Om 'n groen dominee te wees ... - Bybel-Media
Om 'n groen dominee te wees ... - Bybel-Media
Om 'n groen dominee te wees ... - Bybel-Media
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
<strong>Om</strong> ’n <strong>groen</strong><br />
<strong>dominee</strong> <strong>te</strong> <strong>wees</strong> ...<br />
André van Niekerk is ‘n<br />
gemeen<strong>te</strong><strong>dominee</strong> in Pretoria. Hy<br />
is getroud met Janetta en hulle het<br />
vier kinders en een kleinkind. André<br />
verwonder hom dikwels aan God in die<br />
natuur en sou graag bio-we<strong>te</strong>nskaplikes<br />
en gelowiges laat hande vat.<br />
die dolfyne in die<br />
baai ingejaag word, skreeu<br />
‘Wanneer<br />
hulle soos klein katjies wat<br />
doodgemar<strong>te</strong>l word”, ver<strong>te</strong>l Nikki Botha<br />
(Bui<strong>te</strong>, bylaag tot Beeld, 31 Januarie<br />
2012).<br />
Nikki en ander aktivis<strong>te</strong> van Sea<br />
Shepherd voer ’n bewussynsveldtog <strong>te</strong>en<br />
die tradisionele jaarlikse jag van sowat<br />
20 000 dolfyne in die Japannese<br />
hawedorp, Taidji.<br />
Wanneer die dolfyne op hulle jaarlikse<br />
migrasie verbykom, jaag honderde motorbo<strong>te</strong><br />
hulle die hawe in. Dis ’n verskrikking<br />
en een van die lafhartigs<strong>te</strong> dade van<br />
die mensdom <strong>te</strong>en diere wat hulle hoegenaamd<br />
nie bedreig of gevaarlik is nie.<br />
Trouens, talle gevalle is beskrywe waar<br />
juis dolfyne mense in nood gered het.<br />
Van hierdie gebeure was die wêreld tot<br />
onlangs toe nog onbewus. Aktivis<strong>te</strong> het in<br />
2009 die slagting wat die baai bloedrooi<br />
gekleur het, in die geheim verfilm. Dit is<br />
as ’n dokumen<strong>te</strong>re rolprent, The Cove,<br />
verpak en het selfs ’n Oscar-toekenning<br />
ontvang.<br />
Dit is wat aktivis<strong>te</strong> doen om God se<br />
skepping <strong>te</strong> red. Wat kan ons as gemeen<strong>te</strong>s<br />
doen?<br />
Moet ons nie iets méér van so ’n<br />
beweging vertoon nie as ’n handjievol<br />
passie-gedrewe, moedige mense wat<br />
spesifieke doelwit<strong>te</strong> nastreef? Kan ons<br />
God help as ’n instituut met massalidma<strong>te</strong>?<br />
Of is ons mense wat maar net<br />
self wil voortbestaan, almal gelukkig en<br />
<strong>te</strong>vrede hou en die sondes van versuim<br />
onder die man<strong>te</strong>l van vroomheid pleeg?<br />
Hoe help ons as <strong>dominee</strong>s God se<br />
gemeen<strong>te</strong>s om soos ’n beweging van God<br />
self op <strong>te</strong> tree?<br />
Ek hoef geloof nie in <strong>te</strong> kleur nie –<br />
dit is <strong>groen</strong><br />
<strong>Om</strong> sensitief vir die natuur <strong>te</strong> <strong>wees</strong>, is<br />
deel van ons geloof in God. Gelowiges<br />
glo immers dat die bedreigde aarde aan<br />
God behoort. Ook dat ons die beelddraers<br />
van God is, rentmees<strong>te</strong>rs op die aarde en<br />
versorgers van alles wat lewe.<br />
Ons bely selfs dat ons God deur die<br />
natuur en die Skriftuur ken (artikel twee<br />
van die Nederlandse Geloofsbelydenis).<br />
As jy net na Die <strong>Bybel</strong> luis<strong>te</strong>r, is dit<br />
asof jy slegs die linkerbladsye van ’n<br />
boek lees. Jy leer die karak<strong>te</strong>rs ken en<br />
volg die draad van die verhaal. Maar as<br />
