. Vanuit deze behoefte en in navolging van het fietsnetwerkconcept startte Westtoer in 2004 met de weekend).
van wandelnetwerken in West-Vlaanderen. Een wandelnetwerk wordt in twee richtingen bewegwijzerd met knooppuntborden en doorverwijzingborden. Het zijn rechthoekige witte plaatjes met rode tekstopdruk, bevestigd op vierkante houten palen. De wandelnetwerken doen de realisatie
van wandelproducten weer heropleven en zijn zeer populair. In de Brugse rand zijn er geen wandelnetwerken. wel is er sinds juni 2010 een wandelnetwerk geopend in Bulskampveld. In het Zwin en de omgeving ervan is in juli 2012 een wandelnetwerk verkoop
gepland.
Erfgoedwandelingen In de Brugse rand is er één erfgoedwandeling, namelijk in Damme. Erfgoedwandelroutes zijn stads- en dorpswandelingen die de mooiste en vaak onbekende plekjes van de provincie 6.1.1.5.
De nadruk ligt bij deze routes meer op architectuur, cultuurhistorie en de plaatselijke verhalen. Deze wandelingen hebben een gemiddelde afstand van 3,5 km, dus iets korter dan de landschapswandelroutes en ze zijn bewegwijzerd met klinknagels. Elke route is beschreven in een ontsluiten.
brochure met gedetailleerde routekaart en boeiende streekinformatie. praktische
Besluit wandelen De Brugse Rand heeft een uitgebreid maar versnipperd wandelaanbod (zie kaart 8: lusvormige wandelroutes). Er is geen uniformiteit in concept, signalisatie en brochures. Het volledige 6.1.1.6.
wordt nergens gebundeld. Bij de lokale diensten voor toerisme kan men terecht voor de routes op eigen grondgebied en de provinciale routes. Lokale routes worden dan weer niet verspreid in bovenlokale informatiekantoren en bezoekerscentra. wandelrouteaanbod
kwaliteit van de routes is zeer uiteenlopend. Lokale wandelroutes hanteren andere criteria dan De
de provinciale routes en liggen volledig op het grondgebied van de gemeente. Om de route te sluiten, volgen veel van deze routes dan ook deels de openbare weg of doorkruisen ze minder mooie gebieden. Voor alle wandelroutes is onderhoud een belangrijk aandachtspunt maar gemeentes hebben niet altijd de tijd en de middelen om dit op regelmatige basis te doen.
89 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

wandelingen zijn goed gespreid. Enkel het noorden van Brugge vormt een witte vlek (met uitzondering van de Meetkerkse Moeren wandelroute). Het gebrek aan onverharde paden en doorsteken in deze regio kan dit verklaren. Het noordelijk deel van Brugge is eerder een fietsregio De
rond toeristische kernen zoals Damme en Meetkerke is een wandelroute zeker zinvol. Ten zuiden van Brugge ontbreekt een lusvormige wandelroute die het volledige zuidelijke stadsrandbos ontsluit. Dit wordt opgevangen door een wandellus van de Stad Brugge in Beisbroek en twee maar
in Tillegem van de Provincie West-Vlaanderen waarmee de bezoeker de deelgebieden kan verkennen. Ten oosten van Brugge liggen er in het open en aantrekkelijk wandellussen
tussen Brugge, Sijsele, Oostkamp en Beernem een cluster van vier aantrekkelijke wandelroutes.
landschap
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 90

6.2. Fietsen
Lusvormige routes 6.2.1.1. Provinciale fietsroutes 6.2.1.
het begin van de jaren '90 startte de toenmalige West-Vlaamse Vereniging voor de Vrije Tijd vzw met de realisatie van een reeks lusvormige bewegwijzerde fietsroutes. Hiervoor werden bepaalde richtlijnen gehanteerd met betrekking tot de wegkeuze, de bewegwijzering, de bebording In
de aanmaak van een routekaart. Deze criteria werden in 1997 door Toerisme Vlaanderen in Vlaamse richtlijnen omgezet. Sinds 2001 neemt Westtoer de productie van de West-Vlaamse en
fietsroutes voor zijn rekening. Alle provinciale fietsroutes zijn conform de richtlijnen van Toerisme Vlaanderen en in de vernieuwde Westtoer huisstijl met de oranje kleur. Alle fietsroutes zijn in één richting bewegwijzerd met zeshoekige metalen bordjes met rood opschrift die bevestigd provinciale
aan metalen palen. Op de startplaats staat een viertalig startbord. Voor elke fietsroute is een plooifolder in vierkleurendruk beschikbaar met een gedetailleerde kaart (schaal 1/25.000) op de ene zijde en een wegbeschrijving en thematische streekinformatie op de andere zijde. De zijn
worden per stuk te koop aangeboden voor €2,00 of gebundeld per 36 in een handige kartonnen fietsbox voor €50,00. brochures
een verkoopsanalyse (Nederlandstalige publicaties) van 1990 tot 2009 blijkt dat er jaarlijks gemiddeld 1125 exemplaren worden verkocht van een provinciale fietsroute. De laatste jaren gaat de verkoop echter in dalende lijn want in 2009 werden slechts gemiddeld 570 exemplaren Uit
van een fietsroute. Deze daling kan deels worden verklaard door de populariteit van het fietsnetwerk. Volgende provinciale fietsroutes lopen doorheen het studiegebied. verkocht
Startplaats Afstand Verkoop Gem/jaar 2009 Naam
KijkUit Beernem 38 km 830 458 Kastelenfietsroute Kasteel Tillegembos, Sint- Michiels 47 km 1375 693 Beverhoutsfietsroute
55: PROVINCIALE FIETSROUTES 6.2.1.2. Andere lusvormige fietsroutes TABEL
Naast de provinciale fietsroutes van Westtoer is er nog een ruim aanbod van andere fietsroutes (zie kaart 9: lusvormige fietsroutes), al dan niet met startbord, folder of bewegwijzering, beschikbaar voor de recreant. Deze zijn van wisselende kwaliteit. Zowel gemeenten, belangengroeperingen (Natuurpunt, landbouw-organisaties, Pasar e.a.) als recreatieorganisaties
91 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

in het verleden fietscircuits ontwikkeld. Fietsroutes worden ook gebundeld aangeboden in boeken en mappen. In de tabel staat een overzicht van alle niet-provinciale lusvormige fietsroutes. hebben
Naam route Afstand Zedelgem Boschvogelroute 45 km Zedelgem Zilleghemroute 49,5 km Uitgever
& Buiten (gezamenlijke initiatief) Oostkamp Sportieve fietsroute 55 km Binnen
Kastelenfietsroute 42 km Oostkamp Zuidleieroute 28 km Oostkamp Fietsroute Noord 24 km Oostkamp
Fietsroute Zuid 26 km Oostkamp Hoevenroute 44 km Oostkamp Op Oorlogspad 40 km Oostkamp
Maerlantfietsroute 52 km Damme Holderdepolderfietsroute 55 km Damme
Permeke achterna 27 km Zuienkerke Vierkerkenroute 28 km TABEL 56: LOKALE LUSVORMIGE FIETSROUTES Jabbeke
Lange afstandsfietsroutes De langeafstandsfietsroutes (LF-routes) zijn doorgaande, bewegwijzerde routes die verscheidene regio’s doorkruisen en gedurende meerdere dagen kunnen gevolgd worden (zie Kaart 14). Ze 6.2.1.3.
zich tot het doelpubliek van de fietsvakantiegangers. Deze worden uitgewerkt en onderhouden de Grote Routepaden VZW. Volgende lange afstandsroutes lopen doorheen de Brugse rand. richten
Aantal km LF1: Vlaanderen fietsroute / Noordzeefietsroute 110km LF5: Vlaanderen fietsroute 294km Naam
Guldensporenroute 128km LF52:
• LF1
LF511 Gravejansroute (aftakking van LF51) 85 km TABEL 57: LF-ROUTES IN DE BRUGSE RAND – Noordzeeroute: De LF 1 is het westelijke gedeelte van de Vlaanderen Fietsroute. De Noordzeeroute komt Vlaanderen binnen tussen Sluis en Knokke. Van Brugge tot Diksmuide
92 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• LF5
• LF52
• LF511:
ze samen met de Vlaanderen Fietsroute. In Oost-Cappel gaat ze de grens met Frankrijk over. - Vlaanderen Fietsroute: De bekendste LF-route is de "Vlaanderen Fietsroute". Deze 820 loopt
lange lus loopt door gans Vlaanderen en is samengesteld uit vier LF-routes: LF 5 van Brugge tot Thorn, LF 7 van Thorn tot Kanne, LF 6 van Kanne tot Diksmuide en LF 1 van Diksmuide tot Brugge. km
Zeebrugge-Armentières: De route loopt vanaf Zeebrugge via Zuienkerke doorheen de bosrijke rand van Brugge door Varsenare en Ruddervoorde. -
LF511 is een aftakking van de LF 51 Gravejansroute die start in Antwerpen aan het Steen en via het Waasland en het Meetjesland naar het Krekengebied loopt. De LF 511 takt in het Krekengebied van de hoofdroute af naar Brugge. Via jaagpaden fiets je tot Nieuwpoort, De
door een duinengordel naar de zeedijk in De Panne. Oostende wordt met een extra aftakking vanuit Snaaskerke aangedaan. Deze fietsroute maakt het mogelijk om vanuit Antwerpen op een fietsvriendelijke wijze de ganse Vlaamse kust, van de natuurreservaten vandaar
tot Westhoek, te bereiken. Zwin
Fietsnetwerk: Zie kaart 10: Recreatief fietsnetwerk Brugse rand Het fietsnetwerkconcept werd halfweg de jaren ‘90 bedacht door de Provincie Limburg en het 6.2.1.4.
Landschap Kempen en Maasland en komt tegemoet aan de vraag naar langere fietsroutes en vooral naar meer keuzevrijheid voor de fietser. Een fietsnetwerk kan worden gedefinieerd als een samenhangend netwerk van aantrekkelijke en veilige fietswegen. Op de Regionaal
van twee of meer fietstrajecten ontstaat een knooppunt, dat een nummer krijgt. Aan de hand van deze knooppuntnummers kunnen fietsers een eigen fietsroute uitstippelen. Een kruising
wordt in twee richtingen bewegwijzerd met knooppuntborden en doorverwijzingborden. Het zijn rechthoekige witte bordjes met groene tekstopdruk, bevestigd aan metalen palen. De startplaatsen worden inrijpunten genoemd: er staat een infobord, ze zijn vlot fietsnetwerk
er is parkeergelegenheid en er zijn bijkomende voorzieningen zoals sanitair en horeca. Het fietsnetwerk is de verzameling van het beste wat West-Vlaanderen voor de fietser te bieden heeft: de meest aantrekkelijke en autovrije paden, de mooiste landschappen, bossen en bereikbaar,
en de boeiendste steden en dorpen. Heel wat fietspaden, bruggen e.a. werden speciaal voor het fietsnetwerk aangelegd. De fietsnetwerkkaarten werden uitgebracht op scheurvrij natuurgebieden
en waterbestendig papier. In het Brugse Ommeland worden twee fietsnetwerkkaarten uitgegeven: Brugse Ommeland Noord en Zuid. De eerste kaart omvat het gebied van de kust tot Hertsberge en Beernem. De tweede kaart omvat het zuiden van Brugge tot Tielt, Ardooie en Lichtervelde. BOL noord scoort met een totaal van 92.257 (2006-2009) verkochte exemplaren een stuk beter dan BOL Zuid met 48.055
93 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

De verkoop van de fietsnetwerkkaarten stagneert. Veel recreanten hebben de voorbije jaren een fietsnetwerkkaart aangeschaft en kunnen deze meerdere jaren gebruiken. exemplaren.
fietsnetwerk wordt continu geoptimaliseerd. Missing links, gevaarlijke punten of minder aantrekkelijke of comfortabele trajecten zorgen ervoor dat het netwerk verder verfijnd en veiliger wordt. Er worden nieuwe verbindingen of paden aangelegd die een meerwaarde zijn voor het Het
paden worden verbeterd, er komen nieuwe bruggen of tunnels. Deze verbeteringen worden meestal onmiddellijk bewegwijzerd op het terrein en bij de eerstvolgende herdruk op de fietsnetwerk,
gezet. het studiegebied zijn er nog enkele knelpunten: fietsnetwerkkaart
• oversteken In
knelpunten tussen knooppunt 69 en 83 ter hoogte van brug van Steenbrugge Diverse Gevaarlijke
• Tussen
• Tussen
• Tussen
• Tussen
• Tussen
• Tussen
o Oversteek
o Sint-Michielsestraat:
o onder tunneltjes onder spoorweg, druk verkeer en moeilijke oversteek naar Wulgenbroekstraat Diverse oversteken (3!) over N50 en Siemenslaan op traject van 100m onvoldoende ruimte
en 70: gevaarlijke oversteek over Torhoutse Steenweg 99 knooppunt
71 - 68 en 54 - 53: gevaarlijke oversteek over Gistelse Steenweg knooppunt 6 en 99: gevaarlijke oversteek over Koning Albert I laan 58 en 61: oversteek over N9 (Oostendse Steenweg) knooppunt
en 24: ter hoogte van het industrieterrein Zeveneke langs de Pathoekeweg 62 en 1: oversteek over weg met zwaar verkeer van en naar industriegebied over Krakeleweg vanuit Brugge richting Sint-Pietersgroenestraat. 62
oversteekplaatsen voor zwakke weggebruikers over gewestwegen zijn meestal veilig Belangrijke
Via een oversteekplaats voor voetgangers, waarbij men met de fiets aan de hand de weg kan oversteken of via een oversteek met middenberm, waarbij men de weg in twee bewegingen kan oversteken, geraakt men de weg veilig over. ingericht.
de trajecten op het fietsnetwerk zijn niet conflictvrij. Sluipverkeer met hoge snelheid op de landbouwwegen is op vele plaatsen een probleem. Zo staan onder andere de Van Cailliedreef, Wulgenbroekstraat, Diksmuidse Heirweg, Zeeweg, Polderstraat en de Pijpeweg, bij de gemeentes Ook
bekend als sluiproute. Naast recreatieve fietsroutes zijn deze wegen ook soms functionele fietsroutes. Niet alle maatregelen om sluipverkeer te ontmoedigen of te voorkomen zijn even succesvol.
94 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

links: Het functioneel fietsverkeer verschilt van het recreatieve fietsverkeer. Door de komst van het recreatieve fietsnetwerk wordt meer aandacht besteed aan aangename en veilige verbindingen Missing
recreatieve bestemmingsgebieden. Het bestaande fietsnetwerk werd grotendeels uitgetekend op bestaande fietswegen. Volgende missing links kunnen in de Brugse rand een verbetering zijn voor het recreatieve fietsnetwerk. tussen
links waarvoor geen nieuwe infrastructuur noodzakelijk is: Missing
• Doorsteek
knooppunt en 9 via de gemene Weidebeek, Veltembos, Rooigem Reden: Er ontbreekt een as tussen het kanaal Gent-Brugge en de Damse vaart die de Brugse vesten verbindt met enkele aantrekkelijke parken en natuurgebieden in de stadsrand. tussen
•
70
waarvoor nieuwe infrastructuur noodzakelijk is: Verbinding tussen Ryckevelde en het Meersengebied: ANB kocht de zone nabij de hoeve Missing links
Doorheen dit gebied kan een fiets- en wandelpad aangelegd worden dat aan. Engelendale
• Tunnel
• Doorsteek
• Doorsteek
• Verbinding
• Oversteek
• Oversteek
en het Meersengebied beter met elkaar verbindt. of brug over E40 ter hoogte van de Fabiolalaan en de Vliegweg. Hierdoor ontstaat een alternatieve route tussen Oostkamp en Brugge die een alternatief vormt voor de drukke N50. RYckevelde
Doeveren, de kasteelparken Breidels en Woesten en Rooiveld om Merkemveld en (Buls)kampveld beter met elkaar te verbinden (de zogenaamde “veldas”) tussen Tillegembos en Domein Tudor: Er is op dit moment geen korte recreatieve doorheen
tussen beide openbare domeinen. In het kader van het inrichtingsplan “Groene fietsgordel Brugge” van de VLM wordt hieraan gewerkt. verbinding
Steenbrugge en Tillegem: de huidige verbinding is druk, onveilig en weinig aangenaam. Om Tillegem te bereiken moet men de Expresweg en Koning Albert I laan dwarsen. Deze fietslink wordt onderzocht in het inrichtingsplan “Groene fietsgordel Brugge” tussen
de VLM. over het kanaal Brugge-Oostende ter hoogte van knooppunt 64 en 65 (Bloemendale). Een alternatief voor deze oversteek wordt aangelegd ter hoogte van de brug van
de Expresweg in het kader van het inrichtingsplan Groene fietsgordel Brugge. Voor met
recreatief verkeer blijft een oversteek ter hoogte van Bloemendale zinvol. ter hoogte van “’t Apertje” langs de Damse Vaart om het Fort Van Beieren en Koolkerke beter bereikbaar te maken vanuit Sint-Kruis. Zowel de stad Brugge en het gemeentebestuur van Damme gingen niet akkoord met een brug. Een overzetbootje, zoals
95 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

•
aanwezig, kan wel verder worden onderzocht. De doortocht van de Lamme Goedzak (minimum 8 keer per dag) moet wel mogelijk blijven. Andere knelpunten op het fietsnetwerk: vroeger daar
tussen knooppunt 3 en 5 op de Brugse Vesten wordt ook druk belopen door wandelaars. Conflicten tussen wandelaars en fietsers zijn hier mogelijk. Ook de oversteken traject Het
• Het
• Het
• Verschillende
• Sommige
de invalswegen voor auto’s met deze vestingroute zijn een knelpunt. fietspad tussen knooppunt 23 en 13 langs de Dammesteenweg is te smal voor een dubbelrichtingsfietspad. Fietsers kunnen elkaar moeilijk kruisen. met
en fietspad langs Blankenbergse Vaart ter hoogte van Meetkerke is smal (knooppunt 58). Fietsers en wandelaars kunnen er elkaar moeilijk tot niet kruisen. De uitwijkmogelijkheden zijn beperkt. wandelof
halfverharde paden die door fietsers worden gebruikt zijn in slechte staat door achterstallig onderhoud. Er zijn putten of het tracé is ingegroeid en te smal onverharde
wegen werden heraangelegd met kasseien om het historisch karakter ervan te benadrukken. Indien dit om een kort stuk gaat (bv. Weg naar Sint-Kruis aan Oedelemberg) geworden.
dit weinig gevolgen voor het algemeen fietscomfort. Bepaalde stroken zijn echter zeer lang en minder geliefd bij fietsers. Het gaat om de Oosternieuwweg in Zuienkerke tussen knooppunt 15 en 20 en de Brieversweg tussen knooppunt 67 en 68 in Male. heeft
Themafietstochten 6.2.1.5.
het succes van de fietsnetwerken besliste Westtoer om geen lusvormige fietsroutes meer uit te werken. Wel worden er fietsroutes uitgestippeld op het fietsnetwerk rond bepaalde thema's. Zo werden er rond Brugge al 4 themafietsroutes uitgewerkt. Deze routes zijn beschikbaar in één of Door
talen en kosten 3€ per routekaart. Volgens de verkoopsanalyse 1990-2009 werden er gemiddeld 454 exemplaren per route en per jaar verkocht. In 2009 waren dat nog 317 exemplaren per themafietstocht. De routes in het meer
scoren relatief sterk. De routes die vertrekken in Brugge (zie tabel 58) werden vertaald in 4 talen en zijn een kant-en-klaar product voor toeristen.
studiegebied
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 96

themaroute Startplaats Lengte totaal 2009 Fietsen tussen Abdijen en Kastelen In&Uit Brugge 44 km 1615 337 Naam
zomerverblijven van de Brugse Elite Knooppunt 6 (station Brugge) 55 km 1873 664 Fietsen tussen weidevogels en Buitengoed, Centrum Lissewege 22,3 of 45,7 km 1040 332 Forten en Dijken tussen Brugge en Damme In&uit Brugge + Huyse de grote Sterre Damme 33,8 of 41,5 km 881 881 vriesganzen
tussen zoet en zout water Brugge station 56 km 2010 in 2010 TABEL 58: THEMAFIETSTOCHTEN IN DE BRUGSE RAND Fietsen
Voorzieningen voor fietsers 6.2.2.1. Fietsverhuurpunten 6.2.2.
de Brugse Rand zijn verschillende mogelijkheden om een fiets te huren. Fietsenwinkels en – In
bieden dit aan als extra dienst en logies bieden dit aan als extra meerwaarde voor hun klanten. Ook aan het NMBS-station van Brugge worden fietsen verhuurd. Uit ervaring blijkt dat de meeste fietsrecreanten gebruik maken van hun eigen fiets die in veel gevallen op een speciale herstellers
op de auto wordt meegebracht. De eigenlijke fietsverhuur richt zich dan ook op een vrij beperkte doelgroep en is vooral van belang wanneer dit gekoppeld wordt aan bestaande logiesvoorzieningen .
bagagedrager
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 97

Adres NMBS (fietspunt) Stationsplein, Brugge De Ketting Gentpoortstraat 23, Brugge Naam
Popelier Mariastraat 26, Brugge Koffieboontje Hallestraat 4, Brugge Bauhaus Bike Rental Langestraat 145, Brugge Eric
Backpacker Hostel Ezelstraat 47, Brugge Concertgebouw B-Bike t Zand, Brugge Snuffel
Markt 6, Beernem Outdoorsport De Kijkuit Kijkuit 1, Beernem Aan de Plas fietsverhuur Blankenbergsedijk 75, Brugge Mitra
Damme J. Van Maerlantstraat 3, Damme Winkel Tijl en Nele J. Van Maerlantstraat 2, Damme Fiets- en mountainbikeverhuur Riemacker Kerkstraat 9, Zedelgem VVV
Verleye Torhoutsesteenweg 300, Zedelgem TABEL 59: FIETSVERHUURPUNTEN IN DE BRUGSE RAND Fietsen
Organisatoren fietstochten Fietsen is populairder dan ooit, ook bij toeristen. Het is dan ook een ideale manier om een streek te verkennen. Enkele organisatoren zijn op de kar gesprongen en bieden georganiseerde 6.2.2.2.
•
van
specifiek gericht op toeristen. Vooral een fietstocht naar Damme is populair. Quasimundo Bike-Tours Brugge fietstoeren aan,
kunnen volgende tochten geboekt worden: Quasimundo Bij
binnen omwalling - Bruges by Bike (2,5u) Brugse Ommeland en Damme - Border by Bike (4u) Er wordt in het Engels gegidst, maar op vraag kunnen ook Nederlandstalige groepen in hun eigen Brugge
•
de
worden. De rondrit start aan het kunstwerk van Toyo Ito op de Burg. The Pink Bear Bike Tours taal rondgeleid
Bike Tours verkennen de omgeving van Damme en de polders. De gids is Engelstalig en Bear Pink
• The
de fietstocht start op de Markt. Green Bike Tour Deze fietstochten starten aan B-Bike aan het concertgebouw en verkennen Brugge, Damme en Oostkerke. De tochten worden enkel georganiseerd van april tot en met oktober.
98 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Fietsenstallingen Stad Brugge voert een beleid ten gunste van fietsers. Fietsenstallingen zijn dus overal op het grondgebied van Brugge terug vinden. Op de randparkings zijn er ook fietskluizen. Deze worden 6.2.2.3.
door pendelaars die hun auto achterlaten op de randparkings en met de fiets naar hun werk in de binnenstad pendelen. Daarnaast zijn in de hele Brugse Rand fietsenstallingen te vinden aan alle openbare voorzieningen gebruikt
musea, parkings, openbare domeinen. De staat van deze fietsenstallingen is echter zeer verschillend en ook de types zijn zeer uiteenlopend, gaande van paperclipsystemen tot “nietjes” en zoals
Ook in de rest van het studiegebied zijn voldoende fietsenstallingen te vinden, maar sommige zijn van zeer bedenkelijke kwaliteit. Een aanbindsysteem (een hek of beugel waaraan één of meer fietsen vastgebonden kunnen worden) wordt door het vademecum fietsvoorzieningen wielklemmen.
Wielklemmen worden door ditzelfde vademecum volledig afgekeurd want kunnen beschadigingen veroorzaken aan het wiel. aanbevolen.
Fietsvriendelijke cafés en restaurants Uit onderzoek van de afdeling strategische planning en databeheer van Westtoer blijkt dat de 6.2.2.4.
van het fietsnetwerk niet altijd even tevreden zijn over de cafés langs het netwerk. Veel cafés die aangeduid staan op de netwerkkaart, zijn gesloten op momenten waarop de fietsende recreant onderweg is. Vooral in rustige gebieden met kleine dorpjes is dit een probleem. Zo gebruikers
men langer te moeten rijden dan verwacht vooraleer iets te vinden om te drinken of om het sanitair te gebruiken. Daarom voerde Westtoer het label fietsvriendelijke cafés in. Dit label duidt cafés of restaurants aan, waar fietsers welkom zijn en die aan recreanten aangepaste riskeert
hebben. Cafés en restaurants kunnen jaarlijks hun kandidatuur indienen om in aanmerking te komen voor het label. Na een bezoek wordt beslist of men al of niet in aanmerking openingsuren
voor dit label. In de toekomst zullen enkel nog fietsvriendelijke cafés worden opgenomen op de fietsnetwerkkaart. Voor het label dient men te voldoen aan de volgende vereisten:
komt
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 99

criteria De fietsuitbatingen zijn op West-Vlaams grondgebied gelegen en richten zich tot het grote publiek zonder enige uitsluiting. Verplichte
over een geldig vestigingsattest om hetzij de activiteit van drankgelegenheid uit te baten, hetzij de activiteit van restaurant uit te baten Aanwezigheid van een fietsenstalling voor 10 fietsen, liefst overdekt, op het terrein van het Beschikken
of in de onmiddellijke omgeving (ong. 20 m). De mogelijkheid moet geboden worden om de fiets aan vast te maken zodat fietsers een slot kunnen bevestigen. café/restaurant
sanitaire ruimte met mogelijkheid tot opfrissen (standaarduitrusting: proper wasbakje met handdoek, zeep in een voldoende grote ruimte) Een EHBO-kit ter beschikking hebben Aanwezigheid
van fietskaarten van de erkende routes en netwerken, fiets- en toeristische informatie (regiofolder, fietsfolder, fietskaarten). Een elementaire fietsreparatieset ter beschikking stellen, evenals een fietspomp Aanbieden
bieden over de dichtstbijzijnde fietsherstelplaatsen en fietsverhuur in de omgeving. Tijdens het seizoen (april-september) min. 4 dagen op 7 de ganse dag geopend zijn vanaf Informatie
(afhankelijk van het weer) en zeker alle weekends en feestdagen. Ligging van het fietscafé op max. 1 km fietsafstand van een erkend recreatieve fietsroute, het LF-routenetwerk of een erkend fietsroutenetwerk, over een verkeersveilige aanrijroute. 11u00
van warme en koude dranken. Bijkomende criteria (minimum 2 te voldoen) Nuttigen van de eigen picknick toegelaten voor individuele fietsers mits het nuttigen van een Aanbieden
Voor grote groepen kan dat evt. wel na reservatie vooraf. Mogelijkheid bieden kleding te drogen (droogrek of droogkast) of afgeven van kledij aan uitbater consumptie.
kledij voor de recreant droogt. Informatie bieden over fietsvriendelijke verblijven in de omgeving. Indien men over een vestigingsattest als traiteur of restaurateur beschikt: aanbieden van die
gerechten streekproducten of -dranken. Indien men niet over een vestigingsattest als traiteur of restaurateur beschikt: de beperkte kaart van snacks aanbieden. regionale
een terras beschikken (zomer). Over
Minstens een kleine koude en warme hap aanbieden (chips, snoep, gedroogde worst e.d. vallen hier buiten beschouwing).
100 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

werd een brochure ontwikkeld met alle fietsvriendelijke cafés. Deze wordt gratis meegegeven wanneer iemand een fietsnetwerkkaart koopt. Alle fietsvriendelijke cafés staan ook vermeld op de website www.fietsen-wandelen.be Er
cafés en restaurants hebben het label gekregen: Naam Adres Sluitingsdagen Voorzieningen Volgende
van Beieren Gemene Weidestraat 541 8000 Koolkerke maandag en dinsdag Restaurant - Streekgerechten - Terras – Speelplein Fort
Klimop De
Marie Ter Spinde Tante
Ter Pierlapont Kijkboerderij
Heirweg Den
7 8730 Oedelem maandag en dinsdag Terras - Speelplein - Mogelijkheid drogen kleding - Snacks te verkrijgen Markt
38 8340 Damme vrijdag Terras - Mogelijkheid drogen kleding - Snacks te verkrijgen Stationsstraat 174 Kerkstraat
Jabbeke dinsdag, laagseizoen maandag Restaurant - Streekgerechten - Terras - Speelplein - Snacks te verkrijgen 8490
23 8210 Loppem Zeedijkweg
117 8210 Zedelgem Snellegemsestraat
Het Mortierken Dorpweg 88 8377 Meetkerke Bistro
Vagevuurhoeve Vagevuurstraat 18 8377 Zuienkerke De
60: FIETSVRIENDELIJKE RECA TABEL
- Terras - Speelplein - Mogelijkheid drogen kleding - Snacks te verkrijgen - Picknick Restaurant
mits consumptie. Terras - Snacks te verkrijgen - Picknick toegelaten mits toegelaten
consumptie
en woensdagvoormiddag dinsdag
laagseizoen ook woensdag Restaurant - Terras - Speelplein - Mogelijkheid drogen kleding - Snacks te verkrijgen. donderdag,
dinsdag en donderdag Terras - Snacks te verkrijgen - Picknick toegelaten mits maandag,
consumptie
6.2.3. Conclusie fietsen Via het fietsnetwerk is het hele studiegebied recreatief ontsloten. Enkel het maken van een lus doorheen de groene gordel rond Brugge is niet evident door de sterke barrièrewerking van wegen
101 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

private gronden. Terwijl het fietsnetwerk aan populariteit wint, daalt de interesse in de klassieke lusvormige fietsroutes. Lokale besturen, organisaties en Westtoer baseren nieuwe routes op het bestaande netwerk. De focus ligt dus meer op het verfijnen en verbeteren van het en
netwerk. De fietsvoorzieningen langs het netwerk zijn nog voor verbetering vatbaar. De aanwezigheid van fietsverhuur, kwaliteitsvolle fietsenstallingen en fietsvriendelijke reca moeten verder worden bestaande
6.3. Mountainbiken
gestimuleerd.
Routes: De toenemende vraag naar mogelijkheden om te mountainbiken zette BLOSO er in de jaren ‘90 toe aan een specifiek routeaanbod voor mountainbikers te ontwikkelen. Dit bestond uit diverse 6.3.1.
routes, verspreid over Vlaanderen. Deze permanente routes zijn uniform in één richting bewegwijzerd, op elke startplaats staat een aankondigingbord met de nodige informatie. Vaak bestaat een route uit meerdere lussen, variërend in lengte en moeilijkheidsgraad. Elke route bewegwijzerde
ook een startbord en een folder met routekaart. De richtlijnen voor de ontwikkeling van de permanente mountainbikeroutes worden opgemaakt door de Vlaamse stuurgroep mountainbike kreeg
het Bloso en de vijf provinciale sportdiensten zetelen. De realisatie van de routes in West- Vlaanderen gebeurt door een zeer nauwe samenwerking met de gemeentelijke sportdiensten, het Bloso, de provinciale sportdienst en Westtoer. Volgende mountainbikeroutes werden gerealiseerd waarin
de Brugse rand (zie ook kaart 11: Mountainbikeroutes) Naam route Lengte Startplaats in
30 km De Kijk Uit, Beernem
Bossenroute 42 km t Klein Strand, Jabbeke - Groene De
TABEL 61: MOUNTAINBIKEROUTES IN DE BRUGSE RAND
Zedelgem- Domein Tudor, Brugge Meersen,
De mountainbikeroute Beernem bestaat uit 1 groene lus. Dit wil zeggen dat de tocht haalbaar is voor beginnende mountainbikers. De Bossenroute bestaat uit een groene en een blauwe lus. Bij een blauwe lus is meer mountainbike-ervaring vereist dan bij een groene lus. Eind 2010 wordt een nieuwe route geopend in Brugge, de Schobbejaksroute. Dit is een eerste realisatie op West-Vlaamse bodem in het kader van het Interreg IVa-project grensregio
102 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

samen met de provincies Zeeland, Oost-Vlaanderen en Vlaams-Brabant. De route maakt de verbinding met de bestaande route van Beernem en vindt aansluiting bij de Oost- Vlaamse route in Maldegem via Donk. In het kader van dit Europees project wordt ook gewerkt Vlaanderen-Nederland
een nieuwe route in Damme en een eventuele herwerking van de route van Beernem. Daarnaast is er ook een groot aanbod aan georganiseerde mountainbiketochten. Twee keer per jaar wordt door de provinciale sportdienst in samenwerking met BBR, WBV(Wielerbond aan
FALOS, BEL en BLOSO een West-Vlaamse mountainbikekalender uitgegeven, waarin alle toertochten worden opgenomen. Ook in de Brugse Rand worden regelmatig Vlaanderen),
georganiseerd. Hiervoor worden vaak private wegen gebruikt die uitzonderlijk open gesteld worden. mountainbiketochten
Voorzieningen 6.3.2.1. Verhuur 6.3.2.
de meeste fietsverhuurpunten worden ook mountainbikes verhuurd. Volgende verhuurpunten staan expliciet op de mountainbikekaarten vermeld: In
• Rijwielen
• VZW
• Kijkuit
te Jabbeke Sportiek te Zedelgem Outdoorsport te Beernem. Haentjes
Andere randinfrastructuur Voor mountainbikers zijn voorzieningen om te douchen en de fiets schoon te maken zeer 6.3.2.2.
in de onmiddellijke omgeving van de startplaats. Hieronder een overzicht van deze nuttig
startplaatsen en de aanwezige faciliteiten.
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 103

(route) Parking Drinkgelegen heid Kleedkamers/Douches Fiets reinigen Recreatiedomein 't klein strand (Bossenroute) Ja Ja Ja Neen Startplaats
Meersen (Bossenroute) Ja Ja Ja Neen Domein Tudor Groene Ja Ja Neen Neen Kijkuit Beernem (Bossenroute) Ja Ja Beperkte (Bossenroute) Ja douches
geen Julien Saelens (MTB- omkleedmogelijkheid
Brugge) Ja Ja Kleedkamers, douches Ja TABEL 62: RANDINFRASTRUCTUUR VOOR MOUNTAINBIKERS route
Conclusie 6.3.3.
mountainbikeroutes situeren zich in de bossen in het zuiden van Brugge en in het Meersengebied en Beverhoutsveld. In de polders, de Moeren en de streek rond Damme is er (nog) geen mountainbikeroute. Omwille van het vlakke reliëf in deze omgeving is mountainbiken in de De
Rand niet zo spectaculair. De onverharde paden en mooie groengebieden compenseren dit gedeeltelijk. De randvoorzieningen zijn niet optimaal bij de startplaatsen van de verschillende routes. Brugse
het ontwikkelen en onderhouden van de mountainbikeroutes zijn meerdere partijen betrokken. Bij
6.4. Paardrijden/Mennen
nazorg en het onderhoud ervan soms wat complexer. de maakt Dit
6.4.1. Routes
De Provincie West-Vlaanderen, de toenmalige West-Vlaamse Vereniging voor de Vrije Tijd vzw en Westtoer hebben de wandelruiterij steeds ondersteund. Al in de jaren 1970 publiceerde de WVT een nota over de verantwoording en de uitbouw van ruiterpaden in West-Vlaanderen. Onder meer in het kader van de Europese Interregprogramma’s vanaf de eerste helft van de jaren 1990 werd fasegewijs gewerkt aan de uitbouw van een evenwichtig gespreid aanbod van ruiter- en
104 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Door goed bewegwijzerde ruiterpaden wordt vermeden dat men om het even waar zal paardrijden en paden beschadigd. Het is dus van groot belang om een aanbod voor ruiters te hebben en te onderhouden. menroutes.
provinciale route is lusvormig en in één richting bewegwijzerd aan de hand van zeshoekige bordjes op houten palen. Er is een startbord voorzien. Voor elke route is een brochure met kaart, routebeschrijving en nuttige informatie beschikbaar. Alle routes situeren zich in de onmiddellijke Elke
van één of meerdere maneges, die meestal ook het vertrekpunt vormen. Het realiseren van gescheiden ruiterroutes is bijzonder moeilijk en complex door het gebrek aan voor ruiters en omgeving
toegankelijke groendomeinen en onverharde paden. Bovendien ontstaan vaak conflicten met andere recreanten (mountainbikers, wandelaars) die van dezelfde paden gebruik maken. Ook de confrontatie met het gemotoriseerde wegverkeer stelt de nodige problemen. menners
de omgeving van Brugge ontwikkelde Westtoer het Ryckevelde ruiters- en mennerspad (zie kaart 12: Ruiterroutes in de Brugse rand) Deze route is 17,6km lang. De brochure van het Ryckevelde ruiters- en mennerspad is nog niet aangepast aan de nieuwe (bruine) Westtoer lay- In
In totaal werden 585 exemplaren van de route verkocht. In 2009 waren dat er 80. Hiermee scoort deze ruiterroute hoger dan het algemene jaargemiddelde van 2009 van 35 exemplaren. out.
is de vraag naar bijkomende ruiter- en/of menroutes zeer groot. Momenteel wordt onderzocht of de Lamme Goedzakruiterroute kan herwerkt en opnieuw opengesteld worden. Ook rond Vloethemveld, Beisbroek en Tillegem wil men twee bestaande ruiterdoorsteken doorheen Daarnaast
en doorheen Beisbroek en Tudor met elkaar te verbinden tot een lusvormige route. Bovendien vragen ook menners naar aangepaste paden en lusvormige routes. Door maatregelen om autoverkeer en quads tegen te houden in bepaalde gebieden, wordt ook de doorgang ook voor Vloethemveld
verhinderd. menners
Voorzieningen: 6.4.2.1. Afspanningen en Maneges 6.4.2.
afspanning van paarden is meestal enkel mogelijk in de omgeving van een manege.
De
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 105

