Natuurwetenskappe en Tegnologie Graad 5-B - The Thunderbolt Kids

More documents

Recommendations

Info

3 Afsettingsgesteentes BESOEK Verskillende rotstipes (video). goo.gl/yD3qd NUWE WOORDE • verweer • korrels • sediment • afsettings • erosie • neerslag 136 SLEUTELVRAE • Waarom het die aarde berge en valleie? • Het berge altyd gelyk soos hulle nou lyk? • Waarom kan jy soms verskillende kleure "lae" in 'n rots sien? Hoe het hierdie lae gevorm? Ons het in Hoofstuk 2 gesien dat die oppervlak van die aarde uit rotse en grond bestaan. Daar is verskillende soorte grond, maar het jy besef dat daar ook verskillende soorte rots is? Ons klassifiseer rotse op grond van hoe hulle gevorm is. Ons gaan net na afsettingsgesteentes kyk in hierdie hoofstuk en uitvind hoe dit gevorm en gebruik word. 3.1 Hoe vorm afsettingsgesteentes In Hoofstuk 2 het ons gesien hoe rotse in kleiner en kleiner stukkies opbreek totdat ons sandkorrels het. Ons gaan nou kyk wat met sand gebeur. Die rotse breek eers in kleiner stukkies op totdat die stukkies sandkorrels is. Daarna word sand en modder deur wind en vloeiende water weggevoer. Die wind en water mag dalk die sand en modder op een plek neerlê. Die sandkorrels kan uiteindelik weer aan mekaar vassit en nuwe rotse vorm. Hierdie nuwe rotse noem ons afsettingsgesteentes. Erosie en afsetting Wanneer wind- of waterdeeltjies van die rots wegbeweeg, noem ons dit erosie. Die wind en die water verweer die rots omdat hulle die sand wegvoer.
'n Groot vallei word deur gronderosie gevorm. 1 Gronderosie deur water. Wanneer die water en wind die sandkorrels neerlê, noem ons dit 'n neerslag. Die wind en die water vorm 'n afsetting met die sand. Sediment Die wind waai die sand in die hoek van die skool. Afsetting is besig om hier te gebeur. Wanneer die sandkorrels bo-op mekaar versamel vorm dit sediment. Oor tyd word nuwe lae modder en sand bo-op die vorige lae bygevoeg. Hierdie sediment word oor 'n lang tyd stewig en hard en vorm afsettingsgesteentes. Dit gebeur omdat die sandkorrels aanmekaar vassit en ander swaarder sediment afdruk op die sandkorrels. Sediment lê bo-op mekaar. Ons kan die lae sien in die afsettingsgesteentes, hulle is ook partykeer verskillende kleure. Soek die sediment in die prent hieronder. Hoofstuk 3. Afsettingsgesteentes 2 137
Page 1 and 2:
Natuurwetenskappe en Tegnologie Gra
Page 3 and 4:
LYS VAN OUTEURS Hierdie boek is deu
Page 5 and 6:
Welkom by Graad 5 Natuurwetenskappe
Page 7 and 8:
Hi! My naam is Tom. Daar is twee pl
Page 9 and 10:
Hallo! My naam is Sophie. Een van m
Page 11:
Inhoudsopgawe Energie en Veranderin
Page 14 and 15:
1 Opgegaarde energie in brandstowwe
Page 16 and 17:
BESOEK Hoe fossielbrandstowwe geske
Page 18 and 19:
Ek het baie brandstof vir my liggaa
Page 20 and 21:
VRAE 1. Watter voedselsoort bevat d
Page 22 and 23:
ONDERSOEK: Hoeveel energie kan ons
Page 24 and 25:
11. Herhaal die eksperiment met twe
Page 26 and 27:
BESOEK Die wetenskap van vuurwerke
Page 28 and 29:
6. Herhaal die eksperiment met elke
Page 30 and 31:
BESOEK Stowwe wat in lug en suiwer
Page 32 and 33:
Brandalarms is baie belangrik om me
Page 34 and 35:
Soms ontstaan brande en dit is bela
Page 36 and 37:
HERSIENING 1. Lys drie soorte brand
Page 38 and 39:
3. Jou ma los die strykyster aan en
Page 40 and 41:
2 Energie en elektrisiteit NUWE WOO
Page 42 and 43:
4. Bring 'n ou gloeilamp wat uitmek
Page 44 and 45:
Deel 2 1. Stel 'n nuwe stroombaan o
Page 46 and 47:
BESOEK Vervaardig elektrisiteit van
Page 48 and 49:
BESOEK Interaktiewe webblad oor ele
Page 50 and 51:
SLEUTELBEGRIPPE • Energie kan ges
Page 52 and 53:
5. Hoe is dit moontlik dat elektris
Page 54 and 55:
