02.10.2012 Views

raad.2012.voor_web.190912_0

raad.2012.voor_web.190912_0

raad.2012.voor_web.190912_0

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

aad.2012<br />

Magazine voor gemeenteraadsleden, griffiers, burgemeesters en wethouders, uitgave september 2012<br />

“<br />

Goede griffier zegen<br />

voor gemeenteraad<br />

Hulp bij integraal<br />

veiligheidsbeleid<br />

Willem Vermeend<br />

“De overheid is gewend om<br />

alles zelf te willen doen”<br />

Hoe vermijd je<br />

bestuurlijk gedonder?<br />

De integriteit van de raad<br />

Peter Otten<br />

gemeenteraden<br />

onevenredig zwaar getroffen<br />

Raadslid<br />

in beeld<br />


De congres- en evenementlocatie<br />

in Midden-Nederland<br />

spant.org<br />

035 7504 705<br />

product presentaties<br />

congressen<br />

evenementen<br />

modeshows<br />

theater/televisie<br />

Adv Spant 196x281mm_4.indd 1 04-07-12 13:58<br />

123098-2 ProDemos Raadslid ad_241 x 165 mm 22-06-12 14:37 Pagina 1<br />

Gemeenteraadsverkiezingen 2014<br />

Is uw gemeente er al klaar voor?<br />

Om mensen bij de democratie en de<br />

rechtsstaat te betrekken werkt ProDemos<br />

in het hele land samen met gemeenten.<br />

ProDemos biedt op verschillende<br />

manieren ondersteuning aan inwoners,<br />

(aankomend) raadsleden, ambtenaren<br />

en andere professionals.<br />

Jeugdgemeenteraad<br />

Voor een dag vervullen leerlingen<br />

de rol van gemeenteraadslid.<br />

Ze bedenken zelf<br />

plannen en debatteren en<br />

stemmen erover. Zo leren ze<br />

door te ervaren. Al meer dan<br />

veertig gemeenten doen mee.<br />

Volgt uw gemeente?<br />

In de aanloop naar de verkiezingen voor<br />

de gemeenteraad zetten wij ons in om<br />

jong en oud te betrekken.<br />

Van scholieren en moeilijk bereikbare<br />

groepen tot mensen die erover denken<br />

om raadslid te worden.<br />

BegrotingswiJzer<br />

Informatief en participatief:<br />

deze tool geeft laagdrempelig<br />

informatie over de gemeentelijke<br />

begroting. Aanvullend kunt<br />

u uw inwoners bij het opstellen<br />

van de begroting keuzes voorleggen.<br />

Zie www.begrotingswijzer.nl<br />

www.prodemos.nl/lokaal<br />

Cursus Politieke<br />

PartiCiPatie<br />

In zes bijeenkomsten leren<br />

inwoners wat de mogelijkheden<br />

zijn om actief te worden.<br />

Kennis, kennismaken en doen.<br />

En zonder de verplichting om<br />

vooraf lid te worden van een<br />

politieke partij. De afgelopen<br />

jaren hebben we laten zien dat<br />

het kan. Veel oud-deelnemers<br />

zitten nu in de raad of zijn<br />

op een andere manier politiek<br />

actief.


adres<br />

redactie<br />

concept en<br />

realisatie<br />

redactie<br />

fotografie<br />

ontwerp en<br />

vormgeving<br />

druk<br />

copyright<br />

uitgave<br />

colofon<br />

Raad.2012<br />

Raadslid.2012 is een magazine<br />

voor raadsleden, burgemeesters,<br />

wethouders, griffiers en anderen<br />

die beroepsmatig of vanuit interesse<br />

bezig zijn met het openbaar bestuur.<br />

Het magazine wordt uitgegeven<br />

door Actorion Communicatie in een<br />

oplage van 14.000 exemplaren.<br />

Actorion Communicatie<br />

Arnhemsestraatweg 346<br />

6881 NK Velp<br />

T 026 443 82 87<br />

F 026 389 25 48<br />

E adviseurs@actorion.nl<br />

Actorion Communicatie<br />

Hans Bongers, Ageeth Boos, Jos<br />

Delnoij, Marissa Driesprong, Imke van<br />

Loon-Martens, Anthony Priestman,<br />

Hans Rebers, Lisanne Roossien,<br />

Frank Rozenberg, Peter Smit, Judith<br />

Sterkenburg, Mathijs Sukel, Wendy van<br />

der Vechte, Johan Vermeulen, Michiel<br />

van Werven, Geeske Wildeman, Selle<br />

van der Woude, Johan van Zeist, Marijn<br />

Zweegers<br />

Anoek Bleumer, Roelof Bos, Manon<br />

Bruininga, Sebastiaan ter Burg,<br />

Erwin Dijkgraaf, Marij Hofboer, Jurgen<br />

Huiskes, Martin de Jongh, Rodney<br />

Kersten, Niels Kim, Vincent Knoops,<br />

Jos Lammers, Imke van Loon-Martens,<br />

Bart Maat, Frank Moll, Remco Pronk,<br />

Seppe Ruberti, Stefan Ruijgrok,<br />

Joop Wever, Helena Zanting<br />

Ontwerpbureau NEO, Velp<br />

DeltaHage, Den Haag<br />

Het auteursrecht op de in dit magazine<br />

verschenen artikelen wordt door de<br />

uitgever voorbehouden. De verantwoordelijkheid<br />

voor een artikel ligt bij<br />

de betreffende organisatie.<br />

September 2012<br />

inhoud<br />

22 68 86<br />

Maak je sterk voor een sterke raad!<br />

raadslid in beeld Mariska Sloot<br />

Waar staat úw gemeente?<br />

Gemeente: investeer in de toekomst!<br />

column Hanneke Balk<br />

Hulp bij integraal veiligheidsbeleid<br />

Een zichtbare raad met social media<br />

Sport als belangrijke katalysator<br />

raadslid in beeld Joshua Möllmann<br />

“Zonder visie wordt het lastig”<br />

Onderbouwing en antwoord<br />

Hoe vermijd je ‘bestuurlijk gedonder’?<br />

raadslid in beeld Ellen Groten<br />

Raadsinformatie optimaal toegankelijk<br />

Raadslid.nu de regio in<br />

Samenspel voor een schone leefomgeving<br />

Burgerschouwers aan de knoppen<br />

Raadsleden anno 2012<br />

“Meedenken en zorgen voor maatwerk”<br />

raadslid in beeld Mostapha El Madkouri<br />

Leven met laaggeletterdheid<br />

8<br />

13<br />

14<br />

18<br />

21<br />

22<br />

24<br />

26<br />

29<br />

30<br />

32<br />

34<br />

37<br />

38<br />

41<br />

42<br />

46<br />

48<br />

50<br />

53<br />

54<br />

58 Digitaal en efficiënter werken<br />

60 Meer maatschappelijk rendement<br />

63 De toekomst is begonnen!<br />

64 Samen naar 65% recycling en meer!<br />

68 Samen voor een schoner Nederland<br />

71 Hendri Witteveen raadslid in beeld<br />

73 Jongeren met een beperking<br />

74 Nederland van afval naar grondstof<br />

77 Fleur Norbruis raadslid in beeld<br />

78 De baten van de openbare ruimte<br />

80 Integriteit maakt raadswerk sterker<br />

85 Floor Bal raadslid in beeld<br />

86 Extra impuls door wet HOF<br />

88 Efficiëntere hulp kwetsbare burgers<br />

90 Grondstoffenakkoord met gemeenten<br />

93 Het Nieuwe Rijden<br />

94 Grip op energie<br />

96 Klaar voor de Nationale Politie?<br />

raad.2012 | 5


voorwoord<br />

De economische<br />

crisis, bezuini-<br />

gingen, de decen-<br />

tralisatie van Rijks-<br />

taken, veiligheid,<br />

afval, duurzame<br />

energie, papierloos<br />

werken, sporten<br />

en bewegen,<br />

dienstverlening,<br />

integriteit, een<br />

schone openbare<br />

ruimte, nieuwe<br />

wet- en regelgeving,<br />

veiligheid, werk-<br />

geverschap,debat- techniek,<br />

automatisering,<br />

communicatie en<br />

intergemeentelijke<br />

samenwerking.<br />

Wat deze zaken met elkaar gemeen<br />

hebben? Het zijn allemaal onderwerpen<br />

waarmee raadsleden in hun gemeenten<br />

te maken hebben. Deze thema’s passeerden<br />

ook de revue tijdens het jaarcongres<br />

van de Nederlandse vereniging<br />

voor raadsleden (Raadslid.nu). Ter gelegenheid<br />

van dit congres, dat op zaterdag<br />

22 september jongstleden plaatsvond<br />

in Theater Spant! in Bussum,<br />

bieden wij u graag dit magazine aan.<br />

Een groot deel van de inhoud heeft betrekking<br />

op onderwerpen die ook tijdens<br />

het congres aan de orde kwamen.<br />

Het kan geen toeval zijn dat juist in deze<br />

bestuursperiode veel gemeenteraadsleden<br />

tussentijds afhaken. Het zijn immers<br />

pittige tijden. Gemeenten krijgen<br />

minder geld, maar krijgen er wel allerlei<br />

nieuwe taken bij. Het werk van de<br />

gemeenteraden neemt toe, terwijl in<br />

Den Haag plannen worden voorbereid<br />

om het aantal raadsleden drastisch te<br />

verminderen.<br />

In het hoofdartikel geeft voorzitter Peter<br />

Otten van Raadslid.nu aan dat er volop<br />

werk aan de winkel is voor zijn vereniging.<br />

“Wij zien de werkdruk alleen maar<br />

toenemen en dan zijn de door het Rijk<br />

voorgestelde decentralisaties nog niet<br />

eens doorgevoerd”, vindt Otten. In Den<br />

Haag is steeds geroepen dat elke<br />

bestuurslaag evenredig bijdraagt aan de<br />

bezuinigingen. “Maar als je dan gemeenten<br />

extra belast met steeds meer taken<br />

die van het Rijk en de provincie komen,<br />

dan tref je de gemeenteraden onevenredig<br />

zwaar.”<br />

Het vorige Kabinet was van plan om een<br />

kwart van alle raadszetels in Nederland<br />

te laten verdwijnen, plus een bezuiniging<br />

van miljoenen op onder meer de<br />

ambtelijke ondersteuning.<br />

“Als dat gebeurt dan komen gemeenteraden<br />

uit op een omvang die vergelijkbaar<br />

is met ruim een eeuw geleden. Een<br />

gemeente besturen is sindsdien toch<br />

wel een stuk ingewikkelder geworden.<br />

Je ziet nu in toenemende mate situaties<br />

ontstaan waar het raadswerk niet langer<br />

kan worden gecombineerd met baan,<br />

bedrijf en gezin”, aldus Otten, die vindt<br />

dat Raadslid.nu bij de besluitvorming<br />

over eventuele bezuinigingen moet worden<br />

betrokken.<br />

Tijdens het jaarcongres kwamen de<br />

bezuinigen op het openbaar bestuur uitgebreid<br />

aan bod. Via een manifest, dat<br />

door veel raadsleden wordt gesteund,<br />

zal Raadslid.nu bij de formateur van het<br />

nieuwe Kabinet aandacht vragen voor<br />

de positie van de ruim 9.000 raadsleden<br />

in ons land.<br />

Het jaarcongres is achter de rug, maar<br />

Raadslid.nu gaat de komende periode<br />

ook nog het land in. In de maanden<br />

november en december vinden nog zes<br />

regiobijeenkomsten plaats.<br />

Meer informatie over de opzet van de<br />

regiobijeenkomsten kunt u vinden in dit<br />

magazine.<br />

Wij wensen u veel leesplezier!<br />

Mede namens Raadslid.nu,<br />

De redactie<br />

raad.2012 | 7


aadslid.nu<br />

tekst Hans Bongers / beeld Anoek Bleumer, Joop Wever<br />

Het belang van een<br />

sterke vertegen-<br />

woordiging voor de<br />

ruim 9.000 raads-<br />

leden in ons land<br />

wordt steeds groter.<br />

Gemeenteraden<br />

krijgen te maken<br />

met veel extra werk<br />

als gevolg van<br />

nieuwe gemeente-<br />

lijke taken. Gelijk-<br />

tijdig liggen er<br />

voorstellen om het<br />

aantal raadsleden<br />

terug te brengen<br />

en flink te korten op<br />

de ondersteunende<br />

faciliteiten.<br />

Voor Raadslid.nu<br />

als belangen-<br />

behartiger veel<br />

werk aan de winkel!<br />

8 | raad.2012<br />

Huis voor democratie<br />

en rechtstaat voor het<br />

hele land<br />

maak je sterk<br />

voor een<br />

sterke raad!<br />

Peter Otten, voorzitter van de Nederlandse vereniging voor<br />

raadsleden, Raadslid.nu, signaleerde vorig jaar al dat het de<br />

spuigaten uit dreigt te lopen. Een raadslid uit Enschede besloot<br />

uit protest tegen de hoge werkdruk op het gemeentehuis<br />

te blijven slapen. Hij wist met deze ludieke actie landelijk de<br />

publiciteit te halen. Ook Peter Otten mocht zijn zegje doen.<br />

Veel heeft het niet uitgehaald, want een jaar later is er niets<br />

veranderd. “Wij zien de werkdruk alleen maar toenemen en<br />

dan zijn de door het Rijk voorgestelde decentralisaties nog niet<br />

eens doorgevoerd. Als dat allemaal doorgaat komen die er nog<br />

eens bovenop”, zo reageert hij.<br />

Een eeuw geleden...<br />

Ook liggen er nog flinke bezuinigingsvoorstellen van het nu<br />

demissionaire kabinet op de plank, die zijn doorgeschoven<br />

naar een nieuw kabinet. De bedoeling is dat elk bestuursniveau<br />

evenredig bijdraagt aan de bezuinigingen. “Maar als je tegelijkertijd<br />

gemeenten extra belast met steeds meer taken dan tref<br />

je dat bestuursniveau onevenredig zwaar. Vooral als je taken<br />

vanuit het landelijke en provinciale niveau weghaalt en deze bij<br />

gemeenten neerlegt”, benadrukt Otten. De voorstellen houden<br />

in dat een kwart van alle raadsleden moet verdwijnen plus<br />

“Je ziet in toenemende mate situaties ontstaan waar het raadswerk niet langer kan worden gecombineerd<br />

met baan, bedrijf en gezin.”<br />

een korting van veertig miljoen euro op de ambtelijke ondersteuning<br />

van de raad en op bureau- en apparaatskosten.<br />

“Als dat gebeurt dan komen gemeenteraden uit op een omvang<br />

die vergelijkbaar is met ruim een eeuw geleden. Een gemeente<br />

besturen is sindsdien toch wel een stuk ingewikkelder<br />

geworden. Je ziet nu in toenemende mate situaties ontstaan<br />

waar het raadswerk niet langer kan worden gecombineerd<br />

met baan, bedrijf en gezin. Als je op ‘nieuw raadslid’ googelt<br />

kom je tientallen berichten tegen over raadsleden die tussentijds<br />

zijn geïnstalleerd omdat een ander voortijdig afscheid<br />

heeft genomen. Bovendien wordt het steeds moeilijker om<br />

geschikte kandidaten te vinden. Ik kan het niet helemaal met<br />

harde cijfers ondersteunen, maar ik heb sterk het vermoeden<br />

dat de toegenomen werkdruk de reden is. Het signaal uit<br />

Zeeland, waar in de afgelopen twee jaar al dertig raadsleden<br />

voortijdig opstapten, geeft mij te denken”, aldus de voorzitter<br />

van Raadslid.nu, verwijzend naar een verontrustend bericht in<br />

de Provinciale Zeeuwse Courant van eind augustus.<br />

Geen onderbouwing<br />

Ook om een andere reden kun je, volgens voorzitter Otten,<br />

vraagtekens zetten bij de voorgenomen bezuiniging. “Raads-<br />

leden verzetten heel veel werk voor een minimale vergoeding.<br />

Als bezuinigingspost stelt dat niet veel voor. De negatieve<br />

effecten op de lokale democratie en de voortgang in de<br />

besluitvorming zijn daarentegen erg groot.”<br />

Het besturen van gemeenten is in deze tijd van bezuinigingen<br />

en economische crisis veel lastiger geworden en vraagt veel<br />

meer inzet. De voorgestelde korting heeft, volgens Peter<br />

Otten, geen enkele onderbouwing anders dan de besparing<br />

die men denkt te bereiken. “Wat ontbreekt, is een duidelijke<br />

visie op de inrichting van het openbaar bestuur en de rol van<br />

de gemeentelijke overheid daarin. De invoering van het<br />

dualisme was onder meer bedoeld om de kloof tussen politiek<br />

en burger te verkleinen. Als de reductie doorgaat zie ik de relatie<br />

met de burger nog verder onder druk komen te staan.<br />

Als het ons wordt gevraagd dan willen we best meehelpen een<br />

visie te ontwikkelen op de toekomst van het gemeentebestuur<br />

en de rol van de verschillende bestuursorganen.”<br />

Liever andere koers<br />

Desondanks wil de vereniging als het echt niet anders kan niet<br />

de deur potdicht houden voor elke verandering in het huidige<br />

raad.2012 | 9


aantal raadsleden. Daar zit een historie<br />

aan die inmiddels tien jaar teruggaat. Bij<br />

de invoering van het dualisme in 2002 is<br />

het aantal raadsleden flink gegroeid.<br />

Wethouders mochten geen lid meer van<br />

de raad zijn en werden door raadsleden<br />

vervangen. Het totale aantal bestuurders<br />

is daardoor toegenomen.<br />

“Met ons zou onder strikte voorwaarden<br />

te praten zijn over een dualiserings-<br />

correctie. Het zou dan maximaal moeten<br />

gaan over het aantal raadsleden dat tien<br />

jaar geleden erbij is gekomen, ik schat<br />

zo’n tien tot vijftien procent. Dat is flink<br />

wat minder dan de vermindering met 25<br />

procent die men nu wil. Voor ons kan<br />

zo’n correctie alleen doorgang vinden als<br />

dat samengaat met een investering in de<br />

kwaliteit. Alleen dan kunnen de raden<br />

de extra taken aan die van gemeentebesturen<br />

wordt gevraagd.”<br />

Peter Otten wil daarbij vooral gezegd<br />

hebben dat hij liever een andere koers<br />

zou varen. Het blijven volgens hem<br />

maatregelen die alle gemeenten over<br />

één kam scheren, terwijl gemeenten<br />

over het algemeen met grote verschillen<br />

te maken krijgen. De ene gemeente<br />

heeft te maken met meer maatschappelijke<br />

vraagstukken dan de andere. Dat<br />

heeft niets met de grootte van de gemeente<br />

te maken. Daarom zou het beter<br />

zijn als gemeenten zelf de omvang van<br />

raad en college kunnen vaststellen. Laat<br />

gemeenten daarom vrij te fluctueren op<br />

basis van de problematiek die speelt.<br />

Een optimale bestuurlijke schaal is moeilijk<br />

te duiden en het is aan gemeenten<br />

welke keuzes er worden gemaakt. Het<br />

verschilt nogal als ze bepaalde taken<br />

zelfstandig uitvoeren of samenwerking<br />

zoeken met andere gemeenten of op<br />

regionaal niveau. Die keuzes hebben<br />

direct effect op de bestuurlijke drukte en<br />

10 | raad.2012<br />

daarmee op de noodzakelijke bestuurskracht.<br />

Manifest tijdens<br />

congres<br />

De kwestie rond de afslanking en de<br />

bezuiniging is blijven liggen voor het volgende<br />

kabinet. Als landelijke belangenvertegenwoordiger<br />

wil Raadslid.nu<br />

betrokken worden bij de verdere besluitvorming.<br />

“We accepteren het niet dat er<br />

over ons wordt gepraat en niet met ons.<br />

Het lijkt me nogal voor de hand liggen<br />

dat de vereniging als belangenvertegenwoordiger<br />

wordt geraadpleegd en dat<br />

we de kans krijgen onze opvattingen onder<br />

de aandacht te brengen. Daarom<br />

hebben we besloten om tijdens het jaarcongres<br />

de deelnemers te vragen een<br />

manifest te ondersteunen. Daarin willen<br />

wij de formateur oproepen in het regeringsakkoord<br />

vast te leggen dat wij als<br />

Raadslid.nu bij de verdere besluit-<br />

vorming over eventuele bezuinigingen<br />

op de gemeenteraden worden betrokken”,<br />

aldus Peter Otten. Hij wijst erop<br />

dat het vanuit de functie van de vereniging<br />

eigenlijk vanzelfsprekend is.<br />

“Wij zitten al jaarlijks bij de voor het<br />

landelijke overleg over de rechtspositie<br />

van politieke ambtsdragers, waaronder<br />

ook raadsleden vallen.”<br />

Versterking<br />

competenties<br />

Raadslid.nu ziet de huidige situatie als<br />

een teken dat stevig moet worden doorgezet<br />

op de ingeslagen weg. En dat<br />

betekent de komende jaren ook veel<br />

aandacht voor activiteiten gericht op<br />

versterking van de professionaliteit in<br />

het raadswerk. Peter Otten: “Wij willen<br />

onze unieke positie als belangenbehartiger<br />

van raadsleden ook accent geven op<br />

het punt van kennisoverdracht. Specifieke<br />

aandachtspunten daarbij zijn de<br />

werkgeversrol die de raad heeft ten<br />

opzichte van de griffie en de periodieke<br />

beoordeling van het functioneren van de<br />

burgemeester. Ook willen wij ons de<br />

komende jaren focussen op de speciale<br />

functies binnen de raad, zoals het vicevoorzitterschap,<br />

het presidium, de werkgeverscommissie<br />

en andere ‘zware’<br />

commissies, zoals de commissie Begroting<br />

en Verantwoording. Een ander<br />

Het bestuur van Raadslid.nu, met in het midden voorzitter Peter Otten


aandachtsgebied is bijvoorbeeld het functioneren van de lokale<br />

rekenkamers en niet te vergeten het onderwerp bestuurlijke<br />

integriteit, dat vooral in deze tijd steeds meer gewicht krijgt.”<br />

Leden en ook niet-leden ontvangen via de website en tijdens<br />

de jaarcongressen en regiobijeenkomsten veel actuele in-<br />

formatie uit de praktijk. “Wij zetten specialisten in die met<br />

praktische toelichtingen komen en direct vragen kunnen<br />

beantwoorden. Wij hopen daarmee raadsleden direct met<br />

actuele informatie in hun werk te ondersteunen. Zo gaan we<br />

het de komende maanden in onze regiobijeenkomsten hebben<br />

over de uitwerking en mogelijkheden op lokaal niveau van de<br />

nieuwe Drank- en horecawet.<br />

Het zijn avonden waar naast een hoofdthema in een aantal<br />

12 | raad.2012<br />

workshops een gevarieerd aanbod van informatie wordt aangeboden.<br />

Een vast onderdeel is ook de regiobijeenkomst waar<br />

raadsleden dankbaar gebruik van maken om met collega’s<br />

kennis te maken. Onze inzet is om raadsleden in een compacte<br />

vorm op zo’n avond veel informatie te bieden. Dat is efficiënter<br />

dan uren lang in stukken te moeten lezen.<br />

Bovendien kunnen contacten met collega’s uit de regio veel<br />

waardevolle informatie opleveren. Dat kan het vele werk<br />

verlichten en daar kan een raadslid toch niets op tegen<br />

hebben!”, zo besluit Otten.<br />

Meer informatie over de regiobijeenkomsten vindt u op pagina<br />

41 van dit magazine. Alles over Raadslid.nu leest u op de website<br />

www.raadslid.nu.<br />

raadslid in beeld<br />

Mariska Sloot, 43 jaar<br />

Gezond Verstand Haren, Haren<br />

Raadslid sinds 2010<br />

Waarom raadslid?<br />

Omdat ik vond dat de Harense politiek meer haar<br />

Gezonde Verstand moest gaan gebruiken. In september<br />

2009 heb ik daarom samen met anderen de<br />

eerste lokale partij in Haren opgericht. We kwamen<br />

met twee zetels in de raad. We hebben veel meegemaakt<br />

in twee jaar, waaronder een raadsenquête<br />

en meerdere rekenkameronderzoeken. Onderhand<br />

zijn we toe aan onze derde burgemeester, is het college<br />

gevallen en zitten we midden in de informatierondes.<br />

Ambitie?<br />

Mijn gemeente zelfstandig en onafhankelijk houden.<br />

De aantrekkelijkste kant?<br />

Klinkt als cliché maar het is zo waar: de contacten<br />

met al die inwoners in mijn gemeente. Hier zit<br />

zoveel kennis en kunde, zoveel saamhorigheid en<br />

zoveel humor, dat is elke dag weer een feest.<br />

Minder leuk...<br />

Minder leuk is niet het goede woord, ontzettend<br />

naar zou ik het willen noemen, het aannemen door<br />

de meerderheid van de raad van een motie van<br />

treurnis tegen een D66-wethouder omdat hij zogenaamd<br />

het imago van Haren zou hebben geschaad.<br />

Dit ging over de beruchte bonnenaffaire. Terwijl<br />

deze wethouder er juist voor heeft gezorgd dat de<br />

affaire een halt werd toegeroepen zodra hij erachter<br />

kwam. Typisch een verhaal van ‘de boodschapper<br />

vermoord’.<br />

Tip voor de toekomst<br />

Blijf altijd eerlijk en dicht bij jezelf, blijf consequent.<br />

Je hoeft niet met iedereen vriendjes te zijn, als je<br />

maar zeker weet dat je iedereen recht in de ogen<br />

kunt blijven aankijken! De kloof dichten tussen<br />

kiezer en politiek begint met vertrouwen.


king Aantal<br />

tekst KING / beeld KING<br />

In gemeenteraden<br />

wordt veel gespro-<br />

ken over onder-<br />

werpen als<br />

dienstverlening<br />

en openbare orde<br />

en veiligheid.<br />

Maar weet u hoe<br />

de inwoners van<br />

uw gemeente<br />

hierover denken?<br />

En hoe dat is in<br />

andere gemeenten?<br />

Waarstaatjege-<br />

meente.nl helpt u<br />

hierbij.<br />

Een website vol met<br />

feiten, gegevens,<br />

vergelijkingen en<br />

verklaringen waar-<br />

mee u een goed<br />

beeld krijgt waar uw<br />

gemeente staat.<br />

14 | raad.2012<br />

waar staat úw<br />

gemeente?<br />

Door te vergelijken met anderen zie je op welke onderdelen je<br />

nog kunt verbeteren. Dit ontdekken gemeenten eenvoudig op<br />

het platform Waarstaatjegemeente.nl. Ook zien ze hier van<br />

welke gemeenten ze kunnen leren, om zo hun wettelijke en<br />

maatschappelijke taken zo goed mogelijk uit te voeren.<br />

Sturingsinformatie waar u<br />

iets mee kunt<br />

Het Kwaliteitsinstituut Nederlandse Gemeenten (KING) helpt<br />

gemeenten de kwaliteit van hun dienstverlening te verhogen.<br />

Dat doen ze onder andere door Waarstaatjegemeente.nl.<br />

“Uit Waarstaatjegemeente.nl blijkt dat we op de goede weg zijn,<br />

maar er zijn ook aandachtspunten. Voor het bestuur zijn deze<br />

aandachtspunten uit de onderzoeken waardevolle en belang<br />

rijke signalen waar we als gemeente ook echt mee aan de slag<br />

gaan!” Jan Luteijn, burgemeester, gemeente Cromstrijen<br />

Dit platform bevat het oordeel van burgers, cijfers op verschillende<br />

thema’s, verwijzingen naar benchmarks en de door KING<br />

en Atlas voor Gemeenten ontwikkelde verklaringsmodellen.<br />

De informatie op verschillende terreinen is eenvoudig te selecteren<br />

en levert u belangrijke sturingsinformatie op waar u iets<br />

mee kunt.<br />

Bovendien wordt Waarstaatjegemeente.nl in 2013 uitgebreid<br />

met indicatoren voor de controlerende taak van de raad (horizontale<br />

verantwoording). Zo hebt u als raadslid een goed overzicht<br />

op één centrale plaats van de prestaties van uw gemeente.<br />

En kunt u deze vergelijken. Zo kunt u uw controlerende taak<br />

nog beter uitvoeren.<br />

personen van 15 tot 65 jaar met een bijstandsuitkering<br />

per 1.000 inwoners in 2011 in Nederlandse gemeenten.<br />

Deze overzichtskaart vindt u terug in het rapport Sociale<br />

zekerheid op www.waarstaatjegemeente.nl.<br />

Cijfers voor decentralisatie<br />

KING weet wat er speelt bij gemeenten: welke thema’s actueel<br />

en belangrijk zijn. De informatie op Waarstaatjegemeente.nl<br />

sluit hierop aan. Want, zonder informatie kunt u niet goed<br />

“Het gemeentebestuur vindt het belangrijk om te<br />

weten hoe de inwoners van Putten denken over<br />

het bestuur en de gemeentelijke dienstverle-<br />

ning. De uitkomsten van Waarstaatjegemeente.nl<br />

gebruiken we om, waar nodig, verbeterslagen te<br />

maken.” Gerrit Pekelsma, gemeentesecretaris,<br />

gemeente Putten<br />

sturen. Voor alle gemeenten heeft KING bijvoorbeeld het<br />

rapport Sociale zekerheid samengesteld. Zo heeft u een duidelijk<br />

overzicht van de WW-, AO- en WWB- of WIJ-uitkeringen<br />

in uw gemeente.<br />

“Goed samenwerken, leren van elkaar en niet<br />

steeds zelf het wiel hoeven uitvinden is<br />

belangrijk voor gemeenten. De informatie op<br />

Waarstaatjegemeente.nl is makkelijk toegankelijk<br />

en snel bruikbaar voor raadsleden.<br />

Juist door ook naar andere gemeenten te kijken,<br />

komen we hier een stuk verder.”<br />

Geert van Soest, griffier, gemeente Venlo<br />

Voor de decentralisatie van de jeugdzorg heeft KING het<br />

rapport Kinderen in Tel toegevoegd. Hierin ziet u onder andere<br />

het percentage kinderen in uitkeringsgezinnen, kindermishandeling,<br />

kindersterfte en tienermoeders. Natuurlijk kunt u<br />

deze cijfers ook vergelijken met andere gemeenten.<br />

Binnenkort volgen nog meer rapporten met gedetailleerde<br />

informatie die u ondersteunen bij de nieuwe taken.<br />

Meer Waarstaatjegemeente.nl<br />

KING werkt er hard aan om Waarstaatjegemeente.nl<br />

door te ontwikkelen en nog preciezer af te stemmen<br />

op wat u wilt weten. Ook hebben ze een aantal<br />

whitepapers geschreven om hun kennis verder<br />

te delen. En om de toepassing van de cijfers op<br />

Waarstaatjegemeente.nl te laten zien. Wilt u meer<br />

weten over sturingsinformatie, de zeven para-<br />

digma’s van het informatieparadijs of de ver-<br />

klaringsmodellen op Waarstaatjegemeente.nl?<br />

Download dan onze whitepapers. U kunt daarvoor<br />

terecht op www.kinggemeenten.nl.<br />

raad.2012 | 15


Beter goed gejat, dan slecht bedacht!<br />

Is uw gemeente op zoek naar een oplossing voor een probleem? Grote kans dat een andere gemeente er al<br />

iets voor heeft bedacht. Gemeenten kunnen tijd, geld en moeite besparen door wat vaker bij elkaar<br />

te kijken en van elkaar te leren. Daarom heeft KING de Best Gejat Prijs in het leven geroepen. Deze prijs reiken<br />

we ieder jaar uit tijdens het KING Jaarcongres aan een gemeentelijk duo; de gemeente die het best een idee<br />

of toepassing heeft overgenomen en de gemeente waarvan het idee is ‘gejat’.<br />