Naam Adres Manege De Blauwe Zaal Blauwe Zaalhoek 4, Brugge (Sint-Kruis) Manege Stal Tillegem Torhoutse Steenweg 446, Sint-Andries Categorie
Stal Warande Warandestraat 1, Oostkamp Manege Pony Planet Westdijk 18, Oostkamp Manege Hippo D'Haenegem Danegemstraat 17A, Oedelem Manege
Schalkse Ruiterhof Hooiestraat 18, Beernem Manege/Stoeterij D'Haenens-Last Potterstraat 8, Beernem Manege
A MA ZON VZW Ryckeveldestraat 1, Damme Manege Hof ter Ede Broekweg 3, Damme Manege Ruitershoeve Middelburgseweg 55, Moerkerke Manege
Vandereyse Guido Zuiddijk 14, Damme Manege Hoefstede Zuiddijk 14, Damme Manege Stal van ’t Veld Spermalieweg 1, Sijsele Manege
Brugse Ruitersclub Lac Vijvers 8, Loppem Manege Het gouden bit Torhoutsesteenweg 2, Loppem Manege
Steenoven BVBA Steenoven 8, Oedelem Stoeterij Wonderland Horses Legeweg 22, Damme Stoeterij Pinto Ranch Heirweg 15, Beernem Stoeterij
Ryckaert M Haringgat 8340 Moerkerke Stoeterij ’t Heernishof Heernisstraat 5, Oostkerke Stoeterij The Golden Quarter Westernieuwweg 99,Varsenare Stoeterij
A Western Horse Ranch Isenbaertstraat 106, Jabbeke Stoeterij Van Ruymbeke H. Westernieuwburg 97-99, Varsenare Stoeterij
63: MANÈGES EN STOETERIJEN IN DE BRUGSE RAND 6.4.2.2. Hoefsmeden TABEL
Adres Sanders M. Stationsstraat 111, Jabbeke Deketelaere J.P. Torhoutsesteenweg 316, Zedelgem Naam
Degrijse D. Invalidenstraat 71, Sint-Kruis Innegraeve F. Reigersnesten 28, Koolkerke Dullaert Gerard Sijseelsesteenweg 28, Damme TABEL 64: HOEFSMEDEN IN DE BRUGSE RAND
106 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Conclusie De routemogelijkheden voor ruiters in de Brugse rand zijn zeer beperkt. Ook het ontwikkelen van nieuwe routes is niet eenvoudig door het gebrek aan onverharde en toegankelijke paden in de 6.4.3.
omgeving. De recreatiegebieden op zich zijn niet groot genoeg voor een lus en het vinden van een aangename en veilige verbinding tussen twee recreatiegebieden is niet evident. Bovendien is de recreatiedruk op veel van deze gebieden hoog, waardoor de paden al druk bezet stedelijke
door andere recreanten. Er kunnen dus conflicten ontstaan. Voor menners is het probleem nog groter. zijn
6.5. Autotoeren
een minimum beperkt.
Routes 6.5.1.
meeste openbare besturen zijn geen vragende partij voor een (lusvormige) route op hun grondgebied omdat dit veel onderhoud vergt. Toch zien ook deze actoren het belang in van een kwalitatieve en aangename ruiter- en menroute. Hierdoor worden de verschillende De
gescheiden en worden conflicten met andere weggebruikers en recreanten tot recreatiestromen
autoroutes ontstonden in bijna alle Europese landen in de jaren ‘70-‘80 als gevolg van de opkomende automobiliteit. Ook West-Vlaanderen werd toeristisch ontsloten voor ‘Koning Auto’. In de jaren ‘90 werd het concept van de toeristische autoroutes herdacht onder invloed van een Toeristische
milieubesef en de toenemende aandacht voor verkeersveiligheid en alternatieve vervoersmodi (waaronder fietsen). Toerisme Vlaanderen stelde nieuwe richtlijnen op voor wegkeuze, bewegwijzering, infobord en routebeschrijving. Omstreeks 2000 pakte de West- groeiend
Vereniging voor de Vrije Tijd vzw uit met een totaal vernieuwd aanbod van 10 autoroutes in West-Vlaanderen, goed voor 774 kilometer bewegwijzerd parcours. De routes werden meer Vlaamse
samengesteld, eerder dan landschapsgericht. Ze brengen de automobilist over veilige wegen van aandachtspunt naar aandachtspunt. Voor de verbinding tussen aandachtspunten (musea, stadjes, dorpen e.a.) werd gekozen voor secundaire wegen. De kleinere wegen werden objectgericht
zodat de verkeersveiligheid van de fietser en de wandelaar niet in het gedrang komt. Elke route kreeg een nieuw startbord, een uniforme bewegwijzering met zeshoekige borden op metalen palen en een boekje met kaart en routebeschrijving. De autoroutes zijn geografisch vermeden
perfect verspreid over de provincie. Een deel van de Brugse Rand kan met de wagen verkend worden via de Permekeroute, de Uilenspiegelroute en de Houtlandroute. (zie kaart 13: autoroutes)
107 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• De
• De
• De
gaat van Damme richting Westkapelle naar Nederland en keert weer via Maldegem, Donk en Sijsele. In totaal wordt 74 km afgelegd. De route start op het Markplein van Damme. Uilenspiegelroute
start aan het museum van Constant Permeke en rijdt via Snellegem, Zerkegem en Oudenburg richting Bredene en De Haan en Blankenberge en keert terug via Lissewege, Zuienkerke, Houtave en Stalhille naar de startplaats in Jabbeke. In totaal wordt 72 Permekeroute
afgelegd Houtlandroute laat de bezoeker kennismaken met het West-Vlaamse Houtland tussen km
en Torhout. De route is 81km lang en start in Torhout. Ze passeert in Zedelgem, Loppem en Oostkamp en rijdt langs het Vloethemveld, Merkemveld, Nieuwenhovebos en gaat daarna richting Bulskampveld. Brugge
Voorzieningen Er zijn geen specifieke voorzieningen voor autoroutes. Er is steeds parkeergelegenheid in de nabijheid van bezienswaardigheden langs de autoroutes. 6.5.2.
Conclusie De Brugse rand wordt ontsloten door een aantal autoroutes. De autoroutes zijn minder gericht op Brugge maar behandelen thema’s die specifiek zijn voor de omliggende gemeentes. 6.5.3.
algemene belangstelling voor autotoeren is minimaal en daalt jaar na jaar. Het product is dus niet meer marktconform en de toekomst van de autoroutes wordt binnen Westtoer sterk in vraag gesteld. Enkel rond sterke thema’s, zoals de oorlog, zullen er nog nieuwe routes uitgewerkt De
6.6. Andere recreatievormen
worden.
Oriëntatieloop Er is een vast oriëntatieloopparcours in Brugge in de omgeving van Sint-Pietersplas. Hier wordt oriëntatieloop georganiseerd in samenwerking met "The Outsider Coast". De Dienst Sport van de 6.6.1.
Provincie West-Vlaanderen wil in de toekomst nog enkele bijkomende oriëntatieparcours te voorzien in overleg met de dienst domeinen van de Provincie en de oriëntatieloopfederatie.
108 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Joggen Brugge heeft een looptraditie. Jaarlijks bereiden veel Bruggelingen zich voor op de massaloop "Dwars door Brugge". Heel wat gebieden in het studiegebied zijn zeer geschikt zijn om te joggen, 6.6.2.
de Brugse Vesten op kop. Sinds kort heeft de Stad Brugge hier een officieel loopparcours uitgetekend onder de naam "De Vrije Loop”. De totale afstand bedraagt 7,5 km. In het Graaf Visartpark staat het oriënteringsbord (nulpunt). Na elke kilometer vind je een paaltje met de met
in de beide richtingen. Er zijn ook 3 uitbreidingslussen voorzien zodat een parcours van 9,5 km mogelijk is. “De Vrije Loop” is een woordspeling die verwijst naar de vrije afstandsaanduiding
van afstand, richting, tijd, startpunt, bewegingsvorm. Andere populaire loopgebieden zijn: Tillegembos, Ryckevelde, Beisbroek/Tudor, de Abdijenroute, de kanaaloevers en het meersengebied. Er zijn ook diverse "ommetjes" mogelijk in kleinere keuze
zoals Veltembos, de Koude Keuken en rond de terreinen in sportcentra. In een aantal gebieden is een fit-o-piste aanwezig. Dit is een parcours dat men al wandelend of lopend kan afleggen, met een aantal vaste stopplaatsen. Deze stopplaatsen zijn ingericht met een parkbosjes
met een oefening en het bijhorende materiaal. Dit materiaal is meestal uit hout vervaardigd. Er is een fit-o-piste in Tillegem, de Koude Keuken (onlangs vernieuwd), het infobord
en in het Bloso-sportcentrum Julien Saelens. Ook in de Valkaart in Oostkamp ligt een fit-o-meter. Veltembos,
Skeeleren en skaten Steden en gemeenten voorzien vaak plaatsen waar jongeren kunnen skaten. Deze ruimtes hebben ook een functie als ontmoetingsplaats voor jongeren. Hieronder een opsomming van de 6.6.3.
skateparken in het studiegebied: verschillende
• Sportpark
• Sportpark
• Sportpark
• Sportpark
• Jakobinessenpark,
• Skatepark
• Skatepark
• Sportpark,
• Sportpark
• Skatepark
• Skatepark
Tempelhof 57, Brugge Daverlo, Dries 2, Assebroek Amaat Vynckestraat, Dudzele Tempelhof,
Gulden Kamer, Blauwkasteelweg 28, Sint-Kruis Jakobinnessenstraat, Brugge Entrepot, Binnenweg, Brugge De
Scharphoutstraat, Lissewege Lissewege,
Vaartbekeweg, Koolkerke Watertoren, Doornstraat, Sint-Andries in De Valkaart in Oostkamp Groene Meersen in Zedelgem
109 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

6.7. Nieuwe technologieën
door skeelers. gebruikt Saelens Julien centrum
zijn geen bewegwijzerde skeelerroutes in de Brugse rand. Via internet (Routeyou, ...) zijn er wel enkele routes te downloaden die erop geplaatst werden door particulieren. Vaak maken deze routes gebruik van de autovrije en verharde jaagpaden rond Brugge. In Sint-Andries kan men Er
draaien op de rolschaatspiste in het Olympiapark. Ook wordt de wielerbaan in het Bloso- rondjes
producten die gebruik maken van technologieën zoals internet, GSM, GPS, smartphone zijn aan het boomen. In de Brugse rand is het officiële aanbod nog zeer beperkt. Meestal zijn het particulieren die gebruik maken van het internet om kaarten en GPS-coördinaten Recreatieve
delen of om zelf routes uit te stippelen en te delen. De stad Brugge experimenteert momenteel met een digitale stadsgids. Hieronder een overzicht van de meest opvallende technologische toepassingen. te
Geo-caching: 6.7.1.
Geo-caching verstopt iemand ergens een waterdichte doos, met daarin een logboek en een aantal voorwerpen. Met een hand-GPS bepaalt hij de precieze coördinaten van de schuilplaats. Vervolgens publiceert hij die op het internet: www.geocaching.com. Bij
mensen lezen op de Geocache-website die coördinaten en kunnen dan op zoek gaan naar de "cache" (schat). Vinden ze hem, dan schrijven ze hun bevindingen over de tocht neer in het logboek en mogen ze uit de doos een voorwerp nemen, maar ze moeten er ook weer één Andere
Zo verandert de inhoud van de schat voortdurend. Op deze manier laat de plaatser van de schat andere mensen kennis maken met mooie plaatsen, natuurgebieden en bijplaatsen.
die nog relatief onbekend zijn. Momenteel zijn er ruim 50 caches verstopt in de Brugse rand. Er zijn caches die rechtstreeks te vinden zijn op basis van de coördinaten ("Traditional"). Voor andere caches moet men soms een bezienswaardigheden
"Waypoints" zoeken om de juiste coördinaten van de cache te vinden. 6.7.2. Online GPS-routes aantal
Op internet zijn er verschillende routes te vinden waar men met behulp van de GPS mooie trajecten kan fietsen. Veelal zijn dit bestaande routes die door recreanten op internet geplaatst worden aan de hand van GPS coördinaten.
110 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

de website www.GPScenter.be zijn alle links te vinden van routes die gebruik maken van de GPS. Bepaalde organisaties zoals de VZW Grote Routepaden hebben hun routes al op coördinaten gezet. Via
Routeplanners Westtoer heeft nog geen online routeplanner. Er zijn wel andere bedrijven die gebruik maken van de gegevens en het netwerk van Westtoer om zelf een routeplanner uit te werken. De bekendste 6.7.3.
is www.fietsnet.be. Op dit moment staat het hele Vlaamse fietsnetwerk op deze website hiervan
ook een heel deel van het Nederlandse netwerk. Op deze website kan men een route plannen en de afstand van het traject berekenen. Ook kan de route geëxporteerd worden naar een GPStoestel. De knooppunten kunnen ook gewoon afgedrukt worden. Hierbij is het toch nog aan te en
om een fietsnetwerkkaart bij de hand te hebben. Ook Routeyou.com maakt gebruik van de fietsnetwerken maar laat ook toe dat gebruikers hun eigen samengestelde routes delen met anderen. raden
Digitale gidsen 6.7.4.
de opkomst van smartphones, Iphones, MP3 en PDA's is het perfect mogelijk om rondgeleid te worden door een dergelijk apparaatje. Een koptelefoon met uitleg over de omgeving, gecombineerd met beelden, al dan niet interactief is één van de nieuwste technologieën waar men Met
de toeristisch-recreatieve sector mee wordt geconfronteerd.
in
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 111

7. Onderhoud en beheer van recreatieve voorzieningen
7.1. Onderhoud en beheer van de provinciale recreatieve routes
en netwerken.
•
onderhoud en beheer van de provinciale recreatieve routes kan er gerekend worden op volgende instrumenten Voor het
de routechirurg: Elke recreant kan knelpunten in verband met het wegdek van een recreatieve route, de via Klachtenmelding
ervan, brochure of de voorzieningen doorgeven aan Westtoer. Dat kan via post, mail, fax of telefonisch maar bij voorkeur via de zogenaamde routechirurg: www.westtoer.be/routechirurg.aspx. Op deze website kan de klacht worden genoteerd op een bewegwijzering
•
de
systeem is 24/24 u operationeel en garandeert dat de bemerking duidelijk en begrijpelijk terecht komt bij de verwerker van de klachten. Controle door peters en meters invulformulier. Dit
vrijwilligers hebben het peter- of meterschap van een recreatieve route of een stuk 700 Ruim
netwerk zich genomen. In de periode tussen maart en oktober gaan zij ten minste 6 keer op pad om volgens een vast stramien gebreken aan de recreatieve routes vast te stellen. Zowel mankementen aan de bewegwijzering, de slechte staat van de paden of recreatief
•
op
of –werkzaamheden worden aan Westtoer gesignaleerd. Aanpak van de knelpunten op het terrein Voor het verhelpen van de gesignaleerde problemen op het terrein beschikt Westtoer over wegomleidingen wegen,
mobiele ploegen van telkens twee mensen, voorzien van een goed uitgeruste bestelwagen. Zij staan in voor het plaatsen van nieuwe bewegwijzering en infrastructuur (zoals zitbanken, klaphekjes en knuppelpaden), en voor het onderhoud van bestaande twee
(zoals herstellen en vervangen van bewegwijzering en maaien van graspaden). West-Vlaanderen telt om en bij de 18.000 opstellingen met bewegwijzeringbordjes. Westtoer beschikt eveneens over een materialenloods met atelier voor de montage en herstelling van voorzieningen
7.2. Onderhoud en beheer van de recreatiepaden infrastructuur. recreatieve
In West-Vlaanderen zijn de voorbije decennia honderden kilometers nieuwe recreatieve routes ontwikkeld en tientallen kilometer nieuwe recreatiepaden aangelegd. Dit gebeurde zowel door
112 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

provincie, Westtoer, de Vlaamse overheid (Agentschap voor Natuur en Bos, NV Waterwegen en Zeekanaal, VLM) en de gemeenten. De nazorg van deze paden laat vaak te wensen over, zowel op technisch vlak (wegdek) als ecologisch vlak. Er is te weinig de
voor en de middelen en het personeel ontbreken vaak. Onder meer onder impuls van de provincie West-Vlaanderen en de regionale landschappen werden de afgelopen jaren enkele structuren opgezet om het beheer van de recreatiepaden in het buitengebied te beleidsaandacht
Niet elke verantwoordelijke hecht echter evenveel belang aan het onderhoud van de paden of heeft hier de tijd en de middelen voor. Bij de aanleg van nieuwe paden of organiseren.
van nieuwe routes en netwerken moet er over gewaakt worden dat er duidelijke afspraken zijn over het onderhoud van de paden. Wanneer deze paden in een openbaar domein liggen, is de eigenaar/beheerder in principe verantwoordelijk voor het onderhoud en opening
beheer. Gemeentes en andere partijen kunnen voor het groenonderhoud, bos- en bermbeheer, natuurontwikkeling, natuurherstel en de aanleg van nieuwe recreatieve infrastructuur een het
doen op de landschapswacht van Loca Labora. Via dit sociaal tewerkstellingsinitiatief wordt er werkgelegenheid voor langdurig werkzoekenden gecreëerd door een ecologische zorg beroep
voor natuur en landschap.
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 113

8. Communicatie en promotie
8.1. Promotie-instrumenten stad, gemeente of organisatie heeft zijn eigen promotie-instrumenten en website. Naast Elke
communicatie wint de communicatie via internet steeds meer aan belang. Vooral jongeren hechten meer en meer belang aan online-informatie die steeds up to date is en op elk moment raadpleegbaar. gedrukte
instrument Titel – Onderwerp Uitgever Kostprijs Boekje Love Brugge - Bezoekersgids Toerisme Brugge 2€ Boekje Love Brugge (algemene info) Toerisme Brugge Gratis Promotie-
Love Brugge- Daguitstappen voor groepen Toerisme Brugge Gratis Boekje Zeebrugge, Lissewege aan Zee - attracties - bezienswaardigheden - info - tips - evenementen Toerisme Brugge Gratis Boekje
Love Brugge - Logiesgids Toerisme Brugge Gratis Brochure Logieslijst VVV Damme Gratis Brochure Brochure Uilenspiegelmuseum VVV Damme Gratis Brochure Uilenspiegelmuseum Idee Productions Boekje
Domeinen Beisbroek en Tudor Stad Brugge Gratis Boekje Wandelgids Provinciedomein Fort Van Beieren Provincie West- Vlaanderen 0,5€ Boekje Provinciedomein Tillegembos Provincie West- Brochure 0,5€ Boekje/Gids De Vesten Anders Bekeken Stad Brugge 3€ Kaart Staats-Spaanse Linies in West-, Oost en Zeeuws-Vlaanderen Diverse 2,95€ Vlaanderen
Kinderboerderij "De Zeven Torentjes" Stad Brugge Gratis Boekje Kinderboerderij De Zeven Torentjes - activiteiten voor kleuters en basisonderwijs Stad Brugge Gratis Brochure Op Stap in Beisbroek, Tudor, Brochure Stad Brugge 1€ Magazine Genieten in het Brugse Ommeland Westtoer Gratis Kaart Fietsen en Wandelen (2010) Westtoer 1€ Kaart Sportoena - Belgische oostkust Sportoena 8,5€ Chartreuzinnenbos
De Zwinstreek met 7 kerngebieden Nationaal Geografisch instituut 6,5€ Kaart
Magazine Damme (NL/FR/D/ENG)& Toerisme Damme 0,50€ Boekje/Gids Damme (NL/FR) Koninklijke Gidsenbond Brugge&West- Vlaanderen 1,50€
Kaart Toeristisch-recreatief gemeenteplan Gemeente Zedelgem Gratis + te downloaden
114 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

www.valleivandezuidleie.be Natuurpunt Oostkamp Brochure Hoevewinkels in West-Vlaanderen Provincie West- Vlaanderen Gratis Website
Samen de boer op: Land- en tuinbouwbedrijven Provincie West- Vlaanderen Gratis Boekje De verborgen geschiedenis van de stadsparken Stad Brugge 3€ Brochure
Brugge, natuurlijk Parken en natuurgebieden in de Brugse Rand Stad Brugge verschijnt in 2011 Boekje
Speelkaart Stad Brugge verschijnt in 2011 Website www.natuurenbos.be ANB Kaart
Diverse brochures domeinbossen ANB Boekje Toeristische Gids Jabbeke Gemeente Jabbeke Gratis Brochure
8.2. Evenementen ter promotie van recreatie in de regio
RAND BRUGSE DE IN UITGEGEVEN PROMOTIEMATERIAAL 65: TABEL
ondersteuning de gedrukte informatie en de verschillende websites worden er regelmatig evenementen georganiseerd ter promotie van de regio of van een specifiek thema. Bepaalde evenementen zijn éénmalig, anderen keren op regelmatige basis terug. Sommige evenementen, Ter van
in Brugge, richten zich specifiek op het fietsen in de regio rond Brugge. Andere
•
evenementen vormen een combinatie tussen een cultureel aanbod en recreatie. Hieronder vind je een greep uit het aanbod dat specifiek op recreatie gericht is in de Brugse rand: zoals Kroenkelen
het Park: Met de Dag van het Park, een organisatie van het Agentschap voor Natuur en Bos (ANB), wordt op een positieve manier aandacht voor het groen in de stad gevraagd. van Dag
• Week
kunnen (opnieuw) kennismaken met het park in hun directe woonomgeving of verder weg en gemeenten kunnen die dag de parken en het groenbeheer extra in het zonnetje Bewoners
zetten door middel van allerlei activiteiten. van het Bos: De Week van het Bos is uitgegroeid tot de grootste boshappening in Vlaanderen. Deze campagne van ANB en VBV wil zo veel mogelijk mensen in contact brengen met de schoonheid van de Vlaamse bossen. Een ruim aanbod aan bosactiviteiten
115 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• Kroenkelen:
• Gezinsdag
• Ommetoertjes:
• Openingen
• Pasar
evenementen, knutselactiviteiten, etc ) vormen hiervoor de basis. Dit aanbod komt tot stand dankzij de medewerking van talrijke organisaties, scholen en lokale besturen. Dit is een dag waar alles in en rond Brugge volledig in het teken van fietsen (wandelingen,
Dit evenement wordt steeds gecombineerd met autoloze zondag. Er zijn nog verschillende randactiviteiten. Dit is een organisatie van de stad Brugge Bulskampveld: Een organisatie van de Provincie en de regiowerking Brugse staat.
In het Provinciedomein Bulskampveld worden allerlei activiteiten en wandelingen georganiseerd op maat van gezinnen. Ommeland.
fietstochten in het Brugse Ommeland. Er wordt telkens gestart in een andere gemeente. Dit is een organisatie van de regiowerking Brugse Ommeland samen met de gemeentes. Georganiseerde
en fietsroutes: Bij elke opening van een nieuwe fiets- of wandelroute wordt door Westtoer een feestelijke opening georganiseerd met toespraken, een kleine wandeling en een receptie. wandel-
8.3. Huisstijlen voor recreatieve infrastructuur in de Brugse rand
fietstochten. aantal een omgeving de in jaarlijks organiseert Pasar zomertochten:
Huisstijl Agentschap voor Natuur en Bos ANB heeft een specifiek type bebording en bewegwijzering. Aan de toegang van elk domein staat een groot infobord met een plattegrond van het gebied, het toegankelijkheidsreglement en 8.3.1.
van eventuele activiteiten in het gebied. Aan het begin van elk pad wordt aangeduid voor welke recreatievorm het pad geschikt is. aankondigingen
FOTO 1 : HUISSTIJL ANB
116 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Huisstijl Provinciedomeinen Ook de provincie West-Vlaanderen heeft een huisstijl uitgewerkt voor bebording en 8.3.2.
Deze wordt consequent toegepast in alle Provinciedomeinen. bewegwijzering.
2: HUISSTIJL PROVINCIE WEST-VLAANDEREN 8.3.3. Huisstijl Westtoer FOTO
heeft een eigen huisstijl die wordt doorgetrokken in de routekaarten, promotiebrochures en infoborden. Inrijpunten of instappunten worden steeds op een uniforme manier ingericht. Wandelroutes, fietsroutes en ruiterroutes worden bewegwijzerd conform de richtlijnen van Westtoer
Vlaanderen. Ook de fietsnetwerken en wandelnetwerken worden uniform bewegwijzerd. Toerisme
FOTO 3: HUISSTIJL BROCHURES EN STARTBORD WESTTOER
117 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Huisstijl Groene Assen Het ontwerpbureau Technum werkte voor alle groene assen in West-Vlaanderen een huisstijl uit. Deze bestaat uit rustpunten, mijlpalen en de inrichting van de kruisingen met de wegen. Het is de 8.3.4.
om deze huisstijl toe te passen op alle groene assen in de Provincie West-Vlaanderen bedoeling
4: HUISSTIJL GROENE ASSEN 8.3.5. Huisstijl Natuurpunt FOTO
Natuurpunt is eigenaar of beheerder van natuurgebieden en werkte dus een huisstijl uit voor Ook
en infoborden. bewegwijzering
5: HUISSTIJL INFOBORD NATUURPUNT FOTO
8.4. Conclusie
is een uitgebreid aanbod aan brochures, websites en evenementen ter promotie van de Brugse rand. De verspreiding van de brochures gebeurt zeer versnipperd en is vaak niet Er
gemeentegrensoverschrijdend. Op geen enkele locatie of website wordt alle informatie gebundeld. De evenementen zijn een meerwaarde voor de regio en zorgen ervoor dat de lokale bevolking hun eigen omgeving en de mogelijkheden om erin te recreëren leert kennen.
118 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

en infoborden zijn zeer prominent aanwezig in het landschap in verschillende huisstijlen. Elke eigenaar of beheerder wil zijn eigen stempel drukken en heeft een eigen specifieke stijl. Dit is niet storend, zolang de verschillende huisstijlen niet teveel met elkaar worden gemengd Wegwijzers
er geen oude bebording blijft staan. Zo blijft het informatieaanbod overzichtelijk en leesbaar.
en
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 119

9. Externe analyse
9.1. Actoren in de regio
het bepalen van het toeristisch-recreatief beleid is het van belang dat rekening gehouden wordt met de diverse spelers die in die regio actief zijn. Recreatie is de meeste gebieden geen hoofdfunctie. Daarom is overleg met deze actoren zeer belangrijk voor het ontwikkelen van Bij
recreatief aanbod. Een overzicht van de diverse actoren in het studiegebied wordt weergegeven op kaart 14A en 14B. een
Vlaams en federaal niveau 9.1.1.1. Defensie 9.1.1.
is eigenaar van enkele waardevolle stukjes natuur in het studiegebied. Vaak heeft de militaire functie in deze gebieden bepaalde natuurwaarden in stand gehouden. Dit is het geval in Vloethemveld en de Schobbejakshoogte. Het beheer van deze gebieden werd voor een groot stuk Defensie
aan partners zoals Natuurpunt of ANB, zodat de oorspronkelijke natuurwaarden volledig in stand kunnen gehouden worden of hersteld worden. overgedragen
Vlaamse overheid – Agentschap voor Natuur en Bos (ANB) Het Agentschap voor Natuur en Bos is een agentschap van de Vlaamse Overheid en maakt 9.1.1.2.
uit van het Ministerie van Leefmilieu, Natuur en Energie. Het Agentschap voor Natuur en Bos staat in voor het uitvoeren en het ondersteunen van het beleid, het duurzaam beheren en het versterken van natuur, bos, parken en openbaar groen deel
Vlaanderen en dit van in de stadskern tot in het buitengebied. In het studiegebied is ANB onder andere eigenaar en beheerder van Ryckevelde, de Assebroekse Meersen, het Lappersfortbos en het Waggelwater. in
Vlaamse Landmaatschappij 9.1.1.3.
De Vlaamse Landmaatschappij besteedt bijzondere zorg aan de open ruimte. Ze ondersteunt
en versterkt de bestaande ruimte en zorgt voor uitbreidingen van de toegankelijke ruimte waar mogelijk, onder andere door het inzetten van de grondenbank. Door een ruimtelijk beleid en milieubeleid gaan ze versnippering van de open ruimte tegen door inrichting en beheer van de open ruimte en richten zich op alle taken met betrekking tot de mestbank, de grondenbank, de geografische informatiesystemen en het grondgebied.
120 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

zijn 2 soorten instrumenten om de open ruimte her in te richten. Het instrument “natuurinrichting” is het projectmatig uitvoeren van maatregelen voor het herstel, de ontwikkeling of het behoud van waardevolle natuur. Kwetsbare en bedreigde Er
krijgen zo een duwtje in de rug. Een natuurinrichtingsproject heeft een wettelijk kader en wordt betaald door de Vlaamse Overheid Het instrument “landinrichting” mikt op een betere inrichting van de open ruimte voor natuurgebieden
erfgoed, land- en tuinbouw en waterbeheer. Bij de landinrichtingsplannen coördineert de VLM het overleg tussen de verschillende betrokken partijen aan de hand van recreatie,
De VLM beschikt over budgetten om aan grondverwerving en infrastructuurwerken te doen in samenwerking met andere partners. Zo staat ze onder meer in voor de aanleg van recreatieve routestructuren, het verbeteren van de kwaliteit van planbegeleidingsgroepen.
en publieke ruimte, de aanleg van recreatieve infrastructuur en de inrichting van groen- en recreatiedomeinen. Momenteel wordt rond Brugge gewerkt aan het landinrichtingsproject "Brugse Veldzone". Het inrichtingsplan “Groene fietsgordel Brugge” is landschap
eerste concrete plan met recreatieve invalshoek dat in het studiegebied zal uitgevoerd worden. een
Provinciaal 9.1.2.1. Provincie West-Vlaanderen 9.1.2.
•
niveau
van de Provincie West-Vlaanderen spelen een rol in toerisme en recreatie in het studiegebied MINAWA staat voor de dienst voor Milieu, Natuur en Waterbeleid. Haar takenpakket bestaat Verschillende diensten
uit de planning en inrichting van provinciedomeinen, ontwikkelen van natuur-en andere onder
• Gebiedsgerichte
adviseren van bouwdossiers, begeleiden van interne milieuzorg, coachen van duurzame ontwikkeling, campagnes met betrekking tot het voorkomen van afval, natuur- en milieueducatie voor scholen en gezinnen, opvolging van het landschapsontwikkelingsprojecten,
en de milieujaarprogramma’s. MINAWA is opgesplitst in verschillende afdelingen waarvan de sectie Planning Domeinen en Groeneassen en de Sectie Natuur- en Milieu-educatie in het kader van deze studie de belangrijkste zijn. De Groendienst staat in voor milieubeleidsplan
dagelijks beheer van de provinciedomeinen (snoeien, onderhoud van de paden,…) werking: Sinds 1996 vaart de Provincie West-Vlaanderen een gebiedsgerichte het
koers. Naast een algemeen geldende centrale beleidsvorming vanuit het provinciehuis Boeverbos, wordt een "beleid op maat" ontwikkeld waarin de problemen en kansen in specifieke gebieden of streken centraal staan. De gebiedsgerichte werking functioneert als een eerstelijnsloket voor lokale besturen en diverse (boven)lokale actoren in de diverse regio's. Het is dan ook deze dienst die initiatieven in de regio rond Brugge aanstuurt en opvolgt.
121 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• Daarnaast
o volgende diensten van belang: Dienst economie - landbouw en economie (hoeveproducten, bezoekboerderijen, landbouwgebieden) ook zijn
o Provinciaal
o Sportdienst
en Voorlichtingscentrum voor Land- en Tuinbouw: Dienst landbouwverbreding Onderzoeks-
Westtoer Het Autonoom Provinciebedrijf voor toerisme en recreatie in West-Vlaanderen, Westtoer, stippelt recreatieve routes in West-Vlaanderen, doet voorstellen voor recreatieve inrichtingen, 9.1.2.2.
van knelpunten, maakt strategische beleidsplannen en promotieplannen op voor de oplossen
regio’s. Westtoer is ook het aanspreekpunt voor alle toeristisch-recreatief gerelateerde vragen en problemen die de gemeentegrenzen overschrijden. toeristische
Regionaal niveau 9.1.3.1. Regionaal Landschap Houtland 9.1.3.
Regionaal Landschap Houtland strekt zich uit over Beernem, Oostkamp, Torhout, Wingene, Zedelgem en delen van Brugge, Damme en Jabbeke. Recent (september 2008) Het
dit uitgebreid met Ruiselede en Ichtegem. Samen vormt dit een oppervlakte van 52.387 hectare. Het Regionaal Landschap Houtland ontwikkelt activiteiten rond duurzame streekontwikkeling werd
basis van de actuele en potentiële kwaliteiten van de natuur, het landschap en de streekidentiteit. In dit geval is het doel om de laatmiddeleeuwse heiden van westelijk zandig Vlaanderen te herstellen. Hierbij wordt ondermeer gedacht aan het herstel van het op
het uitvoeren van een aantal kleinschalige landschapsprojecten bij landbouwers en particulieren, het graven van (amfibieën)poelen en het aanplanten van drevenlandschap,
en hagen. Het Regionaal Landschap Houtland fungeert ook als provinciesteunpunt Natuur- en Milieu- educatie (NME) voor de regio. bomenrijen
Lokaal niveau 9.1.4.
9.1.4.1. Natuurpunt Dit is de vereniging voor natuurbehoud en landschapszorg in Vlaanderen met als belangrijkste pijlers natuurstudie, beheer en educatie. Natuurpunt beschermt natuurgebieden door ze zelf aan te kopen of in beheer te nemen. Deze vereniging wil deze natuur, rekening houdende met de draagkracht, ook delen met het grote publiek. Daarom realiseert Natuurpunt in haar
122 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

ezoekerscentra, wandelpaden en recreatieve infrastructuur die de bezoeker ten goede komen. Natuurpunt is in het studiegebied eigenaar van een aantal natuurgebieden zoals de Vallei van de gebieden
de Schobbejakshoogte, Doeveren, de Maskobossen en beheert delen van Zevenkerke en Vloethemveld. Zuidleie,
Gemeentebesturen De gemeentes spelen een grote rol in het realiseren van een recreatieve route door het 9.1.4.2.
van doorgangsrechten of onderhandelingen met privé-eigenaars wanneer de route over privéterrein gaat. In dit studiegebied gaat het over het stadsbestuur Brugge en de gemeentebesturen van Oostkamp, Zedelgem, Jabbeke, Zuienkerke en Sijsele/Damme. De verwerven
hebben vaak eigendommen die opengesteld kunnen worden voor recreanten. 9.1.4.3. Privé-eigenaars gemeentes
kasteelparken, bossen of stukjes kostbare natuur zijn eigendom van Verschillende
Zo worden aaneengesloten stukken natuur sterk versnipperd en is het niet eenvoudig om een recreatieve doorgang te realiseren. Door het vragen van een recht van doorgang, grondenruil of het aankopen van gronden kunnen deze recreatieve doorgangen privépersonen.
worden gerealiseerd en wordt deze versnippering voor een stuk opgeheven. De privacy van de privé-eigenaars moet echter zoveel mogelijk worden gerespecteerd en de recreant moet zich bij doorgang over privéterrein aan een aantal (evidente) gedragsregels houden.
toch
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 123

9.2. Beleid in de regio
Beleid ruimtelijke ordening 9.2.1.1. Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (RSV) 9.2.1.
Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen doet uitspraak over de structuurbepalende elementen van gewestelijk en van bovengewestelijk belang. Het RSV bestaat uit een informatief gedeelte en uit een richtinggevend gedeelte. In dit laatste deel wordt de visie en Het
weergegeven over de gewenste ruimtelijke ontwikkeling van Vlaanderen. De gewenste ruimtelijke structuur wordt behandeld langs vier structuurbepalende componenten: principes
stedelijke gebieden, het buitengebied, de gebieden voor economische activiteiten en de lijninfrastructuren. Voor het studiegebied speelt zowel de toekomstvisie rond de stedelijke gebieden en het buitengebied een rol. de
rond stedelijke gebieden In stedelijke gebieden komen verschillende menselijke activiteiten samen (wonen, werken, recreëren, ...). Brugge wordt in het RSV geselecteerd als regionaal stedelijk gebied. De grens van Beleid
stedelijk gebied stemt meestal niet overeen met de administratieve gemeentegrens. Deze het
en daaraan verbonden maatregelen worden nader bepaald door middel van een afbakeningsproces. (zie 9.2.1.2) In het RSV worden volgende uitspraken gedaan die betrekking hebben op toerisme en grens
•
de
stedelijk gebied. Optimaliseren van recreatieve en toeristische voorzieningen en medegebruik De bestaande toeristisch-recreatieve structuur in de stedelijke gebieden en in het in recreatie
moet grotere mate en meer optimaal worden benut. Er moet ook worden gezocht naar vormen van medegebruik door toerisme en recreatie van infrastructuur die voor andere activiteiten is uitgebouwd. Het is niet wenselijk om grootschalige voorzieningen uit te buitengebied in
nieuw in te planten in het buitengebied. Enkel in de stedelijke gebieden, de stedelijke netwerken en die gebieden die in provinciale ruimtelijke structuurplannen als toeristisch recreatief knooppunt of netwerk van primair belang worden aangeduid, zijn nieuwe breiden
•
of
bijkomend ruimtegebruik mogelijk. Behoud met voorzieningen
• -ontwikkeling. Behouden en natuurbouw
en ontwikkeling van stedelijke natuurelementen en randstedelijke groengebieden. Randstedelijke groengebieden zijn gebieden met een open en multifunctioneel karakter. Zij komen in aanmerking voor de aanleg van bossen, de uitbouw van stedelijke groenprojecten, en uitbouwen van cultureel-maatschappelijk en historisch waardevolle elementen.
124 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

ond het buitengebied Het buitengebied is het gebied waarin de open (onbebouwde) ruimte overweegt. Elementen van bebouwing en infrastructuur die in functionele samenhang zijn met de niet-bebouwde ruimte, Beleid
er onderdeel van uit en kunnen plaatselijk overwegen. Voor toerisme en recreatie worden een aantal globale ontwikkelingsperspectieven vooropgesteld. Voor toerisme en recreatie in het buitengebied is het uitgangspunt het recreatief medegebruik met maken
voor de draagkracht van het gebied. Enkel op basis van een integrale ruimtelijke visie op een bepaald gebied van het buitengebied kan het recreatief medegebruik worden geregeld. Bij respect
•
eenmalige toeristisch-recreatieve activiteiten is het van belang dat de activiteit het ruimtelijk functioneren van de structuurbepalende functies niet aantast. Volgende initiatieven zijn mogelijk: tijdelijke of
openluchtrecreatieve verblijven en individuele weekendverblijven. voor Ontwikkelingsmogelijkheden
• Realisatie
golfterreinen in of nabij stedelijke gebieden. Golfterreinen moeten door hun lokalisatie en inplanting een ruimtelijke en maatschappelijke meerwaarde creëren. Ze moeten zoveel mogelijk worden opengesteld voor bepaalde vormen van recreatief medegebruik. van
Afbakening regionaalstedelijk gebied Brugge De afbakening van het regionaal stedelijk gebied Brugge bestaat uit delen van Brugge, Damme, Jabbeke, Oostkamp en Zedelgem. Binnen het afgebakend geheel wordt een stedelijk 9.2.1.2.
gevoerd waarbij de huidige en toekomstige behoefte aan wonen en werken wordt beleid
Hierbij ook ruimte voorzien worden voor andere functies zoals cultuur, randstedelijk groen, mobiliteit en recreatie. Het voorstel van afbakening bevat, naast een afbakeningslijn, een visie op het stedelijk gebied als geheel. Deze beleidsvisie wordt opgevangen. moet
een actieprogramma om het ruimtelijk beleid actief uit te voeren.
• Brugge wordt als volgt toeristisch-recreatief gestructureerd: uitgewerkt in
functie van Brugge als historische stad en kunstpatrimonium met internationale allure wordt erkend en bestendigd toeristische De
• De
gordel wordt beschouwd als een aaneengesloten drager voor openlucht recreatieve activiteiten: Naast het belang van de groene gordel voor het behoud en duurzame groene
ontwikkeling van ecologisch en landschappelijk waardevolle gebieden wordt de belangrijke recreatieve functie van de gordel voor de Bruggelingen en voor de bewoners van de perifere kernen onderkend. Op gerichte plaatsen wordt ter hoogte van invalswegen, waar de bereikbaarheid optimaal is, een stedelijk recreatief open ruimte programma voorzien. Deze kunnen doorheen de groene gordel met elkaar verbonden worden met een fietsverbinding. De
125 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• Recreatieve
gordel vormt aldus een bindmiddel tussen de recreatieve activiteiten in het stedelijk gebied en het buitengebied van het Brugse Ommeland. Aandacht moet hierbij gaan naar het doorbreken van de barrièrewerking van de N 31 ter hoogte van belangrijke verbindingen met groene
buitengebied, zoals de Chartreuse en Sint-Pietersplas. In de groengebieden binnen de groene gordel dienen de potenties voor recreatie afgewogen ten aanzien van de intrinsieke waarden van deze gebieden voor natuur, landschap en landbouw. Overdruk veroorzaakt door het
in randstedelijke groengebieden als Tillegembos, Tudor en Beisbroek moet worden opgevangen door een grotere toegankelijkheid van andere randstedelijke groengebieden recreatie
Ryckevelde, het Chartreusegebied, uitbreiding Sint-Pietersplas). groengebieden of groengebieden met recreatief medegebruik worden geselecteerd en geordend van sterk tot zwak recreatief. Volgende groengebieden werden hierbij (Male,
o Stedelijke recreatieve groenpool Sint-Pietersplas: De site van de Sint-Pietersplas moet verder worden ontwikkeld voor openluchtrecreatie, geënt op de waterrecreatie, geselecteerd:
o Randstedelijk
o Randstedelijk
wordt nagegaan of in bijkomende orde groen ter versterking van de recreatie kan voorzien worden. In combinatie met een bufferfunctie ten aanzien van bedrijvigheid op langere termijn, is uitbreiding in noordelijke richting gewenst, waarbij waarbij
fietsroute met onderdoorgang van de N 31 wordt gecreëerd op de Blankenbergse Dijk. Ook in de mogelijkheid voor verblijfsaccommodatie t.b.v. sportkampen of kampeervoorzieningen kan voorzien worden. een
Tillegembos: Dit omvat de groep kasteelparken van Tillegem, Tudor, Beisbroek, Pereboom en Valkenbos en vormen echte groengebied
De hoofdfunctie van het gebied is bos en natuur maar de recreatie is er eveneens sterk uitgebouwd. Gelet op het belang van dit randstedelijk groengebied voor het stedelijk gebied als onderdeel van de groene gordel en als recreatiegebied stadsrandbossen.
het opgenomen in het stedelijk gebied. De E40 is een barrière en wordt als grens vooropgesteld, met uitzondering van het deel ten oosten van de Torhoutsesteenweg waar verder onderzoek uitsluitsel moet geven. Een uitbreiding ten wordt
van de E40 is enkel zinvol als er de barrièrewerking van de E40 doorbroken wordt en als de gronden zich lenen tot een herbestemming als groengebied. zuiden
Ryckevelde-Malebos: Het gebied is reeds ontsloten voor de recreant maar wordt nog verder uitgebouwd door het creëren van één groenpool samen met Malebos en aansluitende landbouwgebieden (na afweging). Het groengebied
randstedelijk groengebied Ryckevelde/Malebos omvat het park, de kasteelbossen, eventueel uitgebreid met aansluitende landbouwgebieden, rond de Abdij van Male en Ryckevelde. De bossen rond Male kennen in de natste gedeelten een vrij hoge natuurwaarde. Het stadsrandbos Ryckevelde-Male kent op vandaag reeds een
126 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

