Kennisnetwerken en ruimtelijke clustering - Rooilijn

Rooilijn Jg. 41 / Nr. 6 / 2008 Besloten vervoer voor bereikbaarheid bedrijventerreinen P. 440
gespreide vraag vaak op tijden waarop
vaak geen regulier openbaar vervoer
beschikbaar is. Bertolini e.a. (2008)
geven aan dat veel nieuwe woon- en
werkvoorzieningen zelfs buiten het bereik
van openbaar vervoer worden aangelegd.
Verschillende van dergelijke terreinen
kennen de eerder geschetste bereikbaarheidproblemen,
voorbeelden zijn het
Westelijk havengebied in Amsterdam,
het bedrijventerrein Schiphol Rijk en de
Maasvlakte in Rotterdam. De vraag is
of besloten vervoer bij kan dragen aan
het verbeteren van de bereikbaarheid
van dergelijke bedrijventerreinen. Een
vervolgvraag die zich opwerpt is waarom
besloten vervoer relatief weinig wordt
ingezet in het woon-werkverkeer.
Verschillende segmenten
De markt voor besloten (collectief)
vervoer is op een aantal manieren onder
te verdelen in verschillende segmenten. Er
kan onderscheid worden gemaakt naar de
aanbieder van het vervoer: eigen vervoer
(door de werkgever uitgevoerd), taxivervoer,
vervoer aangeboden door touringcarbedrijven
en bedrijfsvervoer aangeboden
door openbaar vervoer bedrijven (veel
openbaar vervoer bedrijven hebben ook
een bedrijfsonderdeel dat ander busvervoer
aanbiedt, vervoer voor scholen,
dagtochten en ook het bedrijfsvervoer).
Een tweede onderscheid is te maken naar
de grootte van het ingezette voertuig:
bussen (capaciteit 20-90 personen),
auto’s of minibusjes. De laatste categorie
kan worden bestuurd met een normaal
rijbewijs (maximaal 8 personen exclusief
chauffeur). Beide categorieën vallen onder
een verschillend vergunningenregime met
als gevolg dat er een duidelijke scheiding
bestaat tussen de markten.
De CBS statistieken (2007) betreffende
de verschillende segmenten laten zien dat
deze nogal verschillend zijn van omvang.
In 2005 zijn er ruim 4.000 bedrijven actief
in het taxivervoer en maar een kleine 400
bedrijven in het tram- en autobusvervoer
(waarvan een twaalftal bedrijven actief is
in het openbaar vervoer). In het tram- en
autobusvervoer werken in 2005 ongeveer
33.000 mensen terwijl er in de taxibranche
circa 41.000 mensen werkzaam zijn. Het
bedrijfsresultaat ligt hoger in het tram- en
autobusvervoer (163 miljoen Euro) dan
in het taxivervoer (130 miljoen Euro). In
beide sectoren is het resultaat de afgelopen
vijf jaar licht gestegen en het aantal
werkzame personen afgenomen. Zowel
in het taxivervoer als in het busvervoer
wordt kwaliteit en daarmee het hebben
van keurmerken steeds belangrijker.
Ook waarneembaar is het ontstaan van
een markt van intermediaire partijen die
zich bezig houden met het managen van
het vervoer en het matchen van vraag en
aanbod zonder dat zij zelf transportmiddelen
bezitten. Voorbeelden hiervan zijn
de regionale vervoerscoördinatiecentra,
de bereikbaarheidsmakelaar actief in het
Westelijk havengebied in Amsterdam
en een commerciële partij als Vipre, die
voortkomt uit Philips. De grootte van
deze markt is moeilijk in te schatten.
Er zijn ook niet-commerciële partijen
actief, zoals de Amsterdamse industrievereniging
ORAM op het bedrijventerrein
Riekerpolder in Amsterdam. Deze
partijen spelen in op een behoefte door
managementzorgen en managementtijd
weg te halen bij bedrijven. Het vervoer
van werknemers is immers voor de meeste
bedrijven onbekende materie. Daarnaast
kunnen deze partijen de vervoersvraag