KOSTEN BATEN ANALYSE (MKBA) – E - Deurganckdoksluis

Geïntegreerde MKBA/EEA
voor een tweede maritieme toegang Waaslandhaven
en alle onlosmakelijk ermee verbonden ingrepen
doen. Bovendien moeten we rekening houden met het deel van de belastingen dat naar
het buitenland afvloeit (bijvoorbeeld inschrijvingsbelastingen). Op basis van
bovenstaande overwegingen besluiten we tot een compromis waarbij we voor
buitenlandse voertuigen enkel de brandstofaccijnzen over de in België afgelegde afstand
meenemen, en voor binnenlandse voertuigen de totale extra belastinginkomsten.
Voor toekomstige jaren moeten de getallen in Tabel 42 aangepast worden aan de stijging
van het inkomen per hoofd, waardoor sommige kosten toenemen. Tabel 43 beschrijft de
aannames omtrent de toekomstige evolutie van de externe kosten per voertuigkilometer.
Tabel 43 Toekomstige evolutie van de marginale netwerkkosten van wegvervoer
111 Eindrapport
Netwerkeffect Toekomstige evolutie van netwerkkosten per voertuigkilometer
Congestie + 1,5% per jaar (75% van groei van BBP per hoofd)
Infrastructuur Constant
Marginale belastingsinkomsten + 1,5% per jaar (75% van groei van BBP per hoofd)
Bron: Aannames over inkomenselasticiteit van effecten op basis van wetenschappelijke literatuur
Congestiekosten bestaan uit tijdskosten. We mogen verwachten dat de tijdswaardering
van personen toeneemt met het inkomen. Beschouw eerst deelnemers aan het verkeer
die werken (beroepschauffeurs, zakelijke reizigers). In een eerste benadering stijgt de
waarde van hun reistijd proportioneel met het loon. De werkelijke stijging kan iets lager
zijn indien de productiviteit van de reistijd toeneemt (ten gevolge van verbeteringen van
mobiele communicatie). Ook de waarde van vrije tijd is gerelateerd aan het inkomen. Hoe
hoger het inkomen, hoe groter de consumptiemogelijkheden tijdens de vrije tijd. Dit
suggereert dat de waarde van de vrije tijd evolueert met de consumptie per hoofd.
Op lange termijn moeten het BBP per hoofd, de consumptie per hoofd en de lonen
ongeveer even snel groeien, maar er kunnen op korte en middellange termijn verschillen
optreden. In België blijft de stijging van de lonen en van de consumptie reeds gedurende
een decennium achter op het BBP, en ook in de volgende vijf jaren wordt hetzelfde beeld
verwacht. Om de zaken echter niet te compliceren hanteren we het BBP per hoofd als de
enige inkomensmaatstaf.
Onderzoeken beschouwen doorgaans ook de relatie tussen de reistijdwaarde en het BBP
per hoofd. Zij vinden een elasticiteit tussen 0,5 en 1. 42 Met andere woorden: indien het
BBP per hoofd stijgt met 1%, dan stijgt de reistijdwaarde met 0,5 tot 1%. Eén van de
redenen waarom de elasticiteit ten opzichte van het BBP lager dan 1 bedraagt, is het feit
dat een deel van de tijdskosten betrekking op de voertuigen (afschrijving) en de goederen
(in geval van goederenvervoer). Deze kosten blijven constant in reële termen.
Op basis van bovenstaande bevindingen nemen we aan dat de congestiekosten stijgen
met 75% van de groei van het BBP per hoofd. Voor de toekomstige evolutie van het reële
BBP per hoofd gaan we uit van een groeivoet van 2% per hoofd. Dit komt overeen met
het groeipercentage in de prognoses voor de periode 2006-2011 van het Planbureau
(2006). Bijgevolg nemen de congestiekosten toe met 0,75 x 2% = 1,5% per jaar.
42 Zie De Jong e.a. (2004), Commissariat General du Plan (2001) en Mackie. e.a (2003) voor een overzicht
van resultaten.