Heeft uw gemeente een goed idee van een andere gemeente ‘gejat’? Of heeft een collega-gemeente uw idee<br />

overgenomen? Meld u dan samen aan voor de Best Gejat Prijs 2012 via www.kinggemeenten.nl/bgp. Want:<br />

beter goed gejat, dan slecht bedacht!<br />

KING. Leg(t) de lat hoger<br />

“Het is uiteindelijk beter voor de burger, wat we<br />

gejat hebben.”<br />

Frans Bekkers, projectleider, gemeente Landgraaf<br />

(winnaar 2010)<br />

“Het mooie van ‘jatten’ is dat de burger uiteindelijk<br />

sneller en beter geholpen wordt.”<br />

Korrie Louwes, wethouder, gemeente Rotterdam<br />

(genomineerd 2011)<br />

“Bij ICT-projecten is het vaak zo dat het twee, drie jaar<br />

duurt voordat je resultaat hebt. Doordat we het gejat<br />

hebben, hebben we het in een half jaar gerealiseerd.”<br />

Jan van Ginkel, gemeentesecretaris, De Waard<br />

(winnaar 2011)<br />

“Uiteindelijk is het beter voor de burgers omdat het minder geld<br />

kost. In het kader van bezuinigingen is dat natuurlijk heerlijk.”<br />

Paul Prooij, clustermanager info+ (CIO), gemeente Haarlemmermeer<br />

(genomineerd 2010)<br />

“Ik vind het een voordel van samen delen. Wij geloven dat als je iets<br />

geeft, je ook weer iets terugkrijgt.”<br />

Tjisse Stelpstra, gemeentesecretaris, gemeente Midden-Drenthe<br />

(winnaar 2011)<br />

“Het voordeel van het jatten dat wij gedaan hebben, is dat we inmiddels,<br />

door die ene keer’ jatten’, nu een permanente samenwerking met<br />

Midden-Drenthe hebben opgericht.”<br />

Willeke van Dijk, adviseur dienstverlening/projectleider,<br />

De Waard (winnaar 2011)<br />

“De burger zal door het ‘jatten’ minder hoeven bij te dragen<br />

in de lasten van de ambtelijke organisatie.”<br />

Arie Sigterman, contract- en accountmanager, gemeente Haarlem<br />

(genomineerd 2010)<br />

“Het voordeel van ‘jatten’ is dat je het wiel niet<br />

opnieuw hoeft uit te vinden. Iets dat goed werkt, kan zo<br />

overgeplaatst worden in een andere situatie.”<br />

Carolien Gehlers, wethouder, gemeente Amsterdam<br />

(genomineerd 2011)<br />

“Zo komt nog eens extra goed onder de aandacht in heel<br />

gemeentelijk Nederland, hoe waardevol het is om van elkaars<br />

goede voorbeelden gebruik te maken.”<br />

Marlies van der Starre, concerndirecteur, gemeente Leiden<br />

(winnaar 2010)<br />

“Wat een ander al uitgevonden heeft, hoef je<br />

zelf niet uit te vinden.”<br />

Harry Staring, wethouder, gemeente Zevenaar<br />

(genomineerd 2011)<br />

“Het voordeel van samenwerken is dat je van elkaar kunt leren, dat je<br />

de kinderziektes eruit kunt halen en dat je best practices met elkaar nog<br />

meer kunt versterken.”<br />

Ingeborg Wijkstra, beleidsmedewerker Integraal Onderwijs Jeugbeleid,<br />

gemeente Lingewaard (genomineerd 2011)<br />

Advertentie_goed_gejat!_def.indd 1-2 13-08-12 15:43


noc*nsf<br />

“Sport is een bindmiddel in een prettige, gezonde en open samenleving.”<br />

18 | raad.2012<br />

gemeente:<br />

investeer in<br />

de toekomst!<br />

tekst Imke van Loon-Martens<br />

beeld gemeente ‘s-Hertogenbosch, NOC*NSF<br />

Ton Rombouts,<br />

vice-voorzitter<br />

bij NOC*NSF<br />

én burgemeester<br />

van Den Bosch,<br />

is op missie.<br />

“Mijn missie is een<br />

stad die investeert<br />

in sport, cultuur<br />

en onderwijs.<br />

Daarmee creëer je<br />

een samenleving<br />

waar het goed mee<br />

gaat en waar het<br />

veilig is.” Rombouts<br />

is overtuigd dat<br />

sport meer betekent<br />

voor een samen-<br />

leving dan sport<br />

alleen. Sport zorgt<br />

voor vitaliteit in<br />

alle opzichten.<br />

Ton Rombouts, vice-voorzitter bij NOC*NSF<br />

én burgemeester van Den Bosch<br />

Op de middelbare school wilde Rombouts<br />

sportleraar worden. Zijn vader<br />

had gezegd dat het mooiste was als je<br />

van je hobby je beroep kon maken. Maar<br />

het lot besliste anders. Na een jaar<br />

uitstel, door het in twee keer behalen<br />

van het middelbare schooldiploma, wist<br />

hij wat hij écht wilde: burgemeester<br />

worden. Na een studie rechten werd hij<br />

op zijn 28e de jongste burgemeester<br />

van Nederland. De liefde voor sport<br />

verdween niet, maar kreeg een andere<br />

rol in zijn leven. Rombouts werd actief in<br />

besturen van verschillende sportbonden<br />

en drukt(e) zo op die manier een stempel<br />

op dat wat hem zo aan het hart gaat.<br />

“Sport is een bindmiddel in een prettige,<br />

gezonde en open samenleving. Daar<br />

mogen we niet op bezuinigen. Want als<br />

je daarop bezuinigt, dan bezuinig je op<br />

een goede toekomst.”<br />

Uitdaging<br />

Uit onderzoek blijkt dat negentig procent<br />

van de Nederlanders potentieel wel<br />

zou willen sporten. Toch sport daarvan<br />

lang niet iedereen regelmatig. Belangrijke<br />

redenen zijn een mismatch tussen<br />

sportaanbod en levensfase/leefstijl en<br />

beperkte bewegingsmogelijkheden in<br />

de leefomgeving. De uitdaging is om<br />

mensen te verleiden om te gaan sporten<br />

en te blijven sporten. De sportbonden<br />

en NOC*NSF zetten in op een verhoging<br />

van de sportparticipatie in Nederland<br />

van 65 procent naar 75 procent door<br />

drempels om te gaan sporten zo laag<br />

mogelijk te maken en barrières weg te<br />

raad.2012 | 19


nemen. Hiervoor zijn slimme samenwerkingsverbanden<br />

nodig tussen verschillende<br />

sectoren: sport, overheden,<br />

onderwijs, zorg, welzijn en bedrijfs-<br />

leven. Als zij er samen in slagen om<br />

zoveel mogelijk mensen in Nederland te<br />

laten sporten, dan levert dat de maatschappij<br />

heel veel op.<br />

Passend vraag en<br />

aanbod<br />

Rombouts vervolgt zijn verhaal: “Een<br />

vitaal en sportend Nederland vraagt om<br />

vitale steden en dorpen. Ik roep alle<br />

gemeenten op om te kijken naar waar<br />

behoefte aan is, waar haar inwoners<br />

goed in zijn en daar het aanbod op aan<br />

te passen. Ik daag ze uit om te investeren<br />

in sport in plaats van er op te bezuinigen.<br />

Den Bosch is goed in een aantal<br />

sporten en dat zie je terug in ons beleid.<br />

We investeren in hockey, rugby, basketbal,<br />

turnen, trampoline springen, voetbal<br />

en de paardensport. Dit past ons en<br />

dat merk je. Nu zijn wij een grote gemeente<br />

met grote investeringen. Maar<br />

vergeet niet dat er veel toptalenten uit<br />

kleinere gemeenten komen. Daar kon<br />

een Yuri, Anky of Epke zijn/haar talent<br />

ontdekken. Daarom ben ik van mening<br />

dat iedere gemeente ruimte moet bieden<br />

voor talentontwikkeling. Het is de<br />

opdracht van de (lokale) overheid dat<br />

20 | raad.2012<br />

ieder kind zijn talent kan ontwikkelen of<br />

dat nu op sport of cultureel vlak is. Ik<br />

vind dat ieder kind een bal of muziek-<br />

instrument tot zijn beschikking moet<br />

hebben.”<br />

Ontwikkeling<br />

(Top)sport heeft ook een belangrijke rol<br />

in de samenleving. NOC*NSF wil bij de<br />

beste tien landen van de wereld horen.<br />

Het geeft een gevoel van trots, van<br />

samen sterk staan. Heel Nederland<br />

kleurt oranje bij grote evenementen en<br />

geniet van de prestaties van onze topsporters.<br />

Topsporters worden steeds<br />

vaker een belangrijk rolmodel voor jongeren.<br />

Niet alleen op het gebied van<br />

sport, maar vooral ook ten aanzien van<br />

leefstijl. Topsport is tevens een kraamkamer<br />

voor innovaties en kennisontwikkeling.<br />

En dan niet alleen op gebied van<br />

sport, maar voor het hele bedrijfsleven.<br />

Ton Rombouts: “Dus investeer in sport<br />

en investeer daarmee in een vitaal Nederland.<br />

Blijf dromen. Zorg ervoor dat<br />

het kan en zorg ervoor dat het je gegund<br />

wordt. Zo komen we samen verder.”<br />

Voordelen<br />

Daar waar negentig procent van de<br />

Nederlander aangeeft wel te willen<br />

sporten, lukt het slechts 65 procent van<br />

de bevolking om dit minimaal twaalf<br />

keer per jaar te doen. Het ontbreken van<br />

sportmogelijkheden in de buurt is het op<br />

één na grootste obstakel voor mensen<br />

om niet te sporten. Als accommodaties<br />

multi-inzetbaar zijn en gebouwd worden<br />

op centrale locaties in een buurt,<br />

dan gaan meer mensen sporten. ‘Sportpunten’<br />

in Den Bosch is hiervan een<br />

goed voorbeeld. Bijkomend voordeel<br />

hiervan is dat naast een directe sporttoename<br />

er ook veel efficiënter gebruik<br />

gemaakt wordt van de budgetten bij de<br />

desbetreffende gemeente. Ook is gebleken<br />

dat de waarde stijgt van de<br />

gebieden waar sportaccommodaties<br />

zijn gevestigd. Gemeenten hebben dus<br />

vooral voordeel als ze slim investeren in<br />

sportfaciliteiten. Een sterke gemeente is<br />

een gemeente met een passend en slim<br />

sportbeleid. Gemeenten zoals Enschede<br />

en Den Bosch hebben al die ervaring.<br />

Rombouts: “Mijn stelling is: met zijn<br />

allen naar Olympisch niveau. Met zijn<br />

allen op weg naar goud!”<br />

Sport is hét bindmiddel in een vitale<br />

samenleving. Met het oog op de<br />

gemeenteraadsverkiezingen van 2014<br />

wil NOC*NSF alle raadsleden oproepen<br />

om sport de plaats te geven die het verdient<br />

in het eigen verkiezingsprogramma.<br />

Meer weten? Zie www.nocnsf.nl<br />

voor nadere informatie.<br />

hanneke balk<br />

Vice-voorzitter Raadslid.nu<br />

Een goede griffier is een zegen voor een gemeenteraad en<br />

misschien zelfs wel een voorwaarde om je, als gehele raad,<br />

optimaal te kunnen inzetten voor de lokale democratie.<br />

Bijna 10.000 gemeenteraadsleden in Nederland zetten zich<br />

in, juist omdat die lokaal betrokken democratie hen aan<br />

het hart gaat. De ondersteuning door zo’n fantastische<br />

De Griffier:<br />

m/v met<br />

gebruiksaanwijzing<br />

griffier, die zich voor honderd procent inzet voor de raad:<br />

dat wil elk raadslid dus wel. En toch lukt dat niet in elke<br />

gemeente. Voorbeelden van onvrede, bij raadsleden en<br />

griffiers, zijn bekend. Maar het kan wél goed.<br />

Gebruiksaanwijzing in 10 stappen<br />

Raadslid.nu introduceerde tijdens het jaarcongres op<br />

22 september de digitale handreiking. Een ‘gebruiksaanwijzing’<br />

voor een goed werkgeverschap van de raad. Met<br />

dit digitale instrument kunnen gemeenteraden eenvoudiger<br />

de juiste afwegingen maken bij: het aantrekken van<br />

een nieuwe griffier, het optimaal gebruiken van de mogelijkheden<br />

van de griffier en het goed houden van de relatie<br />

met de griffier. In tien heldere stappen, met voorbeelden<br />

uit de praktijk. Deze digitale informatiebron geeft antwoorden.<br />

Als raadslid hoef je geen leesvoer door te worstelen.<br />

Een vraag brengt je naar de passende informatie.<br />

Nu aan de slag<br />

Elke gemeenteraad die de gebruiksaanwijzing volgt heeft<br />

over enkele weken:<br />

• een goede werkgeverscommissie, die gemandateerd is<br />

door de hele raad<br />

• goede werkafspraken met de griffier<br />

• evaluatiemomenten waarbij alle fracties hun inbreng<br />

hebben<br />

• functioneringsgesprekken, waarbij personen betrokken<br />

zijn die de raad zelf belangrijk vindt. Dat kan de burgemeester<br />

zijn, maar ook de afdeling P&O.<br />

En zo’n gemeenteraad maakt de juiste afwegingen bij het<br />

aantrekken van een nieuwe griffier.<br />

En ze leefden nog lang en gelukkig...<br />

Nee, ook ik geloof niet in sprookjes. Vaak is de realiteit toch<br />

weerbarstiger, zeker als we te maken hebben met politici,<br />

met politieke onderwerpen en de rol van de coalitie en de<br />

oppositie. Maar als werkgever zullen we ons toch moeten<br />

realiseren, dat onze werknemer, de griffier, daar niet de<br />

dupe van mag worden. Uit de praktijk blijkt: als de goede<br />

afspraken in ‘vredestijd’ zijn gemaakt, dan biedt dat houvast<br />

in conflictsituaties. Want zowel de griffier zelf, als de<br />

burgemeester in zijn/haar rol als voorzitter van de raad,<br />

kan onder verwijzing naar die afspraken, problemen<br />

adequater aanpakken. Externe deskundigen, die moeten<br />

worden ingeschakeld als het echt uit de hand loopt (en dat<br />

komt vaker voor dan je denkt) onderschrijven dit. Eigenlijk<br />

zijn er geen argumenten om de gebruiksaanwijzing niet te<br />

gebruiken en de relatie tussen de griffier en de raad tot een<br />

gelukkig huwelijk te maken. En ze leefden nog lang en<br />

gelukkig!<br />

Kijk op www.raadslid.nu voor deze gratis ondersteuning.<br />

raad.2012 | 21


het ccv Axel<br />

tekst Hans Rebers / beeld Rodney Kersten<br />

“Een sterke raad<br />

op integrale<br />

veiligheid<br />

controleert de<br />

burgemeester<br />

en prioriteert<br />

de lokale veilig-<br />

heidsagenda.<br />

Dit kan alleen<br />

als raadsleden<br />

zich bewust zijn<br />

van hun eigen<br />

positie en<br />

voldoende kennis<br />

en vaardigheden<br />

hebben op het<br />

gebied van<br />

integrale veilig-<br />

heid om deze<br />

goed tot uitvoe-<br />

ring te brengen.<br />

Het CCV kan ze<br />

daarbij helpen.”<br />

22 | raad.2012<br />

hulp bij inte-<br />

graalveilig- heidsbeleid<br />

Aan het woord is Onno Peer, voormalig<br />

raadslid in het Amsterdamse stadsdeel<br />

Slotervaart en sinds 2011 directeur van<br />

het Centrum voor Criminaliteitspreventie<br />

en Veiligheid, kortweg het CCV. Het<br />

CCV richt zich op het vergroten van de<br />

maatschappelijke veiligheid. Dit be-<br />

tekent onder andere dat ze constant<br />

monitoren welke onderwerpen er op de<br />

agenda staan bij partners uit de overheid,<br />

maatschappelijke organisaties en<br />

het bedrijfsleven.<br />

“De afgelopen tijd bleek er bij raads-<br />

leden veel behoefte aan verduidelijking<br />

over hoe zij hun kaderstellende, controlerende<br />

en vertegenwoordigende rol<br />

moeten invullen als het aankomt op integraal<br />

veiligheidsbeleid”, aldus Axel<br />

Weggelaar. Weggelaar is sinds 2005<br />

werkzaam als programmaleider Integraal<br />

Veiligheidsbeleid bij het CCV.<br />

“In een onderzoek dat wij vorig jaar in<br />

samenwerking met Raadslid.nu hebben<br />

uitgevoerd (zie pagina 82 en 83 van<br />

Raad.2011), gaf bijvoorbeeld slechts<br />

37 procent van de raadsleden aan over<br />

voldoende deskundigheid en informatie<br />

te beschikken om tot goede lokale veiligheidsplannen<br />

te komen. Neem de nieuwe<br />

Politiewet. Gemeenten moeten nu<br />

elke vier jaar de lokale prioriteiten aan de<br />

regio doorgeven voor het regionale beleidsplan.<br />

Raadsleden spelen bij de prioritering<br />

van de onderwerpen een belangrijke<br />

rol. Daarnaast kunnen raadsleden<br />

de burgemeester opdrachten en prioriteiten<br />

meegeven voor de diverse regionale<br />

overleggen. Nog te vaak zien we dat<br />

raadsleden niet goed weten wat de burgemeester<br />

daar allemaal bespreekt en<br />

ook niet om terugkoppeling vragen. Hier<br />

valt nog een enorme winst te behalen.”<br />

En dus gaat het CCV geregeld in gesprek<br />

met gemeenteraden door heel Nederland<br />

om duidelijk te maken hoe zij hun<br />

rol het beste op kunnen pakken. Peer<br />

benadrukt dat raadsleden in de nabije<br />

toekomst ook via andere wegen ondersteuning<br />

kunnen verwachten vanuit het<br />

CCV. “We zijn momenteel de laatste<br />

hand aan het leggen aan een digitale<br />

handreiking. Dit is een speciaal voor<br />

Weggelaar (links) en Onno Peer van het CCV<br />

raadsleden ontsloten gedeelte van onze website met onder<br />

andere informatie over de rollen van raadsleden, de rollen van<br />

andere spelers zoals de politie en de Veiligheidsregio en aansprekende<br />

praktijkvoorbeelden.” Weggelaar vult aan: “Uit ons<br />

eigen onderzoek komt naar voren dat raadsleden niet goed<br />

weten bij wie de regie ligt op het lokale veiligheidsbeleid. Die<br />

ligt natuurlijk bij gemeenten, maar ruim 40 procent van de<br />

raadsleden denkt dat deze bij de Veiligheidsregio ligt. Dan is er<br />

toch iets mis met hoe raadsleden aankijken tegen het lokale<br />

veiligheidsbeleid. In de digitale handreiking wordt precies omschreven<br />

welke rol raadsleden hebben bij het lokale integrale<br />

veiligheidsbeleid. Eind dit jaar komt het CCV bovendien met<br />

een speciale masterclass. In deze masterclass bespreken we<br />

met raadsleden, fracties of zelfs de hele raad hoe ze op dit<br />

moment het integrale veiligheidsbeleid vormgeven en hoe dit<br />

in de toekomst verbeterd kan worden.”<br />

Preventie en samenwerking<br />

In het streven naar vergroting van de maatschappelijke veiligheid,<br />

zijn voor het CCV twee instrumenten essentieel: preventie<br />

en samenwerking. Peer: “In onze contacten met raden en<br />

raadsleden maken we ze bewust van het feit dat investeren in<br />

preventie kosten bespaart op het gebied van repressie. Het is<br />

bijvoorbeeld een stuk voordeliger om winkelinbraak te voorkomen<br />

dan op te draaien voor de kosten naderhand. En betrek<br />

ook de ondernemers in de bestrijding. Zij weten als geen<br />

ander waar zij het meeste risico lopen. Veiligheid en criminaliteitsbestrijding<br />

zijn niet alleen een zaak van de overheid, het is<br />

een samenwerking tussen verschillende publieke en private<br />

partijen.”<br />

“Voor het CCV zijn raadsleden een betrekkelijk nieuwe doelgroep”,<br />

zegt Weggelaar. “Met goede informatieverstrekking<br />

en bewustwording van de rol die ze hebben en de kracht van<br />

samenwerking en preventie hopen we mee te kunnen helpen<br />

aan krachtigere raadsleden op het gebied van integraal veiligheidsbeleid.<br />

Het is dan ook onze drive te zorgen dat het ook<br />

voor raadsleden een automatisme wordt om ons te bena-<br />

deren als het aankomt op criminaliteits- en veiligheidsvraagstukken.”<br />

Voor meer informatie over het CCV: kijk op www.hetccv.nl.<br />

raad.2012 | 23


necker van naem Vier<br />

tekst Geeske Wildeman* / beeld Necker van Naem<br />

“We moeten<br />

wat met social<br />

media, iets met<br />

online commu-<br />

nicatie!”<br />

Die noodkreet<br />

horen de adviseurs<br />

van Necker van<br />

Naem geregeld van<br />

griffiers, burge-<br />

meesters of raads-<br />

leden. De iPads zijn<br />

aangeschaft en de<br />

raad werkt papier-<br />

loos, en daardoor<br />

lijkt het gebruik van<br />

social media door<br />

raadsleden niet<br />

meer te stuiten.<br />

Maar helpt dit ook<br />

aan de zichtbaar-<br />

heid van de raad<br />

als geheel?<br />

24 | raad.2012<br />

een zichtbare<br />

raad met<br />

social media<br />

In april 2012 hield Necker van Naem een<br />

enquête onder de griffiers van Nederlandse<br />

gemeenten. Zij zien directe toegang<br />

tot raadsstukken en aantekeningen<br />

als belangrijkste reden om over te stappen<br />

op tablets. De mogelijkheden die<br />

digitaal werken met zich meebrengt om<br />

direct te communiceren met burgers en<br />

deze actief bij te laten dragen aan het<br />

debat, wordt maar door ongeveer de<br />

helft van de griffiers erkend. Maar raadsleden<br />

weten allang dat de interactie met<br />

inwoners en instellingen is veranderd.<br />

Daar waar het vroeger de overheid was<br />

die voor een belangrijk deel bepaalde<br />

welke richting de maatschappij opging,<br />

komen nu de initiatieven van alle kanten<br />

en is het aan de overheid om hier op te<br />

reageren. Buurtbewoners hebben zich<br />

via Facebook al georganiseerd in een<br />

online platform ter voorbereiding op die<br />

brede school, of hebben een website<br />

opgericht waar zij naar hartenlust informatie<br />

over daklozenhuisvesting delen.<br />

Wonderpil<br />

Kortom, er zijn nieuwe verbindingen<br />

nodig. En het instrument social media<br />

kan hierbij helpen. Maar het is zeker<br />

geen wonderpil die de afstand tussen<br />

burger en politiek opeens overbrugt. Het<br />

dient zorgvuldig en strategisch te worden<br />

ingezet. Uit onderzoek van de Raad<br />

voor het Openbaar Bestuur (ROB) blijkt<br />

dat politici social media vooral gebruiken<br />

om opportunistische redenen: het zenden<br />

van eigen standpunten en activiteiten.<br />

Prima dat raadsleden twitteren,<br />

maar tot nu toe draagt dat volgens het<br />

onderzoek niet bij aan de zichtbaarheid<br />

van de raad als geheel, en daarmee het<br />

verkleinen van de afstand naar de burger<br />

of de introductie van nieuwe vormen van<br />

participatie.<br />

stadia van de politieke twitteraar<br />

• aanwezigheid<br />

• versturen van berichten<br />

• antwoorden op vragen<br />

• reageren op berichten van anderen<br />

Necker van Naem heeft de afgelopen twee jaar veel gemeenten<br />

ondersteund bij de invoering van digitaal werken. Het<br />

begon met een groot traject in de raad van Nijmegen en werd<br />

vervolgd in onder meer Venlo, Zaltbommel, Hoogezand-<br />

Sappermeer, Vlist en Hilversum.<br />

En het gaat door. In gemeenten als Arnhem, Almere en de<br />

BEL-gemeenten (Blaricum, Eemnes en Laren) doet Necker<br />

van Naem opdrachten die niet enkel gericht zijn op digitaal<br />

werken, maar ook op de bijbehorende organisatieveranderingen,<br />

crowdfunding (online burgerparticipatie) en vernieuwde<br />

communicatie. Gegeven de kennis van en ervaring met<br />

(het belang van) de raad die Necker van Naem heeft, helpen ze<br />

ook gemeenteraden die meer willen doen met social media.<br />

Politici en politieke partijen kunnen namelijk de mogelijk-<br />

heden van social media veel beter benutten: minder zenden<br />

en meer interactie.<br />

27 volgers…<br />

Natuurlijk helpt het als u de handige foefjes weet van Twitter,<br />

Tweetdeck of Tumblr, maar de meeste raadsleden hebben dat<br />

snel onder de knie. Daar heeft u Necker van Naem niet voor<br />

nodig. Het gaat de adviseurs van Necker van Naem erom dat<br />

u op een slimme manier social media kunt integreren in de<br />

huidige communicatie-uitingen.<br />

Daarmee wordt de raad in zijn geheel beter zichtbaar en dus<br />

belangrijker als speler in lokale debatten buiten de raadszaal.<br />

Daarvoor moet u de juiste sociale netwerken kiezen, bepalen<br />

of u genoeg capaciteit heeft om de gekozen strategie succesvol<br />

uit te voeren en monitoren of alle acties daadwerkelijk<br />

resultaat opleveren. Immers, niets is treuriger voor de beeldvorming<br />

over het hoogste democratische orgaan in de<br />

gemeente dan een twitteraccount van de gemeenteraad waar<br />

de laatste tweet uit oktober 2011 is en het aantal volgers op<br />

27 is blijven steken…<br />

* De auteur is directeur-eigenaar van Necker van Naem.<br />

De adviseurs van Necker van Naem zijn experts op het gebied<br />

van papierloos werken en social media in de politiek bestuurlijke<br />

context. Voor meer informatie zie www.necker.nl.<br />

raad.2012 | 25


mvv<br />

tekst Hans Bongers / beeld MVV Nederland<br />

Het verenigings-<br />

leven is vanouds<br />

een belangrijke<br />

verbindende<br />

factor in de<br />

lokale samen-<br />

leving. Vanuit<br />

een grote betrok-<br />

kenheid zorgen<br />

bestuurders en<br />

leden voor goed<br />

functionerende<br />

vrijwilligers-<br />

organisaties met<br />

vaak honderden<br />

actieve deelnemers.<br />

Als je ze enthou-<br />

siast maakt om<br />

hun doelstellingen<br />

te verbreden dan<br />

kun je er als<br />

gemeentelijke<br />

overheid heel<br />

26 | raad.2012<br />

veel aan hebben.<br />

De aanwezige<br />

kennis, ervaring<br />

en vaardigheden<br />

blijken dan goud<br />

waard te zijn.<br />

sport als<br />

belangrijke<br />

katalysator<br />

De gemeente Delft heeft ondervonden dat verenigingen<br />

belangrijk zijn bij het realiseren van doelen op gebied van welzijn,<br />

zorg, gezondheid, cultuur, recreatie en milieu. Sinds 2009<br />

heeft de gemeente intensief de samenwerking gezocht met<br />

veertien sportverenigingen. Daarbij is met veel succes gebruik<br />

gemaakt van het zogenaamde MVV-model. MVV staat voor<br />

Maatschappelijk Verantwoord Verenigen. Het is een manier<br />

waarop organisaties worden geactiveerd zich in te zetten<br />

en ook verantwoordelijkheid te nemen voor een bredere<br />

maatschappelijke context dan alleen de eigen kerndoelen.<br />

Ze ontwikkelen zich dan als belangrijke maatschappelijke<br />

partners van de lokale overheid.<br />

Zelfredzaamheid en participatie<br />

Jeroen Joon, oprichter van MVV en zelf raadslid, signaleerde<br />

dat bij gemeenten de druk groot is om het anders, efficiënter<br />

en beter te doen. Niet alleen vanwege de bezuinigingen, maar<br />

omdat het niet meer van deze tijd is om alles vanuit een<br />

gemeentelijke organisatie te regelen. “Steeds meer is het zaak<br />

verder te denken dan bestaande systemen<br />

en processen. Met het MVV-<br />

concept sluiten we aan bij ontwikkelingen<br />

waarin de lokale overheid steeds<br />

meer nadruk wil op de rol van regisseur<br />

en facilitator. Een slagvaardige overheid<br />

weet goed gebruik te maken van de kennis<br />

en kracht van burgers, maatschappelijke<br />

organisaties en bedrijven. Je ziet<br />

dat veel sportverenigingen alles in huis<br />

hebben om uit te groeien tot een<br />

belangrijke motor op de verschillende<br />

beleidsterreinen die een gezonde<br />

samenleving tot doel hebben. Ze hebben<br />

al ervaring met kinderopvang.<br />

De accommodaties lenen zich daar goed<br />

voor. Maar er liggen veel meer mogelijkheden.<br />

Bijvoorbeeld initiatieven om jongeren<br />

en volwassenen aan het bewegen<br />

te krijgen in combinatie met werk-<br />

ervaring opdoen, om ouderen via sport<br />

en spel langer fit en uit het sociale isolement<br />

te houden en activiteiten die de<br />

sociale cohesie en sociaal gedrag stimuleren.<br />

Ook in de samenwerking met<br />

basis- en voortgezet onderwijs schuilen<br />

interessante uitdagingen, evenzo op het<br />

gebied van kunst en cultuur.”<br />

Samenwerken en<br />

verbinden<br />

Het Delftse model is een goed geslaagd<br />

voorbeeld en een verhaal met veel kansen,<br />

die ook elders te realiseren zijn. Een<br />

case waarvoor de MVV-initiatiefnemer<br />

ook bij andere gemeenten enthousiast<br />

onthaal krijgt. Zo heeft ook de gemeente<br />

Maassluis onlangs besloten in de<br />

komende twee jaar het MVV-model uit<br />

te rollen.<br />

“Een belangrijke eerste stap in de MVVaanpak<br />

is op politiek, bestuurlijk en<br />

ambtelijk niveau aanzetten te geven<br />

voor de ontwikkeling van een integrale<br />

samenlevingsvisie. Dat moet leiden tot<br />

een ontkokerde visie op maatschappelijke<br />

ontwikkeling, welzijn, zorg,<br />

gezondheid, cultuur, milieu, recreatie<br />

en sport. Gelijktijdig wordt samen-<br />

werking gezocht met de grotere sportverenigingen<br />

in de gemeente. Doel is ze<br />

bewust te maken van de kansen en<br />

mogelijkheden die er liggen door verbindingen<br />

aan te gaan met andere<br />

partijen uit de lokale samenleving. Zaak<br />

is de focus te verleggen naar samenwerken<br />

en verbinden. Dat doen we dan<br />

raad.2012 | 27


Jeroen Joon,<br />

initiatiefnemer van MVV<br />

vervolgens door het opzetten van<br />

wijkgerichte samenwerkingsverbanden<br />

waarbij iedere organisatie vanuit zijn<br />

deskundigheid een rol vervult. Daar<br />

waar mogelijk wordt de uitvoering<br />

gedaan met behulp van professionals<br />

zoals de buurtsportcoaches, combi-<br />

natiefuncties, verenigingsmanagers,<br />

jongeren- en ouderenwerkers. Optimaal<br />

gebruik makend van de aanwezige kennis<br />

en kunde. MVV Nederland voorziet<br />

daarbij in visie, methodiek, tools en<br />

implementatiebegeleiding.”<br />

Succesvol traject<br />

Delft is nu klaar voor een volgende fase.<br />

De gemeente ging enkele jaren geleden<br />

nog uit van sterk gesegmenteerde<br />

beleidsterreinen. Aan de hand van de<br />

MVV-methode wordt een samen-<br />

hangende benadering op basis van een<br />

integrale samenlevingsvisie geïmplementeerd.<br />

Er zijn nu breed in de samenleving<br />

verankerde netwerken ontstaan<br />

waarin op verschillende niveaus wordt<br />

samengewerkt. De ontwikkeling van<br />

ondersteunend beleid en de inzet van<br />

combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches<br />

moeten zorgen voor<br />

voldoende borging en continuïteit in de<br />

uitvoering.<br />

Voor het succes van het Delftse veranderingsproces<br />

zijn, volgens Jeroen Joon,<br />

twee zaken van belang geweest.<br />

28 | raad.2012<br />

De eerste is de consistentie waarmee<br />

een eenmaal gekozen aanpak is doorgezet<br />

en de tweede de continue politieke,<br />

bestuurlijke en ambtelijke steun die<br />

er steeds was voor de gekozen aanpak.<br />

“De basis is mijn geloof in de kracht van<br />

verenigingen. Zij zijn het cement van de<br />

samen-leving. We leven in een tijd van<br />

netwerken en verbindingen maken.<br />

De vereniging past daar als organisatievorm<br />

goed in, het is een kracht die bindt<br />

…. en daarmee meer dan goud waard!”<br />

Rob van den Berg, Senior Projectleider<br />

gemeente Delft:<br />

“MVV heeft er voor gezorgd dat wij ons steeds sterk gesteund voelden<br />

om niet alleen vernieuwend te denken, maar ook om de vernieuwing<br />

daadwerkelijk in acties om te zetten, kansen en mogelijkheden te pakken<br />

en heilige huisjes en muren te beslechten. Maatschappelijk Verantwoord<br />

Verenigen is daarbij een goed instrument gebleken om particulier initiatief<br />

