DORMER HANDLEIDING HANDLEIDING - SA Stamboek

More documents

Recommendations

Info

2. AKKURATE BERAMING VAN TEELWAARDES Die vergelyking van metings binne tydgenootgroepe (kontemporêre groepe) - die welbekende indekse - as aanduiding van teelwaarde het die tekortkoming dat diere nie geneties vergelyk kan word oor kuddes of oor jare nie. As diere binne behandelingsgroepe vergelyk word kan ‘n mens die aanname maak dat verskille tussen diere te wyte is aan genetiese verskille (die effek van die omgewing is dieselfde vir diere wat dieselfde behandeling ontvang het). Verskille in die prestasies van diere oor kudddes of jare kan egter te wyte wees aan verskille in omgewingseffekte. Die ontwikkelling van die sogenaamde gemengde model metodologie het juis daarna gestreef om diere oor behandelingsgroepe met mekaar te vergelyk. Op hierdie manier sal ‘n dier dus ‘n “universele teelwaarde” hê ongeag die kontemporêre groep waarbinne dit gemeet is. Teelwaardes op hierdie wyse beraam berus op die volgende belangrike beginsels: 1. Elke dier se meting moet binne ‘n kontemporêre groep gedoen word; dit impliseer ook duidelike identifikasie en definisie van hierdie groepe as behandelingseffekte. Voorbeelde van sulke effekte is ras, kudde, geslag, geboortestatus, jaar, seisoen, ouderdom, voorkeurbehandeling, ens. 2. Verwantskappe tussen diere word in ag geneem. Diere wat aan mekaar verwant is besit ‘n proporsie identiese gene. So bv. sal ‘n nageslaggroep van ‘n ram elk 50% van sy gene besit en 25% van mekaar se gene. Indien hierdie groep diere nou gemeet word in verskillende jare en\of kuddes is dit asof hy ook hierdie metings (in verskillende toestande) ondergaan. Daar kan dus met ‘n groter mate van akkuraatheid beraam word wat sy genetiese meriete is. 3. Die proporsie van die meting van ‘n eienskap wat deur genetiese verskille tussen diere veroorsaak word (oorerflikheid) word in ag geneem. 3. WAT MAAK BLUP TEELWAARDES ANDERS? 1. Teelwaardes is onafhanklik van die kudde waarbinne metings plaasgevind het. Diere kan dus direk op nasionale vlak met mekaar vergelyk word. 2. Teelwaardes is onanfhanklik van die jaar waarin dit gemeet is. Genetiese tendense kon dus vasgestel word. ‘n Ras (of kudde) kan sodoende bepaal of daar genetiese vordering of agteruitgang was. 3. Teelwaarde is dinamies. Dit word altyd uitgedruk relatief tot iets. So bv. kan ‘n gemiddelde teelwaarde (nul) gestel word op die rasgemiddeld of as ‘n gemiddelde waarde van diere gebore in ‘n betrokke jaar (basisjaar). Namate data toegevoeg word (metings op jong diere) verander die populasie samestelling en kan ‘n betrokke dier se teelwaarde verander relatief tot sy rasgenote. 26
4. Per definisie is ‘n teelwaarde die waarde van ‘n dier as ouer met betrekking tot ‘n spesifieke eienskap. Teelwaardes word dus uitgedruk in die eenhede van meting (bv kg) as ‘n aanduiding hoedanig ‘n teeldier se nageslag sal verskil (geneties) van die res van die populasie (ras). ‘n Teelwaarde van 2kg vir 100 dae massa beteken dus dat die dier geneties op 100 dae 2 kg beter is as die res. Sou so ‘n dier (teoreties) kan optree as ouer vir die hele volgende generasie diere, sal hierdie nageslag 1 kg (gemiddeld) swaarder weeg op 100 dae (LW die helfte van die gene kom van elke ouer af - dus die helfte van 2 kg). 4. VERANTWOORDELIKHEID VAN TELERS Die akkuraatheid van teelwaardes op hoë vlak en die maksimum benutting daarvan rus op al die telers van ‘n ras. 1. Maksimum eerlike en akkurate metings. 2. Akkurate rekordhouding. 3. Benutting van teelwaardes. PRODUKSIE AANTEKENING IS VERPLIGTEND BY DIE <strong>DORMER</strong>S! 5. BLUP (Best Linear Unbiased Prediction) Dr.CJB Nel (BVSc.) Enige dier se voorkoms en produksie word bepaal deur sy eie genetika asook die omgewing waarin die dier moet presteer. By seleksie van teeldiere probeer ons om geneties voortreflike diere te selekteer en as ouers te gebruik om vir ons geneties voortreflike nageslag te produseer. Ons wil dus vanaf die dier se eie voorkoms en meetings voorspel hoe sy nageslag sal lyk en presteer. Die probleem met die seleksie van sekere genetiese eienskappe bv. groei is dat die omgewing, veral voeding, ‘n groot invloed op die uiteindelike produksie van die dier het. ‘n Dier wat nie voldoende voer kry nie, kan nie sy produksie potensiaal bereik nie, so is dit ook maklik om ‘n dier met swak genetiese potensiaal te voer sodat die dier beter vertoon as wat sy genetiese potensiaal werklik is. Blup teelwaardes se doel is om omgewingsfaktore te verwyder sodat diere slegs geneties met mekaar vergelyk word, maw probeer om meer akkuraat die prestasie van sy nageslag te voorspel. Indekse meet ‘n dier se produksie binne daardie spesifieke groepie diere wat dieselfde behandeling ontvang het. So kan ‘n dier met ‘n ondergemiddelde indeks in een kudde geneties beter wees as ‘n ander dier met ‘n bogemiddelde indeks in ‘n ander kudde. Daarom kan indekse nie tussen kuddes vergelyk word nie. Teelwaardes aan die ander kant, kan wel tussen kuddes vergelyk word, mits dit betroubaar is en die minimum vereistes nagekom word. Eenvoudig gestel word teelwaardes as volg bereken: Gestel ram A en ram B word op dieselfde 30 ooie gebruik, (al die omgewingstoestande is presies dieselfde vir die nageslag) en ram A se nageslag weeg 2kg swaarder as ram B se nageslag by speen, dan is 27
Page 1 and 2: Dormer Skaaptelersgenootskap van SA
Page 3 and 4: weerstandvermoë teen longwurm van
Page 5 and 6: Die voordele van vroegrypheid is da
Page 7 and 8: 9. DORMER - MINIMUM RASSTANDAARDE 1
Page 9 and 10: Ideaal 8. Geslagsorgane - Ramme Afw
Page 11 and 12: 11. PUNTESTELSEL/POINT SYSTEM + ! 1
Page 13 and 14: 12.2.1 MERKSISTEEM VAN DORMERS a) O
Page 15 and 16: Eerstens word lamgegewens in groepe
Page 17 and 18: OOIE RAMME Alle ooie moet geinspekt
Page 19 and 20: • Groep van 3, oor 18 maande 3. T
Page 21 and 22: 2. Klein speentjies in ouer ooie wa
Page 23 and 24: Erkenning Stellenbosch\Elsenburg La
Page 25: 1.2 Fase B Naspeen groei van lammer
Page 29: Deur die gebruik van akkurate teelw

DORMER HANDLEIDING HANDLEIDING - SA Stamboek

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?