Natuurwetenskappe en Tegnologie Graad 5-B - The Thunderbolt Kids
Natuurwetenskappe en Tegnologie Graad 5-B - The Thunderbolt Kids Natuurwetenskappe en Tegnologie Graad 5-B - The Thunderbolt Kids
ONDERSOEK: Hoeveel energie kan ons van verskillende brandstowwe af kry? DOEL: Om te bepaal watter brandstof die meeste energie bevat. MATERIALE EN APPARATE • 'n kurkproppie • 'n naald • grondbone (ander brandstowwe soos 'n stuk hout, kerswas of 'n stuk beskuit) • 'n groot metaalblik (bv. 'n koeblik) • 'n klein metaalblik (bv. 'n sopblik) sonder die etiket • 'n blikoopmaker • 'n hamer • 'n groot spyker • 'n metaalpen langer as die groot blik • 150 ml water • 'n termometer • 'n sigaretaansteker METODE 1. Stoot die oog van die naald versigtig in die kleiner kant van die kurkproppie. Druk die skerk kant van die naald liggies in 'n grondboontjie. As die grondboontjie breek, gebruik 'n nuwe grondboontjie. Stel jou grondboontjie en kurkproppie op soos hier gewys word. 12 Energie en Verandering
2. Verwyder albei kante van die groot blik. Wees versigtig vir die skerp kante. 3. Gebruik die hamer en spyker om gate aan die onderkant van die groot blik te maak. Dit is luggate. 4. Maak twee gate presies teenoor mekaar in die klein blik naby die onderkant van die blik. 5. Gly die metaalpen deur die twee gate in die klein blikkie. 6. Gooi die 150 ml water in die klein blikkie. 7. Gebruik die termometer om die temperatuur van die water te meet en teken dit aan in die tabel. 8. Sit die kurk en grondboontjie op 'n oppervlak wat nie kan verbrand nie. Gebruik die aansteker om die grondboontjie aan die brand te steek. Die grondboontjie kan moeilik wees om aan die brand te steek, dus moet jy aanhou probeer. Dit sal uiteindelik begin brand. 9. Sodra die grondboontjie aan die brand is, plaas die groot blik versigtig oor die grondboontjie. Balanseer die klein blik binne-in die groot blik soos aangedui. Die klein blik moet 'n kort afstand bo die grondboontjie sit. Stel van jou apparaat op soos aangedui. 10. Laat die klein blikkie met die water verhit totdat die grondboontjie uitbrand. Roer die water en meet die temperatuur en teken dit in die tabel aan. Hoofstuk 1. Opgegaarde energie in brandstowwe 13
- Page 1 and 2: Natuurwetenskappe en Tegnologie Gra
- Page 3 and 4: LYS VAN OUTEURS Hierdie boek is deu
- Page 5 and 6: Welkom by Graad 5 Natuurwetenskappe
- Page 7 and 8: Hi! My naam is Tom. Daar is twee pl
- Page 9 and 10: Hallo! My naam is Sophie. Een van m
- Page 11: Inhoudsopgawe Energie en Veranderin
- Page 14 and 15: 1 Opgegaarde energie in brandstowwe
- Page 16 and 17: BESOEK Hoe fossielbrandstowwe geske
- Page 18 and 19: Ek het baie brandstof vir my liggaa
- Page 20 and 21: VRAE 1. Watter voedselsoort bevat d
- Page 24 and 25: 11. Herhaal die eksperiment met twe
- Page 26 and 27: BESOEK Die wetenskap van vuurwerke
- Page 28 and 29: 6. Herhaal die eksperiment met elke
- Page 30 and 31: BESOEK Stowwe wat in lug en suiwer
- Page 32 and 33: Brandalarms is baie belangrik om me
- Page 34 and 35: Soms ontstaan brande en dit is bela
- Page 36 and 37: HERSIENING 1. Lys drie soorte brand
- Page 38 and 39: 3. Jou ma los die strykyster aan en
- Page 40 and 41: 2 Energie en elektrisiteit NUWE WOO
- Page 42 and 43: 4. Bring 'n ou gloeilamp wat uitmek
- Page 44 and 45: Deel 2 1. Stel 'n nuwe stroombaan o
- Page 46 and 47: BESOEK Vervaardig elektrisiteit van
- Page 48 and 49: BESOEK Interaktiewe webblad oor ele
- Page 50 and 51: SLEUTELBEGRIPPE • Energie kan ges
- Page 52 and 53: 5. Hoe is dit moontlik dat elektris
- Page 54 and 55: 3 Energie en beweging 44 SLEUTELVRA
- Page 56 and 57: 3. Bind 'n rek om die orige 2stokki
- Page 58 and 59: Ons het in die aktiwiteit gesien da
- Page 60 and 61: 5. Plaas dit in die water en laat d
- Page 62 and 63: 4 Die veer is gestrek en wanneer di
- Page 64 and 65: 4 Sisteme vir bewegende dinge NUWE
- Page 66 and 67: HET JY GEWEET? Die eerste opblaasba
- Page 68 and 69: Maar daar is baie voorbeelde van ma
- Page 70 and 71: 7. Gebruik die liniaal, wat nou soo
ONDERSOEK: Hoeveel <strong>en</strong>ergie kan ons van verskill<strong>en</strong>de<br />
brandstowwe af kry?<br />
DOEL: Om te bepaal watter brandstof die meeste <strong>en</strong>ergie bevat.<br />
MATERIALE EN APPARATE<br />
• 'n kurkproppie<br />
• 'n naald<br />
• grondbone (ander brandstowwe soos 'n stuk hout, kerswas of<br />
'n stuk beskuit)<br />
• 'n groot metaalblik (bv. 'n koeblik)<br />
• 'n klein metaalblik (bv. 'n sopblik) sonder die etiket<br />
• 'n blikoopmaker<br />
• 'n hamer<br />
• 'n groot spyker<br />
• 'n metaalp<strong>en</strong> langer as die groot blik<br />
• 150 ml water<br />
• 'n termometer<br />
• 'n sigaretaansteker<br />
METODE<br />
1. Stoot die oog van die naald versigtig in die kleiner kant van<br />
die kurkproppie. Druk die skerk kant van die naald liggies in 'n<br />
grondboontjie. As die grondboontjie breek, gebruik 'n nuwe<br />
grondboontjie.<br />
Stel jou grondboontjie <strong>en</strong> kurkproppie<br />
op soos hier gewys word.<br />
12 Energie <strong>en</strong> Verandering