die ver<strong>te</strong>lling na die reg<strong>te</strong>rbladsy oorgaan,<br />
ignoreer jy dit. Só ’n gewoon<strong>te</strong> kan maak<br />
dat jy uit frustrasie die hele boek eenkant<br />
wil sit.<br />
Ons bely dat “alle skepsels, groot en<br />
klein, net soos let<strong>te</strong>rs” in “’n mooi boek”<br />
is wat ons “God se krag en goddelikheid<br />
duidelik laat sien”.<br />
Lees ons albei bladsye van God se<br />
open baring, is dit duidelik dat ons nie net<br />
enkele uitverkore spesies soos die dolfyne<br />
of renos<strong>te</strong>rs moet red nie, maar die hele<br />
skepping.<br />
Onlangs is ver<strong>te</strong>l hoe ’n krisis in kospro<br />
duksie gaan ontstaan as die bye nie van<br />
gifstowwe en gasse gered kan word nie.<br />
Ons durf ook nie die sug (vergelyk<br />
Romeine 8) van miljoene diere en pluimvee<br />
wat in klein staalhokkies leef, waar<br />
hulle nooit kan omdraai of volgens hulle<br />
geskape natuur leef, ignoreer nie.<br />
Ek nooi mense uit na ’n gelowige <strong>groen</strong><br />
leefstyl<br />
Moenie probeer om menslike gedrag<br />
met vrees en dreigemen<strong>te</strong> <strong>te</strong> probeer verander<br />
nie. <strong>Om</strong> die uitdagings op ’n hoop-<br />
Blaai om
volle wyse <strong>te</strong> s<strong>te</strong>l, is méér volhou baar.<br />
Die <strong>groen</strong> leefwyse vra opoffering,<br />
maar dit bied lewensbe<strong>te</strong>kenis waarna<br />
mense verlang.<br />
Fokus jou eie lewensboodskap deur:<br />
• Op nuwe wyses <strong>te</strong> lewe en nie om nog<br />
méér dinge <strong>te</strong> doen nie.<br />
Deur die warmwa<strong>te</strong>rtoes<strong>te</strong>l laer en die<br />
lugverkoeling hoër <strong>te</strong> s<strong>te</strong>l, maak jy ’n<br />
geringe aanpassing met ’n gróót uitwerking.<br />
Deur kinders groot <strong>te</strong> maak om die<br />
huisafval vir herwinning <strong>te</strong> verdeel, ontwikkel<br />
’n karak<strong>te</strong>rverrykende gewoon<strong>te</strong>.<br />
• Energiebronne op ’n ekonomiese wyse<br />
<strong>te</strong> benut.<br />
<strong>Om</strong>gewingsvriendeliker huise, motors en<br />
huishoudelike toes<strong>te</strong>lle kan aanvanklik<br />
duurder kos. Verantwoordelike rent mees<strong>te</strong>rs<br />
druk eg<strong>te</strong>r nie alles net in Rand en<br />
sent uit nie, maar bereken ook die gram<br />
koolsuurgas per kilome<strong>te</strong>r wat jou motor-<br />
of vliegtuigreis die aarde kos en die kilowatt<br />
per uur waarmee jou toes<strong>te</strong>lle werk.<br />
• <strong>Om</strong> op <strong>te</strong> hou om insek<strong>te</strong> ondeurdag<br />
uit <strong>te</strong> roei omdat hulle lastig is of<br />
gevaarlik lyk.<br />
Staak die gebruik van gifstowwe wat ons<br />
grondwa<strong>te</strong>r besoedel. Ons kan dit nie<br />
preek as ons dit nie self leef nie, of as<br />
daar blikke “Doom” en ander gif in die<br />
kerk kombuis se kas<strong>te</strong> is nie!<br />
• Voor God met verantwoordelikheid <strong>te</strong><br />
leef.<br />
Dit vra ’n kritiese inges<strong>te</strong>ldheid <strong>te</strong>enoor<br />
die verbruikersamelewing met sy meesleu<br />
rende adver<strong>te</strong>nsies wat miljoene laat<br />
10<br />
glo dat hulle identi<strong>te</strong>it van “wat jy kry,<br />
waar jy bly en waarmee jy ry” afhang.<br />
<strong>Om</strong> hiervan vry <strong>te</strong> raak, moet ons s<strong>te</strong>rk<br />
