everything maths and science - C2B2A
everything maths and science - C2B2A everything maths and science - C2B2A
3 y 2 1 0 Fg 0 1 2 3 4 5 x θ Fgy Fgx Deur trigonometrie te gebruik word die komponente gegee as Fgx = Fg sin(θ) Fgy = Fg cos(θ) Uitgewerkte voorbeeld 6: Komponente van kragte as gevolg van gravitasie VRAAG ’n Blok op ’n hellende vlak ervaar ’n krag as gevolg van gravitasie Fg van 137 N reguit afwaarts. As die vlak teen 37 ◦ tot die horisontaal gelig is, wat is die komponent van die kragte as gevolg van gravitasie loodreg tot en parallel met die hellende vlak? OPLOSSING Stap 1: Komponente Ons weet dat die kragte van ’n blok op ’n helling ontbind kan word as gevolg van gravitasie Fg in komponente parallel met en loodreg tot die hellende vlak: . Stap 2: Berekeninge Fgx = Fg sin(θ) Fgy = Fg cos(θ) Die probleem is eenvoudig as ons weet dat die groote van die hellingshoek 37 ◦ is. Dit is dieselfde hoek wat ons nodig het om die komponente mee te bereken, daarom: Fgx = Fg sin(θ) = (137) sin(37 ◦ ) = 82,45 N Stap 3: Finale antwoord Fgy = Fg cos(θ) = (137) cos(37 ◦ ) = 109,41 N Die komponente van Fg wat loodreg tot die hellende vlak is, is Fgy = 109,41 N in die negatiewe y-rigting. Die komponente van Fg wat ewewydig tot die hellende vlak is, is Fgx = 82,45 N in die negatiewe x-rigting. Hoofstuk 2. Newton se wette 73
Oefening 2 – 2: 1. ’n Blok op ’n hellende vlak ervaar ’n krag as gevolg van gravitasie Fg van 456 N reguit afwaarts. As die vlak ’n hellingshoek van 67,8 ◦ met die horisontaal maak, wat is die komponent van die kragte as gevolg van gravitasie loodreg tot en parallel met die hellende vlak? 2. ’n Blok op ’n hellende vlak is onderhewig aan gravitasiekrag Fg van 456 N reguit afwaarts. As die komponente van die gravitasiekrag parallel met die hellende vlak Fgx=308,7 N is in die negatiewe x-rigting (af teen die helling) wat is die groote van die hellingshoek? Dink jy jy het dit? Kry oplossings en meer oefening op ons Intelligent Practice Service 1. 26S4 2. 26S5 www.everythingscience.co.za m.everythingscience.co.za Bepaal die resultante krag ESEQ Die maklikste manier om die resultante krag te bepaal is om ’n vryliggaamdiagram te teken. Onthou van Hoofstuk 1 dat ons die lengte van die pyl gebruik om die vektorgrootte aan te dui en die rigting van die pyl gebruik om aan te dui in watter rigting die krag uitgeoefen word. Nadat ons dit gedoen het, het ons ’n diagram van vektore en moet ons eenvoudig die som van die vektore bepaal om die resultante krag te bepaal. 6N 4N (a) 6N 4N Figuur 2.4: (a) Kragtediagram van 2 kragte wat op ’n kartondoos inwerk. (b) Vryliggaamdiagram van die kartondoos. Twee mense stoot byvoorbeeld van verskillende kante af teen ’n kartondoos met kragte van 4 N en 6 N onderskeidelik soos in Diagram 2.4 (a). Die vryliggaamdiagram in Diagram 2.4 (b) wys die voorwerp, wat deur die kol verteenwoordig word, en die twee kragte, wat deur die pyle voorgestel word, wat hulle sterte op die kol het. Jy kan sien dat die pyle in teenoorgestelde rigtings wys en dat hulle verskillende lengtes het. Die resultante kragte is 2 N van links. Die resultaat kan algebraïes bereken word aangesien die twee kragte langs dieselfde lyn werk. As beweging in een rigting is, moet jy eers ’n verwysingspunt kies. Tel dan die twee vektore bymekaar en neem hul rigtings in ag. 74 2.2. Krag (b)
- Page 36 and 37: Uitgewerkte voorbeeld 5: Kry die gr
- Page 38 and 39: Gegee die volgende drie kragvektore
- Page 40 and 41: 1 0 −1 −2 −3 −4 y Stap 6: T
- Page 42 and 43: Stap 3: Kies ’n skaal en teken di
- Page 44 and 45: die keuse maak nie saak nie. Ons sa
- Page 46 and 47: Stap 7: Teken Ry Die lengte van R
- Page 48 and 49: ’n Krag van 40 N in die positiewe