te verbinden met de maatschappelijke doelen van een lokale overheid.”<br />

raadslid in beeld<br />

Joshua Möllmann, 24 jaar<br />

VVD, Helmond<br />

Raadslid sinds 2010<br />

Waarom raadslid?<br />

Als raadslid wil ik graag een positieve bijdrage leveren<br />

aan mijn geboortestad Helmond. Ik zie het meebesturen<br />

van de stad als een échte uitdaging en het<br />

is een voorrecht om als jongste raadslid in Helmond<br />

een bijdrage te mogen leveren aan het stads-<br />

bestuur.<br />

Ambitie?<br />

Ik wil graag van Helmond een nóg aantrekkelijkere<br />

stad maken. Helmond is een stad waar het prettig<br />

wonen, werken en recreëren is, dus ook een aantrekkelijke<br />

stad voor kenniswerkers. Dat wil ik graag<br />

verder uitbouwen zodat meer mensen de weg<br />

vinden naar onze stad. Verder vind ik een goed<br />

ondernemersklimaat in de stad erg belangrijk! De<br />

verdere ontwikkeling van de Automotive- en Foodcampus<br />

kunnen hier een positieve bijdrage aan<br />

leveren. Daarnaast blijft veiligheid en bereikbaarheid<br />

een belangrijke prioriteit.<br />

De aantrekkelijkste kant?<br />

Enerzijds het contact met de inwoners van de stad<br />

en de maatschappelijke organisaties en anderzijds<br />

het meedenken en meebeslissen over allerlei zaken<br />

die de inwoners van de stad aangaan.<br />

Minder leuk...<br />

Als VVD willen wij graag de stad besturen op hoofdlijnen.<br />

Eindeloos vergaderen over details is niet in<br />

het belang van de stad.<br />

Tip voor de toekomst<br />

Een kleinere maar daadkrachtigere overheid! Om<br />

de slagvaardigheid te vergroten lijkt het mij verstandig<br />

dat gemeenten meer gaan samenwerken<br />

en uiteindelijk fuseren.


erenschot Martin<br />

tekst Peter Smit / beeld Berenschot<br />

“Veel gemeenten<br />

“<br />

zonder visie<br />

maken zich druk<br />

over de decentralisatie<br />

van rijkstaken,<br />

wordt<br />

maar dat is helemaal<br />

niet nodig.<br />

Het is juist een<br />

het lastig”<br />

goede zaak dat<br />

lokale overheden<br />

meer invloed<br />

krijgen op zaken<br />

die rechtstreeks te<br />

maken hebben met<br />

de leefsituatie van<br />

de eigen inwoners.<br />

Belangrijk is dat<br />

de gemeente een<br />

duidelijke visie<br />

heeft op de wijze<br />

waarop nieuwe<br />

taken worden inge-<br />

vuld. Zonder visie<br />

wordt het lastig.”<br />

30 | raad.2012<br />

Woorden van Martin Heekelaar, managing<br />

consultant op het gebied van werk<br />

en inkomen bij Berenschot. Het oplossen<br />

van complexe vraagstukken is voor hem<br />

dagelijkse kost. Samen met zijn collega’s<br />

houdt hij zich onder meer bezig met onderzoek,<br />

strategie, beleidsontwikkeling,<br />

(intergemeentelijke) samenwerking, bedrijfsvoering<br />

en organisatieprocessen.<br />

Meer doen met<br />

minder geld<br />

“Gemeenten moeten meer doen met<br />

minder geld. Met dat gegeven moeten<br />

de bestuurders nieuw beleid ontwikkelen.<br />

De decentralisatietendens gaat<br />

gewoon door. Dat zie je niet alleen in<br />

Nederland, maar ook in andere landen.<br />

Het is een internationale ontwikkeling.<br />

Er gaat veel veranderen. Het rijk draagt<br />

taken over en voert tegelijkertijd omvangrijke<br />

kortingen door. Het is nu zaak<br />

dat gemeenten zich in deze periode van<br />

bezuinigingen goed voorbereiden op hun<br />

nieuwe taken”, aldus Heekelaar. “Er zijn<br />

volop nieuwe ontwikkelingen, maar je<br />

ziet weinig nieuwe initiatieven. Je ziet dat<br />

gemeenten moeten leren om zelf het<br />

heft in handen te nemen, richting te<br />

bepalen in een wereld vol onzekerheid.”<br />

De Wet werken naar vermogen (WWNV)<br />

en de overheveling van AWBZ-taken naar<br />

de WWMO zijn controversieel verklaard,<br />

maar de decentralisatie van taken is een<br />

onomkeerbaar proces. “Gemeenten kunnen<br />

maar beter voortgaan op de wegen<br />

die vaak al zijn ingeslagen ter voorbereiding<br />

op deze (nu controversieel verklaarde)<br />

regelingen. Zij moeten zich afvragen<br />

hoe ze met de sociale vraagstukken<br />

omgaan. Dat biedt richting aan werk,<br />

inkomen, zorg en welzijn.”<br />

Processen verbinden<br />

“Het lijkt vaak ingewikkelder dan het in<br />

werkelijkheid is. Aan de transitieprocessen<br />

liggen dezelfde uitgangspunten ten<br />

grondslag. Het gaat om ombuigingen<br />

van de manier waarop gemeenten<br />

omgaan met inwoners die een ondersteuningsvraag<br />

hebben. Dat wordt steeds<br />

minder centraal bepaald. Daarom moet<br />

je deze transitieprocessen met elkaar<br />

Heekelaar:<br />

“Het gaat in elke gemeente om maatwerk.”<br />

verbinden. Wij kiezen voor een opzet waarin de transities leiden<br />

tot een integraal en innovatief sociaal beleid. Gemeenten<br />

moeten zich goed voorbereiden, ook al kan het nieuwe kabinet<br />

straks de koers nog veranderen. De hoofdstroom is duidelijk.”<br />

Volgens Heekelaar bestaat er geen blauwdruk voor de implementatie<br />

van de nieuwe taken. “Nee, het gaat in elke gemeente<br />

om maatwerk. De schaalgrootte van een gemeente is een<br />

belangrijke factor. Een kleine gemeente kiest eerder voor intergemeentelijke<br />

samenwerking, terwijl in een grote stad sprake<br />

kan zijn van een wijkgerichte aanpak. Maar denk ook aan de<br />

samenstelling van de bevolking, de demografische ontwikkeling,<br />

groei of krimp, noem maar op. Overal is de situatie anders.<br />

Daarom is het zo belangrijk dat gemeenten een eigen visie<br />

hebben en beleid ontwikkelen dat op de specifieke situatie is<br />

gericht.”<br />

Strategische dialoog met<br />

gemeenteraad<br />

“Een gemeenteraad kan en moet in zo’n visietraject een actieve<br />

rol spelen. In veel gemeenten starten we bij adviesopdrachten<br />

met een strategische dialoog met de gemeenteraad en het<br />

college van burgemeester en wethouders. Het is essentieel dat<br />

raadsleden bij dit soort operaties nauw zijn betrokken. Het is<br />

uiteindelijk de gemeenteraad die beslist.”<br />

Berenschot is in staat om gemeenten te helpen in alle fases van<br />

strategieontwikkeling tot en met implementatie. Heekelaar:<br />

“We weten wat de veranderingen betekenen, we kennen de<br />

wereld waarin de veranderingen plaatsvinden, we maken<br />

samen met de gemeenten een visie die aansluit op de ambities<br />

en de mogelijkheden van een gemeente, we kunnen verschillende<br />

scenario’s ontwikkelen, een second opinion geven of het<br />

management van deze forse veranderingen op ons nemen.”<br />

“Het gaat om ingrijpende veranderingen die jaren in beslag<br />

nemen en waarmee miljarden euro’s zijn gemoeid. Gemeenten<br />

moeten met minder middelen de hulp aan inwoners beter<br />

organiseren, onder meer door slim in te kopen, goed te sturen<br />

en goede afspraken te maken met uitvoeringsorganisaties en<br />

zorgaanbieders. Wij kunnen gemeenten helpen om deze nieuwe<br />

regierol zo goed mogelijk in te vullen.”<br />

raad.2012 | 31


nifv “Met<br />

tekst Imke van Loon-Martens / beeld Martin de Jongh<br />

Het Nederlands<br />

Instituut voor<br />

Fysieke Veiligheid<br />

(NIFV) is het insti-<br />

tuut waar onder<br />

meer raadsleden<br />

gratis onafhanke-<br />

lijke informatie<br />

kunnen krijgen als<br />

het gaat om regel-<br />

geving over fysieke<br />

veiligheid en<br />

rampenbestrijding.<br />

Bestuurders<br />

kunnen via de<br />

website informatie<br />

opzoeken en zo<br />

een standpunt<br />

wettelijk onder-<br />

bouwen.<br />

En men kan er<br />

vragen stellen.<br />

Dat kan online,<br />

32 | raad.2012<br />

24 uur per dag.<br />

Binnen vijf dagen<br />

krijgt de vragen-<br />

onder-<br />

steller antwoord,<br />

gegeven door<br />

vakspecialisten.<br />

bouwing en<br />

antwoord<br />

Sinds 1 oktober 2010 is de Wet veiligheidsregio’s<br />

(Wvr) van kracht. Deze wet<br />

vervangt de Brandweerwet, de Wet<br />

geneeskundige hulpverlening bij ongevallen<br />

en rampen (Wghor) en de Wet<br />

rampen en zware ongevallen (Wrzo). De<br />

wet bepaalt de taken van het lokaal bestuur<br />

en het bestuur van een veiligheidsregio<br />

en stelt een aantal basiseisen aan<br />

de organisatie van de hulpdiensten en de<br />

kwaliteit van het personeel en het materieel.<br />

Het doel van de Wet veiligheids-<br />

regio’s is om tijdens rampen en crises<br />

kordaat, efficiënt en vooral samen-<br />

werkend te handelen. Denk aan het<br />

bestrijden van grote branden, een neergestort<br />

vliegtuig of een aanslag op een<br />

publiek gebouw. Deze komen niet vaak<br />

voor en dus is er weinig ervaring op dit<br />

gebied. Ook zijn rampen en crises vaak<br />

gemeenteoverstijgend en is een goede<br />

samenwerking cruciaal. Veel kleine<br />

gemeenten hebben ook niet voldoende<br />

kracht, kennis en middelen. Daarom is<br />

Nederland ingedeeld in veiligheids-<br />

regio’s, met dezelfde indeling als de politieregio’s.<br />

Hiermee is meteen een betere<br />

samenwerking gewaarborgd.<br />

Nederlands Instituut<br />

Fysieke Veiligheid<br />

In de Wet veiligheidsregio’s is vastgelegd<br />

dat het Nederlands Instituut voor Fysieke<br />

Veiligheid onafhankelijk informatie<br />

verspreidt naar onder meer gemeenten.<br />

Professionals en bestuurders kunnen<br />

vragen stellen aan vakspecialisten. Jocko<br />

Rensen, coördinator Infopunt Veiligheid<br />

van het NIFV: “Het NIFV heeft een<br />

wettelijke taak in het helpen van pro-<br />

actuele, betrouwbare informatie ondersteunen wij raadsleden en helpen daarmee<br />

gemeenteraden sterker maken.”<br />

fessionals en bestuurders. In deze tijd is het lastig om te<br />

checken of de informatiebron betrouwbaar is. Er is zoveel te<br />

vinden via zoekmachines op internet. Maar is dat nu ook<br />

allemaal echt waar en actueel? Welk belang heeft diegene die<br />

de informatie verspreidt? Het Infopunt Veiligheid, onderdeel<br />

van het NIFV, is er om onafhankelijk informatie te verstrekken<br />

en antwoord te geven op allerlei vragen, van gemakkelijke tot<br />

zeer gecompliceerde cases. We hebben als enige taak: informatievoorziening.<br />

Wij zijn geen adviesbureau. Dat maakt dat<br />

wij een betrouwbare informatiebron zijn.”<br />

Kennispublicaties<br />

Infopunt Veiligheid<br />

Het Infopunt Veiligheid schrijft kennispublicaties over allerlei<br />

onderwerpen die te maken hebben met fysieke veiligheid. Als<br />

er informatie wijzigt, komen er nieuwe publicaties die up-todate<br />

zijn. Deze kennispublicaties zijn gemakkelijk én gratis te<br />

downloaden voor hen die met de Wet veiligheidsregio’s te<br />

maken krijgen. Ze zijn te vinden via een link op de website<br />

www.infopuntveiligheid.nl. Daar zijn ook alle dossiers 24 uur<br />

per dag online te vinden en kunnen vragen gesteld worden.<br />

“Met actuele, betrouwbare informatie ondersteunen wij<br />

raadsleden en helpen daarmee gemeenteraden sterker te<br />

maken”, zo vervolgt Jocko Rensen. “Twee weten meer dan<br />

één, is onze stelling. We informeren raadsleden vanuit het<br />

wettelijke kader. Bijvoorbeeld wat de regels zijn voor een<br />

tankstation in een woonwijk. Hoe zit dat nu precies? Wat mag<br />

wel en waar moet men zich aan houden? Met goede en betrouwbare<br />

informatie kunnen raadsleden hun werk sneller en beter<br />

doen. In deze tijd met alle bezuinigingen en tijdgebrek zeer<br />

belangrijk!”<br />

IFV<br />

Vanaf 1 januari 2013 gaat het NIFV verder als het Instituut<br />

Fysieke Veiligheid (IFV), omdat ze er nog meer taken bij krijgen.<br />

Infopunt Veiligheid blijft wel onder zelfde naam bestaan<br />

en daar is alle informatie op gebied van fysieke veiligheid,<br />

wetgeving, eisen en achtergrondinformatie te vinden.<br />

Voor informatie en meer kunt u terecht op de website:<br />

www.infopuntveiligheid.nl.<br />

raad.2012 | 33


gemeente bussum<br />

Kunstwerk Empty Eyes in Bussum herinnert aan de begintijd van televisie in Bussum<br />

34 | raad.2012<br />

tekst gemeente Bussum / beeld Frank Moll, gemeente Bussum<br />

Waar hebben<br />

raadsleden een<br />

hekel aan?<br />

Uit onderzoek<br />

blijkt dat politiek-<br />

bestuurlijke<br />

problemen in het<br />

gemeentebestuur<br />

door veel raads-<br />

leden en ambtena-<br />

ren als zeer negatief<br />

worden ervaren.<br />

Burgemeester<br />

Milo Schoenmaker<br />

van Bussum, de<br />

plaats waar dit jaar<br />

het jaarcongres<br />

plaats vindt, pro-<br />

moveerde op onder-<br />

zoek naar dit feno-<br />

meen en wijst op<br />

onrustsignalen.<br />

hoe vermijd<br />

je ‘bestuurlijk<br />

gedonder’?<br />

Schoenmaker onderzoekt in zijn proefschrift<br />

‘Bestuurlijk gedonder’ de vraag<br />

wat er aan de hand is in gemeenten<br />

waarin iedere raadsperiode opnieuw één<br />

of meer wethouders, soms zelfs het hele<br />

college inclusief burgemeester, gedwongen<br />

moeten vertrekken. Kennelijk zijn er<br />

in dergelijke gemeenten processen aan<br />

de orde, die het onmogelijk maken<br />

bestuurlijke conflicten of crises te<br />

vermijden. Daar waar het er in de<br />

gemeentelijke politiek in essentie om<br />

gaat verschillen van inzicht zodanig te<br />

‘managen’ dat er uiteindelijk besluit-<br />

vorming tot stand komt, lukt dat in die<br />

gemeenten niet goed. Hoe komt dat?<br />

De Bussumse burgemeester onderzocht<br />

in de eerste plaats om hoeveel gemeenten<br />

het daadwerkelijk gaat. Hij inventariseerde<br />

voor de periode 1998-2010, dus<br />

voor drie raadsperioden, hoeveel wethouders<br />

en burgemeesters er gedwongen<br />

moesten vertrekken in de op dat<br />

moment 431 gemeenten in Nederland.<br />

De conclusie is dat er in eenderde van de<br />

gemeenten helemaal geen sprake was<br />

van gedwongen vertrek, terwijl het in<br />

nog eens eenderde van de gemeenten<br />

ging om één of twee bestuurders in de<br />

hele periode. In ruim dertig procent van<br />

de gemeenten liepen de aantallen<br />

echter op, waarbij ongeveer tien procent<br />

raad.2012 | 35


van de gemeenten te maken had met meer dan vijf vertrokken<br />

bestuurders, oplopend tot in totaal twaalf. Schoenmaker<br />

bekeek vervolgens in welke gemeenten er in elke raadsperiode<br />

een bestuurlijk conflict of bestuurscrisis voorkwam en onderzocht<br />

er hier vier van: Den Helder, Delfzijl, Zundert en Leiden.<br />

Oorzaken<br />

Uit de casestudies in deze vier gemeenten bleek dat er, zeer<br />

kort samengevat, drie factoren waren die de kans op een<br />

bestuurlijk conflict of bestuurscrisis vergrootten. Op de eerste<br />

plaats was dat de bestuurscultuur: die was in alle onderzochte<br />

gemeenten negatief. Het controleren van het dagelijks bestuur<br />

kwam neer op afrekenen, waarbij niet geschroomd werd<br />

“Raadswerk moet inspireren en niet overschaduwd<br />

worden door continu bestuurlijk gedoe.”<br />

stevige taal te gebruiken. Op de tweede plaats telde de<br />

gemeenteraad in het merendeel van de onderzochte gemeenten<br />

veel kleine partijen. Hierdoor werd het bestuurlijk debat<br />

onrustig, omdat partijen elkaar in sommige gevallen probeerden<br />

te overschreeuwen. Ten derde was ook de rol van de media<br />

in de betrokken gemeenten niet uit te vlakken. “Deze factoren<br />

zorgden in de gemeenten voor een onrustige setting, een woelige<br />

bedding van de bestuurlijke rivier”, aldus Schoenmaker.<br />

Er bleken vervolgens drie factoren van belang te zijn bij de<br />

vraag of er in zo’n onrustig klimaat wel of niet een bestuurlijk<br />

conflict of bestuurscrisis uit brak. Het ging hierbij achtereenvolgens<br />

om de individuele kwaliteiten, keuzes of omstandigheden<br />

van de verschillende bestuurders (de burgemeester of<br />

36 | raad.2012<br />

de wethouders) en de hechtheid van de coalitie. Zodra er op dit<br />

vlak iets aan de hand was, bijvoorbeeld een wethouder die niet<br />

goed functioneerde of gebrekkige communicatie in de coalitie,<br />

kwam een bestuurlijk conflict of zelfs bestuurscrisis snel<br />

dichterbij.<br />

Signalen<br />

Schoenmaker reflecteert in zijn proefschrift op de mogelijkheden<br />

iets aan de problematiek te doen. Dat blijft lastig, zo<br />

geeft hij aan, want de ene gemeente is de andere niet en wat in<br />

gemeente A werkt hoeft in gemeente B niet te werken: “Het<br />

blijft mensenwerk, waar aanbevelingen op papier maar een<br />

beperkte waarde hebben.” Desalniettemin kunnen bestuurders,<br />

zeker ook raadsleden, wel letten op de signalen, de seinvlaggen<br />

in het openbaar bestuur: “Het zou de moeite waard<br />

zijn om in gemeenten zo nu en dan eens stil te staan bij de<br />

vraag: zijn de risicofactoren ook bij ons aanwezig? Hebben wij<br />

een moeizame bestuurscultuur, is de raad erg versnipperd?<br />

Hoe staat het met het samenspel tussen college en raad, hoe is<br />

het dualisme uitgepakt in de praktijk? Belangrijk is vooral de<br />

communicatie open te houden. Want ook in ogenschijnlijk rustige<br />

gemeenten kan de cultuur in de loop der tijd veranderen.”<br />

Als gemeentebestuurders, griffiers of andere betrokkenen op<br />

die manier te werk gaan, helpt het wellicht onrustsignalen al<br />

vroeg te onderkennen en ermee aan de slag te gaan. Of bestuurlijke<br />

conflicten en bestuurscrises daarmee ook vermeden<br />

worden, moet in de praktijk van de gemeente blijken. Schoenmaker:<br />

“Als mijn onderzoek daar een kleine bijdrage aan kan<br />

leveren zou dat al heel mooi zijn. Raadswerk moet inspireren<br />

en niet overschaduwd worden door bestuurlijk gedoe.”<br />

raadslid in beeld<br />

Ellen Groten, 48 jaar<br />

Partij van de Arbeid, Bussum<br />

Raadslid sinds 2006<br />

Waarom raadslid?<br />

Ik ben ervan overtuigd dat een samenleving pas<br />

werkt als je ook actief deelneemt aan die gemeenschap.<br />

Dat kan ieder op zijn eigen manier doen. Ik<br />

doe dat door raadslid te zijn. Naast dat ik actief ben<br />

(geweest) in vrijwilligerswerk en besturen, is het<br />

raadswerk voor mij een manier om me vanuit mijn<br />

politieke overtuiging in te zetten voor die gemeenschap.<br />

In mijn geval dus voor een Beter Bussum.<br />

Ambitie?<br />

Mijn ambitie is om, naast mijn inhoudelijk politieke<br />

idealen, vooral te bereiken dat onze inwoners op<br />

een inhoudelijke manier goed betrokken worden bij<br />

wat er in hun gemeente gebeurt. Er is veel kennis en<br />

ervaring bij onze inwoners, waar we nog te weinig<br />

gebruik van maken.<br />

De aantrekkelijkste kant?<br />

Door mijn raadswerk zie ik een kant van Bussum die<br />

ik anders nooit had leren kennen. Door actief op<br />

zoek te gaan naar wat er leeft, zoals wij met het<br />

canvassen doen, zie je echt wat mensen bezighoudt.<br />

Minder leuk...<br />

Het moeten toezien als er besluiten worden ge-<br />

nomen waarvan ik echt overtuigd ben dat die niet<br />

goed zijn voor Bussum. Maar dat komt gelukkig niet<br />

veel voor.<br />

Tip voor de toekomst<br />

Vraag aan inwoners zelf hoe ze betrokken willen<br />

worden, in plaats van het in een format van inspraak<br />

te gieten. En gebruik de input die je van betrokken<br />

inwoners krijgt in de fase dat beleid vorm krijgt, niet<br />

alleen bij de uitwerking daarvan.


notubiz<br />

tekst Marissa Driesprong / beeld NotuBiz<br />

Hoe verliep een<br />

eerdere discussie<br />

waar u nu een voor-<br />

stel over schrijft?<br />

Wat zei uw collega-<br />

raadslid precies<br />

over die ene motie?<br />

In de verslag-<br />

legging die via<br />

de griffie wordt<br />

gemaakt, liggen<br />

de antwoorden op<br />

dergelijke vragen<br />

besloten.<br />

Deze informatie<br />

moet goed raad-<br />

pleegbaar zijn.<br />

NotuBiz introdu-<br />

ceert een nieuw<br />

politiek portaal,<br />

waarmee raads-<br />

informatie beter<br />

toegankelijk wordt.<br />

38 | raad.2012<br />

raads-<br />

informatie<br />

optimaal<br />

toegankelijk<br />

Iedere gemeentelijke website heeft een<br />

onderdeel met raadsinformatie. Onder<br />

‘Bestuur en organisatie’ of ‘Gemeente’ is<br />

informatie over de raad en het college te<br />

bekijken. Ook agenda’s, verslagen en<br />

stukken zijn onder dit kopje te vinden.<br />

Iets terugvinden verloopt echter lang niet<br />

altijd soepel. Eindeloos doorklikken en<br />

bladeren is meer regel dan uitzondering.<br />

Niet nodig, weet NotuBiz!<br />

Momenteel verzorgt NotuBiz voor zo’n<br />

200 gemeenten de politieke verslag-<br />

legging, van schriftelijke notulen tot liveuitzendingen<br />

en van vergaderapplicatie<br />

op de iPad tot digitaal archief. Met de<br />

kennis en ervaring die ze hiermee hebben<br />

opgedaan, heeft NotuBiz de huidige<br />

raadsinformatiepagina’s verder ontwikkeld<br />

tot een politiek portaal. Rufus Flipse,<br />

directeur van NotuBiz: “In de raads-<br />

informatie die wij voor onze klanten ontsluiten,<br />

ligt de kern van de lokale politiek<br />

besloten: het proces van beleid vormen<br />

en het plannen van de uitvoering ervan.<br />

De raad vormt zo het hart van de maatschappij.<br />

Raadsinformatie moet daarom<br />

optimaal toegankelijk zijn. NotuBiz wil<br />

daar zorg voor dragen. Met de komst<br />

van de nieuwe raadsinformatiepagina’s<br />

wordt het versnipperd raadplegen van<br />

raadsinformatie echt verleden tijd. Binnen<br />

enkele maanden zullen al onze klanten<br />

hun eigen politieke portaal hebben.”<br />

Rufus Flipse, directeur van NotuBiz:<br />

“Politieke besluitvorming moet optimaal inzichtelijk zijn. NotuBiz wil daar zorg voor dragen.”<br />