karak<strong>te</strong>rs kweek.<br />
Ek kies vanuit ons geloof die lang<br />
<strong>groen</strong> pad<br />
Die besef groei dat ons nie net moed<br />
nodig het vir ’n al<strong>te</strong>rnatiewe lewenswyse<br />
nie, maar die lewenswyse ook suksesvol<br />
moet propageer. Die syfers en scenario’s<br />
oor besoedeling, verwarming, uits<strong>te</strong>rwing,<br />
ontbossing en wa<strong>te</strong>rskaars<strong>te</strong> is<br />
immers skrikwekkend!<br />
’n Indringende lang<strong>te</strong>rmyn bewus synsveldtog<br />
is nodig. Die mins<strong>te</strong> wat ’n<br />
gemeen<strong>te</strong> kan doen, is om ’n nuwe kultuur<br />
<strong>te</strong> help vorm deur:<br />
• ’n Herwinnings<strong>te</strong>rrein <strong>te</strong> skep of <strong>te</strong><br />
onders<strong>te</strong>un met ’n embleem wat byvoorbeeld<br />
sê: “Ons bewaar God se<br />
aarde”. Daar moet veral plan gemaak<br />
word met ou bat<strong>te</strong>rye, elektroniese<br />
afval en buislig<strong>te</strong>.<br />
• Plaas die name van bome só dat gemeen<strong>te</strong>kinders<br />
dit kan ken en lief kry.<br />
Hulle sal la<strong>te</strong>r twee keer dink om ’n<br />
boom met ’n naam net uit <strong>te</strong> kap.<br />
• Raam ’n plakkaat met die voëls wat<br />
voorkom en sorg dat hulle genoeg<br />
drink- en badwa<strong>te</strong>r het. Ook plakka<strong>te</strong><br />
van die veldblomme en -diertjies van<br />
die omgewing. Sit die embleem met<br />
“Ons bewaar God se aarde …” by. Dié<br />
woorde sal waarskynlik nie op dowe<br />
ore val nie …<br />
KRuISGEwyS Maart 2012<br />
• Plaas uil- en/of vlermuiskas<strong>te</strong> op die<br />
kerkgebou se mure.<br />
• Neem die belydenisklas na Maropeng<br />
en verduidelik Genesis 1 en 2 daar.<br />
Nóg be<strong>te</strong>r: Nooi die VGK se klas saam.<br />
Maropeng verduidelik nie net die wonderlike<br />
totstandkoming van die aarde en<br />
die lewe op aarde nie, maar ook die wesenlike<br />
gevaar as ons dit nie sou regkry<br />
om nuut <strong>te</strong> begin lewe nie.<br />
Groen as modegier<br />
Wie “<strong>groen</strong>” kies om relevant en “in”<br />
<strong>te</strong> <strong>wees</strong>, maar wegskram van kwessies<br />
soos kerkeenheid, gesprekke tussen godsdiens<strong>te</strong><br />
en die spanning tussen natuurwe<strong>te</strong>nskap<br />
en sekere wyses van <strong>Bybel</strong>verstaan,<br />
maak eg<strong>te</strong>r ’n fout.<br />
As ons nie sáám met alle mense op<br />
hierdie aarde nuut gaan leef nie, sal ons<br />
eie poginkies min werd <strong>wees</strong>.<br />
• Hoe sal ons dolfyne kan red sonder<br />
om met die Japannese se Sjintoeïs<strong>te</strong><br />
en Boeddhis<strong>te</strong> oor hulle en ons oergeloofsinhoude<br />
sáám <strong>te</strong> praat?<br />
• Hoe heerlik sal dit nie <strong>wees</strong> as<br />
verskillende gemeen<strong>te</strong>s saamspan vir<br />
natuurbewaring nie?<br />
• Hoe goed sal dit nie <strong>wees</strong> as alle<br />
gelowiges die nuwe verstaan oor die<br />
ontstaan van die skepping omarm, en<br />
hulle in die geloof daaroor ver won der<br />
dat God véél gro<strong>te</strong>r bly as ál ons<br />
voors<strong>te</strong>llings en verklarings deur die<br />
eeue heen nie?<br />
Direk<strong>te</strong> bes<strong>te</strong>llings: bes<strong>te</strong>l@bmedia.co.za<br />
Deeloproepe: 0860 26 33 42 of 0860 BMEDIA<br />
E-aankope: www.bybelmedia.co.za