CLARENCE VERNON VISAGIE

Dyer (1999:47) betoog dat implementering moet berus op onderhandeling en konflik.
Daarvolgens word gekonseptualiseer oor ’n dieper verstaan en inter-kommunikatiewe
vlakke tussen hiërargiese agente en implementeerders op laer vlakke, en die tipe
29
agentskappe wat op hul implementeringsvlakke ontwikkel. Konflikte is volgens hierdie
argument ingebed in die mikro-konteks (kultuur) van die implementeerder, en stel eise
oor die onderhandeling-vermoëns van onderwysers. Weerstand en uitdaginge (konflikte)
word dus beoordeel as ingebed in die terugwerkende model, en beleid-boodskappe moet
daarvolgens beoordeel word. Dyer (1999:47) maak die stelling dat ’n proses van
onderhandeling plaasvind tussen kompeterende belange, met verwysing na die
implementeringspraktyk. Dit beteken dat onderhandelings van ’n implementeerder op die
laagste vlak, met ‘ander’ bokant in die onderwys-hiërargie, onverwagte uitkomstes kan
oplewer. In my studie het hierdie uitgangspunte sekere implikasies. Dit beteken dat
onderwysers in onderhandelings moet toetree tot alle relevante rolspelers in hul skole
tydens hul ontvang en implementering van K2005. Hierdie rolspelers kan ‘horisontaal
geposisioneer’ wees (mede kollegas, leerders in hul skole), of ‘vertikaal (burokrate of
beleid-makers in hiërargiese posisies).
Belowende studies binne die implementeringsmodel van terugwerkende kartering, berus
volgens Elmore (1980:608) op hiërargiese beheer wat toenemend fokus op ‘ontknoping’.
Met ‘ontknoping’ word bedoel om die ‘hiërargiese beheer’ en ‘selektiewe intervensie’
van ‘hiërargiese agente’ binne-in die implementeringsprosesse te verminder. Die besluit
om te ‘ontknoop’, is iets wat gelaat word met ’n besluit hoe om wat te doen, en dit vereis
’n logika van een of ander soort. ‘Ontknoping’ en intervensie programme van