CLARENCE VERNON VISAGIE

215
gebied (Strauss, 2000). Voorts is daar die lae geletterdheidsvlakke en vlakke van
armoede van nie-blankes in die streek (Jordaan, 2002). Klagtes van die twee bruin
onderwysers in hul skole oor lae geletterdheidsvlakke van leerders, armoede, swak
behuising, bende-invloede, werkloosheid, dwelmmisbruik en ander vorme van armoede,
moet teen die breë agtergrond van lewenstyle van bruinmense in die Overbergstreek
verstaan word.
Daarteenoor handhaaf blankes ’n meer bevoorregte posisie as hoofsaaklik middelklas-
inwoners in die Overberg, en dit reflekteer in blanke skole (sien hoofstuk vier tot ses). In
die blanke skool van my steekproef, gebruik onderwysers taal soos ‘internet’, ‘flip files,
plastiek sakkies’, ‘rekenaarlokaal’, en ander taalkonsepte, was geassosieer kan word met
middelklas-leerders. In beide bruin en blanke skole kan leerders dus gereproduseer word
wat toetree tot die bestaande sosio-kulturele gemeenskappe in terme van hul take as
volwassenes. In aansluiting by Bourdieu (1990) en Apple (1990, 1993), is gemeenskappe
met die nodige ekonomiese en kulturele kapitaal in staat om hierdie leefvorme via skole
te reproduseer, en die toegang van werkersklasse tot hierdie bevoorregte, doninante
materiële hulpbronne te beperk. Hiervolgens is die wisselwerking tussen gemeenskappe
in die Overbergstreek, en die skole wat deur hulle verteenwoordig en gereproduseer
word, dus duidelik sigbaar (sien hoofstukke vier tot ses). Fataar en Paterson (2002)
ondersteun argumente ten gunste van die wisselwerking tussen skole en gemeenskap in
post-apartheid Suid-Afrika.
Verskillende gemeenskapsinvloede en dominante diskoerse werk in op skole, en sal die
effektiewe funksionering van skole in die Overberg op unieke wyses affekteer.