o Groengebied
o Assebroekse
recreatief gebruik. (Aansluitend bij Ryckevelde bevinden zich nog de Loweiden, geperceleerde “gemene” gronden en het VENgebied bestaande uit het heide- en stuifduinrelict Schobbejakshoogte en de natte weiden van de Doolhof.) Het belangrijk
groengebied Male/Ryckevelde wordt opgenomen in het regionaal stedelijk gebied omdat hier recreatieve activiteiten op dit niveau kunnen worden ontwikkeld. De begrenzing is voorlopig ruim genomen en zal bij de opmaak van een randstedelijk
RUP vastgelegd worden. Chartreusegebied: Hier zijn de potenties voor recreatie af te wegen ten gewestelijk
van het belang voor landbouw, natuur (verbindingsfunctie diverse organismen), landschap en het archeologisch patrimonium. Het integreren van een wandel- en fietsroute is wenselijk waarbij een ongelijkvloerse kruising met de N 31 aanzien
gerealiseerd. Ter hoogte van het bedrijventerrein Chartreuse wordt een groengebied voorzien zodat de bestaande groene gordel niet onderbroken wordt. Het gaat om een groengebied waar landbouw en recreatief medegebruik toegelaten is. Het wordt
de bedoeling dat het gebied meer en meer toegankelijk wordt en in de toekomst evolueert tot een stadspark. is
Recreatie beperken tot de passieve wandel- en fietsrecreatie, gelet op de natuurwaarden. Dit kan niet gezien worden als een stedelijk programma. Een opname in het regionaal stedelijk gebied is daarom niet zinvol. Meersen:
•
te
randstedelijke groengebieden wordt nog het volgende bepaald in de afbakening van het regionaalstedelijk gebied van Brugge De open ruimte in de groene gordel wordt maximaal gevrijwaard om de ecologische en Over de
te kunnen behouden. Dit kan leiden tot open ruimtecorridors of scheidingsfunctie ruimtelijke
• Corridors
• Bestaande
groengebieden waar om de bebouwingsdruk op deze gronden zoveel mogelijk weg te nemen, gericht recreatief medegebruik wordt toegelaten. Door deze ruimtes open te houden blijft een groene gordel bestaan rond de kernstad. Er dient onderzocht te worden waar randstedelijke
recreatief medegebruik en landbouwactiviteiten kunnen toegelaten worden. in de groene gordel tussen kernstad en perifere kernen versterken. Daar waar tussen de kernstad en de perifere kern een beperkte open ruimte bestaat wordt die versterkt tot gericht
Tussen Varsenare en Sint-Andries wordt dergelijke corridor versterkt. groenkernen versterken tot randstedelijke groengebieden. De hier bedoelde corridor.
groenkernen zijn ruimtelijk belangrijke groengebieden die aansluiten bij en/of (deels) deel
uitmaken van de groene gordel. Zij vervullen een belangrijke functie voor natuur, als buffer en vaak ook als recreatiegebied.
127 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan West-Vlaanderen Het provinciaal ruimtelijk structuurplan doet uitspraak over de structuurbepalende elementen van bovenlokaal belang die niet van gewestelijk belang zijn. Het PRS werd goedgekeurd door 9.2.1.3.
Vlaamse Regering op 6 maart 2002. De aandacht gaat hier naar een versterking van het bestaande aanbod door aanbieden van meer kwaliteit en vernieuwing en door in te spelen op de streekgebonden kwaliteiten. Inwoners van West-Vlaanderen moeten hun vrije tijd de
en dicht bij huis kunnen doorbrengen. Recreatief medegebruik in stedelijke gebieden en in de open ruimte of openluchtrecreatieve groene domeinen zijn hier de opties. kwalitatief
bepaald het RSV zijn er enkel nieuwe voorzieningen voor toerisme en recreatie mogelijk met bijkomend ruimtegebruik in stedelijke gebieden, stedelijke netwerken en in de plaatsen die in het PRS als toeristisch-recreatief knooppunt of netwerk van primair belang Zoals
•
in
Landelijke toeristisch-recreatieve netwerken: De Brugse streek gebieden: Nieuwe of bestaande toeristisch-recreatieve voorzieningen kunnen aangeduid. werden
• Stedelijke
• Openluchtrecreatieve
• Lijnelementen:
of uitgebreid worden, mits respect voor de ruimtelijke draagkracht en op voorwaarde dat het beoogde gebied niet ingenomen is door natuurwaarden. Stedelijke gebieden kunnen dus voorzieningen met een grote aantrekkingskracht opnemen. ontwikkeld
domeinen: Uitgaande van de bedoeling om het bestaande aanbod en de mogelijke potenties zo goed mogelijk te gebruiken, om toeristisch-recreatieve ontwikkelingen te sturen op basis van de eigenheid van de streek en om mogelijkheden voor groene
dicht bij huis te voorzien, worden openluchtrecreatieve groene domeinen op provinciaal niveau opgenomen als structuurbepalende elementen in de toeristisch-recreatieve vrijetijdsbesteding
Alle domeinen in provinciaal beheer worden geselecteerd als knooppunt namelijk Tillegembos en Fort van Beieren. Domeinen die niet door de Provincie beheerd worden maar die publiek toegankelijk zijn en een oppervlakte hebben vanaf ca 70 ha worden ook structuur.
Dit zijn Het Rooiveld in Oostkamp, Rykevelde met het domein van Male in Assebroek-Sijsele-Sint-Kruis , Vloethemveld-Merkemveld in Zedelgem-Jabbeke en Beisbroek- Tudor(Brugge) geselecteerd.
belangrijke assen zijn de dragers van reeds bestaande en potentiële toeristisch-recreatieve bewegingen (o.a. op lange afstand) zoals kanalen en waterlopen, oude Deze
spoorwegbeddingen, wegen, paden, ruiterroutes. De aandacht moet vooral gaan naar de kwaliteit en de belevingswaarde van de lijnelementen en de directe omgeving. Op deze lijnelementen worden diverse vormen van bewegingsrecreatie voorzien. De bestaande infrastructuur wordt zo veel mogelijk benut. De gebundelde lijnelementen maken gebruik van de aanwezige parallelle autovrije of autoluwe wegen. Indien nodig kan bijkomende ruimte
128 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

worden voor gescheiden paden langs deze lijnelementen als dit na afweging met de andere deelstructuren mogelijk blijkt. Voor de bewegingen op het water kan aangepaste kleinschalige infrastructuur aan de oevers van de waterlopen voorzien worden. Het is de ingenomen
om bestaande of potentiële toeristisch-recreatieve lijnelementen te versterken of te ontwikkelen en samenhangende netwerken te verkrijgen. Daarom worden bestaande en potentiële lijnelementen, die door en over netwerken of tussen knooppunten lopen, bedoeling
in de selectie. - Geselecteerde waterlopen opgenomen
o Het
o Het
o Het
o kanaal Brugge-Sluis Leopoldkanaal kanaal Brugge-Oostende
Brugge-Gent - (Verlaten) spoorwegbeddingen kanaal Het
o Steenbrugge-Maldegem
o Vloethemveldzate
o de
te Zedelgem. - Dijken (abdijenroute)
dijk tussen Brugge en Blankenberge 9.2.1.4. Gemeentelijke Ruimtelijke Structuurplannen oude
gemeentelijke ruimtelijke structuurplannen doen een uitspraak over de structuurbepalende elementen van lokaal belang. De
Het ruimtelijk structuurplan Stad Brugge werd door de bestendige deputatie van de provincie West-Vlaanderen goedgekeurd op 3 augustus 2006. Volgende ruimtelijk concept werd Brugge
• met betrekking tot toerisme en recreatie: Gemeentelijk
dubbele groene gordel met enerzijds het stelsel van kastelen met bijhorende parken die ingesloten zijn in het bestaande woonweefsel van de stadsrand en anderzijds de meer Een uitgewerkt
• Brugge
• Deze
gelegen parken die de ecologische stapstenen vormen en kunnen uitgebouwd worden als stadsrandbossen. De groene gordel en de groene enclaves in het bebouwde weefsel maken van Brugge ook in de toekomst een aantrekkelijke stad om in te wonen. excentrisch
middelpunt van kanalenlandschap als
kanalen vormen een belangrijk uitgangspunt voor de landschappelijke ontwikkeling van de stad. Het kunnen groenassen worden die het beeld van de stad de volgende decennia bepalen en zijn eveneens het uitgangspunt bij de afbuffering van het zeehavengebied. Ze zorgen ook voor de verbinding tussen het stedelijk groen en de grote omliggende open ruimtes.
129 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• Brugge
• Aangezien
de van polders en zandstreek Brugge op de grens ligt van polders en zandstreek is het een aantrekkelijke streek om in te wonen met veel afwisseling. op
•
rand
dit concept als volgt uitgewerkt worden: Een uitgebouwd fietsroutenetwerk: recreatieve en functionele routes aangevuld met een reeks lokale routes. zal Concreet
• De
• Het
• Het
• Brugge
• In
• Sint-Pietersplas
• De
• Jachthavens
• De
• De
• Het
van twee grote randstedelijke bosgebieden in het zuidwesten (Beisbroek- Tudor-Tillegem en in het zuidoosten van Brugge (Ryckevelde-Male) vrijwaren van de groene gordel van bijkomende bebouwing en zorgen voor een zachte ontwikkeling
verbinding tussen de grote groengebieden. De toegankelijkheid van de groene gordel is een belangrijk aspect. uitbouwen van het kanaaleiland en omgeving als toeristische onthaalzone recreatieve
een duidelijk onderscheid tussen cultuurtoerisme voor de binnenstad en recreatie. Onder recreatie verstaat men enkel de vrijetijdsbesteding van de Bruggelingen en de maakt
Deze moeten hun vrije tijd kwalitatief en dicht bij huis kunnen doorbrengen. de bestaande bos- en parkgebieden worden een aantal speelbosjes/speelzones aangeduid, verspreid over de verschillende deelgemeenten. omwonenden.
uitgebouwd als centrum voor watersportrecreatie in combinatie met openluchtrecreatieve terreinen en specifieke verblijfsaccommodatie (in functie van watersportrecreatie en ter vervanging van de camping Sint-Michiels) wordt
kanalen hebben een belangrijke recreatieve functie, vooral voor zachte vormen van recreatie met beperkte infrastructurele noden. verschillende
geconcentreerd ter hoogte van de Coupure (kortverblijf) en het Kanaaleiland voor langdurig verblijf. sterk beboste omgeving van Tillegem-Beisbroek-Tudo en Ryckevelde-Maleveld wordt blijven
tot stadsrandbos van het regionaalstedelijk gebied Brugge. Deze twee stadsrandbossen krijgen een recreatieve functie waar ook plattelandstoerisme een kans kan krijgt. Gedacht wordt aan hoevetoerisme en verblijfsaccommodatie in bestaande grotere niet- uitgebouwd
landschappelijk en ecologisch waardevolle poldergebieden ten noorden van de binnenstad landbouwgebouwen.
in aanmerking voor recreatief medegebruik. Naast hoevetoerisme wordt in de landbouwzones de mogelijkheid voorzien om laagdynamische vormen van recreatie en horeca komen
toe te laten in de markante hoevegebouwen. open houden van de groene gordel rond de Brugse agglomeratie wordt ondersteund door de realisatie van een recreatieve fietsroute.
130 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

De gemeenteraad van Damme heeft op 24 april het ontwerp gemeentelijk ruimtelijk structuurplan voorlopig aangenomen. Het historische kader van Damme en de woonkwaliteit van de Damme
stellen scherpe randvoorwaarden aan de toeristisch-recreatieve uitbouw van het stadje. Het Dams beleid richt zich daarom vooral op het versterken van de kwaliteit van het aanbod en niet op de kwantiteit. Zo vormen de oude stadswallen met mogelijkheden voor zachte Dammenaars
een perfecte aanvulling bij de cultuurhistorische waarden van het stadje. Zowel langs de Damse Vaart als langs het Schipdonkkanaal zijn afzonderlijke fietspaden aangelegd. Langs kanalen recreatie
het streefdoel de uitbouw van afzonderlijke fietsvoorzieningen. De jaagpaden waarlangs het fietsverkeer gebeurt, zijn bij voorkeur verkeersvrij. In dit gebied is, naast natuurlijke en landschappelijk elementen, het medegebruik van het is
door diverse soorten toeristisch-recreatieve activiteiten uitdrukkelijk aanwezig. Diverse (kleinschalige) plattelandsactiviteiten moeten hier zeker kansen krijgen. De nadruk ligt op het toeristisch-recreatief medegebruik van de open ruimte, waar de landbouw hoofdgebruiker buitengebied
Het verbeteren van de relatie met andere gebieden zoals de kust en de bossengordel ten zuiden van Brugge, vormt ook een aandachtspunt. blijft.
betreft "Damme Golf" wordt in het GRS het volgende standpunt ingenomen: Vanwege de grote oppervlakten die golfterreinen beslaan, behoren zij tot de hoogdynamische toeristischrecreatieve infrastructuren die een uitspraak op Vlaams niveau behoeven. In het kader van de Wat
van ruimtelijke uitvoeringsplannen zullen bestaande golfterreinen worden geëvalueerd ten opzichte van de structuurbepalende elementen van het buitengebied. Door hun locatie en inplanting moeten golfterreinen een ruimtelijke meerwaarde creëren en zoveel mogelijk worden opmaak
voor bepaalde vormen van recreatief medegebruik zoals wandelen en fietsen. Oostkamp opengesteld
ruimtelijk structuurplan van Oostkamp werd op 14 september 2006 goedgekeurd door de bestendige deputatie. De streek rond Oostkamp heeft toeristische kwaliteiten dankzij de vele bossen, kastelen en Het
sites. Het is de bedoeling een samenhangend netwerk uit te zetten dat de toeristische en recreatieve polen met elkaar verbindt. Dit veronderstelt een vlotte bereikbaarheid voor de verschillende weggebruikers, in het bijzonder voor fietsers en voetgangers. Belangrijk bij het historische
uitbouwen van dit netwerk is de onderlinge samenhang tussen de verschillende activiteiten en bezienswaardigheden, de toegankelijkheid van de verschillende activiteiten voor een ruim publiek. Er moeten voldoende mogelijkheden gecreëerd worden voor de uitbouw van de toeristischrecreatieve functie in de open ruimte, meer bepaald de uitbouw van projecten betreffende natuureducatie, het hoevetoerisme en kampeermogelijkheden. Voor het promoten van het
131 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

aanbod richt Oostkamp zich deels op de toerist die Brugge bezoekt, maar vooral op de inwoners. De kasteelparken zijn potentiële toekomstige toeristisch-recreatieve knooppunten. Het idee is om geleidelijk aan dit culturele erfgoed open te stellen voor een groter publiek. toeristisch
Het planningsproces in Zedelgem is nog volop bezig. Zedelgem
Jabbeke wenst zijn toeristisch-recreatief netwerk te optimaliseren zowel gericht naar de Jabbekenaar zelf als naar de toerist. Dit veronderstelt een dicht netwerk van auto- fiets- en Jabbeke
Deze routes moeten maximaal geënt zijn op de toeristisch-recreatieve knooppunten van de gemeente, met het Constant Permekemuseum als speerpunt. Hiervoor moet het aanwezige netwerk beter geïntegreerd worden in de bovenlokaal toeristisch-recreatieve netwerken van de wandelroutes.
en het Brugse Ommeland en de kust en anderzijds de bestendiging van de bestaande gemeentelijke toeristisch-recreatieve polen. kust
moeten mogelijkheden gecreëerd worden voor de uitbouw van de toeristischrecreatieve functie in de open ruimte, meer bepaald de uitbouw van projecten betreffende natuureducatie, hoevetoerisme, diverse kleinschalige logiesvormen en kampeermogelijkheden. Er
•
voldoende
Beernem worden volgende toeristisch-recreatieve knooppunten geselecteerd als aanvulling op de reeds geselecteerde knooppunten in het RSV: Beernem
outdoorsportcentrum "De Kijkuit": de gemeente ondersteunt de vraag naar In
zodat de activiteiten op lange termijn veilig kunnen gesteld worden. uitbreidingsmogelijkheden Het
• De
• Site
• Site
te Sint-Joris Hoornstraat: de bedrijven moeten uitdoven. De optie voor deze site is beperkte verblijfsrecreatie, gekoppeld aan de waterplassen. jachthaven
Voor de waterplas aan het restaurant / feestzaal wordt geopteerd voor zachte recreatie Zandberghoeve:
kasteelparken vormen potentiële toekomstige toeristisch-recreatieve knooppunten. Het is de wens van de gemeente om dit cultureel erfgoed op termijn geheel of gedeeltelijk te kunnen De
openstellen voor een groter publiek. Het ‘Beverhoutsveld’ is een cultuurhistorisch, landschappelijk en natuurlijk zeer waardevol gebied. In de eerste plaats wordt er gestreefd naar het behoud en het versterken van het landschapsbeeld. Dit specifieke landschap bezit heel wat toeristisch-recreatieve potenties en de aanwezige dreven werken stimulerend voor toeristisch-recreatief medegebruik. Deze deelruimte
132 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

op een verantwoorde manier ingepast worden in het (lokaal) toeristisch-recreatief netwerk. Het merendeel van de dreven zijn goed toegankelijkheid en maken tevens de verbindingen mogelijk naar aanpalende gebieden. Enkel in noordelijke richting, meerbepaald ter hoogte van de kan
Meersen, is er een probleem op het gebied van de toegankelijkheid van (private) dreven. Deze toegankelijkheid vormt een belangrijk aandachtspunt in de verdere profilering van het ‘Beverhoutsveld’ als toeristisch-recreatief element, waarbij hoevetoerisme Assebroekse
kan. Nieuwe ruimtelijke ontwikkelingen dienen in overeenstemming te zijn met de gewenste ontwikkelingen van dit gebied. netwerkondersteunend
Beleid toerisme en recreatie 9.2.2.1. Strategisch beleidsplan Brugse Ommeland (SBPBOL) 9.2.2.
•
in
SBPBOL werden een aantal strategische doelstellingen en krachtlijnen geformuleerd die specifiek betrekking hebben op de Brugse Rand. Kwalitatieve herinrichting en uitbreiding van de gordel van groen- en natuurgebieden rondom In het
het creëren van een volwaardige recreatieve verbinding tussen deze gebieden. en Brugge
o Het
o De
o De
o Het
o Het
van de kwaliteit, de vormgeving en het onderhoud van de zachte ondersteunende recreatieve infrastructuur in een aantal van de meest gefrequenteerde domeinen met specifieke aandacht voor minder mobiele doelgroepen aanpakken
van de bestaande groendomeinen gepaard met de recreatieve ontsluiting van eventueel nieuw verworven delen. realisatie van een lusvormige doorgaande fietsveilige recreatieve verbinding tussen uitbreiding
gordel van groen- en natuurgebieden en de selectie ervan als primaire as binnen het recreatief fietsnetwerk. deze
inspelen op de opportuniteiten die zich aandienen inzake het recreatief toegankelijk maken van kasteelparken en het creëren van mogelijkheden voor een toeristisch-recreatieve functie in kastelen. proactief
van kwaliteitsvolle wandelverbindingen tussen bepaalde groendomeinen. realiseren
Strategisch beleidsplan Openluchtrecreatie Strategische doelstellingen uit het strategisch beleidsplan openluchtrecreatie die van 9.2.2.2.
• Realiseren
o Uitbreiden
o Uitbreiden
toepassing zijn op dit studiegebied zijn de volgende: van een voldoende omvangrijke, kwalitatieve en verkeersveilig ontsloten recreatieruimte van de oppervlakte met exclusief recreatieve bestemming van de oppervlakte toegankelijk groengebied
133 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• Actualiseren
o Uitbreiding
o Diversifiëren
o Vergroten
o Verhogen
o Saneren
o Verminderen
o Integreren
o Realiseren
o Wegwerken
o Realiseren
o Inrichten
o Uitbreiden
de provinciedomeinen. van recreatieve activiteiten in de provinciedomeinen van het aantal speelzones van
het aantal heringerichte recreatieve knooppunten en standaardiseren van recreatieve infrastructuur en bebording van de verrommeling van het landschap van
storende gebouwen en landbouwzetels in het landschap van recreatieve netwerken in het landelijk gebied om het landschap van
ontsluiten voor recreatie van barrières als gevolg van lijninfrastructuren van vlotte en veilige recreatieve verbindingen tussen de te
en het buitengebied van gevaarlijke kruispunten en oversteekplaatsen van de mogelijkheden voor recreatief medegebruik stadskernen
verder ontwikkelen van een eigentijds, marktconform en doelgroepgericht en
o Inrichten en promoten van wandelgebieden. van het aanbod voor de recreatieve wandelaar productaanbod recreatief
o Versterken
o Afwerken
o Saneren
o Bestendigen
o Herconceptualiseren
o Ondersteunen
o Realiseren
o Ontwikkelen
o Digitaal
o Ondersteunen
het aanbod voor de recreatieve fietser en uitbreiden van het aanbod voor de recreatieve mountainbiker en uitbreiden van het recreatieve productaanbod voor ruiters en van
van het autorouteaanbod van minder beoefende recreatievormen menners
de toegankelijkheid van recreatie voor specifieke doelgroepen (personen met een beperking, kinderen, medioren en senioren) van
specifieke producten ontsluiten van het recreatief productaanbod van de kleinschalige logiesmogelijkheden voor trekkers
van
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 134

9.3. Projecten in de regio met recreatieve invloed
Landinrichting Brugse Veldzone – Inrichtingsplan Groene fietsgordel Brugge Dit inrichtingsplan heeft als hoofddoel een groene fietsgordel rond Brugge te vormen, die 9.3.1.
is met de binnenstad en dus met het functioneel netwerk en met de omliggende dorpen en het recreatief fietsnetwerk in het Brugs ommeland. Tegelijk worden in dit inrichtingsplan bepaalde fietsassen beter in het landschap geïntegreerd en worden de eerste aanzetten gegeven verbonden
het inrichten van de groendomeinen in de Brugse gordel. De visie voor het inrichtingsplan Groene fietsgordel Brugge kadert binnen een ruimere recreatieve visie voor het Veldgebied tot
cultuur natuur in Brugge en de groene gordel. Verschillende elementen uit de overige opgemaakte visies, nl. de visie op de landbouw, de natuur en het bos, het water, worden mee opgenomen in dit inrichtingsplan voor zover er actueel nood is aan ingrepen. Brugge:
•
en
kader van het Inrichtingsplan Groene fietsgordel Brugge wordt voorgesteld volgende elementen na te streven: Het creëren van een aaneengesloten fietsverbinding (recreatief wiel Brugge) in de groene In het
Brugge rond gordel
• Het
• Een
• De
• Het
• Het
• Het
• Het
• Het
maken van de groene gebieden (bossen, landbouwgebieden, … ) vanuit de kernen (Varsenare, Loppem, Oostkamp, Oedelem, Sijsele, Damme, … ) aansluiting voorzien vanuit de kernen op de aaneengesloten fietsverbinding toegankelijk
in Stad Brugge en in de omliggende gemeenten beter op elkaar af stemmen en waar nodig groene en veilige fietslinken voorzien. landschappelijk inpassen van de verschillende fietslinken en waar nodig landschapsherstel fietsvoorzieningen
te moedigen. voorzien van veilige oversteekplaatsen en vrijliggende fietspaden waar mogelijk. aan
maken van de mogelijkheden voor fietsen, zowel vanuit de binnenstad als in de randgemeenten. En dit zowel ten behoeve van het recreatief als het functioneel fietsverkeer. kenbaar/zichtbaar
van aantrekkelijke landschappen in de nabijheid van de groene fietsgordel voorzien van een aantal rustpunten. inrichten
Nieuw voetbalstadion voor Brugse clubs 9.3.2.
De Vlaamse Regering heeft een concreet voorstel uitgewerkt voor de locatie van het stadion en voor de voorwaarden waaronder het kan gebouwd worden. Het nieuwe stadion komt in de zuidrand van Brugge, in het gebied genaamd 'Chartreuse'. Deze locatie ligt op het kruispunt van de E40 en de E403. In dit gebied zijn voorzieningen mogelijk voor een perfecte ontsluiting met het
135 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

vervoer (trein, sneltram en bus). De bedoeling is om het stadion en de omgeving multifunctioneel in te richten. Het stadion zal dus gebouwd worden in de groene gordel tussen Brugge en Zedelgem (Loppem). Vandaar dat de Vlaamse regering enkele voorwaarden heeft openbaar
om de hinder voor de natuur en de omwonenden zoveel mogelijk te beperken. Bij de inrichting worden bij voorkeur ook enkele maatregelen genomen om recreatief medegebruik mogelijk te maken. opgesteld
Aanleg van de A11-autosnelweg 9.3.3.
plan betreft de aanleg van een hoofdweg, die de verbinding vormt tussen de N49 te Westkapelle en de N31 ter hoogte van de Blauwe Toren te Brugge. Dit was één van de missing links van het Vlaamse wegennet om de haven van Zeebrugge te verbinden met het binnenland. Dit
aanleg van een autosnelweg zorgt echter ook voor een bijkomende versnippering van het landschap. Dit kan ook voor het zachte verkeer grote gevolgen hebben. Daarom is het belangrijk dat men voor de aanleg van de autosnelweg bepaalt waar recreatieve en functionele De
moeten komen. Ook moeten er een aantal maatregelen genomen worden om de omgeving leefbaar te houden. fietsdoorsteken
Verbreding van de sporen tussen Gent en Brugge Er wordt een bijkomend spoor aangelegd tussen Gent en Brugge zodat de passagierstreinen en 9.3.4.
vlottere doorgang hebben. Van deze gelegenheid wordt gebruik gemaakt om de onveilige gelijkvloerse overgangen aan te pakken en/of af te schaffen. Dit is het geval in de Wellingstraat, Waterstraat, Hooistraat, Halvemaanstraat tussen Beernem en Oostkamp. Aan de goederentreinen
komt er een onderdoorgang voor auto's, in de Waterstraat komt er een fietstunnel. Halvemaanstraat
Inrichtingsplan groene assen Het is de ambitie van de provincie om de groene assen door een aangepaste inrichting in hun eigenheid te versterken. Het versterken van de visuele herkenbaarheid van deze assen in hun 9.3.5.
betekenis als recreatieve routes voor fietsers en wandelaars is een basisvoorwaarde. Via inrichtingselementen wordt de as onderscheiden van andere elementen en plaatsen in het West- Vlaamse landschap. Een aangepaste inrichting komt ook de belevingswaarde en de nieuwe
gebruikswaarde ten goede. Om dit te bereiken werd een huisstijl uitgewerkt door Technum die geleidelijk aan zal toegepast worden op alle groene assen. In deze huisstijl zit een zitelement, een mijlpaal en een drager voor infoborden verwerkt. Ook worden de kruispunten van de groene as met de wegen op een veilige
136 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

ingericht zodat zowel de fietsers en wandelaars als het verkeer attent wordt gemaakt op een kruising. manier
Ontwikkelingen Sint-Pietersplas De voorstellen rond Sint-Pietersplas werden gebundeld in het RUP Sint-Pietersplas- De Spie. Ter 9.3.6.
van de Sint-Pietersplas wordt, in overeenstemming met het voorstel van afbakening, de bestaande recreatie bestendigd en verder ontwikkeld. hoogte
plas zelf en de omgeving worden bestemd als recreatiegebied met overdruk natuurverweving, dit omdat zowel de vijver zelf als de aangrenzende gronden natuurpotenties hebben. De natuurwaarden zijn er op vandaag echter niet optimaal door de zware recreatiedruk. Met beperkte De
voor het recreatief gebruik kan dit worden verbeterd. Door de aanleg van natuurlijke oeverzones bijvoorbeeld kan opwaardering voor natuur worden gerealiseerd. Steile afslagoevers kunnen bijvoorbeeld ruimte bieden voor een kolonie oeverzwaluw. Acties in die zin hoeven geen implicaties
effect te hebben op het recreatief gebruik van het gebied. De zones waarin bebouwing is gelegen worden niet opgenomen met een overdruk natuurverweving. negatief
de Blankenbergsedijk is verblijfsrecreatie voorzien, specifiek in functie van de watersportrecreatie, met name een sporthotel met een capaciteit van zo’n 100 bedden. In het voorstel van afbakening was de mogelijkheid opengehouden voor ruimte voor verblijfsrecreatie, Langs
sportkampen of kampeervoorzieningen. Gezien het verdwijnen van de camping Sint-Michiels in Brugge, is er behoefte aan bijkomende kampeerruimte. De locatie aan de Sint-Pietersplas is hiervoor geschikt, gezien de aansluiting bij de bestaande recreatie, waardoor een dubbel gebruik tbv
bijvoorbeeld parking, zwembad en dergelijke voordelen kunnen opleveren. De ruimte voor een camping wordt voorzien aan de oostelijke zijde van de Blankenbergsedijk. In het Brugse is vooral van
naar toeristische kampeerplaatsen (plaatsen voor toeristen op doorreis met hun eigen mobiel verblijf) en minder naar andere vormen van kamperen. Het voorzien van ruimte voor kamperen komt overeen met de visie uit het gemeentelijk structuurplan van de stad Brugge. vraag
aansluitend kan tevens plaats voorzien worden voor bivakkampen. Omwille van het toekomstige bedrijventerrein ten noorden van het recreatiegebied en het bestaande woongebied ten zuiden wordt ervoor gekozen om bepaalde inrichtingsprincipes van het gebied op te nemen in Hierbij
toelichtende kolom bij de stedenbouwkundige voorschriften. De camping wordt centraal in het gebied ingepland. Het noordelijk deel van het gebied wordt bebost. Dit bos heeft een recreatieve de
functie en sluit aan bij het bestaande Ooievaarsbos aan de oostelijke zijde van de
Blankenbergsesteenweg. Het zuidelijk deel wordt voorbehouden voor laagdynamische dagrecreatie en sportvelden. Daarnaast wordt tevens ruimte voorzien voor een kampeerweide. De graslanden ten noorden van de Sint- Pietersplas komen hiervoor in aanmerking. Bedoeling is het gebied enkel toegankelijk te maken als kampeerweide. Infrastructuur die hieraan is gekoppeld moet worden voorzien binnen
137 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

gebied voor verblijfsrecreatie, behalve een sanitair blok. Door in het volledige gebied gebruik als kampeerweide toe te laten, wordt een extensief gebruik van het terrein gegarandeerd. Zo kan in het gebied ook dienst doen als groengebied. Dit wordt ook bewerkstelligd door het gebied aan te het
met een overdruk als natuuverwevingsgebied. Vanuit de stad is er vraag naar bijkomende ruimte voor openluchtrecreatieve activiteiten, waaronder voetbalvelden. Daarom wordt verder noordwaarts van de plas nog ruimte voorzien voor duiden
onder de vorm van nabestemming. Deze ruimte kan tevens in gebruik worden voor de aanleg van speelpleintjes, De voorkeur gaat er naar uit om de meest dynamische functies recreatie,
te bundelen en dit aansluitend bij de bestaande bebouwing, en bijgevolg zuidelijk in het plangebied. Omdat de ontsluiting van het gebied via de Blankenbergse dijk wordt voorzien, wordt de maximaal
maximaal langs deze as gebundeld. Ook de parking voor het volledige recreatiegebied dient te worden gebundeld, maximaal langs zuidelijke zijde van het gebied. infrastructuur
Opmaak bosbeheerplannen Momenteel worden bosbeheerplannen opgemaakt in verschillende gebieden. In het bosbeheerplan 9.3.7.
onder andere ook de mogelijkheden tot recreatie bepaald en wordt er een toegankelijkheidsreglement opgesteld. Voor het bosgebied ten noorden van de E40 (Beisbroek, Tudor, Tillegem) en voor Ryckevelde is wordt
bosbeheerplan reeds opgemaakt en goedgekeurd. Voor de kleinere, meer in het stedelijk weefsel opgenomen bossen van de stad Brugge is een beheerplan in opmaak. het
Europese projecten Verschillende Europese projecten in West-Vlaanderen hebben een recreatieve invalshoek. 9.3.8.
• Grenzeloos
• Forten
Het project wil de grensstreek als wandelgebied op de kaart zetten door een vervollediging van het kwalitatief wandelaanbod en door een optimalisering van het onthaal voor de wandelrecreant. Wandelen als middel om de economie te ondersteunen wandelen:
en als doel om de fysieke en mentale gezondheid van de bevolking te stimuleren (welzijnsaspect). Het project voorziet verder in het stimuleren van commerciële productontwikkeling en in gemeenschappelijke promotie voor het wandelen in het (welvaartsaspect)
Ook de monitoring van de wandelrecreatie en de kennis- en ervaringsuitwisseling grensgebied.
tussen de partners staan voorop. In dit programma is de uitwerking van een provinciale wandeling rond Zevenkerken gepland. en linies in grensbreed perspectief: Dit project heeft als doel om de samenhang te herstellen tussen de forten en linies in Vlaanderen en Nederland. Deze werden opgericht tijdens de 80-jarige oorlog en de Spaanse successieoorlog. In dit project wordt onder andere
138 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• Groeikans:
• Accessing
• Value:
huisstijl ontwikkeld en worden enkele forten hersteld zoals de stadswallen van Damme, het Fort van Beieren en het Verbrand Fort in Damme. Daarnaast wordt er ook gewerkt aan het versterken van het toeristisch-recreatief potentieel via onder andere een recreatieve kaart. een
project Groeikans! beoogt het meetbaar versterken van de plattelandseconomie door de professionalisering van het multifunctioneel ondernemerschap (MURO) in een multifunctioneel platteland. De multifunctionele rurale ondernemers worden Het
tot professionalisering en innovatie in hun ondernemerschap en in de vermarkting van hun producten. De innovatie die daarvoor aangewend wordt, noemen we gestimuleerd
waarbij er simultaan wordt ingegrepen op de hardware (nieuwe ICTsystemen), de orgware (nieuwe organisatie van mensen en middelen) en de software (nieuwe ondernemerscultuur). De operationele doelstellingen hierbij zijn: stimuleren en versterken van systeeminnovatie
ondernemerschap, stimuleren tot grensoverschrijdende samenwerking tussen ondernemers, stimuleren van de marktvraag en versterken van de marktpenetratie en stimuleren van grensoverschrijdende mobiliteit van de consumenten van rurale het
the countryside: Accessing the Countryside is een driejarig project dat Belgische en belevingsproducten.
organisaties samenbrengt om de toegankelijkheid van het platteland te verbeteren. Verschillende organisaties werken samen met de gemeenten om plattelandsgebieden en - paden open te stellen zodat verschillende doelgroepen er gebruik kunnen van maken. Vanuit Engelse
wordt gewerkt aan een verdere verfijning van de TRIS-databank (zie onderhoud en beheer recreatieve paden) en de bewegwijzering van het groen-blauwe netwerk (groene assen en kanalen). De Provincie West-Vlaanderen onderneemt ook enkele acties in dit project met Westtoer
tot de Brugse rand. Namelijk het uitvoeren van een functietoekenningsplan van de lokale wegen in de Oudlandpolder en het herinrichten van 9 trage wegen in de Oudlandpolder betrekking
het project wordt het kader uitgewerkt om een ruime groene gordel rond Brugge bijkomend inhoudelijk te motiveren. Het VALUE project biedt een surplus aan het landinrichtingsproject want op die manier worden van een aantal geplande (of van nieuwe) Met
inrichtingen de economische meerwaarde aangetoond. Via bepaalde investeringen (bv. het wegwerken van missing links, het verfraaien van bepaalde toegangspoorten tot Brugge) is het mogelijk bepaalde economische hefboomprojecten te genereren. De ambitie is dit groene
via kosten-baten analyse aan te tonen. Door het groene kader van Brugge te verbeteren, zal de stad aantrekkelijker worden. Stad Brugge zal zich met dit kader op een cijfermatig
bepaalde positieve manier kunnen profileren en differentiëren ten opzichte van andere
gebieden. De begunstigden van dit kader, zijn alle Bruggelingen, de talrijke toeristen, de aanwezige en toekomstige bedrijvigheid en de verschillende overheden.
139 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

9.4. Maatschappelijke en recreatieve trends
bedoeling van een trendanalyse is om een inschatting te kunnen maken van de toekomst. Het goed doorgronden van trends is cruciaal om te begrijpen hoe het consumentengedrag nu in elkaar zit en welke gevolgen dit morgen zal hebben. Wie goed naar trends kijkt kan zich De
voorstelling maken van de toekomst en hierop inspelen bij de inrichting en communicatie van een gebied. een
Maatschappelijke trends 9.4.1.1. Demografische ontwikkelingen 9.4.1.
en ontgroening De veroudering van de bevolking in Europa, de Verenigde Staten en Japan is opmerkelijk. De FOD Economie schat dat in 2020 in België circa 27 % van de bevolking ouder zal zijn dan 60 Vergrijzing
Tussen 2010 en 2030, wanneer de meeste ‘babyboomers’ (geboren kort na de Tweede Wereldoorlog) de pensioenleeftijd bereiken, zal de groei in dit segment het grootst zijn. Het is vooral het aantal vijftigers dat de komende jaren flink zal toenemen. Deze ‘medioren’ jaar.
gezond, trendsettend, hedonistisch ingesteld en relatief kapitaalkrachtig. Bovendien beschikken ze in toenemende mate over heel wat vrije tijd die ze graag besteden aan reizen, zijn
vakanties en recreatievormen zoals wandelen, fietsen en golf. Ook de senioren (65 plus) van vandaag zijn niet meer de ‘bejaarden’ van weleer. Zij verkeren, in vergelijking met vroeger, in een betere gezondheid, proberen zich zo lang mogelijk jong te voelen en zijn veel korte
Het is een groep met relatief veel geld en tijd die men wil besteden aan rust, ruimte, uitstappen, reizen en beleven. Ouderen brengen veel tijd door buitenshuis, veelal met wandelen en fietsen in groene gebieden dichtbij huis. mobieler.
met de vergrijzing zet de ontgroening zich door. In Vlaanderen was in 2003 22 % van de bevolking jonger dan 20 jaar. Verwacht wordt dat het aandeel van die leeftijdsgroep tegen Tegelijk
zal afnemen tot 20 %. Nieuwe gezinsstructuren: 2020
gemiddelde grootte van een West-Vlaams gezin daalde tussen 1996 en 2006 van 2,6 naar 2,4. Het aantal één- en tweepersoonshuishoudens blijft stijgen. Alleenstaanden hoeven geen De
rekening te houden met schoolvakanties, waardoor de keuzevrijheid met betrekking tot de vrije tijd wordt vergroot. Tegelijk vergroten deze kleinere gezinnen de druk op de open ruimte. Meer gezinnen betekent meer nood aan woonruimte.
140 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

heb je heel wat jonge koppels die wachten met kinderen tot op latere leeftijd. Deze ‘DINKS’ (Double Income No Kids) hebben vaak meer tijd en middelen die ze besteden aan korte en lange vakanties en recreatieve activiteiten. Daarnaast
interessante doelgroep voor de recreatiesector vormen de twintigers die nog bij hun ouders inwonen. Het aantal van deze zogenaamde ‘nestklevers’ of ‘twixters’ neemt overal in Europa toe. Het gaat om jongeren met een goede baan en bijhorend inkomen. Ze hebben Een
overheadkosten en daardoor veel te besteden, ook al omdat ze de kinderen van babyboomers zijn. Twixters geven veel geld uit aan kleding, entertainment, technologie, weinig
en recreatie. 9.4.1.2. Sociaal-economische ontwikkelingen reizen
betekenis toerisme en recreatie Toerisme en recreatie is, na gezondheidszorg, de tweede grootste economische activiteit in de wereld (Bigano et al, 2005). Ook in tijden van recessie wordt er op toerisme en recreatie Economische
bezuinigd. De uitgaven voor vrijetijdsbesteding stijgen, dit komt deels doordat consumenten meer willen betalen voor een belevenis. Op vakantie gaan is tegenwoordig een nauwelijks
waaraan meer geld wordt uitgegeven dan vroeger. Onderzoek wijst uit dat de consument niet minder op reis gaat in tijden van crisis maar wel meer let op de prijs van vakantie. levensbehoefte
hoeveelheid vrije tijd voor het actieve deel van de bevolking Uit onderzoek van de Vlaamse Administratie voor Planning en Statistiek bleek dat tweeverdieners en eenoudergezinnen minder vrije tijd hebben dan twintig jaar geleden. Een Dalende
hoeveelheid vrije tijd wil echter niet zeggen dat het actieve deel van de bevolking dalende
aan de vrijetijdsactiviteiten. Men wil deze schaarse vrije tijd namelijk kwalitatiever besteden en men is bereid om daar veel voor te betalen. Men gaat op zoek naar unieke belevenissen. Daarbij is men vooral op zoek naar verscheidenheid. Op het ene moment wil de deelneemt
genieten van stilte, rust en charme op het platteland. Op een ander ogenblik wil hij een kick beleven in allerlei spectaculaire activiteiten en evenementen. Op nog andere momenten wil hij zich onderdompelen in de stedelijke omgeving en genieten van kunst, consument
en horeca. cultuur
Wijzigende gezinsbudgetten De krapper wordende gezinsbudgetten en de stagnerende koopkracht van de middenklasse, ondermeer als gevolg van de wereldwijde economische recessie in 2009, maken dat in de nabije toekomst wellicht meer in eigen land en regio zal gerecreëerd en uitgegeven worden.
141 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

middenklasse zal in de toekomst ook meer en langer moeten blijven werken, met op termijn een invloed op de hoeveelheid vrije tijd. De
Meer en meer land- en tuinbouwers ondernemen activiteiten naast de klassieke landbouwproductie en doet hierbij ook aan inkomensdifferentiatie. Hierbij denken we Landbouwverbreding
aan het verwerken en verkopen van hoeveproducten, het uitbouwen van een toeristisch, recreatief of educatief aanbod. bijvoorbeeld
economische dragers Er is een groeiend besef van het economisch belang van toerisme en recreatie. Steeds meer regio’s beschouwen ze als een belangrijke economische factor of zelfs als een nieuwe Nieuwe
drager en investeren er ook in. Toenemende individualisering economische
consument stelt steeds hogere kwaliteitseisen en wil kunnen kiezen uit een zo divers mogelijk aanbod. Daarenboven wil de consument ook zelf kunnen beslissen. Hij wil zelf zijn Een
samenstellen en wil naast kant-en-klare arrangementen ook flexibele modules. Ondermeer fiets- en wandelnetwerken spelen hierop in. In plaats van lussen met een vast begin- en eindpunt, ontwikkelt men netwerken waar de recreant zelf zijn route kan pakket
naargelang zijn individuele wensen. Aanbieders van toeristisch-recreatieve voorzieningen spelen in op deze vraag door verschillende activiteiten te clusteren. Op die manier kunnen ze hun aanbod vergroten en hun kosten minimaliseren. Door deze bundeling uitstippelen
activiteiten kan de aandacht van de consument langer vastgehouden worden en is er voor ieder waar wils. van
Sociaal culturele ontwikkelingen Groeiend gezondheidsbewustzijn Een goede gezondheid wordt gezien als de absolute voorwaarde voor geluk. Gezondheid is 9.4.1.3.
uitermate belangrijke markt, waarbij de nadruk in de toekomst zal verschuiven van de zogenaamde hardware naar software. Hiermee wordt bedoeld dat er meer aandacht komt voor emotionele en spirituele zorg en in mindere mate voor zwembaden, sauna’s en fitness. een
De gezondheidsindustrie van de toekomst zal zich dus vooral richten naar wellness in de brede zin van het woord. Het belang dat aan gezondheid wordt gehecht, stijgt met het ouder worden van de bevolking. Vijftigers en zestigers doen al het nodige om zo lang mogelijk jong, gezond en fit te blijven.
142 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

