Kennisnetwerken en ruimtelijke clustering - Rooilijn

Rooilijn Jg. 41 / Nr. 6 / 2008 Tunnelvisie op kabels en leidingen
P. 412
reeds gevuld is. Daarnaast leidt de aanleg
van de tunnel tot extra overlast.
Bundeling in drie gebieden
De effecten en kosten van bundeling
van kabels en leidingen in tunnels zijn
afhankelijk van het gebiedstype. In een
drukke winkelstraat is de omgevingshinder
bijvoorbeeld groter dan op een industrieterrein.
Daarom zijn de kosten en baten
voor meerdere gebiedstypen in kaart
gebracht via drie cases: een winkelstraat in
de binnenstad van Maastricht, een vinexlocatie
in Amsterdam (IJburg) en een nieuw
bedrijven- en haventerrein in Vlissingen.
Kosten en baten zijn verdisconteerd en
vervolgens opgeteld over een periode van
honderd jaar.
Het project in de binnenstad van
Maastricht betreft een 450 meter lange
ILT onder drie straten in het hoofdwinkelcentrum,
te weten de Grote Staat, Kleine
Staat en de Maastrichter Brugstraat. In
de ILT komen alleen niet-industriële
kabels en leidingen te liggen. IJburg is
een Amsterdamse uitbreidingswijk, waar
achttienduizend woningen en bijna een half
miljoen vierkante meter commerciële en
maatschappelijke functies worden gerealiseerd.
Het project behelst een drie kilometer
lange tunnel onder de IJburglaan. Ook
hier bevat de tunnel alleen niet-industriële
kabels en leidingen. Er wordt rekening
gehouden met het feit dat de kabels en
leidingen al gebundeld in de ondergrond
liggen. Het derde gebied betreft een nieuw
bedrijven- en haventerrein in Vlissingen.
Dit terrein kan alleen geëxploiteerd
worden wanneer er een tunnel met kabels
en leidingen naartoe wordt aangelegd.
Voor het project moeten elektriciteits- en
gasleidingen ondergronds worden gebracht
in een tunnel van 780 meter lengte. Tabel 1
bevat de kosten en baten voor elk van deze
gebieden.
In alle gebieden zijn de effecten van
vermeden graafschades en leveringson-
derbrekingen zeer klein. Dit komt doordat
de kansen op graafschade en dus ook
leveringsonderbrekingen in de nulsituatie
al heel klein zijn. Het verder verlagen
van deze kans levert weinig baten op. De
effecten van bundeling op omwonenden
en verkeer daarentegen zijn in alle gebieden
substantieel. In de vinexlocatie in
Amsterdam is het belangrijkste effect van
bundeling de vermeden verkeershinder.
De vermeden hinder bij graafschade,
reguliere werkzaamheden en vervanging
wegen ruimschoots op tegen de extra
hinder veroorzaakt door de aanleg van
de tunnel. De mate van omzetderving
is in vinexlocaties klein vanwege het
beperkte aantal detaillisten. De vermeden
investerings- en vervangingskosten zijn
relatief groot. De baten wegen ruimschoots
op tegen de kosten. In de berekeningen is
ervan uitgegaan dat de tunnel naderhand
wordt aangelegd. Wanneer de tunnel voor
of tijdens de ontwikkeling van het gebied
zou zijn aangelegd, zou de hinder tijdens
de aanleg volledig zijn vermeden. De baten
en het saldo zouden hierdoor nog eens 1,3
miljoen euro hoger uitvallen.
In de Maastrichtse binnenstad bestaan de
belangrijkste baten van een tunnel uit het
vermeden tijdverlies voor het winkelend
publiek en de toeleveranciers, alsmede de
vermeden omzetdaling voor de winkeliers.
Nog groter dan deze effecten zijn de ver-