raad.2012 | 39


Politiek portaal<br />

Het nieuwe politieke portaal van<br />

NotuBiz maakt het ophalen en filteren<br />

van raadsinformatie zeer gemakkelijk.<br />

Het nieuwe uitgangspunt is een kalender<br />

waarin de vergadering centraal<br />

staat. Aan de vergadering hangt alle<br />

relevante informatie die voorhanden is:<br />

stukken, live-uitzendingen, audio- en<br />

videobestanden en schriftelijke notulen.<br />

Dit alles is via verschillende zoek-<br />

ingangen te raadplegen. De informatie<br />

is onder andere ingedeeld op datum,<br />

soort vergadering en politiek onderwerp.<br />

Zo verloopt het terugzoeken van<br />

informatie eenvoudig en zeer effectief.<br />

Peter Koeman, raadslid voor het CDA in<br />

gemeente Reimerswaal: “Zeker voor<br />

onderwerpen die regelmatig terugkeren<br />

of langer lopen in verschillende fases<br />

“Het kan het heel handig zijn om<br />

van andere gemeenteraden te zien<br />

waarom zij tot bepaalde besluiten<br />

zijn gekomen.<br />

Dit wordt met Politiek Archief<br />

inzichtelijk.”<br />

Peter Koeman, CDA-raadslid te<br />

Reimerswaal<br />

van besluitvorming, is het voor het ‘politieke<br />

spel’ heel handig om nog even te<br />

kunnen kijken naar wat er al over is<br />

gezegd. Bij een goede online verbinding<br />

in de raadzaal kan dat zelfs tijdens de<br />

vergadering. Dan is het heel efficiënt als<br />

je het betreffende stuk snel kunt terugvinden.”<br />

Digitale weg<br />

Behalve ingewikkelde zoekacties is ook<br />

techniek die niet meewerkt vaak bron<br />

van frustratie. NotuBiz begrijpt dat.<br />

40 | raad.2012<br />

Een eerste indruk van het nieuwe<br />

politiek portaal<br />

NotuBiz denkt samen met andere partijen uit de markt voortdurend na<br />

over de uitbreiding van de functionaliteiten in Politiek Archief.<br />

Hebt u suggesties? Notubiz hoort ze graag! Zie voor contactgegevens en<br />

nadere informatie de website www.politiekarchief.nl.<br />

NotuBiz<br />

NotuBiz verzorgt de digitale verslaglegging voor zo’n 200 gemeenten.<br />

Wilt u weten of ook uw gemeente een raadsinformatiepagina heeft,<br />

dan kunt u dit nakijken door in uw browser het volgende in te voeren:<br />

http://degemeentenaam.raadsinformatie.nl.<br />

Voor meer informatie over beschikbaarheid en verwerking van raads-<br />

informatie in uw gemeente kunt u terecht bij uw griffie.<br />

Algemene informatie en onze contactgegevens vindt u op de website:<br />

www.notubiz.nl.<br />

Daarom is het nieuwe politiek portaal zo<br />

opgezet dat de informatie via iedere<br />

digitale weg te bereiken is. De vergaderingen<br />

kunnen via alle gangbare webbrowsers<br />

worden benaderd. Behalve via<br />

de pc, is de informatie ook via de iPad te<br />

raadplegen. Zo wordt verbinding met<br />

het internet de enige voorwaarde om<br />

toegang te krijgen tot alle raads-<br />

informatie die u zoekt.<br />

Politiek Archief<br />

De meeste informatie wordt gezocht<br />

binnen de eigen gemeente. Maar waarom<br />

niet de grenzen verbreden? In andere<br />

gemeenten worstelen ze vaak met<br />

dezelfde problematiek als bij uzelf.<br />

Daarom heeft NotuBiz naast een politiek<br />

portaal voor iedere gemeente individueel<br />

ook het platform Politiek Archief<br />

ontwikkeld. Hierop staat alle informatie<br />

die NotuBiz voor zijn klanten archiveert<br />

gebundeld. Zo wordt de raadsinformatie<br />

ook gecombineerd raadpleegbaar.<br />

Wilt u bijvoorbeeld weten hoe er bij<br />

buurgemeenten over het lager onderwijs<br />

wordt gepraat in de raadsvergade-<br />

ring? Of wat er door collega-fractiegenoten<br />

uit een andere stad is ingebracht<br />

over het onderwerp ‘veiligheid op<br />

straat’? www.politiekarchief.nl is de<br />

bron die antwoord geeft op dergelijke<br />

vragen. CDA-raadslid Peter Koeman:<br />

“Het kan het heel handig zijn om van<br />

andere gemeenteraden te zien waarom<br />

zij tot bepaalde besluiten zijn gekomen.<br />

Raadsleden kijken toch vaak anders<br />

naar de onderwerpen dan de ambtenaren<br />

in de voorbereiding. Ook helpt<br />

het bij het bereiken van een meer een-<br />

duidige partijlijn als in alle gemeenten<br />

de fracties van je partij dezelfde richting<br />

uit denken. Dit wordt met Politiek<br />

Archief inzichtelijk. Natuurlijk ben en<br />

blijf je altijd als lokale fractie vrij in hoe<br />

je over een onderwerp denkt, maar<br />

weten hoe anderen tot een bepaalde<br />

keuze zijn gekomen kan helpen bij het<br />

maken van je eigen afwegingen.”<br />

Politiek Archief is zowel via de pc als via<br />

een tablet te raadplegen. In de AppStore<br />

kunt u de applicatie van Politiek Archief<br />

gratis downloaden.<br />

raadslid.nu<br />

tekst Hans Bongers<br />

beeld Joop Wever<br />

Raadslid.nu organi-<br />

seert ook in 2012<br />

weer een aantal<br />

regiobijeenkomsten<br />

rondom een actueel<br />

onderwerp, dit jaar<br />

de nieuwe Drank-<br />

en horecawet.<br />

De bijeenkomsten<br />

bestaan uit een<br />

plenair deel en<br />

workshops, die in-<br />

gaan op diverse<br />

onderwerpen die<br />

relevant zijn voor<br />

het raadswerk.<br />

Het geheel wordt<br />

afgesloten met een<br />

informele borrel,<br />

een gelegenheid bij<br />

uitstek om nader<br />

kennis te maken<br />

met collega’s.<br />

raadslid.nu<br />

de regio in<br />

De in totaal zes regiobijeenkomsten<br />

staan in de maanden november en<br />

december op het programma. De bijeenkomsten<br />

worden samen georganiseerd<br />

met gemeenten die als gastheer op-<br />

treden en voor de faciliteiten zorg<br />

dragen die de avonden steeds weer tot<br />

een succes maken.<br />

Dit jaar vinden de regiobijeenkomsten<br />

plaats in de volgende gemeenten:<br />

• Weert: dinsdag 13 november<br />

• Dordrecht: donderdag 15 november<br />

• Weststellingwerf:<br />

donderdag 22 november in Wolvega.<br />

• Almelo: woensdag 28 november<br />

• Amersfoort: donderdag 6 december<br />

• Zaanstad: dinsdag 11 december<br />

Drank- en horecawet<br />

Het centrale onderwerp van het plenaire<br />

programma is de nieuwe Drank- en<br />

horecawet.<br />

De aandacht gaat daarbij uit naar de rol<br />

die gemeenten hebben bij de uitvoering<br />

van de nieuwe wetgeving. Tijdens de<br />

regiobijeenkomsten wordt ingegaan op<br />

de mogelijkheden van raadsleden om de<br />

instrumenten die de nieuwe wetgeving<br />

biedt, binnen hun gemeenten zo goed<br />

mogelijk tot hun recht te laten komen.<br />

Workshop-programma<br />

Voor elke bijeenkomst staan vier workshops<br />

op het programma, te weten:<br />

• Social media – Necker van Naem<br />

• De staat van de raad in de<br />

decentralisaties – KING<br />

• Vernieuwing gemeentelijke<br />

organisatie: de zeven van Delft – MVV<br />

• Elektrisch rijden: hoe gastvrij is<br />

uw gemeente? – Stichting e-laad<br />

Binnenkort inschrijving<br />

Binnenkort ontvangen alle raadsleden<br />

een uitnodiging voor een regiobijeenkomst.<br />

De regiobijeenkomsten worden<br />

’s avonds gehouden van 19.00 tot ca.<br />

22.30 uur. In Dordrecht ligt de start een<br />

half uur eerder.<br />

Houd de website www.raadslid.nu in de<br />

gaten voor nieuws over het programma<br />

en inschrijfmogelijkheden.<br />

raad.2012 | 41


gemeente<br />

schoon<br />

tekst Ageeth Boos / beeld Gemeente Schoon<br />

Boeren, parkbezoe-<br />

kers, scholieren,<br />

sporters en winke-<br />

liers. Hoe betrek<br />

je hen en anderen<br />

bij een schone en<br />

leefbare openbare<br />

ruimte?<br />

De gemeenten<br />

Houten, Het Bildt,<br />

Zwolle, Beverwijk<br />

en het Amsterdamse<br />

Vondelpark gingen<br />

ermee aan de slag.<br />

Net als veel andere<br />

gemeenten deden<br />

zij dat samen met<br />

Gemeente Schoon:<br />

een VNG-program-<br />

ma dat adviseert<br />

op basis van<br />

expertise, de<br />

nieuwste inzichten<br />

42 | raad.2012<br />

en een uitgebreid<br />

netwerk.<br />

“Hierdoor bleef het<br />

niet bij ideeën.”<br />

samenspel<br />

voor een<br />

schone leef-<br />

omgeving<br />

Zwolle: schoonaanpak zorgt voor betere<br />

leefbaarheid<br />

”Vroeger zorgde de gemeente voor het onderhoud. Maar een<br />

wijk is van iedereen, dus zorg je er samen voor”, vindt Gerard<br />

Ballintijn van de gemeente Zwolle. “Maar liefst vijftien partijen<br />

werken samen met ons aan een schone leefomgeving.” Een<br />

aantal van hen ondertekende een convenant: bewoners, de<br />

afvalinzamelaar, politie, winkeliersvereniging, scholen en<br />

gemeente. Studenten Industrial Design van het Deltion<br />

College maakten via een wedstrijd een innovatief ontwerp<br />

voor afvalbakken tussen hun school en het winkelcentrum.<br />

“Hierdoor pasten de studenten hun gedrag aan: er ligt nu veel<br />

minder zwerfafval. Het advies en de wijkscan van Gemeente<br />

Schoon hielpen ons knelpunten bloot te leggen en de aanpak<br />

te bepalen. Niet alleen voor de snoeproute, ook voor de inrichting<br />

van voorzieningen in het winkelcentrum. Er staan nieuwe<br />

“Een wijk is van iedereen, dus zorg je er samen voor.”<br />

afvalbakken en horecaondernemers<br />

spreken klanten aan. We gaan nu verder<br />

met onder meer een zwerfvuillespakket.<br />

Zo werken we met elkaar aan een<br />

schoner Zwolle en een nóg betere leefbaarheid.”<br />

Vondelpark, Amsterdam:<br />

vrienden vervuilen niet<br />

Twaalf miljoen mensen bezoeken jaarlijks<br />

in het Amsterdamse Vondelpark.<br />

Vorig jaar lieten zij samen 350 duizend<br />

kilo afval achter. Stadsdeel Zuid en de<br />

Vereniging Vrienden van het Vondelpark<br />

besloten dit gedrag om te buigen.<br />

“Centraal in onze nieuwe aanpak staat<br />

dat bezoekers zich welkome gasten<br />

voelen: vrienden van het Vondelpark”,<br />

zegt Germaine Fetter van Stadsdeel<br />

Amsterdam Zuid. “Want vrienden<br />

vervuilen niet.” Het Stadsdeel en de<br />

vereniging treden op als gastheer en<br />

krijgen hulp van de Vondelkabouter. Die<br />

heet de bezoekers welkom en verzoekt:<br />

‘gooi je afval in de bak’. De jongere<br />

bezoekers benadert het stadsdeel met<br />

social media als Twitter en Facebook.<br />

“Het netwerk en de expertise van<br />

Gemeente Schoon hielpen ons zeer”,<br />

vult rayonmanager Alex Klop aan.<br />

“De adviseurs deelden hun kennis over<br />

de aanpak van het probleem: beheer-<br />

maatregelen, participatie en communicatie<br />

zijn mooi op elkaar afgestemd en<br />

versterken elkaar. Met bewoners,<br />

bedrijven, studenten en andere partijen<br />

nodigen we de bezoekers uit om het<br />

park mooi en schoon te houden. Zo<br />

zetten we samen een nieuwe norm<br />

neer.”<br />

Houten: vele handen maken<br />

licht werk<br />

Houten is een schone stad en de<br />

gemeente wil dit zo houden. Maar dan<br />

wel sámen met de bewoners. “We<br />

willen graag dat de gebruikers van een<br />

wijk zich verantwoordelijk gedragen<br />

raad.2012 | 43


De slimste route<br />

naar schone straten<br />

en tevreden burgers...<br />

...met Gemeente Schoon als gids<br />

U wilt een gemeente waar het prettig leven is. Werk maken van zwerfafval helpt<br />

daarbij. Want dit zorgt voor schone straten en tevreden burgers. Een slimme en<br />

complete aanpak levert u bovendien tijd en geld op. Mooi meegenomen in deze tijd<br />

van bezuinigen.<br />

Regie en verbondenheid<br />

Als gemeente bent u regisseur in de openbare ruimte.<br />

U betrekt burgers, bedrijven, scholen en andere organisaties<br />

bij zwerfafvalbestrijding en legt verantwoordelijkheden<br />

op de juiste plek. Zo werkt u met elkaar aan een<br />

schone, veilige en prettige leefomgeving. En bouwt u<br />

tegelijkertijd aan meer sociale verbondenheid.<br />

Gemeente Schoon is uw gids in dit traject.<br />

Gemeente Schoon<br />

is een actieprogramma<br />

van<br />

www.gemeenteschoon.nl<br />

Expertise en netwerk<br />

Gemeente Schoon verbindt u met experts, met wie u<br />

werkt aan onder andere participatie, gedragsbeïnvloeding,<br />

effi ciënt reinigen en schone gebieden. Van idee tot<br />

uitvoering kunt u rekenen op onze kennis en ons<br />

uitgebreide netwerk. Daarnaast biedt Gemeente Schoon<br />

praktische tools, middelen en advies. Altijd gericht op uw<br />

lokale vraagstukken en werkbare oplossingen op maat.<br />

Al ruim 150 gemeenten werken tevreden samen met Gemeente Schoon.<br />

Zorg dat ook uw gemeente meedoet! Gratis en zonder gedoe.<br />

Meer weten? Ga naar www.gemeenteschoon.nl www.gemeenteschoon.nl of bel 088 602 27 07.<br />

OOK<br />

VOOR UW<br />

GEMEENTE!<br />

5624 GS adv GS Raadsledennieuws 210x297 DEF.indd 1 27-03-12 13:30<br />

voor de omgeving”, zegt Margriet Krul<br />

van de gemeente Houten. “Daarom<br />

betrekken we iedereen bij zwerfafvalbestrijding.”<br />

Scholen, supermarkten,<br />

een wijkraadcentrum en basketbal- en<br />

handbalverenigingen doen al mee. Zo<br />

maakten een school en een sportvereniging<br />

afspraken over hun omgeving: de<br />

één houdt deze doordeweeks schoon,<br />

de ander in het weekend. “Afspraken<br />

leggen we vast in een convenant. We<br />

betrekken de leerlingen met bijvoorbeeld<br />

maatschappelijke stages en social<br />

media en bewoners via opschoondagen.<br />

Gemeente Schoon heeft ons hierbij<br />

goed geadviseerd. Met scherpe ana-<br />

lyses en concrete maatregelen. Hierdoor<br />

houden we een frisse blik én wisselen<br />

we ervaringen uit met andere gemeenten.”<br />

Beverwijk: spelregels voor<br />

een schoner centrum<br />

Onder de noemer ‘Beverwijk Schoon!’<br />

pakken gemeente, winkeliers, afval-<br />

inzamelaar HVC en leveranciers het<br />

centrum van de stad aan. Want tegen<br />

overlast van zwerfafval rond het winkelcentrum<br />

en uitgaansgebied bleek dagelijks<br />

reinigen onvoldoende. “Via de website<br />

van Gemeente Schoon deden we<br />

mee aan de trajecten Participatie en<br />

Winkelgebied”, vertelt Inge Reijmer van<br />

de gemeente Beverwijk. “Deze trajecten<br />

gaven ons inzicht in het belang van<br />

een goede inrichting van de voorzieningen<br />

en leidden in een paar maanden tot<br />

een aanpak waarmee we alle onder-<br />

nemers activeerden. Persoonlijk contact<br />

was voor ondernemers een belangrijke<br />

stimulans om mee te doen. Dankzij spelregels<br />

die we met hen hebben opgesteld<br />

is ons centrum nu een stuk schoner.<br />

Gemeente Schoon is...<br />

... een programma van de VNG voor en door gemeenten: de spil in<br />

samenwerking en kennisuitwisseling tussen gemeenten en experts voor<br />

een efficiënte lokale zwerfafvalaanpak. Gemeente Schoon wordt<br />

uitgevoerd door Agentschap NL en de NVRD. Agentschap NL is een onafhankelijke<br />

uitvoeringsorganisatie van de Rijksoverheid met expertise<br />

over innovatie en duurzame ontwikkeling, lokale stimulering en kennisuitwisseling<br />

en de uitvoering van financiële regelingen. De NVRD is<br />

brancheorganisatie voor gemeenten gericht op het beheer van afval.<br />

Ondernemers vegen elke dag hun eigen<br />

stoep en verwijderen graffiti van hun<br />

eigen pand en onkruid bij hun entree.<br />

HVC maakt twee keer per dag zichtbaar<br />

schoon. Leveranciers bezorgen tussen<br />

acht en elf uur ’s ochtends en laten daarbij<br />

geen afval achter. Alle partijen zijn<br />

heel tevreden want het werkt: iedereen<br />

doet mee.”<br />

Het Bildt: boeren, burgers<br />

én jongelui betrekken<br />

In de Friese polder hebben de boeren<br />

last van zwerfafval. Dat belandt in de<br />

sloten en de oogst. “We kregen veel<br />

klachten over de fietsroutes tussen de<br />

middelbare scholen en de omringende<br />

dorpen”, vertelt Doede Machiela van<br />

de gemeente Het Bildt. Deelname aan<br />

een thematraject communicatie van<br />

Gemeente Schoon leerde de gemeente<br />

de problematiek vanuit de doelgroep te<br />

benaderen en leverde een plan van aanpak<br />

op. “Hierdoor bleef het niet bij ideeen.<br />

We organiseerden als maatschappelijke<br />

stage een opruimactie, samen met<br />

de scholengemeenschap, woningbouwcorporatie,<br />

provincie en boeren. Met als<br />

boodschap: als jij iets weggooit, zadel je<br />

er een ander mee op.” De leerlingen<br />

kregen uitleg van de gemeente, een<br />

boer en Wonen NWF over zwerfvuil.<br />

Vervolgens maakten ze de berm langs<br />

de fietspaden schoon. “Mooi dat dit een<br />

plekje kreeg in het lesprogramma.<br />

Erg positief vind ik dat we de leerlingen<br />

bij de hand hebben gepakt met alle<br />

actoren uit de keten.”<br />

De zwerfafvaltrajecten van het kenniscentrum<br />

Gemeente Schoon geven<br />

kosteloos hulp en advies van ervaren<br />

adviseurs. Zowel beleidsmatig als in de<br />

uitvoering. Altijd gericht op lokale<br />

vraagstukken en praktische oplossingen.<br />

Meer weten? Ga naar de website<br />

www.gemeenteschoon.nl.<br />

44 | raad.2012<br />

raad.2012 | 45


centric<br />

Jasmijn Miete start<br />

Politiek Adviesbureau<br />

PAB<br />

Sander de Graaf, programmamanager bij Centric: “Onze app versterkt de regievoerende rol van de raad.”<br />

46 | raad.2012<br />

burger-<br />

schouwers<br />

aan de<br />

knoppen<br />

tekst Hans Rebers / beeld Centric<br />

De nieuwe Burgerschouw App<br />

van Centric maakt schouwen<br />

voor een gemeente efficiënter<br />

en voordeliger. De resultaten<br />

zijn binnen een dag bekend,<br />

vergen geen administratieve<br />

In het visiedocument ‘Op weg naar een<br />

compacte en nabije overheid: Melodies<br />

3.0’ typeert Centric een moderne gemeente<br />

als een compacte gemeente die<br />

doet wat zij moet doen – en dat zo dicht<br />

mogelijk bij de inwoners en ondernemers.<br />

De rol van de gemeente verschuift<br />

steeds meer richting het faciliteren van<br />

participatie en zelforganisatie. “Met<br />

onze nieuwe Burgerschouw App spelen<br />

we in op deze ontwikkelingen”, aldus<br />

Sander de Graaf, programmamanager<br />

Business Development en Innovatie bij<br />

Centric. “Het is een eenvoudige, efficiente<br />

en goedkope manier om de openbare<br />

ruimte van een gemeente door de<br />

inwoners te laten beoordelen. De resultaten<br />

van de schouw zijn daarnaast eenvoudig<br />

te lezen en duiden door raadsleden.<br />

Zo versterkt de app de regievoerende<br />

rol van de raad, in onze visie erg belangrijk<br />

voor een moderne, sterke gemeente.”<br />

Wat is een burgerschouw?<br />

Het idee voor de Burgerschouw App ontstond<br />

nog niet zo lang geleden bij één<br />

van de schouwers van de gemeente<br />

Steenwijkerland, tevens medewerker<br />

van Centric. Hij moest elke keer met een<br />

enorme stapel formulieren, een handboek<br />

en een schouwkaart op pad om zijn<br />

taak te kunnen volbrengen. Hij stapte af<br />

op de gemeente met de vraag of dat niet<br />

makkelijker kon. Die bleek zeer open te<br />

staan voor alternatieven. “De oude<br />

methode bracht enorme administratieve<br />

lasten met zich mee, omdat al de<br />

schouwformulieren ingevoerd en<br />

verwerkt moesten worden. Ook wilde<br />

de gemeente graag meer jongeren bij de<br />

schouw betrekken en vonden ze het niet<br />

meer van deze tijd om zes tot acht<br />

weken op de resultaten te moeten<br />

wachten.”<br />

Het conceptvoorstel voor de app en een<br />

eerste testronde werden door zowel de<br />

Tijdens een burgerschouw beoordelen de inwoners van een gemeente<br />

de openbare ruimte. In iedere wijk gaan één of meer schouwers op pad<br />

om op verschillende meetpunten hun oordeel te geven. Ze houden zich<br />

hierbij aan de criteria die in het kwaliteitshandboek zijn vastgelegd.<br />

Er wordt geschouwd op de volgende maatlatten: Afvalbakken, Banken<br />

en picknicktafels, Bermen, Beschoeiingen, Bomen, Borden en bewegwijzering,<br />

Drijfvuil, Fiets- en voetgangersbruggen, Gras en gazon, Hagen,<br />

Heesters, Hondenpoep in groen, Hondenpoep op verharding, Licht-<br />

masten, Natuurlijke beplanting, Onkruid in groen, Onkruid in verharding,<br />

Rijbaan, Speelplekken, Speeltoestellen, Steigers en vlonders, Trottoirs,<br />

Vrij liggende fietspaden en Zwerfvuil.<br />

lasten en kunnen tussentijds<br />

bekeken worden. En de<br />

schouwers? Die hoeven niet<br />

meer op pad met een enorme<br />

stapel formulieren!<br />

gemeente als de schouwers met enthousiasme<br />

ontvangen, aldus De Graaf. “En<br />

zo kon de app al bij de voorjaarsschouw<br />

in gebruik genomen worden. Van alle locaties<br />

die geschouwd zijn, is zo’n tachtig<br />

procent met de nieuwe Burgerschouw<br />

App geschouwd. Eigenlijk verliep het allemaal<br />

vlekkeloos: de paar vragen die<br />

binnenkwamen, konden door de gemeente<br />

zelf beantwoord worden. Steenwijkerland<br />

is heel tevreden en heeft net<br />

het contract voor de app, die inmiddels<br />

ook beschikbaar is voor smartphones,<br />

met drie jaar verlengd. Voor de najaarsschouw<br />

worden een aantal tablets beschikbaar<br />

gesteld aan de schouwers.<br />

Binnenkort gaat de gemeente op zoek<br />

naar een nieuwe, jongere generatie<br />

schouwers. Het opschalen brengt immers<br />

geen extra kosten met zich mee.”<br />

De resultaten van de schouw zijn voor<br />

iedereen tussentijds te bekijken. De<br />

Graaf: “En na de najaarsschouw gaat de<br />

evaluatie het politieke proces in. De app<br />

genereert op basis van de beoordeling<br />

van de schouwers cijfers op een tienpuntsschaal.<br />

Zo is het voor de raad naar<br />

aanleiding van de evaluatie eenvoudig<br />

om te zien wat goed gaat en wat beter<br />

moet en helpt de raad zo in haar rol als<br />

regievoerder.”<br />

Is de Burgerschouw App van Centric ook<br />

iets voor uw gemeente? Kijk dan op<br />

www.centric.eu/burgerschouw.<br />

raad.2012 | 47


novell<br />

tekst Anthony Priestman / beeld Novell<br />

Tegenwoordig<br />

zijn iPads of<br />

tablets niet meer<br />

weg te denken<br />

uit raads-<br />

vergaderingen.<br />

Verspilling van<br />

papier en gemeen-<br />

schapsgelden<br />

behoren daarmee<br />

tot de verleden tijd.<br />

In deze tijd van<br />

digitalisering kan<br />

alle informatie<br />

immers elektro-<br />

nisch aangeleverd<br />

worden maar<br />

tegen welke prijs?<br />

En dan gaat het<br />

hierbij niet alleen<br />

om de kosten<br />

van aanschaf en<br />

implementatie.<br />

48 | raad.2012<br />

Huis voor democratie<br />

en rechtstaat voor het<br />

hele land<br />

raadsleden<br />

anno 2012<br />

Er zijn veel oplossingen op de markt die ervoor zorgen dat<br />

raadsstukken elektronisch of digitaal opgevraagd kunnen<br />

worden. Al deze oplossingen hebben echter het nadeel dat zij<br />

documenten op een ‘veilige’ externe server plaatsen. Dit betekent<br />

dat ook alle vertrouwelijke stukken op deze locatie, die<br />

niet door de gemeente zelf wordt beheerd, staan. Voorbeelden<br />

waarbij de overheid ten onrechte vertrouwde op externe leveranciers<br />

en hun beveiligingsnormen zijn er genoeg. Keer op<br />

keer stellen leveranciers van deze oplossingen overheids-<br />

instanties teleur. De kosten om de veroorzaakte schade te<br />

herstellen zijn enorm.<br />

Risico’s worden genomen om gebruikersgemak te bieden aan<br />

de raadsleden. Echter het gebruikersgemak gaat altijd ten<br />

koste van de veiligheid waarmee documenten verspreid<br />

worden. Bewustwording van de consequenties is dus elementair.<br />

Eenvoudige toegang tot documenten betekent dat elk<br />

kwaadwillend individu er ook bij kan. Vertrouwelijke documenten<br />

die nog niet voor publicatie geschikt zijn, kunnen zo op<br />

straat komen te liggen.<br />

Risico versus gebruikersgemak, wat een<br />

lastig dilemma!<br />

Novell heeft geïnvesteerd in technieken waarbij de focus ligt<br />

op de toegankelijkheid van documenten. En dan voornamelijk<br />

in relatie tot Bring Your Own Device (BYOD). In de praktijk<br />

betekent dit: documenten beschikbaar stellen op elk willekeurig<br />

apparaat zonder dat daar extra software voor nodig is.<br />

De oplossingen van Novell zorgen voor een veilig gebruik van BYOD.<br />

Let wel: alleen voor het bekijken van documenten is geen software<br />

nodig. Wil men deze documenten echter bewerken, dan<br />

wél (documenten annoteren wordt door diverse raadsleden in<br />

PDF reader of iAnnotate op de iPad gedaan).<br />

Novell’s DigiMeet ‘Powered by Novell Vibe’ is een webgebaseerde<br />

oplossing die raadsleden veilig documenten aanbiedt.<br />

Alle documenten blijven op de server staan (en de server staat<br />

in het datacenter van de gemeente zelf), totdat het raadslid<br />

beslist dat hij of zij het document wil annoteren.<br />

Volgende stap is dat het raadslid deze documenten kan delen<br />

met zijn eigen fractie, zodat deze ook op- en/of aanmerkingen<br />

in het stuk kan maken. Snelle en directe communicatie met de<br />

eigen fractie waarbij iedereen altijd toegang heeft tot de laatste<br />

op- en aanmerkingen. Geen vervelende mailtjes met eigen<br />

attachments waarbij niemand meer weet wie de laatste versie<br />

heeft.<br />

Agenda’s synchroniseren bij raadsleden vraagt ook om een<br />

specifieke oplossing. Raadsvergaderingen hebben hun eigen<br />

agenda, net als commissies en werkgroepen. Maar daar blijft<br />

het niet bij. Aangezien raadsleden niet in dienst zijn van de<br />

gemeente hebben ze vaak een agenda van hun werkgever<br />

en ook nog een privé-agenda. De techniek van Novell zorgt<br />

ervoor dat een raadslid al deze agenda’s op de tablet in één<br />

totaaloverzicht te zien krijgt.<br />

DigiMeet is zonder tussenkomst van externe consultants volledig<br />

aan te passen aan de behoefte van de raadsleden en kan<br />

volledig beheerd worden door de IT afdeling van de gemeente<br />

zelf. Voor gemeenten met een overeenkomst met Novell is het<br />

niet eens nodig licenties voor Novell Vibe aan te schaffen, deze<br />

zitten verwerkt in de Novell Open Workgroup Suite. Novell<br />

stelt op verzoek de techniek via zijn officiële partners ter<br />

beschikking aan alle gemeenten.<br />

Tijdens het jaarcongres van Raadslid.nu heeft Novell aan de<br />

hand van voorbeelden het concept DigiMeet uitgelegd. Voor<br />

meer informatie kunt u terecht op de website www.novell.nl.<br />

raad.2012 | 49


pab tekst<br />

Jasmijn Miete: “We geven partijen de garantie dat onze campagneondersteuning tot uiting komt bij de<br />

verkiezingsuitslag.”<br />

Peter Smit / beeld Manon Bruininga<br />

Politiek Advies-<br />

bureau PAB<br />

geeft trainingen,<br />

advies en onder-<br />

steuning op<br />

politiek vlak.<br />

Het bedrijf initieert<br />

onder meer vernieu-<br />

wende projecten<br />

die ervoor moeten<br />

zorgen dat er<br />

meer kennis en<br />

wederzijds begrip<br />

komt bij politici,<br />

ambtenaren en<br />

inwoners.<br />

Directeur-eigenaar<br />

Jasmijn Miete<br />

vertelt over haar<br />

passie om het<br />

openbaar bestuur<br />

te verbeteren.<br />

“ meedenken<br />

en zorgen<br />

voor<br />

maatwerk”<br />

“Politiek Adviesbureau PAB is veel meer dan een bedrijf”,<br />

aldus Jasmijn Miete. “We halen graag mooie opdrachten<br />

binnen, maar dat is het niet alleen. Momenteel functioneert<br />

PAB bijvoorbeeld ook als vraagbaak voor politieke partijen. In<br />

de afgelopen periode stelden nieuwe partijen vragen over de<br />

voorwaarden om mee te mogen doen aan de Tweede Kamerverkiezingen.<br />

Veel mensen stelden vragen over het nieuwe,<br />

twintigste kiesdistrict Bonaire. Voorheen was Bonaire, overigens<br />

geheel onterecht, nog geen apart kiesdistrict. Sommige<br />

partijen vroegen zich af hoe zij op Bonaire dertig ondersteuningsverklaringen<br />

