E. Ruilverkaveling

Bijna 20 jaar nadat de ruilverkavelingsadministratie geautomatiseerd werd, stapte men ook voor de kaart over van
analoog naar digitaal. Na een intensieve marktverkenning werd in 1987 het Finse systeem FINGIS aangeschaft.
Bijzonder aan dit systeem was dat het niet alleen geschikt was voor digital mapping, maar dat ook de topologie van
de percelen en kavels continu bijgewerkt werd. Dit is een cruciale eigenschap voor het ruilverkavelingsproces, want
tijdens het ontwerpen van nieuwe kavels wil men steeds weten of deze de juiste grootte hebben.
Een andere bijzonderheid was de mogelijkheid om vanuit de kaart de administratieve database bij te werken en te
raadplegen. ARAK werd daartoe vervangen door een moderner systeem op basis van een netwerkdatabase. Die
kartografisch-administratieve koppelingen moesten destijds nog helemaal zelf gebouwd worden, want op de markt
was zoiets nog niet voorhanden.
Wat toen hypermodern was, wordt nu nog steeds gebruikt, maar is technisch wel verouderd. In toenemende mate
wordt dan ook MapInfo als aanvullend systeem gebruikt.
Waardering voor de landmeter
Het Kadaster heeft nooit de leiding gehad in landinrichtingsprojecten, maar trad altijd op als adviseur. Hierdoor heeft
het zich een bescheiden rol aangemeten, waarbij enigszins op de achtergrond sober en serieus gewerkt wordt. In de
boeken over de geschiedenis van de landinrichting wordt de rol van het Kadaster dan ook nauwelijks belicht. Er zijn
echter ook enkele gevallen bekend waarin tevredenheid of juist ontevredenheid in de streek aanleiding waren om de
naam van de kadastermedewerker breed uit te meten:
• Het gebied rond het Gelderse Lievelde is in de jaren ‘50 van de 20e eeuw herverkaveld. Tijdens deze
ruilverkaveling was daar namens het Kadaster landmeter Witt actief. Kennelijk heeft deze landmeter dusdanig
goed werk geleverd, dat er een weg naar hem genoemd is: de Landmeter Wittweg. Veertig jaar later is hetzelfde
gebied opnieuw verkaveld. Bij de start van dat project is nadrukkelijk gesteld dat het uitvoeren van een tweede
herverkaveling te maken had met gewijzigde omstandigheden en inzichten ten aanzien van landbouw en natuur.
De eerste ruilverkaveling is geen broddelwerk geweest en de Landmeter Wittweg mocht zijn naam behouden.
• Het kan ook anders. In de ruilverkaveling “De Marne” in het noorden van Groningen moest volgens het
landinrichtingsplan een bosje aangelegd worden in de omgeving van een boerderij. Een delegatie van de
ruilverkavelingscommissie trad daarom in overleg met de betreffende boer om de exacte begrenzing voor het
bosje te bepalen. Zij konden er niet uitkomen, omdat de boer er bij elk alternatief op achteruit zou gaan en de
ruilverkavelingscommissie geen mogelijkheid had om het beplantingselement in het door het provinciebestuur
vastgestelde plan te laten vervallen. De boer was boos, maar uitte dit gelukkig op een ludieke manier. Hij plaatste
een groot bord voorzien van de tekst: ‘Hier komt het Roggema-bos’. Dit was een rechtstreekse verwijzing naar de
medewerker van het Kadaster, ook al was deze slechts de boodschapper van het slechte nieuws.
Gelukkig ligt de waardering voor de Kadastermedewerkers doorgaans dichter bij het eerste voorbeeld dan bij het
tweede.
11