vraag naar omgevingsrecreatie De stijgende belangstelling voor recreatiemogelijkheden in de onmiddellijke woonomgeving hangt samen met de afname en de versnippering van de vrije tijd van de jong actieven (snel Toenemende
gaan joggen, een korte fietstocht of een ommetje met de hond). Daarnaast is een steeds groter wordende groep ouderen op de woonomgeving aangewezen omwille van mobiliteits- of gezondheidsredenen. Vandaar het belang van randstedelijk groen (oa even
stadsrandbossen) dat vlot en verkeersveilig bereikbaar is. speelbossen,
voor het “beleven” Het “fietsen om te fietsen” en het “wandelen om te wandelen” maken plaats voor een actievere en bewuste beleving. De recreant gaat vanuit deze optiek planmatiger met zijn tijd Aandacht
Musea en tentoonstellingen worden interactief en participatief. De bezoeker wordt actief ingeschakeld in een totaalbeleving. Men spreekt ook over “edutainment”. Men voelt zich betrokken bij de activiteiten en men wil het gevoel hebben iets unieks meegemaakt te om.
Het aspect “beleven” hangt samen met emotie, fascinatie, uitdaging, avontuur en breken met routine. hebben.
de beleveniseconomie maakt ook dat de consument snel is uitgekeken op attracties en telkens weer iets anders, sneller en beter wil. Maar
en cultuur Natuur en landschap spelen een steeds belangrijkere rol bij de vrijetijdsbesteding. Niet alleen als decorum maar ook al gebruiksruimte voor diverse vormen van recreatie. Hoe meer Natuur
hoe stiller, woester en meer ongeschonden, hoe beter. Ook de belangstelling voor natuurobservatie en geleide natuurwandelingen neemt toe. Daarnaast blijkt er een grote zorg afgelegen,
de kwaliteit van het milieu: stilte, zuivere lucht en schoon water, geen zwerfafval. Er is behoefte aan creatieve, natuurvriendelijke vrijetijdsbesteding en aan minder gestructureerde vormen van recreatie. om
is ook stijgende vraag naar authenticiteit bij de consument. Dit wordt weerspiegeld door het feit dat er steeds meer consumenten de verbreking van de band tussen de consument en producent als een gemak ervaren en een groeiende interesse tonen voor authentieke Er
met rechtstreekse verkoop op de hoeve. voedingsproducten
Kwaliteit
Toeristen en recreanten worden steeds meer kritische consumenten, met een hoger opleidingsniveau en veel aandacht voor de fysieke en geestelijke ontwikkeling. Het kwaliteitsaspect wordt daarbij uiterst belangrijk. De recreant is bereid meer geld uit te geven voor een dienst of product, maar verwacht dat de kwaliteit daarvan dan ook onberispelijk is.
143 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

heeft zowel betrekking op logies, dienstverlening, infrastructuur als op het landschap. Kwaliteit
Technologische ontwikkelingen Beschikbaarheid van informatie De opmars van het Internet is niet te stuiten. 56% van de Vlamingen beschikt tegenwoordig 9.4.2.
een internetaansluiting (N.I.S., 2006). Hierdoor is ook informatie over recreatieve activiteiten en voorzieningen permanent en snel beschikbaar. Het Internet wordt steeds meer over
complementair medium voor de televisie. Technologische innovaties een
de internethype voorbij is, is de digitale revolutie nog lang niet ten einde. Technologiesering staat tegenwoordig voor digitalisering en miniaturisering. Maar ook vernieuwingen inzake biotechnologie en duurzame technologie (milieuvriendelijke energie, Hoewel
en de integratie van verschillende technologieën staan ons nog te wachten. In 2005 en in 2006 verkozen de lezers van De Standaard de draagbare GPS tot waterstoftechnologie)
van het Jaar’. Dit toestel opent nieuwe mogelijkheden voor recreatieve toepassingen. Eind 2006 beschikte één op de tien Vlamingen over een GPS-toestel. De verkoop van nieuwe toestellen lag in 2006 drie keer hoger dan in 2005. Ook nieuwe beeldschermtoepassingen op ‘Product
mobiele telefoon (cf iPhone van Apple) zien het licht. De razendsnelle evolutie van de digitale technologie zal een belangrijke impact hebben op de manier waarop wordt gerecreëerd in de toekomst. de
Communicatie
communicatietechnieken evolueren razendsnel en maken dat er meer en sneller gecommuniceerd wordt. België telt nu bijna 9,5 miljoen GSM-gebruikers. In 2006 werden in ons land 4,3 miljoen gsm’s verkocht. E-mail en gsm met sms- en WAP-toepassingen zorgen De
een inflatie aan nieuwsuitwisseling, die tegelijkertijd ook steeds oppervlakkiger wordt. De gsm van de toekomst is niet enkel telefoon maar ook gps, muziekspeler en TV. voor
Ruimtelijke ontwikkelingen 9.4.3.
Vervaging stad-land De relatie tussen stad en land is aan het veranderen. Traditioneel stedelijk functies zoals wonen, economische bedrijvigheid, dienstverlening zijn uitgewaaierd over een diffuser en ruimer gebied. Wanneer men deze realiteit onder ogen ziet en er tracht op in te spelen, streeft men niet langer naar een denkbeeldige wereld van compacte drukke steden in een
144 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

ucolisch platteland, maar zoekt men naar oplossingen voor een ruimtelijk inrichting die aansluit bij de maatschappelijke ontwikkelingen. De thematische invullingen en de te gebruiken schalen zijn variabel en afhankelijk van de plek, het thema of het gezichtspunt idyllisch,
men naar de stedelijkheid kijkt. Op die manier wordt verhinderd te vervallen in stereotiepe benaderingen die de tegenstelling tussen het stedelijk gebied en het buitengebied bestendigen. waarmee
Medegebruik
een toenemend gebrek aan open ruimte. Hierdoor is er steeds meer vraag naar een multifunctioneel gebruik van de ruimte. Op het platteland uit dit zich onder de vorm van recreatief medegebruik van het buitengebied. Grond en boerderijen verliezen gedeeltelijk hun Door
functie. In de plaats daarvan komt ruimte voor talloze producten en diensten zoals hoeveverkoop, overnachtingsmogelijkheden, routearrangementen,… agrarische
Recreatieve trends De hierboven geschetste maatschappelijke ontwikkelingen vertalen zich in specifieke trends in 9.4.4.
•
We sommen er enkele op: Recreatie in het algemeen: het recreatiegedrag.
aan collectieve recreatiegebieden met veel groen en water wordt aangevuld met meer op individuele beleving gerichte recreatiemogelijkheden: skeelerbanen, aanbod Het
• De
• Toenemende
• Sterk
• Vrijheid
• Inspanningen
skipistes e.a. toekomstige ouderen zullen zeer vertrouwd zijn met wat de vrijetijdsindustrie te bieden heeft en zullen meer recreëren dan de ouderen van vandaag. Zij vormen ook de eerste fietscrossterreinen,
ouderen die bekend is met de moderne informatica- en communicatietechnologie. belangstelling voor tafelen/drinken en couleur locale. groeiende belangstelling voor zachte recreatievormen in een groene omgeving. Het generatie
en vooral het fietsen worden steeds populairder. en creativiteit staan voorop. Recreanten laten zich niet enkel meer leiden over wandelen,
routes, ze willen startplaats en traject voortaan zelf bepalen. De knooppuntennetwerken die zowel voor wandelaars als voor fietsers werden ontwikkeld, spelen hier handig op in. vastgelegde
worden geleverd voor het ontwikkelen van recreatieve producten voor personen met een beperking: paden voor rolstoelgebruikers, bewegwijzerde paden voor blinden en slechtzienden, scootmobielroutes, rolstoelwandelnetwerk Heuvelland e.a.
145 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• Er
• Nieuwe
• De
een groeiende belangstelling voor allerlei recreatievormen op de boerenbuiten: maïsdoolhoven, boerengolf, boerendarts (vogelpik met een riek), discogolf (in zo min mogelijk worpen met een frisbee naar een metalen mand een parcours afleggen) e.a. is
verschijnen … en verdwijnen vaak ook weer: de Segway (een zelfbalancerend tweewielig vervoermiddel voor voetgangers op batterijen) en de Wheelman (een soort mini-motorfiets zonder zadel en stuur) vervoermiddelen
recreatie/openbaar vervoer wint aan betekenis: Groene Halte-wandelroutes van Natuurpunt en BTTB, de uitgave van treinwandelfolders (GR-paden en NMBS), onderzoeken combinatie
ketenmobiliteit de Kust, transferia voor het overstappen van auto of openbaar vervoer op fiets e.a. naar
•
aan
verblijven: Er is een toenemende belangstelling voor (korte) verblijven of uitstappen in een rustige, kwalitatieve plattelandsomgeving. Het plattelandstoerisme zit in de lift. en Overnachten
• De
voor het klassieke kamperen neemt af. De heeft te maken met veranderende consumenteneisen en met de concurrentie van andere verblijfsvormen zoals tweede verblijven. Wie wel nog kampeert, vraagt meer ruimte en comfort. Daartegenover staat wel belangstelling
toename van de belangstelling voor hoeve-, en natuurkamperen: individueel, rustig, natuurlijk en kleinschalig. Ook de vraag naar ruimte voor bungalows, vakantiehuizen en hotelaccommodatie neemt toe. een
de recreatievorm wandelen: Betreffende
• Wandelen
naar de komende jaren in populariteit licht stijgen. Dit heeft vooral te maken met de vergrijzing van de bevolking zal
•
verwachting
recreatievorm fietsen: De fietsenmarkt evolueert razendsnel. In Nederland is de mountainbike helemaal uit (nog slechts 3 % van het aantal verkochte fietsen in 2007 tegenover 15 % in 1999). Ook in de Betreffende
heeft deze fiets wat aan belangstelling ingeboet. Wie er wel een koopt, kiest meteen voor een gespecialiseerd model. Twee jaar geleden is in Nederland de opmars van de ouderwetse ‘omafiets’ begonnen en nu is de Beach Cruiser of Chopper uit Californië zeer in Vlaanderen
een eenvoudige fiets met een hoog stuur, breed zadel, dikke banden en opvallend gelakt kader. Om mee op te vallen op strand en dijk. Wielerfietsen verkopen ook als zoete broodjes. trek:
Daar zit het Tom Boonen-effect zeker voor iets tussen. Intussen wordt de markt overspoeld door goedkope, vaak onveilige en in China gefabriceerde fietsen via supermarktketens. In Nederland wordt 1 op de 4 fietsen gekocht in de supermarkt. De fiets wordt een wegwerpartikel. Anderzijds investeren steeds meer vijftigers in een degelijke toerfiets van
146 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• Klassieke
merken als Trek of Koga Myata. En ook de belangstelling voor het elektrisch fietsen neemt toe. Nieuwste snufjes op de fietsenmarkt zijn de naafdynamo, de ondoordringbare fietsband en de fiets-GPS. grote
lijken hun beste tijd te hebben gehad. Het Landelijk Fietsplatform Nederland doekt haar lusvormige fietsroutes met beschrijving op en vervangt deze door knooppuntennetwerken. Ook de topogidsen van de LF-routes worden niet langer fietsroutebeschrijvingen
en worden vervangen door een routeplanner op het internet. uitgegeven
• ruiterrecreatie Naast de beroeps- en quasi professionele paardensport (o.a. wedrennen) ontwikkelt het paardrijden zich van een sportieve ontspanning tot een zelfstandige openluchtrecreatieve de Betreffende
• jogrecreatie activiteit.
impuls van het Start-to-Run programma blijft de joggingrage aanhouden en ontstaat de nood aan gestructureerde joggingparcours (b.v. met afstandsaanduidingen en schokvrije Betreffende Onder
Ook belangstelling voor het lopen van grotere afstanden zoals marathons zit in de lift. ondergrond).
•
de
sporten Avontuurlijke natuur zit in de lift: natuurspeelplaatsen, struinnatuur, waterspeelplaatsen, de Ruige Routes van Staatsbosbeheer in Nederland, … avontuurlijke Betreffende
• Behoefte
• Nieuwe
• De
prikkels en risicoloos avontuur en aan natuuractiviteiten met een grensverleggend karakter: klimmen (indoor, outdoor), mountainbiken, duiken (open water, indoor duiktanks), survivaltochten e.a. aan
routestructuren spelen in op zintuiglijke gewaarwordingen en avontuur: boomkroonpaden, klompenpaden, laarzenpaden, blote voetenpaden, avonturenparcours e.a. hang naar avontuur en niet-alledaagse belevenissen verklaart de opmars van spectaculaire recreatieve
en sporten zoals paramotoren en Extreme Croquet. Het rijden met trikes en quads zit sterk in de lift. Jaarlijks worden in Vlaanderen ruim 4.000 nieuwe quads en bijna recreatievormen
•
trikes ingeschreven. Sport wordt lifestyle. Betreffende nieuwe technologieën honderd nieuwe
De
opmars van de GPS is niet meer te stuiten. De GPS wordt steeds compacter, handiger in gebruik en goedkoper. Recreatieve routes kunnen tegenwoordig worden gedownload van het internet op de GPS, kant-en-klare GPS-gestuurde fietstochten worden ontwikkeld. Toerisme Limburg introduceerde in 2005 de Verhalenfluisteraar, een combinatie van GPS, audio en video
147 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• Nieuwe
• Nieuwe
je begeleidt tijdens het fietsen en via beeld en klank informeert over wat er onderweg te beleven valt. Geocaching of schatten jagen via GPS is een van de nieuwste trends. technologie op het gebied van communicatie wordt toegepast in de recreatieve sector. die
nieuwe service van Aktivia maakt het mogelijk om het wandelaanbod in je regio op te vragen via sms. In Heuvelland staan luisterzuilen in het landschap die uitleg verschaffen over cultuur en landschap. Middelkerke broedt op een plan om digitale informatiezuilen te plaatsen Een
de polders. In een aantal grotere steden kun je een stadswandeling maken en op bepaalde plaatsen informatie opvragen via je GSM. in
beïnvloeden de tijdsbesteding en het recreatiegedrag. Jongeren kijken bijvoorbeeld thuis via een webcam of de golven op zee hoog genoeg zijn om te gaan surfen. Via fietsrouteplanners op het internet kun je zelf een fietsroute selecteren op informatietechnologieën
van afstand, moeilijkheidsgraad en startplaats. Routes kunnen worden uitgeprint of gedownload.
basis
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 148

DEEL 2: DIAGNOSE
1. SWOT-analyse
1.1. Sterktes en zwaktes
Landschap Zwaktes 1.1.1.
de toppers en Kust Sterktes
een Gordel" -De nabijheid van rond toeristische Brugge -De groene rand
het Brugge is de vooral bekend bij de lokale bevolking
en het platteland -Een grote versnippering door lijninfrastructuren -Beperkte oppervlakte en isolatie van de afzonderlijke natuurgebieden tussen vormt overgang "Groene van aanwezigheid gebied stedelijk de die Brugge -De rond
grote verscheidenheid aan landschappen rond Brugge (polders en zandstreek) -De grote aanwezigheid van waterlopen rond -De
waarvan verschillende reeds ingericht zijn als groene verbinding met de stad -Het ruime aanbod aan openbaar groen Brugge
ruime aanbod aan kasteelparken waarvan enkele toegankelijk zijn voor recreanten -Het
kasteelparken in privaat bezit -Weinig stilte en rust wegens auto(snel)wegen, spoorwegen, ... -Veel
Externe Sterktes 1.1.2. ontsluiting
richtingen alle vervoermiddelen Zwaktes
zowel voor -Goede -De bereikbaarheid bruggen die vanuit soms alle voor met verkeershinder types zorgen
uitgebouwd openbaar vervoernet -De verkeersproblemen in en rond Brugge -Een openbaar vervoernet dat vooral gericht is op het functioneel verkeer en minder op het parkeervoorzieningen, goed -Een verkeer functioneel -Voldoende als recreatief
-Voldoende goed uitgebouwde functionele fietsroutes en fietsnetwerken recreatief verkeer
149 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Interne Sterktes 1.1.3. ontsluiting
doorsteken, -De kanaaloevers zorgen Zwaktes
en aantrekkelijke verbindingen tussen -Goede -Het ontsluiting wegennet rond door Brugge wegen, dat ... een verkeersluwe web die van voor moeilijk te dwarsen barrières vormt -Een concentrische beweging maken rond Brugge is moeilijk, zowel met de wagen als met de fiets parkeer- gespreide goed en -Voldoende buitengebied veilige en stadskern
-De recreatieve verbindingen tussen stad en rand en tussen de groengebieden zijn onvolledig voorzieningen.
Toeristisch aanbod Sterktes Zwaktes 1.1.4.
aanbod aan cultuurhistorisch -Weinig doelgroepgerichte voorzieningen -Ruim
erfgoed in de stad, dorpjes en platteland (kerken, kapellen, abdijen, kastelen, hoeves, molens, forten, sluizen, dijken, ...) bouwkundig
capaciteit aan logies in de onmiddellijke omgeving van Brugge -Grote diversiteit in logiesaanbod -Grote
rand heeft een complementair aanbod met de Brugse binnenstad -Brugse
grote en openbare bovenlokale speeltuin -Weinig ruimte is exclusief bestemd voor toerisme en recreatie -Geen
vooral gericht op toeristen die de Brugse binnenstad willen bezoeken -Tekort aan camping- en verblijfsplaatsen voor -Logies
trekkers
Recreatieve Sterktes 1.1.5. voorzieningen
bossen zijn ingericht in functie van recreatie Zwaktes
natuureducatieve panelen -Alle -Grote grote differentiatie inzake natuurgebieden inrichting en van bossen en natuurgebieden -Huisstijl recreatieve inrichting is niet gebiedsoverschrijdend toeristische of -Verschillende bezoekerscentra -Voldoende
infokantoren -Er zijn een aantal specifieke recreatieparkings in de Brugse Rand -Tekort aan zitbanken en picknicktafels langs het fietsnetwerk.
150 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Wandelen Zwaktes 1.1.6.
wandelroutes provinciale, lokale, 2 GR en 1 erfgoed Sterktes -Groot -Het noorden aanbod van aan Brugge (6 is
trage 25 minder geschikt voor wandelrecreatie -Beperkte mogelijkheden voor personen met een handicap -Geen landschapswandelroutes in het zuidwesten wegen) natuur, (bos, kader wandelroute) -Aantrekkelijk
wandelgebieden waar een relatief grote wandellus mogelijk is -Veel mogelijkheden voor ommetjes voor de -Verschillende
bevolking plaatselijke
Fietsen 1.1.7.
de regio -Startplaatsen wandelingen zijn niet altijd even goed bereikbaar met het openbaar vervoer van
weinig recreatieve randinfrastructuur -Er is geen wandelnetwerk -Beperkt digitaal wandelaanbod -Te
Zwaktes aanbod fietsroutes provinciale, lokale, LF 5 Sterktes
een -Groot (2 17 fietsroutes, aan fietstochten -Talrijke barrières door lijninfrastructuren
-Aantrekkelijk en afwisselend -Lokale en provinciale routes en zijn fietsnetwerk) niet kader altijd onderling afgestemd thematische - 4 Weinig locatie waar fietsen kunnen gehuurd worden -Te weinig recreatieve randinfrastructuur -Geen ketenmobiliteit mogelijk als ingericht tot uitstekend zijn assen groene zich leent landschap -Vlak en kanalen -De fietsen
fietsassen
aan veilige en goed onderhouden fietsrekken -Bepaalde halfverharde wegen zijn in slechte -Tekort
-Beperkt digitaal fietsaanbod -Geen lusvormige fietsroute rond Brugge
staat
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 151

Paardrijden en mennen Sterktes Zwaktes 1.1.8.
is 1 kwaliteitsvolle ruiter -en menroute in de Brugse rand -Tekort aan onverharde paden -Teveel barrières -Beperkte mogelijkheden voor ontwikkeling -Er
ruiter- of menroute nieuwe
Mountainbiken Sterktes Zwaktes 1.1.9.
zijn 2 mountainbikeroutes in de Brugse rand -Weinig uitdagend karakter van de mountainbikeroutes door het vlakke landschap -Ontbreken van specifieke voorzieningen voor -Er
(afspuitplaats, douche) -Tekort aan MTB-verhuurpunten mountainbikers
Waterrecreatie watertoerisme Zwaktes en 1.1.10.
richtingen via water Sterktes
worden op -Brugge -Geen is enkele openbaar vanuit toegankelijke de zwem- verschillende en bereikbaar recreatieplas het of een openluchtzwembad
watersportactiviteiten -Geen duikmogelijkheden in de Brugse rand -Damme is niet bereikbaar via het water (met uitzondering van de Lamme goedzak)
gehuurd watersportmateriaal kan aan aanbod een is -Er plaatsen verscheidene
zijn verscheidene jachthavens (Beernem, Brugge) -Bediening van de bruggen en sluizen is bijna -Er
-Er varen verscheidene rondvaartboten door Brugge continu
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 152

Promotie communicatie Zwaktes en 1.1.11.
die over bestaande Sterktes
BOL de promotie -Elke -Geen gemeente totaaloverzicht van heeft het een recreatief DVT aanbod communiceert in het de aanbod Brugse rand
ter -Brugge richt zich eerder op toerisme in de binnenstad en minder op recreatie ondersteunt regiowerking brochures en folders -Verschillende DVT lokale -De de van
1.2. Kansen en bedreigingen beschikking
Bedreigingen zijn tot in omgeving de boskernen Kansen
en mogelijkheden de bestaande bosuitbreiding van -Landinrichtingsproject -Vanuit de nood aan bijkomende ruimte voor -Er
“Groene fietsgordel Brugge” "Brugse recreatie, Veldzone" bedrijvigheid en stedelijke functies inrichtingsplan is er een sterke druk op de groene gordel en de landbouwgebieden. -De aanleg van de A11 -Het afsluiten van spoorwegovergangen -De toename van de pleziervaart op de kanalen de en bossen private op kruispunten van -Openstelling de van herinrichting -De kasteelparken
-De aanleg van de A 11 -Het fietsfonds voor aanleg van utilitaire Expresweg
-Het mogelijk maken van recreatief medegebruik van bestaande en nieuwe fietspaden
voor recreanten (bv. voetbalstadion) sportinfrastructuur
met eigenaars voor doorgang over private eigendommen -Studies in gemeentes rond trage wegen -Overeenkomsten
het bruggenleed verergeren -Toenemende verkeersdrukte waaronder sluipverkeer kan
overdruk -Inname van jaagpaden door watergebonden bedrijven
-Recreatieve
-Toenemende belangstelling voor paardrijden en mennen -Toeristen van over de hele wereld bezoeken Brugge en zijn mogelijk ook geïnteresseerd in de Brugse rand
153 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

2. Probleemformulering
2.1. Sterke radiale versnijding van het studiegebied
2.2. Het recreatief aanbod in de Brugse rand is onvoldoende bewegen. te rand Brugse
bekend en gestructureerd
spoorwegen en kanalen vertonen een radiaal verloop ten opzichte van het centrum van Brugge. Deze lijninfrastructuren vormen barrières voor de zwakke weggebruikers en recreanten. Ze zijn moeilijk te dwarsen en zorgen voor een sterke versnippering van het Autowegen,
zowel fysiek als mentaal. Hierdoor is het moeilijk om zich concentrisch doorheen de studiegebied,
recreatief aanbod in de Brugse rand is onvoldoende bekend bij de lokale bewoners, ook al is dit aanbod in hoofdzaak op hen gericht. Een gemeentegrensoverschrijdend totaaloverzicht van de recreatiemogelijkheden rond de stad Brugge ontbreekt en de lokale bevolking wordt onvoldoende Het
met de bestaande communicatie-instrumenten. Daarnaast ontbreekt er informatie op maat van de (verblijfs)toerist over een aantal specifieke en laagdrempelige recreatieve producten. De recreatiemogelijkheden in de gebieden met recreatieve potenties worden onvoldoende benut bereikt
een gebiedsoverschrijdende aanpak en communicatie hier ontbreekt (zie 2.3.). Ook is de onthaalinfrastructuur soms onvoldoende uitgebouwd, waardoor bezoekers niet goed weten hoe ze omdat
2.3. De grote bosclusters komen onvoldoende als één geheel tot kleinschalig. te of beperkt te is senioren) handicap,
uiting
bepaalde gebieden moeten beginnen. De huidige voorzieningen spelen onvoldoende in op de behoefte naar dagrecreatie (een hele dag of middag recreëren in een bepaalde omgeving) voor de plaatselijke bevolking en het aanbod voor specifieke doelgroepen (kinderen, personen met een aan
De Brugse rand telt verschillende bos- en groengebieden die, hoewel ze landschappelijk één
geheel vormen, toch sterk versnipperd zijn. Deze versnippering is zowel fysiek (door lijninfrastructuren, private delen, tekort aan doorsteken) als mentaal (verschillende namen, eigenaars, beheerders). Veel van deze gebieden worden dan ook niet als één geheel gepromoot en op de kaart gezet. Hierdoor worden niet alle toeristisch-recreatieve potenties van deze gebieden volledig benut.
154 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

2.4. Er is geen duidelijk onthaalplan en gestructureerde
onthaalinfrastructuur voor recreanten in de Brugse rand
de diensten voor toerisme alle informatie bundelen over toerisme en recreatie in de stad of gemeente, speelt dit informatieaanbod onvoldoende in op de behoeftes van de recreant. Het toeristisch onthaal in de Brugse binnenstad is in de eerste plaats gericht op toeristen die de Brugse Hoewel
bezoeken en geeft slechts weinig informatie over de recreatiemogelijkheden in de Brugse rand. De diensten voor toerisme van de randgemeentes richten zich meer op recreanten maar ze hebben beperkte openingsuren en beperken zich meestal tot het recreatieaanbod in de binnenstad
Andere onthaalpunten (parkings, inrijpunten, ...) zijn nog onvoldoende uitgebouwd en geven te weinig informatie over alle recreatiemogelijkheden in de onmiddellijke omgeving. gemeente.
aanbod, doelgroepgerichte informatie enzovoort. recreatief 2.5. Er is een onvolwaardig aanbod voor route- en
netwerkgebonden wandelen
mogelijkheden om het bezoek van thuis uit te plannen zijn relatief beperkt en niet genoeg bekend bij de recreanten. Op het internet ontbreekt een totaaloverzicht van de recreatiemogelijkheden in dit gebied met voldoende diepgaande informatie over parkings, De
de sterke versnippering en het ontbreken van enkele belangrijke recreatieve linken tussen de gebieden in de groene gordel rond Brugge, zijn de wandelmogelijkheden nog niet volledig ontwikkeld. Zo ontbreekt er nog een gebiedsoverschrijdende wandeling in het zuidwestelijk Door
en kunnen de vier provinciale wandelroutes in het oosten van Brugge mogelijk verder verfijnd worden tot een wandelnetwerk. De parken en bossen op wijkniveau bieden heel veel mogelijkheden tot ommetjes maar deze lusjes zijn soms te kort, zijn niet overal goed stadsrandbos
2.6. In het fietsaanbod ontbreekt een route om zich doorheen de gepromoot. onvoldoende worden en toegankelijk
Brugse rand te bewegen
Er is een fijnmazig recreatief fietsnetwerk rond de stad Brugge, aangevuld met een aantal lusvormige fietsroutes en themafietstochten. Het fietsnetwerk is echter nog niet optimaal en laat niet toe om een concentrische beweging rond de stad te maken doorheen de groene gordel. Ook hier is de barrièrewerking van de lijninfrastructuren en de sterke versnippering door private eigenaars een beperkende factor om het fietsnetwerk verder te optimaliseren.
155 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

2.7. De mogelijkheden voor waterrecreatie worden onvoldoende
gevaloriseerd
het vele water in en rond Brugge is het aanbod voor waterrecreatie in de Brugse rand eerder beperkt. Het kanalenlandschap rond Brugge is zeer aantrekkelijk voor pleziervaarders maar de boot is Ondanks
niet het meest geschikte middel om Brugge te verkennen. De capaciteit en voorzieningen in de jachthavens zijn beperkt, de doortocht door Brugge gaat traag door de verschillende bruggen, pleziervaart op de Damse vaart is niet mogelijk en via het water krijgt de pleziervaarder eigenlijk
een beperkt zicht op Brugge, want het water in de binnenstad is niet voor toegankelijk voor hen. maar
2.8. Er is een tekort aan kampeervoorzieningen en trekkerslogies pootje te baden in open lucht. en zwemmen kunnen te om provincies en regio’s andere naar
is het centrum voor waterrecreatie met een laagdrempelig aanbod om te zeilen en te surfen, maar er zijn geen mogelijkheden om te zwemmen in openlucht. Ook in de ruime omgeving van Brugge is er geen openbare zwemplas. De lokale bewoners moeten dus uitwijken Sint-Pietersplas
Brugse binnenstad is een populaire bestemming met heel wat overnachtingsmogelijkheden. De
in de randgemeentes zijn er heel wat logies waar bezoekers van de Brugse binnenstad terecht kunnen. Specifiek voor trekkers, die over het algemeen wat meer flexibiliteit wensen, en kampeertoeristen is het aanbod heel wat beperkter. Er is maar één camping en er zijn maar twee Ook
die in het hoogseizoen doorgaans volzet zijn. Hierdoor blijven heel wat rondtrekkende toeristen en recreanten in de kou blijven staan bij een bezoek aan Brugge en omgeving.
trekkershutten
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 156

DEEL 3: DOELSTELLINGEN
1. Structureren van het recreatief aanbod in de Brugse
rand
2. Realiseren van twee grote recreatieve groenclusters producten. specifieke enkele gekoppeld eraan met opgehangen visie recreatieve
studiegebied bezit een aantal elementen die bepalend zijn voor de toeristisch-recreatieve structuur ervan. Omwille van hun specifieke eigenschappen zijn deze elementen uitstekende dragers voor het recreatief aanbod. Het gaat hier om de groene en blauwe assen, de Brugse Het
de groene gordel rond Brugge en een aantal stadsparken, openbare bosjes, natuurgebieden en de randstedelijke groengebieden. Aan deze basisstructuur wordt de toeristisch- vesten,
en enkele secundaire groenkernen
van de Brugse rand hebben nood aan recreatiemogelijkheden dichtbij huis. Enerzijds recreatiemogelijkheden op wijkniveau die ruimte bieden voor ommetjes, speelruimte en als ontmoetingsruimte. Anderzijds is er op regionaal niveau nood aan bestemmingsgebieden waar Bewoners
een hele dag of namiddag kan vertoeven en waar het recreatief aanbod uitgebreider is. Twee bosgebieden in de Brugse rand hebben potenties om uit te groeien tot deze eerder bovenlokale bestemmingsgebieden. Andere parken en kleinere bossen bieden een goed antwoord op de vraag men
kleinschalige recreatiemogelijkheden dicht bij huis. Ook toegankelijke natuur- en bosgebieden spelen een belangrijke rol in het recreatieaanbod. Zij verhogen het draagvlak van en interesse in naar
belang. ondergeschikt 3. Uitbreiden en vernieuwen van het aanbod voor
routegebonden recreatie
en milieu en bieden mogelijkheden om aan natuur- en milieueducatie te doen. Het recreatieaanbod wordt hier ontwikkeld met respect voor de draagkracht van het gebied en is van natuur
Het aanbod aan routegebonden recreatiemogelijkheden is ruim, maar nog niet volledig. Zowel voor wandelaars, fietsers, mountainbikers en ruiters kan het aanbod verder geoptimaliseerd, vernieuwd of uitgebreid worden. Daarnaast moet er ingespeeld worden op de toenemende behoefte van de recreant naar een digitale ontsluiting van het recreatieaanbod.
157 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

4. Optimaliseren van het recreatief onthaal in de Brugse
rand
recreant wil op een logische en kwaliteitsvolle manier onthaald worden. Dit kan door het uitkiezen en optimaliseren van een aantal onthaalpunten die aan een aantal minimumvoorwaarden voldoen. Deze voorwaarden zijn een vlotte bereikbaarheid, ruimte om te parkeren, de Een
om gemakkelijk in te pikken op recreatieve routes en de aanwezigheid van toeristische informatie op elk moment. Ook horeca kan een belangrijke rol spelen in het mogelijkheid
onthaal en informatieverstrekking in deze regio. recreatieve
5. Uitwerken van een strategie voor
informatieverstrekking, promotie en communicatie
rond openluchtrecreatie in de Brugse rand.
is nood aan een specifieke strategie voor informatieverstrekking, promotie en communicatie rond openluchtrecreatie in de Brugse rand. De informatie over het recreatieaanbod moet zowel de lokale bevolking als de recreant en de toerist bereiken. Hiervoor zijn verschillende strategieën Er
Dit kan enerzijds door het ontwikkelen van specifieke recreatieve producten op maat van de doelgroep, anderzijds door het differentiëren in de communicatiemiddelen. Daarnaast is er ook nood aan een gemeentegrensoverschrijdend overzicht van alle noodzakelijk.
in het gebied dat zo ruim mogelijk wordt verspreid. De bedoeling hiervan is dat de bezoeker op voorhand of ter plaatse een duidelijk overzicht krijgt van het aanbod en een recreatiemogelijkheden
kan maken naargelang de eigen interesses. Deze informatie moet thuis, via het internet en op het terrein kunnen teruggevonden worden.
keuze
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 158

DEEL 4: ACTIEGERICHTE STRATEGIE
1. Conceptualisatie
1.1. Structureren van het recreatief aanbod in de Brugse rand
studiegebied bezit een aantal structurerende elementen die bepalend zijn voor de visie op toerisme en recreatie. De huidige structuur vormt een ideale basis om het toeristisch-recreatieve aanbod aan op te hangen maar kan nog verder worden geoptimaliseerd. Het
gewenste recreatieve structuur van de Brugse rand kan worden beschreven als een dubbel wiel met groen-blauwe spaken (zie kaart 15: Gewenste recreatieve structuur Brugse rand). De
recreatieve binnenwiel wordt gevormd door "de Brugse Vesten" en kan beschouwd worden Het
een eerste groene gordel rond de binnenstad. Het recreatieve buitenwiel wordt gevormd door de gordel van open ruimtes en groengebieden rond Brugge. Deze groene gordel fungeert als groene buffer tussen de bewoning van het stedelijke gebied en de meer landelijke gemeentes. Op als
plaatsen is deze gordel zeer breed zoals tussen Brugge en Zuienkerke en tussen Brugge en Zedelgem/Snellegem. Op andere plaatsen staat deze gordel sterk onder druk zoals tussen Sint- Michiels en Loppem en tussen Sint-Andries en Varsenare. De groene gordel is niet volledig maar sommige
doorsneden door het Boudewijnkanaal en de industriegebieden er rond. Beide recreatieve wielen bieden heel wat recreatiemogelijkheden. wordt
groen-blauwe netwerk vormt de basis voor de recreatieve spaken van het wiel. De oevers van de kanalen Gent-Oostende en de Damse vaart zijn ingericht als fietsassen van en naar het centrum en zorgen ervoor dat de binnenstad recreatief wordt verbonden met het buitengebied. De Het
assen vormen een aanvulling op dit netwerk. De Abdijenroute takt ter hoogte van Steenbrugge aan op het kanaal Gent-Oostende en vormt een recreatieve verbinding met het Meersengebied en Ryckevelde. De Blankenbergse Dijk kan ook als groene as beschouwd worden groene
verbindt Brugge met de polders rond Zuienkerke en Blankenberge. In dit netwerk ontbreekt nog een heel belangrijke as, namelijk de verbinding van Brugge met het en
zuidwestelijk stadsrandbos (Beisbroek/Tudor, Tillegem). Wanneer deze recreatieve verbinding gerealiseerd kan worden ontstaat er een volwaardig recreatief netwerk en worden beide recreatieve wielen op een kwalitatieve en veilige manier met elkaar verbonden.
159 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

ecreatieve spaken verbinden niet alleen stad met buitengebied en omgekeerd. Ze maken ook de groenclusters en de landschappen met extra potenties voor recreatief medegebruik vlot en veilig bereikbaar voor recreanten. Deze
zijn groenclusters van primair belang en van secundair belang. De groenclusters van secundair belang zijn de kleinere parken en bosjes in de deel- en randgemeentes van Brugge. Deze groensnippers hebben meestal een multifunctionele inrichting en spelen in op de lokale Er
naar recreatie (ommetjes, jogparcours, speelinfrastructuur, ontmoetingsruimte,...). Andere groenclusters van secundair belang zijn de toegankelijke bos- en natuurgebieden met een behoefte
draagkracht. Hier ligt de nadruk op zachte recreatie en mogelijkheden voor natuur- en milieueducatie. De groenclusters van primair belang (Beisbroek/Tudor, Tillegem, Ryckevelde, Male) zijn een stuk lagere
en vormen de recreatieve bestemmingsgebieden voor de bevolking van de Brugse rand. Deze bestemmingsgebieden hebben een eerder bovenlokale functie en spelen in op de behoefte naar dagrecreatie. In deze omgeving zou het mogelijk moeten zijn om een hele dag of namiddag groter
vertoeven. Het recreatieaanbod en de recreatieve randvoorzieningen zijn in deze gebieden dan ook het meest volledig en uitgebreid. te
zijn er rond Brugge een aantal landschappen met extra potenties voor recreatief medegebruik. Dit zijn open landschappen waar rust en natuur overheerst (meersengebied, Meetkerkse Moeren, de omgeving van de Damse vaart). Via zachte recreatiemogelijkheden en Daarnaast
aan de rand van het gebied worden ook deze gebieden voor de recreant ontsloten met respect voor de hoofdfunctie. onthaalpunten
watersportmogelijkheden zijn belangrijk in deze structuur. Naast de blauwe assen waarvan sommige bevaarbaar zijn, zijn er enkele plassen waarvan één of meerdere kunnen ontwikkeld Ook
worden als recreatie- en/of zwemplassen.
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 160

2. Actiegerichte strategie
2.1. Ontwikkelen van een groen-blauw netwerk rond Brugge
nood aan ruimte en voorzieningen voor omgevingsrecreatie is het grootst bij mensen die in een stedelijke omgeving wonen. Omdat het creëren van bijkomende groen- en recreatiegebieden in de stad geen evidentie is, is het realiseren van groene en vooral veilige De
tussen stad en buitengebied van belang. Het concept van de ‘groene vingers’ die vanuit het landelijk gebied de stad binnendringen, het zogenaamde lobbenstadmodel, kan perfect toegepast worden op Brugge. De waterwegen fungeren als in- en uitvalsassen voor verbindingen
verkeer en functionele fietsers. Deze blauwe assen ondervinden echter vaak moeilijkheden om de schil van ring- en invalswegen, woonkernen en industrieterreinen recreatief
de stad te doorbreken. Het realiseren van verkeersveilige recreatieve verbindingen vanuit de stadscentra naar het buitengebied verdient grote prioriteit. Omgekeerd is het ook een manier om functioneel zacht verkeer op een veilige manier in verbinding te brengen met omheen
stedelijke functies. Naast de bestaande blauwe assen is er nood aan enkele goed gekozen groene verbindingen tussen stad en buitengebied. Enkele oude spoorwegbeddingen werden reeds ingericht als groene as. Ook andere structuren zoals een oude dijk (Blankenbergse Dijk) de
een oude Romeinse Heirweg (Diksmuidse Heirweg) lenen zich tot een verdere ontwikkeling als groene recreatieve as. of
ambitie om in heel West-Vlaanderen een "groen-blauw netwerk" uit te bouwen
• (zie het Strategisch beleidsplan openluchtrecreatie van Westtoer). Volgende maatregelen moeten hiervoor genomen worden: De bestaat
de provinciale groene assen in één huisstijl (bebording, randinfrastructuur, kruisingen, ...). Deze of een andere huisstijl is ook wenselijk voor de blauwe assen en andere van Inrichting
• Realisatie
• Realisatie
assen. van een kwalitatieve ondergrond van de assen. Afhankelijk van de omgeving wordt gekozen voor halfverharding of gesloten verharding. groene
een uniforme en continue bewegwijzering met flespalen en handwijzers. van
Het groen-blauwe netwerk rond Brugge is sterk ontwikkeld maar nog niet volledig en er wordt nog niet over gecommuniceerd. Het is niet de bedoeling om het groen-blauwe netwerk rond Brugge als product op zich te positioneren, maar wel om dit netwerk te integreren in recreatieve producten zoals het fietsnetwerk, een meerdaagse wandelroute en functionele fietsroutes van en naar de stad. Wel kan op strategische punten, zoals de snijpunten van de groene en blauwe assen met de
161 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

fietsgordel rond Brugge, worden gewerkt met flespalen die de diverse richtingen en bestemmingen aanwijzen. Dit als aanvulling op de bewegwijzering van het fietsnetwerk. Zo ontstaat een duidelijke en voor recreanten leesbare structuur die zowel functioneel als recreatief groene
kan worden (zie kaart 16: groen-blauw netwerk in de Brugse rand). 2.1.1. Maatregelen voor het bestaande groen-blauwe netwerk gebruikt
Damse Vaart (NO - ontsluiting) 2.1.1.1.
en De Damse Vaart is een eenvoudige en verkeersluwe verbinding tussen Brugge en de toeristische trekkers Damme en Sluis, middenin één van de mooiste landschappen van de Brugse rand. Het is Tracé recreatiemogelijkheden
een zeer druk gebruikte as waar verschillende recreatievormen regelmatig in conflict
•
komen. Het beheersen van de recreatiedruk en het spreiden en scheiden van recreatievormen zijn belangrijke aandachtspunten voor de toekomst. Volgende maatregelen zijn hiervoor nodig: dan ook
promoten van alternatieve wegen tussen Damme en Brugge zodat recreanten voor de heen en terugweg andere wegen gebruiken. intensief Het
• Het
o Plaatsen
o Ter
o Het
doelenbewegwijzering in Damme en Brugge in meerdere richtingen beschikking stellen van een plannetje, brochure of digitale route in de toeristische diensten van Brugge en Damme op maat van de toeristen (op basis van de van
of een lokale lusvormige fietsroute) veiliger en aangenamer maken van de alternatieve routes naar Damme. De Polderstraat moet verkeersluw worden gemaakt en het dubbelrichtingsfietspad langs knooppunten
Dammesteenweg moet worden verbreed. Ook het inrichten van enkele rustpunten langs deze routes kan de belevingswaarde verhogen. de
o recreatievormen Het toelaten van ruiters op de Damse vaart kan, op voorwaarde dat zij zoveel mogelijk de berm gebruiken opdat conflicten met fietsers zoveel mogelijk uitgesloten worden. van scheiden
• as is grotendeels verkeersvrij of verkeersluw. Vooral ter hoogte van kruispunten zijn er nog enkele knelpunten: Verkeersveiligheid De Ter
hoogte van de ring rond Brugge (R30): De ringweg vormt een moeilijk te dwarsen weg voor recreanten met ter hoogte van de Damse vaart een zeer complex kruispunt. Dit kruispunt is moeilijk leesbaar voor toeristen en recreanten. Bijkomende doelenbewegwijzering en blijvende aandacht voor de veiligheid van fietsers op dit kruispunt is noodzakelijk.
162 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• Ter
• De
van de afstapplaats van de Lamme Goedzak in Brugge: Passagiers die op- en afstappen en geparkeerde auto’s hinderen het doorgaande fietsverkeer. Deze site zou moeten worden heringericht op een manier dat de afstappende toeristen niet plots de weg kunnen hoogte
Bij de reservatie of op de website van de rederij zou de klant meer informatie moeten kunnen krijgen over parkeermogelijkheden in de omgeving van de opstapplaats. kruising van de Damse vaart met de Dammesteenweg: de voorrangsregels worden hier opkomen.
altijd gerespecteerd en auto’s rijden soms met relatief grote snelheid over het fietspad. De zichtbaarheid is hier ook zeer beperkt. Hier dient onderzocht te worden of een herinrichting niet
is. noodzakelijk
Damse vaart kan beschouwd worden als een groene as en is eigendom van de Provincie West- Vlaanderen. Deze as kan heringericht worden met de specifieke huisstijl voor de groene assen die Bebording/bewegwijzering
werd door Technum. Er is nood aan onthaalbebording en doelenbewegwijzering over de De
• lengte van de as. Op volgende plaatsen kan doelenbewegwijzering komen: Ter hoogte van de vestingroute in Brugge (met aanduiding van de alternatieve routes van en ontwikkeld
Damme) naar hele
• Ter
• Ter
• Ter
• Ter
van het kruispunt van de Damse vaart met de N374 hoogte van het Fort van Beieren hoogte van Damme (met aanduiding van de alternatieve routes van en naar Damme) hoogte
van de kruising met het Schipdonkkanaal Rustpunten hoogte
recreanten is er over het algemeen een grote vraag naar goed ingerichte rustpunten. De omgeving van de Damse vaart heeft vooral nood aan enkele picknickplaatsen. Deze Bij
•
ingericht worden met een picknickbank, een infobord en een fietsenrek. Dit laatste is noodzakelijk omdat vooral fietsers talrijk zijn op deze as. Deze studie stelt voor om volgende locaties in te richten als picknickplaatsen langs de as: picknickplaatsen kunnen
van de Schellemolen de omgeving van de Sifon (aan de kruising met het Schipdonkkanaal) hoogte Ter
• In
• Op
verhoogde berm langs Damse Vaart: Hier staan rustbanken die bereikbaar zijn via een steile helling. Bovenop deze helling kan men genieten van een mooi uitzicht over de Damse vaart. Hier kan men enkele punten herinrichten met een fietsenstalling langs het fietspad, een de
trap naar het rustpunt en een picknickbank met zicht op de Vaart (bv. op een steiger). Het ruiter- en mentracé moet hierbij wel vrijgehouden worden.
163 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

