KOSTEN BATEN ANALYSE (MKBA) – E - Deurganckdoksluis

Geïntegreerde MKBA/EEA
voor een tweede maritieme toegang Waaslandhaven
en alle onlosmakelijk ermee verbonden ingrepen
7 STAP 5: WAARDERING INDIRECTE EFFECTEN
7.1 Inleiding
De Standaardmethodiek wijst op de noodzakelijke voorwaarde van ‘additionaliteit’ en dus
het bestaan van marktimperfecties voor de toevoeging van indirecte effecten van het
resultaat van de MKBA. Conform de Standaardmethodiek worden deze imperfecties verondersteld
te bestaan op de arbeidsmarkt (cfr. loonwig), en in veel mindere mate op de
producten-, grond- en kapitaalmarkt. De in Stap 3 kwalitatief geïdentificeerde indirecte
effecten beperken zich derhalve tot deze op het vlak van werkgelegenheid, zij het dat er
bij de waardering ervan expliciet een onderscheid moet worden gemaakt tussen nettoeffecten
(werkgelegenheid afkomstig uit de werkloosheid) en verdringingseffecten (door
verschuiving van al bestaande werkgelegenheid). Na toepassing van de ‘beslisboom
voor de berekening van indirecte effecten op de arbeidsmarkt’ (Figuur 13 in de
Standaardmethodiek) zijn de werkgelegenheidseffecten bovendien beperkt gebleven tot
deze in het havengebied, en dus niet diegene die bijvoorbeeld in het achterland zouden
ontstaan dankzij het project.
De realisatie van het project en de erdoor veroorzaakte stijging van de maritieme
overslag leiden tot een hoger activiteitenvolume in de volgende bedrijfstakken:
57 Eindrapport
1. bouwsector (vooral tijdelijk, tijdens aanlegperiode, later ook permanent voor
onderhoud en renovatie);
2. overslagbedrijven;
3. complementaire diensten (havenautoriteit, agentuur, landvervoer);
4. industriële en logistieke bedrijven die goederen via de haven van Antwerpen aan-
of afvoeren en die dank zij de lagere transportkosten hun concurrentiepositie
versterken;
5. toeleveraars van bovengenoemde bedrijven.
Het hogere activiteitenvolume vertaalt zich in toegevoegde waarde en werkgelegenheid.
In het begrippenkader van de EEA stemmen rubrieken 1 tot 3 overeen met de directe
effecten, punt 4 met de voorwaartse indirecte effecten, en rubriek 5 met de achterwaartse
indirecte effecten.
In het begrippenkader van de MKBA zijn rubrieken 1 tot en met 5 indirecte effecten. In dit
hoofdstuk zal dus gesproken worden over de “directe” en de “indirecte” indirecte effecten.
De analyse van de indirecte effecten beperkt zich tot rubrieken 1-3 en 5. Rubriek 4 (de
voorwaartse effecten) zijn te diffuus om in kaart te kunnen brengen. Ten behoeve van de
analyse worden de indirecte effecten in twee groepen verdeeld:
• de indirecte effecten in de bouwnijverheid (rubriek 1 en overeenstemmend deel
van rubriek 5);
• de indirecte effecten in havengerelateerde activiteiten (rubrieken 2 en 3 en
overeenstemmende deel van rubriek 5).