3 Energie en beweging 44 SLEUTELVRA
Page 56 and 57:
3. Bind 'n rek om die orige 2stokki
Page 58 and 59:
Ons het in die aktiwiteit gesien da
Page 60 and 61:
5. Plaas dit in die water en laat d
Page 62 and 63:
4 Die veer is gestrek en wanneer di
Page 64 and 65:
4 Sisteme vir bewegende dinge NUWE
Page 66 and 67:
HET JY GEWEET? Die eerste opblaasba
Page 68 and 69:
Maar daar is baie voorbeelde van ma
Page 70 and 71:
7. Gebruik die liniaal, wat nou soo
Page 72 and 73:
4. Druk die potlood deur tot by die
Page 74 and 75:
Jy kan ook 'n kennisgewingbord van
Page 76 and 77:
2. Jy moet nou eksperimenteer om wi
Page 78 and 79:
SLEUTELBEGRIPPE • Baie voertuie i
Page 80 and 81:
Wat is verkeerd met die asse en hoe
Page 83 and 84:
Die Aarde en die Heelal en Sisteme
Page 85 and 86:
Ons is op die aarde. Kom ons verbee
Page 87 and 88:
VRAE Prent A 1. Jy is in Suid-Afrik
Page 89 and 90:
1. Staan nou so dat die skerp lig v
Page 91 and 92:
kleiner sirkel as wat die aarde s'n
Page 93 and 94:
Planeet Werklike afstand van die so
Page 95 and 96: HERSIENING 1. Hoeveel ure is daar i
Page 97 and 98: Laat ons nou meer oor ons Planeet A
Page 99 and 100: AKTIWITEIT: Wat gaan jy kry as jy s
Page 101 and 102: Bogrond is gewoonlik donkerder as d
Page 103 and 104: Die oppervlakte van die aarde is di
Page 105 and 106: Die mense in die duikbote het anemo
Page 107 and 108: 5. Hoewel die model wat jy gekies h
Page 109 and 110: 2.2 Grond kom van rotse Rotse hou n
Page 111 and 112: 8. Dink jy die klein deeltjies lê
Page 113 and 114: Mense en diere breek klippe in klei
Page 115 and 116: 4. Bedek die houer en maak seker da
Page 117 and 118: AKTIWITEIT: Kyk na verskillende soo
Page 119 and 120: Ons kan binne 'n paar weke grond ma
Page 121 and 122: 5. Gebruik nou die naald om luggate
Page 123 and 124: As jy insekte in die kompos sien ka
Page 125 and 126: As die grond van baie harde rots ge
Page 127 and 128: Hoe kon jy die ondersoek beter gedo
Page 129 and 130: Die soorte grond. Sand is die grond
Page 131 and 132: Leem is 'n baie vreemde woord. Dit
Page 133 and 134: 2. Waarvandaan kom die water? 3. Ho
Page 135 and 136: Stel die twee tregters so op. Wat s
Page 137 and 138: esultate uit die eksperiment voor t
Page 139 and 140: MATERIALE EN APPARAAT • 3 groot k
Page 141 and 142: Trek nou 'n staafgrafiek om die gem
Page 143 and 144: HERSIENING 1. Gee byskrifte vir die
Page 145: 8. Kyk na die prent hieronder van t
Page 149 and 150: AKTIWITEIT: Afsetting van sediment.
Page 151 and 152: 3. Voltooi die byskrif op die prent
Page 153 and 154: VRAE Die vorming van afsettingsgest
Page 155 and 156: Verskillende soorte afsettingsgeste
Page 157 and 158: Sierlike pilare van sandsteen in In
Page 159 and 160: HERSIENING Voltooi die volgende sin
Page 161 and 162: Hoofstuk 3. Afsettingsgesteentes No
Page 163 and 164: Fossiele is rotsvorme van dooie pla
Page 165 and 166: 3 Hierdie mag dalk na 'n kleurvolle
Page 167 and 168: AKTIWITEIT: Hoe om 'n model van 'n
Page 169 and 170: Dag drie houer amper tot bo vol. La
Page 171 and 172: Noudat jy 'n afdruk van 'n voorwerp
Page 173 and 174: fossiele sal versigtig verpak word
Page 175 and 176: Spoorfossiele kan ook van diere se
Page 177 and 178: VRAE Watter nommer verteenwoordig S
Page 179 and 180: 'n Vreemde vis wat in die see naby
Page 181 and 182: 12 Die museum by Maropeng, Wieg van
Page 183 and 184: 5. Watter een van die volgende is n
Page 185 and 186: HERSIENING 1. Is die fossiele van d
Page 187 and 188: Dit is dit! Ons is klaar met Graad
Page 189: 4. http://commons.wikimedia.org/wik
show all

Natuurwetenskappe en Tegnologie Graad 5-B - The Thunderbolt Kids

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?