konden verzamelen. PAB helpt daarbij.”<br />

Wethouderstraining<br />

Eén van de vernieuwende producten van PAB is een speciale<br />

wethouderstraining die door ervaren bestuurders wordt begeleid.<br />

Jasmijn Miete: “We werken samen met Aart-Jan Moerkerke,<br />

de burgemeester van de gemeente Strijen, en met Joost<br />

Eerdmans, wethouder in Capelle aan den IJssel. In oktober<br />

vindt een wethouderstraining plaats in Amsterdam. Hieraan<br />

50 | raad.2012<br />

raad.2012 | 51


nemen wethouders uit verschillende gemeenten deel. De<br />

meeste trainingen worden gegeven aan alle leden van een college<br />

van burgemeester en wethouders, maar bij ons gaat het<br />

echt alleen om de wethouders. Door met collega-wethouders<br />

uit andere gemeenten aan de training deel te nemen wordt de<br />

openheid richting elkaar en richting de trainers aanzienlijk<br />

“Veel partijen beginnen pas campagne te voeren als<br />

de verkiezingen voor de deur staan.”<br />

vergroot. Dat is logisch, maar we krijgen van de deelnemers<br />

wel te horen dat veel bureaus daar niet over hebben na-<br />

gedacht.”<br />

Aan de trainingen doen ook wethouderskandidaten mee. Dat<br />

zijn de mensen die de ambitie hebben om in de toekomst namens<br />

hun partij wethouder te worden. Dit is een belangrijke<br />

groep. Jasmijn Miete: “De praktijk toont aan dat veel nieuwkomers<br />

zonder veel ervaring onvoorbereid op een wethouderspost<br />

terecht komen. Voordat ze het politieke spel en de<br />

dossiers beheersen is zo ongeveer de halve bestuurstermijn al<br />

verstreken. Dat is een belangrijke reden waarom er zoveel wethouders<br />

voortijdig sneuvelen. Politiek Adviesbureau PAB denkt<br />

graag mee en zorgt dat er maatwerk geleverd wordt.”.<br />

Gemeenteraadsverkiezingen 2014<br />

Politiek Adviesbureau PAB doet ook veel voor gemeenteraden.<br />

Jasmijn Miete: “We helpen met verkiezingsprogramma’s en<br />

ondersteunen campagnes. We zijn nu al met een stuk of tien<br />

partijen bezig om ze naar een mooi verkiezingsresultaat te leiden<br />

bij de gemeenteraadsverkiezingen in 2014. De komende<br />

tijd zal deze groep klanten alleen maar groeien. We werken<br />

“Iedereen die meedenkt over het verbeteren van<br />

onze leefomgeving zouden we van harte welkom<br />

moeten heten.”<br />

voor lokale én landelijke partijen. Deze laatste groep geeft aan<br />

de ondersteuning van het eigen partijbureau te beperkt of te<br />

sturend te vinden. Dat is best wel een opvallende ontwikkeling.”<br />

En: “Wij vormen voor de partijen een campagneteam waarin<br />

ook ons bureau is vertegenwoordigd. We zijn nu al volop aan<br />

het werk om de partijen waarvoor wij werken meer zichtbaar<br />

en meer onderscheidend te maken. Politiek Adviesbureau PAB<br />

werkt daarbij met een prestatieovereenkomst. We geven<br />

52 | raad.2012<br />

partijen de garantie dat onze campagneondersteuning tot<br />

uiting komt in de verkiezingsuitslag.”<br />

“Veel partijen beginnen pas campagne te voeren als de verkiezingen<br />

voor de deur staan. Dat verbaast me, want de kiezer<br />

heeft dat door en stemt daardoor mogelijk op een andere<br />

partij. Eigenlijk moet een politieke partij continu campagne<br />

voeren. Dat hoort bij de taak van een politieke partij. Politiek<br />

Adviesbureau PAB biedt hierbij professionele ondersteuning.<br />

We zetten mensen in die veel ervaring met gemeenteraadsverkiezingen<br />

hebben. In maart 2014 verwacht ik de meerwaarde<br />

van ons bureau terug te zien in de verkiezingsuitslagen.”<br />

Inwoners en organisaties<br />

Politiek Adviesbureau PAB helpt niet alleen politieke partijen<br />

en bestuurders, maar ook inwoners en organisaties. Jasmijn<br />

Miete: “Alleen op die manier is het mogelijk om meer begrip<br />

voor elkaar te krijgen. Ik vind het prachtig dat wij ook benaderd<br />

worden door inwoners. Daar doe je het uiteindelijk toch ook<br />

voor. Er wordt vaak geklaagd dat zo weinig mensen en organisaties<br />

interesse hebben in de politiek. Wij hebben de ervaring dat<br />

dat wel meevalt. Als je ze maar op de juiste manier betrekt en<br />

duidelijk bent. Goede communicatie is daarbij heel belangrijk.”<br />

“We worden regelmatig benaderd door belangengroeperingen<br />

die iets willen bereiken, maar die geen idee hebben hoe ze<br />

daarmee richting de politiek moeten. Of ze zijn al een aantal<br />

keren van het kastje naar de muur gestuurd. Of ze hebben<br />

zonder enig effect ingesproken bij de raadscommissie of de<br />

gemeenteraad. Zo werden we ingeschakeld door een belangenorganisatie<br />

die het niet eens was met een locatie voor<br />

windmolens. Zij hadden zelf veel energie gestoken in onderzoek.<br />

Eigenlijk hadden zij een ontzettend goed onderbouwd<br />

verhaal waarom de windmolens niet op die plek zouden<br />

moeten komen.”<br />

“PAB heeft ze begeleid en ervoor gezorgd dat ze hun verhaal<br />

op een duidelijke manier en op het juiste platform naar buiten<br />

konden brengen. Mooi om te zien dat hun verhaal nu wel effect<br />

sorteert. Het besluit over de windmolens is uitgesteld. Het is<br />

belangrijk dat ambtenaren en bestuurders in het gemeentehuis<br />

acties van betrokken inwoners zien als een lust en niet als<br />

een last. Iedereen die meedenkt over het verbeteren van onze<br />

leefomgeving zouden we van harte welkom moeten heten.”<br />

Voor meer informatie, ga naar: www.politiekadviesbureau.nl<br />

raadslid in beeld<br />

Mostapha El Madkouri, 41 jaar<br />

Partij van de Arbeid, Almere<br />

Raadslid sinds 2006<br />

Waarom raadslid?<br />

Omdat aan de zijlijn staan en met een beschul-<br />

digende vinger naar de autoriteiten wijzen, niet mijn<br />

stijl is! Ik wil onderdeel uitmaken van het demo-<br />

cratisch proces en via die weg daadwerkelijk invloed<br />

uitoefenen op de keuzes die de politiek en de<br />

autoriteiten maken. De positie van het raadslid<br />

maakt het mogelijk om het college van B&W te<br />

controleren op de uitvoering van de democratische<br />

besluiten. In de functie van raadslid ben ik uiteraard<br />

trots dat ik de sociaaldemocratie mag vertegenwoordigen<br />

in mijn stad, Almere.<br />

Ambitie?<br />

Ik houd van de stad Almere en haar bewoners. Deze<br />

New Town heeft veel te bieden. Het is een eer om bij<br />

te dragen aan haar groei in de komende jaren. Als<br />

raadslid kan dat! Almere en haar mensen dienen, is<br />

het mooiste wat er is!<br />

De aantrekkelijkste kant?<br />

Verkozen zijn door de bewoners van je eigen stad is<br />

het meest aantrekkelijke. Dat betekent dat je het<br />

ultieme vertrouwen krijgt om hen te vertegenwoordigen:<br />

volksvertegenwoordiging is een groot goed.<br />

Minder leuk...<br />

De kwetsbaarheid. Sommige mensen die het niet<br />

eens zijn met je politieke kleur kunnen soms erg<br />

vervelend zijn. Bijvoorbeeld op internet of via de<br />

mail. Daarnaast ook de combinatie privé en politieke<br />

agenda. Soms bijten deze twee dingen elkaar en<br />

wordt kiezen lastig.<br />

Tip voor de toekomst<br />

Onze raad vertoont soms tekenen van onaange-<br />

name samenwerking. Fracties zouden elkaar meer<br />

moeten gunnen. Mijn tip is dit te bereiken door<br />

dialoog. De dialoog kan raadsleden dichterbij elkaar<br />

brengen en stimuleren overeenkomsten te ont-<br />

dekken. Daar het debat vooral gericht is op verschillen<br />

en overtuigen van het publiek.


stichting lezen & schrijven<br />

54 | raad.2012<br />

tekst Mathijs Sukel – De Nieuwe Lijn / beeld Sebastiaan ter Burg<br />

Het formulier<br />

voor zorgtoeslag<br />

invullen of even<br />

tussendoor een<br />

parkeervergunning<br />

aanvragen: voor<br />

de meesten van<br />

ons is het geen<br />

probleem.<br />

Maar wel voor<br />

de anderhalf<br />

miljoen mensen<br />

in Nederland die<br />

moeite hebben<br />

met lezen en<br />

schrijven. Stichting<br />

Lezen & Schrijven<br />

roept gemeenten op<br />

om laaggeletterd-<br />

heid een integraal<br />

onderdeel van hun<br />

beleid te maken.<br />

leven met<br />

laaggeletterd-<br />

heid<br />

Anderhalf miljoen mensen, dat is zo’n<br />

tien procent van de bevolking in ons<br />

land. Reken dat cijfer door naar lokaal<br />

niveau en dan is het al snel duidelijk dat<br />

het om honderden tot duizenden laaggeletterde<br />

mensen per gemeente gaat.<br />

“Ze zijn weliswaar geen analfabeet,<br />

maar hebben toch veel moeite om hun<br />

weg in de samenleving te vinden, omdat<br />

ze niet goed kunnen lezen en schrijven”,<br />

legt Matthijs van Kampen van Stichting<br />

Lezen & Schrijven uit.<br />

Samenwerking is<br />

cruciaal<br />

Van Kampen is themamanager bij de<br />

stichting en verantwoordelijk voor het<br />

agenderen en aanpakken van laaggeletterdheid<br />

in zes regio’s in ons land, allen<br />

aangewezen door het ministerie van<br />

Onderwijs, Cultuur & Wetenschappen<br />

(OCW). “Laaggeletterdheid is iets wat<br />

mensen diep raakt in hun persoonlijke<br />

leven. Laaggeletterden zijn kwetsbaar<br />

op het gebied van arbeid, re-integratie<br />

en schuldhulpverlening. Het heeft naast<br />

persoonlijke ook financiële consequenties.<br />

Voor henzelf, maar net zo goed voor<br />

de gemeente waarin ze wonen, bijvoorbeeld<br />

voor de afdeling sociale zaken.”<br />

Van Kampen spreekt voor zijn werk veel<br />

met raadsleden en wethouders over het<br />

probleem van laaggeletterdheid.<br />

Stichting Lezen & Schrijven ondersteunt<br />

gemeenten op verschillende manieren<br />

bij het aanpakken van dit probleem.<br />

Bijvoorbeeld door cursussen in het<br />

herkennen en doorverwijzen van laaggeletterden<br />

te geven, plus advies en<br />

personele ondersteuning. Maar ook door<br />

regionale bondgenootschappen tussen<br />

gemeenten, bedrijven, bibliotheken,<br />

raad.2012 | 55


Bovenstaand krantenartikel is een fictief voorbeeld van de mogelijke resultaten van een<br />

duurzame gemeentelijke aanpak van laaggeletterdheid. Stichting Lezen & Schrijven<br />

kan uw gemeente ondersteunen in de aanpak van laaggeletterdheid.<br />

Meer informatie? Kijk op www.lezenenschrijven.nl of bel 070 302 26 60.<br />

(welzijns)organisaties en zorginstellingen te sluiten. Want<br />

samenwerking is cruciaal, stelt hij. “Laaggeletterdheid kan<br />

alleen worden teruggedrongen wanneer laaggeletterden, van<br />

jong tot oud, in contact komen met professionals die hen kunnen<br />

doorverwijzen naar een geschikte lees- en schrijfcursus.”<br />

Volwaardig participeren<br />

“Taal is de basis van alles”, stelt wethouder Louw Jan Zwagerman<br />

uit Medemblik. “Een gedegen beheersing van taal stelt<br />

mensen in staat volwaardig te participeren in de samenleving<br />

en dat vinden wij als gemeente heel belangrijk.” Medemblik<br />

maakt daarom sinds kort deel uit van het West-Fries Bond-<br />

genootschap tegen Laaggeletterdheid. Zwagerman, die onder<br />

meer Onderwijs en Welzijn in zijn portefeuille heeft, schat dat<br />

er zo’n 4.000 volwassen Medemblikkers kampen met laag-<br />

geletterdheid. En uit de informatie uit het gemeentelijke<br />

onderwijssysteem blijkt dat 700 kinderen een (risico op) onderwijs-<br />

en/of taalachterstand hebben. “Voor die groep zijn we de<br />

VoorleesExpress gestart, waarbij vrijwilligers twintig weken<br />

lang wekelijks een keer voorlezen bij een gezin thuis. Dat is een<br />

groot succes. Maar volwassenen weten we tot nu toe nog<br />

onvoldoende te bereiken. Via ons bondgenootschap van zeven<br />

“Laaggeletterdheid is iets wat mensen diep raakt in<br />

hun persoonlijke leven”<br />

gemeenten, de GGD, bibliotheken, woningcorporaties en<br />

kinderopvanginstanties, het ROC en diverse welzijnsorganisaties<br />

willen we die groep alsnog naar een opleiding leiden. Die<br />

plicht hebben we immers ook als gemeente: onderwijs bieden<br />

aan volwassenen.” Bij de formatie van het bondgenootschap<br />

Wat kan uw gemeente doen aan<br />

laaggeletterdheid?<br />

Voor veel mensen die te maken hebben met laaggeletterdheid<br />

is het nog altijd een taboe. Wie het betreft,<br />

praat er doorgaans liever niet over. Dit maakt het<br />

probleem moeilijk inzichtelijk. Maar u kunt er als volksvertegenwoordiger<br />

zeker wat aan doen! Maak laag-<br />

geletterdheid in de eerste plaats bespreekbaar door het<br />

op de agenda van een raadsvergadering te zetten.<br />

Of stel vragen over dit onderwerp aan het college van<br />

B&W. U kunt ook een motie indienen met het verzoek<br />

tot een onderzoek naar laaggeletterdheid in uw<br />

gemeente.<br />

En u kunt ook altijd contact opnemen met Stichting<br />

Lezen & Schrijven. Wij voorzien u graag van informatie<br />

om laaggeletterdheid op de kaart te zetten. Kijk voor<br />

meer informatie op www.lezenenschrijven.nl.<br />

fungeerde Stichting Lezen & Schrijven als een ‘belangrijk klankbord’,<br />

vindt de wethouder. “Ze gaven ons advies en dachten<br />

mee over de inhoud van het convenant.”<br />

‘Kleine wereld’<br />

Hoe belangrijk dergelijke initiatieven zijn, weet Geran Rooijackers<br />

van de Westerlo (47) heel goed. Zij heeft jarenlang getracht<br />

haar laaggeletterdheid verborgen te houden. “Op school<br />

hield ik leraren voor de gek door alles uit mijn hoofd te leren<br />

zonder te weten waar het over ging. Hierdoor heb ik nooit mijn<br />

echte niveau kunnen halen. Ook buiten school niet. Het verenigingsleven<br />

hield ik bijvoorbeeld op afstand, op het moment dat<br />

ik formulieren in moest vullen. Mijn wereld was ontiegelijk<br />

klein.” Ze doorbrak dit door zelf aan de bel te trekken na een<br />

voorleesbeurt op de school van haar kind. “Daar merkte ik dat<br />

“Mijn wereld was ontiegelijk klein”<br />

het niveau van groep vijf eigenlijk nog te hoog voor me was.<br />

Toen besefte ik dat ik er iets aan moest gaan doen.” Uiteindelijk<br />

kwam ze via haar huisarts bij maatschappelijk werk, die<br />

haar doorstuurde naar het ROC voor diverse cursussen lezen en<br />

schrijven. Geran Rooijackers van de Westerlo: “Die cursussen<br />

hebben mijn leven verrijkt. Niet alleen omdat ik nu beter kan<br />

lezen en schrijven, maar ook omdat ik merkte dat ik niet de<br />

enige ben. Je voelt je niet langer alleen. En mijn schroom ben ik<br />

kwijt, ik stap nu overal op af.”<br />

raad.2012 | 57


Jasmijn Miete start<br />

Politiek Adviesbureau<br />

PAB<br />

gemeenteoplossingen<br />

René Notenbomer, directeur van GemeenteOplossingen<br />

Het raadslid van de toekomst<br />

is vooral digitaal. Met de<br />

nieuwste GO| app krijgt het<br />

Nieuwe Werken voor raads-<br />

leden concreet vorm. Het is<br />

een modulair opgebouwde<br />

58 | raad.2012<br />

digitaal en<br />

efficiënter<br />

werken<br />

digitale werkruimte die<br />

niet aan plaats of tijd is<br />

gebonden. Waar je ook bent,<br />

altijd beschik je over alle<br />

informatie, documentatie<br />

en communicatie.<br />

tekst Hans Bongers / beeld Roelof Bos<br />

De oplossing is opgebouwd uit een slimme<br />

combinatie van een applicatie (een<br />

app) en webservices. Het geeft via de<br />

iPad toegang tot alle relevante informatie:<br />

bestuurlijke documenten, webcasts,<br />

persoonlijke en gedeelde notities, vakliteratuur<br />

en actueel nieuws. In het concept<br />

Raad2020 werken Gemeente-<br />

Oplossingen en Sdu samen aan deze<br />

digitale werkplek. GemeenteOplossingen<br />

levert de app, Sdu draagt zorg voor de<br />

vakliteratuur.<br />

Robert Dagelet, adviseur raadsinformatie<br />

GemeenteOplossingen, is al enige<br />

jaren betrokken bij de ontwikkeling van<br />

een geheel nieuw product dat het leven<br />

van een raadslid veel gemakkelijker<br />

maakt. “Het is niet zo zeer een product,<br />

maar meer een set met oplossingen in<br />

de vorm van een digitale werkruimte<br />

met direct toegang tot alle informatie,<br />

documentatie en communicatie die<br />

voor het raadswerk nodig zijn. De verschillende<br />

onderdelen van de digitale<br />

werkruimte zijn gefaseerd te implementeren.”<br />

Het complete systeem maakt<br />

volgens Dagelet volledig digitaal werken<br />

mogelijk. “Met deze applicatie kun<br />

je gewoon notities maken in stukken en<br />

die vervolgens delen met je fractiegenoten.<br />

Een ingebouwd rechtensysteem<br />

bepaalt wie toegang heeft tot welke informatie<br />

en wie waarin mag annoteren.<br />

Bovendien wordt de app nog uitgebreid<br />

met de mogelijkheid om documenten<br />

digitaal te ondertekenen. Een handige<br />

functie waar veel bestuurders momenteel<br />

naar vragen.”<br />

Ondersteuning<br />

voor raadsleden<br />

De basis voor het digitale systeem dat<br />

uit verschillende modules bestaat, gaat<br />

terug naar een oplossing die werd ontwikkeld<br />

voor de provincie Flevoland.<br />

Dagelet: “We kwamen op een systeem<br />

dat ervoor zorgde dat alle vergaderstukken,<br />

notities, verslagen, moties, ingekomen<br />

stukken enzovoorts via een applicatie<br />

op de iPad voor de Statenleden<br />

beschikbaar waren. Deze oplossing is in<br />

de afgelopen jaren op basis van gebruikerservaring<br />

verder ontwikkeld en door<br />

ons geheel aangepast op de werkomgeving<br />

van raads-, bestuurs- en Staten-<br />

leden. We hebben daarbij samen met<br />

Sdu heel goed gekeken hoe je vanuit<br />

de technische mogelijkheden van de<br />

hardware optimaal het raadswerk kan<br />

ondersteunen en aan welke informatie<br />

een raadslid vooral behoefte heeft.”<br />

Handig<br />

communicatiecentrum<br />

Veel klanten van GemeenteOplossingen<br />

zetten app- en webtechnologie gecombineerd<br />

in. Daarmee ontstaat een zeer<br />

complete digitale werkplek met ook bijvoorbeeld<br />

e-mail en social media. Social<br />

media kan op verschillende manieren<br />

worden ingezet: bijvoorbeeld door<br />

eigen tweets en andere berichten automatisch<br />

te publiceren op een eigen profielpagina.<br />

Ook blogs en Facebook zijn<br />

eenvoudig te integreren. Het is uitbreidbaar<br />

met modules voor themadossiers,<br />

RSS-feeds voor extern en interne bronnen<br />

en een smoelenboek met aansluiting<br />

op social media (Twitter, LinkedIn,<br />

Blogger et cetera).<br />

Koppeling met<br />

vakliteratuur<br />

Gebruikers van GO| app kunnen toegang<br />

krijgen tot de kennisbronnen van de Sdu<br />

die relevant zijn voor het raadswerk. Sdu<br />

is een vaste contentleverancier van<br />

actuele en betrouwbare content, variërend<br />

van nieuws tot achtergronden, van<br />

wet- en regelgeving, specifieke themadossiers<br />

tot informatie over de rechtspositie<br />

van raadsleden. De gebruiker<br />

bepaalt zelf de inhoud van de informatiebundel.<br />

Die kan bijvoorbeeld bestaan<br />

uit Raadsledennieuws, VNG Magazine,<br />

informatie over de nieuwe Gemeentewet,<br />

over Bestuursrecht, jurisprudentie<br />

en ontwikkelingen op het gebied van<br />

gemeenten, gemeentelijke verordeningen,<br />

Wabo en bouwregels.<br />

Content on demand<br />

Zowel de app als de website sluiten<br />

naadloos aan op de gangbare midofficeomgevingen.<br />

De software zorgt ervoor<br />

dat alle vergaderinformatie realtime en<br />

automatisch via webservices wordt opgehaald.<br />

Robert Dagelet: “Web en iPad<br />

zijn daardoor altijd synchroon. Daarmee<br />

beschik je altijd en overal over het<br />

actuele aanbod van agenda’s, notulen,<br />

besluiten en verordeningen. Via de<br />

kalenderfunctie en de zoekmachine zijn<br />

documenten per vergadering en agendapunt<br />

eenvoudig vindbaar.”<br />

GemeenteOplossingen adviseert een<br />

gepast gebruik van de mogelijkheid om<br />

content op de iPad op te slaan. Hoe handig<br />

dit ook lijkt, de app mag nimmer een<br />

complete opslagplaats worden. Dit<br />

brengt beveiligingsrisico’s met zich<br />

mee, laat de harde schijf vollopen en<br />

staat bovendien haaks op de basis van<br />

onze digitale samenleving, namelijk<br />

lever content on demand: laat de<br />

gebruiker de gewenste informatie<br />

ophalen op het moment dat hij deze<br />

nodig heeft en wil bewerken.<br />

raad.2012 | 59


zetta<br />

tekst Imke van Loon-Martens / beeld Imke van Loon-Martens<br />

Het maatschappelijk<br />

vastgoed kampt<br />

met grote problemen:<br />

tegenvallende grond-<br />

exploitaties, (ver-<br />

borgen) leegstand,<br />

achterstallig onder-<br />

houd en veroudering,<br />

versnippering van<br />

eigendom en beheer<br />

en hoge exploitatie-<br />

lasten. Is het in deze<br />

tijd dan voor gemeen-<br />

ten verstandig om<br />

(maatschappelijk)<br />

vastgoed af te stoten?<br />

Niet volgens Constan-<br />

tijn Fuchs en Rick de<br />

Ruig, mede-oprichters<br />

van ZETTA: “Zeker in<br />

deze tijd los je daar op<br />

korte en op lange ter-<br />

mijn niets mee op.”<br />

60 | raad.2012<br />

meer maat-<br />

schappelijk<br />

rendement<br />

De Ruig: “ZETTA is een stichting voor maatschappelijk vastgoed<br />

die gemeenten, onderwijs-, zorg- en welzijnsinstellingen,<br />

woningbouwcorporaties én marktpartijen ondersteunt bij het<br />

optimaliseren van het maatschappelijk rendement. Dit begint<br />

bij het in kaart brengen van de maatschappelijke behoefte en<br />

de matching van de (beleids)behoeften met het aanbod.<br />

De belangrijkste optimalisaties worden dan snel zichtbaar.<br />

maatschappelijk vastgoed, onder meer<br />

doordat zij veel onderwijsvastgoed in<br />

eigendom hebben. De exploitatie daarvan<br />

wordt, onder andere door de stijgende<br />

energieprijzen, moeizamer. “En toch,<br />

dit vastgoed afstoten is kortetermijndenken.<br />

Dat kost gemeenten veel geld”,<br />

stellen Fuchs en De Ruig. “Paniek-<br />

verkoop is, zeker in deze markt, eerder<br />

“Voor de gemeente is vastgoedbeheer geen kerntaak.<br />

Het lijkt me erg nuttig te onderzoeken of de markt<br />

het beheer van het maatschappelijk vastgoed niet<br />

veel efficiënter kan uitvoeren.”<br />

René Westra, raadslid voor de VVD gemeente Arnhem “Een gemeente doet zichzelf tekort<br />

