Bekijk het inkijkexemplaar - Cross Media Nederland
Bekijk het inkijkexemplaar - Cross Media Nederland
Bekijk het inkijkexemplaar - Cross Media Nederland
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Column<br />
Kwaliteit in perspectief<br />
Willem Nugteren<br />
Een kleine jongen in een groot bed, op <strong>het</strong> nachtkastje een bakelieten telefoon met metalen draaischijf.<br />
Ernaast een klein briee, waarop een driecijferig telefoonnummer staat geschreven. In de<br />
vijftiger jaren zijn er in <strong>het</strong> dorp nog niet zo veel telefoonaansluitingen en kan men volstaan met<br />
nummers vanaf 200, <strong>het</strong> laagste nummer voor de huisarts.<br />
Hij mag, nou ja, moet op de telefoon passen want zijn vader, de huisarts, heeft dienst: 24 uur per<br />
dag, 7 dagen per week. Er zijn nog geen doktersdiensten. Dus als er iemand belt, geeft hij <strong>het</strong><br />
nummer van degene waar zijn vader is, aan de beller door. Na thuiskomst van zijn ouders ‘s avonds<br />
laat, is de liefdevol begeleide, slaapdronken verplaatsing naar zijn eigen, koude bed hun dank.<br />
Zo beklijft beschikbaarheid en dienstbaarheid aan de patiënt en de zorg al snel als een<br />
vanzelfsprekendheid.<br />
De sociale vergroeiing van een huisartsengezin met een (kleine) dorpspraktijk en de directe<br />
contacten met specialisten bieden de dokter korte lijnen, snelle feedback, direct inzicht in eigen<br />
resultaten en zelfs transparantie voor de omgeving (zeker als de overburen vanachter de iets opzij<br />
geschoven gordijnen toekijken wie <strong>het</strong> spreekuur bezoeken). Een medisch dossier is er nauwelijks.<br />
Dat is nu wel anders. Veel wederzijdse kennis, begrip en benaderbaarheid is verdwenen. Niemand<br />
in de zorg werkt nog “24/7”. De patiënt in <strong>het</strong> ziekenhuis heeft niet meer met die ene dokter en<br />
die andere verpleegkundige te maken. Een scala aan disciplines is erbij betrokken. Zelfs per discipline<br />
zijn er meerdere vertegenwoordigers. En allemaal voegen ze brokjes informatie en blokjes<br />
kunde toe aan <strong>het</strong> product PROBLEEM op de lopende band van <strong>het</strong> zorgproces dat moet leiden<br />
tot <strong>het</strong> eindproduct BETER. Een patiënt die beter is.<br />
De drager voor die lopende band is <strong>het</strong> dossier. Maar ook <strong>het</strong> dossier is <strong>het</strong> dossier niet meer. Het<br />
doel is veranderd. Het bevat geen korte werkaantekeningen meer voor jezelf, maar dient om aan<br />
anderen (en misschien nog jezelf ) verslag te doen van je bevindingen. Het zijn werkaantekeningen<br />
voor medebehandelaars en niet langer een geheugensteun voor jezelf.<br />
De realiteit van alledag laat zien dat de dossiervoering nog lang niet aan dat nieuwe doel voldoet.<br />
Er is een mix van eigen aantekeningen, disciplinegebonden verslagen en formulieren van ondersteuners<br />
in veel poliklinische en klinische dossiers. Ieder zijn eigen map, behalve de patiënt. Als<br />
<strong>het</strong> papieren dossier al gedigitaliseerd is, dan is <strong>het</strong> systeem nauwelijks veranderd. Dan is <strong>het</strong> nog<br />
steeds ieder voor zich en de patiënt voor ons allen.<br />
Er is veel te winnen met een enkelvoudig en eenduidig patiëntendossier. Iedere discipline hoeft<br />
niet een eigen scherm met telkens de voorgeschiedenis weer gekopieerd, de medicatielijst weer<br />
opgemaakt, de allergieën opnieuw aangegeven, de klacht geherformuleerd en <strong>het</strong> beleid herschreven.<br />
Het moet toch mogelijk zijn dat één persoon (bevoegd en bekwaam, natuurlijk)<br />
<strong>het</strong> merendeel al bij de eerste stap van de patiënt binnen de instelling eenduidig vastlegt. Een<br />
gestandaardiseerd ziekenhuisbreed dossier, waarvoor geldt één patiënt = één dossier, biedt vele<br />
voordelen. Natuurlijk is <strong>het</strong> makkelijker als dat ook digitaal is, maar dat is geen voorwaarde. Ja,<br />
<strong>het</strong> is anders werken en <strong>het</strong> vergt veel tijd om <strong>het</strong> op te zetten. Maar dan heb je ook wat. De extra<br />
winst is een goede registratie van <strong>het</strong> ziekteproces. Handvatten voor evaluatie en verbetering! De<br />
chirurgen trekken al zo’n kar voor oncologische ingrepen. Dat is een prachtig begin. Zo kun je<br />
tenminste weer zien wat de consequenties van je eigen bijdrage aan een ziekteproces zijn, krijg je<br />
feedback. Dan blijf je professional. Want een dokter en dus ook een chirurg, die niet evalueert, is<br />
geen professional maar blijft een goedwillende amateur.<br />
Dit is de laatste column van Willem Nugteren voor <strong>het</strong> NTvH. De redactie dankt hem hartelijk voor<br />
zijn inspirerende bijdragen voor ons tijdschrift. «<br />
nederlands tijdschrift voor heelkunde - jaargang 20 - nummer 9 - december 2011 331