- Page 50 and 51: met ’n krag van 9 N wat in die po
- Page 52 and 53: 100 y Fx 250 N 30 0 0 100 200 300
- Page 54 and 55: • F3=11,3 kN teen 193 ◦ vanaf
- Page 56 and 57: Vektor x-komponent y-komponent Tota
- Page 58 and 59: 6N α 8N 10 N Die grootte van die r
- Page 60 and 61: sin(θ) = F1y F1 sin(45 ◦ )= F1y
- Page 62 and 63: sin(θ) = F4y F4 sin(245 ◦ )= F4y
- Page 64 and 65: die koord. Indien jy meer koorde de
- Page 66 and 67: 4. Vind die resultant in die x-rigt
- Page 68 and 69: 16. Twee vektore werk in op dieself
- Page 70 and 71: Newton se wette HOOFSTUK 2 2.1 Inle
- Page 72 and 73: Figuur 2.2: Kontakkragte ’n Nie-k
- Page 74 and 75: Wanneer ’n voorwerp op ’n opper
- Page 76 and 77: kan varieer van nul (wanneer geen a
- Page 78 and 79: Stap 1: Maksimum statiese wrywingsk
- Page 80 and 81: normaalkrag is en kan daarom die st
- Page 82 and 83: Informele eksperiment: Normaalkragt
- Page 84 and 85: Nog ’n voorbeeld is ’n blok op
- Page 88 and 89: Aanvaar byvoorbeeld dat die positie
- Page 90 and 91: a) Teken ’n vryliggaamdiagram van
- Page 92 and 93: Sien video: 26SB op www.everythings
- Page 94 and 95: oorkom (of “kanselleer” wrywing
- Page 96 and 97: voorwerp inwerk moet ons net met di
- Page 98 and 99: 1. die grootte en rigting van die t
- Page 100 and 101: Pas nou Newton se tweede bewegingsw
- Page 102 and 103: 1 3 van totale wrywingskrag Ff op 1
- Page 104 and 105: Uitgewerkte voorbeeld 13: Newton se
- Page 106 and 107: Voorwerp op ’n skuinsvlak In ’n
- Page 108 and 109: Uitgewerkte voorbeeld 15: Newton se
- Page 110 and 111: Vir die bespreking kies ons die rig
- Page 112 and 113: oorkom sodat die vuurpyl opwaarts k
- Page 114 and 115: 4. Bereken die versnelling van ‘n
- Page 116 and 117: a) Wat is sy versnelling? b) Indien
- Page 118 and 119: DEFINISIE: Newton se derde beweging
- Page 120 and 121: wat deel is van die paar is F1, wat
- Page 122 and 123: Algemene eksperiment: Ballonvuurpyl
- Page 124 and 125: Oefening 2 - 6: 1. ‘n Vlieg tref
- Page 126 and 127: punt in kilogram (kg) en d is die a
- Page 128 and 129: was, aangesien Pluto so klein is en
- Page 130 and 131: Die massa van die passasiers is 421
- Page 132 and 133: • die massa van die man, m • di
- Page 134 and 135: Stap 5: Gee die finale antwoord. Di
3<br />
y<br />
2<br />
1<br />
0<br />
Fg<br />
0 1 2 3 4 5 x<br />
θ<br />
Fgy<br />
Fgx<br />
Deur trigonometrie te gebruik word die komponente gegee as<br />
Fgx = Fg sin(θ)<br />
Fgy = Fg cos(θ)<br />
Uitgewerkte voorbeeld 6: Komponente van kragte as gevolg van gravitasie<br />
VRAAG<br />
’n Blok op ’n hellende vlak ervaar ’n krag as gevolg van gravitasie Fg van 137 N reguit<br />
afwaarts. As die vlak teen 37 ◦ tot die horisontaal gelig is, wat is die komponent van<br />
die kragte as gevolg van gravitasie loodreg tot en parallel met die hellende vlak?<br />
OPLOSSING<br />
Stap 1: Komponente<br />
Ons weet dat die kragte van ’n blok op ’n helling ontbind kan word as gevolg van<br />
gravitasie Fg in komponente parallel met en loodreg tot die hellende vlak:<br />
.<br />
Stap 2: Berekeninge<br />
Fgx = Fg sin(θ)<br />
Fgy = Fg cos(θ)<br />
Die probleem is eenvoudig as ons weet dat die groote van die hellingshoek 37 ◦ is.<br />
Dit is dieselfde hoek wat ons nodig het om die komponente mee te bereken, daarom:<br />
Fgx = Fg sin(θ)<br />
= (137) sin(37 ◦ )<br />
= 82,45 N<br />
Stap 3: Finale antwoord<br />
Fgy = Fg cos(θ)<br />
= (137) cos(37 ◦ )<br />
= 109,41 N<br />
Die komponente van Fg wat loodreg tot die hellende vlak is, is Fgy = 109,41 N in die<br />
negatiewe y-rigting.<br />
Die komponente van Fg wat ewewydig tot die hellende vlak is, is Fgx = 82,45 N in<br />
die negatiewe x-rigting.<br />
Hoofstuk 2. Newton se wette<br />
73