De vervolgstap is essentieel: de ontwikkeling van vraag-<br />

gestuurde, haalbare en betaalbare concepten voor hergebruik<br />

en herontwikkeling.”<br />

Fuchs: “Daarbij sluiten wij aan bij de ‘eigen kracht’ van lokale<br />

partijen. Versterking van de lokale vitaliteit staat voorop.<br />

Het genereren van energie, enthousiasme, creativiteit en<br />

draagvlak is essentieel. Wij opereren daarbij als onafhankelijke<br />

regisseurs met gezond economisch realisme. Het gaat om<br />

oplossingen, ideeën en concepten die lokaal draagvlak hebben<br />

en uitvoerbaar zijn.”<br />

Beheer en Exploitatie<br />

Gemeenten beheren vaak veertig tot vijftig procent van het<br />

Rick de Ruig (links) en Constantijn Fuchs, mede-oprichters van ZETTA<br />

als zij de optie negeert om haar<br />

maatschappelijk vastgoed door<br />

marktpartijen extern te laten<br />

beheren en exploiteren.”<br />

Bruun Scheltema, directeur Beheer<br />

gemeente Breda<br />

geld verbranden, dan dat het structureel<br />

iets oplevert. Bovendien zal door de toenemende<br />

verschuiving van rijkstaken<br />

naar gemeenten de behoefte aan maatschappelijk<br />

vastgoed waarschijnlijk zelfs<br />

toenemen. Dan zou een gemeente duur<br />

terug moeten huren! Daarmee los je<br />

begrotingstekorten niet op.”<br />

Meedenken<br />

De Ruig: “ZETTA helpt gemeenten door<br />

met haar kennis en ervaring maatschappelijk<br />

vastgoed zo efficiënt en praktisch<br />

mogelijk in te zetten. Wij denken mee<br />

met opdrachtgevers. Aan de hand van<br />

een scan maken wij een analyse en<br />

kunnen vervolgens gebruiksconcepten<br />

ontwikkelen. Hiermee kan een gemeente<br />

verder, bijvoorbeeld door vastgoedbeheer<br />

en –exploitatie op afstand te<br />

zetten en zo de daarmee verbonden<br />

lasten te verminderen. Anders dan voorheen<br />

komt de gemeente meer in een<br />

regierol. Om dat te bereiken gebruiken<br />

we onze netwerken waarbinnen wij<br />

bijvoorbeeld op zoek gaan naar financiers.”<br />

Heden en toekomst<br />

“Waar hebben gebruikers behoefte aan?<br />

Maatschappelijk vastgoed is een middel,<br />

niet het doel”, vervolgt Fuchs. Rick de<br />

Ruig: “De kansen voor het goed inzetten<br />

en gebruiken van maatschappelijk vast-<br />

goed zoals scholen, sporthallen of<br />

ziekenhuizen zitten met name in de initiatieffase.<br />

Door flexibel te bouwen kun je,<br />

rekening houdend met de wensen van<br />

gebruikers en de functies waaraan nu<br />

behoefte is, ook bouwen voor wat over<br />

tien tot twintig jaar nodig is. Een sterke<br />

regierol door wethouders en gemeenteraden<br />

levert zo gebouwen op die - nu en<br />

in de toekomst - geschikt blijven.”<br />

Eisen<br />

Fuchs: “Er is geen tijd en financiële ruimte<br />

meer voor luchtkastelen. Er moet nu<br />

echt gekeken worden naar wat qua<br />

maatschappelijk vastgoed nodig, functioneel<br />

en betaalbaar is. Wat betreft duurzaamheid<br />

en bouwtechnische eisen<br />

dient maatschappelijk vastgoed te<br />

voldoen aan alle normen waardoor een<br />

gebouw 24 uur per dag prettig, functioneel<br />

én gezond is om er in te verblijven.”<br />

Voor meer informatie: www.zetta.nu<br />

raad.2012 | 61


Hoe gastvrij is uw gemeente...<br />

...voor elektrische auto’s?<br />

Nederland wordt steeds schoner en stiller. Dat<br />

komt omdat meer mensen elektrisch gaan<br />

rijden. Dat is wel even wennen. Want je wilt zo’n<br />

auto wel overal op kunnen laden. Hoe gastvrij is<br />

uw gemeente voor mensen die elektrisch gaan<br />

rijden? Staan er bijvoorbeeld al voldoende<br />

publieke oplaadpunten en werkt uw gemeente<br />

mee als iemand die elektrisch gaat rijden een<br />

oplaadpunt ‘voor de deur’ aanvraagt?<br />

Stichting e-laad plaatst en onderhoudt publieke<br />

oplaadpunten in meer dan 250 gemeenten. Het is<br />

onze bijdrage aan een schoner en stiller Neder-<br />

land. Doet uw gemeente ook mee?<br />

Kijk op e-laad.nl<br />

A4advertentie.indd 1 15-08-2012 15:23:38<br />

stichting e-laad<br />

tekst Eric van Kaathoven<br />

beeld Stichting e-laad<br />

Het gaat hard met<br />

elektrische auto’s<br />

in Nederland.<br />

Met name de zoge-<br />

naamde plug-in<br />

hybrides, die de<br />

eerste tientallen<br />

kilometers volledig<br />

elektrisch rijden en<br />

verder op brandstof,<br />

zijn bezig aan een<br />

opmars. Zij kunnen<br />

aanzienlijke milieu-<br />

winst opleveren.<br />

Maar dan moeten<br />

ze wel opgeladen<br />

kunnen worden.<br />

Huis voor democratie<br />

en rechtstaat voor het<br />

hele land<br />

de toekomst<br />

is begonnen!<br />

Wie overstapt naar een elektrische auto<br />

bewijst de samenleving daarmee een<br />

dienst. Want elektrisch rijden is schoon<br />

en stil. Zo is er door de automobilisten<br />

die op de publieke oplaadpunten in de<br />

Nederlandse gemeenten opladen, bijvoorbeeld<br />

al meer dan 200.000 kilo CO 2<br />

bespaard.<br />

Willen we als samenleving die milieuwinst<br />

ook pakken, dan is het nodig dat<br />

die elektrische auto’s in ieder geval ‘thuis’<br />

opgeladen kunnen worden. Want juist<br />

die eerste tientallen kilometers kunnen<br />

volledig elektrisch gereden worden. Een<br />

klein deel van de automobilisten kan zijn<br />

auto op eigen oprit of garage parkeren<br />

en zelf een oplaadpunt regelen. Maar<br />

het overgrote deel (65 procent) parkeert<br />

noodgedwongen op straat. Zij zijn dus<br />

afhankelijk van publieke oplaadpunten<br />

om zonder gedoe en veilig op te kunnen<br />

laden. En daar ligt een enorme uitdaging<br />

voor gemeenten, want zij bepalen<br />

immers wat er gebeurt in de openbare<br />

ruimte. Gelukkig staan ze daarin niet<br />

alleen. Zo plaatste stichting e-laad in<br />

overleg met ruim 250 gemeenten al meer<br />

dan 1.800 publieke oplaadpunten in<br />

die gemeenten. De stichting zoekt<br />

samen met gemeenten naar de beste<br />

oplossingen.<br />

Voor meer informatie, zie www.e-laad.nl.<br />

raad.2012 | 63


etourette<br />

64 | raad.2012<br />

Jasmijn Miete start<br />

Politiek Adviesbureau<br />

PAB<br />

samen naar<br />

65% recycling<br />

en meer!<br />

tekst Lisanne Roossien / beeld Retourette®<br />

Jaarlijks kost het inzamelen<br />

en verwerken van huishoude-<br />

lijke afval de Nederlandse<br />

burger zo’n twee miljard euro.<br />

Toch recyclet Nederland nog<br />

te weinig. Vanuit de overheid<br />

is de doelstelling neergelegd<br />

om in 2015 65% van het huis-<br />

Retourette® is een inzamelpunt voor<br />

klein huishoudelijk afval, zoals glas, petflessen,<br />

maar ook frituurvet, batterijen<br />

en klein electra. Zeventien jaar aan opgebouwde<br />

kennis en ervaring hebben<br />

geresulteerd in een nieuw concept. De<br />

vernieuwde Retourette® is uitgebreid<br />

naar een inzamelpunt voor wel twintig<br />

afvalfracties, is minder arbeidsintensief<br />

geworden en is vele malen efficiënter.<br />

Het verwerken van de huidige afvalstroom<br />

kost Nederland bakken met<br />

geld. Dit komt doordat we meerdere<br />

systemen kennen, met ieder een eigen<br />

Wanneer een gemeente kiest voor<br />

een Retourette®, dan kiest zij voor<br />

ontzorging.<br />

infrastructuur en kostenopbouw. Denk<br />

hierbij aan ondergrondse afvalbakken,<br />

brengsystemen in de wijk en ophaalservice<br />

aan huis. Door deze opzet rijden<br />

er meerdere (half)volle vuilniswagens in<br />

één wijk rond, zijn gespecialiseerde dure<br />

(hijs)systemen nodig en wordt er van de<br />

burger een zeer grote inspanning<br />

gevraagd.<br />

Retourette® heeft hiervoor een moderne<br />

oplossing gecreëerd. Niet alleen kan<br />

het alle huidige inzamelsystemen<br />

vervangen door één klantvriendelijk<br />

brengsysteem, ook rijdt er maar één<br />

vrachtwagen voor alle fracties. Door het<br />

gebruik van standaard palletboxen per<br />

ingezamelde fractie, kan de vracht-<br />

wagen volledig volgeladen worden,<br />

ongeacht om welke fracties het gaat.<br />

Dus geen halflege vrachtwagens op de<br />

weg, geen vervoer van lucht en dus<br />

aanzienlijk minder CO 2 uitstoot. In de<br />

Retourette® zorgt een medewerker<br />

ervoor dat de palletboxen maximaal<br />

gevuld zijn, ondermeer door het gebruik<br />

van een pers en een shredder voor de<br />

volumineuze fracties. De palletboxen<br />

zijn voorzien van een RFID-tag, waardoor<br />

precies bekend is welke box wat<br />

bevat en waar deze zich bevindt.<br />

Op deze manier weet Retourette® exact<br />

hoeveel gewicht per fractie is inge-<br />

zameld en kan per vestiging precies<br />

worden bijgehouden of de doelstelling<br />

van 65% recycling is behaald.<br />

Retourette®: dé<br />

oplossing voor burgers<br />

Iedere burger kent het: versnipperde<br />

informatie, diverse afvalslogans en een<br />

afvalkalender die er steeds weer bij<br />

gepakt moet worden. De burger wil wel<br />

houdelijk afval te recyclen.<br />

Retourette® maakt gescheiden<br />

afval inleveren gemakkelijk,<br />

stimuleert bezoekers met<br />

een loyaliteitsprogramma<br />

en steunt lokale goede doelen.<br />

Samen naar 65% recycling<br />

en meer!<br />

bijdragen aan een beter milieu, maar<br />

het wordt hem niet makkelijk gemaakt.<br />

In de Retourette® kan hij op elk<br />

moment, alle herbruikbare materialen<br />

brengen. Eigenlijk is het een mini<br />

milieustraat, maar dan dicht in de buurt.<br />

De Retourette® kan vrijstaand bij een<br />

Hoewel de recente - heftige -<br />

discussies anders doen vermoeden,<br />

is het te ontvangen statiegeld dus<br />

absoluut niet dé reden om materialen<br />

gescheiden aan te bieden.<br />

winkelcentrum neergezet worden of<br />

worden ingebouwd in een winkelpand,<br />

desgewenst in de buurt van een supermarkt.<br />

Wanneer iemand boodschappen<br />

haalt, wordt van huis even de tas met<br />

bijvoorbeeld flessen, drankenkartons<br />

en kunststof meegenomen. Alles op één<br />

plaats inleveren en er is weer ruimte voor<br />

nieuwe boodschappen. One stop shoppen,<br />

maar dan omgekeerd! Wel zo makkelijk!<br />

Uit de ervaring van Retourette® is<br />

gebleken dat de burger graag wil recyclen,<br />

maar dat gemak daarbij een zeer<br />

belangrijke factor is. In de Retourette®<br />

is daarom plek voor werkelijk al het<br />

klein huishoudelijk afval (twintig<br />

raad.2012 | 65


verschillende fracties).<br />

Daarnaast kent de Retourette® ruime openingstijden.<br />

De Retourette® is dag en nacht toegankelijk, maar kan desgewenst<br />

ook ‘s nachts worden afgesloten.<br />

In de Retourette® is plek voor werkelijk al het klein<br />

huishoudelijk afval (20 verschillende fracties)<br />

Bezoekers van de Retourette® kunnen bovendien ‘vrienden<br />

van Retourette®’ worden. Retourette® vindt het belangrijk om<br />

haar waardering voor klanten die bijdragen aan het recycleproces<br />

te uiten. Hiervoor heeft Retourette® een loyaliteitsprogramma<br />

ontwikkeld. Per vestiging en op landelijk niveau<br />

worden de trouwste vrienden van Retourette® in het zonnetje<br />

gezet. Zij winnen bijvoorbeeld een prijs wanneer zij veel andere<br />

vrienden aanmelden of wanneer een bepaald inzameldoel is<br />

behaald.<br />

Retourette®: dé oplossing<br />

voor gemeenten<br />

Wanneer een gemeente kiest voor een Retourette®, dan kiest<br />

zij voor ontzorging. Geen ingewikkelde afvalkalenders meer,<br />

geen geldverspilling aan verschillende infrastructuren en snel<br />

naar 65% recycling. Naast dat de Retourette® de meest efficiënte<br />

oplossing is voor het voorkomen van restafval, kan<br />

de afvalstoffenheffing binnen afzienbare tijd fors worden<br />

verlaagd.<br />

Bij de Retourette® worden de fracties namelijk bij de bron<br />

gescheiden en een medewerker houdt de kwaliteit nauw-<br />

lettend in de gaten. Door de gesloten goederenstroom gaat<br />

niks verloren. Deze fracties van hoge kwaliteit leveren daarom<br />

geld op. Bij een recyclepercentage van omstreeks 65% is de<br />

Retourette® zelfs kostendekkend. Vanaf dan zou de afval-<br />

stofheffing dus omlaag kunnen. Wel zal er sprake zijn van een<br />

overbruggingsperiode waarin de infrastructuur voor de<br />

bestaande afvalsystemen nog zal bestaan, terwijl gelijktijdig<br />

de infrastructuur voor de Retourette® opgestart wordt.<br />

De Retourette® zal twee tot vier uur per dag bemand zijn.<br />

De Retourette® is zo ingericht dat het een uiterst geschikte<br />

werkplek is voor iemand met een SW- of Wajong-indicatie.<br />

De goed gestructureerde werkomgeving en de relatief tijdsonafhankelijke<br />

opzet van het arbeidsproces maakt deze werkplek<br />

goed toegankelijk voor mensen die graag aan de slag willen,<br />

maar in een reguliere werkomgeving de nodige structuur<br />

missen. Eventueel kan de inzet van de medewerker in overleg<br />

met de winkeliers worden uitgebreid met taken als het beheer<br />

van afvalbakken, peukenpalen en het verwijderen van zwerfafval.<br />

De gecreëerde werkvoorziening draagt uiteraard bij aan<br />

het doel om hen terug te laten keren in een reguliere werkstructuur.<br />

Retourette®: dé oplossing<br />

voor de omgeving<br />

Ideaal dus voor de burger en de gemeente, maar wordt afval<br />

niet gescheiden voor een veel belangrijker doel? Natuurlijk!<br />

Het milieu en de omgeving zijn van groot belang. Om die reden<br />

zet Retourette®, naast gemak en het loyaliteitsprogramma,<br />

nog een troef in als motivatie voor burgers om afval te<br />

scheiden: het steunen van lokale goede doelen.<br />

Bij een recyclepercentage van omstreeks 65%<br />

is de Retourette® zelfs kostendekkend.<br />

In de huidige Retourettes wordt nog gewerkt met het statiegeldsysteem.<br />

Bij de vier meest recente Retourettes doneerden<br />

bezoekers met hun statiegeldbonnetjes reeds tienduizenden<br />

euro’s aan lokale goede doelen. Hoewel de recente - heftige -<br />

discussies anders doen vermoeden, is het te ontvangen statiegeld<br />

dus absoluut niet dé reden om materialen gescheiden aan<br />

te bieden. Goede doelen steunen is dit wel! Daarom heeft<br />

Retourette® een systeem ontwikkeld, waarbij per vestiging<br />

jaarlijks een bedrag van minimaal vijfduizend euro kan worden<br />

gedoneerd aan lokale goede doelen. Dit bedrag wordt ver-<br />

zameld uit de verkoop van de afvalfracties. De bezoekers<br />

van de Retourette® bepalen zelf naar welke goede doelen dit<br />

geld gaat. Dit doen zij door middel van het aandragen van<br />

lokale doelen of door een stem voor een bestaand doel uit te<br />

brengen op de website. Met name dit element zal de binding<br />

tussen de Retourettevestiging en de omgeving verder ver-<br />

sterken.<br />

Voor meer informatie kunt u kijken op www.Retourette.nl.<br />

raad.2012 | 67


nederlandschoon<br />

Helene<br />

tekst Hans Bongers / beeld Jurgen Huiskes<br />

Zwerfafval behoort<br />

tot de top drie<br />

van ergernissen.<br />

Het draagt bij<br />

aan verloedering<br />

en vergroot het<br />

gevoel van onveilig-<br />

heid. Aan het<br />

opruimen spende-<br />

ren gemeenten<br />

jaarlijks vele<br />

miljoenen: geld<br />

dat efficiënt moet<br />

worden ingezet.<br />

68 | raad.2012<br />

samen voor<br />

een schoner<br />

nederland<br />

NederlandSchoon richt zich op het verminderen<br />

van zwerfafval in de openbare<br />

ruimte. Een aantal plekken springt er in<br />

negatieve zin uit: in en om het openbaar<br />

vervoer, parkeerplaatsen, winkelgebieden<br />

en ook de omgeving van scholen<br />

kunnen nog veel schoner. Helene van<br />

Zutphen, enkele maanden geleden als<br />

kersverse directeur aan de slag bij<br />

NederlandSchoon, ziet het als een uitdaging<br />

het zwerfafval juist op deze plekken<br />

verder terug te dringen. ”Daarvoor is<br />

het nodig burgers te mobiliseren om het<br />

samen te doen, samen verantwoordelijk<br />

te zijn.” Raadsleden kunnen volgens<br />

haar een belangrijke rol spelen om<br />

Nederland nog schoner te maken.<br />

Minder opruimkosten<br />

“Onze doelstelling zal gemeenten als<br />

muziek in de oren klinken. Jaarlijks<br />

geven gemeenten vele miljoenen uit om<br />

de openbare ruimte van papier, kauwgom,<br />

patatbakjes, blikjes, peuken en<br />

ander afval te ontdoen. Wij helpen het<br />

afval op straat te verminderen. Dat<br />

scheelt opruimkosten en zorgt voor<br />

socialere en veiligere gemeenten”, aldus<br />

Helene van Zutphen. Het zou volgens<br />

haar veel schelen als gemeenteraads-<br />

leden, die als volksvertegenwoordigers<br />

dicht bij de burger staan, de campagnes<br />

van NederlandSchoon ondersteunen.<br />

“Gewoon door enthousiasme uit te<br />

stralen, bij de start van een campagne<br />

aanwezig te zijn en zelf het goede voorbeeld<br />

te geven door zo nu en dan een<br />

stukje zwerfafval op te rapen.”<br />

Campagnes vormen belangrijke speerpunten<br />

om burgers actief te betrekken.<br />

Voorbeelden zijn de jaarlijkse ‘Opschoondag’<br />

in het voorjaar en de verkiezing<br />

van het Schoonste Strand,<br />

waardoor stranden sinds de invoering<br />

twee keer schoner zijn geworden. Veel<br />

aandacht trekt jaarlijks ook de uitreiking<br />

van de Zwerf Afval Pakker. De zogenaamde<br />

ZAP Award wordt uitgereikt aan<br />

personen die zich op bijzondere wijze<br />

inzetten voor een schone omgeving.<br />

De nieuwste activiteit richt zich op leerlingen<br />

van basisscholen. Deze actie gaat<br />

in november van start. Met een rijdend<br />

van Zutphen,<br />

nieuwe directeur<br />

Stichting NederlandSchoon<br />

raad.2012 | 69


digitaal spel- en leerprogramma worden<br />

basisscholen gratis een middag bezocht.<br />

Goed voorbeeld<br />

De praktijk is dat raadsleden die een<br />

goed voorbeeld geven, door bijvoorbeeld<br />

actief met een campagne mee<br />

te doen, een hele steun zijn. Een goed<br />

voorbeeld doet immers goed volgen!<br />

Daarnaast hoopt de directeur van<br />

NederlandSchoon enthousiaste raadsleden<br />

aan haar zijde te vinden om bij<br />

hun colleges van burgemeester en wethouders<br />

te benadrukken hoe belangrijk<br />

het is dat burgers een actieve bijdrage<br />

leveren aan het schoonhouden van de<br />

eigen woonomgeving. Hoe activeer je<br />

bewoners? Zijn er genoeg afvalbakken<br />

op plaatsen waar het nodig is? Wat zijn<br />

de geschikte momenten om met een<br />

schoonmaakploeg de straat op te gaan?<br />

Voor een goed advies staat Nederland-<br />

Schoon altijd klaar.<br />

Er is sprake van een nauwe samen-<br />

werking met GemeenteSchoon om de gemeentelijke<br />

overheid te ondersteunen.<br />

NederlandSchoon richt zich meer op de<br />

bedrijvenkant. “Supermarktketens, fastfoodbedrijven,<br />

horecabedrijven, de<br />

Nederlandse Spoorwegen en diverse<br />

fabrikanten zijn belangrijke partners in het<br />

realiseren van onze doelstelling.”<br />

70 | raad.2012<br />

Schone ambities<br />

NederlandSchoon heeft in de afgelopen<br />

tien jaar een stevige basis gelegd voor de<br />

aanpak van zwerfafval. Voor Helene van<br />

Zutphen een goed startpunt voor haar<br />

ambities voor een schoner Nederland.<br />

“Nederland scoort gemiddeld een 7,6<br />

voor een schone leefomgeving. Dat is al<br />

erg mooi, maar ik wil dit cijfer graag verbeteren.<br />

Daarbij past een aanpak waarin<br />

we vooral de oplossingen en niet het<br />

probleem uitdragen. Onze campagne<br />

heet dan ook Het effect van schoon.”<br />

NederlandSchoon wil zich vooral richten<br />

op het stimuleren van een beweging<br />

waarin de zorg voor een schone leefomgeving<br />

een soort olievlekwerking krijgt.<br />

“Het gaat erom dat wij de kloof tussen<br />

norm en gedrag zien te overbruggen<br />

door onze pijlen te richten op bewustwording<br />

en mentaliteit. Een ‘schoonbeweging’<br />

op gang brengen met betrokken<br />

bewoners, een beweging waar je bij wilt<br />

horen.”<br />

Positieve beweging<br />

Met haar achtergrond als manager marketing<br />

& communicatie in het bedrijfsleven<br />

weet Helene van Zutphen als geen<br />

ander dat het een hele klus is om mentaliteit<br />

en gedrag op zo’n grote schaal te<br />

beïnvloeden. Het kost tijd, maar dat het<br />

kan, bewijzen de resultaten van de afgelopen<br />

tien jaar. Campagnes en projecten<br />

die succesvol zijn gevoerd en die al<br />

veel hebben verbeterd in het publieke<br />

gedrag. “Het strand is een mooi voorbeeld,<br />

dat is in tien jaar tijd twee keer zo<br />

schoon geworden.”<br />

“Mijn streven is dat over vijf jaar meer<br />

mensen zich verantwoordelijk voelen<br />

voor een schoon Nederland. Dat men<br />

dat ook als zodanig ervaart en er trots op<br />

is. Daarvoor is het nodig mensen te<br />

mobiliseren om het samen te doen,<br />

samen verantwoordelijk te zijn. Die<br />

beweging wil ik graag faciliteren en in<br />

een stroomversnelling laten komen!”<br />

“Een positieve beweging vooral,” be-<br />

nadrukt Van Zutphen “gericht op het<br />

vergroten van de waardering voor een<br />

leefbare, schone omgeving. In zo’n<br />

omgeving voelt men zich plezieriger en<br />

legt men sneller onderling contact.<br />

Bovendien werkt een schone buurt positief<br />

op de waarde van je huis, komen<br />

meer kinderen spelen in een schone<br />

speeltuin en trekt een schone winkelstraat<br />

meer klanten. Daar kan toch<br />

niemand tegen zijn!”<br />

raadslid in beeld<br />

Hendri Witteveen, 55 jaar<br />

ChristenUnie, Rheden<br />

Raadslid sinds 2003<br />

Waarom raadslid?<br />

Ik ben destijds uit verantwoordelijkheidsgevoel<br />

raadslid geworden, maar ik vind het bovenal mooi<br />

werk.<br />

Ambitie?<br />

Ik wil vanuit mijn idealen een bijdrage leveren aan<br />

de inrichting van de samenleving in onze gemeente.<br />

Ik denk daarbij vooral aan behoud van de schepping,<br />

de overheid als schild voor de zwakken maar ook<br />

ruimte maken voor mensen om hun verantwoordelijkheid<br />

voor elkaar te nemen.<br />

De aantrekkelijkste kant?<br />

Ik ervaar twee aantrekkelijke kanten. Enerzijds ben<br />

je bezig met een breed scala aan onderwerpen<br />

die belangrijk zijn voor je directe omgeving. Anderzijds<br />

de samenwerking en het spel met de fractie,<br />

collega-raadsleden, college, organisatie en belanghebbenden<br />

om iets voor elkaar te krijgen. Je moet<br />

er wel de humor van inzien hoe ieder het spel speelt<br />

om zijn of haar doelen te bereiken. Hierin is het<br />

kunnen relativeren essentieel, anders houd je het<br />

niet vol.<br />

Minder leuk...<br />

Het is nooit af, altijd dat gevoel dat je nog iets doen<br />

moet. En daarnaast de twijfel of onze besluiten het<br />

gewenste effect hebben voor de betrokkenen.<br />

Tip voor de toekomst<br />

Ook voor mijzelf: neem geen besluiten waarvan je<br />

de risico’s niet kunt overzien. Adviezen zijn nodig,<br />

maar uiteindelijk heb je als raadslid wel je eigen<br />

verantwoordelijkheid. Bijvoorbeeld bij de financiële<br />

schandalen die deze tijd aan het licht komen, blijkt<br />

toch vaak dat bestuurders te goed van vertrouwen<br />

zijn geweest.


Wanneer gaat de e-mail, het gesprek of het gedrag<br />

van de burger te ver en overschrijdt het uw norm?<br />

Wat doet uw gemeente om u hierin te beschermen?<br />

Kortom, bent u voldoende beschermd tegen agressie<br />

en geweld?<br />

Helaas komt agressie en geweld tegen werknemers met een publieke taak nog<br />

dagelijks voor. Ook tegen raadsleden.<br />

Het Expertisecentrum en het programma Veilige Publieke Taak zetten zich in voor<br />

de vermindering van agressie en geweld.<br />

Via www.evpt.nl en www.veiligbestuur.nl kunt u alle informatie vinden over dit<br />

onderwerp en de manier waarop wij u kunnen ondersteunen.<br />

Agressie en geweld is te allen tijde onacceptabel!<br />

crossover<br />

tekst Selle van der Woude<br />

beeld CrossOver<br />

Gemeenten staan<br />

aan de vooravond<br />

van drie grote<br />

transities: de<br />

decentralisatie<br />

van de jeugdzorg,<br />

de overgang van<br />

de begeleiding uit<br />

de AWBZ en de Wet<br />

Werken naar ver-<br />

mogen. Ook al zijn<br />

de laatste twee<br />

controversieel ver-<br />

klaard, het lijkt eer-<br />

der een kwestie van<br />

uitstel dan afstel.<br />

Met de bestaande taken in het kader van<br />

de WMO en de WWB en de aankomende<br />

invoering van passend onderwijs worden<br />

gemeenten in belangrijke mate verantwoordelijk<br />

voor de ondersteuning van<br />

jongeren met een beperking. Dat is een<br />

complexe opgave, ook omdat het<br />

gepaard gaat met een aanzienlijke<br />

besparingsopgave. Tegelijkertijd bieden<br />

de transities kansen om tot een betere<br />

samenhang in beleid te komen en zo<br />

effectiever én efficiënter te zijn.<br />

Huis voor democratie<br />

en rechtstaat voor het<br />

hele land<br />

jongeren<br />

met een<br />

beperking<br />

Gemeenten krijgen de nodige ruimte om<br />

zelf invulling te geven aan de decentralisaties.<br />

Dat maakt dat gemeenteraadsleden<br />

grote invloed hebben op de ondersteuning<br />

van deze jongeren.<br />

Raad aan zet<br />

Over deze nieuwe taken kunnen raadsleden<br />

het debat aangaan met het college<br />

van burgemeester en wethouders: Wat is<br />

hun visie op deze transities en wat zijn de<br />

ambities ten aanzien van de participatie<br />

van deze doelgroep? Hoe denkt het college<br />

deze ambities te realiseren? Vragen<br />

die raadsleden ongetwijfeld stellen wanneer<br />

zij hierover met het college praten.<br />

Welke uitgangspunten worden gehanteerd?<br />

Wat beschouwt het college als<br />

verantwoordelijkheid van jongeren zelf,<br />

hun omgeving, de betrokken organisaties<br />

en wat ziet de gemeente als haar<br />

eigen verantwoordelijkheid? Wordt<br />

alleen gekeken naar jongeren die een beroep<br />

doen op een uitkering of voelt het<br />

college een bredere verantwoordelijkheid?<br />

Een debat dat er voor veel burgers<br />

toe doet en ook complex kan zijn.<br />

CrossOver kan raadsleden hierbij ondersteunen.<br />

En dat kost niets.<br />

Elftal vragen<br />

CrossOver helpt gemeenten aan de hand<br />

van een ‘elftal’ vragen. Deze vragen kunnen<br />

een gemeenteraad helpen om<br />

scherp te krijgen wat raadsleden willen<br />

weten over deze jongeren: Over wie<br />

hebben we het nu eigenlijk als we praten<br />

over jongeren met een beperking?<br />

Wat zijn hun mogelijkheden en wensen?<br />

En hoe kunnen raadsleden hen ondersteunen<br />

opdat zij maximaal partici-<br />

peren? Een succesvolle participatievisie<br />

is niet gestoeld op vooronderstellingen<br />

maar op feiten. De vragen kunnen raadsleden<br />

helpen om een scherp beeld van<br />

deze doelgroep te krijgen. En natuurlijk<br />

wil CrossOver raden ook stimuleren om<br />

over en met deze jongeren in debat<br />

te gaan. En op basis daarvan een visie<br />

te ontwikkelen op de participatie van<br />

deze jongeren, als onderdeel van<br />

een brede visie op de participatie van<br />

álle jongeren.<br />

De elf vragen van CrossOver zijn te<br />

vinden op de website www.kcco.nl. Daar<br />

treft u ook de kennisbank van CrossOver<br />

aan, met veel informatie over hoe deze<br />

jongeren op een effectieve wijze kunnen<br />

worden ondersteund.<br />

raad.2012 | 73


nedvang<br />

tekst Wendy van der Vechte / beeld Nedvang<br />

Sinds 2006 geldt<br />

het Besluit beheer<br />

verpakkingen en<br />

papier en karton.<br />

Daarin is vastgelegd<br />

dat producenten<br />

en importeurs<br />

verantwoordelijk<br />

zijn voor de preven-<br />

tie, de inzameling<br />

en recycling van<br />

alle verpakkingen<br />

die zij op de markt<br />

brengen. Om aan<br />

deze producenten-<br />

verantwoordelijk-<br />

heid collectief<br />

uitvoering te geven,<br />

richtten de<br />

producenten en<br />

importeurs in<br />

2006 Stichting<br />

Nedvang op.<br />

74 | raad.2012<br />

Maar hoe is<br />

Nedvang eigenlijk<br />

ontstaan en wat<br />

doet ze precies?<br />

nederland<br />

van afval naar<br />

grondstof<br />

Nedvang staat voor Nederland van afval naar grondstof.<br />

Namens ruim 400.000 producenten en importeurs coördineert<br />

en stimuleert Nedvang de inzameling en het hergebruik van<br />

verpakkingen in Nederland. En dat tegen zo laag mogelijke<br />

maatschappelijke kosten. In de dagelijkse praktijk werkt<br />

Nedvang veel samen met het bedrijfsleven, gemeenten, afvalbedrijven<br />

en uiteraard het Ministerie van Infrastructuur en<br />

Nedvang adviseert gemeenten over de gescheiden inzameling van verpakkingsmateriaal.<br />

raad.2012 | 75


Milieu (I&M). Nedvang adviseert de<br />

gemeenten over de gescheiden inzameling<br />

van verpakkingsmateriaal.<br />

Ook motiveert en stimuleert Nedvang<br />

bedrijven en consumenten hun ver-<br />

pakkingsafval gescheiden aan te<br />

bieden. Nedvang kijkt zorgvuldig naar<br />

de hoeveelheid op de markt gebrachte<br />

verpakkingen en de hoeveelheid<br />

verpakkingen die wordt hergebruikt.<br />

Nedvang rapporteert hierover aan het<br />

Ministerie van I&M.<br />

Minder in de afvalbak<br />

Het Besluit is gebaseerd op de EU-richtlijn<br />

verpakkingen. Die bepaalt hoeveel<br />

procent verpakkingsafval gerecycled<br />

Maximale inzameling en<br />

hergebruik van verpakkingen<br />

moet worden en hoeveel procent nuttig<br />

moet worden toegepast. De hergebruikdoelstellingen<br />

voor Nederland liggen<br />

daarbij hoger dan die voor Europa. Goed<br />

is om te zien dat er meer verpakkingen<br />

voor recycling worden aangeboden en<br />

er daardoor minder in de afvalbak zit.<br />

Van hergebruik<br />

naar preventie<br />

Toch blijft het niet bij hergebruik alleen.<br />

Bedrijven denken continu na over de<br />

ontwikkeling van verpakkingen. Ze stellen<br />

zich steeds meer de vraag of een verpakking<br />

lichter of beter kan. Bovendien<br />

houden ze zich bezig met de vraag of<br />

een verpakking van één soort materiaal<br />

is gemaakt en of er gerecycled materiaal<br />

ingezet kan worden. Hiermee kan worden<br />

bespaard op de productiekosten,<br />

logistiek en inkoop. Natuurlijk staat de<br />

bescherming van het product hierbij<br />

altijd voorop en is ook de eindgebruiker<br />

76 | raad.2012<br />

Cijfers over 2010<br />

Materiaal Europese<br />

doelstelling<br />

een belangrijk uitgangspunt. Om bedrijven<br />

te ondersteunen en stimuleren op<br />

het gebied van verpakkingspreventie,<br />

verzamelt Nedvang voorbeelden en<br />

kennis over het optimaliseren van verpakkingen.<br />

Deze kennis deelt Nedvang<br />

op haar beurt weer met bedrijven.<br />

Ook kunststof<br />

verpakkingen krijgen<br />

een nieuw leven<br />

Speciale aandacht gaat sinds een aantal<br />

jaar naar kunststof. Samen met gemeenten<br />

heeft Nedvang als doel zoveel<br />

mogelijk kunststof verpakkingen te<br />

recyclen. Dit kan met behulp van verschillende<br />

systemen, aan de bron of<br />

achteraf. Ter ondersteuning van de inzameling<br />

is in 2009 met de Plastic<br />

Heroes-campagne gestart waarin<br />

duidelijk werd gemaakt dat het beter is<br />

om kunststof verpakkingsafval te<br />

scheiden. Aan die oproep werd door de<br />

Nederlandse consument volop gehoor<br />

gegeven. Uit onderzoek blijkt dan ook<br />

dat burgers afvalscheiding zien als dé<br />

bijdrage aan een beter milieu en een<br />

duurzame samenleving. Kunststof<br />

Nederlandse<br />

doelstelling<br />

Glas 60% 90% 91%<br />

Metaal 50% 85% 88%<br />

Papier & karton 60% 75% 90%<br />

Hout 15% 25% 32%<br />

Kunststof 25% 38% 48%<br />

Resultaat<br />

Op korte termijn wordt bekend gemaakt wat de resultaten van 2011 zijn.<br />

verpakkingen verdienen volgens hen<br />

een tweede leven. Want dit bespaart<br />

grondstoffen, energie en CO 2. Ook<br />

bedrijven doen mee aan het scheiden<br />

van kunststof verpakkingen. Voor 2012<br />

is de doelstelling dat 42 procent kunststof<br />

wordt hergebruikt. Ondertussen<br />

raakt de gescheiden inzameling steeds<br />

meer ingeburgerd in de samenleving.<br />

Sorteerinstallatie<br />

Door het succes van de inzameling is er<br />

in 2011 een eerste sorteerinstallatie in<br />

Rotterdam geopend. Door middel van<br />

het toepassen van nieuwe technieken<br />

worden de kunststof verpakkingen nog<br />

beter op soort kunststof gesorteerd.<br />

Van de plastic verpakkingen worden<br />

weer volop nieuwe verpakkingen gemaakt.<br />

Maar dat niet alleen. Zo worden<br />

bijvoorbeeld plastic flessen verwerkt in<br />

sportkleding of gebruikt als grondstof<br />

voor bumpers van auto’s.<br />

Voor meer informatie kijkt u op de website:<br />

www.nedvang.nl<br />

raadslid in beeld<br />

Fleur Norbruis, 46 jaar<br />

GroenLinks, Delft<br />

Raadslid sinds 2006<br />

Waarom raadslid?<br />

Je kunt je wel opwinden over wat er gebeurt in de<br />

stad, maar beter is het om er dan ook iets aan te<br />

doen. Ik vind het als raadslid een eer om Delfte-<br />

naren in de raad te vertegenwoordigen. Om verschillende<br />

belangen zo goed mogelijk af te wegen<br />

en dan een weloverwogen besluit nemen.<br />

Ambitie?<br />

Ik wil meer ruimte voor het eigen initiatief van burgers<br />

en organisaties en wil de samenwerking in de<br />

stad bevorderen. Om de uitdagingen waarvoor Delft<br />

staat aan te kunnen is een goede samenwerking<br />

tussen gemeente, maatschappelijke organisaties en<br />

burgers van groot belang. Ik zie in de stad partijen<br />

nog te vaak tegenover elkaar staan of langs elkaar<br />

heen werken. Dit moet en kan beter.<br />

De aantrekkelijkste kant?<br />

Het contact met inwoners en organisaties. Naast<br />

het onvermijdelijke leeswerk en het vergaderen,<br />

reserveer ik tijd voor werkbezoeken. Ik wil bereikbaar<br />

zijn voor de burger, luisteren naar vragen en<br />

problemen, zo nodig actie ondernemen en die actie<br />

ook terugkoppelen. En ook de besluiten uitleggen.<br />

Minder leuk...<br />

Het gaat in de politiek steeds vaker niet om de<br />

inhoud maar om personen. Regelmatig worden de<br />

grenzen van het fatsoen overschreden. Op het<br />

internet in vileine stukken met gemanipuleerde<br />

foto’s waarin mensen tot de grond toe afgebrand<br />

worden. Ook in het openbare debat is de woordkeus<br />

regelmatig onfatsoenlijk. Dergelijke uitingen<br />

verharden het politieke klimaat en maken de kloof<br />

tussen burger en politiek alleen maar groter. Ze<br />

beschadigen het beeld van de politiek.<br />

Tip voor de toekomst<br />

Neem als gemeenteraad het initiatief, trek zaken<br />

naar je toe en zorg voor voldoende ondersteuning<br />

door de griffie.


