Kennisnetwerken en ruimtelijke clustering - Rooilijn

Rooilijn
Jg. 41 / Nr. 6 / 2008
Is de creatieve industrie maakbaar?
“De creatieve sector is een laboratorium van de
samenleving waar nieuwe ontwerpen vandaan komen.
Kunst is te vergelijken met de wetenschap: beide
zijn ingegeven door een onderzoekende houding
en de wens om te ontwikkelen, vorm te geven. In de
wetenschap wordt een artikel soms maar door vijf
mensen gelezen maar kan wel een enorme impact
hebben. Zo kan een kunstwerk ook soms maar door
een beperkt aantal mensen bekeken zijn, maar wordt er
wel veel over gesproken. Dat hoort ook bij de impact en
draagt bij aan het maatschappelijke profijt. De ruimte
voor experimenten draagt bij aan de economie.
In de creatieve industrie gaat het om een mix tussen
drie clusters: onderzoek, de creative arts en de
‘maak’industrie. Die laatste omvat de grote bedrijven
die kunnen opschalen, bijvoorbeeld een Phillips
of Vodaphone, en die aan de consument leveren.
Het gaat om het juiste ecosysteem te ontwikkelen
tussen die drie verschillende grootheden. Alleen
een leuke toepassing bedenken, is onvoldoende.
De conceptenkant moet bij de consumentenkant
komen. De creatieve sector moet zich beter leren
te manifesteren, ook richting de overheid. Ze moet
kunnen aangeven wat ze nodig heeft om te kunnen
ontwikkelen, net zoals een bloemenindustrie dat kan.
De organisatiegraad was erg laag, maar dat wordt
steeds beter. In Groot-Brittannië wordt veel gedaan
om dit ecosysteem goed op gang te krijgen. Er is daar
veel aandacht voor om grote bedrijven aansluiting
te laten vinden bij creatief talent, jong talent te
ontwikkelen en kennis uit de wetenschap te koppelen
aan creativiteit. Als je niets doet en je krijgt die partijen
niet goed bijelkaar, dan mis je wel een paar kansen.
Helaas zie ik vaak hoe de creatieve sector niet deelt in
de economische waarde die het genereert. De creatieve
industrie wordt vaak gevraagd om ‘broedplaatsen’
in te richten en daarmee een onontwikkeld gebied
te ontginnen. Maar er worden geen goede afspraken
gemaakt over de waardevermeerdering die daardoor
optreedt. Als de grote ontwikkelaars eenmaal binnen
“Creatieve inzet van software voor de inrichting van sociale ruimtes”
P. 448
zijn, worden degenen die de meerwaarde genereren, het
risico nemen en hun ziel en zaligheid inleggen, aan de
kant gezet. Voor die functie als katalysator zouden ze
moeten kunnen delen in de waardevermeerdering.”
In hoeverre is het van belang dat Waag Society in
Amsterdam is gevestigd?
“Nou kijk, ik woon in Amsterdam, en daarom is De
Waag in Amsterdam! Ik ben een echte exponent van
de jaren tachtig. Een nieuwe generatie nam in die
tijd de vrije ruimte in, zowel via de nieuwe media,
maar ook letterlijk in de stad. Dat zijn allemaal heel
belangrijke plekken geworden. Daar is ook De Digitale
Stad uit voortgekomen begin jaren negentig. Het is
de Amsterdamse DNA. De combinatie van hackers,
kunstenaars en activisten. Waag Society is niet te
verplaatsen naar Rotterdam of Eindhoven.
Hoe verhoudt Amsterdam zich tot andere creatieve
steden in mondiaal perspectief?
“Het verspreidt zich naar andere plaatsen, maar
Amsterdam blijft sterk, heeft nog steeds grote
aantrekkingskracht. Het is de combinatie van de chic
en sjofel mentaliteit. Metropool en dorp. Mensen
vinden Amsterdam daarom een fijne plek. Er is
ongelooflijk veel kennis op topniveau aanwezig: toptechnologie,
top-breedband, top-kennis op gebied
van netwerken. Amsterdam is de internetstad ter
wereld. Er is een onderzoekende en experimenterende
cultuur met niet teveel ontzag voor autoriteit.
En we hebben een bevolking die zeer snel nieuwe
ontwikkelingen tot zich neemt, en ook kritisch is.
Het is een goede voedingsbodem, een goede plek om
dingen uit te proberen.”
Houdt Amsterdam dit vol?Blijft het jonge mensen
aantrekken? De stad wordt netter, duurder en lastiger
toegankelijk…
“Het sjofele heeft twee kanten. De leuke kant van sjofel is
dat het informeel is. Naar mijn idee is er nog steeds volop
grassroot aanwezig, misschien in iets andere gedaanten
en op andere plekken. Sjofel kun je ook uitleggen als
dat er weinig aandacht is voor de omgeving, voor hoe