Natuurwetenskappe en Tegnologie Graad 5-B - The Thunderbolt Kids
Natuurwetenskappe en Tegnologie Graad 5-B - The Thunderbolt Kids Natuurwetenskappe en Tegnologie Graad 5-B - The Thunderbolt Kids
AKTIWITEIT: Herbou die berg soos hy was. INSTRUKSIES 1. Kyk na die diagram hieronder. Dit wys berge wat verweer is. 2. Die berg het nie altyd so gelyk nie. 3. Beantwoord die vrae hieronder. VRAE Dit is hoe die berge nou lyk. Teken op die prentjie hoe jy dink die berge miljoene jare gelede gelyk het. 1. Die rots en sand word van die berge af verwyder. Hoe gebeur dit? 2. Waarheen gaan die rots en sand? 3. Teken 'n diagram wat wys hoe die berg jare gelede gelyk het voor die rots en sand verweer het. 144 Die Aarde en die Heelal
Verskillende soorte afsettingsgesteentes. Daar is baie soorte afsettingsgesteentes. Hier is drie soorte: 1. Sandsteen word van sandkorrels wat hard geword het en aan mekaar vassit, gemaak. 2. Skalie word van korrels klei gemaak wat hard geword het en aanmekaar vassit. Skalie is redelik sag en jy kan dit soos 'n stuk bordkryt gebruik om te skryf. 3. Kalksteen word van lae skulpe of seediere wat gesterf het en afgesak het na die seebodem gemaak. Ander soorte kalksteen word van seewater wat verdamp gemaak. 3.2 Gebruike van afsettingsgesteentes Jy het pas gesien dat daar verskillende soorte afsettingsgesteentes is. Hierdie rotstipes word op verskillende maniere gebruik. Kalksteen Kalksteen is 'n baie algemene afsettingsgesteente en het baie gebruike, meestal vir boumateriaal. Kalksteen wod in blokke gesny en in geboue gebruik. Kyk na die prente hieronder van verskillende geboue wat uit kalksteen gemaak is. Kan jy die blokke kalksteen sien wat in die gebou gebruik is? 7 Die ou gebou is van kalksteenblokke gemaak en lyk of dit enigiets kan weerstaan. Kalksteen word fyngedruk en gebruik om sement te maak. Kalksteen word ook gebruik om standbeelde te maak omdat mense dit maklik kan kerf. Hoofstuk 3. Afsettingsgesteentes 8 NUWE WOORDE • sement • kalksteen • sandsteen • skalie HET JY GEWEET? Kryt is 'n sagte, wit vorm van kalksteen. 145
- Page 103 and 104: Die oppervlakte van die aarde is di
- Page 105 and 106: Die mense in die duikbote het anemo
- Page 107 and 108: 5. Hoewel die model wat jy gekies h
- Page 109 and 110: 2.2 Grond kom van rotse Rotse hou n
- Page 111 and 112: 8. Dink jy die klein deeltjies lê
- Page 113 and 114: Mense en diere breek klippe in klei
- Page 115 and 116: 4. Bedek die houer en maak seker da
- Page 117 and 118: AKTIWITEIT: Kyk na verskillende soo
- Page 119 and 120: Ons kan binne 'n paar weke grond ma
- Page 121 and 122: 5. Gebruik nou die naald om luggate
- Page 123 and 124: As jy insekte in die kompos sien ka
- Page 125 and 126: As die grond van baie harde rots ge
- Page 127 and 128: Hoe kon jy die ondersoek beter gedo
- Page 129 and 130: Die soorte grond. Sand is die grond
- Page 131 and 132: Leem is 'n baie vreemde woord. Dit
- Page 133 and 134: 2. Waarvandaan kom die water? 3. Ho
- Page 135 and 136: Stel die twee tregters so op. Wat s
- Page 137 and 138: esultate uit die eksperiment voor t
- Page 139 and 140: MATERIALE EN APPARAAT • 3 groot k
- Page 141 and 142: Trek nou 'n staafgrafiek om die gem
- Page 143 and 144: HERSIENING 1. Gee byskrifte vir die
- Page 145 and 146: 8. Kyk na die prent hieronder van t
- Page 147 and 148: 'n Groot vallei word deur gronderos
- Page 149 and 150: AKTIWITEIT: Afsetting van sediment.