5: GEWENSTE RECREATIEVE STRUCTUUR DAMSE VAART 2.1.1.2. Kanaal Gent-Oostende – gedeelte Gent-Brugge FIGUUR
en recreatiemogelijkheden Het gedeelte Gent-Brugge van het Kanaal Gent-Oostende is een aantrekkelijke fietsas tussen Brugge, Beernem en Gent. Deze as loopt dwars door de historische veldgebieden en vormt een Tracé
verbinding van Brugge met het Bulskampveld en het Beverhoutsveld. Minstens één van ideale
oevers volledig verkeersvrij of heeft een afgescheiden fietspad in stedelijke omgeving. Langs de rechteroever tussen Moerbrugge en Beernem ligt een aantrekkelijk wandelpad dat voor de omwonenden beter zou kunnen ontsloten worden in enkele lokale lusjes. beide
•
is
van deze blauwe as met de Abdijenroute kan duidelijker worden uitgewerkt ter hoogte van Steenbrugge en met Bulskampveld ter hoogte van Gevaerts Volgende acties worden voorgesteld: De link
promoten van de wandelmogelijkheden rond het Kanaal Gent-Brugge: en Verbeteren
o Ontsluiten
o Promoten
o Voorzien
van de wandeloever (rechteroever) met de omgeving. van de mogelijkheden voor ommetjes in de omgeving van kanaal ter hoogte van de natuurgebieden van de Vallei van de Zuidleie. van een oversteekmogelijkheid ter hoogte van de keersluis aan Gevaerts. Hierdoor wordt een wandellus heen en terug langs het kanaal mogelijk, aangevuld met
164 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• Verduidelijken
• Het
bezoek de natuurgebieden. Door het voorzien van een oversteekmogelijkheid wordt de wandelroute in Beverhoutsveld verbonden met het wandelnetwerk Bulskampveld. een
o
aan
link van het Kanaal Gent-Brugge met de abdijenroute Plaatsen van doelenbewegwijzering ter hoogte van de brug van Steenbrugge recreatieve onthaalinfrastructuur op de randparking van Steenbrugge (zie 2.8.) de van
o De
o Het
duidelijk verwijzen naar het kruispunt van deze twee assen in deze omgeving verplaatsen van de onthaalbebording van de Abdijenroute van de Meulestee naar de kruising van de spoorwegbedding met de Baron Ruzettelaan (naast het schooltje). moet
het officieel toestaan van fietsverkeer in 2 richtingen op een kort gedeelte tussen de spoorwegbedding en de fietsoversteek van het nabijgelegen rondpunt kan ook het fietsnetwerk verlegd worden van de Meulestee naar de spoorwegbedding. Hierdoor Door
ter hoogte van dit rondpunt het knooppunt om te kiezen tussen de Abdijenroute en het kanaal Gent-Brugge komt
o de link tussen het kanaal Gent-Brugge en Bulskampveld Ter hoogte van knooppunt 87 (Gevaerts) kan men richting Bulskampveld fietsen via de Halvemaanstraat en de Stuivenbergstraat. Deze link ligt nog niet volledig op het van verbeteren
maar kan erin worden opgenomen. Via doelenbewegwijzering kan de recreant bewust gemaakt worden van deze mogelijkheid. Aan de overzijde van het kanaal kan men richting Beverhoutsveld fietsen. Wanneer er een fietsnetwerk
wordt voorzien ter hoogte van Gevaerts kan ook deze link worden gemaakt en worden Beverhoutsveld en Bulskampveld recreatief met elkaar verbonden. oversteekmogelijkheid
Verkeersveiligheid
•
is grotendeels verkeersvrij. Vooral in de onmiddellijke omgeving van Brugge en bij kruisingen met autoverkeer zijn nog enkele acties nodig die zowel het functionele als recreatieve fietsverkeer ten goede komen: De as
brug van Steenbrugge: Deze gevaarlijke en drukke kruising is een zeer groot knelpunt voor het fietsverkeer. Bij de vervanging van de ophaalbrug door een (half)hoge brug aan Kruispunt
• Het
het voorzien van een conflictvrije onderdoorgang voor fietsers een must. De recreatieve routes worden op dit moment omgeleid via de dichtstbijzijnde kruispunten om een veilige oversteek te garanderen. is
scheiden van autoverkeer van het fietsverkeer langs beide oevers tussen de brug van Steenbrugge en de Katelijnebrug of het autoluw/vrij maken ervan. Het kanaal is de veiligste manier om de Brugse binnenstad en het station te bereiken uit de woonwijken in deze omgeving, en zou dit in de toekomst ook moeten blijven. Enkel op het gedeelte tussen de
165 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• Bij
aan de “Brugeoise” en de ring ligt nog geen fietspad, maar dit gedeelte werd recent wel autoluw gemaakt. De huidige toestand zou dus moeten behouden blijven of bij een heropenstelling van dit laatste gedeelte voor autoverkeer, zou eerst werk moeten gemaakt fietsersbrug
van een vrijliggend fietspad naar analogie met het gedeelte tussen Steenbrugge en Ten Briele. een onderdoorgang voor fietsers ter hoogte van de brug van Steenbrugge kan de worden
fietsroute verlegd worden van de rechteroever naar de linkeroever tussen Steenbrugge en Brugge (Katelijnepoort). Dit is logischer, het traject loopt via het Kanaaleiland, recreatieve
van de toeristische toegangspoorten voor Brugge, en de oversteek over de Katelijnestraat is hier veiliger. Bovendien komt men zo onmiddellijk terecht op de Brugse vesten en ondervindt het recreatief fietsnetwerk hier geen hinder van de bruggen over het kanaal. Op dit één
moet men over een afstand van 5 km twee maal het kanaal oversteken. Bebording/bewegwijzering moment
as behoort tot het groen-blauwe netwerk van West-Vlaanderen. Er zal een huisstijl worden uitgewerkt voor een uniforme bewegwijzering met flespalen langs dit netwerk. In de regio van Deze
kan aangebracht worden op de belangrijkste snijpunten van het groen-blauwe netwerk. Dit zijn de snijpunten ter hoogte van de Brugse vesten, ter hoogte van Steenbrugge richting de abdijenroute en ter hoogte van knooppunt 87 richting het Bulskampveld. Brugge
•
doelenbewegwijzering
recreanten is er over het algemeen een grote vraag naar goed ingerichte rustpunten en picknickplaatsen. Deze rustpunten kunnen evenwichtig verspreid worden over volgende locaties: Rustpunten
het Lappersfortbos (indien dit bos zal ontwikkeld worden als speelbos door de stad Brugge) Bij
de van Warandeputten en Leiemeersen. Deze rustpunten zijn reeds aanwezig en hoogte In
• Ter
• Ter
• Inrichten
ingericht. hoogte van de keersluis Gevaerts. Hier zijn er picknickbanken maar de inrichting en inplanting ervan is niet optimaal. Dit rustpunt zou kunnen heringericht worden als rust- en goed
rustpunt op rechteroever tussen Moerbrugge en Beernem voor wandelaars (Gevaerts Noord)
informatiepunt.
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 166

6: GEWENSTE RECREATIEVE STRUCTUUR KANAAL GENT-BRUGGE 2.1.1.3. Kanaal Gent-Oostende – gedeelte Brugge-Oostende FIGUUR
gedeelte Brugge-Oostende van het Kanaal Gent-Oostende vormt een veilige en aantrekkelijke fietsverbinding dwars doorheen de polders richting Oostende. Beide oevers zijn toegankelijk voor fietsers en de linkeroever is volledig verkeersvrij. Het
tegenstelling tot het gedeelte Gent-Brugge van dit kanaal zijn er in het gedeelte Brugge- In
Oostende weinig “afstapmogelijkheden”. Vooral het zicht op het polderlandschap in de omgeving is de grote troef van deze blauwe as. Het is dan ook belangrijk om deze beleving zoveel mogelijk te versterken door het behouden van het uitzicht op de omgeving en het inrichten van enkele rustpunten op strategische plaatsen.
167 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

en De ondergrond van de as werd onlangs vernieuwd en is nu in zeer goede staat. De voorgestelde ingrepen langs deze as met betrekking tot het tracé hebben dan ook vooral te maken met Tracé
•
recreatiemogelijkheden
beleving van het landschap en oversteekmogelijkheden over dit kanaal tussen Brugge en Nieuwege. Inrichten van enkele rust- en uitkijkpunten langs het kanaal verkeersveiligheid, de
van Bloemendale: voor het functioneel fietsverkeer pleit men al hoogte ter
• Oeververbinding
tijdje voor een overzet of brug ter hoogte van knooppunt 65. Deze oversteek kan ook vanuit recreatieve hoek worden ondersteund. Dit voor een vlotte en rechtstreekse verbinding tussen het houtland en de polders en als alternatief voor de onaantrekkelijke en gevaarlijke een
ter hoogte van knooppunt 63. Met deze oversteek wordt het ook mogelijk om de groene fietsverbinding rond de stad doorheen de Meetkerkse Moeren en de polders rond Zuienkerke richting Dudzele te sluiten. oversteek
Verkeersveiligheid
controle op het naleven van de beperkende maatregelen voor het verkeer op de rechteroever is nodig. Enkel plaatselijk verkeer is hier toegelaten maar ander verkeer is wel mogelijk. De veiligheid van de zwakke weggebruikers moet maximaal gewaarborgd blijven in de Blijvende
van de betoncentrale. Bebording en bewegwijzering omgeving
as behoort tot het groen-blauwe netwerk van West-Vlaanderen. Er zal een huisstijl worden Deze
voor uniforme (doelen)bewegwijzering langs dit netwerk. Rustpunten uitgewerkt
•
een
beleving van de recreant langs het kanaal te verhogen kunnen extra rustpunten worden ingericht, eventueel met integratie van een educatief of spelelement, als ponton aan het water, of als uitkijkplatform op het landschap om de beleving te verhogen. Om de
In Nieuwege ligt aan de linker- en rechteroever een rustpunt. Het rustpunt op de rechteroever kan behouden blijven. Het rustpunt op de linkeroever is zeer kaal (linkeroever): Nieuwege
• Meetkerkse
ligt langs een autoweg. Deze site kan worden heringericht met de bestaande picknickbanken. en
Moeren (rechteroever): Van op de rechteroever van het kanaal heeft de recreant een mooi zicht op de Meetkerkse Moeren. Het inrichten van een rustpunt met zicht op de Meetkerkse Moeren kan de beleving van het landschap verhogen. Dit rustpunt kan worden ingericht in de omgeving van de bestaande infoborden over de Meetkerkse Moeren.
168 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• Ter
• In
van het kasteel Bloemendale: Hier komt een zijweg van het fietsnetwerk uit op het kanaal. Op dit knooppunt (linkeroever) kan een rustpunt worden ingericht. Op deze locatie wordt het uitzicht wel verstoord door de betoncentrale. hoogte
Waggelwater aan vijver (ponton): In dit gebied ligt een mooie vijver waaraan een aantrekkelijk rustpunt kan worden ingericht, op voorwaarde dat dit duidelijk wordt aangeduid met bewegwijzering vanop het jaagpad. natuurgebied
7: GEWENSTE RECREATIEVE STRUCTUUR KANAAL BRUGGE-OOSTENDE 2.1.1.4. Abdijenroute FIGUUR
abdijenroute loopt van Steenbrugge tot Maldegem op de oude spoorwegbedding richting Eeklo. Van Steenbrugge tot en met Sijsele is de as in eigendom van de Provincie West-Vlaanderen. Ze doorklieft het mooie meersenlandschap in het oosten van Brugge en is dan ook een druk bereden De
bewandelde spoorwegzate. en
• recreatiemogelijkheden De en Tracé
o In
o Buiten
as zal worden heringericht volgens een aantal principes die de Provincie West-Vlaanderen heeft opgesteld voor de inrichting van de groene assen. de kernen: 2,30 m de kernen: Met gesloten verharding: 2,00 m Met halfverharding: 2,50 m
169 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• Een
voor ruiters op een groene as kan in principe enkel wanneer deze wordt aangesloten op een lusvormige ruiter- en/of menroute. Het voorzien van een ruitertracé tussen Steenbrugge en de Rijckeveldestraat is dus niet wenselijk. Door de beperkte breedte van het tracé
kunnen de paarden onvoldoende worden gescheiden van de wandelaars en fietsers op de as. In Ryckevelde loopt de Ryckevelde ruiter- en menroute gelijk met de abdijenroute. Hier is de bedding voldoende breed en worden beide recreatievormen goed gescheiden. tracé
Verkeersveiligheid
oversteken moeten duidelijker worden, zowel voor het kruisende autoverkeer als het recreatief verkeer op de as. Er werd door Technum een huisstijl voor de inrichting van de Groene assen ontwikkeld. Deze huisstijl maakt een onderscheid van 5 types van kruisingen met wegen en heeft De
elk kruisingstype een basisinrichting. Tussen de Weidestraat en de Rijckeveldestraat zijn er heel wat kruisingen. Vooral het kruispunt met de Astridlaan is het meest onveilig. voor
Voor de bebording en bewegwijzering van de groene assen werd nog geen huisstijl uitgewerkt. Bebording/bewegwijzering
•
groene assen op het groen-blauwe netwerk zijn in eigendom van de Provincie West- Vlaanderen. Een overkoepelende huisstijl voor alle groene assen in het groen-blauwe netwerk kan daarom nuttig zijn. Niet alle
hebben heel wat bebording (verkeerstechnisch, recreatieve routes, ...) De bebording op de as wordt bij voorkeur zoveel mogelijk gestructureerd volgens volgende assen Groene
• De
o Borden zoveel mogelijk bundelen op 1 paal voor kleine paaldiameter principes.
o Voorkeur
o Uniforme
o Verkeerstechnische
(zo laag mogelijk) bebording: klein model en voorkeur voor gebodsborden boven verbodsborden hoogte
is in slechte staat en moet worden vervangen. Om de link met het kanaal Gent-Brugge duidelijker en logischer te maken zou het onthaalbord kunnen verplaatst worden naar de kruising met de Baron Ruzettelaan. onthaalbebording
Rustpunten
Langs de Abdijenroute staan al enkele zitbanken op geschikte plaatsen. Picknickbanken zijn er
niet. Er is nood aan enkele grotere, ingerichte rustplaatsen met een picknickbank. De rustpunten komen best tussen Steenbrugge en de Weidestraat en tussen de Ryckeveldestraat en de Maalse Steenweg.
170 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• locaties voor rustpunten langs de Abdijenroute Ter hoogte van de Bomenwijk in Steenbrugge aan de rand van de Steenbrugse bosjes hoogte van het wegeltje naar AZ Sint-Lucas langs de beek mogelijke Enkele
• Ter
• Ter
hoogte van Ryckevelde (nieuwe parking en speelweide)
8: GEWENSTE RECREATIEVE STRUCTUUR ABDIJENROUTE EN TRAMBEDDING 2.1.1.5. Trambedding Assebroek – Oedelem FIGUUR
oude trambedding is geen eigendom van de Provincie West-Vlaanderen. Slechts een klein gedeelte van het volledige tracé is bewaard gebleven. Deze as verbindt Ver-Assebroek met Oedelem en door het maken van een link met de Abdijenroute kan deze kortere as worden Deze
in het groen-blauwe netwerk in de Provincie West-Vlaanderen. ingeschakeld
• De
Tracé en recreatiemogelijkheden verbinding tussen de trambedding en de spoorwegbedding te Ver-Assebroek verloopt momenteel door de woonwijk en is niet erg eenduidig. Er moet dus worden gezocht naar een vlotte en aantrekkelijke verbinding tussen beide assen.
171 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• De
• De
tussen Ver-Assebroek en Oedelem volgt niet de hele tijd deze as maar is enkel een aanlooproute. Zowel functioneel als recreatief kan het nuttig zijn om ook het vervolg te bewegwijzeren en in te richten tot in Oedelem. verbinding
kan de link vormen tussen het Beverhoutsveld en het Meersengebied. De recreatieve verbinding tussen beide ontbreekt nog op dit moment. Verder onderzoek is nodig om te bepalen welke dreven geschikt zijn om deze verbinding te maken. trambedding
Verkeersveiligheid
• De
kruist enkele drukke autowegen. De oversteken met de Beverhoutsveldstraat en de Bruggestraat kunnen beter worden as
Voor de bebording en bewegwijzering van de groene assen werd nog geen huisstijl uitgewerkt. Deze as zou kunnen opgenomen worden in het groen-blauwe netwerk en naar analogie met de Bebording/bewegwijzering
ingericht worden. anderen
• de trambedding zijn volgende locaties geschikt voor het inrichten van een rustpunt met picknickbank en fietsenstalling: Rustpunten
hoogte van de concentrische cirkels, de archeologische site waar de trambedding dwars Op
loopt, is een rustpunt en uitkijkpost voorzien binnen het inrichtingsplan “Groene doorheen Ter
• Ter
Brugge” hoogte van het brugje waar de ANB-wandellus aftakt van de trambedding fietsgordel
Vloethemveldzate De oude spoorwegzate vormt de verbinding tussen Vloethemveld en Merkemveld en loopt dwars door de gemeente Zedelgem. In het verlengde van deze as, richting Oostkamp, liggen enkele 2.1.1.6.
bosgebieden en kasteeldomeinen. Wanneer deze kunnen verbonden worden met elkaar via een recreatieve route, wordt een recreatieve verbinding gevormd met Kampveld en (private)
• en recreatiemogelijkheden Bulskampveld. Tracé Het
• De
Volgende acties zijn nodig in verband met het tracé: tracé is op bepaalde plaatsen ingegroeid, de bermen zijn onverzorgd en er ligt zwerfvuil. Het onderhoud van deze as (en van de andere groene assen) is een belangrijk aandachtspunt. achtergebleven en verwaarloosde spoorwegsignalisatie oogt slordig en zou moeten verwijderd of gerestaureerd worden.
172 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• Het
• Wanneer
van de Vloethemveldzate ter hoogte van Merkemveld ligt tussen de spoorweg en het industriegebied Zuidwege. Hierdoor is het beginpunt van de as weinig zichtbaar en is de omgeving in het eerste gedeelte van de as niet zo aantrekkelijk. Een groenscherm tussen de uiteinde
en het industriegebied zou de beleving een stuk verhogen. een lusvormige ruiterroute wordt ontwikkeld die voor een deel gebruik maakt van de Vloethemveldzate, kan er een afgescheiden ruiterpad worden aangelegd op een gedeelte van as
as. Het is niet wenselijk om de volledige Vloethemveldzate te ontsluiten voor ruiters want op sommige delen van de as wordt aan bermbeheer gedaan. deze
De kruist een aantal drukke wegen. Deze oversteken werden ingericht, maar kunnen nog worden ingericht volgens de Technumhuisstijl. Verkeersveiligheid
•
Vloethemveldzate
zijn nog geen ingerichte rustplaatsen langs de Vloethemveldzate. Volgende plaatsen zijn geschikt voor het inrichten van een aantal picknickplaatsen of plaatsen van zitbanken. Rustpunten
Kasteel ter Lo en de Vloethemveldzate: er komt een nieuw pad tussen kasteel Ter Lo Er
de Vloethemveldzate. Hier zal ook een rustpunt ingericht worden. Om de recreanten te en Tussen
• Aan
• Op
naar dit rustpunt dat niet op de as gelegen is, zal dit met bijkomende bewegwijzering moeten aangeduid worden. het brugje tussen de Snellegemsestraat en de Loppemsestraat. Hier heeft men een mooi leiden
op het omringende landschap, de beek en het brugje. de gronden waar het inrichtingsplan Kroonhoek van het Agentschap Natuur en Bos wordt uitgevoerd. In deze omgeving komt ook een speelbos en boomgaard. zicht
FIGUUR 9: GEWENSTE RECREATIEVE STRUCTUUR VLOETHEMVELDZATE
173 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Nieuwe assen in het groen-blauwe netwerk Het huidige groen-blauwe netwerk rond Brugge is niet compleet. Er ontbreken enkele belangrijke 2.1.2.
met het buitengebied. De verbinding tussen Brugge en de kust doorheen de polders in Zuienkerke kan gemaakt worden door de Blankenbergse dijk, een recreatieve as die in volle ontwikkeling is. Er ontbreekt ook een veilige recreatieve verbinding met het zuidwestelijk verbindingen
De Diksmuidse Heirweg is het meest geschikt om deze rol te vervullen. stadsrandbos.
Blankenbergse Dijk Deze oude dijk vormt de basis voor een groene verbinding tussen Brugge en de polders. Er werden 2.1.2.1.
verschillende maatregelen genomen om deze Blankenbergse Dijk landschappelijk te herstellen en om te vormen tot een groene as. De recent aangelegde fietsbrug over de Expresweg zorgde ervoor dat de verbinding tussen Zuienkerke en Brugge werd hersteld voor fietsers. al
de Brugse vesten beter en aantrekkelijker te verbinden met de Blankenbergse Dijk zal de Stad Brugge een oude spoorwegbedding langs de Sint-Pietersgroenestraat inrichten als recreatieve as met spelprikkels. Hiermee wil men ook het Duivekeetbos, een speelbos ten noorden van Brugge Om
• en recreatiemogelijkheden: ontsluiten.
eerste gedeelte van de Blankenbergse Dijk, tussen de Brugse vesten en de Blankenbergse Steenweg, moet nog aangelegd worden. Hier wordt bij voorkeur een gesloten verharding Tracé Het
• De
• Ruiterroutes
Dit is het meest comfortabel voor fietsers en het meest onderhoudsvriendelijk. bedding is bij voorkeur voldoende breed (minimaal 2 m) om zowel fietsers als wandelaars toe te kunnen laten gebruikt.
in deze omgeving. Het is dus niet nodig om ruimte voor ruiters te voorzien. In het kader van de spelprikkels zou een deel van de berm kunnen ingericht worden als avontuurlijk fietsparcours. ontbreken
Verkeersveiligheid
• as kruist vanaf de ring rond Brugge een aantal drukke verkeersaders. Deze fietsoversteken dienen zo veilig mogelijk te worden ingericht. Oversteek Krakeleweg: een autovrij fietspad verbindt de Krakeleweg met de Sint- groene Deze
Pietersgroenestraat. Om dit fietspad te bereiken moeten fietsers komende van de Brugse vesten vlak na het kruispunt met de R30 de Krakeleweg oversteken. De oversteek is moeilijk zichtbaar, vooral voor autobestuurders die afslaan vanop de R30. Het is wenselijk om deze gevaarlijke oversteek beter te markeren en opnieuw in te richten zodat in twee bewegingen kan worden overgestoken.
174 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• Oversteek
Steenweg: Hoe deze oversteek zal worden ingericht om de oude spoorwegbedding aan te sluiten op de Blankenbergse dijk moet nog verder onderzocht worden. Een volledig conflictvrije oversteek (brug, tunnel) heeft de voorkeur maar is wellicht Blankenbergse
haalbaar. In dit geval kan ook worden gekozen voor een fietsoversteek met middenberm. Onthaalbebording: niet
as bestaat maar voor een gedeelte uit een oude spoorwegzate en is dus atypisch voor het bestaande netwerk van groene assen in West-Vlaanderen. Toch heeft het zin om de Deze
Dijk te nemen in het netwerk van groene assen van de Provincie West- Vlaanderen en in te richten conform de huisstijl van de andere assen. Blankenbergse
•
op
volgende locaties is het inrichten van enkele rustpunten wenselijk: Het kruispunt van de Blauwe torenstraat met Blankenbergse Dijk. Deze locatie werd reeds Rustpunten
als rustpunt in het inrichtingsplan van de Blankenbergse Dijk. Op geselecteerd
• Langs
• Ter
te herstellen spoorwegbedding kan de aanleg van de spelprikkels worden gecombineerd met één of meerdere zit- of picknickbanken. hoogte van Sint-Pietersplas aan de oevers van het water. de
FIGUUR 10: GEWENSTE RECREATIEVE STRUCTUUR BLANKENBERGSE DIJK
175 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Diksmuidse Heerweg / Heirweg In het reeds beschreven groen-blauwe netwerk ontbreekt nog een recreatieve as die het zuidwesten van Brugge ontsluit, waar het zuidwestelijke stadsrandbos ligt. De Diksmuidse 2.1.2.2.
de meeste geschikte weg voor deze ontsluiting, is opgenomen in het recreatieve fietsnetwerk. Deze weg kan momenteel niet beschouwd worden als recreatieve as. De as niet verkeersvrij en is een sluiproute waarop auto’s hoge snelheden halen. Bij een verdere uitbouw van Heirweg,
zuidwestelijk stadsrandbos zou het wenselijk zijn om de Diksmuidse Heirweg in te richten als recreatieve as vanaf de Oude Sint-Annadreef in Sint-Andries. Volgende ingrepen zijn hiervoor dit
Tracé en recreatiemogelijkheden: nodig.
Diksmuidse Heirweg kan worden opgedeeld in twee delen. Een deel waar de weg een belangrijke functie heeft voor de ontsluiting van de omliggende woonwijken en als doorgangsweg (tussen de Brugse vesten en de Oude Sint-Annadreef) en een deel waar deze ontsluitingsfunctie De
wat beperkter is (tussen de Oude Sint-Annadreef en Vloethemveld). Enkel vanaf het tweede gedeelte is de inrichting van deze weg als recreatieve as wenselijk. heel
• Het
• In
• De
• De
gedeelte kan worden bewegwijzerd als recreatieve as maar ingrijpende maatregelen ten voordele van de recreatieve fietser zijn niet haalbaar en niet noodzakelijk. Vooral de veilige doortocht van de fietser doorheen deze woonwijken is hier een blijvend eerste
Beisbroek/Tudor en ten zuiden van de autosnelweg wordt de Diksmuidse Heirweg vooral gebruikt als sluiproute. Het weren van sluipverkeer op dit gedeelte ten voordele van het aandachtspunt.
verkeer is wenselijk en moet verder worden onderzocht. Omwille van het drukke verkeer op deze as wordt het recreatief fietsverkeer omgeleid via de Kezelbergstraat richting recreatief
Wanneer het sluipverkeer kan geweerd worden op de Diksmuidse Heirweg wordt deze zijsprong overbodig en kan men rechtstreek naar Vloethemveld fietsen. Diksmuidse Heirweg vormt de missing link in een aantal recreatieve routes zoals een Zedelgem.
wandellus die het zuidwestelijk stadsrandbos ontsluit en een ruiterroute die de ruiterpaden in Vloethemveld en Beisbroek/Tudor met elkaar verbindt. Met de huidige verkeersstroom is het niet wenselijk om deze routes te realiseren. provinciale
Heirweg loopt nog verder tot in Aartrijke en Wijnendale en kan ook voorbij Diksmuidse
Vloethemveld een belangrijke recreatieve functie vervullen. Dit deel hoort niet bij het bestek van deze studie maar kan wel verder onderzocht worden.
176 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• De Diksmuidse Heirweg heeft een smal wegprofiel waardoor auto’s en fietsers elkaar niet goed kunnen kruisen. Dit leidt tot onveilige situaties. Maatregelen om deze weg beter en veiliger in Verkeersveiligheid
richten ten voordele van het functioneel en recreatief fietsverkeer moeten verder worden onderzocht (zie vorige paragraaf) te
• Wanneer de Diksmuidse Heirweg verder ontwikkeld wordt als groene as kan het volledige tracé vanaf de Brugse vesten worden bewegwijzerd naar analogie met andere assen in het groen- Onthaalbebording
netwerk. blauwe
Diksmuidse Heirweg kruist enkele aantrekkelijke gebieden waar rustplaatsen kunnen ingericht
•
worden. Deze rustpunten fungeren dan als rustpunt binnen het bosgebied en voor recreanten op Rustpunten
groene as. Volgende locaties komen hiervoor in aanmerking: De deze Coppietersbos
• Beisbroek/Tudor/Chartreuzinnebos
• Zevenkerke
er een recreatieve verbinding komt tussen Zevenkerke en de Diksmuidse Heirweg)
(wanneer
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 177

11: GEWENSTE RECREATIEVE STRUCTUUR DIKSMUIDSE HEIRWEG 2.1.3. Secundaire groene assen FIGUUR
de recreatieve hoofdassen kunnen een aantal wegen beschouwd worden als secundaire groene assen. Ook via deze wegen kunnen fietsers in en uit de stad geraken. Deze assen worden niet opgenomen in het groen-blauwe netwerk omdat zij andere hoofdfuncties hebben of omdat de Naast
te kort zijn voor een recreatieve verbinding over lange afstand. Blijvende inspanningen ten assen
•
de veiligheid van fietsers zijn hier nodig en de inschakeling van deze assen in het bewegwijzerd lokaal of recreatief fietsnetwerk is wenselijk. voordele van
Deze in hoofdzaak functionele fietsverbinding komt ten goede aan werknemers in dit havengebied, inwoners van Lissewege en Zwankendamme, maar Boudewijnkanaal: Fietsverbinding
ook voor het recreatieve verkeer dat wil fietsen richting het aantrekkelijke dorpje Lissewege. Er moet verder onderzocht worden op welke manier men zowel recreatieve als functionele fietsers op een veilige manier door dit havengebied kan loodsen in de richting van Zeebrugge. De recreatieve functie is ondergeschikt aan de functionele, vandaar dat deze as niet
178 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• Kerkebeekpad:
• Brieversweg:
• Wulgenbroekstraat/Fabiolalaan/Vliegweg/Kuipenstraat:
• Doornstraat
wordt bij het recreatieve hoofdnetwerk. Voor functioneel fietsverkeer is deze as echter van groot belang. vormt een verkeersvrije en aangename verbinding tussen het station van beschreven
en Sint-Michiels. Het traject kan nog worden verlengd via de bedding van de Oude Rijsselstraat en kan via het Smisjesbos aansluiten op de nieuw aan te leggen fietslink van de VLM naar Tillegem. Zo wordt ook het station verbonden met het zuidwestelijk stadsrandbos. Brugge
de verbinding tussen Sint-Kruis en het Schipdonkkanaal. Deze verkeersluwe verbinding maakt
een belangrijk alternatief voor de drukke Kortrijksestraat vanuit Steenbrugge (vanaf het kanaal Gent-Brugge) richting Waardamme en Ruddervoorde. Het verkeersluw maken van de Wulgenbroekstraat wordt uitgevoerd door de gemeente Oostkamp in kader van het vormt
Groene fietsgordel Brugge. Verder is een onderdoorgang onder de E40 nodig tussen de Vliegweg en de Fabiolalaan. Zo wordt een omweg via de drukke Kortrijksestraat waar fietsers een aantal keer de weg moeten oversteken overbodig. Verder kan de inrichtingsplan
gevolgd worden richting Doeveren. Hier moet het fietspad worden doorgetrokken om aan te sluiten op de Sijslostraat. Vanop deze weg kan men via rustige wegen de kernen Kuipenstraat
Waardamme (via de Stokhovestraat) en Ruddervoorde (via de Hillestraat) bereiken. / Zandstraat / Legeweg: Dit zijn wegen die geselecteerd werden in het functioneel fietsnetwerk als veilige fietswegen om vanuit Jabbeke / Snellegem / Varsenare van
te bereiken en omgekeerd. Vaak worden deze ook gebruikt als sluipweg. Verdere ingrepen zijn hier noodzakelijk om autoverkeer zoveel mogelijk te verhinderen en/of veilige omstandigheden te creëren voor fietsers.
Brugge
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 179

2.2. Realiseren van 2 primaire groenkernen en enkele secundaire
groenkernen
stad Brugge en haar randgemeentes kunnen beschouwd worden als een herkomstgebied, een stedelijk gebied met de belangrijkste bevolkingsconcentraties. Uit deze meestal dichtbevolkte woonomgevingen wil men “ontsnappen” op zoek naar ruimte om te ontspannen en te recreëren. De
bewoners uit deze regio hebben naast een kleinschalig recreatieaanbod in de onmiddellijke woonomgeving ook nood aan enkele meer grootschalige, bovenlokale recreatieve kernen waar men minstens een halve dag tot een hele dag in kan recreëren. Deze gebieden kunnen uitgebouwd De
als bestemmingsgebied voor de bewoner van de ruime Brugse regio. Rondom Brugge worden twee primaire groenkernen gedetecteerd die potenties hebben om uit te worden
tot bestemmingsgebieden voor de bewoners van de Brugse rand. Daarnaast zijn er verschillende secundaire groenkernen (parken, kleine bosjes, speelbosjes) die inspelen op de dagelijkse recreatiebehoeften van de bevolking in de onmiddellijke omgeving (met groeien
functie op wijkniveau). Verder weg van het stedelijk weefsel van Brugge zijn een aantal bossen en natuurgebieden met een beperktere draagkracht. Deze secundaire groenkernen kunnen beperkt ingericht en ontsloten worden voor zachte recreatie (indien openbaar toegankelijk) en zijn een
bij uitstek. Via het groen-blauwe netwerk en het fietsnetwerk zijn al deze gebieden op een veilige en aangename manier bereikbaar. rustgebieden
Primaire groenkernen Ryckevelde-Male en Beisbroek/Tudor/Chartreuzinnebos-Tillegem zijn de twee geselecteerde primaire groenkernen van de Brugse rand. Deze gebieden hebben potenties om uit te groeien tot 2.2.1.
bestemmingsgebied voor de omgevingsrecreant en de bewoner van de ruime Brugse regio. Voor beide gebieden is het wenselijk om een integraal en gebiedsoverschrijdend inrichtingsplan (masterplan) op te maken. Hierin kan de strategie bepaald worden om deze kernen recreatief
te ontwikkelen en te promoten als volwaardig stadsrandbos. Eén van de belangrijkste elementen in dit masterplan is het vinden van een overkoepelende naam verder
elk stadsrandbos en een gemeenschappelijke huisstijl voor beide stadsrandbossen in de Brugse rand. Met een overkoepelende naam die gebruikt wordt in de communicatie over dit gebied, wordt de recreant zich bewust dat deze gebieden één geheel vormen. voor
Via een gemeenschappelijke huisstijl kunnen beide stadsrandbossen op een uniforme manier bewegwijzerd, ingericht en gepromoot worden. Er is nood aan zowel een grafische huisstijl (logo, richtlijnen voor communicatiedragers, ...) als aan een huisstijl voor infrastructuur (inrichting onthaalpunten, type bewegwijzering, zitmeubilair, ...). Deze nieuw te ontwikkelen huisstijl is hoofdzakelijk bedoeld als externe huisstijl en vormt een “extra laag” bovenop de reeds aanwezige
180 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