stadswerk<br />

78 | raad.2012<br />

Jasmijn Miete start<br />

Politiek Adviesbureau<br />

PAB<br />

“Het is zeer belangrijk dat raadsleden discussies over de openbare ruimte voortaan anders gaan voeren.”<br />

de baten<br />

van de<br />

openbare<br />

ruimte<br />

tekst Michiel van Werven / beeld Stadswerk<br />

Iedereen voelt direct aan<br />

of het prettig toeven is in een<br />

openbare ruimte of niet.<br />

En dus is het zonneklaar<br />

dat woningen en bedrijven<br />

aan een mooi plein of langs<br />

een lommerrijke laan meer<br />

waard zijn dan dezelfde<br />

Beide organisaties erkennen het maatschappelijk<br />

belang van de openbare<br />

ruimte en trekken samen op om te<br />

communiceren dat discussies over de<br />

openbare ruimte anders gevoerd<br />

kunnen worden. CROW-publicatie 312<br />

‘Baten van openbare ruimte’ is een hulpmiddel<br />

daarbij.<br />

Rob Karstens, directeur van Stadswerk,<br />

was voorzitter van de werkgroep met<br />

marktpartijen die mede op initiatief van<br />

Minder hufterigheid, diefstal<br />

en agressie<br />

de gemeente Utrecht tot de totstandkoming<br />

van deze publicatie heeft<br />

geleidt. Stadswerk is de vereniging voor<br />

professionals op het gebied van de leefomgeving.<br />

Harro Verhoeven, projectmanager Leefomgeving<br />

en Milieu bij CROW, was<br />

projectleider binnen de werkgroep. “De<br />

Kwaliteitscatalogus openbare ruimte<br />

van CROW heeft ons geholpen kwaliteit<br />

te benoemen. Dat is natuurlijk een<br />

belangrijke eerste stap om vervolgens<br />

baten te kunnen vaststellen”, aldus<br />

Verhoeven.<br />

Rob Karstens vult aan: “Daarnaast is één<br />

van de conclusies dat het zeer belangrijk<br />

is dat raadsleden discussies over de<br />

openbare ruimte voortaan anders gaan<br />

voeren. Namelijk: niet alleen meer over<br />

de kosten, maar over de maatschappelijke<br />

baten van inrichting en beheer.”<br />

Resultaatgericht<br />

“Aanvankelijk kregen gemeentelijke<br />

diensten geld, met de opdracht er wat<br />

nuttigs mee te doen, namelijk de openbare<br />

ruimte op orde houden. Vervolgens<br />

is in beeld gebracht wat er allemaal<br />

gebeurt en hoeveel dit kost. Dat is waar<br />

we nu zijn, de doelstelling is vastgesteld”,<br />

vervolgt Rob Karstens. “De volgende<br />

stap die we nu moeten gaan zetten,<br />

is resultaatgericht. Realiseren we<br />

wat we willen en kunnen we terughalen<br />

wat het profijt is van onze inspanning?”<br />

Belangrijkste plek<br />

op aarde<br />

“Ik noem de openbare ruimte wel eens<br />

de belangrijkste plek op aarde”, stelt<br />

Karstens. “Daar vindt interactie plaats.<br />

Een goed ingerichte en onderhouden<br />

openbare ruimte draagt bij aan sociale<br />

cohesie en daarmee aan welzijn en<br />

gewenst gedrag: minder hufterigheid,<br />

diefstal en agressie. Een gemeente die<br />

panden in een minder<br />

aantrekkelijke omgeving.<br />

Maar hoe stel je dergelijke<br />

0pbrengsten vast?<br />

CROW en Stadswerk hebben<br />

de handen ineen geslagen<br />

om hiervoor een eerste<br />

aanzet te geven.<br />

investeert in de openbare ruimte, investeert<br />

dus ook in de sociale cohesie in<br />

een wijk en in de gezondheid van zijn<br />

burgers. En er is ook financieel voordeel.<br />

Voor een gemeente zijn WOZ-inkomsten<br />

immers een belangrijke inkomstenbron.”<br />

Aantoonbare baten<br />

De publicatie geeft batenkengetallen<br />

en rekenvoorbeelden. Hier is het nodige<br />

huiswerk aan voorafgegaan. Zo is, met<br />

de ‘Kwaliteitscatalogus openbare ruimte’<br />

in de hand, in woonwijken in achttien<br />

gemeenten gekeken wat woningen<br />

waard zijn. Vervolgens is bijvoorbeeld<br />

gekeken wat er met de waarde van de<br />

woningen gebeurt als het openbare<br />

groen één kwaliteitsniveau hoger wordt.<br />

Dit blijkt zeven procent te zijn.<br />

Toepassing<br />

“Met deze publicatie in de hand kunnen<br />

gemeenten hun keuzes onderbouwen<br />

en erover communiceren”, besluit Karstens.<br />

“Neem de grootschalige investeringen<br />

in Vogelaarwijken van de afgelopen<br />

jaren. Het zou natuurlijk eeuwig<br />

zonde zijn als daar door bezuinigingen<br />

de verloedering weer zou toeslaan.”<br />

raad.2012 | 79


caop/bios<br />

Jos Delnoij (links) en Marijn Zweegers<br />

80 | raad.2012<br />

tekst mr. Marijn Zweegers (hoofd BIOS) en drs. Jos Delnoij (filosoof en senior adviseur integriteit CAOP)<br />

beeld Bart Maat<br />

Politici, zoals raads-<br />

leden, komen voor<br />

dilemma’s te staan<br />

waarbij uiteen-<br />

lopende rechten,<br />

belangen en<br />

wensen het nemen<br />

van beslissingen<br />

beïnvloeden.<br />

Zo kunnen er<br />

situaties zijn waar-<br />

bij het algemeen<br />

belang botst met<br />

dat van uw partij.<br />

Wat doet u dan?<br />

Of de combinatie<br />

van het raads-<br />

lidmaatschap met<br />

een bestuursfunctie<br />

of met een actief<br />

familielid veroor-<br />

zaakt spanningen<br />

vanwege de schijn<br />

van belangen-<br />

De raad is het hoogste democratisch<br />

orgaan van de gemeente. De raad vormt<br />

de vertegenwoordiging van de inwoners<br />

en kadert en controleert het gemeentebestuur.<br />

Het vraagt nogal wat van u om<br />

als ‘gewoon’ burger tot raadslid te zijn<br />

gekozen. U bent onderdeel geworden<br />

van een bestuursorgaan dat grote invloed<br />

heeft op het dagelijkse leven en de<br />

portemonnee van uw buren en dorps- of<br />

stadsgenoten. Denk aan het verlenen<br />

verstrengeling?<br />

Hoe voorkomt u die?<br />

integriteit<br />

maakt raads-<br />

werk sterker<br />

van vergunningen, het controleren van<br />

voorschriften, het bewaken van de openbare<br />

orde en veiligheid, het heffen van<br />

belastingen, het verstrekken van paspoorten<br />

en het verlenen van subsidies.<br />

Belangen en rechten<br />

afwegen<br />

Raadsleden merken dat de omgeving<br />

anders tegen hen gaat aankijken. Mensen<br />

hebben bepaalde verwachtingen die<br />

raad.2012 | 81


niet altijd zijn waar te maken. Ze komen naar u toe met klachten,<br />

wensen en voorstellen. Als hun vertegenwoordiger kunt u<br />

iets met hun inbreng doen. Het is aan de raadsleden om dan<br />

een goede afweging te maken tussen rechten, belangen en<br />

wensen van een individu en van een groep én het algemeen<br />

belang. Dat kan lastig zijn: vooral als u mensen moet teleurstellen.<br />

Toch is dat juist vaak dagelijkse kost voor politici. Vooral<br />

omdat zij te maken hebben met het verdelen van budgetten<br />

of andere zaken die schaars zijn.<br />

Risico’s vermijden<br />

U kunt in situaties terechtkomen dat u beslissingen moet<br />

nemen waarin de integriteit bewust of onbewust in het geding<br />

is. Dan gaat het niet alleen om de behoefte aan heldere<br />

scheidslijnen tussen goed en fout, maar om complexe dilemma’s<br />

en grijze gebieden. In zulke gevallen zijn regels onduidelijk<br />

of spreken ze elkaar tegen. Mogelijk zijn ze strijdig met uw<br />

eigen gevoel van rechtvaardigheid of met het partijprogramma.<br />

Misschien zijn ze zelfs afwezig. ‘Belangenverstrengeling’<br />

is een voorbeeld van een vaak terugkerend thema bij politieke<br />

besluitvorming. In hoeverre kunt u meestemmen bij onderwerpen<br />

die uw eigen belang of dat van uw persoonlijke<br />

netwerk raken? Omdat u raadslid bent in uw eigen woon-<br />

gemeente ligt dit risico altijd op de loer. Hoe voorkomt u dat<br />

(vermeende) belangenverstrengeling uiteindelijk leidt tot het<br />

aanvechten en vernietigen van een raadsbesluit?<br />

82 | raad.2012<br />

Niet-integer handelen<br />

Niet-integer handelen van gemeenteraad of<br />

gemeentebestuur kan leiden tot:<br />

• verlies van vertrouwen in ‘de politiek’ en het<br />

openbaar bestuur;<br />

• ten onrechte benadelen van betrokkenen;<br />

• verspilling van belastinggeld;<br />

• verlies aan effectiviteit, legitimiteit en<br />

rechtmatigheid van de publieke dienstverlening;<br />

• imagoschade voor politicus en de partij;<br />

• verlies van nalevingsbereidheid bij burgers<br />

van wetten en regels.<br />

Collectieve opdracht<br />

Het is belangrijk dat u in lastige integriteitskwesties met fractiegenoten,<br />

mederaadsleden of bijvoorbeeld de griffier kunt<br />

overleggen. Als kwesties bespreekbaar zijn, bestaat er meer<br />

kans op een raad die integer functioneert. Zonder integriteit<br />

kan de overheid niet goed functioneren: de burger moet haar<br />

kunnen vertrouwen. Daarom verdient integriteit permanente<br />

aandacht bij ambtenaren en politici. Samen met collega’s kunt<br />

u dit thema op een passende en toegankelijke manier op de<br />

agenda krijgen en houden. Het bewaken van de integriteit van<br />

de raad is een opdracht voor de individuele politicus, maar ook<br />

een collectieve opdracht voor de hele raad.<br />

Kritische houding<br />

Integriteit speelt een steeds belangrijkere rol in het optreden<br />

van de overheid. Dit is geen toeval. Burgers zijn mondiger en<br />

Integer handelen<br />

Integer handelen levert het volgende op:<br />

• versterking van het vertrouwen van de burger<br />

in de overheid;<br />

• rechtvaardige maatregelen en beslissingen;<br />

• besparing van belastinggeld;<br />

• grotere doelmatigheid;<br />

• bijdrage aan de sociale stabiliteit;<br />

• bereidheid van burgers om het mandaat van<br />

het bestuur te aanvaarden en zich daarnaar te<br />

gedragen.<br />

kritischer geworden. Zij eisen een transparante,<br />

integere overheid en roeren<br />

zich als dat in het geding is. Hierin<br />

krijgen zij steun van de kritische houding<br />

van de pers tegenover de overheid. Een<br />

integriteitsincident in de politiek, hoe<br />

klein ook, heeft snel nieuwswaarde. De<br />

media meten kleine uitglijders breed<br />

uit. Het goede nieuws is dat de Nederlandse<br />

overheid tot de tien minst<br />

corrupte overheden ter wereld behoort.<br />

Bij ons gaat het er dan ook om dit<br />

integriteitspeil te onderhouden, te<br />

bewaken en te bevorderen.<br />

Handelen en beslissen<br />

Integriteit nastreven moet je doen. Dat<br />

is niet alleen een kwestie van het vermijden<br />

van fraude en corruptie, zoals nog<br />

wel eens wordt gedacht. Bij de vraag of<br />

u - als raadslid - integer handelt, gaat<br />

het ook niet in de eerste plaats om wat u<br />

diep van binnen voelt, hoe belangrijk<br />

dat ook is. Integriteit heeft betrekking<br />

op professioneel handelen en beslissen,<br />

en de juiste keuzes maken.<br />

Doen... of niet doen?<br />

U weet dat een raadslid een flink stuk grond kocht.<br />

U vindt de prijs wel erg laag. En u weet dat een familielid<br />

van dit raadslid werkt bij de afdeling grondzaken<br />

van de gemeente. Meldt u dit bij de burgemeester?<br />

Ontwikkelingen op het gebied van<br />

integriteit hebben de laatste decennia<br />

en zeker sinds voormalig minister Ien<br />

Dales in 1992 het thema agendeerde,<br />

ook voor de Nederlandse politiek nieuwe<br />

inzichten en meer passende methodes<br />

opgeleverd voor het bevorderen van de<br />

integriteit van onder andere gemeenteraden.<br />

Sterke fracties,<br />

sterke raad<br />

Voor ambtenaren bestaat er al veel wet-<br />

en regelgeving op het gebied van<br />

integriteit, zoals de Ambtenarenwet en<br />

de daarop volgende basisnormen. Daarin<br />

staan voorschriften op zowel procedureel<br />

en beleidsmatig niveau als op<br />

stimulerend en bewustwordingsniveau.<br />

Bovendien is ook de handhaving na<br />

integriteitsincidenten duidelijk geregeld<br />

en heeft de werkgever op basis van de<br />

Ambtenarenwet mogelijkheden om<br />

maatregelen te nemen tegen een schender<br />

van de integriteit. Voor raadsleden<br />

is dit minder strikt uitgewerkt: er is<br />

Doen... of niet doen?<br />

immers geen bevoegd gezag dat over<br />

kan gaan tot ontslag. De ultieme beslissing<br />

over het functioneren van een<br />

raadslid ligt bij de kiezer. Bij integriteitsschendingen<br />

staat de raad daarom<br />

formeel met lege handen. Wie spreekt<br />

de raadsleden aan? Aan welke pro-<br />

actieve en corrigerende mechanismen<br />

achten zij zich gebonden? Fracties die<br />

hierover structureel nadenken, bevorderen<br />

het zelfreinigend vermogen van<br />

de raad als geheel.<br />

Integriteit als vak<br />

Integriteit is de laatste jaren een vak<br />

apart geworden, zoals HRM dat ook is.<br />

Er wordt onderzoek gedaan en het aanbod<br />

aan kennis en instrumenten is<br />

gegroeid. Ook de vakmedia besteedt<br />

regelmatig aandacht aan het thema.<br />

Het is goed als organisaties of raden er<br />

zelf mee aan de slag gaan, maar er zijn<br />

soms ook goede redenen om ondersteuning<br />

van externen in te roepen.<br />

Het is bijvoorbeeld niet voor iedereen<br />

even eenvoudig dilemmatrainingen te<br />

Uw fractie stelt zich op het standpunt een stuk natuur<br />

op te offeren voor sociale woningbouw, een<br />

speerpunt in uw partijprogramma. Het moet een<br />

prachtige wijk worden die dicht tegen het groen<br />

aanligt. Volgens uw partijprogramma is deze ecologisch<br />

belangrijke habitat voor vogels echter onaantastbaar<br />

verklaard. Stemt u mee met uw fractie?<br />

raad.2012 | 83


verzorgen. Ook geven raden vaak – vanwege de gevoeligheid<br />

of complexiteit - de voorkeur aan een externe partner bij zaken<br />

als integriteitscreening of -coaching van raadsleden of B&W.<br />

Verder trekken ze profijt van de verfrissende dynamiek van<br />

een blik van buiten.<br />

Praktische handvatten<br />

en instrumenten<br />

Wilt u zich verder verdiepen in het thema integriteit en bent u<br />

op zoek naar (veelal gratis) praktische handvatten, instrumenten,<br />

leergangen, advies en literatuur? Kijk dan eens op<br />

www.integriteitoverheid.nl. Deze site is van BIOS, het Bureau<br />

Integriteitsbevordering Openbare Sector. BIOS is onderdeel<br />

van het CAOP, het kennis- en dienstencentrum op het gebied<br />

van arbeidszaken in de publieke sector in Den Haag. Voor<br />

mogelijkheden op maat zoals dilemmatrainingen, gedragscodes,<br />

coaching en advies kunt u terecht op www.caop.nl.<br />

Kies daar voor ‘Integriteit’.<br />

84 | raad.2012<br />

Doen... of niet doen?<br />

BUREAU INTEGRITEITSBEVORDERING OPENBARE SECTOR<br />

Heeft u nog vragen dan kunt u terecht op onze website (www.integriteitoverheid.nl) en u kunt uiteraard ook<br />

altijd contact met ons opnemen via info@integriteitoverheid.nl of 070 - 376 5793.<br />

De aanbevelingen zijn voortgekomen uit de kennis en ervaring die BIOS de afgelopen jaren heeft opgedaan<br />

op dit gebied.<br />

In de derde kolom vindt u per norm de ondersteuning die u kunt krijgen. Daarbij zult u zien dat er vaak verwezen<br />

wordt naar ondersteuning die BIOS kan bieden. BIOS biedt (meestal gratis) generieke instrumenten en<br />

ondersteuning aan. De ondersteuning richt zich onder meer op de bewustwording van politieke ambtsdragers<br />

en het beter kunnen omgaan met lastige integriteitsvraagstukken. Het is niet mogelijk om in de Integriteitswijzer<br />

tot op detailniveau aan te geven op welke manieren u integriteit onder de aandacht kan brengen. Zo<br />

doen wij bijvoorbeeld de aanbeveling om aandacht te besteden aan integriteit tijdens het introductieprogramma<br />

van politiek ambtsdragers. Dit kan uiteraard op verschillende manieren en als u hierover meer wilt<br />

weten dan kunt u contact met ons opnemen. Daarnaast zijn er uiteraard ook commerciële organisaties die<br />

ook ondersteuning en training bieden waarvan u gebruik kunt maken.<br />

BIOS<br />

Het Bureau Integriteitsbevordering Openbare Sector (BIOS) is een initiatief van het ministerie van<br />

Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) en onderdeel van het CAOP. BIOS stimuleert en ondersteunt<br />

het publieke domein bij het opzetten en implementeren van integriteitsbeleid. Daarmee heeft de inzet van<br />

BIOS vooral een preventief karakter.<br />

Voor meer informatie kunt u terecht op www.integriteitoverheid.nl.<br />

CAOP<br />

BIOS<br />

Postbus 556<br />

2501 CN Den Haag<br />

Lange Voorhout 13<br />

2514 EA Den Haag<br />

T 070 - 376 59 37<br />

E info@integriteitoverheid.nl<br />

W www.integriteitoverheid.nl<br />

Ondersteuning en Aanbevelingen<br />

Bij de verschillende (basis)normen wordt een korte toelichting gegeven op het belang van de norm. Wij verwijzen<br />

voor een uitgebreidere toelichting op één en ander ook naar de hiervoor genoemde handreiking voor<br />

politieke ambtsdragers. [5]<br />

In de Integriteitswijzer vindt u de wet- en regelgeving en de Basisnormen [4] op het gebied van integriteit<br />

voor politieke ambtsdragers overzichtelijk op een rij. Hierin wordt niet letterlijk de tekst van de wettelijke<br />

bepalingen en de basisnormen aangehouden maar een korte essentie daarvan. Als een wettelijke norm<br />

overeenkomst met een basisnorm is, om een storende dubbeling te voorkomen, de norm maar één keer<br />

opgenomen. Om een onderscheid te kunnen maken zijn de wettelijke normen in het blauw weergegeven en de<br />

basisnormen in het rood.<br />

Normen en toelichting<br />

Gebruikershandleiding Integriteitswijzer<br />

voor politiek ambtsdragers<br />

De wethouder van uw partij doet het erg goed in de<br />

peilingen. Een hoge ambtenaar komt bij u en vertelt<br />

u dat zij hem verboden heeft om een begrotingsoptie<br />

inzake re-integratie voor te leggen aan het<br />

college. Deze ‘verboden’ optie is de beste voor de<br />

re-integreerders, maar ook de duurste. Hij vraagt u<br />

om via een motie deze optie alsnog mogelijk te<br />

maken. Gaat u in op zijn verzoek?<br />

BUREAU INTEGRITEITSBEVORDERING OPENBARE SECTOR<br />

De Integriteitswijzer [2] heeft meerdere doelen. Ten eerste om u in één oogopslag een overzicht te bieden van<br />

de wet- en regelgeving ten aanzien van de integriteit van politieke ambtsdragers. De Integriteitswijzer vult<br />

met dit overzicht de recent tot stand gekomen handreiking voor politieke ambtsdragers aan. [3] Ten tweede<br />

kan de Integriteitswijzer u helpen bij het op- of bijstellen van een eigen gedragscode voor uw politieke<br />

ambtsdragers. Eén van de aanbevelingen van BIOS is bijvoorbeeld om de belangrijke wettelijke bepalingen die<br />

zien op de zuiverheid en zorgvuldigheid van besluitvorming op te nemen in de gedragscode zodat politieke<br />

ambtsdragers een alomvattend geheel van gedragsregels in één document hebben.<br />

Tot slot hopen wij dat de Integriteitswijzer u inspiratie biedt om het onderwerp integriteit voor politieke<br />

ambtsdragers regelmatig op de agenda te houden en hiervoor worden diverse aanbevelingen gedaan.<br />

Doelen Integriteitswijzer<br />

Integriteit beperkt zich in de visie van BIOS overigens niet tot het voorkomen van integriteitsschendingen.<br />

Integriteit gaat in belangrijke mate over het bevorderen van een klimaat waarin ethisch wordt gehandeld<br />

en men respectvol met elkaar omgaat. De mate waarin politieke ambtsdragers dit doen, is van invloed op de<br />

geloofwaardigheid van de politiek.<br />

De politiek ambtsdragers [1] binnen het openbaar bestuur zijn er om belangrijke, en voor burgers ingrijpende,<br />

besluiten te nemen. Zij nemen namelijk besluiten over de wijze waarop de overheidsmacht wordt gebruikt en<br />

het gemeenschapsgeld wordt uitgegeven. De overheid heeft daarin ook nog eens een monopoliepositie. Deze<br />

grote verantwoordelijkheid stelt hoge eisen aan de kwaliteit van het openbaar bestuur en aan degenen die<br />

daarin functioneren. De kwaliteit van het openbaar bestuur, de overheid, heeft dan ook alles te maken met<br />

integriteit. Wanneer de integriteit van de overheid ter discussie staat, tast dit namelijk het vertrouwen in<br />

de overheid aan en verliest de overheid haar noodzakelijke legitimiteit. Burgers zijn immers alleen bereid de<br />

overmachts- en monopoliepositie van de overheid te accepteren, als de overheid zelf betrouwbaar is.<br />

Daar komt bij dat de belangstelling voor integriteitsvraagstukken - ook voor privé gedragingen van politieke<br />

ambtsdragers - de laatste twee decennia sterk is toegenomen. Door allerlei vormen van sociale media wordt<br />

het nieuws vervolgens razend snel verspreid. Het (voorbeeld)gedrag van politieke ambtsdragers, heeft dan<br />

ook een niet te onderschatten impact op burgers en ambtenaren.<br />

Van politieke ambtsdragers mag om genoemde redenen gevraagd worden dat zij alert zijn op handelingen of<br />

gedragingen die het aanzien en de integriteit van het politieke ambt kunnen schaden. Zij moeten zich inspannen<br />

om zelfs de schijn van belangenverstrengeling en corruptie te voorkomen. Deze verantwoordelijkheid<br />

strekt zich uit tot handelingen in privé tijd.<br />

Inleiding<br />

voorwoord<br />

INTEGRITEITSWIJZER<br />

vOOR POlITIEk AmBTSdRAGERS<br />

BIOS-Integriteitswijzer-SEP2011.indd 1 03-10-2011 08:25:00<br />

BUREAU INTEGRITEITSBEVORDERING OPENBARE SECTOR<br />

raadslid in beeld<br />

Floor Bal, 55 jaar<br />

LGV, Velsen<br />

Raadslid sinds 1998<br />

Waarom raadslid?<br />

Als sociale liberaal wensen van de kiezers, op basis<br />

van het verkiezingsprogramma en de verkiezingsuitslag,<br />

omzetten in beleid en initiatieven. Het<br />

is een eer belangen van kiezers te behartigen en<br />

ambtelijke stukken op een juiste wijze te kaderen.<br />

Ook al voel ik mij vaak een klein sleepbootje dat een<br />

mammoettanker op koers probeert te krijgen.<br />

Ambitie?<br />

Ons verkiezingsprogramma voor het voetlicht<br />

brengen in de besluitvorming. Eén van onze<br />

ambities is om met Velsen, Uitgeest, Heemskerk en<br />

Beverwijk, de gemeente IJmond te vormen.<br />

De aantrekkelijkste kant?<br />

Debatteren en initiatieven inbrengen, om medebestuurders<br />

te overtuigen.<br />

Minder leuk...<br />

Liegen en elkaar vliegen afvangen. Partijen wijken<br />

vaak van hun standpunt af als er actiegroepen van<br />

zich laten horen, men draait dan als een drol in een<br />

pispot. Elkaar bekritiseren op basis van wat een<br />

ander wil, in plaats van uit te gaan van eigen kracht<br />

en wat men wenst te bereiken.<br />

Tip voor de toekomst<br />

Werken aan bestuurlijke verdunning. De bestuur-<br />

lijke vergaderkerstboom met stroperige besluit-<br />

vorming is toe aan aftuigen, met minder bestuurders<br />

en bestuurslagen op naar een daadkrachtige<br />

vlotte besluitvorming. Naast het halveren van het<br />

aantal bestuurders bij alle overheden, het gaat<br />

immers om de kwaliteit en niet om de kwantiteit,<br />

kan Nederland in vier provincies/deelstaten,<br />

met waterschappen en maximaal 25 gemeenten,<br />

worden ingedeeld.<br />

Het belangrijkste voor elke volksvertegenwoor-<br />

diger: ‘Wees en blijf altijd jezelf’.


pps netwerk Willem<br />

tekst Imke van Loon-Martens / beeld PPS Netwerk Nederland<br />

In de tijd dat<br />

Willem Vermeend<br />

minister was<br />

(2000-2002) startte<br />

hij al PPS projecten<br />

op. PPS staat voor<br />

Publiek Private<br />

Samenwerking.<br />

Overtuigd geraakt<br />

van de voordelen<br />

die via PPS<br />

kunnen worden<br />

gerealiseerd,<br />

richtte hij in 2006<br />

PPS Netwerk Neder-<br />

land op. Doel van<br />

het netwerk is om<br />

misverstanden<br />

rondom PPS weg te<br />

nemen en vooral<br />

geen kansen te<br />

missen vanwege<br />

onbekendheid.<br />

86 | raad.2012<br />

extra impuls<br />

door wet hof<br />

Aan het begin van de 21e eeuw richtte<br />

Willem Vermeend binnen zijn ministerie<br />

een PPS kenniscentrum op. Hij was er<br />

van overtuigd dat (bouw)projecten sneller,<br />

goedkoper en beter konden als de<br />

publieke sector slim ging samenwerken<br />

met het bedrijfsleven. Een van de resultaten<br />

was dat het Ministerie van Financiën<br />

ingrijpend werd verbouwd via een<br />

PPS constructie. Daarmee werd het<br />

bestaande gebouw niet alleen omge-<br />

toverd tot een nieuw en geschikt gebouw<br />

voor ambtenaren, maar werd o.a. ook<br />

financiering door private partijen georganiseerd<br />

en bleek de kwaliteit van het<br />

nieuwe gebouw de verwachtingen significant<br />

te overtreffen. Het project werd<br />

binnen tijd en budget opgeleverd.<br />

Vermeend: “Ik ben trots op dit gebouw<br />

en het is een mooi voorbeeld hoe ambtenaren<br />

samenwerkten met experts uit het<br />

bedrijfsleven.” Inmiddels is PPS Netwerk<br />

Nederland een kennisplatform dat grote<br />

bedrijven laat samenwerken met publieke<br />

partijen om zodoende onder andere<br />

wegen, scholen en ziekenhuizen snel,<br />

creatief en deskundig te laten bouwen:<br />

dezelfde of hoger kwaliteit tegen lagere<br />

kosten.<br />

Win-win<br />

Hoe werkt het Netwerk? Voorzitter van<br />

PPS Netwerk Nederland Willem<br />

Vermeend: “Een gemeente heeft een<br />

probleem of heeft plannen om iets te<br />

gaan bouwen. Bij ons platform kan de<br />

gemeente een (gratis) scan laten maken<br />

om te checken of PPS zou kunnen<br />

werken voor het plan dat ze willen gaan<br />

uitvoeren. Als blijkt dat Publiek Private<br />

Samenwerking geschikt is voor dat<br />

project, dan gaan we samen met de<br />

ambtenaren om de tafel zitten om te<br />

bespreken waar die kansen liggen en wat<br />

er nodig is deze te verzilveren. Daarbij<br />

roepen we de hulp in van praktijkexperts.<br />

Wij bieden onze deskundigheid, crea-<br />

tiviteit en/of andere middelen die nodig<br />

zijn om het project te laten doen slagen.<br />

De gemeente houdt de controle en wij<br />

ondersteunen met de betrokken partijen.<br />

Een win-win situatie.”<br />

Netwerk<br />

“De overheid is gewend om alles zelf<br />

te willen doen”, vertelt Vermeend uit<br />

ervaring. “Bij een PPS behoudt de<br />

ambtelijke organisatie de regie maar ze<br />

hoeven niet meer alles zelf te doen. Dat<br />

Vermeend: “Bij ons platform kan de gemeente een (gratis) scan laten maken om te checken of PPS<br />

