Vrystaat Landbou Jongboer finalis - Senwes Tuisblad

Diere het ’n beperkte vermoë om droëmateriaal
in te neem en al hul voedingsbehoeftes moet
vanuit hierdie inname bevredig word sodat die
diere se potensiële produksie kan realiseer. Verder
word die voedingswaarde van die voer opgemaak
uit die voedingstowwe wat dit bevat, asook die
beskikbaarheid van die voedingstowwe vir die dier.
groeiende organismes vertoon ’n sigmoïedale
(S-vormige) groeikurwe oor die groeifase van hul
lewens (soos in figuur 1). Indien voer (kwaliteit en
hoeveelheid) en water teen ’n konstante tempo oor
die leeftyd van die dier beperk is, sal daar steeds ’n
sigmoïedale groeikurwe wees. Die infleksiepunt van
die kurwe (volwasse massa) sal egter laer wees en
op ’n later ouderdom bereik word. Indien voedings-
en waterbeperkings sporadies voorkom, sal die
sigmoïedale groeikurwe ’n sig-sag patroon volg.
Figuur 1: Voorbeeld van ’n sigmoïedale groeikurwe
(Rittler, 2008).
Oor die algemeen word beeste in troppe aangehou
en nie as individue nie. Besluite word dus op
kuddevlak geneem en beïnvloed kudde-dinamika,
-samestelling en -produksie. In Suid-afrika word die
meeste beeste op natuurlike weiding aangehou.
Weidingsbestuur vorm dus ’n belangrike en integrale
deel van die produksiestelsel. Die produksieuitsette
van hierdie stelsels is hoogs afhanklik van
klimaatstoestande, veldtipe en belading.
Op plaasvlak bly die tipe veld relatief konstant,
terwyl klimaatstoestande van die heersende
weerstoestande kan verander. aan die ander kant
is veebelading egter die uitsluitlike resultaat van
bestuursbesluite wat die produsent geneem het.
Soos wat weidruk weens die verhoging van die
belading toeneem, verhoog die kompetisie tussen
diere vir beskikbare weidingsgewasse. as hierdie
kompetering ’n sekere drumpel oorskry, verlaag die
prestasie van individuele diere. Die produksie per
hektaar neem egter toe, totdat die kritiese belading
Junie 2010 • www.senwes.co.za
•••laNDBoU-TEGNiEK •••
Diere het ’n beperkte vermoë om droëmateriaal in te
neem.
oorskry word, waarna die produksie per hektaar ook
afneem.
Die produsent het beheer oor faktore soos
vee belading, aanvullende voeding vir die diere
en die rotering van diere tussen kampe. ’n Sinvolle
kombinasie van hierdie faktore sal tot optimale
diereproduksie lei. Verskeie aanvaarbare
kombinasies kan dié faktore vir die produsent
laat werk. Die bepaling van die beste kombinasie
sal afhang van die beskikbare hulpbronne,
arbeidsbeperkings en ekonomiese teikens.
DiE BESluiTNEMiNGSMODEl
Soos met enige besluitnemingsmodel is die hoofdoel
om kontrolering van die produksiestelsel aan
te moedig en ook om riglyne vir aksies, gebaseer op
die kontroleringsaksies, voor te stel. hierdie model
kan as basis dien vir die opstel van ’n pasgemaakte
model, wat aan die behoeftes van die individuele
boerderystelsel sal voldoen.
ten einde maksimale produksie te behaal,
moet die produsent ’n vooruitskatting maak van die
oppervlakte wat aan weiding afgestaan word, sowel
as die bestuur van weerfluktuasies en die hoeveelheid
aanvullende voeding wat benodig sal word.
Die produsent moet dus die hoeveelheid voer wat
geproduseer is kan bepaal.
Weiding moet gereeld gekontroleer word om
dié model te laat werk en die uitkoms daarvan
word deur die langtermynproduksie gedefinieer. Dit
is positief (+) as die produksie gelyk aan of meer
as die langtermyngemiddeld is en negatief (-) as
die produksie minder as die langtermyngemiddeld
is. Om die model op sy beste te laat werk, moet
produsente nie die weidingsproduksie oorskat of
vervolg op bladsy 12
>
11