De huisstijlen van bijvoorbeeld ANB, stad Brugge en de Provincie West-Vlaanderen kunnen intern verder gebruikt worden. Bij het positioneren van een nieuw "stadsrandbos" is een goed doordachte communicatiestrategie huisstijlen.
groot belang. De gemeenschappelijke huisstijl en de overkoepelende namen vormen de eerste stap. Wanneer deze aspecten uitgewerkt zijn kan al snel worden gestart met de communicatie over dit gebied via een website, overkoepelende folder of overzichtskaart. van
Zuidwestelijk stadsrandbos 2.2.1.1.
Provinciedomein Tillegem, het stadsdomein Beisbroek-Tudor-Tillegem en enkele groengebieden ten zuiden van de E40 (Ter Heyde, Zevenkerke, Lac van Loppem) vormen een grote boscluster in het zuidwesten van Brugge. Het gebied ten noorden van de E40 is recreatief Het
en er is heel wat recreatieve randinfrastructuur (cafetaria, zitbanken, speeltuin). Dit gebied vormt de huidige recreatieve kern van het zuidwestelijk stadsrandbos van Brugge. Het is wenselijk om vooral dit gebied verder te ontwikkelen tot kerngebied van het stadsrandbos. ontsloten
gebied ten zuiden van de autosnelweg heeft een beperkte recreatieve ontsluiting en weinig recreatieve randinfrastructuur. Een aanzienlijke uitbreiding van de recreatiemogelijkheden rond Het
Heyde is niet wenselijk. Er is wel nood aan enkele weldoordachte recreatieve doorsteken om het kerngebied, Zevenkerke en Vloethemveld beter met elkaar te verbinden als alternatief of als heen- of terugverbinding voor de Diksmuidse Heirweg. De omgeving van Zevenkerke, de Ter
en de Lac van Loppem is recreatief beter ontsloten dan Ter Heyde. Dit gebied wordt dus bij voorkeur ook als volwaardig deel van het stadsrandbos beschouwd. Er is nood aan een gebiedsoverschrijdende aanpak (masterplan) voor de verdere ontwikkeling van Watermolenvijver
gebied tot een volwaardig stadsrandbos. Het is noodzakelijk om in dit masterplan de externe en de interne ontsluiting, de recreatiemogelijkheden en de promotiestrategie op grotere schaal van dit
volledige stadsrandbos te bekijken (zie kaart 17: Gewenste recreatieve structuur zuidwestelijk stadsrandbos). het
ontsluiting en bewegwijzering De verschillende deelgebieden worden op dit moment afzonderlijk bewegwijzerd en de wegwijzers zijn enkel lokaal aangebracht. Een gemeenschappelijke bewegwijzering vanaf de belangrijkste Externe
naar de hoofdonthaalpunten in het stadsrandbos is wenselijk. verkeersassen
• Parking
• Parking
Enkele reeds bestaande parkings kunnen worden geselecteerd als hoofdonthaalpunten voor het stadsrandbos. Deze parkings zijn het best bereikbaar vanaf het omringende wegennet en liggen bij voorkeur aan de rand van het stadsrandbos om geen extra verkeer in het gebied te genereren. Doornstraat (deelgebied Beisbroek) Zeeweg (deelgebied Tudor)
181 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• Parking
• Parking
• Parking
Steenweg (Tillegem) Zandstraat (Tillegem) Zevenkerke Torhoutse
andere parkings in het gebied worden niet extern bewegwijzerd maar kunnen blijven bestaan voor lokaal gebruik en als dienstparking. De
externe ontsluiting voor fietsers verloopt via het recreatief fietsnetwerk. Voor hen zijn er ter De
kwalitatieve en veilige fietsenstallingen nodig, zowel op de parkings als op nuttige plaatsen in het bosgebied die bereikbaar zijn met de fiets (cafetaria, speeltuin, ...) plaatse
stadsrandbos is niet optimaal bereikbaar met het openbaar vervoer. Er zou dan ook een bushalte moeten komen in de omgeving van de hoofdonthaalpunten. Deze bushalte moet ook in de weekends en vakantieperiodes worden bediend met een vaste buslijn. Het
ontsluiting Interne
bosgebied sterk versnipperd. Door de versnippering in eigendomsstructuur en de verschillende private terreinen zijn de mogelijkheden voor de recreatieve ontsluiting van het gebied beperkt. De versnippering door autowegen bedreigt de verkeersveiligheid en de beleving Het
•
is
stadsrandbos. Het is wenselijk om volgende knelpunten aan te pakken: Zeeweg: De Zeeweg verdeelt het bosgebied in eigendom van de stad Brugge in kleine binnen het
lusvormige routes moeten deze druk bereden (sluip)weg één of meerdere Alle segmenten.
• Diksmuidse
• Privaat
oversteken. Deze weg vormt dus een bedreiging voor de veiligheid en voor de rust in het gebied. Maatregelen om de impact van de Zeeweg in dit gebied te minimaliseren zijn noodzakelijk. Verder onderzoek is echter nodig om te bepalen welke ingrepen mogelijk zijn. malen
meest ideale scenario voor de natuur en recreant, het verkeersluw maken van deze Zeeweg, is wellicht niet evident Heirweg: De Diksmuidse Heirweg kent dezelfde problematiek als de Zeeweg. Ook Het
zijn verkeersremmende maatregelen nodig. Bovendien is deze weg de meest geschikte en enige recreatieve verbinding met Vloethemveld. De voorgestelde ingrepen werden reeds hier
bij het groen-blauwe netwerk (zie 2.1.2.2). gebied tussen Tudor en Tillegem: De deelgebieden Tudor en Tillegem zijn zeer moeilijk besproken
met elkaar te verbinden want het openbaar toegankelijk gebied sluit niet op elkaar aan. Voor een kwalitatieve verbinding tussen beide gebieden zijn minstens twee recreatieve verbindingen (heen –en terugverbinding) nodig die zowel voor wandelaars als fietsers (en eventueel ruiters) toegankelijk zijn. Een veilige oversteek over de Torhoutse Steenweg is ook noodzakelijk.
182 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• E40:
• Gebrekkige
o In
o Ter
inrichtingsplan “Groene fietsgordel Brugge” wordt gewerkt aan een verbinding tussen Tillegem en Tudor met een oversteek over de Torhoutse Steenweg ter hoogte van de brug over de E40. het
van de parking Torhoutse Steenweg van het Provinciedomein Tillegem ligt een te verbeteren openbare dreef die de Torhoutse Steenweg en de Diksmuidse Heerweg met elkaar verbindt. Via de Diksmuidse Heerweg kan men hoogte
bereiken. Aangezien het openbaar toegankelijk domein niet volledig op elkaar aansluit zijn beide Tudor/Beisbroek/Chartreuzinnebos
doorsteken geen rechtstreekse verbindingen tussen Tillegem en Tudor. Bijkomende grondverwerving is nodig om de recreatieve link tussen beiden te versterken. De E40 vormt een zeer harde barrière tussen het noordelijke en het zuidelijke gedeelte voorgestelde
het stadsrandbos. Deze autosnelweg kan maar op een aantal plaatsen overgestoken worden. Toch is er geen behoefte aan bijkomende oversteekmogelijkheden binnen de perimeter van dit stadsrandbos. van
ontsluiting in het gebied ten zuiden van de autosnelweg: Voor een beperkte maar optimale recreatieve ontsluiting in het zuidelijk gedeelte van het stadsrandbos interne
o doorsteken wenselijk: Een recreatieve verbinding tussen de Lac van Loppem en de Watermolenvijver via de Priorij van O.-L.-Vrouw van Bethanië. volgende zijn
o Een
o Een
verbinding tussen de abdij van Zevenkerke en de Diksmuidse Heirweg recreatieve verbinding tussen de Diksmuidse Heirweg en de oversteek over de E40 ter hoogte van de Doornstraat. recreatieve
Voldoende en kwalitatieve recreatiemogelijkheden zijn zeer belangrijk in een recreatief bestemmingsgebied als dit. Het arsenaal aan recreatiemogelijkheden moet voldoende groot zijn Recreatiemogelijkheden
minstens een halve dag te kunnen doorbrengen in dit stadsrandbos. Enerzijds is er nood aan om
•
aan routegebonden recreatie, anderzijds moeten er ook voldoende “randactiviteiten” aanwezig zijn, zoals speelmogelijkheden voor de kinderen, een cafetaria en bezoekersonthaal een aanbod
Volgend aanbod aan lusvormige routes is wenselijk: recreatie: Routegebonden
o Een
Voor de recreatievorm wandelen: gebiedsoverschrijdende provinciale wandeling over de hele perimeter van het stadsrandbos (zie 2.5.1.)
183 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

o Drie
o Enkele
wandellussen de deelgebieden Beisbroek/ Tudor/ Chartreuzinnebos, Tillegem en Zevenkerke. voor rolwagens en kinderwagens goed toegankelijke wandelpaden in de kleinere in
parking, cafetaria en speeltuin die, indien mogelijk, een wandelpad vormen dat integraal toegankelijk is omgeving
o
van
recreatievorm fietsen: Een veiligere doorstroom voor fietsers op het fietsnetwerk in het gebied toegankelijk maken van enkele paden voor fietsers richting de belangrijkste de Voor
o Het
o Het
binnen deelgebieden (cafetaria, kasteel,...). Ter hoogte van deze punten is het nuttig om kwalitatieve fietsenstallingen voorzien. mogelijk maken om ter plaatse fietsen of mountainbikes te huren aantrekkingspolen
o
de
recreatievorm mountainbiken: Het behouden van de mountainbikeroute die dwars door het gebied loopt. Langs het parcours kunnen eventueel enkele hindernissen worden voorzien om het fietsen de Voor
o
maken. Voor de recreatievorm paardrijden: uitdagender te
van het bestaande tracé doorheen Tudor en Beisbroek. Verder onderzoek moet uitwijzen of dit ruitertracé kan worden ontsloten via een lusvormige behouden Het
o
Beisbroek en Vloethemveld. Voor andere recreatievormen: ruiterroute tussen
kan worden voorzien in deze omgeving jogmogelijkheden in dit gebied kunnen uitgebreider gepromoot worden door een oriëntatieparcours Een
o De
• al dan niet in combinatie met een fit-o-meter. Niet routegebonden recreatie: bewegwijzerd circuit,
routegebonden recreatie speelt een belangrijke rol in een recreatief bestemmingsgebied. niet Ook
elementen spelen een belangrijke rol in dit stadsrandbos: Horeca: Volgende
Met drie horecazaken (Beisbroek, Tillegem en Zevenkerke) middenin het stadsrandbos is dit gebied uitstekend uitgerust. Bovendien hebben deze een goede ligging ten opzichte van de parking en de toegangswegen.
184 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Het kasteel Beisbroek is ingericht als natuurcentrum. Dit centrum zou bijkomend kunnen ingericht worden als bezoekerscentrum voor het stadsrandbos met informatie over de Bezoekerscentrum:
en de omgeving. Daarnaast kunnen de horecazaken in de andere deelgebieden en het bijbelhuis in Zevenkerke ingeschakeld worden als secundaire onthaalpunten. recreatiemogelijkheden
randinfrastructuur: Zitbanken, picknickplaatsen, fietsenstallingen zijn belangrijk voor de recreant. Zitbanken zijn er Recreatieve
aanwezig in de deelgebieden. Daarnaast kunnen nog enkele picknickplaatsen worden ingericht. Fietsenstallingen ter hoogte van de belangrijkste publiekstrekkers in het gebied zijn noodzakelijk. voldoende
voor kinderen: Een “gewone” wandeling of fietstocht in het bos is voor kinderen eerder saai, tenzij er ook kan gespeeld of geleerd worden. Een speels aanbod om te leren over de natuur en de omgeving is een Aanbod
voor kinderen. Naast georganiseerde activiteiten voor groepen is het ook belangrijk meerwaarde
een laagdrempelig aanbod te voorzien voor kleinere groepen zoals gezinnen. Dit kan aan de hand van een leerpad, infoborden, het natuurcentrum, ... Naast dit educatief aanbod moeten kinderen ook kunnen spelen. Groene ruimte waarin vrij kan om
worden is schaars geworden. Het is dus een must om in dit stadsrandbos een zone af te bakenen waarin kinderen zich kunnen uitleven. In het kader van het masterplan dat moet ontwikkeld worden voor dit stadsrandbos kan worden nagedacht over een kwalitatieve inrichting gespeeld
dit speelbos. Een aantrekkelijke toegangspoort, kronkelende wegjes, hoogteverschillen, kruipbuizen, gestapelde takken en plekjes om kampen te bouwen maken deel uit van een van
en aantrekkelijk speelbos (zie foto 7 en figuur 12). Een geschikte plaats voor dit speelbos werd reeds geselecteerd in het bosbeheerplan en ligt aansluitend op de parking aan Witte Molenstraat in Tillegem en in de onmiddellijke omgeving van de cafetaria. Dit speelbos kan de uitdagend
druk op de speeltuin in Tillegem wellicht verminderen. De speeltuin in Tillegem is te klein geworden voor het aantal bezoekers dat ze aantrekt. Omwille van zijn uitstekende ligging ten opzichte van de woonkernen van Sint-Michiels, Sint-Andries en recreatieve
en de goede bereikbaarheid kan het zinvol zijn om deze speeltuin uit te breiden en te ontwikkelen tot bovenlokale speeltuin. De aangrenzende speelweide kan hiervoor als extra zone Loppem
worden aangewend.
Tillegem kampt op dit moment met een hoge recreatiedruk, vooral rond de speeltuin en de cafetaria. Het beter spreiden van de recreatiedruk en de “speeldruk” over de verschillende deelgebieden is wenselijk maar in strijd met het huidige bosbeheerplan en de visie van de stad Brugge. Enkele kleinschalige speelmogelijkheden voor kinderen rond de cafetaria in Beisbroek kan
185 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

ecreatiedruk deels verlichten maar de haalbaarheid hiervan moet verder worden onderzocht. Het uitbreiden van de speelzone in Tillegem zodat ze dichter aansluit op de parking Torhoutse Steenweg kan ook nuttig zijn om de parkeerdruk op de parking aan de Witte Molenstraat te deze
milderen.
6: VOORBEELDEN VAN DE INRICHTING VAN EEN SPEELBOS 2.2.1.2. Stadsrandbos Ryckevelde-Male FOTO
oostelijke stadsrandbos, bestaande uit het domeinbos Ryckevelde en het gebied rond de abdij van Male en Maleveld vormt een tweede grote boscluster aan de rand van Brugge. De recreatiemogelijkheden zijn uitgebreid, vooral in het domeinbos, maar een aantal Het
ontbreken zoals een parking, cafetaria en gestructureerde basisvoorzieningen
Hierdoor heeft het recreatieaanbod in dit oostelijk stadsrandbos niet dezelfde omvang als in het zuidwestelijk stadsrandbos. Toch heeft dit gebied heel wat recreatieve potenties die op dit moment nog onvoldoende tot uiting komen. De hoofddoelstellingen in dit onthaalinfrastructuur.
zijn het beter structureren van het onthaal en de recreatiemogelijkheden in dit stadsrandbos en het beter verweven van domeinbos Ryckevelde en Maleveld tot één recreatief geheel (zie kaart 18: Gewenste recreatieve structuur oostelijk stadsrandbos) gebied
ontsluiting en bewegwijzering Externe
De externe bewegwijzering van dit gebied beperkt zich tot het domeinbos Ryckevelde en tot de
onmiddellijke omgeving van het bos. Een gemeenschappelijke bewegwijzering vanaf de belangrijkste verkeersassen in de omgeving naar de hoofdonthaalpunten in het stadsrandbos is wenselijk.
186 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

hoofdonthaalpunten punten die gemakkelijk bereikbaar zijn, aan de rand van het gebied liggen, waar voldoende parking is en waar men een uitgebreid aanbod aan recreatiemogelijkheden heeft. Deze
•
zijn
kunnen worden geselecteerd als hoofdonthaalpunt in dit stadsrandbos: Parking aan de Holleweg in domeinbos Ryckevelde. De aanleg van deze parking met 100 plaatsen is gepland door ANB. punten Volgende
• Parking
• Parking
de abdij van Male. Deze bestaande parking is momenteel geselecteerd als fietsinrijpunt voor het recreatief fietsnetwerk. Een parking aan de andere zijde van de Maalse Steenweg is zeer belangrijk voor het doorbreken van de barrière die deze weg vormt. Het is aan
om ook vanaf deze parking een recreatieaanbod uit te werken. ter hoogte van de Ryckeveldestraat/Astridlaan voor bezoekers komende van de zuidzijde van het gebied. Deze parking wordt enkel lokaal bewegwijzerd. De grootste wenselijk
zou moeten geleid worden naar de parking ter hoogte van de Holleweg in domeinbos Ryckevelde. bezoekersstroom
ontsluiting
•
interne ontsluiting binnen het gebied en de verbinding met de omliggende groengebieden is niet optimaal. Volgende elementen kunnen nog worden verbeterd: Interne De
ter hoogte van de Maalse Steenweg De Maalse Steenweg is een drukke autoweg en vormt een belangrijke fysieke en psychologische ontsnippering Recreatieve
voor bezoekers aan dit gebied. Van de drie verbindingen (Margaretha van Vlaanderenstraat, Holleweg en Abdijenroute) zijn er maar twee oversteken over de Maalse Steenweg op een veilige manier ingericht, namelijk deze met de Holleweg en deze met de barrière
Daarom wordt het kruispunt van de Maalse Steenweg met de Margaretha van Vlaanderenstraat niet opgenomen in het recreatief netwerk. Voor een optimale recreatieve ontsnippering van Male en Ryckevelde kan een extra oversteek tussen de Holleweg en de Abdijenroute.
nuttig zijn, gecombineerd met een nieuwe wandelverbinding tussen beide deelgebieden. Abdijenroute
• maken van de openbare wegen in het bosgebied Recent werden enkele wegen doorheen het domeinbos Ryckevelde afgesloten door paaltjes en een Verkeersluw
tractorsluis, namelijk de Ryckeveldestraat en de Lorreinendreef. Er is wel nog doorgaand verkeer mogelijk op de Weg naar Sint-Kruis/Margaretha van Vlaanderenstraat en de Holleweg (tot aan het kasteel). Het verkeer op deze wegen moet zoveel mogelijk worden beperkt. Daarom wordt een grootschalige horecavoorziening in de hoevewoning bij het kasteel eerder afgeraden, ook al is er
187 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

•
een cafetaria voor bezoekers in dit gebied. De mogelijkheid om een kleinere cafetaria te voorzien op deze site kan verder worden onderzocht. nood aan
de doorstroming van fietsers doorheen het gebied Voor zowel functioneel als recreatief fietsverkeer is een fietsdoorsteek door de bossen van Optimaliseren
Zo een veilige fietsverbinding gemaakt tussen Oedelem en Sijsele/Male/Sint- Kruis en kan het recreatief fietsnetwerk worden verfijnd. Deze fietsdoorsteek (zie kaart 19) volgt best het volgende traject vanuit Beernem: Weg naar Sint-Kruis en Margaretha van Vlaanderen aangewezen.
•
wordt
kasteel van Ryckevelde en via de Holleweg richting de Maalse Steenweg. Bepaalde stroken zullen moeten worden verbeterd om er een comfortabel fietspad van te maken. straat, richting
met de omliggende bosgebieden Ryckevelde grenst aan enkele groengebieden zoals het meersengebied en het Beverhoutsveld verbinding Recreatieve
•
verbinding is niet optimaal. Om omwegen door woonwijken te vermijden kan worden gezocht naar paden als kortere verbinding tussen deze gebieden. maar de
de doorstroom naar de belangrijkste bezoekersattracties door bewegwijzering en een aangeduid wandelpad van Verbeteren
aantal bezoekersattracties in het deelgebied Ryckevelde zoals de heemtuin en de doorloopweide zijn onvoldoende bekend bij de recreanten. De bezoekers zijn eerder geneigd om de hoofdwegen te volgen en een lus te maken rond het kasteel. Door het bewegwijzeren van een Een
die de verschillende bezienswaardigheden met elkaar verbindt, kan de bezoekersstroom geleid worden naar deze plaatsen. Er kan ook specifieke doelenbewegwijzering worden aangebracht. Bovendien kan de heemtuin ook voor fietsers worden ontsloten. wandellus
Recreatiemogelijkheden
tegenstelling tot het zuidwestelijk stadsrandbos ligt de klemtoon in dit gebied op routegebonden recreatie. Dit omdat het routeaanbod op dit moment al zeer groot is en omdat er zeer weinig recreatieve randinfrastructuur en andere recreatiemogelijkheden aanwezig zijn zoals zitbanken, In
een cafetaria, voldoende zitbanken, een speeltuin, .... Er zijn weinig mogelijkheden om de recreatieve randinfrastructuur op het niveau van het zuidwestelijk stadsrandbos te krijgen en dit is ook niet noodzakelijk. Toch is het zeer zinvol om Ryckevelde te picknickplaatsen,
als recreatief bestemmingsgebied voor mensen uit deze regio van Brugge. Daarom is ontwikkelen
het nodig om ook hier voldoende recreatieve randinfrastructuur te voorzien (zie kaart 19: Oostelijk stadsrandbos: recreatieve routes).
188 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• recreatie De belangrijkste doelstelling in dit gebied is het verder optimaliseren van de mogelijkheden voor Routegebonden
o Voor de recreatievorm wandelen routegebonden recreatie.
wandellus die alle bezienswaardigheden ontsluit Voor een betere interne ontsluiting van de belangrijkste bezienswaardigheden binnen het plaatselijke Een
Ryckevelde een bewegwijzerde lusvormige wandelroute voorgesteld. Er kan gewerkt worden met twee deellussen aangezien een volledige lus van het hele domeinbos te lang is voor de gewone bezoeker. Een ideale lengte per deellus is ongeveer 2 à 3 km, vertrekkend deelgebied
o
wordt
parking aan de Holleweg. De wandellus kan worden bewegwijzerd volgens de huisstijl van ANB of volgens de overkoepelende huisstijl in het stadsrandbos. Een uitbreiding en verfijning van de bestaande provinciale wandelroute vanaf de
stadsrandbos volledig te ontsluiten kan de provinciale wandelroute worden verfijnd en het Om
(zie 19). Voor een uitbreiding richting Male is een nieuwe wandelverbinding tussen Ryckevelde en Maleveld nodig. Zo ontstaat er samen met de Holleweg een heen- en terugverbinding. In het zuidelijk deel van het gebied is een verfijning nodig in de omgeving van uitgebreid
o
figuur
Ten Torre die het gebruik van de wegen Ten Torre en de Zomerweg overbodig maken. Het ontwikkelen van een wandelnetwerk dat Ryckevelde en Male ontsluit. Dit wandelnetwerk strekt zich ook uit over het Meersengebied, Beverhoutsveld en Oedelemberg. kasteel het
o recreatievorm fietsen Een verfijning van het fietsnetwerk door het gebied tussen Oedelem (Weg naar Sint- Kruis) en de Maalse Steenweg (zie interne ontsluiting). Deze verbinding vormt een link de Voor
o Het
de gewenste fietsverbinding tussen Beernem en Damme die ook beschreven wordt in het “Inrichtingsplan Groene fietsgordel Brugge” ontsluiten van de heemtuin voor fietsers (zie interne ontsluiting) in
de recreatievorm mountainbiken In Ryckevelde kruisen de mountainbikeroutes “Beernem” en “de Schobbejaksroute” elkaar in het zuiden van het gebied. Mountainbikers hebben hier de mogelijkheden om te kiezen tussen twee Voor
of een zeer grote lus te fietsen. Bovendien wordt langs de abdijenroute een “avontuurlijk” lussen
spoor voor mountainbikers aangelegd. De parking aan de Holleweg zou kunnen geselecteerd
worden als bijkomende startplaats voor beide routes.
189 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

o recreatievorm paardrijden Uitbreiden van de Ryckevelderuiterroute met een lus in Beverhoutsveld en het voorzien van een verbinding met de geplande ruiterroute rond Damme de Voor
o Het
van voor trailers op de parking aan de Holleweg zodat deze parking kan geselecteerd worden als bijkomende startplaats voor de route. voorzien
o
ruimte
recreatievormen Het voorzien van faciliteiten voor joggers Ryckevelde is een populair gebied bij joggers. Het gebied is zeer goed bereikbaar uit de andere Voor
woonwijken de abdijenroute en het domeinbos biedt verschillende mogelijkheden om lusjes te joggen. Het bewegwijzeren van een jogparcours is minder zinvol. Joggers die voor de eerste keer in het gebied komen zullen vermoedelijk hun weg vinden via de voorgestelde omliggende
o
via
en joggers uit de omgeving variëren vaak in parcours en afstand. Het voorzien van een schuilplaats en omkleedruimte in de omgeving van de parking is aangewezen, zowel voor jogger, mountainbikers als andere recreanten. bewegwijzerde wandelroutes
mogelijkheden voor oriëntatielopen In beide stadsrandbossen kunnen parcours worden voorzien voor oriëntatielopen. Zowel als van Ontwikkelen
•
de geoefende oriëntatielopers als voor groepen die een activiteit wensen te doen in deze omgeving. aanbod voor
recreatie Niet-routegebonden
In het gebied is er nood aan een cafetaria. De plannen voor het verbouwen van de hoevewoning aan het kasteel tot een grote feestzaal met parking voor 75 wagens werd afgekeurd. Een kleine Horeca
is hier eventueel wel mogelijk op voorwaarde dat er geen extra autoverkeer door het gebied gegenereerd wordt. Andere mogelijkheden voor een cafetaria verbonden aan dit domein zijn er momenteel niet. Deze voorzieningen liggen bij voorkeur in de omgeving van de parking of cafetaria
de rand van het gebied. aan
In het stadsrandbos is er geen ingericht bezoekerscentrum of infokantoor. Er wordt enkel informatie gegeven via de bestaande infoborden. In de abdij van Male is een bezoekerscentrum Bezoekerscentrum
ingericht dat de geschiedenis van de abdij toelicht. Dit bezoekerscentrum zou ook informatie kunnen aanbieden over het stadsrandbos. Het voorzien van een bezoekerscentrum in deze omgeving heeft als voordeel dat het gebied mentaal wordt ontsnipperd en ook hier extra bezoekers worden aangetrokken.
190 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

o Er zijn geen picknickplaatsen in het bos. Deze zouden kunnen voorzien worden op volgende locaties Recreatieve randinfrastructuur
Maleveld in de omgeving van het fietsnetwerk hoogte van de parking aan de Holleweg / Male
o Ter
o In
o Twee
omgeving van het kasteel open plaatsen in het militair domein kunnen worden ingericht als picknickweide met zitbanken en picknickbanken. de
voor kinderen Het aanbod voor kinderen in het oostelijk stadsrandbos is te beperkt en kan worden uitgebreid. Grootschalige speelinfrastructuur is niet wenselijk in dit gebied. Wel kunnen volgende elementen Aanbod
voorzien voor kinderen: worden
o Een
o Het
o Het
ingericht speelbos in de omgeving van de parking aan de Holleweg: samen met een aantal jeugdbewegingen en kinderen uit de buurt kan dit bos worden ingericht tot een uitdagend speelterrein voor kinderen. Het is belangrijk dat deze aantrekkelijk
zowel door groepen als door individuele kinderen kan worden gebruikt. inrichten van de open plekken in het militair domein als speelweide, vliegerweide speelmogelijkheden
picknickplaats. promoten en bewegwijzering van de doorloopweide met dieren in de omgeving en
van Hoeve Engelendale.
FIGUUR 12: ONTWERPSCHETSEN SPEELBOS "'T VOSSENHOL" IN BERTEM
191 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Secundaire groenkernen Naast de twee grote groenkernen met een bovenlokale aantrekkingskracht en ruime 2.2.2.
is er in de Brugse rand nood aan enkele kleinere groengebieden waar vooral lokale bewoners kunnen recreëren. recreatiemogelijkheden,
Fort van Beieren Het Fort van Beieren wordt door de Provincie West-Vlaanderen de komende jaren verder 2.2.2.1.
• beter recreatief ontsloten. Bij de inrichting van het gebied stelt deze studie volgende verbeteringen ten voordele van de recreant voor: Het beter inrichten van de toegang tot het gebied opgewaardeerd en
maken van het bewegwijzerd wandelpad in het Fort van Beieren (niet toegankelijk beter
• Het
• Het
• Het
• Het
• Het
• Het
• Het
modderige weiden, gebruiksvriendelijke klaphekjes) bereikbaar maken van de cafetaria voor fietsers vanaf de Damse vaart plaatsen van infoborden door
en plaatsen van een uitkijkplatform vanop de aarden fortengordel met zicht op het aantrekkelijke landschap langs de Damse vaart verbeteren van het tracé op het recreatief fietsnetwerk dat langs het Fort van Beieren ontwerpen
Het pad is te smal en in minder goede staat. zoeken naar een ruiterdoorsteek voor de geplande ruiterroute in de omgeving van loopt.
Dit ruiterpad moet gescheiden kunnen worden van het recreatieve fietspad die bij voorkeur niet samenvalt met de reeds bestaande fietsdoorsteek. toevoegen van enkele spelelementen in de omgeving van de cafetaria Damme.
Stadswallen Damme De stadswallen van Damme zijn voor een gedeelte recreatief ontsloten. Het deel ten zuiden van de Damse vaart vormt een toeristisch-recreatieve verbinding tussen de randparking en het centrum 2.2.2.2.
Damme. Het toegankelijke deel ten noorden van de Damse vaart is enkel bereikbaar via van
• en terug verbinding vanop de Damse Vaart. Om de wandelmogelijkheden rond Damme te optimaliseren stelt deze studie volgende uitbreidingen en verfijningen voor: Het heen- dezelfde
toegankelijk maken van het noordoostelijk deel van de stadswallen voor wandelaars. Dit pad kan worden opgenomen in de aardgasnatuurwandeling van Natuurpunt ter vervanging van de Oudesluissestraat en de Rabattestraat.
192 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• Een
toegang maken tot de stadswallen ten noorden van de Damse Vaart in de nabijheid van het centrum van Damme. Op deze manier moeten wandelaars uit Damme geen twee maal (heen en terug) langs de Damse Vaart wandelen. tweede
Nieuwenhovebos Het Nieuwenhovebos is voor de bewoners van Oostkamp een zeer belangrijk groengebied dat 2.2.2.3.
aan heel wat recreatiebehoeftes. Om de recreatiemogelijkheden te optimaliseren in en voldoet
• bos worden volgende acties of aanpassingen voorgesteld. Het zoeken naar een wandel- en fietsverbinding tussen Nieuwenhovebos en Kampveld. Deze kortere verbinding vormt dan een alternatief voor de Waterstraat dit vanuit
• Het
• De
• Het
• De
naar een fietsdoorsteek tussen de Kortrijksestraat en de Hertsbergestraat ten zuiden van de autosnelweg door het Nieuwenhovebos. Deze verbinding zorgt ervoor dat Hertsberge op een veilige manier met Oostkamp en Nieuwenhove wordt verbonden. Het op – zoeken
afrittencomplex “Oostkamp” van de E40 wordt op deze manier vermeden. aanleg van een jogparcours voorzien van enkele optimaal toegankelijke wandelpaden die, indien mogelijk, een lus en
inrichting van het speelbos vormen.
Vloethemveld acties en maatregelen worden voorgesteld om Vloethemveld recreatief beter te 2.2.2.4.
• met respect voor de draagkracht van het gebied. Volgende
voorzien van parking: ontsluiten
parking aan het militair sportterrein met ingang op de Diksmuidse Heirweg kan worden Het De
• Het
• Het
als bezoekersparking. Daarnaast is er ook nood aan een tweede kleinere parking in het noorden van het gebied zodat Vloethemveld ook vanuit Jabbeke en Snellegem bereikbaar is. ingericht
van het recreatief onthaal: Bezoekers worden onthaald op de parking en waar het recreatief fietsnetwerk het gebied binnenkomt. Dit kan via een infobord met een duidelijk overzichtsplan en een oplijsting van de organiseren
recreatieve mogelijkheden in het gebied. “toegankelijk” maken van de opmerkelijke natuurwaarden in het gebied: Via een uitkijkplatform met zicht op de oude munitiedepots wordt de natuur in het gebied ontsloten zonder dat men overal door moet kunnen. Deze uitkijkplatformen kunnen worden uitgerust met een zitbank, infobord en eventueel verrekijker.
193 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• Het
o de recreatieve mogelijkheden in het gebied: De aanleg van een fietsdoorsteek van de parking langs de Diksmuidse Heirweg richting het recreatief fietsnetwerk. Deze parking ligt perfect ten opzichte van de Diksmuidse van verbeteren
o Een
o Het
o Het
en de Vloethemveldzate en zou een ideale locatie zijn voor een fietsinrijpunt bewegwijzerde lusvormige wandelroute rond Vloethemveld. Deze lus is relatief lang dus een inkortmogelijkheid is noodzakelijk voor gezinnen met kinderen, ouderen, Heirweg
inrichten van de kroonhoek met enkele kindgerichte voorzieningen zoals een speelbos en boomgaard. ...
van de doorsteek voor ruiters op een lusvormige ruiterroute in de omgeving aansluiten
Parken en speelbossen in de rand Op wijkniveau spelen parken en speelbossen een belangrijke rol als recreatieruimte voor de lokale 2.2.2.5.
De stad Brugge en de randgemeentes hechten meer en meer belang aan een kwaliteitsvolle inrichting van parken, speeltuinen en speelbossen in de onmiddellijke woonomgeving. Deze groene ruimtes moeten diverse functies verzoenen. De beheersvisie bevolking.
parkbeheer” van het Agentschap Natuur en Bos is een goede handleiding bij het inrichten van deze parken. Deze studie stelt voor om (indien haalbaar) in elk park volgende recreatiemogelijkheden te “harmonisch
• Enkele optimaal toegankelijke wandelpaden (voor buggy’s, rolwagens) die, indien mogelijk, een lusvormig wandelpad vormen voorzien:
• Eén
• Voorzieningen
• Voldoende
• Speelmogelijkheden:
meerdere fietsdoorsteken door het gebied als verkeersvrije verbinding op wijkniveau voor joggers: fit-o-meter, finse piste, jogparcours,... (originele) recreatieve randinfrastructuur: kwaliteitsvolle fietsenstallingen, originele of
ingerichte ontmoetingsplaatsen, picknickbanken, barbecueplaatsen, ... speeltuin, speelbosje, ...
zitmeubels,
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 194

2.3. Inrichten van landschappen met extra potenties voor
recreatief medegebruik in de Brugse rand
de twee stadsrandbossen, die geselecteerd werden als hoogdynamische kernen voor recreatie, bestaat de groene gordel rond Brugge uit een aantal aantrekkelijke landschappen met mogelijkheden voor recreatief medegebruik. Deze landschappen hebben meestal een andere Naast
zoals landbouw of natuur. Ook deze landschappen kunnen ontsloten worden voor recreanten, mits respect voor de hoofdfunctie. De nadruk ligt hier op zachte recreatiemogelijkheden (vooral wandelen) en een hoofdfunctie
geleiding van recreanten naar en door het gebied. Volgende aandachtspunten zijn belangrijk om het recreatief product in deze gebieden verder te ontwikkelen en het onthaal te optimaliseren goede
• eigendom- en beheersgrenzen heen: Het aanbrengen van een duidelijke en leesbare structuur in het gebied via goed bereikbare over de
de rand van het gebied met een uniforme inrichting, parking, een aan toegangspoorten
• Het
• Het
• Het
of infobord met een overzicht van alle recreatiemogelijkheden streven naar uniformiteit inzake signalisatie, onthaalbebording, recreatieve infrastructuur e.a. infopunt
van de recreatieve druk in het gebied voorzien van lusvormige recreatieve routes of netwerken die het hele gebied omvatten spreiden
Meersengebied - Beverhoutsveld Het strategisch beleidsplan openluchtrecreatie (2009-2018) van Westtoer selecteerde in West- 2.3.1.
enkele “wandelgebieden”. Dit zijn homogene en aantrekkelijke landschappelijke eenheden, meestal opgehangen aan grote natuur- en bosgebieden, opgeladen met een rijke en interessante cultuurgeschiedenis, met een concentratie van bezienswaardigheden en een ruim Vlaanderen
aan trage wegen. Deze regio’s zijn minstens een duizendtal hectaren groot en aaneengesloten en beschikken over voldoende recreatief aanbod om de wandelaar ten minste een hele dag (wandelgebied 1e orde) of een halve dag (wandelgebied 2e orde) te kunnen boeien. Het aanbod
van de wandelgebieden biedt ook promotioneel nieuwe mogelijkheden. De recreant moet deze gebieden gepresenteerd krijgen als ultieme tip voor een verrassend dagje wandelplezier in concept
het groen in West-Vlaanderen. Daarbij moet voor elk gebied gezocht worden naar een identiteit (merk, imago) die in de promotie kan uitgespeeld worden. Het gebied Assebroekse Meersen/Beverhoutsveld/Ryckevelde werd in dit beleidsplan geselecteerd als wandelgebied van de tweede orde en kan dus volgens deze principes verder worden ingericht.
195 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• selecteren van toegangspoorten: Het Meersengebied/Beverhoutsveld ligt tussen enkele woonwijken in Steenbrugge, Assebroek, Het
Moerbrugge Oedelem. Dit maakt het gebied goed bereikbaar voor de lokale bewoners. Voor bezoekers met de wagen is het op dit moment niet duidelijk hoe men aan dit gebied moet beginnen. Daarom kunnen enkele (primaire) toegangspoorten worden geselecteerd. Ver-Assebroek,
o
en
stelt voor om volgende locaties als onthaalpunt te selecteren: De randparking van Steenbrugge kerkplein van Ver-Assebroek studie Deze
o Het
o De
o Het
in Ryckevelde marktplein in Oedelem ter waar ook de dienst voor toerisme gehuisvest is. parking(s)
parkings liggen aan de rand van het gebied en zorgen dus niet voor extra verkeer op de landbouwwegen. Deze onthaalpunten kunnen worden ingericht met een (uniform) infobord met de recreatiemogelijkheden in dit landschap. Van hieruit kan men met de fiets of te voet het gebied Deze
Daarnaast kunnen nog enkele toegangspoorten (secundaire toegangspoorten) voorzien worden verkennen.
in gebied. Hier kan men de fiets achterlaten voor een wandeling en kunnen een beperkt aantal parkeerplaatsen worden voorzien. Deze plaatsen zouden dan ook uitgerust moeten worden met een fietsenstalling, een infobord en een picknickbank (indien nog niet aanwezig). Volgende dieper
o
het
zo worden ingericht: Veldkapel aan de Veldkapellestraat 89 aan de “Zotte Mutse” kunnen locaties
• Het
o Knooppunt
o Veldmolen
de Beekstraat ontwikkelen en nastreven van uniforme onthaalbebording, signalisatie en recreatieve in
In het Meersengebied/Beverhoutsveld zijn verschillende huisstijlen aanwezig. Om de eenheid van het gebied te benadrukken is het afstemmen van de verschillende huisstijlen aan te raden. De infrastructuur
toegangspoorten kunnen bijvoorbeeld worden ingericht als fietsinrijpunt (indien nog niet het geval) en de recreatieve routes kunnen worden bewegwijzerd volgens de richtlijnen van primaire
Vlaanderen. De lokale lussen kunnen opgenomen worden in een wandelnetwerk (zie verder). Daarnaast is er nood aan een uniforme onthaalbebording in alle toegangspoorten. Dit moet nog verder worden besproken en uitgewerkt met de betrokken partners. Op termijn kan het Toerisme
ook nuttig zijn om een uniformiteit na te streven in zitmeubilair en picknickbanken.
196 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• gezamenlijk promoten van het gebied en het ontwikkelen van een overzichtskaart De bedoeling is om het hele gebied als één geheel op de kaart te zetten bij de recreant. Vandaar Het
de en communicatie van het gebied bij voorkeur gezamenlijk gebeurt. Een eerste
•
stap hierin is het ontwikkelen van een overzichtskaart met alle toegangspoorten en recreatiemogelijkheden in deze omgeving. dat promotie
van lusvormige recreatieve routes of netwerken die het hele gebied omvatten: ontwikkeling van een wandelnetwerk in het Meersengebied / Beverhoutsveld / voorzien Het
o De
o Een
o Het
/ Oedelemberg: De recreatieve ontsluiting van het gebied is al zeer goed. Twee provinciale wandelroutes zorgen ervoor dat de recreant tot diep in het gebied kan doordringen. In de onmiddellijke Ryckevelde
liggen nog twee wandelroutes, Ryckevelde en Oedelemberg. Deze vier wandelroutes kunnen relatief gemakkelijk met elkaar worden verbonden zodat een klein wandelnetwerk ontstaat. Daarnaast zijn er nog verschillende extra wandelverbindingen in nabijheid
omgeving die kunnen verweven worden tot een groter wandelnetwerk die naast het Meersengebied /Beverhoutsveld ook Ryckevelde en de omgeving van Oedelemberg de
verfijning en verbetering van het fietsnetwerk in het Meersengebied: recreatief fietsnetwerk loopt over enkele hoofdassen in het gebied, namelijk de ontsluit.
en de trambedding. Om deze assen beter met elkaar te verbinden wordt een nieuwe fietsdoorsteek gezocht. Hier kan op termijn het fietsnetwerk worden verfijnd. Daarnaast worden de Beverhoutsveldstraat en de Van Cailliedreef abdijenroute
ten voordele van de veiligheid en het comfort van de fietser. Beide acties zijn opgenomen in het “Inrichtingsplan Groene fietsgordel Brugge” heringericht
• voorzien van enkele rustpunten en picknickplaatsen De recreant heeft nood aan enkele rustpunten ingericht met zitbanken en/of picknickbanken. Deze Het
o voorkeur ingericht op de mooiste en meest unieke locaties in het gebied. Volgende locaties worden voorgesteld: Omgeving AZ Sint-Lucas langs abdijenroute worden bij
de archeologische site langs de trambedding van hoogte
o Ter
o Ter
o Op
van de veldkapel (reeds ingericht) Oedelemberg
hoogte
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 197

13: ONTHAALPUNTEN EN RUSTPUNTEN IN HET MEERSENGEBIED/BEVERHOUTSVELD 2.3.2. Meetkerkse Moeren: FIGUUR
Meetkerkse Moeren zijn een uniek landschap in de rand van Brugge maar niet van dezelfde orde als het Meersengebied/Beverhoutsveld. Het gebied is kleiner en de recreatieve mogelijkheden zijn hier beperkter. Bovendien wordt het landschap doorsneden door het kanaal Brugge-Oostende De
het recreatieaanbod versnipperd is. Het is zinvol om ook dit gebied beter te structureren en zodat
• ontsluiten via volgende maatregelen: Het selecteren van toegangspoorten: recreatief te
zijn goed bereikbaar, liggen aan de rand van het gebied en kunnen worden onthaalpunten Deze
o parking en informatieborden. Volgende punten worden voorgesteld als toegangspoorten tot de Meetkerkse Moeren: Dorpsonthaalpunt met ingericht
o Nieuwege:
in Meetkerke: dit punt werd reeds ingericht als onthaalpunt dit dorpje is nog niet ingericht als toegangspoort maar heeft een ideale ligging ten opzichte van de Meetkerkse Moeren en het gebied ten zuiden van het kanaal Brugge-Oostende. Bovendien is het een belangrijk knooppunt op het recreatief
198 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

•
is dus een ideale locatie om te ontwikkelen tot recreatief onthaalpunt. fietsnetwerk. Nieuwege
van lusvormige recreatieve routes of netwerken die het hele gebied omvatten Het recreatief aanbod in de Meetkerkse Moeren bestaat uit een provinciale wandelroute en enkele voorzien Het
o het recreatief fietsnetwerk. Het bestaande recreatief aanbod kan nog worden geoptimaliseerd op volgende punten: Het verbreden van de Vaartwegel. Fietsers kunnen elkaar momenteel niet veilig fietslinken op
langs 1 zijde) op het traject. Idem voor wandelaars en fietsers. (prikkeldraad kruisen
o De
o Voorzien
van pad langs Sint-Andrieszwin tot aan Biezenstraat of tot aan Moerdreve/Kleine Moerstraat zodat een echte wandellus ontstaat. De heen- en terugverbinding (Moerstraat) die 2 lussen van de Meetkerkse Moeren wandelroute met aanleg een
zorgt ervoor dat de wandelroute minder aantrekkelijk wordt.
•
van een toegang tot de eendenkooi voor alle recreanten in een eventueel beperkte zone elkaar verbindt
van enkele rustpunten en picknickplaatsen Rustpunten verhogen de beleving van een gebied en geven de recreanten de gelegenheid om even voorzien Het
o rusten en te genieten van het landschap. Volgende plaatsen zijn geschikt voor de inrichting van een rustpunt: Grote poldermolen uit te
hoogte van pompgemaal de Katte ter Noord
o Vaartdijk
Damse Vaart Ook de omgeving van de Damse vaart wordt door deze studie geselecteerd als landschap met 2.3.3.
potenties voor recreatief medegebruik. De inrichting van dit landschap is in hoofdzaak geënt op de recreatieve as langs het kanaal. Dit werd reeds besproken in 2.1.1.1.
extra
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 199