zou kunnen werken voor het plan dat ze willen gaan uitvoeren.”<br />

is vaak wel even wennen en ambtenaren vinden het nog steeds<br />

lastig om dingen uit handen te geven. Maar juist nu, in deze<br />

tijd van grote bezuinigingen, weten ze beter de weg naar ons<br />

te vinden. Ons grote, uitgebreide en deskundige netwerk helpt<br />

de overheid over de streep. Als ze ervaren dat het juist prettig<br />

is om niet alles zelf te moeten doen en ze kostenbesparend<br />

bezig kunnen zijn, zonder concessies qua kwaliteit hoeven te<br />

maken, zijn ze overtuigd. Dat is wat we de komende jaren nog<br />

meer willen bereiken: doe een scan bij ons en kijk of PPS al dan<br />

niet op uw project past. Zo ja, gebruik ons netwerk en de reeds<br />

opgedane ervaringen.”<br />

Besparing en Wet HOF<br />

“PPS dwingt om keuzes te maken rondom kerntaken, stimuleert<br />

duurzaamheid en professionaliteit en levert harde<br />

besparingen op met behoud van kwaliteit en ontziet de<br />

begroting: juist wat nu zo hard nodig is”, gaat Vermeend<br />

verder. “Onafhankelijke onderzoeken hebben aangetoond dat<br />

via PPS significante meerwaardes tot wel twintig procent<br />

zijn bereikt. Dat is veel geld en met de Wet HOF in zicht die<br />

decentrale overheden gaat dwingen nog veel scherper te<br />

zeilen, worden dit soort voordelen extra overtuigend.<br />

Het wordt steeds waarschijnlijker dat via een PPS vorm projecten<br />

alsnog kwalitatief hoogwaardig kunnen worden uit-<br />

gevoerd welke anders ten prooi zouden zijn gevallen aan botte<br />

bezuinigingen. Het slechtste wat u kan overkomen is dat<br />

een PPS bij uw project niet kan. Er is dus alleen maar upside<br />

potential! Aarzel niet en kijk op www.ppsnetwerk.nl.”<br />

raad.2012 | 87


stade advies<br />

tekst Johan Vermeulen / beeld Jos Lammers<br />

Gemeenten<br />

worden met<br />

de aanstaande<br />

transities<br />

verantwoordelijk<br />

voor een groot<br />

aantal nieuwe<br />

taken.<br />

Om succesvol<br />

uitvoering te<br />

geven aan deze<br />

taken moeten<br />

gemeenten gaan<br />

ontschotten,<br />

dereguleren en<br />

het ongelijkheids-<br />

principe<br />

accepteren.<br />

88 | raad.2012<br />

efficiëntere<br />

hulp kwets-<br />

bare burgers<br />

Gemeenten worden de komende jaren<br />

geconfronteerd met drie grote systeemwijzigingen<br />

in het sociale domein.<br />

De transitie van de jeugdzorg, de overheveling<br />

van de begeleiding uit de ABWZ<br />

en de introductie de Wet werken naar<br />

vermogen. Zij krijgen daarvoor weliswaar<br />

ruim negen miljard, maar ook een<br />

grote verantwoordelijkheid: de totale<br />

ondersteuning van kwetsbare burgers,<br />

met uitzondering van medische zorg.<br />

In opdracht van de gemeenten Woerden<br />

en De Ronde Venen bracht Stade Advies<br />

in kaart hoe de ondersteuning van een<br />

tiental kwetsbare gezinnen er voorafgaand<br />

aan de transities uitziet. Dat<br />

onderzoek leverde opzienbarende<br />

conclusies op. De noodzaak tot ontschotting,<br />

deregulering en acceptatie<br />

van het ongelijkheidsprincipe zijn daarvan<br />

misschien wel de meest belangrijke.<br />

Kwetsbare gezinnen<br />

Doel van het onderzoek in Woerden en<br />

De Ronde Venen was zicht te krijgen op<br />

de huidige aanpak van en kosten die<br />

gemoeid zijn met het ondersteunen van<br />

kwetsbare gezinnen.<br />

Enkele conclusies<br />

• Zorg- en dienstverlening aan de<br />

kwetsbare gezinnen laten een uiterst<br />

complexe werkelijkheid zien die de<br />

noodzaak van een toekomstige integrale<br />

aanpak scherp illustreert.<br />

• De kosten die gemoeid zijn met de<br />

zorg- en dienstverlening aan kwetsbare<br />

gezinnen bedragen gemiddeld<br />

40.000 euro per gezin.<br />

• Verbetering moet gezocht worden in<br />

een integrale benadering (één gezin,<br />

één plan, één regisseur). Gemiddeld<br />

waren dertien instellingen bij een<br />

gezin betrokken!<br />

• Op gemeentelijk niveau zijn er weinig<br />

verbindingen tussen sociale zaken en<br />

zorg. Communicatie en informatiedeling<br />

tussen gemeentelijke afdelingen<br />

is geen vanzelfsprekendheid.<br />

• Gezinnen moeten zelf het vertrekpunt<br />

zijn bij de zoektocht naar oplossingen.<br />

Het honoreren van hun ideeën ver-<br />

onderstelt wel systeemflexibiliteit van gemeente en van<br />

instellingen.<br />

Enkele aanbevelingen<br />

• Experimenteer met een integrale aanpak. Durf als gemeente<br />

verschil te maken door maatwerk per gezin toe te staan.<br />

• Werk met een gezinsbudget van tachtig procent van de<br />

huidige kosten en geef de regisseur de vrijheid om het<br />

budget naar eigen inzicht te besteden en verantwoording<br />

achteraf af te leggen.<br />

• Bezuinig niet op de basisinfrastructuur en bespaar daarmee<br />

onnodige kosten in de toekomst.<br />

Integraal maatwerk op lokaal niveau<br />

Stade Advies pleit voor een aanpak op basis van lokale experimenten<br />

met werken met integrale teams waarin samen met<br />

de klant een plan van aanpak wordt opgesteld. Intensief oefenen,<br />

op basis van casuïstiek zoals in Woerden en De Ronde Venen,<br />

is noodzakelijk om tot lokale oplossingen te komen. Maar<br />

ontschotten alleen is niet afdoende… In de praktijk blijken<br />

professionals en burgers regelmatig tegen allerlei regels en<br />

wetten aan te lopen die efficiënte oplossingen in de weg staan.<br />

Dan is deregulering geboden. Sociale professionals moeten<br />

voor een passende oplossing bij wijze van spreken even in de<br />

berm mogen gaan lopen om zo individueel maatwerk te leveren.<br />

Van de lokale overheid vraagt dat het lef om ongelijke<br />

behandeling toe te passen en daarover zorgvuldig en met<br />

open vizier met burgers te communiceren. De gemeente heeft<br />

de opgave om in het licht van de drie transities ook de mogelijkheden<br />

tot ontschotting in de eigen organisatie te verkennen<br />

en kritisch te kijken naar de dienstenstructuur vanuit het<br />

´klant centraal´ perspectief. Maar ook om experimenten te<br />

stimuleren en te faciliteren, naast opdrachtgever ook maatschappelijk<br />

partner te zijn (en vuile handen te maken) en te<br />

dereguleren waar mogelijk op grond van signalen uit lokale<br />

experimenten. Raadsleden kunnen een belangrijke rol spelen<br />

bij het mogelijk maken van die lokale experimenten. Het<br />

belang is aanzienlijk: na de decentralisatie omvat het sociale<br />

domein ongeveer veertig procent van de gemeentebegroting!<br />

raad.2012 | 89


nvrd<br />

tekst Peter Smit / beeld Marij Hofboer<br />

Ingrijpende maat-<br />

regelen zijn nodig<br />

om een grote<br />

sprong voorwaarts<br />

te maken in de re-<br />

cycling van grond-<br />

stoffen uit huis-<br />

houdelijk afval in<br />

Nederland. Tot die<br />

conclusie komt een<br />

brede werkgroep<br />

van gemeenten,<br />

regionale publieke<br />

90 | raad.2012<br />

grondstoffen-<br />

akkoord met<br />

gemeenten<br />

afvalbedrijven, pri-<br />

vate afvalbedrijven<br />

Een belangrijk onderdeel van het advies<br />

van de werkgroep is de introductie van<br />

een zogeheten gemeentelijke restafvaldoelstelling.<br />

Gemeenten kunnen op het<br />

bereiken van een beperkte hoeveelheid<br />

restafval worden afgerekend met een<br />

bonus/malus-regeling. Hierbij wordt<br />

rekening gehouden met de hoogbouw in<br />

een gemeente. Huishoudens in flat-<br />

woningen hebben in de regel minder<br />

mogelijkheden voor het scheiden van<br />

afval dan huishoudens in laagbouw.<br />

De hoeveelheid hoogbouw in een<br />

gemeente is dan ook van invloed op de<br />

resafvalambitie die voor een gemeente<br />

wordt vastgesteld.<br />

De werkgroep kwam met een uitgebreid<br />

advies op verzoek van staatssecretaris<br />

Joop Atsma van Infrastructuur en Milieu.<br />

en twee branche-<br />

organisaties.<br />

Erik de Baedts, directeur van de NVRD,<br />

de vereniging van gemeentelijke reinigingsdiensten,<br />

fungeerde als voorzitter<br />

van de werkgroep. “Om tot een aanzienlijke<br />

beperking van het restafval te<br />

komen moeten alle partijen in de afvalketen<br />

afrekenbaar kunnen worden aangesproken<br />

op hun rol en verantwoordelijkheid.<br />

Elke partij wordt gestimuleerd<br />

om een maximale bijdrage te leveren.<br />

Dit betekent dat naast gemeenten, ook<br />

producenten worden gestimuleerd bij te<br />

dragen aan meer recycling van waardevolle<br />

grondstoffen.”<br />

Namens de NVRD is Erik de Baedts<br />

dagelijks bezig met afval en onze woon-<br />

en werkomgeving. De NVRD ondersteunt<br />

gemeenten bij het gemeentelijk<br />

afvalbeheer en de reiniging van de open-<br />

Erik de Baedts, directeur van de NVRD<br />

bare ruimte. Het is een overkoepelend orgaan van gemeenten<br />

en hun gemeentelijke afvalbedrijven in een wereld die voortdurend<br />

en in een hoog tempo verandert. En toch bestaat de<br />

club al meer dan een eeuw, omdat diverse grote steden in ons<br />

land al in 1907 kozen voor samenwerking om kennis met elkaar<br />

te delen en de krachten te bundelen. De NVRD vierde haar<br />

eeuwfeest vijf jaar eerder dan de VNG.<br />

Hoofdrol gemeenten<br />

Om de ambitieuze doelstellingen voor fors minder restafval te<br />

bereiken, zijn volgens de werkgroep ook voor het bedrijfsleven<br />

ambitieuze doelstellingen nodig voor recyclebare materialen.<br />

“Om dit te bereiken is een actief sturende rol van de rijks-<br />

overheid nodig op het gebied van recycling, verantwoordelijkheden<br />

en doelstellingen voor verschillende afvalstromen”, zegt<br />

Samuel Stollman, die als beleidsmedewerker van de NVRD<br />

nauw betrokken was bij het opstellen van het advies aan<br />

de staatssecretaris. “De gemeenten spelen in de ogen van<br />

de werkgroep een centrale rol. Gemeenten kunnen burgers<br />

belonen, de service verbeteren en kiezen voor innovatieve<br />

vormen van afvalinzameling.”<br />

Op dit moment komt ongeveer de helft van de huishoudelijke<br />

afvalstroom terecht in een recycletraject. De ambitie van de<br />

raad.2012 | 91


92<br />

Samuel Stollman, beleidsmedewerker van de NVRD<br />

rijksoverheid is om te komen tot her-<br />

gebruik van ongeveer tweederde van het<br />

huishoudelijk afval in 2015. Samuel Stollman:<br />

“Dat is veel en al op vrij korte termijn.<br />

De lat ligt hoog. Een sterke afname<br />

van het restafval is haalbaar, maar dan<br />

moeten er wel goede afspraken worden<br />

gemaakt. Willen we de doelstelling van<br />

2015 halen, dan neemt de recycling van<br />

huishoudelijk afval toe met ongeveer 1,5<br />

miljoen ton. Dat betekent ruim 90 kilo<br />

per inwoner per jaar.”<br />

De afvalbranche levert een belangrijke<br />

bijdrage aan milieudoelstellingen, leefbaarheid<br />

en volksgezondheid en aan de<br />

economie. Bij alle maatschappelijke activiteiten<br />

komt afval vrij. Om nadelige effecten<br />

te voorkomen is het van belang<br />

dat het vrijgekomen afval wordt ingezameld,<br />

hergebruikt en op een juiste<br />

manier wordt beheerd en verwerkt. De<br />

bedrijven in de afvalbranche houden zich<br />

Nederland scoort met afvalbeleid<br />

bezig met inzameling, verwerking, hergebruik<br />

en nuttige toepassing van afval.<br />

Beweging<br />

De afvalwereld is volop op beweging.<br />

Door allerlei maatregelen wordt de hoeveelheid<br />

restafval minder, steeds meer<br />

grondstoffen worden voor recycling aangeboden<br />

en materialen krijgen, waar<br />

mogelijk, een tweede leven. Gemeenten<br />

hebben wettelijk de verantwoordelijkheid<br />

voor het inzamelen van huishoudelijk<br />

restafval. Maar het bedrijfsleven<br />

moet de kosten dragen voor het recyclebare<br />

verpakkingsafval. En Nederland<br />

staat aan de vooravond van een nieuw<br />

´verpakkingenakkoord´. Een akkoord<br />

dat mogelijk ingrijpende veranderingen<br />

met zich meebrengt. Een omstreden<br />

onderwerp is onder andere het opheffen<br />

van de statiegeldregeling voor grote<br />

kunststof flessen. Het statiegeld lijkt<br />

politiek misschien niet zo´n groot onder-<br />

Het Nederlandse afvalbeleid is het beste van de Europese Unie. Volgens<br />

de Europese Commissie in Brussel doet alleen Oostenrijk het net zo goed<br />

bij het verwerken van huishoudelijk afval.<br />

De Europese Unie presenteerde vorige maand een ranglijst voor afvalbeheer.<br />

In de ‘medailletabel’ prijken Oostenrijk en Nederland bovenaan<br />

met 39 punten. Hekkensluiter van de 27 EU-lidstaten is Griekenland met<br />

3 punten. De commissie beoordeelde de landen op bijvoorbeeld het<br />

recyclen van afval en op de hoeveelheid afval die nog ouderwets wordt<br />

gestort, maar ook op het schenden van Europese wetgeving.<br />

Aan de hand van het rapport stelt de commissie stappenplannen voor<br />

de tien slechtst presterende lidstaten op. Deze plannen zullen aan-<br />

bevelingen op maat bevatten om het afvalbeheer te verbeteren door<br />

economische, wettelijke en administratieve instrumenten en door de<br />

structuurfondsen van de Europese Unie te gebruiken.<br />

werp, maar het gaat wel om miljoenen<br />

euro´s voor gemeenten de komende tien<br />

jaar. Bovendien is het een goed werkend<br />

systeem, met een groot draagvlak onder<br />

de Nederlandse bevolking.<br />

Een ander punt waarop het verpakkingen-<br />

akkoord nog kan worden aangescherpt<br />

is op de vergoeding voor gemeenten.<br />

Erik de Baedts: “Het is voor gemeenten<br />

belangrijk dat ze kunnen investeren in<br />

een goed functionerende infrastructuur<br />

voor de inzameling van de miljoenen<br />

tonnen verpakkingsafval die jaarlijks in<br />

Nederland worden afgedankt. Doordat<br />

de hoogte van deze vergoeding vooralsnog<br />

niet in het akkoord is opgenomen,<br />

kunnen gemeenten hier in hun begroting<br />

lastig rekening mee houden.”<br />

De ervaring van ruim een eeuw maakt<br />

dat de NVRD haar leden volop kan<br />

ondersteunen bij het meegaan met de<br />

nieuwe ontwikkelingen op het gebied<br />

van afvalinzameling en het beheer van<br />

de openbare ruimte. De Baedts: “De<br />

NVRD helpt gemeenten met adviezen<br />

en goede ideeën, we kennen de spelers<br />

en de pilots in het veld en informeren gemeenteraden<br />

over de beste mogelijkheden.<br />

Door middel van het opstellen van<br />

praktische handreikingen, het organiseren<br />

van actuele themabijeenkomsten en<br />

het uitvoeren van een benchmark afvalinzameling<br />

houden we onze leden op de<br />

hoogte van de laatste ontwikkelingen en<br />

ondersteunen we ze bij het ontwikkelen<br />

van hun lokale afvalbeleid.”<br />

Meer informatie: www.nvrd.nl<br />

Huis voor democratie<br />

en rechtstaat voor het<br />

hele land<br />

ecodrivingnederland<br />

tekst Peter van Luttervelt<br />

beeld EcoDrivingNederland<br />

Veel gemeenten ken-<br />

nen beleid en heb-<br />

ben doelstellingen<br />

op klimaat-, CO 2 -<br />

of fijnstofgebied en<br />

worstelen om dit<br />

meetbaar invulling<br />

te geven. Een groot<br />

gedeelte van de<br />

vervuiling wordt<br />

veroorzaakt door<br />

mobiliteit met fos-<br />

siele brandstoffen.<br />

De komend jaren<br />

zal dit niet minder<br />

worden, ondanks de<br />

traag groeiende<br />

inzet van elektrisch<br />

rijden. Het Nieuwe<br />

Rijden van Eco-<br />

DrivingNederland<br />

biedt gemeenten<br />

een oplossing.<br />

het nieuwe<br />

rijden<br />

EcoDrivingNederland werkt met mobiele<br />

rijstijlsimulatoren waardoor mensen<br />

op locatie trainingen krijgen om een<br />

veilige, schone en zuinige rijstijl aan te<br />

leren. Dit betekent minder uitstaat van<br />

CO 2 en fijnstof, maar tevens minder<br />

ongelukken en ziekteverzuim en besparingen<br />

op brandstof en onderhoud.<br />

People, Planet en Profit. Zo biedt Het<br />

Nieuwe Rijden van EcoDrivingNederland<br />

een meetbare oplossing voor vervuiling.<br />

Hoe werkt het in de praktijk? Stelt u zich<br />

eens voor dat alle directe en indirecte<br />

gemeentelijke medewerkers (dus van de<br />

beleidsambtenaar tot de GGD-er en de<br />

brandweerman) een training van Eco-<br />

DrivingNederland op lokatie in uw gemeente<br />

volgen. Na de training besparen<br />

al deze mensen al tien tot twaalf procent<br />

op CO 2-uitstoot en fijnstof. Bovendien<br />

kunt u de partners van uw medewerkers<br />

mee laten doen aan de training voor een<br />

aantrekkelijke korting. Een rijstijltraining<br />

verdient zich vaak al tussen vier en zes<br />

maanden terug!<br />

En hoe blij bent u met de grote groep<br />

vrijwilligers die uw gemeente rijk is? Nodig<br />

alle vrijwilligers van de Zonnebloem,<br />

het Rode Kruis en andere organisaties uit<br />

om op het stadhuis een training Het<br />

Nieuwe Rijden van EcoDrivingNederland<br />

te volgen. De gemeente betaalt de helft,<br />

de vrijwilliger de andere helft. De CO 2-<br />

en fijnstofreductie komt ten goede aan<br />

het gemeentelijk beleid en de leefbaarheid<br />

in de gemeenschap. En de vrijwilligers<br />

besparen direct op hun brandstofkosten.<br />

Een win-winsituatie dus.<br />

Meer over EcoDrivingNederland vindt u<br />

op www.ecodrivingnederland.nl.<br />

raad.2012 | 93


van beek tekst<br />

Jasmijn Miete start<br />

Politiek Adviesbureau<br />

PAB<br />

grip op energie<br />

Van Beek Ingenieurs helpt de gemeente Maassluis met het energiezuiniger maken van de gebouwen<br />

Gemeentelijke overheden<br />

hebben de afgelopen jaren<br />

het thema duurzaamheid<br />

omarmd en ambitieuze<br />

doelstellingen geformuleerd<br />

rond energiebesparing.<br />

Het realiseren ervan blijkt<br />

94 | raad.2012<br />

niet altijd eenvoudig.<br />

De gemeente Maassluis<br />

gebruikt als eerste de roadmap<br />

energiebesparing en energie-<br />

monitoringtoepassing<br />

ErbisOnline om haar doelen<br />

te bereiken.<br />

Procomm / beeld Van Beek Ingenieurs<br />

Maassluis wil, net als veel andere<br />

gemeenten, in 2050 klimaatneutraal<br />

opereren. De komende jaren wil men<br />

twee procent energie per jaar besparen,<br />

duurzame energie gebruiken en de uitstoot<br />

van broeikasgassen reduceren<br />

(twintig procent tegen 2020). De<br />

gemeente kreeg dit niet zelfstandig van<br />

de grond. Fred van Ispelen, coördinator<br />

Energiebeheer bij de gemeente: “Onze<br />

eerste zorg is het energiezuiniger<br />

maken van onze gebouwen, maar het<br />

gebouwbeheer is versnipperd in de gemeentelijke<br />

organisatie.” De gemeente<br />

kwam in contact met Van Beek. Hun<br />

specialisme: gemeenten begeleiden bij<br />

de realisatie van hun duurzaamheidsambities.<br />

Wethouder Huub Eitjes: “Dat<br />

was precies wat we nodig hadden.”<br />

Potentieel in kaart<br />

Speciaal voor gemeenten ontwikkelden<br />

ze de roadmap energiebesparing: een<br />

programma van haalbare energiebesparende<br />

maatregelen op zowel korte als<br />

lange termijn. ErbisOnline, het online<br />

informatiesysteem voor energiemonitoring<br />

van Van Beek, maakt vervolgens<br />

het energieverbruik meetbaar en de bereikte<br />

besparingen zichtbaar. Het traject<br />

begint met het via workshops in kaart<br />

brengen van het aanwezige potentieel,<br />

en resulteert in een praktische routekaart<br />

met een besparingsprogramma<br />

voor alle gemeentelijke locaties, in-<br />

clusief de te verwachten besparing en<br />

investering.<br />

Termijnen en<br />

scenario’s<br />

Om kosten te spreiden en elke gemeente<br />

hun eigen ambitieniveau te bieden,<br />

kent de roadmap meerdere scenario’s.<br />

Het eenvoudigste, sobere scenario<br />

bestaat vooral uit snel te realiseren<br />

kortetermijnmaatregelen tegen geringe<br />

investeringskosten; het levert ongeveer<br />

zes procent energiebesparing op. Het<br />

voorzichtige scenario levert twaalf procent<br />

energiebesparing op, maar vraagt<br />

ook ruwweg 500.000 euro aan meer-<br />

investeringen. Gemeenten die meer willen<br />

kiezen een ambitieus scenario. Dat<br />

levert een energiebesparing van twintig<br />

procent of meer, maar vraagt anderhalf<br />

tot twee miljoen euro meerinvesteringen,<br />

vooral in duurzame energie. Bij gefaseerde<br />

planning kan de besparing van<br />

de ene maatregel worden gebruikt om<br />

de investering van de ander te dekken.<br />

Veel mogelijkheden<br />

De gemeente Maassluis zet vooralsnog<br />

in op een ambitieus scenario, stelt Fred<br />

van Ispelen. “Uit de workshops blijkt dat<br />

we alleen al in onze gebouwen een<br />

besparing van ruim twintig procent op<br />

de totale gemeentelijke energielasten<br />

kunnen boeken. Van daaruit kijken we<br />

naar andere mogelijkheden, bijvoorbeeld<br />

op het terrein van openbare verlichting,<br />

rioolgemalen en, op langere<br />

termijn, warmte-koudeopslag in de<br />

bodem. Ook met eenvoudige ingrepen<br />

is al veel mogelijk. We onderzoeken<br />

onder meer de mogelijkheid om op<br />

allerlei plaatsen tijdschakelklokken te<br />

installeren en de tl-verlichting in het<br />

stadhuis te vervangen door led.”<br />

Inzicht met<br />

ErbisOnline<br />

Van Beeks energiemonitoringsysteem<br />

ErbisOnline biedt gemeenten inzicht in<br />

het resultaat van al deze energiebesparende<br />

maatregelen. In een beveiligde<br />

internetomgeving is het gemeentelijke<br />

energieverbruik inclusief trends tot op<br />

gebouwniveau beschikbaar. De benodigde<br />

energiedata zijn afkomstig van<br />

bestaande meetpunten – slimme<br />

meters of handmatig ingevoerde gegevens.<br />

ErbisOnline vertaalt de data<br />

vervolgens naar bruikbare, inzichtelijke<br />

informatie op strategisch, tactisch en<br />

operationeel niveau. Elke betrokken gemeentelijke<br />

medewerker beschikt met<br />

ErbisOnline over de informatie die nodig<br />

is om zijn of haar deel van de duurzaamheidambities<br />

te verwezenlijken.<br />

Het systeem is bijzonder gebruiksvriendelijk,<br />

beschikbaar waar internet is,<br />

vraagt geen administratieve handelingen<br />

en evenmin een hoge investering.<br />

Klankbord<br />

De gemeente kan ervoor kiezen een<br />

aantal aanvullende Van Beek-diensten<br />

af te nemen, waaronder actieve bewaking<br />

van het elektriciteits- en gasverbruik<br />

en de controle van de data in<br />

ErbisOnline. Daarnaast kan één van hun<br />

specialisten fungeren als projectmanager,<br />

voorzitter en coach van een actieteam<br />

van gemeentelijke medewerkers.<br />

De gemeente Maassluis heeft voor dat<br />

laatste gekozen, vertelt wethouder<br />

Huub Eitjes. “We gebruiken dit jaar om<br />

onszelf vertrouwd te maken met het<br />

systeem en om de eerste energiebesparende<br />

maatregelen door te voeren. Van<br />

Beek fungeert als klankbord. Vanaf 2013<br />

nemen wij zelf de verantwoordelijkheid<br />

voor de voortgang over. Maar dan ligt er<br />

al een stevige, praktische basis waarop<br />

we verder kunnen bouwen. Ik kan elke<br />

gemeente deze werkwijze aanbevelen.”<br />

Meer informatie vindt u op:<br />

• www.erbisonline.nl<br />

• www.vanbeek.com/gemeenten<br />

raad.2012 | 95


obmc Directeur<br />

tekst Frank Rozenberg / beeld Joop Wever<br />

Vanaf 1 januari<br />

2013 gaan de<br />

25 regionale<br />

politiekorpsen<br />

en het KLPD op in<br />

de Nationale Politie.<br />

De rol van de<br />

gemeenten en de<br />

gemeenteraden<br />

wordt tegelijkertijd<br />

versterkt: het<br />

integrale veilig-<br />

heidsplan (IVP)<br />

wordt het sturings-<br />

instrument om<br />

op gemeentelijk<br />

niveau de politie-<br />

prioriteiten te<br />

bepalen.<br />

96 | raad.2012<br />

klaar voor<br />

de nationale<br />

politie?<br />

OBMC Consulting heeft onlangs een<br />

quick scan uitgevoerd op een aantal<br />

gemeentelijke integrale veiligheidsplannen.<br />

Daaruit blijkt dat de huidige<br />

integrale veiligheidsplannen van<br />

gemeenten versterkt kunnen worden<br />

om als sturingsinstrument voor de<br />

gemeente(raad) te dienen.<br />

De aspecten waarop OBMC IVP’s toetst<br />

zijn:<br />

• is er een veiligheidsanalyse gemaakt?<br />

• zijn de prioriteiten en doelen scherp<br />

gesteld?<br />

• zijn verantwoordelijkheden<br />

benoemd?<br />

• hoe is het afleggen van<br />

verantwoording geregeld?<br />

• is het IVP een leesbaar document?<br />

Het uitvoeren van een veiligheidsanalyse<br />

blijkt bij het opstellen van een IVP voor<br />

een gemeente niet zo’n groot probleem.<br />

Bij het scherp stellen van prioriteiten en<br />

doelen beginnen IVP’s meestal wat te<br />

rammelen. Terwijl juist daar de belang-<br />

rijkste sturingsprikkel voor de politie<br />

moet liggen. Hoe waziger de veiligheidsdoelen<br />

en -prioriteiten van de gemeente,<br />

des te minder kans op resultaat. Het<br />

benoemen van verantwoordelijkheden<br />

is daarentegen vaak goed geregeld. Dat<br />

is ook niet zo verwonderlijk, omdat dit<br />

uit wet- en regelgeving is af te leiden.<br />

Hoe verantwoording wordt afgelegd is<br />

wel onderbelicht in de onderzochte<br />

IVP’s. Dit staat of valt natuurlijk ook met<br />

de wijze waarop doelen en prioriteiten<br />

zijn gesteld. Een goed leesbaar IVP is<br />

vaak een teken van consistentie en<br />

helderheid over wat men wil. Een helder<br />

IVP van vijf pagina’s biedt in de visie van<br />

OBMC meer sturing dan een IVP op vijftig<br />

pagina’s doorwrocht beleidsproza.<br />

Is uw IVP op orde?<br />

U zou dat zelf kunnen toetsen aan de<br />

hand van de eerder genoemde criteria.<br />

Maar u kunt natuurlijk ook van de expertise<br />

van OBMC gebruik maken. Een frisse<br />

en pragmatische blik van een buitenstaander<br />

op uw IVP leidend tot concrete<br />

Frank Rozenberg van OBMC is tevens raadslid<br />

in Leidschendam-Voorburg<br />

OBMC Consulting<br />

OBMC Consulting B.V. is een onafhankelijk en<br />

pragmatisch opererend adviesbureau in het<br />

publieke domein op het gebied van bestuurlijke en<br />

strategische vraagstukken. Hun expertise richt zich<br />

onder meer op bestuurlijke samenwerking en<br />

veiligheid (gemeenten, politie, veiligheidsregio).<br />

Directeur Frank Rozenberg (Leidschendam-Voorburg)<br />

en consultant Niek Verkaik (Hardinxveld-<br />

Giessendam) kennen als raadslid de lokale politiek<br />

van binnenuit.<br />

aanbevelingen hoe u uw IVP ‘sturingsproof’ kunt maken.<br />

Ook kan OBMC u behulpzaam zijn bij het opstellen van een<br />

IVP. De kracht van sturing ligt in de visie van OBMC niet in<br />

papier, maar in gedrag. Het trainen van gemeenteraden in het<br />

gebruik van een IVP en het sturing geven aan veiligheid zit<br />

daarom ook in hun pakket.<br />

Geïnteresseerd in de uitkomsten van de quick scan naar de<br />

IVP’s? Kijk op www.obmc.nl.<br />

679<br />

16-03-2010<br />

1<br />

Fin. Administratie<br />

Artikel : T-shirts[Fruit of the Loom Valueweight, wit]<br />

Aantal : 70M, 140L, 140XL<br />

Soort opdruk : Inkt<br />

Drukpositie / formaat : Front; 27 cm breed<br />

Drukkleur : PMS 288C<br />

Op het jaarcongres<br />

van Raadslid.nu<br />

deelde OBMC shirts uit<br />

met het opschrift<br />

‘Ik stuur op veiligheid!’<br />

raad.2012 | 97


Raadslid.nu wil alle partners die het jaarcongres 2012 mede mogelijk<br />

hebben gemaakt hartelijk danken voor hun bijdrage!<br />

Informatie<br />

inBeeld<br />

.<br />

CrossOver<br />

BOARDBOOKS<br />

LIMITED<br />

Dank!


U en Actorion Communicatie:<br />

Eén team.<br />

Eén doel.<br />

Communicatie is ónze sport. Bouwen aan een boodschap<br />

die scoort. De lat hoog leggen. Samen de horden nemen.<br />

Soms met een lange adem, maar ook met oog voor snelheid<br />

als het moet. Met dat ene doel voor ogen: een goed resultaat<br />

voor onze klanten. Dat is de drive van onze adviseurs: de wil om<br />

te winnen. Met dezelfde passie en emotie als in sport.<br />

Sprint naar www.actorion.nl of toets behendig 026 443 82 87.<br />

Actorion Communicatie zorgt o.a. voor:<br />

• strategisch advies<br />

• detacheringen / interim-management<br />

• productiecoördinatie<br />

• interactieve media<br />

Actorion Communicatie<br />

Arnhemsestraatweg 346<br />

6881 NK Velp<br />

T 026 443 82 87<br />

E adviseurs@actorion.nl

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!