Kennisnetwerken en ruimtelijke clustering - Rooilijn

More documents

Recommendations

Info

Rooilijn Jg. 41 / Nr. 6 / 2008 Het nieuwe ommeland P. 424 Het nieuwe ommeland Willemieke Foto boven: Antoin Buissink Hornis
Rooilijn Jg. 41 / Nr. 6 / 2008 Het nieuwe ommeland P. 425 Suburbia. Opperste saaiheid voor de één, ultieme rust voor de ander. Het beeld dat de typische Amerikaanse suburb oproept is dat van een huizenzee waar de bewoners elke dag in de auto stappen naar het werk en hoogwaardige voorzieningen. Het gebied om de stad ziet er in Nederland wat genuanceerder uit. Wat het ommeland wordt genoemd is niet per definitie ondergeschikt aan de stad. Zoals de Pet Shop Boys zeggen is het tijd ‘to break the suburban spell’. Het begrip ‘ommeland’ is onlosmakelijk verbonden met de stad, zowel in geografisch opzicht als functioneel. Het ommeland is het gebied om de stad heen, dat binnen de invloedssfeer van de stad valt. In het verleden bestond deze invloedssfeer uit bijvoorbeeld politieke en kerkelijke macht, maar ook was het ommeland afhankelijk van de stad als afzetmarkt, handelsplaats en voor bepaalde voorzieningen. Het ommeland is zo van oudsher ondergeschikt aan de stad, die het centrum van een regio vormde. De relatie tussen stad en ommeland is echter onder invloed van economische, technologische, demografische en andere ontwikkelingen aan veranderingen onderhevig. Het fysieke onderscheid is in de loop der tijd vervaagd. Stadsmuren zijn gesloopt en het gebied om de stad is lang niet meer zo plat als het woord platteland suggereert. Ook de functionele relatie tussen beide is veranderd. Verdergaande functionele integratie betekende het ontstaan van stadsgewesten, waar mensen woonden die in de stad werkten. Maar ook na de opkomst van het stadsgewest zijn de ontwikkelingen niet stil blijven staan. Volgens Hidding (1997) is sinds de jaren negentig van de vorige eeuw sprake van een nieuwe fase in de ontwikkeling van de relatie tussen stad en land. In plaats van stadsgewesten wordt nu gesproken over stedelijke netwerken waarin de overgebleven landelijke gebieden de mazen vormen. Tummers en Tummers-Zuurmond (1997) spreken van een ‘inversie van het landschap’ als gevolg van de verdergaande verstedelijking. Waar eerst het rood van het stedelijk gebied was ingeklemd in het groen, is dit nu andersom; het groen is ingeklemd in het rood. In deze ‘nieuwe geografie van stad en land’ (Asbeek Brusse e.a., 2002) waaieren stedelijke functies uit, waardoor ook aan de randen van steden of in het ommeland nieuwe centra ontstaan waar wordt gewoond, gewerkt, geconsumeerd en gerecreëerd. De hiërarchische relaties tussen stad en ommeland verdwijnen door deze ontwikkelingen. Het ommeland is niet meer ondergeschikt aan de stad maar nevengeschikt (Lambooy, 2004). Dit geldt bijvoorbeeld voor de pendel. Naast de traditionele pendel van het ommeland naar de stad komen in toenemende mate andere patronen voor, zoals van stad naar ommeland, in beide richtingen en kris kras (Van der Laan, 1998). De stad is niet meer het vanzelfsprekende brandpunt van het dagelijks leven in het stadsgewest. Het is de eigen woning die tegenwoordig de centrale uitvalsbasis vormt van waaruit deze huishoudens relaties aangaan met plekken binnen en buiten het stadsgewest. In de studie Het nieuwe ommeland (Hornis & Ritsema van Eck, 2007) is de positie van het Nederlandse ommeland empirisch onder-
Page 1 and 2: Rooilijn Jg. 41 / Nr. 6 / 2008 P. 3
Page 3 and 4: Rooilijn Jg. 41 / Nr. 6 / 2008 Reda
Page 5 and 6: Rooilijn Stelling Jg. 41 / Nr. 6 /
Page 7 and 8: Rooilijn Jg. 41 / Nr. 6 / 2008 Kenn
Page 9 and 10: Rooilijn Jg. 41 / Nr. 6 / 2008 245
Page 15 and 16: Rooilijn Jg. 41 / Nr. 6 / 2008 Star
Page 23 and 24: Rooilijn Jg. 41 / Nr. 6 / 2008 Outs
Page 29 and 30: Rooilijn Jg. 41 / Nr. 6 / 2008 Tunn
Page 35 and 36: Rooilijn Jg. 41 / Nr. 6 / 2008 InBe
Page 43: Rooilijn Jg. 41 / Nr. 6 / 2008 InBe
Page 47 and 48: Rooilijn Jg. 41 / Nr. 6 / 2008 Het
Page 53 and 54: Rooilijn Jg. 41 / Nr. 6 / 2008 Is r
Page 59 and 60: Rooilijn Jg. 41 / Nr. 6 / 2008 Besl
Page 67 and 68: Rooilijn Jg. 41 / Nr. 6 / 2008 “C
Page 69 and 70: Rooilijn Jg. 41 / Nr. 6 / 2008 je w
Page 71 and 72: Rooilijn Jg. 41 / Nr. 6 / 2008 Rece
Page 73 and 74: Rooilijn Jg. 41 / Nr. 6 / 2008 Sign
Page 75 and 76: Rooilijn Jg. 41 / Nr. 6 / 2008 Adve

Kennisnetwerken en ruimtelijke clustering - Rooilijn

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?