2.4. Ontwikkelen van een "groene fietsgordel Brugge"
De ontwikkeling van een recreatieve fietsverbinding rond Brugge Het maken van een concentrische beweging rond Brugge is niet evident en zeer omslachtig, zowel met de auto als met de fiets. Bovendien ligt er rond Brugge een gordel van aantrekkelijke groene 2.4.1.
die niet verbonden zijn met elkaar. Door het zoeken naar fietsverbindingen tussen de gebieden uit deze groene gordel wordt een aantrekkelijke en veilige lusvormige beweging rond de stad mogelijk gemaakt. Zo ontstaat er een route die zowel nuttig is voor recreanten als voor gebieden
fietsers. Het planprogramma voor de landinrichting van de Brugse Veldzone wil inspelen op dit tekort en functionele
om een inrichtingsplan op te maken dat als hoofdthema heeft om groene fietslinken te vormen zodat een fietsgordel rond Brugge gevormd wordt, samen met een aantal aanlooproutes vanuit de omliggende dorpen en de verbinding naar het centrum van de stad. besliste
deel van deze fietsgordel wordt gevormd door bestaande fietsverbindingen zoals de Abdijenroute, het kanaal Brugge-Oostende en de Damse vaart, maar er ontbreken nog grote delen. In het inrichtingsplan “Groene fietsgordel Brugge” wordt getracht volgende Een
te maken zodat de groene gordel ontsloten wordt voor recreatieve fietsers (zie fietsverbindingen
• De aanleg van een fietsverbinding tussen Steenbrugge en Tillegem. Deze fietslink bestaat uit figuur)
volgende delen: een nieuw aan te leggen fietspad langs de spoorweg doorheen de de
• De
• De
• De
• Het
• De
tot aan de Heidelbergstraat en een fietsverbinding door het Smisjesbos naar het kasteel van Tillegem aanleg van een fietsverbinding tussen Tillegem en Tudor. Hier moet gezocht worden naar Wulgenbroeken
meest geschikte verbinding over privéterrein. Een belangrijk aandachtspunt is hier het maken van een veilige oversteek over de Torhoutse Steenweg aanleg van een fietsverbinding tussen Tudor en de Doornstraat via een nieuw pad langs de de
aanleg van een fietsverbinding tussen de Doornstraat en de Oostendse Vaart via de aanleg Zeeweg.
een nieuw fietspad doorheen enkele te verwerven private gebieden verbinden van de Bloemendale Wijk met AZ Sint-Jan via een nieuwe fietsbrug over de van
Oostendse Vaart ter hoogte van de Expresweg. De rest van de verbinding verloopt via het jaagpad. aanleg van een nieuw fietspad tussen de Warandebrug en de Dampoort over de site van de oude Gistfabriek.
200 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• De
• Het
van een veilige en groene fietsverbinding tussen de Brugse Steenweg en de Damse Vaart in de omgeving van het fort van Beieren. verbeteren van de recreatieve verbinding tussen Damme en de abdij van Male via een aanleg
aan te leggen fietspad langs een deel van de Maleleie. nieuw
•
KNELPUNTEN GROENE FIETSGORDEL BRUGGE Ook een aantal aanlooproutes naar deze fietsgordel of naar Brugge-centrum worden verbeterd: FIGUUR 14:
vanuit Oedelem naar deze fietsgordel wordt verbeterd door het inrichten van de oude trambedding als fietspad en door het zoeken naar een betere verbinding tussen de aanlooproute De
• Er
• Het
en de Spoorwegbedding. In deze omgeving worden ook fietspaden aangelegd op de Michel Van Hammestraat – Beverhoutstraat en de Van Cailliedreef. wordt gezocht naar een verbinding vanuit het Merkemveld in Zedelgem richting het kasteel Trambedding
Loppem maken van de verbinding tussen Steenbrugge en Waardamme via de Wulgenbroekstraat, van
Fabiolalaan, een doorgang onder of over de E40, de Vliegweg en een nieuwe verbinding langs de E403. Deze verbinding is in hoofdzaak functioneel maar het eerste deel van de verbinding is ook nuttig voor het recreatief fietsnetwerk.
201 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• Het
• Het
• Het
van een streefbeeld voor een veiligere inrichting van de Diksmuidse Heirweg als fietsas tussen Zedelgem, Sint-Andries en Brugge centrum. verbeteren van het fietspad op de Dammesteenweg en de Dudzeelsesteenweg als opmaken
van de fietsgordel met Dudzele en Koolkerke. verbeteren van de verbinding van tussen de Maalse Steenweg en het landbouwinstituut (LTI) doorheen Ryckevelde. Deze verbinding is ook belangrijk voor een mogelijke verfijning verbinding
het recreatief fietsnetwerk. van
dit inrichtingsplan werd ervoor gekozen om de fietslink ter hoogte van Bloemendale de Oostendse Vaart te laten volgen richting Brugge en daar weer op de Brugse vesten aan te sluiten. Een brug over de Oostendse Vaart over Bloemendale bleek niet realiseerbaar. De voorkeur werd In
aan een fietsersbrug ter hoogte van de Expresweg die nuttiger is voor functioneel fietsverkeer richting het ziekenhuis AZ Sint-Jan. Deze studie stelt echter voor om te blijven zoeken naar mogelijkheden om de volledige lus rond gegeven
te vervolledigen. Dit zou kunnen via een oversteek over de Oostendse Vaart ter hoogte van Bloemendale, een verbinding doorheen de Meetkerkse Moeren, een veilige oversteek over de Brugge
Steenweg, een kortere verbinding tussen de Oostendse Steenweg en de Blankenbergse Steenweg en een veilige fietslink tussen de Blankenbergse Steenweg en de brug over het Boudewijnkanaal in Dudzele (eventueel met een kleine omweg via Lissewege). Vervolgens kan Oostendse
via het bestaande recreatief fietsnetwerk richting Damme fietsen. men
Legende
Voorgestelde fietslink
FIGUUR 15: VOORSTEL TER VERVOLLEDIGING GROENE FIETSGORDEL BRUGGE Missing link
202 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Het ontwikkelen en promoten van het recreatief product “Groene fietsgordel Brugge” Wanneer deze fietsgordel volledig op het terrein werd gerealiseerd is het belangrijk om deze route 2.4.2.
ontsluiten via een toegankelijk recreatief product op maat van de recreant. De voorkeur gaat hierbij uit naar het integreren van deze verbindingen in reeds bestaande recreatieve producten. De nieuwe fietslinken zijn stuk voor stuk verbeteringen van het recreatief fietsnetwerk rond te
Wanneer deze linken werden gerealiseerd zal Westtoer dan ook onderzoeken op welke manier deze kunnen geïntegreerd in het recreatief fietsnetwerk. Brugge.
is deze lusvormige fietsroute door de groene gordel rond Brugge een product op maat van verschillende types recreanten zoals bewoners van Brugge, recreanten uit de ruime omgeving en verblijfstoeristen. De ervaring leert dat er bij toeristen in Brugge duidelijk vraag is naar een Daarnaast
introductie van de onmiddellijke omgeving van de stad. Deze fietsroute zou hier een ideale manier voor zijn. Westtoer heeft ervoor gekozen om geen nieuwe lusvormige fietsroutes uit te werken maar wel korte
te ontwikkelen die geënt zijn op het recreatief fietsnetwerk. Westtoer zal dus onderzoeken of de “Groene fietsgordel Brugge” kan ontsloten worden door middel van een themafietstochten
themafietstocht.
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 203

2.5. Optimaliseren van het aanbod voor routegebonden recreatie
in de Brugse rand
maatregelen worden voorgesteld om het aanbod voor routegebonden recreatie in de Brugse rand te optimaliseren en te vernieuwen: Volgende
Voor de recreatievorm wandelen 2.5.1.1. Realiseren van een provinciale wandelroute in het zuidwestelijk stadsrandbos 2.5.1.
aanbod aan provinciale landschapswandelroutes rond Brugge is relatief groot en bijna Het
Enkel in de bosrijke regio in het zuidwesten van Brugge is er nog geen, ondanks het feit dat dit gebied druk bezocht wordt en ook in deze studie als recreatief bestemmingsgebied wordt geselecteerd. In het kader van deze studie werkte Westtoer een eerste voorstel uit (zie gebiedsdekkend.
figuur).
FIGUUR 16: VOORSTEL PROVINCIALE WANDELROUTE ZUIDWESTELIJK STADSRANDBOS
204 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

nieuwe wandelroute zou de gebieden Beisbroek, Chartreuzinnegoed, Tillegem, Lac van Loppem, Bethanië, Watermolenvijver, Zevenkerke en Ter Heyde ontsluiten. Via de tunneltjes onder de autosnelweg wordt het zuidelijke deel verbonden met het noordelijk deel. Op deze Deze
ontstaat een lus van ongeveer 15 km. Dit is relatief veel voor een ongeoefende wandelaar, dus een doorsteek ten noorden van de autosnelweg is wenselijk. De twee lussen die zo worden gevormd kunnen ook elk afzonderlijk worden gewandeld. In het uitgewerkte voorstel zitten echter manier
een aantal knelpunten of missing links: nog
Het "duivelsnest" is niet toegankelijk en het enige alternatief is de Diksmuidse Heirweg. Deze weg is door het drukke (sluip)verkeer echter niet geschikt al wandelweg. Het verkeersluw maken van deze weg of het voorzien van een parallelle wandelweg zijn noodzakelijk. 1:
Er is momenteel geen link tussen Zevenkerke en de Diksmuidse Heirweg. Hiervoor moet een nieuw pad worden aangelegd langs de veldbeek. 3: Een doorsteek tussen de Lac van Loppem en Priorij Bethanië zou een grote omweg vermijden 2:
een veiligere verbinding vormen tussen de brug over de E40 en de Watermolenvijver. 4: De doorsteek om de grote lus in te korten ligt bij voorkeur ten noorden van de autosnelweg en en
Tillegem en Tudor. Het wandeltracé voor deze wandelroute zou de geplande fietslink kunnen volgen in het kader van het ontwikkelen van een groene fietsgordel rond Brugge. doorheen
de knelpunten opgelost geraken, kan deze route op korte termijn door Westtoer worden gerealiseerd. Voor de realisatie van deze wandelroute werden middelen voorzien binnen het Interreg IVA project “Grenzeloos Wandelen”. Indien
provinciale wandelroute zal worden bewegwijzerd volgens de richtlijnen van Toerisme Deze
Een startbord en routebrochure wordt ontworpen en uitgegeven volgens de huisstijl van Westtoer. Er zijn drie mogelijke startplaatsen: Het kasteel in Beisbroek, de Trutselaar in Tillegem en de abdij van Zevenkerke. Deze drie locaties liggen in de nabijheid van parking en een Vlaanderen.
Daarnaast kan verder worden onderzocht of het ontwikkelen van een provinciale wandeling rond cafetaria.
wenselijk en haalbaar is, rekening houdend met de belangrijke natuurwaarden in dit gebied. Vloethemveld
2.5.1.2. Uitwerken van een wandelnetwerk in het oosten van Brugge In de zomer van 2010 werd in het Brugse Ommeland het eerste wandelnetwerk geopend, het wandelnetwerk Bulskampveld. Slechts weinig andere gebieden in de Brugse rand komen in aanmerking voor het uitwerken van een wandelnetwerk omwille van de sterke versnippering van
205 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

landschap en het beperkt aantal onverharde en autovrije paden. Enkel het open landschap tussen Assebroek, Beernem en Sijsele voldoet aan de eisen voor het ontwikkelen van een wandelnetwerk. Er zijn relatief veel voor wandelaars toegankelijke onverharde paden, het gebied is het
en het sluit aan op verschillende woonkernen. Het gebied bestaat uit bos-, natuur- en landbouwgebieden waar recreatief medegebruik mogelijk is. Op onderstaande figuur wordt de perimeter voorgesteld waarbinnen kan gezocht worden naar verbindingen voor dit wandelnetwerk. uitgestrekt
17: VOORSTEL PERIMETER WANDELNETWERK Een wandelnetwerk vraagt doorgaans de aanleg en/of openstelling van nieuwe wandelpaden en de FIGUUR
van kleinschalige infrastructuur zoals brugjes, klaphekjes en knuppelpaden. Er wordt gestreefd naar circa 50 % onverharde en verkeersvrije paden. Eerst en vooral moet een inventaris worden gemaakt van alle voor wandelaars toegankelijke paden. Vervolgens kan de behoefte aan bouw
infrastructuur of paden worden bepaald. bijkomende
wandelnetwerk in het Meersen/Ryckevelde/Beverhoutsveld/Oedelemberg is in de eerste plaats een wandelnetwerk voor de bewoners van de Brugse rand. Het kan de mogelijkheden voor Het
ommetjes vanuit de woonkernen vergroten en deze promoten. Ook voor recreanten van buiten de regio is dit wandelnetwerk zinvol. Door het selecteren van enkele strategisch gelegen instappunten wordt het wandelnetwerk ook voor hen optimaal toegankelijk.
206 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• komen hiervoor in aanmerking: P&R Steenbrugge Ver-Assebroek plaatsen Volgende
• kerk
• Markt
• Parking
• Omgeving
Ryckevelde Gemene Weidebeek/Paalbos/Hoeve Hangrijn Oedelem
Ontwikkelen van een meerdaagse wandelroute rond Brugge 2.5.1.3.
18: CONCEPT MEERDAAGSE WANDELROUTE BRUGGE In het strategisch beleidsplan openluchtrecreatie wordt de ambitie geformuleerd om in West- Vlaanderen enkele lange afstandswandelroutes uit te werken. Eén daarvan zou de groene Brugse FIGUUR
ontsluiten. Het concept omvat een bewegwijzerd circuit van 40 à 50km lengte, dat via een rand
viertal spaken in verbinding staat met het Brugse stadscentrum. Dat maakt het mogelijk te kiezen voor een twee- à driedaagse rondwandeling, een drietal dagwandelingen of viertal halve dag wandelingen vanuit het centrum van Brugge. De wandelroute zou worden opgehangen aan de mooiste natuurgebieden, de rustigste trage wegen en het rijk cultureel erfgoed van de regio. Door het circuit te koppelen aan reca- en logiesvoorzieningen en aan opbaar vervoer ontstaan diverse
207 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

voor het ontwikkelen van arrangementen. De wandelroute zou in twee richtingen kunnen bewegwijzerd worden, beschreven worden in een topogids en digitaal ontsloten worden via een routeplanner of interactieve kaart op het internet. mogelijkheden
Optimaliseren van de wandelmogelijkheden in openbare domeinen en mogelijkheden voor ommetjes in de woonomgeving De wandelmogelijkheden in openbare domeinen (parken, provinciedomeinen, stadsbossen, 2.5.1.4.
zijn niet altijd optimaal voor alle doelgroepen. Er moet worden gestreefd naar domeinbossen)
•
optimaal toegankelijke wandellus in elk gebied van maximum 5 km die kan worden aangevat met een kinderwagen of rolstoel. De belevingswaarde van bestaande of nieuwe wandellussen kan verbeterd voor zowel kinderen als volwassenen door volgende ingrepen minstens één
het landschap door het aanplanten van groen, het bufferen van storende gebouwen en constructies, het aanbieden van landschappelijke afwisseling (openheid en van Verfraaien
• Zorgen
• Aanbrengen
• Integratie
• De
• Voorzien
• Plaatsen
• Het
versus geslotenheid en geborgenheid, horizontale versus verticale structuren, vermijden van monotone landschappen), het aanreiken van vergezichten e.a. Ook het aanplanten/zaaien van geurende en/of eetbare planten en bloemen kan de zintuigen van de weidsheid
prikkelen. voor een avontuurlijke afwisseling van de padenstructuur: diverse verhardingen, voldoende afwisseling en zo weinig mogelijk lange stukken rechtdoor, spannende wandelaar
brugjes, knuppelpaden, trappen, poortjes, klaphekjes, pittige hellingen, vlonderbruggen, ... infrastructuur:
educatieve en informatieve voorzieningen: infoborden, panoramatafels, maquettes, sprookjesfiguren in uitgehakte boomstammen, reuze zonnewijzer, voelwand e.a. van (beeldende) kunst langs wandelroutes van
van een wandelroute of –netwerk wordt verhoogd door het toekennen van een exclusief karakter voor wandelaars. Medegebruik van wandelpaden door andere recreanten zorgt voor verstoring en een lagere waardering door de wandelaar. belevingswaarde
spelelementen: verrekijkers, periscopen, allerlei constructies die de zintuigen prikkelen, de fysiek aanscherpen of louter tot vermaak dienen van
origineel terreinmeubilair: ligzetels, picknicktafels in de vorm van een bar met barkrukken, hangmatten, barbecues, allerlei leuke zit- en ligbanken e.a. integreren van reca-zaken langs het wandelparcours. Aandachtspunt hierbij zijn de van
openingsdagen van de cafés, restaurants en tea-rooms, vooral tijdens het toeristisch seizoen en in de schoolvakanties. Naast een aanbod aan provinciale wandelroutes van Westtoer ontwikkelen ook gemeentelijke diensten voor toerisme (en cultuur) en diverse recreatieorganisaties lokale wandelroutes, al dan
208 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

ewegwijzerd en voorzien van een brochure. Het is voor de gemeentes belangrijk om op hun grondgebied bijkomende ruimte te voorzien voor ommetjes en deze ruimte goed te ontsluiten voor hun bewoners. niet
telt een gemeente talrijke mooie plekjes maar zijn deze niet veilig of op een aangename manier bereikbaar voor wandelaars of fietsers. Het ontsluiten van deze plekjes, zoeken van nieuwe verbindingen vanuit de woonkernen naar de groengebieden op hun grondgebied en het verwerven Vaak
nieuwe gebieden blijft een belangrijk aandachtspunt voor de toekomst ten voordele van de behoeftes van de lokale bewoner aan recreatiemogelijkheden dicht bij huis. van
Voor de recreatievorm fietsen 2.5.2.1. Herwerken van de structuur van het fietsnetwerk rond Brugge 2.5.2.
fietsnetwerk rond Brugge kan worden geënt op de recreatieve structuur van de stad, namelijk een groen-blauw netwerk met verbindingen dwars doorheen de recreatief meest interessante gebieden (groene fietsgordel Brugge). Het huidige fietsnetwerk is hier deels op gebaseerd, maar Het
concentrische beweging is tot op heden niet mogelijk. Wanneer de volledige fietsgordel rond Brugge wordt gerealiseerd, is een grondige herwerking van het fietsnetwerk rond Brugge zinvol. de
kaart Gewenst concept fietsnetwerk Brugge). Naast de realisatie van de fietslinken in
•
kader van het inrichtingsplan Groene fietsgordel Brugge (zie 2.4.1) zijn ook volgende aanpassingen nog nodig: (zie 20:
verbeteringen aan recreatieve paden: van een comfortabele fietsstrook langs lange kasseistroken zoals langs de of Aanpassingen
• Het
o Aanleg
o Verbeteren
o Verbreden
en de Brieversweg en onderhouden van onverharde paden: de Abdijenroute, de Trambedding tussen Ver-Assebroek en Oedelem, de fietsdoorsteek in Beverhoutsveld tussen Oosternieuwweg
89 en 72 van recreatieve paden: Abdijenroute tussen Sint-Lucas en Ryckeveldestraat, pad langs Blankenbergse Vaart in Meetkerke, knooppunt
langs Dammesteenweg, fietsdoorsteek Fort van Beieren dubbelrichtingsfietspad
o bewegwijzeren van nieuwe fietsdoorsteken als verfijning of verbetering van Alle en ontwikkelen
het huidige fietsnetwerk: fietsdoorsteken die ontwikkeld worden via het inrichtingsplan Groene fietsgordel Brugge zullen in principe opgenomen worden in het fietsnetwerk. Verder onderzoek is nodig om te bepalen welke verbindingen een extra link kunnen vormen in het netwerk en welke bestaande verbindingen zullen kunnen verdwijnen omdat ze overbodig zijn
209 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• De
o Ontwikkelen
o Verfijnen
o De
Dit hangt af van het uiteindelijke tracé van de verschillende fietslinken in de fietsgordel. van een recreatieve fietsverbinding tussen de Brugse vesten en geworden.
gemene weidebeek en Abdijenroute. Deze link zou volgend traject kunnen volgen: Maalse Steenweg, Assebroeklaan, Invalidenstraat, Welvaartstraat, Veltemweg, Boomkwekerijstraat, Paalbos, Gemene weideweg Zuid om zo aan te sluiten op de Veltembos,
van het fietsnetwerk in Ryckevelde via een verbinding tussen de abdijenroute.
en de Maalsesteenweg (zie 2.2.1.2.) inrichting van de oude spoorweg tussen Sint-Pieters en de Blankenbergse Dijk als alternatief voor de Sint-Pietersgroenestraat. Bruggestraat
van harde infrastructuren voor zacht verkeer: De Brugse rand is sterk versnipperd door harde infrastructuren die vooral voor het zacht verkeer een grote hindernis vormen. In het verleden werden dan ook al veel voorstellen ontsnippering
voor tunnels en bruggen over kanalen, spoorlijnen en auto(snel)wegen. Door de gedaan
van infrastructuur kunnen omwegen worden vermeden, worden veiligere verbindingen gecreëerd en worden groengebieden beter met elkaar verbonden ten voordele van de recreant. Hier hangt echter vaak een hoog kostenplaatje aan vast en deze aanleg
o
nieuwe
dus niet zo eenvoudig te realiseren. Volgende voorstellen werden reeds in andere dossiers gedaan voor zowel recreatief als functioneel fietsverkeer en kunnen dus ook in toekomstige inrichtingsplannen of projecten worden meegenomen: verbindingen zijn
fietsbrug over E40 tussen Fabiolalaan en Vliegweg Reden: Deze link vormt een parallelle fietsverbinding met de N50 tussen Waardamme of Tunnel
o Oversteek
o Oversteekmogelijkheid
o Oversteekmogelijkheid
Steenbrugge. Deze link kan zowel worden opgenomen in het functioneel als het recreatief fietsnetwerk kanaal Brugge-Oostende ter hoogte van Bloemendale en
Deze link maakt het mogelijk om van Sint-Andries naar Meetkerke of omgekeerd te fietsen zonder grote omweg via Brugge en Nieuwege. kanaal Gent-Brugge ter hoogte van de keersluis aan Gevaerts Reden:
Deze link zou de recreatieve verbinding maken tussen het Beverhoutsveld met het Bulskampveld. Het veerpont dat hier vroeger lag is verdwenen. Reden:
Damse vaart ter hoogte van ” ’t Apertje”
Reden: Deze link maakt het mogelijk om tussen Koolkerke en Sint-Kruis/Male te fietsen zonder dat een omweg via Brugge of Damme nodig is. Een fietsbrug over de Damse Vaart werd afgekeurd door de betrokken besturen. Hier kan wel verder worden onderzocht of de oversteek kan gemaakt worden met een veerpont. Dit moet dan wel
210 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

systeem dat de doorgang van de “Lamme Goedzak” niet verhindert (bv. een veerponton met zelfbediening, waarbij de geleidekabels bij passage door de stuurman van de “Lamme Goedzak” afstandbediend kunnen neergelaten worden). een
•
zijn
aanleg van nieuwe infrastructuren zoals de A11 Dudzele – Knokke en de ondertunneling van de N31 werden reeds in de planningsfase doorsteken voor zacht verkeer voorzien. Bij de
de oversteken over invalswegen op het recreatief fietsnetwerk en weren van sluipverkeer op het functioneel en recreatief fietsnetwerk. van Optimaliseren
hoogte van gevaarlijke oversteken moet gestreefd worden naar een oversteek in 2 bewegingen, dit wil zeggen met een middenberm. Daarnaast zijn op sluipwegen op het functioneel of recreatief fietsnetwerk een aantal ingrepen nodig om de veiligheid en het Ter
van de fietsers te garanderen. 2.5.2.2. In stand houden van de bestaande provinciale fietsroutes en de comfort
fietstochten in de Brugse rand Sinds de aanwezigheid van het recreatief fietsnetwerk is de belangstelling voor de provinciale thematische
sterk gedaald. Er is echter nog steeds een publiek voor een kant- en klare fietsroute. Daarom besliste Westtoer om de provinciale fietsroutes voorlopig in stand te houden maar enkel nog nieuwe fietsroutes te ontwikkelen die gebaseerd zijn op het fietsnetwerk. Dit zijn de fietsroutes
De regio Brugge is al ontsloten door 5 thematische fietstochten. Zoals besproken in 2.4.2. zal bij de realisatie van de “Groene fietsgordel Brugge” onderzocht worden of dit product door middel van een themafietstocht kan opgenomen worden in het routeaanbod van themafietstochten.
Westtoer.
Verbeteren van de randvoorzieningen voor fietstoeristen op de Vlaanderen Fietsroute De zeer gekende Vlaanderen fietsroute doorkruist de Brugse regio via het kanaal Gent-Oostende. 2.5.2.3.
route is zeer populair bij fietstoeristen en de omgeving van Brugge is een favoriete stopplaats. De voorzieningen voor trekkers zijn in deze regio echter beperkt. De aanwezige logies spelen onvoldoende in op de (flexibele) behoeftes van deze trekkers en de kampeermogelijkheden Deze
niet in de onmiddellijke omgeving van deze route. Plannen voor een nieuwe camping of liggen
trekkershutten situeren zich dan ook bij voorkeur in de omgeving van de lange afstandsroutes in deze regio (GR-routes, LF-routes, meerdaagse wandeling rond Brugge). Daarnaast kan het nuttig zijn om doelenbewegwijzering aan te brengen vanop de Vlaanderen fietsroute richting de trekkershutten in Tillegem en de geplande camping aan Sint-Pietersplas.
211 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Autotoeren De bestaande toeristische autoroutes zijn niet meer marktconform. De publieke belangstelling ervoor is laag. Westtoer besliste dan ook om de bestaande toeristische autoroutes geleidelijk aan 2.5.3.
te bouwen vanaf 2012 en geen nieuwe autoroutes meer te realiseren. Autoroutes verkopen enkel goed als ze rond sterke thema’s zijn uitgewerkt. Wegens het ontbreken van marktconforme thema's in de omgeving van Brugge worden er hier dus geen nieuwe af
uitgewerkt. Bovendien wordt gemotoriseerd verkeer best zoveel mogelijk geweerd op de mooiste landelijke wegen. autoroutes
Voor de recreatievormen paardrijden en mennen Volgende acties worden voorgesteld om het routeaanbod voor ruiters en menners te optimaliseren en te vervolledigen. 2.5.4.
Het in stand houden en onderhouden van bestaande ruiterroutes Bestaande ruiterroutes vragen na realisatie vaak veel onderhoud. De paden worden kapot gelopen 2.5.4.1.
de paarden, menners kunnen niet meer door wegens paaltjes die het autoverkeer moeten door
tracés worden ingeploegd door een boer, er treden conflicten op met de talrijker wordende recreanten enzovoort. Toch is het de keuze van Westtoer om de reeds bestaande ruiterroutes in stand te houden. Westtoer wil hiermee inspelen op de vraag naar tegenhouden,
voor ruiters en menners. De selectie of aanleg van paden specifiek voor ruiters zorgt er bovendien voor dat de verschillende recreatievormen worden gescheiden. Ook wordt de recreatiestroom doorheen de verschillende gebieden op deze manier beter recreatiemogelijkheden
Een proefproject met mensluizen op de Vloethemveldzate moet de menmogelijkheden op de georganiseerd.
en menroutes in stand houden. In dit project wordt onderzocht welke mogelijkheden er zijn om auto’s te weren uit een gebied zonder dat de doorgang voor menners wordt verhinderd. Indien dit niet mogelijk is kan een extra lus of alternatief voor menners worden uitgewerkt op de ruiterroutes.
In Beverhoutsveld kan worden gezocht naar een menroute als uitbreiding op de Ryckevelde ruiterroute. bestaande
Ontwikkelen van nieuwe ruiterroutes 2.5.4.2.
Het realiseren van gescheiden ruiterroutes is bijzonder moeilijk en complex door het gebrek aan voor ruiters en menners toegankelijke groendomeinen en onverharde paden. Bovendien ontstaan vaak conflicten met andere recreanten (mountainbikers, wandelaars) die van dezelfde paden
212 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

maken. Ook de confrontatie met het gemotoriseerde wegverkeer stelt de nodige problemen. De moeilijkheid ligt vooral in het met elkaar verbinden van verschillende ruitertracés. Bij de ontwikkeling van nieuwe ruiter- en menroutes wordt doorgaans uitgegaan van de gebruik
van een of meerdere maneges en van het bestaande of nog uit te breiden aanbod aan conflictvrije en toegankelijke onverharde paden. Nieuwe ruiterroutes worden dus bij voorkeur ontwikkeld in de omgeving van een (of meerdere) maneges en in regio’s met veel onverharde aanwezigheid
paden.
• mogelijkheden voor de ontwikkeling van nieuwe ruiterroutes in volgende regio’s: Een ruiterroute in de omgeving van Damme: Er zijn
wordt op korte termijn gerealiseerd in de omgeving van Damme. De Damse ruiterroute Deze
• Het
vormt de ruggengraat van deze route. Door het openstellen van de berm langs de Damse Vaart voor ruiters ontstaat een afgescheiden tracé en worden de recreatievormen langs de Damse vaart gescheiden. vaart
van de ruiterdoorsteken in Vloethemveld en Beisbroek tot een lusvormige ruiterroute In het zuidelijke bosrijke deel van de Brugse rand is er momenteel nog geen lusvormige verbinden
aanwezig. Er is wel een ruiterdoorsteek door Beisbroek/Tudor en een doorsteek ruiterroute
Vloethemveld. In deze omgeving liggen ook een viertal manèges en een paardenpension. De ontwikkeling van een ruiterroute in deze omgeving is dan ook zinvol. Bovendien zijn de betrokken gemeentebesturen (Jabbeke, Zedelgem en stad Brugge) door
partij voor een ruiterroute op hun grondgebied. Deze studie stelt voor om de mogelijkheden te onderzoeken om de twee bestaande ruiterpaden met elkaar te verbinden tot één lusvormige ruiterroute. Na een gesprek met enkele maneges in deze omgeving werd vragende
routevoorstel ontwikkeld (zie figuur 18). Dit routevoorstel moet nog verder worden onderzocht, afgetoetst met de eigendomsstructuur en besproken worden met de betrokken volgend
gemeentebesturen en private of openbare grondeigenaars.
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 213

19: VOORSTEL RUITERROUTE TUSSEN VLOETHEMVELD EN BEISBROEK/TUDOR 2.5.5. Voor de recreatievorm mountainbiken FIGUUR
acties worden voorgesteld om het aanbod voor mountainbikers te optimaliseren: 2.5.5.1. In stand houden van de bestaande mountainbikeroutes Volgende
de Brugse rand heeft Bloso, samen met de provinciale en lokale sportdiensten, drie mountainbikeroutes (“Beernem”, “Schobbejaksroute” en “De Bossenroute”) ontwikkeld. Om een optimaal aanbod voor mountainbikers te garanderen is het belangrijk om deze routes verder in In
te houden en goed te onderhouden. Op termijn neemt Westtoer het beheer van deze mountainbikeroutes van Bloso over, net zoals in de rest van West-Vlaanderen. Deze routes zullen verder onderhouden worden via het peter en meter systeem en de onderhoudsploegen. Zo zal het stand
regelmatig gecontroleerd worden en kunnen verdwenen of kapotte bordjes snel parcours
vervangen worden. Een goed onderhoud van deze routes is dan ook een belangrijk aandachtspunt voor de toekomst. Daarnaast is ook het uitdagend en aantrekkelijk houden van de mountainbikeroute belangrijk. Daarom is het belangrijk om specifieke stroken voor te behouden of
214 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

te richten (één spoor, bultjes, …) voor mountainbikers zoals in het domeinbos Ryckevelde is gebeurd. in
Ontwikkelen van een beperkt mountainbikenetwerk in de zuidelijke rand van Brugge De drie bestaande mountainbikeroutes ontsluiten het zuidelijke deel van de groene gordel rond 2.5.5.2.
Twee van deze routes, “Beernem” en “de Schobbejaksroute” overlappen elkaar gedeeltelijk en kunnen dus zonder problemen worden gecombineerd. Bovendien is via de Brugge.
en de geplande fietslink tussen Steenbrugge en Tudor een (deels onverharde) verbinding mogelijk van deze twee routes met “De Bossenroute”. Hierdoor ontstaat een beperkt netwerkje van mountainbikeroutes die onderling met elkaar verbonden zijn en waardoor de Abdijenroute
kan kiezen uit een aantal verschillende mogelijkheden. De combinatie van deze drie routes kan worden gepromoot bij de doelgroep. mountainbiker
Het verbeteren van de voorzieningen voor mountainbikers 2.5.5.3.
huren van een mountainbike in de onmiddellijke omgeving van de startplaatsen van de bestaande routes is niet altijd mogelijk of de openingsuren van de fietshandelaars zijn niet afgestemd op de recreant. De meeste routes worden dan ook vooral gereden door moutainbikers Het
beschikken over een eigen fiets. De routes in de Brugse rand zijn nochtans geschikt voor beginners of sportievelingen die slechts één maal een route willen uitproberen, bijvoorbeeld op vakantie of als groepsactiviteit. Het activiteitenaanbod in of vanuit de openbare domeinen en die
zou kunnen uitgebreid worden door er mountainbikeverhuur te voorzien. Via een onderhoudscontract met een plaatselijke fietshandelaar kan bovendien een goede kwaliteit aan sportcentra
worden gegarandeerd. Daarnaast is ook sanitair of omkleedruimte en een afspuitplaats voor het schoonmaken van de mountainbike op de startplaats nuttig. Door het selecteren van sportcentra als startplaats zijn mountainbikes
en sanitair gegarandeerd. Op deze startplaatsen zouden ook mogelijkheden moeten zijn om de fiets schoon te maken. kleedkamers
Andere recreatievormen 2.5.6.
2.5.6.1. Skeeleren De blauwe assen vormen voor skeelers een ideaal skeelerparcours. Het vormen van een lus met verkeersluwe en verharde paden die geschikt zijn voor skeelers is echter niet evident en vergt een goede terreinkennis. Deze kennis is wel aanwezig bij de diverse skeelerclubs in de provincie. Westtoer werkt samen met de provinciale sportdienst en de West-Vlaamse skeelerclubs aan een
215 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

met een aantal skeelerroutes in West-Vlaanderen. Deze routes zullen niet worden bewegwijzerd. boekje
Joggen Naast de Brugse vesten zijn er in de Brugse rand diverse parken en bossen die geschikt zijn om in 2.5.6.2.
joggen. “De vrije loop” op de Brugse vesten is het enige bewegwijzerde jogparcours in de Brugse rand. Er kan verder worden onderzocht of er ook in andere gebieden nood is aan te
joggingparcours, Finse pistes of fit-o-meters. Joggers variëren graag in parcours, tijd en afstand en kennen hun loopterrein meestal goed, dus een bewegwijzerd joggingparcours is niet overal zinvol. Veilige en verlichte (zodat ze het hele jaar door kunnen worden gebruikt) bewegwijzerde
met kilometeraanduidingen, waarvan de afstand haalbaar maar toch voldoende groot is (+/- 5km) is, zijn zeer populair in de omgeving van steden (cf. de Brugse vesten en de Gentse Watersportbaan). Dit is dan ook het type joggingparcours dat moet nagestreefd worden bij joggingparcours
ontwikkelen van bewegwijzerde jogroutes. Het groen-blauwe netwerk kan hierin een rol spelen. De heen –en terugverbinding langs het kanaal Gent-Brugge tussen Steenbrugge en de het
is bijvoorbeeld volledig verkeersvrij, er zijn inkortmogelijkheden over de fietsersbrug aan “de Brugeoise” en heeft dus mogelijkheden als jogparcours. Bovendien kan deze lus een uitbreiding vormen op “De vrije loop” Katelijnepoort
Oriëntatielopen Oriëntatielopen gebeurt bij voorkeur in de grotere bossen en natuurgebieden in de Brugse rand. 2.5.6.3.
twee voorgestelde stadsrandbossen zouden een gebiedsoverschrijdend aanbod voor De
kunnen voorzien. 2.5.6.4. De ontsluiting van routes via nieuwe technologieën oriëntatielopers
technologieën vinden stilaan hun weg naar de recreatieve productontwikkeling. Enerzijds gaat het om technologie die behulpzaam is bij het bepalen van de locatie en het vinden van de weg (GPS), anderzijds om toestellen die een nieuwe dimensie geven aan het verstrekken van Nieuwe
(beeld, geluid) tijdens een tocht (luisterpalen, PDA, ipod, GSM). Soms worden beide in informatie
één toestel gecombineerd. De grote doorbraak komt er wellicht wanneer satellietnavigatie, digitale
cartografie, weergave van beeld en geluid en andere ‘tools’ standaard aanwezig zullen zijn in de betaalbare mobiele zaktelefoon. Westtoer opteert ervoor om op termijn digitale informatie aan te leveren aan mensen die zelf over een GPStoestel, ipod, PDA of GSM beschikken. De diensten voor toerisme, bezoekerscentra of attracties zouden deze toestellen kunnen verhuren met een interactief programma, rondleiding of route erop. Momenteel geeft Westtoer de GPS-coördinaten
216 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

de startplaats van een route mee in de routebrochure zodat mensen er met behulp van het GPS-toestel in de auto naartoe kunnen rijden. Daarnaast kan worden onderzocht of de afzonderlijke routetracés en suggestietracés op de wandel- en fietsnetwerken via het internet van
kunnen gemaakt worden. De tracés kunnen dan worden uitgeprint op papier of in de GPS/PDA of mobiele telefoon worden opgeladen. Dit concept kan nog worden uitgebreid met al dan niet aanklikbare informatie (beeld, geluid) over bezienswaardigheden (POI’s) en horeca langs downloadbaar
gekozen traject. Ook voor themafietsroutes, wandel- en ruiterroutes biedt de digitale ontsluiting mogelijkheden. Westtoer pleit voor een routeplanner op Vlaams niveau voor de wandel- het
2.6. Realiseren van een kwalitatief aanbod aan mogelijkheden en routeplanner. dergelijke
voorzieningen voor waterrecreatie
fietsnetwerken. Recreanten kunnen dan hun eigen routes samenstellen, uitprinten en/of downloaden en op het terrein beleven. De routes en de bezienswaardigheden, nuttige plaatsen en logies werden reeds gedigitaliseerd in respectievelijk de TRIS databank en de WIN-databank. Deze en
zouden onder bepaalde voorwaarden ter beschikking kunnen worden gesteld van gegevens
Brugse rand is een waterrijke regio met heel wat potenties voor waterrecreatie. Volgende acties worden voorgesteld om het aanbod aan waterrecreatie te optimaliseren: De
Optimaliseren van de voorzieningen voor de toervaart Brugge is perfect bereikbaar voor toervaarders. De voorzieningen voor toervaarders kunnen verder 2.6.1.
verbeterd door het: worden
• Verbeteren
• Voorzien
• Voorzien
• Milieustation
• Doorlichten,
• Optimaliseren
de toeristische onthaalinfrastructuur in de jachthaven in de Coupure en bij het Kanaaleiland (infoborden, bewegwijzering, beschikbaarheid van toeristische informatie en andere) van
wachtsteigers aan alle beweegbare bruggen en sluizen van bunkermogelijkheden voor brandstof in de jachthaven van VVW Flandria van
en updaten van de informatiemodules voor pleziervaarders saneren
van de doortochtregeling door Brugge. De pleziervaart zorgt vaak voor verkeerschaos en irritatie bij lokale bewoners omdat de toegang tot Brugge regelmatig wordt verhinderd door het opengaan van de bruggen. Er worden heel beperkte spertijden gehanteerd voor het scheepvaartverkeer door Brugge en vooral tijdens de lente en zomer draait de brug buiten deze spertijden zeer vaak om
217 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

door te laten. Er zijn dus een aantal ingrepen nodig om de hinder zowel voor de lokale bewoners als toervaarders zoveel mogelijk te beperken. Men kan onderzoeken of de huidige spertijden kunnen uitgebreid worden tijdens de spits (bijv. van 7.30 tot 8.30 en van toervaarders
tot 18.00) en of de doortochtregeling voor toervaarders aangepast kan worden. In Nederland zijn er steden waar de toervaarders op vaste tijdstippen worden doorgelaten. Indien hier duidelijk over wordt gecommuniceerd naar de toervaarders en de bewoners wordt de 16.00
voor beiden tot een minimum beperkt. Waterwegen en Zeekanaal plant een nieuw signalisatiesysteem voor de bruggen aan de hinder
dat aanduidt welke bruggen gedraaid zijn en welke alternatieve routes mogelijk zijn. Een uitbreiding van dit systeem naar andere bruggen op de invalswegen (bv. Steenbrugge, Moerbrugge) kan ook nuttig zijn. Bovendien kan men op deze manier ook weergeven als de ringvaart
defect is. Zo kunnen chauffeurs tijdig beslissen om een alternatieve route te nemen. 2.6.2. Ondersteunen van de passagiersvaart brug
acties zijn nodig om het comfort van de passagiers in de omgeving van de aanlegplaatsen van de passagiersboten te verbeteren: Volgende
• Realiseren
• Parkeergelegenheid:
• Schuilhuisjes,
onthaalvoorzieningen bij de aanmeerplaatsen: bijvoorbeeld een infokiosk met informatie over vertrektijden, tarieven, … bijvoorbeeld in de omgeving van de aanlegplaats van “De Lamme van
infoborden, zitbanken om het wachten aangenamer te maken goedzak”
Faciliteren van het zwemmen in open lucht De mogelijkheden om te zwemmen of pootje te baden in de Brugse rand zijn zeer beperkt. Enkel 2.6.3.
het “Klein Strand” te Jabbeke kan ( tegen betaling) worden gezwommen. De populariteit van openbare zwemplassen in steden of gemeentes zoals Gent (De Blaarmeersen), Hofstade, Harelbeke, Mechelen (De Nekker), … bewijzen dat dit een attractie is die aanslaat bij de lokale in
meer bepaald bij jongeren en gezinnen met kinderen. Om te vermijden dat bewoners van de Brugse rand zich hiervoor moeten verplaatsen naar andere regio’s of provincies, zou het nuttig zijn om ook in de onmiddellijke omgeving van Brugge een zwem- of waadplas te voorzien. bevolking,
studie selecteert twee plaatsen die qua ligging en randvoorzieningen mogelijk geschikt zijn Deze
om te ontwikkelen tot een recreatieplas, namelijk Sint-Pietersplas en Polderwind. Beide plassen zijn echter diep en vergen een aantal ingrepen om een klein gedeelte van één van deze vijvers in te richten als zwemzone met ligweide of als waadplas voor kinderen. Bij het inrichten van een zwemplas is het belangrijk dat er in de omgeving nog andere recreatieve voorzieningen zijn aangezien het aantal dagen dat effectief kan worden gezwommen eerder beperkt is. De
218 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

•
een wandelpad, speelmogelijkheden en andere watersportmogelijkheden is dan ook nuttig. aanwezigheid van
plas ligt in het noorden van Brugge, een regio waar de hoeveelheid groen eerder beperkt is. Deze Sint-Pietersplas
plas is goed bereikbaar, ligt op fietsafstand van Brugge er is parking, een cafetaria, een verblijfscentrum, een watersportcentrum en in de toekomst komt er een camping vlakbij. Er zijn echter ook een aantal natuurwaarden in het gebied die moeten gerespecteerd worden. Verder Deze
is nodig om te bepalen of er een deel van de oever en de vijver geschikt is om te ontwikkelen tot zwemzone en welke ingrepen hiervoor nodig zijn. Deze zone ligt bij voorkeur in de nabijheid van de cafetaria, hindert de watersporters niet en ligt ver genoeg verwijderd van de onderzoek
en rustplaatsen van de vogels. broedplaatsen
• Deze verwaarloosde recreatieplas ligt in Zuienkerke langs de Blankenbergse Steenweg. Deze plas Polderwind:
verder weg van Brugge maar is vlot bereikbaar, er is parkeermogelijkheid en de omgeving zal in de toekomst worden ontwikkeld als verblijfscentrum voor zorgvakanties. Ter ondersteuning hiervan kunnen ook de recreatiemogelijkheden in deze omgeving opnieuw worden opgewaardeerd. ligt
kan worden gedacht aan watersport, zwemmogelijkheden, een wandelpad rond de vijver, een fietsdoorsteek voor het fietsnetwerk, aangevuld met kwalitatieve randvoorzieningen zoals zitbanken, speelmogelijkheden, een cafetaria, … Hierbij
stad Brugge onderzoekt of het mogelijk is de vijver in De Koude Keuken te ontwikkelen tot een De
kleinschalige recreatieplas met bijvoorbeeld een waterspeelplaats.
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 219

