CLARENCE VERNON VISAGIE

Daar is in die Amerikaanse onderwys kommer oor die kontradiksies tussen kapitaal,
89
arbeid en rolle van die skool in die handhawing en reproduksie van die ekonomie. Die
blanke manlike ras word in hierdie situasie bevoordeel, en ook deur die skoolstelsel. Die
bevoorregting van die status quo en ekonomiese heerskappy van die blanke, ten spyte
van politieke veranderinge, impliseer hoe daar reproduksie plaasvind van die status quo
en bevoorregting van blankes. Op ’n soortgelyk manier bestaan die potensiaal vir ’n
reproduksie van blanke bevoorregting en nie-blanke benadeling in sosio-kulturele
kontekste en skole van die Overbergstreek.
In die afgelope tien jaar sedert die totstandkoming van die post-apartheidstaat, het daar
veranderinge in die ras-klas onderskeid tussen blankes en nie-blankes in die Overberg
plaasgevind. My ervaring daarvan in dié streek, is dat veral politieke amptenare in die
bruin gemeenskap ‘ver-middelklas’ het, terwyl heelwat blankes ekonomies swakker
daaraan toe is. Swart ekonomiese bemagtiging as ’n politieke instrument, het meestal ’n
baie klein groepies bruin en swart mense met politieke bande en wat verbonde is aan die
regerende partye in hierdie streek, bevoordeel. Daarmee saam ervaar ek hoedat veral
werkersklas blankes in die streek meer verarm het as tydens die apartheidsera, ekonomies
minder bevoorregting is as tydens die apartheid-era. In die Overbergstreek ervaar ek dat
die ekonomiese bevoorregting van blankes aan die afneem is. Kleiner groepe nie-blankes
kry in sommige opsigte beter geleenthede vir werk in die streek, ook weens die beleid
van politieke regstelling van ongelykhede in die verlede. Ten spyte van hierdie
veranderinge, is die welvaartvlakke van nie-blankes volgens Jordaan (2000:51-52) steeds
kommerwekkend laag. Daarmee wil dit voorkom dat slegs ’n klein groepie nie-blankes
tans baat by die visie van ‘swart’ ekonomiese bemagtiging in die streek. Sodoende blyk