Bekijk het inkijkexemplaar - Cross Media Nederland

Hoofdredactioneel
Hoe heurt het eigenlijk?
Geert Kazemier
Het enige verschil tussen klinisch wetenschappelijk onderzoek en criminaliteit is het informed
consent van de patiënt, hoorde ik laatst.
Kun je zo een hoofdredactioneel beginnen? Hoe zou Pierik dat gedaan hebben? We hebben
afscheid genomen van Robert Pierik als voorzitter van de hoofdredactie van het Nederlands
Tijdschrift voor Heelkunde. Er zijn ergere zaken zult u zeggen, maar dat weet ik nog zo net niet.
Onder Roberts bezielende leiding werd het tijdschrift gerestyled tot een modern blad in full
colour. Hij richtte een hoofdredactie op met chirurgen en assistenten die samen met hem verantwoordelijk
waren voor de inhoud. Hij zorgde voor een website en schreef hoofdredactionelen.
Hoofdredactionelen van Robert, daar bleef je voor thuis. Net als vroeger voor de nieuwe Donald
Duck. Hij noemde ze zelf de amuses van het tijdschrift, hij prikkelde en toonde zich een taalvirtuoos
die eigenlijk zijn roeping als publicist gemist had. Meermalen werden zijn hoofdredactionelen
landelijk nieuws. Zoals die keer dat Ben Crul, als hoofdredacteur van Medisch Contact zijn
‘Monkeys reject unequal pay’ citeerde, waarin Robert inkomensverschillen tussen medisch specialisten
aan de kaak stelde, door te betogen dat het feit dat een 50-procent radioloog meer verdient
dan een fulltime chirurg terecht scheve ogen geeft en moet worden opgelost. En hij stond ook
pal voor het tijdschrift, zoals in zijn laatste hoofdredactioneel, waarin hij sterk ageerde tegen
het dedain waarmee soms over het onderzoek dat in het tijdschrift verschijnt, wordt gesproken.
Briljant fileerde hij daarin die criticasters door ze de spiegel voor te houden van topsporters die
juist met veel plezier de verrichtingen van de F-jes van hun jeugdclub komen bekijken (Ajax, iemand?).
Hij hoorde eigenlijk op de achterpagina van het NRC. Eén keer stond hij daar ook, met een Ikje
over zijn dochter. Als ik Peter Vandermeersch was …
Ik ben trots hem te mogen opvolgen als voorzitter van de hoofdredactie. Maar hoe nu verder met
het tijdschrift? Het is natuurlijk een clubblad, maar ook een plaats om onderzoek dat moeilijk
in de grote bladen komt, te publiceren. Dat moet zo blijven. Net als aandacht voor het wel en
wee van de gemene chirurg, personalia en voor bijzondere inzet in ontwikkelingslanden. Maar ik
zou ook graag meer plaats willen inruimen voor onderzoek door Nederlandse chirurgen dat in
buitenlandse bladen gepubliceerd is, voor richtlijnen en meta-analyses die ons dagelijks handelen
beïnvloeden of dat zouden moeten doen. Meer aandacht ook voor thema’s die zorgoverstijgend
zijn zoals: wat moeten we met live opereren voor televisie, de consequenties van verregaand differentiëren
binnen de Heelkunde, maatschapsfusies en wetenschappelijke integriteit. Het feit dat
het 8 uur journaal opent met de ‘wandaden’ van een met naam en toenaam genoemde, bevriende
medicus en wetenschapper heeft me namelijk wel de ogen geopend in wat voor waanzinnige
mediacratie we leven en hoe wij als dokters vol in de schijnwerpers staan. Als het goed gaat bij een
live operatie op televisie, maar ook als het niet goed gaat. Ik doe een oproep aan u om niet alleen
kopij over medisch inhoudelijke zaken in te sturen, maar juist ook over maatschappelijke gebeurtenissen
die ons allen in ons beroep treffen.
Hoeveel procent van de onderzoekers zou de informed consent-formulieren van alle in zijn studies
geïncludeerde patiënten zo kunnen overhandigen? Waar sla je ze eigenlijk op en hoe zit dat in
het digitale tijdperk? Hoort dat wel in een hoofdredactioneel? Ik belde mijn voorganger, hij vond
dat het kon. Hij vond zelfs dat het zo hoorde.
Rest mij u allen een prettige kerst en jaarwisseling te wensen en uiteraard: veel leesplezier! «
nederlands tijdschrift voor heelkunde - jaargang 20 - nummer 9 - december 2011 323