2.7. Voorzien van een recreatief productaanbod voor doelgroepen
Bevorderen van de toegankelijkheid van recreatie voor personen met een beperking Ondanks het belang dat de afgelopen jaren besteed werd aan toegankelijkheid van voorzieningen 2.7.1.
personen met een beperking, is het voor deze mensen nog steeds geen evidentie om te gaan recreëren. Nochtans kunnen kleine ingrepen vaak volstaan om een recreatief product ‘toegankelijk’ te maken. voor
initiatieven verdienen de aandacht: Volgende
• Toetsen
• Communiceren
• Uitwerken
• Aandacht
• Bundelen
• Andere
• De
recreatieve voorzieningen (routes, netwerken, infrastructuur) op hun toegankelijkheid in de ruime betekenis: verhardingen, toegankelijke toiletten, hellingsgraden, leesbaarheid, afmetingen, doorgangen, toegankelijke reca, verhuur van tandems e.a. Vooral van
de openbare groengebieden is hier een taak weggelegd om hun aanbod te screenen. m.b.t. de toegankelijkheid van het bestaande recreatieve aanbod via vermelding van toegankelijkheidspictogrammen, hellingspercentages, breedtes, verhardingen voor
op route- en netwerkbrochures. van routes (of delen van netwerken), toegankelijk voor rolstoelen of blinden en e.a.
De heemtuin in Ryckevelde is op deze manier ingericht. Ook rond het Smisjesbos op de grens tussen Loppem en Sint-Michiels wordt een recreatieve ruiterroute voorzien die kan gebruikt worden door het PIDO, een opvangcentrum in de onmiddellijke slechtzienden.
voor het gebruik van recreatieve kaarten en brochures door kleurenblinden (cf. Kleurkeur-kaarten van ANWB in Nederland) omgeving.
het recreatief aanbod voor personen met een beperking in een brochure en via een toegankelijke website. van
voor personen met een beperking verdienen aanmoediging. Zo wordt het aanbod in hoeve Hangrijn aan het Paalbos specifiek afgestemd op personen met een handicap. ziekenhuizen in Brugge liggen in een groene omgeving, maar deze is niet optimaal initiatieven
vanuit de ziekenhuizen. Wandel- en rustmogelijkheden in de onmiddellijke omgeving van een ziekenhuis hebben een heilzaam effect op het welbevinden van patiënten en geeft ook bezoekers de kans om er eens samen op uit te trekken. In de omgeving van het ziekenhuis ontsloten
Sint-Lucas wordt een gezondheidspad voorzien. Een kort wandellusje met rustbanken en infoborden met oefeningen of fitnesstoestellen.
220 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Realiseren van kindgerichte recreatieve voorzieningen Niet alle bestaande recreatieve voorzieningen zijn kindvriendelijk of geschikt voor kinderen, laat 2.7.2.
speciaal voor kinderen ontworpen. Al te vaak wordt voorbijgegaan aan de toegankelijkheid voor kinderwagens, aan de grootte en de fysieke capaciteiten en aan de beleving van kinderen. staan
zijn de volgende maatregelen van belang: aandacht voor een kindgerichte inrichting van de publieke ruimte. Kindgerichtheid Daarom
• Meer
• Voorzien
• Betere
• Uitbreiden
• Realiseren
• Voorzien
• Bundelen
• Zorgen
• Optimaliseren
onder meer naar: ontdekken en verrassen, manipuleerbaarheid (ergens aankomen, dingen die bewegen), zintuiglijke gerichtheid, speelsheid en bespeelbaarheid, aangepaste maatvoering, verbeeldbaarheid, bespeelbaarheid, veiligheid, avontuurlijkheid, ritme en verwijst
Voorbeelden: infoborden, rustplaatsen, educatieve- en spelelementen, verharding voor kinderwagens, aangepaste poortjes, labyrint, levende groenconstructies, klimbomen, boomhutten, lianen om aan te slingeren, eetbaar groen, munitiegroen (bv. helikoptervruchten) geometrie.
van speelvoorzieningen op maat van verschillende leeftijdsgroepen. Zowel peuters, e.a.
en kinderen vanaf 6 jaar hebben specifieke fysieke mogelijkheden en hierop moet met aangepaste speeltuigen worden ingespeeld. communicatie omtrent toegankelijkheid voor kinderwagens kleuters
van voorzieningen op kindermaat: koppelfietsen, fietskarren, kinderzitjes, gezinsrugzakjes, doe-koffers e.a. van specifieke recreatieve producten op kindermaat: belevingspaden, blote verhuur
avonturenparcours, klompenpaden, laarzenpaden, kabouterpaden, natuurspeelplaatsen, waterspeelplaatsen, belevingsfietsroutes met verhaallijnen e.a. voetenpaden,
inkortmogelijkheden op recreatieve routes (gezinsvriendelijke afstanden) van ‘recreatiemogelijkheden op kindermaat’ in brochure en op internet voor een veilige en nette recreatieomgeving. van
de kindvriendelijkheid van reca en logiesaccommodatie: aanwezigheid van een bad, microgolfoven, lift, plek om kinderen te verversen, speelhoekje, kindermenu en kinderporties, ontlenen van sport- en spelmateriaal, speeltoestellen, aparte kinderkamer, van
was- en droogmachine, toilet en/of handwasbakje op kindermaat, kinderstoel e.a.
zwembad,
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 221

Aanpassen de recreatieve producten aan de noden van medioren en senioren Ook de sterk groeiende doelgroep van de medioren en de senioren stelt specifieke eisen. Het is 2.7.3.
•
van
bij de ontwikkeling van recreatieve producten rekening te houden met: de fysieke en medische beperkingen van deze doelgroep: inkortmogelijkheden op recreatieve routes, lettergroottes op infoborden, op brochures en websites, verhuur van fietsen met om wenselijk
• hun
(elektrische hulpmotor), openbare toiletten e.a. hogere comfortwensen: voldoende rustbanken met leuningen, goed begaanbare paden e.a.
trapondersteuning
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 222

2.8. Organiseren van het recreatief onthaal in de Brugse rand
onthaal verschilt van het toeristisch onthaal. Recreanten willen op een andere manier en op een andere locatie worden onthaald. Toeristisch onthaal is in Brugge in hoofdzaak gericht op de Brugse binnenstad. Via volgende actiepunten kan het onthaal in de Brugse rand ook worden Recreatief
op de recreanten. 2.8.1. Uitwerken van een recreatieve onthaalstructuur in de Brugse rand afgestemd
recreatieaanbod kan naast lokale bewoners ook dagrecreanten uit andere regio’s en Het
aantrekken. Een gestructureerd onthaal is voor elk van deze doelgroepen belangrijk maar elke doelgroep vergt een specifieke onthaalstrategie. Bewoners van de Brugse rand hebben nood aan onthaalvoorzieningen in de onmiddellijke verblijfstoeristen
van het recreatieaanbod terwijl verblijfstoeristen zich informeren in de diensten voor toerisme van de gemeente of stad waarin ze verblijven of in hun logies. Of basis van de informatie die ze daar krijgen zullen ze hun keuze maken. nabijheid
schema illustreert welke onthaalvoorzieningen moeten voorzien worden afhankelijk Onderstaand
de en de omgeving waar men begint aan een bezoek aan deze regio. van doelgroep
Recreant Verblijfs
Rand -toerist Brugge Brugse rand Brugse Brugge
XX: BRUGSE Verblijfstoeristen zich eerst hun naar activiteiten FIGUUR ONTHAALSTRUCTUUR RAND Inrijpunt parking Brugge BC en domeinen Rand- & Station Uit Reca Tolhuis DVT Logies Logies FIGUUR In 20: ONTHAALSTRUCTUUR BRUGSE RAND
de in terecht men kan informatie uitgebreidere Voor omgeving. en de logies bij meestal informeren de in bezienswaardigheden
diensten voor toerisme. De In&Uit in Brugge centrum, uitgebouwd als toeristisch informatiepunt, heeft openingsuren die aangepast zijn aan toeristen en recreanten (inclusief weekends). De lokale diensten voor toerisme in de randgemeentes hebben dit echter niet. Hier is er nood aan secundaire onthaalpunten die toeristisch-recreatief onthaal organiseren buiten de openingsuren van de plaatselijke diensten voor toerisme. De logies en reca kunnen hierin een rol spelen.
223 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

dagrecreant en lokale bewoners zullen zich niet wenden tot de dienst voor toerisme. Deze doelgroep zoekt een parkeerplaats in de rand van Brugge of komt aan met het openbaar vervoer. Voor hen is het voorzien van ingerichte onthaalpunten of inrijpunten van belang. Het station van De
is de spil voor het recreatief onthaal voor recreanten die zich verplaatsen met het openbaar vervoer. Op deze locatie is het van belang om naast toeristisch-recreatief onthaal ook fietsverhuur te voorzien en te zorgen voor goede busverbindingen met de groengebieden in de rand. De Brugge
zijn geschikte onthaalpunten voor recreanten (en lokale bewoners) die zich met de auto verplaatsen. Deze inrijpunten zijn gelegen in de toegankelijke groenkernen, aan de inrijpunten
van wandel- of fietsroutes en langs het fietsnetwerk. Voor het krijgen van toeristischrecreatieve informatie onderweg spelen opnieuw fietsvriendelijke horeca een rol. Ook een aantal toeristische attracties kunnen hierin een rol spelen. startplaats
actiepunten kunnen gekoppeld worden aan de visie op recreatief onthaal in deze regio: 2.8.1.1. Uitbreiden van het aanbod aan fietsvriendelijke logies en reca die Volgende
informatie geven toeristische
aanbieden van toeristische informatie en routekaarten is één van de criteria om in aanmerking te komen voor een label fietsvriendelijke logies of reca. Een aantal geselecteerde horecazaken kunnen ook tijdens weekends en vakantieperiodes informatie geven over het toeristisch en Het
aanbod. De gemeentes spelen een belangrijke rol in het selecteren en overtuigen van horeca om hieraan deel te nemen. Westtoer, de Provincie West-Vlaanderen, Stad Brugge en de gemeentes zouden informatie en folders kunnen voorzien op maat van de recreanten en deze via recreatief
locaties verspreiden. deze
Het ontwikkelen van een stadsrecreatiekaart voor Brugge Het aanbieden van gestructureerde informatie over het recreatieaanbod, de routemogelijkheden en het onthaal in de Brugse rand is zeer belangrijk. Een goede manier om dit te doen is via een 2.8.1.2.
stadsrecreatiekaart waarop alle recreatiegebieden, routes en activiteiten vermeld kunnen worden. Hierop kan ook een overzicht komen van de diensten voor toerisme, inrijpunten, parkeermogelijkheden en (fietsvriendelijke) horeca. Deze kaart kan worden verdeeld gebiedsoverschrijdende
de In&Uit, diensten voor toerisme, fietsvriendelijke horeca én aan alle bewoners van de Brugse rand. De bedoeling is dat deze kaart alle recreatieve initiatieven in kaart brengt, ook deze van de in
randgemeentes.
Brugse rand 224 gebiedsvisie Recreatieve

Het uitbouwen van een aantal onthaalparkings voor recreanten als uitvalsbasis voor de Brugse rand Rond Brugge zijn enkele inrijpunten geselecteerd als goede startplaats voor een fietstocht op het 2.8.1.3.
Op deze startplaatsen kan men voldoende parkeerplaats, toeristische informatie en reca vinden. Deze inrijpunten moeten behouden blijven en verder ontwikkeld worden. Daarnaast is er nood aan een aantal goed uitgebouwde recreatieparkings in de rand van Brugge fietsnetwerk.
een ideale startlocatie zijn om Brugge en het uitgebreide groen-blauwe netwerk te verkennen. Volgende locaties zijn hiervoor geschikt: die
• Randparking
• Randparking
• Parking
• Parking
• Parkings
• Parking
Op deze locatie kan men inpikken op het groen-blauwe netwerk (kanaal Brugge-Oostende, de Abijenroute) en het fietsnetwerk. Bovendien is deze parking goed bereikbaar vanuit alle richtingen. De recreatieve voorzieningen op deze parking zijn Steenbrugge:
dit moment miniem en kunnen verder worden ontwikkeld Damme Ver-Assebroek op
Beisbroek - Tillegem Meetkerke
• parkings zouden, indien mogelijk, kunnen worden uitgerust met volgende voorzieningen: Sint-Pietersplas
toilet met afbeelding stadsrecreatiekaart Deze Openbaar
• Infoborden
• Automatische
• Startbord
• Verwijzingen
• Picknickruimte
van de stadsrecreatiekaart fietsnetwerk naar reca in de onmiddellijke omgeving verdeler
zitbanken
of
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 225

2.9. Uitbreiden van de kleinschalige logiesmogelijkheden in de
Brugse rand
Verbeteren van de kampeermogelijkheden in de Brugse rand Er is momenteel een nijpend tekort aan kampeerplaatsen in de Brugse rand. Rond Sint-Pietersplas 2.9.1.
de ontwikkeling van een nieuwe camping gepland. Op de camping zouden een aantal plaatsen voorbehouden moeten worden van trekkers die slechts één a twee nachten wensen te blijven. Zo kan deze camping inspelen op de behoefte van trekkers die hun trektocht willen wordt
met een bezoekje aan Brugge en hier misschien meerdere dagen willen blijven. Mits een goede en veilige verbinding met de fiets en openbaar vervoer vormt de afstand tot de binnenstad geen probleem. Deze trekkersplaatsen worden bij voorkeur enigszins afgezonderd van combineren
rest van de camping, zijn rustig en groen ingekleed en bieden kwalitatieve voorzieningen zoals sanitair, kookgelegenheid, mogelijkheid om kledij te drogen en/of te wassen e.a. De onmiddellijke nabijheid van een watersportcentrum, cafetaria en recreatiemogelijkheden rond Sint-Pietersplas de
een extra troef voor deze camping. In de Brugse randgemeenten zoals Beernem, Zedelgem en Oostkamp is het tekort aan kampeerplaatsen nog veel nijpender. Geen enkele gemeente beschikt over een kampeerterrein zijn
trekkers, ondanks het grote aanbod aan lange afstandsroutes in de omgeving en ondanks de mooie en bosrijke omgeving. Campings type "municipal" naar het voorbeeld van Frankrijk zouden voor
mogelijk gemaakt moeten worden in gemeentes (zie nieuwe vormen van kleinschalig kamperen). Ook het voorzien van plaatsen voor kampeerauto’s in de Brugse rand is nuttig. Dit is echter niet evident wegens plaatsgebrek. planologisch
Laten toenemen van het aantal fietsvriendelijke hotels, gastenkamers en campings Het labelen van fietsvriendelijke logies gebeurt door Toerisme Vlaanderen op basis van een hele 2.9.2.
criteria. Om het fietsproduct rond Brugge verder te ontwikkelen is een toename van het reeks
gelabelde fietslogies wenselijk. Vooral de logies in de randgemeentes zouden hiervan kunnen profiteren. Het label van fietsvriendelijke logies dient verder gepromoot te worden via de fietsnetwerkkaarten, websites e.a. aantal
2.9.3. Laten toenemen en beter spreiden van het aanbod aan trekkershutten Trekkershutten zijn een bijzonder populair logies voor fietstrekkers. Je vindt de hutten dan ook meestal in de omgeving van lange afstandsroutes. In de Brugse rand is dit echter niet het geval en liggen de trekkershutten niet in de nabijheid van de Vlaanderenfietsroute. Er is nood aan
226 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

trekkershutten, maar het vinden van een geschikte locatie is niet eenvoudig. De meest geschikte locaties zijn in de openbare groendomeinen (Beisbroek, Ryckevelde) of langs één van de groene of blauwe assen (Moerbrugge, De Valkaart Oostkamp, De Kijkuit Beernem). Naast de bijkomende
trekkershutten (houten blokhutten) kunnen ook meer alternatieve vormen van trekkerslogies, zoals bv. op een boot, worden aangemoedigd. klassieke
Ontwikkelen van nieuwe vormen van kleinschalig kamperen Er is vraag naar nieuwe vormen van kleinschalig, budget- en natuurvriendelijk kamperen in (West- 2.9.4.
Onder trekkers (fietsers, wandelaars, ruiters, kanovaarders) kunnen hier dankbaar gebruik van maken. Eén en ander wordt mogelijk door het nieuwe koepeldecreet voor de logiesverstrekkende sector. Vlaanderen).
•
meer
verdienen aanmoediging: Hoevekamperen: plaatsen van tenten (bij voorkeur geen caravans) bij actieve landbouwbedrijven. Groene inkleding van de voorzieningen en strenge handhaving (hygiëne, kampeervormen Volgende
• Kleinschalige
• Natuurkamperen:
van de tenten na het zomerseizoen) vormen belangrijke randvoorwaarden. campings: het exploiteren in het zomerseizoen van kleine campings op wandelafstand van dorpskernen en met enkel toeristische standplaatsen (cf. ‘camping verwijderen
in Frankrijk). het voorzien van toeristische standplaatsen tijdens het zomerseizoen in (of aan de rand van) bos- of natuurgebieden. De exploitatie zou kunnen gebeuren door de municipal’
(in de provinciedomeinen) of de Vlaamse overheid (bv. Agentschap voor Natuur en Bos). De natuurkampeerterreinen in Nederland vormen hiervoor een referentie. provinciale
Realiseren van groepskampeerterreinen In de omgeving van Brugge zijn er bijzonder weinig groepskampeerterreinen, geschikt voor de organisatie van tentenkampen en bivakken door scouts, Chiro, JNM en andere jeugdbewegingen. 2.9.5.
provinciale en de Vlaamse overheden beschikken over terreinen op interessante locaties (o.m. vlakbij bosgebieden) om deze vorm van groepskamperen tijdens de zomermaanden te organiseren. De noodzakelijke voorzieningen beperken zich tot een degelijke ontsluiting, De
en sanitair. Ook de nabijheid van een speelbos of -weide is wenselijk.
parkeerterreinen
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 227

2.10. Uitwerken van een strategie voor informatieverstrekking,
promotie en communicatie rond openluchtrecreatie.
recreatieaanbod in de Brugse rand is in de eerste plaats gericht op lokale bewoners maar biedt ook mogelijkheden voor dagrecreanten en verblijfstoeristen. Voor toeristen is dit aanbod eerder complementair aan Brugse binnenstad. Het
informatieverstrekking, promotie en communicatie richt zich dus in de eerste plaats op de eigen bevolking. Voor hen is het van belang om een overzicht te krijgen van het totale recreatieaanbod rond Brugge waaruit ze hun keuze kunnen maken. Er is dus nood aan een communicatiestrategie De
promotiemiddelen die de lokale bevolking bereiken. Voor toeristen daarentegen is er nood om een aantal specifieke producten zoals lusvormige of thematische routes, een wandelnetwerk en het en
in de stadsrandbossen op maat van deze doelgroep in de markt te zetten. 2.10.1. Het ontwikkelen van een stadsrecreatiekaart en het uitwerken van aanbod
communicatiestrategie voor de eigen bevolking De lokale bevolking heeft nood aan een overzicht van alle recreatiemogelijkheden in hun onmiddellijke omgeving, zowel op kaart als op het internet. Uit dit aanbod kunnen ze een keuze een
afhankelijk van de omstandigheden, het seizoen, de groep waarmee ze een uitstap wensen te doen, de tijd die ze hebben enzovoort. Een stadsrecreatiekaart, zowel gedrukt als een maken
kaart op het internet zou hiervoor een geschikt middel zijn. Bovendien is dergelijke gebiedsgrensoverschrijdende kaart ook geschikt voor dagrecreanten en verblijfstoeristen. Dit overzicht is een eerste aspect in een totale promotiestrategie die kan ontwikkeld worden specifiek interactieve
maat van de lokale bevolking, zowel naar gezinnen, jongeren, medioren en senioren toe. Zowel gedrukte media, internet, nieuwe technologieën en ondersteunende evenementen spelen hierin een rol. op
Positioneren van enkele sterke producten rond Brugge op maat van 2.10.2.
dagrecreant de verblijfstoerist Naast het in kaart brengen van het recreatieaanbod kunnen een aantal producten specifiek worden belicht. Afhankelijk van het product kan men zich hierbij richten op de lokale bevolking of op een de
•
en
breder publiek.
Groen-blauw
Rond volgende concepten kan meer specifiek worden gewerkt: netwerk in combinatie met de “Groene fietsgordel Brugge”: een veilige en aangename manier om in, uit en rond de stad te geraken. Via een mix van bewegwijzering en
228 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• Stadsrandbossen:
• Nieuwe
• Meerdaagse
op het terrein, een brochure en aangepaste communicatie naar zowel de lokale bevolking als dagrecreanten of verblijfstoeristen kan dit product worden gepositioneerd Een bos in de nabijheid van Brugge met tal van recreatiemogelijkheden en infoborden
paradijs voor kinderen. Het ontwikkelen van dergelijk stadsrandbos en het positioneren bij de lokale bevolking is niet eenvoudig. Eerst en vooral vergt het nog heel wat planningswerk en ingrepen om dit gebied als stadsrandbos in te richten en daarnaast vraagt het ook een een
communicatiestrategie om reeds van in de beginfase de eigen bevolking hierbij te betrekken en eventueel te laten meedenken. De overkoepelende huisstijl die kan ontwikkeld specifieke
vormt de basis van deze promotiestrategie. recreatieve producten: Wandelnetwerken en fietsnetwerken kennen een groot succes en spelen in op de drang naar zelfstandigheid en flexibiliteit bij de recreant. Deze producten worden
vooral aan bij de lokale bevolking. Toeristen hebben graag een kant- en klaar product. Zij kunnen hun keuze maken uit één van de 5 thematische fietstochten rond Brugge. wandeling rond Brugge: In combinatie met arrangementen met logies is dit een slaan
op maat van zowel lange afstandswandelaars (trekkers) als recreanten uit heel Vlaanderen.
product
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 229

PRODUCT BEVOLKING BRUGSE RAND (WEST-)VLAMINGEN VERBLIJFSTOERISTEN BRUGGE-CENTRUM VERBLIJFSTOERISTEN BOL RECREATIE OVERZICHTSKAART Recreatiekaart Recreatiekaart Recreatiekaart Recreatiekaart
RECREATIEF
Brochure/ kaart Brochure/ kaart SECUNDAIRE GROENKERNEN Brochures WANDELNETWERK STADSRANDBOSSEN WNW- kaart Westtoer WNW- kaart Westtoer WNW- kaart Westtoer WNW- kaart Westtoer
FIETSNETWERK BOL FNW-kaart Westtoer FNW-kaart Westtoer FNW-kaart Westtoer FNW-kaart Westtoer
MEERSEN
FIETSROUTES Brochures Westtoer Brochures Westtoer Brochures Westtoer Brochures Westtoer
FIETSLINK Folder Folder THEMAFIETSTOCHTEN Pocket Westtoer Pocket Westtoer Pocket Westtoer Pocket Westtoer
PROVINCIALE
WANDELROUTES Brochures Westtoer Brochures Westtoer Brochures Westtoer
2-DAAGSE WANDELROUTE Topogids Topogids Topogids Topogids PROVINCIALE
Folder Folder RECREATIEPLASSEN
MTB – ROUTES Brochure BLOSO Brochure BLOSO Brochure BLOSO
RUITER- EN MENROUTES Brochures Westtoer Brochures Westtoer WATERRECREATIE EN WATERTOERISME Brochure Brochure TABEL 66: RECREATIEVE PRODUCT/MARKT COMBINATIES IN DE BRUGSE RAND
230 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

DEEL 5 : ACTIETABEL
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 231

Betrokken actoren Ontwikkelen van een groen-blauw netwerk rond Brugge Algemeen Plaatsen van doelenbewegwijzering langs het groen-blauwe netwerk Westtoer Actie
en onderhouden van rustpunten langs het groen-blauwe netwerk Westtoer, VLM, Provincie, stad Brugge, gemeentes Toepassen huisstijl groene assen Provincie West-Vlaanderen Damse Vaart Herinrichting kruising as met Dammesteenweg Gemeente Sijsele Inrichten
maken van Polderstraat Gemeente Damme/Stad Brugge Herinrichting afstapplaats Lamme Goedzak Stad Brugge, Provincie West-Vlaanderen Promotie alternatieve terugverbinding via Polderstraat en Verkeersluw
Gemeente Sijsele Kanaal Gent-Brugge Onderdoorgang fietsers thv Steenbrugge (bij nieuwe (half)hoge brug) Stad Brugge en W&Z Versterken link Abdijenroute (onthaalbebording Abdijenroute Zuidervaartjes
thv Steenbrugge) Provincie West-Vlaanderen Inrichting randparking Steenbrugge als recreatief onthaalpunt Westtoer, Provincie, Stad Brugge Uitbouwen wandelmogelijkheden (ommetjes) rechteroever kanaal Gemeente Oostkamp en Beernem verplaatsen
oversteekmogelijkheid thv Gevaerts Gemeente Oostkamp of Beernem, W&Z
Kanaal Brugge-Oostende Oeververbinding ter hoogte van Bloemendale W&Z,… Inrichting Nieuwege als recreatief onthaalpunt Gemeente Jabbeke Onderzoeken
Abdijenroute Herstellen tracé Abdijenroute Provincie West-Vlaanderen
Inrichting van kruisingen met wegen Provincie West-Vlaanderen, Stad Brugge, Gemeentes
Trambedding Verbinding zoeken tussen Abdijenroute en trambedding VLM, Stad Brugge, ANB Vloethemveldzate Verwijderen kapotte en verwaarloosde borden Provincie West-Vlaanderen Vloethemveldzate Verlengen as Vloethemveldzate richting Bulskampveld (verwerven recht van doorgang en inrichting as) ANB, VLM, Natuurpunt, Gemeente Zedelgem, Gemeente Oostkamp
232 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

Dijk Aansluiting tracé Brugge (Duivekeetbos) op effectieve Blankenbergse Dijk over Blankenbergse Steenweg Provincie West-Vlaanderen + stad Brugge + AWV
Blankenbergse Dijk Veiliger inrichten fietsoversteek Krakeleweg richting Blankenbergse dijk Stad Brugge Blankenbergse
Heirweg Onderzoek naar mogelijkheden verkeersluw maken Diksmuidse Heirweg ten noorden en ten zuiden E40 Stad Brugge - Gemeente Zedelgem - VLM Ontwikkelen van 2 primaire groenkernen en enkele secundaire groenkernen Primaire groenkernen Ontwikkelen van een grafische huisstijl en huisstijl voor infrastructuur (bewegwijzering, inrichting onthaalpunten,…) voor Diksmuidse
stadsrandbossen Stad Brugge + gemeentes - VLM - Provincie West-Vlaanderen - Westtoer Zuidwestelijk stadsrandbos Opmaak masterplan voor de ontwikkeling en inrichting van het zuidwestelijk stadsrandbos Stad Brugge + gemeentes - VLM - Provincie West-Vlaanderen -
beide
Zuidwestelijk stadsrandbos Ontwikkelen van een gebiedsoverschrijdende landschapswandelroute Westtoer Zuidwestelijk Westtoer Onderzoek naar recreatieve ontsnipperingsmaatregelen voor de Zeeweg doorheen Beisbroek (doorknippen, asverschuiving,…) Stad Brugge, Gemeente Jabbeke Zuidwestelijk stadsrandbos Geleiden van bezoekersstroom naar grote parkings (via bebording) Tillegem en Beisbroek Stad Brugge en Provincie Zuidwestelijk stadsrandbos Creëren van recreatieve doorsteken voor wandelaars, fietsers en ruiters VLM, Provincie, Stad, ANB, RLH Zuidwestelijk stadsrandbos Het uitbouwen van een bovenlokale speeltuin in Tillegem Provincie stadsrandbos
stadsrandbos Het uitbreiden en spreiden van de speelmogelijkheden in het zuidwestelijk stadsrandbos Provincie, Stad Brugge Zuidwestelijk
Zuidwestelijk stadsrandbos Het ontwikkelen van een route-aanbod voor de verschillende recreatievormen in en rond het stadsrandbos Westtoer, Stad Brugge, Provincie
Zuidwestelijk stadsrandbos Het ontwikkelen van een communicatiestrategie voor het stadsrandbos Provincie, Stad Brugge, VLM, Westtoer
Oostelijk stadsrandbos Opmaak masterplan voor de ontwikkeling en inrichting van het oostelijk stadsrandbos Stad Brugge + gemeentes - VLM - Provincie - Westtoer
233 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

stadsrandbos Inrichting van een recreatieparking voor 100 wagens en randfaciliteiten ANB, Gemeente Sijsele/Damme Oostelijk stadsrandbos Verbeteren van kleine parking aan zuidrand van het bos (Astridlaan/Ryckeveldestraat) ANB, Stad Brugge Oostelijk stadsrandbos Het inrichten van een avontuurlijk speelbos ANB Oostelijk
stadsrandbos Het inrichten van 2 open weiden als picknickplaats, vliegerruimte, rustplaats,… ANB, Defensie Oostelijk stadsrandbos Creëren van een rondgaand maximaal toegankelijk wandelpad dat alle attractieve elementen met elkaar verbindt ANB, Stad Brugge, Defensie Oostelijk
stadsrandbos Uitbreiding van de landschapswandelroute in Ryckevelde richting Male Westtoer Oostelijk
stadsrandbos Onderzoek naar bijkomende wandelverbinding tussen Ryckevelde en Male ANB Oostelijk stadsrandbos Creëren van bijkomende recreatieve doorsteken voor fietsers ANB, Stad Brugge, Gemeentes Oostelijk stadsrandbos Verfijning fietsnetwerk dwars doorheen Ryckevelde ANB, VLM, Stad Brugge en Westtoer
Oostelijk
groenkernen Inrichting van de secundaire groenkernen Fort van Beieren, Stadswallen Damme, Nieuwehovebos, Vloethemveld, Kasteelpark Loppem, Merkemveld, Parken in de Rand Stad Brugge, gemeentes, ANB, Provincie West-Vlaanderen Inrichten landschappen met potenties recreatief medegebruik Inrichten landschappen Secundaire
potenties recreatief medegebruik Inrichten van onthaalpunten VLM, Provincie, Westtoer, Gemeentes, Stad Brugge,…
met
landschappen met potenties recreatief Inrichten
medegebruik Inrichten van rustpunten VLM, Provincie, Westtoer, Gemeentes, Stad Brugge,… Ontwikkelen van een groene fietsgordel Brugge Ontwikkelen van een groene fietsgordel Brugge Verwerven en inrichten van de ontbrekende delen van de fietsgordel VLM, Provincie West-Vlaanderen, Gemeentes, Stad Brugge
234 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

van een groene fietsgordel Brugge Inpassen groene fietsgordel in fietsnetwerk Westtoer Ontwikkelen van een Ontwikkelen
fietsgordel Brugge Ontwikkelen van een recreatief product ter promotie van deze groene fietsgordel VLM, Westtoer, Stad Brugge Optimaliseren van het aanbod voor routegebonden recreatie in de Brugse rand Wandelen Realiseren van een landschapswandelroute in het zuidwestelijk stadsrandbos Westtoer groene
Uitwerken van een wandelnetwerk in Meersen, Ryckevelde, Beverhoutsveld en Oedelemberg Westtoer, VLM, ANB, RLH, gemeentes, Stad Brugge
Wandelen
Ontwikkelen van een meerdaagse wandelroute rond Brugge Westtoer Wandelen Optimaliseren van wandelmogelijkheden in openbare groendomeinen Provincie West-Vlaanderen, ANB, stad Brugge, gemeentes
Wandelen Optimaliseren van van mogelijkheden voor ommetjes in Wandelen Stad Brugge, gemeentes Fietsen Herwerken structuur fietsnetwerk rond Brugge Westtoer Fietsen Nieuwe fietsdoorsteken via brugjes en tunnels ontwikkelen VLM, W&Z, AWV Paardrijden en mennen Menlus in Beverhoutsveld ruitersector, VLM, RLH, Westtoer woonomgeving
en mennen Realiseren van een provinciale ruiterroute tussen Vloethemveld en Beisbroek ANB, VLM, Provincie West-Vlaanderen, gemeente Jabbeke en Zedelgem, stad Brugge, Westtoer
Mountainbiken Ontwikkelen van een zuidelijk mountainbikenetwerk in de Brugse Paardrijden
Provinciale sportdienst / BLOSO/ Westtoer / Stad Brugge
Skeeleren Ontwikkelen van een boekje met skeelerroutes Provinciale sportdienst, Westtoer rand
Realiseren van een kwalitatief aanbod aan mogelijkheden en voorzieningen voor waterrecreatie
Toervaart Optimaliseren van de voorzieningen voor de toervaart Stad Brugge, W&Z Passagiersvaart Ondersteunen van de passagiersvaart Stad Brugge, W&Z Faciliteren van het zwemmen in open lucht Inrichting van een zwemplas, waadplas in de omgeving van Brugge Stad Brugge, Provincie West-Vlaanderen, e.a.
235 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

van een recreatief productaanbod voor doelgroepen Personen met een beperking Bevorderen van de toegankelijkheid Iedereen Kinderen Kindgerichte recreatieve voorzieningen Iedereen Voorzien
en senioren Aanpassen recreatieve producten aan noden van medioren en senioren Iedereen Organiseren van het recreatief onthaal in de Brugse rand Recreatief onthaal Uitbreiden aantal fietsvriendelijke logies of reca Gemeentes, Stad, Westtoer Recreatief onthaal Het ontwikkelen van een stadsrecreatiekaart voor Brugge VLM, Westtoer, Provincie, Stad Brugge, Gemeentes
Medioren
onthaal Inrichten van onthaalparkings voor recreanten rond Brugge Stad Brugge, Provincie, Westtoer Uitbreiden van de kleinschalige logiesmogelijkheden in de Brugse rand Recreatief
Verbeteren van de kampeermogelijkheden in de Brugse rand Stad Brugge, Gemeentes, e.a. Logiesmogelijkheden Laten toenemen van fietsvriendelijke hotels, gastenkamers en campings Stad Brugge, Gemeentes, Westtoer
Logiesmogelijkheden Laten toenemen en spreiden van het aanbod aan trekkershutten Stad Brugge, Gemeentes, Provincie e.a.
Logiesmogelijkheden
Ontwikkelen nieuwe vormen kleinschalig kamperen Stad Brugge, Gemeentes, Provincie e.a.
Logiesmogelijkheden Realiseren van groepskampeerterreinen Provincie, ANB Uitwerken van een strategie voor informatieverstrekking, promotie en communicatie rond OLR
Positionering van enkele Logiesmogelijkheden
producten Uitwerken van een promotie- en communicatiestrategie voor de stadsrandbossen Stad Brugge, Provincie, Westtoer
Positionering van enkele sterke producten Uitwerken van een promotie- en communicatiestrategie naar de sterke
bevolking van de Brugse rand Stad Brugge, Gemeentes, Westtoer
Verklaring gebruikte afkortingen VLM Vlaamse Landmaatschappij W&Z Waterwegen en Zeekanaal ANB Agentschap Natuur en Bos RLH Regionaal landschap Houtland AWV Agentschap Wegen en Verkeer
236 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

• Kaart
• Kaart
• Kaart
• Kaart
• Kaart
• Kaart
• Kaart
• Kaart
• Kaart
• Kaart
• Kaart
• Kaart
• Kaart
• Kaart
• Kaart
• Kaart
• Kaart
• Kaart
• Kaart
• Kaart
• Kaart
• Kaart
• Kaart
• Kaart
• Kaart
KAARTENBIJLAGE
Afbakening van het studiegebied 2: Groengebieden in de Brugse rand 3: Externe ontsluiting en parkeermogelijkheden 1:
Functionele fietsroutes en fietsroutes Stad Brugge 5a: Onthaalvoorzieningen 5b: Kastelen 4:
Erfgoed en musea 5d: Hoevetoerisme 5c:
Pretparken en binnenspeeltuinen 6b: Waterrecreatie 7: Logies en reca 6a:
Overzicht van de wandelroutes 9: Lusvormige fietsroutes 10: Recreatief fietsnetwerk 8:
Mountainbikeroutes 12: Ruiterroutes en maneges 11:
Autoroutes 14 A: Beheerde Groengebieden – Eigenaars 14 B: Beheerde Groengebieden – Beheerders 13:
Gewenste recreatieve structuur 16: Groen-blauwe netwerk 17: Zuidwestelijk stadsrandbos: gewenste recreatieve structuur 15:
Oostelijk stadsrandbos: gewenste recreatieve structuur 19: Oostelijk stadsrandbos: recreatieve routes 18:
20: Gewenst concept fietsnetwerk Brugge
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 237

BIBLIOGRAFIE
2009, Ontwerp Gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Beernem: Richtinggevend gedeelte, 79p BERKERS, R., VAN LOON, M., De Toekomst van Toerisme, Recreatie en vrije tijd, 2008, Den BEERNEM,
Kenniscentrum Recreatie, 57 p. BERKERS, R., BOODE, S., VAN DER AA, B., Toekomstige recreatievraag in rijksbufferzones, behoefteraming van de grootstedelijke bevolking Haag,
J., Monumentaal West-Vlaanderen (deel III) , Brugge, 2005, 288p. (ill). DAMME, 2008, Ontwerp Gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Damme: Deel 2 Richtinggevend CORNILLY
144p DE FOUR, K. (red.), 2004, Strategisch Beleidsplan Toerisme en Recreatie in het Brugse Ommeland 2004-2008, Brugge, Westtoer, 300 p. gedeelte,
SPIEGELEIRE, D., CABUS, P. & BRYON, J., 2006, Functieverweving en medegebruik vanuit toeristisch-recreatief perspectief, Leuven, KUL, 114 p. E. COSYNS EN A. ZWAENEPOEL 2008. Uitgebreid, gezamenlijk bosbeheerplan voor de bossen DE
het bosgebied Brugge-Zuid. WVI in opdracht van VZW Bosgroep Houtland. 102p MINISTERIE VAN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP, 2004, Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen, in
afdeling Ruimtelijke Planning, 594 p. MINISTERIE VAN DE VLAAMSE GEMEENSCHAP, 2006, Vademecum Fietsvoorzieningen, Administratie Wegen en Verkeer, Afdeling Verkeerskunde, Brussel,
2006, Gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Oostkamp: Richtinggevend gedeelte, 111p PAUWELS, F., 2002, Landinrichtingsproject Brugse Veldzone, Deelstudie Recreatie, Vlaamse OOSTKAMP,
Brugge, 147 p. PROVINCIE WEST-VLAANDEREN, 2002, Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan West-Vlaanderen, Landmaatschappij,
Provincie West-Vlaanderen, 318 p. PROVINCIE WEST-VLAANDEREN, 2008, Actieplan Blankenbergse Dijk: Blankenberge – Zuienkerke – Brugge, 9p Brugge,
T, 2009, Strategisch Beleidsplan Openluchtrecreatie, Brugge, Westtoer, 240 p. PROVOOST
SMETS, K., LEYMAN, A. & VANDEKERKHOVE, K. 2009. Domeinbos Rijckevelde –Uitgebreid bosbeheerplan 2009 – 2028. INBO.IR.2009.17. In opdracht van Agentschap voor Natuur en Bos. Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek, Geraardsbergen. STAD BRUGGE, 2006. Gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Brugge: Richtinggevend gedeelte, 120p
238 rand Brugse gebiedsvisie Recreatieve

LANDMAATSCHAPPIJ, 2008, Ontwerp-Planprogramma Veldgebied Brugge, Brugge, VLM, 81 p. VLAAMSE LANDMAATSCHAPPIJ, 2009, Landinrichtingsproject Brugse Veldzone – VLAAMSE
Randstedelijk gebied Brugge- Inrichtingsplan Groene fietsgordel Brugge, VLM, 138p, WESTTOER, 2002, Wandelnetwerken Vlaanderen, Brugge, Westtoer, 32 p. Inrichtingsproject
2003, Conceptstudie fietsnetwerk BOL, Brugge, Westtoer, 51 p. WEST-VLAAMS ECONOMISCH STUDIEBUREAU, 2006, Onderzoek Ruimte voor toerisme en WESTTOER,
in Vlaanderen, studie in opdracht van Toerisme Vlaanderen, Brussel, 198 p. + bijlagen. WEST-VLAAMS ECONOMISCH STUDIEBUREAU, 2007, Recreatieve draagkracht, een kwestie recreatie
evenwicht. Identificeren van draagkracht in toeristisch-recreatieve verstedelijkte gebieden, studie in opdracht van Toerisme Vlaanderen, 44 p. + bijlagen WVI, 2008, Inventaris kasteeldomeinen in de Brugse Regio, studie in opdracht van de van
West-Vlaanderen ZUIENKERKE, 2005, Gemeentelijk ruimtelijk structuurplan Zuienkerke, 249p
Provincie
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 239

COLOFON
studie is gemaakt in opdracht van de Provincie West-Vlaanderen en werd gefinancierd als bijzondere opdracht buiten de beheersovereenkomst tussen de provincie en Westtoer. De Vlaamse Landmaatschappij (VLM) stond in voor de GIS-digitalisatie van de toeristisch- Deze
gegevens en GIS-kaartproductie. recreatieve
en coördinatie Tim Provoost – Sectiehoofd recreatieve productontwikkeling – Westtoer Redactie
Plovie – Projectmanager - Westtoer Ine
medewerking van: Tom Vermeersch – Provincie West-Vlaanderen - Gebiedswerking Milieu Met
Dataverzameling
Plovie Ine
Bjorn Vanbillemont, Vlaamse Landsmaatschappij Cartografie:
Vandepitte, Westtoer Nele
uitgever Westtoer apb, Koning Albert I-laan 120, 8200 Sint-Michiels (Brugge)
Verantwoordelijke
Recreatieve gebiedsvisie Brugse rand 240