Natuurwetenskappe en Tegnologie Graad 5-B - The Thunderbolt Kids
Natuurwetenskappe en Tegnologie Graad 5-B - The Thunderbolt Kids Natuurwetenskappe en Tegnologie Graad 5-B - The Thunderbolt Kids
2 Energie en elektrisiteit NUWE WOORDE • sel • battery • stroombaan • pasaangeër 30 SLEUTELVRAE • Wat doen selle en batterye? • Wat is 'n elektriese stroombaan? • Waar kom die energie van 'n kragstasie vandaan? • Hoe kom die elektrisiteit van die kragstasie tot waar dit benodig word? • Hoe kan ons elektrisiteit veilig gebruik? 2.1 Selle en batterye Batterye kom voor in allerhande vorms en groottes. Batterye word benodig vir verskillende doele. Meestal flitsligte, radio's, optelmasjientjies, selfone, sommige speelgoed en selfs motorvoertuie, pasaangeërs en gehoortoestelle het batterye nodig om te werk. Tipiese batterye. Batterye is bruikbaar aangesien dit chemiese energie kan stoor. Wanneer die battery gekoppel is aan 'n elektriese apparaat en dit aangeskakel word, verander die gebergde energie in die battery na elektriese energie wat gebruik word sodat die apparaat kan werk.
AKTIWITEIT: Ondersoek die bron van elektrisiteit in 'n flitslig. MATERIALE • 'n Werkende flits • 'n Ou stukkende flits INSTRUKSIES 1. Skakel jou flits aan en af. Kan jy sien hoe die lampie verlig word? 2. Skakel jou flitslig af en maak dit oop en haal die batterye uit (onthou dat 'n "sel" die wetenskaplike benaming is vir wat die meeste mense 'n battery in die daaglikse lewe noem). 3. Skakel dit nou weer aan. VRAE 1. Gaan die lig van die flits aan indien daar geen battery in is nie? 2. Wat vertel dit vir jou van die behoefte vir batterye om in jou flits te gebruik in die donker? 3. Onthou jy wat jy geleer het in Graad 4 oor die oordrag van energie? Wanneer die gloeilamp aangeskakel word, in watter vorm van energie verander die chemiese energie? Hoofstuk 2. Energie en elektrisiteit 31
- Page 1 and 2: Natuurwetenskappe en Tegnologie Gra
- Page 3 and 4: LYS VAN OUTEURS Hierdie boek is deu
- Page 5 and 6: Welkom by Graad 5 Natuurwetenskappe
- Page 7 and 8: Hi! My naam is Tom. Daar is twee pl
- Page 9 and 10: Hallo! My naam is Sophie. Een van m
- Page 11: Inhoudsopgawe Energie en Veranderin
- Page 14 and 15: 1 Opgegaarde energie in brandstowwe
- Page 16 and 17: BESOEK Hoe fossielbrandstowwe geske
- Page 18 and 19: Ek het baie brandstof vir my liggaa
- Page 20 and 21: VRAE 1. Watter voedselsoort bevat d
- Page 22 and 23: ONDERSOEK: Hoeveel energie kan ons
- Page 24 and 25: 11. Herhaal die eksperiment met twe
- Page 26 and 27: BESOEK Die wetenskap van vuurwerke
- Page 28 and 29: 6. Herhaal die eksperiment met elke
- Page 30 and 31: BESOEK Stowwe wat in lug en suiwer
- Page 32 and 33: Brandalarms is baie belangrik om me
- Page 34 and 35: Soms ontstaan brande en dit is bela
- Page 36 and 37: HERSIENING 1. Lys drie soorte brand
- Page 38 and 39: 3. Jou ma los die strykyster aan en
- Page 42 and 43: 4. Bring 'n ou gloeilamp wat uitmek
- Page 44 and 45: Deel 2 1. Stel 'n nuwe stroombaan o
- Page 46 and 47: BESOEK Vervaardig elektrisiteit van
- Page 48 and 49: BESOEK Interaktiewe webblad oor ele
- Page 50 and 51: SLEUTELBEGRIPPE • Energie kan ges
- Page 52 and 53: 5. Hoe is dit moontlik dat elektris
- Page 54 and 55: 3 Energie en beweging 44 SLEUTELVRA
- Page 56 and 57: 3. Bind 'n rek om die orige 2stokki
- Page 58 and 59: Ons het in die aktiwiteit gesien da
- Page 60 and 61: 5. Plaas dit in die water en laat d
- Page 62 and 63: 4 Die veer is gestrek en wanneer di
- Page 64 and 65: 4 Sisteme vir bewegende dinge NUWE
- Page 66 and 67: HET JY GEWEET? Die eerste opblaasba
- Page 68 and 69: Maar daar is baie voorbeelde van ma
- Page 70 and 71: 7. Gebruik die liniaal, wat nou soo
- Page 72 and 73: 4. Druk die potlood deur tot by die
- Page 74 and 75: Jy kan ook 'n kennisgewingbord van
- Page 76 and 77: 2. Jy moet nou eksperimenteer om wi
- Page 78 and 79: SLEUTELBEGRIPPE • Baie voertuie i
- Page 80 and 81: Wat is verkeerd met die asse en hoe
- Page 83 and 84: Die Aarde en die Heelal en Sisteme
- Page 85 and 86: Ons is op die aarde. Kom ons verbee
- Page 87 and 88: VRAE Prent A 1. Jy is in Suid-Afrik
- Page 89 and 90: 1. Staan nou so dat die skerp lig v
AKTIWITEIT: Ondersoek die bron van elektrisiteit in 'n<br />
flitslig.<br />
MATERIALE<br />
• 'n Werk<strong>en</strong>de flits<br />
• 'n Ou stukk<strong>en</strong>de flits<br />
INSTRUKSIES<br />
1. Skakel jou flits aan <strong>en</strong> af. Kan jy si<strong>en</strong> hoe die lampie verlig<br />
word?<br />
2. Skakel jou flitslig af <strong>en</strong> maak dit oop <strong>en</strong> haal die batterye uit<br />
(onthou dat 'n "sel" die wet<strong>en</strong>skaplike b<strong>en</strong>aming is vir wat die<br />
meeste m<strong>en</strong>se 'n battery in die daaglikse lewe noem).<br />
3. Skakel dit nou weer aan.<br />
VRAE<br />
1. Gaan die lig van die flits aan indi<strong>en</strong> daar ge<strong>en</strong> battery in is<br />
nie?<br />
2. Wat vertel dit vir jou van die behoefte vir batterye om in jou<br />
flits te gebruik in die donker?<br />
3. Onthou jy wat jy geleer het in <strong>Graad</strong> 4 oor die oordrag van<br />
<strong>en</strong>ergie? Wanneer die gloeilamp aangeskakel word, in watter<br />
vorm van <strong>en</strong>ergie verander die chemiese <strong>en</strong>ergie?<br />
Hoofstuk 2. Energie <strong>en</strong> elektrisiteit<br />
31
Change language