- Page 151 and 152: 3. Voltooi die byskrif op die prent
- Page 153: VRAE Die vorming van afsettingsgest
- Page 157 and 158: Sierlike pilare van sandsteen in In
- Page 159 and 160: HERSIENING Voltooi die volgende sin
- Page 161 and 162: Hoofstuk 3. Afsettingsgesteentes No
- Page 163 and 164: Fossiele is rotsvorme van dooie pla
- Page 165 and 166: 3 Hierdie mag dalk na 'n kleurvolle
- Page 167 and 168: AKTIWITEIT: Hoe om 'n model van 'n
- Page 169 and 170: Dag drie houer amper tot bo vol. La
- Page 171 and 172: Noudat jy 'n afdruk van 'n voorwerp
- Page 173 and 174: fossiele sal versigtig verpak word
- Page 175 and 176: Spoorfossiele kan ook van diere se
- Page 177 and 178: VRAE Watter nommer verteenwoordig S
- Page 179 and 180: 'n Vreemde vis wat in die see naby
- Page 181 and 182: 12 Die museum by Maropeng, Wieg van
- Page 183 and 184: 5. Watter een van die volgende is n
- Page 185 and 186: HERSIENING 1. Is die fossiele van d
- Page 187 and 188: Dit is dit! Ons is klaar met Graad
- Page 189: 4. http://commons.wikimedia.org/wik
Verskill<strong>en</strong>de soorte afsettingsgeste<strong>en</strong>tes.<br />
Daar is baie soorte afsettingsgeste<strong>en</strong>tes. Hier is drie soorte:<br />
1. Sandste<strong>en</strong> word van sandkorrels wat hard geword het <strong>en</strong> aan<br />
mekaar vassit, gemaak.<br />
2. Skalie word van korrels klei gemaak wat hard geword het <strong>en</strong><br />
aanmekaar vassit. Skalie is redelik sag <strong>en</strong> jy kan dit soos 'n<br />
stuk bordkryt gebruik om te skryf.<br />
3. Kalkste<strong>en</strong> word van lae skulpe of seediere wat gesterf het <strong>en</strong><br />
afgesak het na die seebodem gemaak. Ander soorte<br />
kalkste<strong>en</strong> word van seewater wat verdamp gemaak.<br />
3.2 Gebruike van afsettingsgeste<strong>en</strong>tes<br />
Jy het pas gesi<strong>en</strong> dat daar verskill<strong>en</strong>de soorte<br />
afsettingsgeste<strong>en</strong>tes is. Hierdie rotstipes word op verskill<strong>en</strong>de<br />
maniere gebruik.<br />
Kalkste<strong>en</strong><br />
Kalkste<strong>en</strong> is 'n baie algem<strong>en</strong>e afsettingsgeste<strong>en</strong>te <strong>en</strong> het baie<br />
gebruike, meestal vir boumateriaal.<br />
Kalkste<strong>en</strong> wod in blokke gesny <strong>en</strong> in geboue gebruik. Kyk na die<br />
pr<strong>en</strong>te hieronder van verskill<strong>en</strong>de geboue wat uit kalkste<strong>en</strong><br />
gemaak is.<br />
Kan jy die blokke kalkste<strong>en</strong> si<strong>en</strong> wat<br />
in die gebou gebruik is?<br />
7<br />
Die ou gebou is van<br />
kalkste<strong>en</strong>blokke gemaak <strong>en</strong> lyk of<br />
dit <strong>en</strong>igiets kan weerstaan.<br />
Kalkste<strong>en</strong> word fyngedruk <strong>en</strong> gebruik om sem<strong>en</strong>t te maak.<br />
Kalkste<strong>en</strong> word ook gebruik om standbeelde te maak omdat<br />
m<strong>en</strong>se dit maklik kan kerf.<br />
Hoofstuk 3. Afsettingsgeste<strong>en</strong>tes<br />
8<br />
NUWE WOORDE<br />
• sem<strong>en</strong>t<br />
• kalkste<strong>en</strong><br />
• sandste<strong>en</strong><br />
• skalie<br />
HET JY GEWEET?<br />
Kryt is 'n sagte, wit<br />
vorm van kalkste<strong>en</strong>.<br />
145
Change language